1. การศึกษาต่อสายสามัญ การเรียนต่อสามัญ คือ การเรียนต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 4-6 คุณสมบัติเบื้องต้นของผู้ที่เลือกเรียนสายสามัญต้องเป็ นคนที่ไม่เบื่อหน่ายด้านวิชา การ ต้องขยัน อดทนและมีจุดมุ่งหมายในอนาคตที่แน่นอน การเลือกแผนการเรียนสายสามัญมีให้เลือกหลายแผน ได้แก่ แผนการเรียน วิทย์- คณิต แผนการเรียน ศิลป์-ค านวณ แผนการเรียน ศิลป์-ภาษา และแผนการเรียน ไทย-สังคม 2. การศึกษาต่อสายอาชีพ สายอาชีพเป็ นการเรียนที่มุ่งเน้นให้นักเรียนมีทักษะในการประกอบอาชีพตามที่ต นเองเลือกเรียน นักเรียนสามารถประกอบอาชีพได้ตั้งแต่จบการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชี พ (ปวช.) และเรียนต่อหลักสูตรปริญญาตรี หลังจากที่นักเรียนได้ท าการส ารวจผลการเรียน ส ารวจบุคลิกภาพของตนเอง และส ารวจอาชีพที่ตนเองใฝ่ฝันแล้ว จะท าให้นักเรียนสามารถวางแผนได้ว่าจะเลือกการศึกษาต่อทางใด หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พ.ศ.2545 (ปรับปรุง 2546) ของกรมอาชีวศึกษารับผู้ที่จบมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.3) หรือเทียบเท่า เรียนต่อทางด้านสายอาชีพ มีให้เลือก 9 ประเภท 1. ประเภทวิชาอุตสาหกรรม 2. ประเภทวิชาพาณิชยกรรม/บริหารธุรกิจ 3. ประเภทวิชาศิลปกรรม 4. ประเภทวิชาคหกรรม 5. ประเภทวิชาเกษตรกรรม 6. ประเภทวิชาประมง 7. ประเภทวิชาอุตสาหกรรมท่องเที่ยว 8. ประเภทวิชาอุตสาหกรรมสิ่งทอ 9. ประเภทวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและสื่อสาร 3. ศึกษาต่อสถาบันการศึกษาอื่นๆ นักเรียนที่ส าเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3 แล้วมีทางเลือกในการศึกษาต่อนอกเหนือจากการศึกษาสายสามัญในโรงเรียนสัง กัดส านักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หรือสายอาชีพในโรงเรียนอาชีวศึกษา ในสังกัดส านักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา สามารถศึกษาต่อในสถาบันการศึกษาต่าง ๆ เช่น โรงเรียนเตรียมนายร้อยตอนรับผู้ก าลังจะจบ ม.4 โรงเรียนดุริยางค์ทหารเรือ บก
และอากาศ โรงเรียนช่างฝี มือทหาร โรงเรียนช่างการไฟฟ้ าส่วนภูมิภาค วิทยาลัยนาฏศิลป์ วิทยาลัยช่างศิลป์ เป็ นต้น Favorite จบ ม. 3 แลว้เรยีนต่อไหนดนีา้ สายไหนใชเ่รา โดยเฉพาะทางหลกัทีม่แีค่ 2 สายให้เลือก สายแรก สายสามัญ ปลายทางมหาวิทยาลัย เป็นการศกึษาเพือ่ เพิม่พูนความรู และทกัษะเฉพาะดา้นทีส่ามารถน าไปประกอบอาชพี และเป็นพืน้ฐานส าหรบัการศกึษาต่อ กบั สายทีส่อง สายอาชพี ปลายทางสู่อาชีพ เป็นการศกึษาทีม่ ุ่งส่งเสรมิใหผู้เ้รยีนได พัฒนาการเรียนรู และทักษะวิชาชีพ รวมทั ้งมคีวามสามารถรเิริม่ประกอบการและเป็นพืน้ฐานส าหรบัการศกึษาต่อ สายไหนที ่ไปส่งเรายงัจดุหมายปลายทางที ่ เราฝัน แล้วถ้าต้องเลือกระหว่างสายสามัญกับสายอาชีพ ข้อดีข้อเสียของแต่ละสายเป็ นอย่างไร ไปติดตามกันเลย หลักสูตรสายสามัญ
จัดการเรียนการสอนใน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู ้หลัก และสาระเพิม่ เตมิ เพือ่ เป็นการพฒันาผูเ้รยีนใหม้คีวามรคู้วามสามารถใหค้รบทกุดา้น ตามล าดบัขัน้ ประกอบด้วย ภาษาไทย, คณิตศาสตร ์, วิทยาศาสตร ์, ภาษาต่างประเทศ, สังคม ศาสนา วัฒนธรรม, สุขศึกษาและพละศึกษา, การงานอาชีพและเทคโนโลยี, ศิลปะ แผนการเรียน แต่ละโรงเรยีนมแีบ่งแผนการเรยีน หลกัๆ มดีงันี ้ - วิทย์- คณิต - ศิลป์ - ค านวณ - ศิลป์ - ภาษา - ไทย - สังคม หลักสูตรสายอาชีพ - หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) เป็นระดบัการฝึกวชิาชพีระดบัพืน้ฐานในงานสายอาชพี สาขาต่าง ๆ ซึ ่งผูท้เีรยีนจบสามารถน าความรูท้ี ่ไดไ้ปประกอบอาชพี ได้ - หลกั สูตรประกาศนียบตรวชิาชพี ชัน้สูง (ปวส.) เป็นระดบัความรทู้ีส่ ูงขึน้จาก ปวช. โดยเนน้ความรูเ้ฉพาะดา้นมากยิ ่งขึน้ ท าใหผู้เ้รยีนมคีวามรคู้วามชา นาญพเิศษมากขึน้ ทั ้งนีท้ ั ้ง 2 สาย น้อง ๆ สามารถศึกษาต่อถึงระดับสูงสุดได้เหมือนกัน คือ ระดับปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก
ซึ ่งเป็นการพฒันาการศกึษาตามล าดบัขัน้ ส าหรับผู้สนใจศึกษาต่อระดับสูงขึน้ ไป เพือ่ยกระดบัความรคู้วามสามารถ โดยนอ้ง ๆ ที ่ เรยีนจบชัน้ม. 3 สามารถเลอืกเรยีนไดท้ ั ้งสายสามญัและสายอาชพี ข้อดีสายสามัญ - ไดค้วามรูพ้ ืน้ฐานทั ่วไปมากกวา่ สายอาชพี (เน้นทฤษฎีมากกว่าการปฏิบัติจริง) - สามารถเลอืกเขา้ศกึษาต่อในระดบัมหาวทิยาลยัไดท้ ั ่วประเทศ หลากหลายโครงการ คณะ และสาขา - มโีอกาสเป็นนักเรยีนแลกเปลีย่นไดใ้นตา่งประเทศ หรอืกจิกรรมอืน่ๆ ได้มากกว่าสายอาชีพ - สังคมการเรียน สงัคมเพือ่นจะกวา้งและสามารถเชือ่มต่อกนั ไดห้ลากหลายสาขา ข้อดีของการเรียนสายอาชีพ - มีความรู ้เฉพาะด้านค่อนข้างแน่น ถา้คนที ่ เลอืกเรยีนต่อในสาขาที ่ เรยีนมาจะไดเ้ปรยีบกวา่ สายสามญั เมือ่ เขา้ไปเรยีนในระดบัมหาวทิยาลยั - ถ้าไม่เรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย ก็สามารถท างานได้เลย ทั ้งภาครฐัทีม่ เีปิดสอบราชการหรอืภาคเอกชน และสามารถท างานไปดว้ย เรียนต่อไปด้วยควบคู่กันได้ ข้อเสียของการเรียนสายสามัญ
- ความรู ้เฉพาะด้านอาจไม่แน่นเท่าสายอาชีพ (ในบางกรณี) - เรียนจบ ม.6 ถ้าไม่ต่อปริญญาตรี จะไม่มีความหมาย เพราะวุฒิ ม.6 หางานท าค่อนขา้งยาก และเงนิเดอืนนอ้ยกวา่ทั ้งที ่ใชเ้วลาเรยีนเท่ากนั - สายสามัญส่วนใหญ่จะไม่เจอวิชาชีวิต เจอแต่บทเรียนและต ารา ข้อเสียการเรียนสายอาชีพ - มีข้อจ ากัดในการศึกษาต่อมหาวิทยาลัย เพราะมหาวิทยาลัยหลาย ๆ แห่ง ไม่ค่อยมคีณะ/สาขาวชิาที ่ เปิดรบัเด็กสายอาชพี - วชิาการพืน้ฐานและทฤษฎอีาจไม่แน่นและละเอยีดเท่าสายสามญั เหตุผลที ่ เลอืกเรยีนสายอาชีพ - ชอบเรียนภาคปฏิบัติมากกว่าภาคทฤษฎี - เป็นทีต่อ้งการของตลาดแรงงาน จบออกมามงีานท าทนัที - การเรียนไม่ยาก การแข่งขันไม่สูง - ไดร้บัอทิธพิลจากผูป้กครอง ญาติเพือ่น - ค่าใช ้จ่ายในการศึกษาไม่สูงมากนัก - สถานศึกษามีหลักสูตรให้เลือกหลากหลาย - เรียนตามเป้ าหมายทีต่ ั ้งไว้ เหตุผลทีไ่ม เลือกเรียนสายอาชีพ - โอกาสก้าวหน้าในอนาคตจ ากัด เพราะวุฒิไม่สูง ท างานระดับแรงงาน - ปัญหาความรุนแรง ยกพวกตีกัน โดนลูกหลง - หางานท ายาก เพราะหลาย ๆ บรษิทัรบั ปรญิญาตรขี ึน้ ไป - ค่านิยมของสังคม ท าให้เด็กรู ้สึกว่าสังคมไม่ยอมรับ / รู ้สึกไม่น่าภาคภูมิใจ
หลกั สูตรที ่ เปิดสอนในระดบั ปวช. ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาช่างยนต์ สาขาวิชาช่างกลโรงงาน สาขาวชิาชา่งเชือ่มโลหะ สาขาวิชาช่างไฟฟ้ าก าลัง สาขาวิชาช่างอิเล็กทรอนิกส์ สาขาวิชาช่างก่อสร ้าง สาขาวชิาชา่งเครือ่งเรอืนและตกแตง่ภายใน สาขาวิชาสถาปัตยกรรม สาขาวิชาส ารวจ สาขาวชิาชา่งเขยีนแบบเครือ่งกล สาขาวิชาช่างซ่อมบ ารุง สาขาวิชาช่างพิมพ์ สาขาวิชาเทคนิคแว่นตาและเลนส์ สาขาวิชาช่างต่อเรือ สาขาวิชาช่างโทรคมนาคม สาขาวชิาชา่งเครือ่งมอืวดัและควบคุม สาขาวิชาโยธา สาขาวิชาอุตสาหกรรมยาง สาขาวิชาเมคคาทรอนิกส์ สาขาวิชาช่างเทคนิคคอมพิวเตอร ์ สาขาวิชาเทคโนโลยีฟอกหนัง สาขาวชิาชา่งเครือ่งท าความเย็นและปรบัอากาศ สาขาวิชาช่างซ่อมบ ารุงเรือ สาขาวชิาเครือ่งกลเกษตร
ประเภทวิชาพาณิชยกรรม สาขาวิชาการบัญชี สาขาวิชาการตลาด สาขาวิชาการเลขานุการ สาขาวิชาคอมพิวเตอร ์ธุรกิจ สาขาวิชาธุรกิจสถานพยาบาล สาขาวิชาการประชาสัมพันธ ์ สาขาวิชาธุรกิจค้าปลีก สาขาวิชาภาษาต่างประเทศ สาขาวิชาโลจิสติกส์ สาขาวิชาการจัดการส านักงาน สาขาวิชาการจัดการด้านความปลอดภัย สาขาวิชาธุรกิจการกีฬา ประเภทวิชาศิลปกรรม สาขาวิชาวิจิตรศิลป์ สาขาวิชาการออกแบบ สาขาวิชาศิลปหัตถกรรม สาขาวิชาศิลปกรรมเซรามิก สาขาวชิาศลิปหตัถกรรมรูปพรรณเครือ่งถม และเครือ่งประดบั สาขาวิชาถ่ายภาพและมัลติมีเดีย สาขาวิชาเทคโนโลยีศิลปกรรม สาขาวิชาคอมพิวเตอร ์กราฟิก สาขาวชิาอตุสาหกรรมเครือ่งหนัง
สาขาวชิาเครือ่งประดับอัญมณี สาขาวิชาช่างทองหลวง สาขาวิชาการพิมพ์สกรีน สาขาวิชาออกแบบนิเทศศิลป์ ประเภทวิชาคหกรรม สาขาวชิาแฟชัน่และสิ ่งทอ สาขาวิชาอาหารและโภชนาการ สาขาวิชาคหกรรมศาสตร ์ สาขาวิชาธุรกิจเสริมสวย สาขาวิชาธุรกิจคหกรรม ประเภทวิชาเกษตรกรรม สาขาวิชาเกษตรศาสตร ์ ประเภทวิชาประมง สาขาวชิาเพาะเลีย้งสตัวน์ ้า ประเภทวชิาอตุสาหกรรมทอ่งเทีย่ว สาขาวิชาการโรงแรม สาขาวชิาการท่องเทีย่ว ประเภทวชิาอตุสาหกรรมสิ ่งทอ
สาขาวชิาเทคโนโลยสีิ ่งทอ สาขาวชิาเคมสีิ ่งทอ สาขาวชิาเทคโนโลยเีครือ่งนุ่งหม่ ประเภทวชิาเทคโนโลยสีารสนเทศและการสือ่สาร สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ สาขาวิชาคอมพิวเตอร ์โปรแกรมเมอร ์ ประเภทวิชาอุตสาหกรรมบันเทิงและดนตรี สาขาวิชาอุตสาหกรรมบันเทิง สาขาวิชาการดนตรี สาขาวชิาการสรา้งเครือ่งดนตรไีทย ช่องทางศึกษาต่อระดับอุดมศึกษา ของสายสามัญและสายอาชีพ ที ่รูปแบบการศึกษา สายอาชีพ สายสามัญ 1 มหาวิทยาลัยสังกัด ทปอ. ตรวจคุณสมบัติเป็ นรายโครงการ / 2 มหาวิทยาลัยราชภัฏ / / 3 มหาวิทยาลัยราชมงคล / / 4 มหาวิทยาลัยเอกชน / / 5 มหาวิทยาลัยเปิด / / 6 ปวส. / / 7 ศึกษาต่อต่างประเทศ ตรวจคุณสมบัติเป็ นรายโครงการ / 8 ปริญญาโท – ปริญญาเอก ตรวจคุณสมบัติเป็ นรายโครงการ / การตัดสินใจเลือกสายการศึกษาต่อไม่ใช่อยู่ดี ๆ ก็เลือกได้ โดยไม่มขีอ้มูลประกอบ ครอบครวัครูอาจารย์เพือ่น และทีส่ าคญัทีส่ ุดคอืตวัเราเอง ตอ้งรูจ้กัหาขอ้มูล ตวัเอง
และความต้องการในอนาคต เพือ่วางแผนออกแบบเสน้ทางการศกึษาตอ่ ใหเ้หมาะสมกบัตวัเรามากทีส่ดุ