วิกิพีเดีย

วกิ พิ เี ดยี
(Wikipedia)

วกิ พิ เี ดยี คอื อะไร

วกิ ิพีเดีย คือ สารานุกรมที่ร่วมกนั สร้างข้ึนโดยผอู้ ่าน มีคน
หลายๆ คนร่วมกนั ปรับปรุงวกิ ิพเี ดียอยา่ งสม่าเสมอ แมแ้ ต่คุณก็
แกไ้ ด้ โดยบทความจะสมบูรณ์ยง่ิ ข้ึนทุกๆ การแกไ้ ขโดยการ
เปลี่ยนแปลงท้งั หมดถูกบนั ทึกไวใ้ นหนา้ ประวตั ิ ซ่ึงจะเกบ็ ไวท้ ุก
คร้ังและตลอดไป

(Wikipedia) คือสารานุกรมเสรีหลายภาษาบน
อินเทอร์เน็ต ท่ีทุกคนสามารถอา่ นและปรับปรุงเพิ่มเติม
เน้ือหา ซ่ึงทาใหว้ กิ ิพเี ดียกลายเป็นสารานุกรมที่ไดร้ ับการ
แกไ้ ข รวบรวมและดูแลรักษาจากอาสาสมคั รหลายแสนคน

ทว่ั โลก ผา่ นซอฟตแ์ วร์ชื่อมีเดียวกิ ิ

ความเป็ นมา

วกิ ิพีเดียเริ่มตน้ เมื่อ 15 มกราคม พ.ศ. 2544 โดยเร่ิมตน้
โครงการจากชื่อสารานุกรมนูพเี ดียที่เขียนโดย ผเู้ ช่ียวชาญใน
หลายสาขา และในปัจจุบนั ดาเนินงานโดยมลู นิธิวกิ ิมีเดีย ซ่ึง
ก่อต้งั โดยจิมมี เวลส์และแลร์รี แซงเจอร์

ในปัจจุบนั วกิ ิพเี ดียมีท้งั หมด 250 ภาษา รวมทุกภาษา
มีบทความมากกวา่ 6,000,000 บทความ โดยในท้งั หมดมี 12
ภาษาท่ีมีบทความมากกวา่ 100,000 บทความ และปัจจุบนั วกิ ิ
พเี ดียไทยมีท้งั หมด 18,903 บทความ

วกิ ิตวั แรกชื่อวา่ WikiWikiWeb สร้างโดย วอร์ด คนั
นิงแฮม เมื่อพ.ศ. 2537 สาหรับโครงการ Portland Pattern
Repository ของเขา โดยไดเ้ ขียนโปรแกรมข้ึนดว้ ยภาษา
เพริ ์ลและติดต้งั ลงท่ีเวบ็ c2.com โดยชื่อของ วกิ ิ น้นั มาจากช่ือ
รถประจาทางสาย "วกิ ิ วกิ ิ"

(Wiki Wiki) ของระบบรถขนส่งแชนซ์ อาร์ที-52 ท่ี
สนามบินฮอโนลูลูในรัฐฮาวาย ซ่ึงคาวา่ วกิ ิในภาษาฮาวายมี
ความหมายวา่ เร็ว ดงั น้นั คาวา่ วกิ ิวกิ ิ หมายถึง เร็วเร็ว นน่ั เอง

ลกั ษณะสารานุกรม

สารานุกรมวกิ ิพีเดียไดร้ ับการยอมรับจากนกั วชิ าการ
และสื่อมวลชน เนื่องจากเน้ือหาเปิ ดเสรีใหส้ ามารถนาไปใช้
ได้ รวมถึงเปิ ดเสรีที่ใหท้ ุกคนแกไ้ ข รวมถึงนโยบายมุมมองท่ี
เป็นกลางจากทุกฝ่ ายท่ีเขียนในสารานุกรม อยา่ งไรกต็ ามการ
นาไปใชอ้ า้ งอิงในเอกสารทางวชิ าการยงั คงเป็นขอ้ ถกเถียง
เนื่องจากการเปิ ดโอกาสใหท้ ุกคนแกไ้ ข ซ่ึงง่ายต่อการ
ปรับเปล่ียนขอ้ มลู ทุกเม่ือ

ผปู้ ระสงคร์ ้ายที่มือบอนเขา้ ไปทาลายขอ้ มูลหรือสิ่งดีๆ
ในวกิ ิพเี ดีย ยงั เป็นปัญหาท่ีเกิดบ่อย แมว้ า่ ส่วนใหญ่
ผกู้ ่อการร้ายเหล่าน้นั จะถูกจบั ได้ และมีการเขา้ ไปแกไ้ ข
เน้ือหาเพม่ิ เติมที่ไม่ถกู ตอ้ งเหล่าน้นั อยา่ งรวดเร็ว โดยผใู้ ชว้ กิ ิ
พีเดียท่ีทาหนา้ ที่ตรวจสอบติดตามการเปล่ียนแปลงที่เกิดข้ึน
ล่าสุด

ความน่าเชื่อถือของวกิ ิพเี ดียไดถ้ ูกทาการทดสอบ ใน
เดือนธนั วาคม พ.ศ. 2548 ไดม้ ีทีมนกั วจิ ยั ทดสอบความ
ถูกตอ้ งของวกิ ิพเี ดียฉบบั ภาษาองั กฤษ เปรียบเทียบกบั
สารานุกรมบริเตนนิกา สารานุกรมท่ีเก่าแก่ท่ีสุดในโลก โดย
นาเรื่องราวเก่ียวกบั ดา้ นวทิ ยาศาสตร์ไปทดสอบ ผลลพั ธ์ท่ี
ออกมาสรุปวา่ ความถูกตอ้ งใกลเ้ คียงกนั โดยมีการผดิ พลาด
ทางขอ้ มูลและการใชภ้ าษาใกลเ้ คียงกนั ..

ลกั ษณะสาคญั

วกิ ิเนน้ การทางานแบบง่าย ซ่ึงผเู้ ขียนสามารถสร้างเน้ือหา
บนเวบ็ ไดโ้ ดยไม่จาเป็นตอ้ งมีความรู้ในภาษาเอชทีเอม็ แอล โดย
ขอ้ มูลถกู เขียนร่วมกนั ดว้ ยภาษามาร์กอปั อยา่ งง่ายโดยผา่ นเวบ็
เบราวเ์ ซอร์ ในแต่ละหนา้ จะถูกเรียกวา่ "หนา้ วกิ ิ" และเน้ือหาภายใน
จะเช่ือมต่อกนั ผา่ นทางไฮเปอร์ลิงก์ ซ่ึงส่งผลใหใ้ นแต่ละวกิ ิสามารถ
ทางานผา่ นระบบที่เรียบง่ายและสามารถใชเ้ ป็นฐานขอ้ มูล สาหรับ
สืบคน้ ดูแลรักษาที่ง่าย

นิยามลกั ษณะของเทคโนโลยวี กิ ิคือความง่ายในการสร้าง
และแกไ้ ขหนา้ เวบ็ โดยไม่จาเป็นตอ้ งผา่ นการตรวจสอบหรือยนื ยนั
จากเจา้ ของเวบ็ น้นั เวบ็ วกิ ิหลายแห่งเปิ ดใหผ้ ใู้ ชบ้ ริการทว่ั ไปใน
ขณะท่ีบางกรณี ข้ึนอยกู่ บั การต้งั ค่าวกิ ิบนเซิร์ฟเวอร์ ผใู้ ชอ้ าจจะตอ้ ง
ลอ็ กอินเพือ่ แกไ้ ข หรือเพอ่ื อ่านบางหนา้

นิยามลกั ษณะของเทคโนโลยวี กิ ิคือความง่ายในการ
สร้างและแกไ้ ขหนา้ เวบ็ โดยไม่จาเป็นตอ้ งผา่ นการ
ตรวจสอบหรือยนื ยนั จากเจา้ ของเวบ็ น้นั เวบ็ วกิ ิหลายแห่ง
เปิ ดใหผ้ ใู้ ชบ้ ริการทว่ั ไปในขณะท่ีบางกรณี ข้ึนอยกู่ บั การต้งั
ค่าวกิ ิบนเซิร์ฟเวอร์ ผใู้ ชอ้ าจจะตอ้ งลอ็ กอินเพือ่ แกไ้ ข หรือ
เพอ่ื อ่านบางหนา้

รูปแบบรหสั ตน้ ฉบบั บางคร้ังกร็ ู้จกั กนั ในชื่อ "ขอ้ ความวกิ ิ"
ซ่ึงประกอบไปดว้ ยขอ้ ความธรรมดารวมกบั ภาษามาร์กอปั อยา่ งง่าย

ซ่ึงใชใ้ นการกาหนดโครงสร้างของเอกสารและรูปลกั ษณ์ในการ
แสดงผล ตวั อยา่ งท่ีมกั ยกบ่อยไดแ้ ก่ การใชเ้ ครื่องหมายดอกจนั
("*") ข้ึนตน้ บรรทดั เพือ่ เป็นสญั ลกั ษณ์บอกวา่ บรรทดั น้นั เป็น
รายการหน่ึงในรายการแบบจุดนา รูปแบบและวากยสมั พนั ธ์
สามารถแตกต่างกนั ออกไปไดห้ ลายแบบข้ึนอยกู่ บั การนาไปใช้ ใน
บางระบบอนุญาตใหใ้ ชแ้ ทก็ HTML ได้

การออกแบบขอ้ ความวกิ ิมีเหตุผลมากจาก HTML ซ่ึง
แทก็ หลายแทก็ มีความคลุมเครือ ทาใหจ้ ากรหสั ตน้ ฉบบั

HTML ผใู้ ชส้ ร้างจินตนาภาพถึงผลลพั ธไ์ ดย้ าก สาหรับผใู้ ช้
ส่วนมากการอ่านและการแกไ้ ขเน้ือหาบนรหสั ตน้ ฉบบั
HTML โดยตรงเป็นส่ิงที่ทาไดย้ ากมาก ดงั น้นั การส่งเสริมให้
แกไ้ ขบนขอ้ ความธรรมดากบั ขอ้ ตกลงอีกนิดหน่อยเพ่อื การ

กาหนดโครงสร้างและรูปแบบจึงเป็ นสิ่งที่ดีกวา่

นอกจากน้นั การท่ีผใู้ ชไ้ มส่ ามารถใชค้ วามสามารถบางอยา่ งของ
ภาษา HTML เช่น จาวาสคริปต์ และ Cascading Style Sheet
ไดโ้ ดยตรง ทาใหไ้ ดป้ ระโยชนค์ ือรูปลกั ษณ์และความรู้สึก (Look and
Feel) ในการใชง้ านวกิ ิมีความสอดคลอ้ งกนั เน่ืองจากผใู้ ชแ้ กไ้ ขรูปแบบ
ไดอ้ ยา่ งจากดั พร้อมท้งั ความปลอดภยั ที่เพิ่มข้ึน ในการนาวกิ ิไปใชห้ ลาย
ระบบแสดงใหเ้ ห็นไฮเปอร์ลิงกท์ ี่ใชง้ านไดเ้ สมอ ไมเ่ หมือนในการใช้

HTML ซ่ึงขอ้ ความท่ีไม่สามารถมองเห็นจากการแสดงผลวา่ เป็น
ไฮเปอร์ลิงกก์ อ็ าจจะเป็นไฮเปอร์ลิงกไ์ ด้

การพฒั นาการ

การสร้างเอกสาร WYSIWYG กม็ ีทางเป็นไปไดโ้ ดย
การเพม่ิ โมดูลพเิ ศษใหโ้ ปรแกรมคน้ ดูเวบ็ หรือใชว้ ธิ ีท่ีง่ายกวา่ โดย
ใชจ้ าวาสคริปตใ์ นหนา้ เวบ็ ทาใหห้ นา้ เวบ็ มีการเปล่ียนแปลงโตต้ อบ
ได้ มากไปกวา่ น้นั ยงั มีวธิ ีที่ผอ่ นปรนระหวา่ งการใชภ้ าษามาร์กอปั
กบั WYSIWYG เช่น การเพ่ิมป่ ุมช่วยจดจาภาษามาร์กอปั เช่น
ป่ ุมเพม่ิ รูปที่ช่วยเพมิ่ ขอ้ ความในภาษามาร์กอปั แต่ไม่ไดแ้ สดง
ผลลพั ธ์ใหเ้ ห็นในทนั ที ที่พบไดใ้ นมีเดียวกิ ิ

การเพิ่มป่ ุมช่วยจดจาภาษามาร์กอปั สามารถอานวยความ
สาดวกใหก้ บั ผใู้ ชไ้ ดโ้ ดยไม่ตอ้ งเพิม่ โปรแกรมพิเศษมากเท่าการทา
ใหแ้ กไ้ ขหนา้ เวบ็ แบบ WYSIWYG มากไปกวา่ น้นั ในหลาย
กรณี การสร้างแกไ้ ขเอกสารแบบ WYSIWYG กไ็ ม่ส่งเสริมให้
ผใู้ ชจ้ ดั การโครงสร้างของเอกสาร เช่น การเพ่มิ ขนาดตวั อกั ษร แทน
การกาหนดหวั ขอ้ ซ่ึงทาใหก้ ารประมวลผลเอกสารเช่นการเปล่ียน
รูปแบบเอกสารตามแม่แบบเป็นไปไดย้ ากข้ึน

วิกิพีเดยี ดาเนินการโดยมลู นิธิวกิ ิมีเดยี ซงึ่ เป็ นองค์กรไม่แสวงหาผลกาไร
นอกจากวกิ ิพีเดียแล้ว วิกิมีเดยี ยงั ดาเนินการโครงการหลายภาษาและเนือ้ หาเสรี

อีกหลายโครงการด้วยกนั ได้แก่
1.วิกิพจนานกุ รม- เป็ นเวบ็ ไซต์เกี่ยวกบั พจนานกุ รมและอรรถาภิธาน
2.วิกิซอร์ซ- เป็ นเวบ็ ไซต์ที่รวบรวมแหลง่ ข้อมลู ในทกุ ๆ ภาษา ที่เป็ นสาธารณ
สมบตั ิ
3.คอมมอนส์- เป็ นเวบ็ ไซต์ที่เปรียบเสมือนเป็ นแหลง่ รวบรวมสอ่ื
4.วิกิตารา- เป็ นท่ีรวบรวมเก่ียวกบั ตาราและเครื่องมือ
5.วกิ ิขา่ ว- เป็ นท่ีรวบรวมแหลง่ ข่าวเนือ้ หาเสรี
6.เมต้าวกิ ิ- เป็ นศนู ย์กลางโครงการวิกิมีเดีย
7.วิกิคาคม- เป็ นเวบ็ ไซต์ที่รวบรวมคาคม สภุ าษิต
8.วิกิสปี ซสี ์- คอื สารบบอนกุ รมวธิ าน

ส่วนประกอบของวกิ พิ เี ดีย

• วกิ ิพีเดีย:ศาลาประชาคม - แนะนาส่วนต่างๆ ของเวบ็ ไซต์ และศูนยร์ วมของ
ชุมชนชาววิกิพเี ดีย
• วกิ ิพเี ดีย:สภากาแฟ - สถานท่ีพดู คุย สอบถาม และแสดงความคิดเห็น
• วกิ ิพีเดีย:เครื่องมือ - เครื่องมือช่วยในการเขียนวกิ ิพีเดีย
• วิกิพีเดีย:ดชั นี - คน้ หาบทความตามตวั อกั ษร
• วิกิพีเดีย:สารวจ - วิธีการคน้ หาหวั ขอ้ ท่ีตอ้ งการ
• วกิ ิพเี ดีย:การแกไ้ ขหนา้ - วิธีแกไ้ ขและเพ่ิมเติมเน้ือหา
• วิกิพเี ดีย:อภิธานศพั ท์ - คาศพั ทเ์ ฉพาะท่ีใชใ้ นวิกิพเี ดีย
• คูม่ ือฉบบั ภาษาองั กฤษ - คู่มือฉบบั เตม็ ภาษาองั กฤษ

แหล่งอ้างองิ

https://www.google.co.th
https://staff.informatics.buu.ac.th

สมาชิกกล่มุ

นายณฐั พงศ์ เสวชัยภูมิ ม.5/2 เลขท่ี 12
นางสาวป่ิ นอนงค์ เฮ้งตระกลู ม.5/2 เลขท่ี 32
นางสาวชนกานต์ กระทุ่มทอง ม.5/2 เลขท่ี 33

นางสาวณดิ า กติ ติคุณ ม.5/2 เลขท่ี 34
นางสาวพรี พรรณ วงษ์จันทร์ ม.5/2 เลขที่ 35