หลักสูตรลดเค็ม

คู่มือประกอบการอบรม โครงการลดเค็ม ยกระดับเพื่อสุขภาพ โดย วิทยาลัยเทคโนโลยีธุรกิจการอาหารไทยและนานาชาติ โครงการลดเค็ม ยกระดับเพื่อ พื่ สุข สุ ภาพ U P G R A D E U P S K I L L B Y L O W S A L T T H A I L A N D

บทนำ ปัจจุบันบั โรคไตวายเป็นป็ ปัญหาสำ คัญของ ประเทศไทย สาเหตุกตุารเกิดโรคไตวายส่วส่น ใหญ่เญ่กิดจากภาวะการเจ็บจ็ ป่วป่ยด้วด้ยโรค เรื้อรื้รังรั (NCDs ) เช่นช่ ได้แด้ก่ โรคเบาหวาน ความดันดั โลหิตหิสูงสูซึ่งซึ่อยู่ใยู่นกลุ่มลุ่โรคไม่ ติดต่อเรื้อรื้รังรัหรือรืเรียรีกว่าว่ “โรควิถีวิ ถีชีวิชีตวิ ” ปัจจุบันบั โรคเหล่านี้มีแมีนวโน้มรุนรุแรงมากขึ้นขึ้ ทั่วทั่ โลกรวมถึงประเทศไทยก็กำ ลังเผชิญชิกับ ปัญหานี้เช่นช่กัน ผลกระทบทำ ให้เห้กิดการเจ็บจ็ ป่วป่ย พิกพิาร เสียสีชีวิชีตวิมีภมีาระค่าใช้จ่ช้าจ่ยทาง ด้าด้นสุขสุภาพและการสูญสูเสียสีทางเศรษฐกิจ ตามมาอย่าย่งมหาศาล สาเหตุหตุนึ่งอาจมาจากพฤติกรรม “กินเค็ม มากเกินไป” ทำ ให้เห้กิดปัญหาความดันดั โลหิตหิ สูงสูและโรคไตวายตามมาเป็นป็ลำ ดับดัส่งส่ผลก ระทบต่อระบบสาธารณสุขสุในการดูแดูลรักรัษา โรคไตซึ่งซึ่มีค่มี ค่าใช้จ่ช้าจ่ยที่มีมูมีมูลค่าที่สูงสูมากใน แต่ละปี ซึ่งซึ่ประเทศไทยเองเป็นป็หนึ่งในประเทศที่มี การบริโริภคโซเดียดีมมากที่สุดสุจากข้อข้มูลของ องค์การอนามัยมั โลก (WHO) ปริมริาณการ บริโริภคโซเดียดีมของคนไทยที่มีอมีายุ 20 ปีขึ้ปี ขึ้นขึ้ ไปโดยเฉลี่ยอยู่ที่ยู่ ที่31 กรัมรั /วันวัซึ่งซึ่มากกว่าว่ ปริมริาณการบริโริภคโซเดียดีมโดยเฉลี่ยทั่วทั่ โลกที่ 4.14 กรัมรั /วันวั จากข้อข้มูลพฤติกรรมสุขสุภาพของประชากร ปี 2564 โดยสำ นักงานสถิติแห่งห่ชาติ สำ รวจ 84,000 ครัวรัเรือรืนทั่วทั่ประเทศ พบ พฤติกรรมของคนไทยที่นิยมรับรั ประทาน เป็นป็ ประจำ หรือรืความถี่ 3-7 วันวัต่อสัปสัดาห์ คือ อาหารไขมันมัสูงสู 42% อาหารแปรรูปรู 39% และเครื่อรื่งดื่มดื่เติมน้ำ ตาลบรรจุขวดที่ ไม่มีม่แมีอลกอฮอล์ 34% นอกจากนี้ยังยัพบ พฤติกรรมการบริโริภคอาหารมื้อมื้หลักของ คนไทย มากกว่าว่ร้อร้ยละ 30 จะซื้อซื้กินนอก บ้าบ้นทั้งทั้ 3 มื้อมื้ โดยเฉพาะกลุ่มลุ่ที่ทำ งานหรือรื ใช้ชีช้วิชีตวินอกบ้าบ้น และมากกว่าว่ร้อร้ยละ 70 ซื้อซื้ อาหารกลางวันวันอกบ้าบ้น โดยอ้างอิงจากวารสารสำ นักงานป้อป้งกัน ควบคุมคุโรคที่7 ขอนแก่น ปีที่ปี ที่26 ฉบับบัที่ 2 พฤษภาคม - สิงสิหาคม 2562 สรุปรุได้ว่ด้าว่คน เมือมืงในวัยวัทำ งานส่วส่นใหญ่นิ ญ่ยมรับรั ประทาน อาหารประเภทอาหารตามสั่งสั่มากที่สุดสุ ร้อร้ยละ 58.7 รองลงมาไล่เรียรีงลำ ดับ ได้แก่ ก๋วยเตี๋ยว ข้าข้วราดแกง ฟาสต์ฟู้ดฟู้ และบุฟเฟ่ต์ฟ่ ต์ร้อร้ยละ 9.7 เป็นป็ลำ ดับท้าย ซึ่งซึ่ปริมริาณโซเดียดีมในอาหารประเภทเหล่านี้ ถือว่าว่สูงสูมาก เมื่อมื่เทียบกับปริมริาณโซเดียม ที่แนะนำ ในแต่ละวันวัที่ไม่คม่วรเกิน 2,000 มิลมิลิกรัมรัอ้างอิงจากโครงการลดการ บริโริภคเค็ม (โซเดียดีม) ในประเทศไทย ด้วด้ยเหตุนี้ตุทางผู้เผู้สนอโครงการจึงจึมองเห็นห็ ความสำ คัญของปริมริาณโซเดียดีมที่ผู้บผู้ ริโริภค ได้รัด้บรัในอาหารที่ผู้บผู้ ริโริภคได้รัด้บรัจากการซื้อซื้ อาหารทานนอกบ้าบ้นแต่ละมื้อมื้ ทางผู้เผู้สนอโครงการจึงจึรณรงค์ผู้ปผู้ ระกอบ การร้าร้นอาหารในประเทศไทยจัดจัทำ เมนู อาหารที่มีกมีารปรับรัสูตสูรลดโซเดียมลง เพื่อพื่ ให้ผู้บผู้ ริโริภคได้มีทมีางเลือกในการรับรั ประทานอาหารที่ดีต่อสุขสุภาพของตนเอง ต่อไป โดยโครงการนี้เน้นเป็นป็รูปรูแบบกิจกรรมการ จัดจัอบรมเชิงชิปฏิบัติบั ติการสำ หรับรัร้าร้นค้า ผู้ ประกอบการ และประชาชนผู้สผู้ นใจ เพื่อพื่ เรียรีนรู้วิรู้ธีวิกธีารประกอบอาหารอย่าย่งถูกถูต้อง ตามหลักโภชณาการ เน้นเรื่อรื่งการลดบริโริภคโซเดียดีม โดยให้ ความรู้เรู้กี่ยวการปรุงรุอาหารลดโซเดียดีม รวม ถึงรับรัชมการสาธิตธิอาหารลดโซเดียดีม เพื่อพื่ เพิ่มพิ่ความเข้าข้ใจและนำ มาปรับรัใช้กัช้ กับร้าร้น อาหารของตนเองต่อไป คณะผู้จัผู้ ดจั โครงการฯ 8 พฤษภาคม 2566

OUTLINE Upgrade Upskill by Low Salt Thailand ผลของความเค็มต่อสุข สุ ภาพ แหล่งอาหารที่มีโมีซเดียดีม ลดเค็ม ลดโรค ตัวอย่า ย่ งเมนูล นู ดโซเดียดีม

ร่าร่งกายของมนุษนุย์ต้ย์ ต้องการเกลือปริมริาณเพียพีงเล็กน้อน้ยเพื่อพื่ควบคุมคุสมดุลดุย์ ของสารน้ำ ในร่าร่งกายและรักรัษาภาวะธำ รงดุลดุย์ (homeostasis) ของเซลล์ ใน สมัยมั โบราณเกลือพบได้ใด้นอาหารตามธรรมชาติ บรรพบุรุษรุของมนุษนุย์เย์ราบริโริภค เกลือต่ำ กว่าว่ 0.5 กรัมรัต่อวันวัภายหลังจากการค้นพบการการถนอมอาหารโดยใช้ เกลือ จึงจึทำ ให้มีห้กมีารใช้เช้กลืออย่าย่งแพร่หร่ลาย ส่งส่ผลให้เห้กลือกลายเป็นป็ ปัจจัยจั สำ คัญทางการค้าทั่วทั่ โลก ต่อมาถึงแม้จม้ะมีกมีารพัฒพันาของเทคโนโลยีมยีากขึ้นขึ้มี การใช้ตู้ช้ ตู้เตู้ย็นย็ ในการรักรัษาสภาพของอาหารแต่ก็ไม่ไม่ด้ทำด้ ทำ ให้กห้ารบริโริภคเกลือลดลง โดยในปัจจุบันบัทั่วทั่ โลกพบว่าว่อัตราการบริโริภคเกลือโดยเฉลี่ยของแต่ละประเทศ อยู่ที่ยู่ ที่ประมาณ 10 กรัมรัต่อวันวั จากการศึกษาอย่าย่งต่อเนื่อนื่งเป็นป็จำ นวนมากพบว่าว่การบริโริภคเกลือเป็นป็จำ นวน มากมีผมีลกระทบต่อสุขสุภาพในหลากหลายมิติมิ ติด้วด้ยที่สรีรรีวิทวิยาของร่าร่งกาย มนุษนุย์ไย์ม่สม่ามารถปรับรัตัวรับรัสภาพการขับขัทิ้งปริมริาณเกลือที่บริโริภคเข้าข้มาเป็นป็ จำ นวนมากได้ และอย่าย่งยิ่งยิ่ในผู้สูผู้ งสูอายุที่โดยปกติอัตราการทำ งานของไตจะลด ลงเมื่อมื่อายุเพิ่มพิ่มากขึ้นขึ้ทำ ให้คห้วามสามารถของไตในการขับขัเกลือทิ้งลดลง จึงจึ ทำ ให้เห้กลือเป็นป็ ปัจจัยจัสำ คัญที่ทำ ให้เห้กิดการทำ ลายของอวัยวัวะต่างๆทั่วทั่ร่าร่งกาย ส่งส่ผลกระทบต่อระบบไหลเวียวีนเลือดและก่อให้เห้กิดโรคเรื้อรื้รังรัในที่สุดสุ การรับรั ประทานอาหารรสเค็ม ที่มีเมีกลือเป็นป็ส่วส่นประกอบมากเกินไปเป็นป็ภัย คุกคุคาม ที่ส่งส่ผลต่อการทำ งานของระบบหัวหัใจและหลอดเลือดจากผลที่ทำ ให้เห้กิด ความเลือดสูงสูเกลือคือสารประกอบที่มีโมีซเดียดีมร้อร้ยละ 40 และคลอไรด์ร้ด์อร้ยละ 60 โดยน้ำ หนักนัดังดันั้นนั้เมื่อมื่พูดถึง เกลือ 1 กรัมรัจึงจึหมายถึงโซเดียม 0.4 กรัมรั ตามแนวปฏิบัติบั ติของกรมอนามัยมักระทรวงสาธารณสุขสุปริมริาณโซเดียมที่ แนะนำ ต่อวันวัคือ ไม่คม่วรกินโซเดียมเกิน 2,000 มิลมิลิกรัมรั /วันวัหรือรืควรกิน เกลือไม่เม่กินวันวัละ 1 ช้อช้นชา หรือรืเทียบกับน้ำ ปลาไม่เม่กินวันวัละ 4 ช้อช้นชา (= < 5- 5.75 กรัมรัต่อวันวัของโซเดียดีมคลอไรด์)ด์เพื่อพื่ลดโอกาสเสี่ยสี่งต่อการเกิดโรค ความดันดั โลหิตหิสูงสูโรคหัวหัใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคไตเรื้อรื้รังรั กลไกที่การกินเค็มทำ ให้เห้กิดความดันดัเลือดสูงสูคือ การคั่งคั่ของน้ำ ในร่าร่งกาย (water retention) ทำ ให้เห้กิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าร้งและหน้าน้ที่ของหลอด เลือดทั่วทั่ร่าร่งกาย (vascular remodeling) และทำ ให้เห้ซลล์บุผนังนัหลอดเลือด ทำ งานผิดผิ ปกติ (endothelial dysfunction) กลไกการขับขัเกลือส่วส่นเกินออก จากร่าร่งกายทางปัสสาวะจากการทำ งานของไต (The pressure-natriuresis mechanism) ผลของความเค็มต่อสุข สุ ภาพ

การกินเค็มทำ ให้เห้กิดน้ำ คั่งคั่ ในร่าร่งกาย โซเดียดีมกระตุ้นตุ้ให้เห้กิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าร้งและหน้าน้ที่ของหลอด เลือดแดงขนาดเล็กที่มีแมีรงต้านทางต่อการไหลของเลือดสูงสูทำ ให้เห้กิด แรงต้านทานรวมของระบบไหลเวียวีนโลหิตหิส่วส่นปลายทั้งทั้หมดสูงสูขึ้นขึ้ส่งส่ ผลให้คห้วามดันดัเลือดสูงสูขึ้นขึ้ เซลล์บุผนังนัหลอดเลือดทำ งานผิดผิ ปกติจากที่โซเดียดีมไปมีผมีลลดการ สร้าร้งสารจากเซลล์เยื่อยื่บุผนังนัหลอดเลือดที่มีผมีลทำ ให้หห้ลอดเลือดคลาย ตัว จึงจึทำ ให้หห้ลอดเลือดเกิดการหดตัวส่งส่ผลให้คห้วามดันดัเลือดสูงสูขึ้นขึ้ เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าร้งและหน้าน้ที่ของหลอดเลือดแดงขนาด ใหญ่ ทำ ให้เห้กิดการแข็งข็ตัวของหลอดเลือดแดง เพิ่มพิ่การทำ งานของระบบประสาทอัตโนมัติมั ติซิมซิพาเทติคที่ควบคุมคุการ ทำ งานของระบบหัวหัใจและหลอดเลือด ความดันเลือดสูงสูเป็นป็สาเหตุหตุลักของการทำ ให้เห้กิดความผิดผิ ปกติของ ระบบหัวหัใจและหลอดเลือด นอกจากนี้ยันี้งยัมีอีมี อีกหลายกลไกที่แสดงความ สัมสัพันพัธ์รธ์ะหว่าว่งเกลือและความดันดัเลือดสูงสู ผลของความเค็มต่อสุข สุ ภาพ เมื่อมื่รับรั ประทานอาหารที่มีเมีกลือเป็นป็ส่วส่นประกอบมากกว่าว่ ปกติ ทำ ให้เกิดการคั่งคั่ของน้ำ ในร่าร่งกาย ทำ ให้ปริมริาตรของเหลวในระบบโหลเวียวีนเลือดของร่าร่งกายเพิ่มพิ่ขึ้นขึ้ เพิ่มพิ่ ปริมริาตรเลือดที่หัวใจสูบสูฉีดเพื่อพื่ ไปเลี้ยงส่วส่นต่างๆของร่าร่งกายใน 1 นาที เพิ่มพิ่ ปริมริาตรเลือดที่ไหลเวียวีนไปเลี้ยงที่ไต เพิ่มพิ่อัตราการกรองที่ไต กรณีร่าร่งกายสามารถขับขัเกลือส่วส่น เกินทิ้งได้ปกติ ทำ ให้ปริมริาตร ของเหลวในระบบไหลเวียวีนเลือด กลับ สู่ภสู่ าวะปกติ กรณีร่าร่งกายไม่สม่ามารถขับขัเกลือส่วส่นเกิน ทิ้งได้ปกติ เกิดการคั่งคั่ของน้ำ ในร่าร่งกาย เพิ่มพิ่ ปริมริาตรของเหลวในระบบไหลเวียวีน เลือด ทำ ให้เกิดความต้นเลือดสูงสู

แผนภูมิภูแมิสดงการรับรั ประทานเกลือมากกว่าว่ ปกติ ทำ ให้เห้กิดพยาธิสธิภาพต่างๆทั่วทั่ร่าร่งกาย ส่งส่ผลให้เห้กิดการทำ ลายและเสียสีหายของอวัยวัวะส่วส่นปลาย ทำ ให้เห้กิดโรค ต่างๆ เป็นป็สาเหตุใตุห้เห้กิดความพิกพิาร 70 ล้านคนต่อปี เสียสีชีวิชีตวิ 3 ล้านคนต่อปี แผนภูมิภูแมิสดงการได้รับรัเกลือเป็นป็ ปริมริาณมากเข้าข้สู่ร่สู่ าร่งกาย ทำ ให้เห้กิดความดันดัเลือดสูงสูและทำ ให้เห้กิดความเสียสีหายต่ออวัยวัวะต่างๆของร่าร่งกาย หนึ่งนึ่ในสาเหตุหตุลักคือยาก ต่อการลดปริมริาณเกลือจากอาหารที่ผ่าผ่นการแปรรูปรูที่บริโริภคประจำ และเกลือที่มีอมียู่แยู่ล้วในอาหารตาม ธรรมชาติ เกลือจากอาหารที่รับรั ประทานที่บ้าบ้น และเกลือจากการรับรั ประทานจากโอกาสพิเพิศษต่างๆ ผลของความเค็มต่อสุข สุ ภาพ

ภาวะแทรกซ้อซ้นเมื่อมื่มีปมีริมริาณโซเดียมสูงสู ความดันโลหิตสูงสู โรคความดันดั โลหิตหิสูงสูเป็นป็สาเหตุกตุารเสียสีชีวิชีตวิอันดับดั 1 ของคนไทย คนส่วส่นใหญ่มัญ่กมัจะไม่รู้ม่ตัรู้ตัวว่าว่เป็นป็ โรค เมื่อมื่รู้ตัรู้ตัวว่าว่เป็นป็ส่วส่น มากจะไม่ไม่ด้รัด้บรัการดูแดูลรักรัษา อาจจะเนื่อนื่งจากไม่มีม่อมีาการทำ ให้คห้นส่วส่นใหญ่ ไม่ไม่ด้ใด้ห้คห้วามสนใจ เมื่อมื่เริ่มริ่มีอมีาการหรือรืภาวะ แทรกซ้อซ้นแล้วจึงจึจะเริ่มริ่สนใจและรักรัษา ซึ่งซึ่บางครั้งรั้ก็อาจจะทำ ให้ผห้ลการรักรัษาไม่ดีม่เดีท่าที่ควร ก่อให้เห้กิดภาวะแทรกซ้อซ้นต่อ อวัยวัวะที่สำ คัญ การควบคุมคุความดันดั โลหิตหิ ให้ปห้กติอย่าย่งสม่ำ เสมอ สามารถลดโอกาสเกิดโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือรืโรคกล้าม เนื้อนื้หัวหัใจขาดเลือดได้ โรคไต โรคไตเกิดขึ้นขึ้เพราะปริมริาณโซเดียดีมที่มากจะทำ ให้ไห้ตไม่สม่ามารถขับขั โซเดียดีมออกไปได้จด้นเกิดการสะสมไว้ใว้นเลือด เมื่อมื่มีโมีซเดียดีม มากไตก็จะยิ่งยิ่ทำ งานหนักนัผลที่ตามมาคือ ในหน่วน่ยไตจะเกิดความดันดัสูงสูขึ้นขึ้จนเกิดการรั่วรั่ของโปรตีนในปัสสาวะและนำ พาไปสู่ ภาวะไตเสื่อสื่มในที่สุดสุ ผลของความเค็มต่อสุข สุ ภาพ

ลดเค็ม ลดโรค "องค์การอนามัย มั โลก แนะนำ ให้บริโริภค โซเดียมไม่เ ม่ กิน 2,000 มิลมิลิกรัม รั ต่อวัน วั "

แหล่งอาหารที่มีโมี ซเดีย ดี ม อาหารตามธรรมชาติ เครื่อรื่งปรุงรุรส อาหารปรุงรุสำ เร็จร็อาหารกึ่งสำ เร็จร็รูปรูและอาหารสำ เร็จร็รูปรู แหล่งอาหารที่มีโมีซเดียม 3 กลุ่มลุ่ได้แด้ก่ 1. 2. 3. 1.อาหารตามธรรมชาติ เช่นช่ข้าข้ว เนื้อนื้สัตสัว์ ไข่ นม ถั่วถั่ผักผัผลไม้ และ ไขมันมัมีปมีริมริาณโซเดียดีมเพียพีงเล็กน้อน้ย โดยบริโริภคเฉลี่ย 500 – 1,000 มิลมิลิกรัมรั /วันวัดังดันั้นนั้จึงจึใส่เส่ครื่อรื่งปรุงรุรสได้ 1,000 – 1,500มิลมิลิกรัมรัต่อวันวั

แหล่งอาหารที่มีโมี ซเดีย ดี ม 2. เครื่อรื่งปรุงรส

แหล่งอาหารที่มีโมี ซเดีย ดี ม 3. อาหารปรุงสำ เร็จร็อาหารกึ่งสำ เร็จร็รูปและอาหารสำ เร็จร็รูป โมโนโซเดียดีมกลูตลูาเมต หรือรืผงชูรส วัตวัถุเถุจือจืปนอาหาร ที่มีลัมี ลักษณะเป็นป็ผงผลึกสีขสีาว ไม่มีม่กมีลิ่น รสชาติ แปลกๆ แต่ช่วช่ยเพิ่มพิ่รสชาติอาหารให้อห้ร่อร่ยขึ้นขึ้ ได้ โซเดียดีมไนไตรท์วัตวัถุเถุจือจืปนอาหาร ที่มีลัมี ลักษณะเป็นป็ผงผลึกสีขสีาว ไม่มีม่กมีลิ่น รสชาติออกไปทางเค็ม ช่วช่ย ป้อป้งกันการเน่าน่เสียสีของอาหาร และทำ ให้เห้นื้อนื้สัตสัว์มีว์สีมีที่สี ที่สดใหม่อม่ยู่เยู่สมอ พบใน ไส้กส้รอก หมูยอ กุนกุเชียชีง และปลาเค็มตากแห้งห้เป็นป็ต้น โซเดียดีมเบนโซเอต หรือรืสารกันบูด ที่มีลัมี ลักษณะเป็นป็ผลึกสีขสีาว สามารถละลายในน้ำ ได้ มีคุมีณคุสมบัติบั ติ ยับยัยั้งยั้การเจริญริเติบโตของจุลินทรีย์รี ย์ใช้ใช้นการถนอมอาหาร พบใน น้ำ อัดลม น้ำ ผลไม้ อาหารดอง และ น้ำ ส้มส้สายชู เป็นป็ต้น โซเดียดีมไบคาร์บร์อเนตหรือรืเบกกิ้งโซดา (Baking Soda) มีลัมี ลักษณะเป็นป็ผงผลึกสีขสีาว ละลายในน้ำ ได้ ช่วช่ย ให้ลัห้ ลักษณะอาหารฟูขึ้นขึ้พบในเบเกอรี เค้ก คุกคุกี้ และขนมปัง เป็นป็ต้น โซเดียดีมอัลจิเจินต วัตวัถุเถุจือจืปนอาหาร ที่มีคุมีณคุสมบัติบั ติที่ทำ ให้ให้ห้เห้กิดการคงตัว ลักษณะอาหารที่ใช้โช้ซเดียดี มอัลจิเจินตเป็นป็ส่วส่นประกอบ จึงจึมีลัมี ลักษณะหนืดนืข้นข้พบในเจลลี่ ไข่มุข่มุก และไอศกรีมรีเป็นป็ต้น โซเดียดีมซอร์เร์บต สารกันเสียสีชนิดนิหนึ่งนึ่ ใช้ใช้นการถนอมอาหาร เพื่อพื่ ให้อห้าหารเกิดการเน่าน่เสียสี ได้นด้านกว่าว่ ปกติ มักมัจะอยู่ใยู่นอาหารจำ พวก เนย ชีสชีและโยเกิร์ตร์เป็นป็ต้น มีปมีริมริาณโซเดียดีมในรูปรูแบบสารประกอบโซเดียดีม หรือรืเรียรีกว่าว่ โซเดียดีมแฝงมาในอาหาร โดยที่รับรั ประทาน แล้วไม่ไม่ด้มีด้รมีสชาติเค็ม ได้แด้ก่

แหล่งอาหารที่มีโมี ซเดีย ดี ม 3. อาหารปรุงสำ เร็จร็อาหารกึ่งสำ เร็จร็รูปและอาหารสำ เร็จร็รูป

ลดเค็ม ลดโรค แนวทางการลดปริมริาณโซเดียม การใช้สช้ารทดแทนเกลือ (Salt substitutes) สารทดแทนเกลือที่ได้รัด้บรัอนุญนุาติจากองค์การอาหาร และยาเพื่อพื่ปรับรัลดโซเดียดีมในผลิตภัณฑ์อาหาร คือ โพแทสเซียซีมคลอไรค์ (KCL) เนื่อนื่งจากมีคุมีณคุสมบัติบั ติ คล้ายกับเกลือ และมีคมีวามปลอดภัยต่อผู้บผู้ ริโริภค การใช้สช้ารเสริมริกลิ่นรส (Flavor enhancers) สารบางชนิดนิมีคุมีณคุสมบัติบั ติช่วช่ยเสริมริรสชาติเค็มได้ เป็นป็ ผลมาจากการเกิดปฏิสัมสัพันพัธ์ขธ์องรสชาติ (taste interaction) เช่นช่รสเปรี้ยรี้ว หรือรืความกลมกล่อม (umami) จะช่วช่ยเสริมริรสเค็มให้เห้ด่นด่ชัดชัขึ้นขึ้สารเสริมริ รสชาติที่นิยนิมใช้ใช้นอาหารเพื่อพื่เพิ่มพิ่รสชาติเค็ม ได้แด้ก่ กรดอะมิโมินบางชนิดนิเช่นช่กรดกลูตลูามิกมิ . กรดเอสปาติก, ผงชูรส, สารสกัดจากยีสยีต์ (yeast extract) เป็นป็ต้น การแต่งกลิ่น (Odor) การเลือกใช้กช้ลิ่นที่ช่วช่ยแสดงออกถึงรสชาติเค็ม สามารถช่วช่ยลดมาปรับรัลดปริมริาณโซเดียดีมในผลิตภัณฑ์ ได้ ตัวอย่าย่งเช่นช่กลิ่นของซอสถั่วถั่เหลือง, ปลาซาดีนดี , ปลาแองโซ, เบคอน, แฮม และถั่วถั่ลิสง สามารถเพิ่มพิ่การ รับรัรสเค็มได้ การใช้เช้ครื่อรื่งเทศและสมุนไพร เครื่อรื่งเทศและสมุนไพรมีกมีลิ่นรสเฉพาะตัวที่ช่วช่ยเพิ่มพิ่ กลิ่นรสให้อห้าหาร จากการศึกษาที่ผ่าผ่นมาพบว่าว่สารใน สมุนไพรและเครื่อรื่งเทศบางชนิดนิมีคุมีณคุสมบัติบั ติในการ เสริมริรสเค็มให้เห้ด่นด่ชัดชัขึ้นขึ้นอกจากนี้สนี้มุนไพรหลายชนิดนิ ยังยัมีกมีลิ่นรสที่ช่วช่ยเพิ่มพิ่รสชาติให้กัห้ กับผลิตภัณฑ์ลด โซเดียดีม และช่วช่ยเบี่ยบี่งเบนรสชาติ (compensation effect) ทำ ให้ผู้ห้บผู้ ริโริภครู้สึรู้กสึเค็มมากขึ้นขึ้

ตัวอย่า ย่ งเมนูล นู ดโซเดีย ดี ม ตัวอย่าย่งเมนูลนูดเค็ม : อาหารแปรรูป ไข่เข่ค็มลดโซเดียดีม กุ้งกุ้แห้งห้ลดโซเดียดีม ไก่หยองลดโซเดียดีม เบคอนลดโซเดียดีม เนื้อนื้แดดเดียดีวลดโซเดียดีม หมูทุบทุลดโซเดียดีม แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ

ตัวอย่า ย่ งเมนูล นู ดโซเดีย ดี ม ตัวอย่าย่งเมนูลนูดเค็ม : อาหารจานเดียว ไข่พข่ะโล้ลดโซเดียดีม ไก่ต้มน้ำ ปลาลดโซเดียดีม น้ำ พริกริลดโซเดียดีม แกงจืดจืเต้าหู้ลูหู้กลูชิ้นชิ้หมูลดโซเดียดีม เป็ดป็พะโล้ลดโซเดียดีม หมูทอดชาววังวัลดโซเดียดีม แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ แตะที่รูปรูเพื่อพื่รับรัชมวิดีวิ โดีอ