M A R T 2 0 2 1 S A Y I 3 AYI N Kİ TAP Ö N ERİ S İ - 3 Bu sayıda neler var: İSTİKLAL ŞAİRİNE MEKTUP VAR! İstiklal Marşının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabulünün 100. yılında gençlerden Mehmet Akif Ersoy'a mektup var. İstiklal Lisesi öğrencileri arasında düzenlenen "Mehmet Akif'e Mektup Var!" yarışmasında dereceye giren eser gazeteniz Vefa'da. Tüm öğrencilerin duygu ve düşüncelerinden oluşan mektubun, Akif'e vefa olarak kaleme alındığı okul müdürü Ahmet Zengin tarafından dile getirildi. Sayfa 3-4'te VEFAGAZETESİ İSTİKLAL LİSESİYAYINORGAN MEHMET AKİF ERSOY KİMDİR? 1
Milli şair, İstiklal Marşımızın söz yazarı, Birinci Dünya Savaşında vatan savunulmasının yapıldığı Çanakkale zaferi üzerine yazdığı şiiri ile bilinen, milletim için parayla marş yazmam, yazamam diyecek kadar gönlü vatan sevgisi ile dolu olan koca insan Mehmet Akif Ersoy, 1873 yılında dünyaya gelmiştir. Veterinerlik fakültesini bitirmiş, ülkenin çeşitli bölgelerinde hizmette bulunmuştur. Kalemi güçlü, hitabetinin etkili olmasıyla ön plana çıkmış, milli mücadele döneminde verdiği vaazlar ile milli bilincin oluşmasında büyük rol oynamıştır. Yeni Türk devletinin kurulmasında aktif rol oynamış, Maarif Vekâleti tarafından düzenlenen milli marş yazma yarışmasında birinci olmuştur. Para ödülünü I. Dünya Savaşında mücadele eden askerlerin elbiselerini diken kuruma bağışlamış, yazdığı şiiri ise en önemli eseri olan "Safahat" arasına almamıştır. Marş olan şiir milletindir ve bana ait değildir demiştir. Bir daha böyle bir marş yazar mısın diye soranlara ise yüce rabbim bir daha bu millete marş yazmayı nasip etmesin diye cevap vermiştir. Mısır’ın EZ EZHER Üniversitesinde de ders veren Mehmet Akif Ersoy, 1936 yılında İstanbul’da hayata veda etmiştir. Mezarı İstanbul'dadır. MEHMET AKİF ERSOY KİMDİR? YUSUF ÇOMAKLI 2
"MEHMET AKİF'E MEKTUP" YARIŞMASINDA 1. OLAN MEKTUP Bi l i yor m u s u n ok u lda her hafta baş ı ve son ları nda sen i n kale m e aldığı n İ s ti k lal Mar ş ı n ı ok u yor ve m u tl u ol u yor u m . O k u r ken t ü y leri m i n di ken di ken olduğu , ses i m i n her za m an k i nden daha faz la çı k tığı İ s ti k lal ş i iri nde kor k m a di yor s u n ya ben artı k h içbir şeyden kor k m u yor u m . Hatta kor k m aya baş ladığı m da i se ak l ı m a hep sen gel i yor s u n ve i ş te o an ben i m t ü m kor k u ları m ortadan kal k ı yor. Ak if D ede m du ydu m sende h içbir şeyden kor k m a m ı ş s ı n . Kor k m u ş ol saydı n zaten bi ze kor k m ay ı n de m ezdi n . Ö ğret m en i m i z söy ledi bu ndan y ı l lar önce dü ş m an ü l ke m i z i i şgal et m eye gel m i ş . C a m i leri m i z i ve ev leri m i z i yak ıp y ı k m ı ş , ok u l ları m ı z ı kapat m ı ş lar. Bi z leri n serbes tçe oy u n lar oy na m a m ı za i z i n ver m e m i ş ler. O n lara kar ş ı koyan ları i se ya öldü r m ü ş ya da el leri n i kol ları n ı bağlay ıp baş ka yerlere göt ü r m ü ş ler. D edeleri m i z cephede oldu k ları içi n on lara kar ş ı koyanda ol m a m ı ş veyah u t ola m a m ı ş . Sen benden daha i y i bi l ir s i n o gü n leri Ak if D ede m . Vatan toprağı n her yeri nden i şgal haberleri gel m eye baş ladığı nda ye m eden iç m eden kes i l m i ş , y ü z ü n gü l m ez ol m u ş , k i m selerle gör ü ş m ek te i s te m ez m i ş s i n . Ak l ı n fi k ri n hep Meh m etçi k te hep vatan ı n baş ı na gelen bu felakette kal m ı ş ve k u rt u l u ş çareleri ara m ı ş s ı n . As ırlardır bağı m s ı z yaşa m ı ş , Al lah ve peyga m ber aş k ı y la yan m ı ş , adalet ve hoşgör ü sah ibi bir m i l leti n baş ı na bu n ları n gel m es i sen i deri nden ü z m ü ş . Üz ü l m ü ş s ü n a m a bir köşeye çek i l ip de olan ları i z le m ey i seç m e m i ş s i n . Yola dü ş m ü ş , dert edi n ip derde dü ş m ü ş s ü n . Sen le ay n ı dü ş ü nen leri bu l m u ş , hal k ı n yan ı nda hak k ı ü s t ü n t u t m ak içi n çal ı ş m ı ş s ı n . Yor u l m a m ı ş , yor u l m u ş ol san da h iç du r m a m ı ş hep koş m u ş u n . Ak if D ede m bende sen i n gibi olacağı m . Zorl u k lar kar ş ı s ı nda y ı l m ayacağı m hep çal ı ş ıp ü l ke m e ve an ne-baba m a hay ırl ı bir ev lat olacağı m . Bu n ları yapar ken de hep sen hep ak l ı m da olacak s ı n ve kor k m adan yol u m da y ü r ü yeceği m . Bi l i yor m u s u n bi z lere ar m ağan ettiği n İ s ti k lal Mar ş ı n ı n on k ıtas ı n ı da ezberledi m . Hiç a m a h iç zorlan m adı m . An ne m veya baba m da yardı m et m edi . T ü m k ıtaları tek baş ı m a gece gü ndü z de m eden çal ı şarak öğrendi m . N e gü zel yaz m ı ş s ı n Ak if D ede m . Kor k m a de m i ş s i n , bağı m s ı z l ı k de m i ş s i n , bay rak de m i ş s i n , ezan de m i ş s i n , ordu de m i ş s i n yok yok as l ı nda dede m sen çok şey de m i ş s i n . Ben sen i n dedi k leri n i yapacağı m a söz veri yor u m Ak if D ede m . İ s ti k lal Mar ş ı söy len ir ken k ı m ı lda m adan du racağı m a, ü l ke m i seveceği m e, bağı m s ı z l ığı m ı za göz di ken lere kar ş ı çel i k ten bir set olacağı m a, ödev leri m e çal ı ş ıp bir m es lek edi neceği m e, bas tığı m her kar ş ı toprağı n bana bir e m anet olduğu ve ona sah ip çı kacağı m a söz veri yor u m . Ak if D ede m sen i çok öz ledi m , keş ke yan ı m da olabi l sen ve bana sana doyas ı ya sarı labi l se m . Bi l i yor u m bu m ü m k ü n deği l a m a ol s u n bu da ben i m bir hayal i m . Sana sarı la m az sa m da bi ze e m anet bırak tı k ları na sarı ldığı m da sana sarı l m ı ş ı m gibi m u tl u l u k du yacağı m . Sen bi z i m içi m i zde yaşayan , her dai m yan ı m ı zda olan , el i m i zden t u tan Ak if D ede m s i n . Bu n u h iç a m a h iç u n u t m a ol u r m u? 3
An kara’ n ı n soğuğu nda, yok l u k lar içeri s i nde, u m u t s u z l u k ları n vatan ı sardığı o döne m de bir y ı ldı z gibi parla m ı ş tı n . Ul u önder cu m h u ri yeti m i z i n k u r ucu Mu s tafa Ke m al Atat ü r k i le birl i k te ol m u ş , ay n ı yola baş koy m u ş t u n u z . E l ele ver m i ş , i s ti k lal i m i z içi n çal ı ş m ı ş tı n ı z . N e de gü zel bir dos tl uğu n u z ol m u ş , dü ş m an ı y u rttan beraber kov m u ş t u n u z . İ ş te o gü n lerde, kan ve göz yaş ı n ı n t ü m vatan ı sardığı an larda bir m ar ş yazal ı m den i l m i ş , sen i se ödü l var di ye bu n u i l k baş ta kabu l et m e m i ş ti n . Ö dü l ü baş ka yere verel i m yeter k i sen yaz di ye ı s rar edi nce ar kadaş ları n ş i iri yaz m ı ş tı n . N e y üce bir gön l ü n var m ı ş Ak if D ede m . Baba m an lat m ı ş tı oradan bi l i yor u m . O y ı l larda ü s t ü ne gi yecek bir m on t u n bi le yok ken sen kon u lacak ödü l ü i s te m e m i ş s i n . N eden ha dede m neden i s te m edi n o ödü l ü . Kendi ne bir m on t al ır soğu k tan böy lel i k le kor u n u rdu ol m az m ı ydı? Bi ldi m sen hep şöy le derdi n : “ Ben m i l leti m e para i le ş i ir yaz m az . ” E vet, m i l leti ne para i le ş i ir yaz m adı n ve o ş i iri de SAFAHAT adl ı eseri ne de al m adı n . Yarı ş m aya birçok ş i ir katı ldı a m a sen i n ş i iri n biri nci seçi ldi . N as ı l seçi l m es i n k i , o kadar içten o kadar sa m i m i ve o kadar gerçekçi yaz m ı ş s ı n k i on u gerçek ok u yan an layabi l ir. Tacetti n D ergâh ı nda kaldığı nda kale m e al m ı ş s ı n İ s ti k lal Mar ş ı adl ı ş i iri n i . D u ydu m baz ı za m an lar u y k udan u yan ır, ak lan o an gelen du ygu ları yaz m ak i s ter m i ş s i n . Hatta baz ı za m an lar du ygu ları n ı kâğıt bu la m az du varlara kaz ır m ı ş s ı n . Vay ben i m gü l y ü z l ü Ak if D ede m vay , sen ne gü zel bir i n san m ı ş s ı n . Sevgi l i Ak if D ede m ; 1 2 Mart 192 1 y ı l ı ndan beri kabu l edi len İ s ti k lal Mar ş ı e m aneti ndir. Ben hayatta kaldığı m s ü rece e m aneti n e m aneti m dir. Kor k m adan , çek i n m eden , y ı l m adan , yor u l m adan e m aneti ne sah ip çı kacağı m a ve bu e m aneti aldığı m gibi benden son ra gelecek lere tes l i m edeceği m e y üce rabbi m h u z u r u nda na m u s u m ve şerefi m ü zeri ne söz veri yor u m . Söz leri m söz verir ken el leri nden has retle öpü yor ve sen i y üce rabbi m e e m anet edi yor u m . İ s ti k lal Mar ş ı , 1 2 Mart 192 1 tari h i nde kabu l edi l m i ş tir. Meh m et Ak if E r soy tarafı ndan kale m e al ı nan ş i ir 7 24 ş i iri n katı ldığı yarı ş m ada biri nci ol m u ş t u r. Ş i ir kabu l edi l m eden önce bir s ü re E r z u r u m Mi l l i Mar ş ı , m ar ş ı m ı z olarak ok u n m u ş t u r. Maarif Vekaleti n i n dü zen lediği para ödü l l ü yarı ş m aya Ak if ödü lden dolay ı i l k önce katı l m ak i s te m ez . Maarif Vek i l i Ha m di S uph i Tan rıöver, Ak if' i n katı l m as ı n ı çok i s te m ek tedir. Son u nda ar kadaş ı Hasan Bas ri ' n i n ricas ı y la yarı ş m a katı l ır. Tek şartı ödü l ü n baş ka bir yere bağı ş lan m as ıdır. Yarı ş m ada Ak if biri nci ol u r. İ s ti k lal Mar ş ı m ı z ı Meh m et Ak if E r soy , Tacetti n D ergah ı nda yazar. Mar ş i l k defa Kas ta m on u Açı k söz G azetes i ve Sebi l ü rreşat D ergi s i nde yay ı n lan m ı ş tır. Mar ş ı n i l k ok u nduğu savaş I I . İ nön ü Savaş ıdır. Ak if, İ s ti k lal Mar ş ı n ı Kah ra m an O rdu m u za it haf et m i ş tir. Bir daha yazar m ı s ı n sor u s u na i se Al lah bir daha bu m i l lete İ s ti k lal Mar ş ı yaz m ay ı nas ip et m es i n di yerek kapat m ı ş tır. Bu ş i iri n gerçek sah ipleri m i l lettir di yerek İ s ti k lal Mar ş ı ş i iri n i Safahata da al m a m ı ş tır. Kazandığı ödü l ü i se Biri nci D ü n ya Savaş ı nda m ücadele eden as kerleri n elbi seleri n i di ken bir yere bağı ş la m ı ş tır. İ s ti k lal Mar ş ı n ı i l k bes teleyen i se Al i Rıfat Ç ağatay ol u r ken bu gü n k i bes te i se Zek i Ü ngör'e aittir. 202 1 y ı l ı TBMM tarafı ndan m ar ş ı n kabu l ü n ü n 100. y ı l ı neden i y le İ s ti k lal Mar ş ı y ı l ı i lan edi l m i ş tir. . İSTİKLAL YILI 4