โดยครูตวั เลก็
ปริศนาคำทาย
ปริศนาคำทาย ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
พ.ศ.๒๕๔๒ ให@ความหมายไว@วCา “สิ่งหรือถ+อยคำที่ผูกขึ้นเป:น
เง่อื นงำ เพ่ือให+แก+ ให+ทาย”
ปริศนาคำทายเปEนถ@อยคำที่แตCงขึ้นเปEนข@อความให@คิด
แก@ปOญหาโดยเปรียบเทียบกับสิ่งตCาง ๆ ซึ่งปTดบังความจริง
บางสCวน ลวงให@เข@าใจไปทางอื่น ซึ่งจะขึ้นต@นวCา “อะไรเอCย”
ลกั ษณะคำประพนั ธ\ อาจเปEนได@ท้ังร@อยแกว@ และรอ@ ยกรอง
ปรศิ นาคำทาย
ปริศนาคำทายนี้มีมาตั้งแตCสมัยโบราณ ในชั้นแรก เรียกวCา
ผะหมี ซึ่งเปEนภาษาจีน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล@า
เจ@าอยูCหัว รัชกาลที่ ๖ โปรดให@เรียกเปEนภาษาไทยวCา “ทาย
ปริศนา” ซึ่งได@ทรงพระราชนิพนธ\ขึ้นในบางโอกาสให@ข@าราช
บริพารในพระองค\คิดตอบเลCนกันเปEนการภายใน เมื่อมี
ผู@สนใจมากขึ้นจึงทรงจัดให@มีการทายปริศนาในงานฤดูหนาว
ซงึ่ ไดร@ ับความนยิ มมาก
ปริศนาคำทาย
ปริศนาคำทายมีบทบาทแกCสังคมมาก เพราะเปEนสCวนหนึ่ง
ของวัฒนธรรมสะท+อนให+เห็นภาพชีวิต ความเปEนอยูCของคน
ไทย มีประเพณี วัฒนธรรม และความเชื่อแทรกอยูCใน
ปริศนาเหลCานั้น การเลCนทายปริศนามีสCวนชCวยสCงเสริม
พัฒนาการของเด็กด@านความคิด และสติปOญญา การสังเกตสิ่ง
ตCางๆ รอบตัว สัมพันธ\กับการใช@ภาษา และความสนุกในการ
ทาย เม่ือทายถูกแลว@ กอ็ ยากใหท@ ายปริศนาขอ@ อ่นื ๆ ตอC ไปอีก
ปริศนาคำทาย
ปริศนาคำทาย บางทีก็เรียกวCา ปNญหาเชาวนP แตCเดิม
เปEนปOญหาที่ผู@ใหญCถามเด็ก ปOจจุบันมักจะเปEนปOญหาท่ี
คิดทายเลCนกันสนุก ๆ ในหมูCเด็ก ๆ แม@จะเปEนปOญหา
กวนอารมณ\ แตCก็เรยี กเสยี งหัวเราะได@ไมนC อ@ ย
ลักษณะของปริศนาคำทาย
๑.ปริศนาคำทายมีลกั ษณะดังต6อไปน้ี
ใชค# ำคล#องจองมีจังหวะเป2นวรรคๆ ไมจ8 ำกดั จำนวนคำ
แตม8 กั มจี ำนวนคำเทา8 กัน เช8น
อะไรเอย& เป*ดฉับ ใสฉ& ุบ ปด* ปุบ เดินปบ4
(พระบณิ ฑบาต)
ลักษณะของปริศนาคำทาย
๒. เลือกถ=อยคำมาผูกเป@นปรศิ นาจะตอ= งชวนให=คดิ และ
เลอื กคำท่ีทำใหเ= กดิ ภาพได= เช6น
อะไรเอย& ขาไปสองคน มดื ฟ4ามัวฝน กลบั มาคนเดยี ว
(เงา)
ลกั ษณะของปรศิ นาคำทาย
๓. เล#นคำเปน( สำนวน ใชค. ำซำ้ ๆ ทำให.ตอ. งคดิ เชน#
อะไรเอ&ย เพชรฉลู มีหูทปี่ าก (กระทะ)
เพชรฉลาก มปี ากทีท่ อC ง
เพชรฉะล&อง มีทอC งขCางล&าง (กบไสไมC)
(นอ& ง)
ปริศนาคำทาย
อะไรเอ&ย นางอยู&ในหนาม ไมง& ามกห็ อม
เฉลย (ทุเรียน)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอย& พี่นCองทอC งเดียว แลเหลยี วไมเ& ห็นกัน
เฉลย (แว&นตา)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอย& เกดิ มามหี างไม&มีขา พอโตข้ึนมามขี าไม&มหี าง
เฉลย (กบ)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอ&ย แขกแทCไมม& ีไทยปน สุกสองหน คนชอบกิน
เฉลย (กลAวยแขก)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอ&ย ไม&มีแขCง ไมม& ีขา เวลาไปมา ใชCปากเดนิ
เฉลย (หอย)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอย& เกดิ เพราะไฟ สลายเพราะลม
เฉลย (ควนั )
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอย& ตนั เป-นสายยาวหรดู เู ปน- เสน4 ดอกหางเหน็ น&ายลบนเวหา
เฉลย (ว&าว)
ปรศิ นาคำทาย
อะไรเอ&ย หมาเดินหนCา พอไก&เดินมา คนชราชอบนัก
เฉลย (หมาก)