บทที่ 1 ประวัติความเป็นมา สถานการณ์ และแนวโน้มในอนาคต FBM 3322/FB57319 ชื่อวิชา การจัดการธุรกิจร้านกาแฟ รายวิชา 2313101 2333211 การจัดการธุรกิจร้านกาแฟ
ประวัติความเป็นมาของกาแฟ กาแฟเป็นพืชพื้นเมือง ของอาบีซีเนีย และอา ราเบีย ซึ่งได้ค้นพบเมื่อ ศตวรรษที่ 5 ที่ประเทศ อาราเบีย(ประเทศ เอธิโอเปียในปัจจุบัน)
ศตวรรษที่ 9 มีคนเลี้ยงแพะ ชาวอาราเบียคนหนึ่งชื่อ คาลดี (Kaldi) น าแพะ ออกไปเลี้ยง และแพะได้กิน ผลไม้และใบกาแฟเข้า แล้ว เกิดความคึกคะนองผิดปกติ ไป ประวัติความเป็นมาของกาแฟ
ชายเลี้ยงแพะจึงลองเก็บผลชนิดนั้นมาลองกินดูบ้าง ปรากฎว่า เกิดอาการเช่นเดียวกับแพะ ข่าวดังกล่าวแพร่หลายอย่าง รวดเร็วจนกระทั่งทราบไปถึงผู้สอนศาสนาที่รู้ถึง ความ มหัศจรรย์ของผลสีแดงนี้ พระผู้สอนศาสนาจึงทดลองน าผล เชอรี่ดังกล่าวไปแช่น้ าและดื่มน้ านั้นดู ท าให้เกิดความรู้สึก กระฉับกระเฉง เหตุนี้จึงเป็นต้นก าเนิดของการดื่มน้ าผลเชอรี่ หรือผลกาแฟนั่นเอง ประวัติความเป็นมาของกาแฟ
ความนิยมของกาแฟเริ่มแพร่กระจายในอาหรับมากขึ้น กระทั่งในปี ค.ศ.1534 สุลตานแห่งอิสตันบูล นามว่า ออสโตมัส สั่งประกาศให้ เป็นสิ่งผิดกฏหมาย แต่เหมือนยิ่งห้ามก็เหมือนยิ่งยุหนึ่งปีต่อมากาแฟ เป็นที่นิยมมากขึ้นและมี ร้านกาแฟเกิดขึ้น เป็นพี่พบปะของเหล่านัก คิด นักปราชญ์ศิลปินแต่องค์กรศาสนากับมองว่าร้านกาแฟเป็นที่ซ่อง ซุมท าให้คนไม่สนใจศาสนา จึงประกาศว่ากาแฟเป็นเครื่องดื่มสีด ามืด ของปีศาจซาตาน กระทั่งยุคของสมเด็จสันปะปาคลีเมนที่ 13 ได้ ทดลองเครื่องดื่มดังกล่าว และประกาศว่าแท้จริงแล้วกาแฟมิได้เป็น อย่างข้อกล่าวหา กาแฟจึงกลับมาเป็นที่นิยมอีกครั้งหนึ่ง ประวัติความเป็นมาของกาแฟ
ในช่วงก่อนศตวรรษที่ 16 กาแฟถูกปลูกโดยชาวอาหรับเท่านั้น ค าว่า กาแฟ เป็นค าที่มาจากค าว่า "เกาะหฺวะหฺ" ในภาษาอาหรับ แล้วเพี้ยน เป็น กาห์เวห์ ในภาษาตุรกี ก่อนที่จะกลายเป็น คอฟฟี ใน ภาษาอังกฤษ และกาแฟ ในภาษาไทย ชาวอาหรับหวงแหนพันธุ์กาแฟมาก จึงส่งออกเฉพาะเมล็ดกาแฟที่คั่ว สุกแล้วเท่านั้น แต่ในที่สุดเมล็ดกาแฟก็ออกมาสู่โลกกว้าง โดยการ ลักลอบน าออกมาโดยชาวอินเดียที่ไปแสวงบุญที่เมกกะ และก็ได้แพร่ ขยายไปยังชวา เนเธอร์แลนด์ และทั่วยุโรปในที่สุด ประวัติความเป็นมาของกาแฟ
ในปี ค.ศ. 1700 เริ่มมีการน าต้น กาแฟไปปลูกแถบอเมริกาใต้ ซึ่ง กลายเป็นที่นิยมปลูกกันมากใน ระยะเวลาต่อมา ปัจจุบันพื้นที่ แถบอเมริกาใต้ปลูกกาแฟ มากกว่า 19 ล้านตัน ประวัติความเป็นมาของกาแฟ
กาแฟในประเทศไทยมีต้นก าเนิดจากคนไทยผู้ซึ่งนับถือ ศาสนาอิสลามคนหนึ่ง ชื่อนายดีหมุน ได้มีโอกาสไป แสวงบุญ ณ เมืองเมกกะ ประเทศซาอุดิอาระเบีย และ ได้น าเมล็ดพันธุ์กาแฟมาเพาะปลูกที่ ต าบลบ้านโหนด อ าเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา ในปี พ.ศ. 2447 กาแฟที่น ามาปรากฏว่าเป็นพันธุ์โรบัสต้า (C.) จากนั้นจึงได้มีการขยายพันธุ์และมีการส่งเสริมการปลูก กาแฟพันธุ์โรบัสต้าออกไปอย่างกว้างขวางในภาคใต้ของ ประเทศไทย โดยส่งเสริมเป็นพืชปลูกสลับในสวนยาง เป็นรายได้ส ารองจากการกรีดยาง ปัจจุบันการปลูก กาแฟในภาคใต้ได้มีการพัฒนาการอย่างมากมาย สามารถปลูกเป็นพืชหลักและท ารายได้ให้เกษตรกรเป็น อย่างดี พื้นที่ปลูกทั้งสิ้นประมาณ 147,647 ไร่ ประวัติความเป็นมาของกาแฟในประเทศไทย
ส าหรับกาแฟพันธุ์อะราบิกา (C. Arabica) ได้ถูกน าเข้ามาปลูกในประเทศไทย ประมาณปี พ.ศ. 2493 ตามบันทึกของพระสารศาสตร์พลขันธ์ ซึ่งเป็นชาวอิตาลี ต่อมาในปี พ.ศ. 2516 โครงการปลูกพืชทดแทนและพัฒนาเศรษฐกิจชาวไทยภูเขา ไทย/สหประชาชาติ ได้ส่งเสริมปลูกพืชทดแทนฝิ่น ซึ่งกาแฟพันธุ์อาราบิกาเป็นพืช ชนิดหนึ่งที่มีความส าคัญและเป็นความหวังในการทดแทนฝิ่นและสามารถท ารายได้ แก่เกษตรกรชาวเขาได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้เนื่องจากสภาพความเหมาะสมของพื้นที่สูง และความต้องการในตลาดยังมีอยู่มาก แหล่งที่มา : www.oknation.net/blog/lovenature/2007/03/23/entry-3 ประวัติความเป็นมาของกาแฟในประเทศไทย
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับกาแฟ กาแฟพันธุ์อราบิก้า (Arabica) ปลูกที่สูงกว่าระดับน้ าทะเลประมาณ 3,000 ฟุต ให้ผลผลิตสม่ าเสมอ รสหอมกลมกล่อม ในเมล็ดกาแฟ พันธุ์อราบิก้ามีปริมาณคาเฟอีนน้อยกว่าพันธุ์โรบัสต้า ประมาณ 1 เท่า ผลผลิตของกาแฟทั่วโลกเป็นกาแฟพันธุ์อราบิก้า 70-80% กาแฟพันธุ์โรบัสต้า (Robusta) ปลูกในพื้นที่สูงกว่าระดับน้ าทะเลไม่ มากนัก ส่วนใหญ่ปลูกในประเทศแถบร้อนชื้น มีรสชาติเข้มข้น หอมฉุน กว่ากาแฟพันธุ์อราบิก้า มีสัดส่วนของผลผลิตกาแฟทั่วโลก 20-30%
สถานการณ์ตลาดกาแฟไทย
สถานการณ์ตลาดกาแฟโลก การผลิตและการค้ากาแฟของโลก ส่วนใหญ่เป็นพันธุ์อาราบิก้า โดยมี สัดส่วนการผลิตและการค้ามากกว่าร้อยละ 80 ส่วนที่เหลือ ได้แก่ พันธุ์โรบัสต้า ส่วนพันธุ์อื่นๆ เช่น พันธุ์เอ๊กเซลซ่า พันธุ์ลิเบอริก้า มีการ ปลูกน้อยมาก แทบไม่มีความส าคัญทางเศรษฐกิจ ภูมิประเทศ ที่เหมาะสมส าหรับปลูกกาแฟอยู่บริเวณแนวขนานของ เส้นศูนย์สูตร และบริเวณใต้เส้นศูนย์สูตร หรือประเทศเขตร้อน
ปัจจุบันมี 44 ประเทศ ที่เป็นสมาชิกขององค์การผู้ปลูกกาแฟ ได้แก่ Angola , Bolivia , Brazil , Burundi , Cameroon , Central African , Columbia , Congo , Congo Republic of , Costa Rica , Cuba , Dominican , El Salvador , Equatorial Guinea , Gabon , Ghana , Guatemala , Guinea , Haiti , Honduras , India , Indonesia , Jamaica , Kenya , Madagascar , Malawi , Mexico , Nicaragua , Nigeria , Papua New Guinea , Paraguay , Philippines , Ruanda , Tanzania , Togo , Uganda , Venezuela , Vietnam , Zambia , Zimbabwe , Thailand สถานการณ์ตลาดกาแฟโลก
มูลค่าการส่งออกของกาแฟของประเทศไทย จากข้อมูลของกระทรวงพาณิชย์เอง และจาก International Coffee Organization ล่าสุดในเดือนเมษายน 2563 นี้ ระบุว่า ยอดการส่งออกเมล็ดกาแฟ ของไทย มีปริมาณสูงถึง 81,000 ตัน เป็นอันดับที่ 10 ของประเทศผู้ส่งออกเมล็ด กาแฟมากที่สุด เพิ่มขึ้นจากช่วงปี 2016/2017 ถึง 4%
ตลาดกาแฟในประเทศไทย ตลาดกาแฟในประเทศสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 มูลค่า(ล้านบาท) Series 2
ส่วนแบ่งตลาดธุรกิจร้านกาแฟ
ส่องเทรนด์ธุรกิจกาแฟ 5 เซกเมนท์มาแรงปี 2021 ตลาดกาแฟพร้อมดื่ม (ready-to-drink coffee) ตลาดกาแฟชนิดพิเศษ (Specialty Coffee) ตลาดอุปกรณ์ชงกาแฟแบบแก้วเดียว (single-cup coffee) เพิ่มศักยภาพ…ไร่กาแฟน่าเที่ยว เมื่อกาแฟ เข้าสู่ยุคระบบ”สมัครสมาชิก”