21137

Aγαπητοί γονείς,

ΔÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ ÛÎÔfi Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ó Ï‹Úˆ˜ ÙËÓ
‡ÏË Ù˘ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜ Î·È Ó· ÙËÓ ·ÊÔÌÔÈÒÛÔ˘Ó Ì¤Û· ·fi ÔÈΛϘ ·Û΋ÛÂȘ ·ÎÔÏÔ˘-
ıÒÓÙ·˜ Ì¿ıËÌ· Ì¿ıËÌ· ÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ‚È‚Ï›Ô Ù˘ °ÏÒÛÛ·˜.

∫¿ı ̿ıËÌ· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ:
✓ ·Ó·Ï˘ÙÈ΋ ıˆڛ· Ì ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·, ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ Î·È ‰È¢ÎÚÈÓ›ÛÂȘ ÛÙ· ÈÔ

‰‡ÛÎÔÏ· ÛËÌ›· Ù˘ (.¯. N· ı˘Ì¿Û·È fiÙÈ…, TÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ¤¯ÂȘ, ¶ÚÔÛÔ¯‹
ÛÙËÓ ÔÚıÔÁÚ·Ê›·! Î.¿.).
✓ ›Ó·Î˜ ÎÏ›Û˘ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ, ÂÈı¤ÙˆÓ Î·È ÚËÌ¿ÙˆÓ (.¯. ·ÚÛÂÓÈο Û -Ô˜, ıË-
Ï˘Î¿ Û -Ë, Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô, Ú‹Ì·Ù· Û -ˆ Î·È Û -Ò Î.¿.).
✓ ȉȷ›ÙÂÚ˜ ÂÈÛËÌ¿ÓÛÂȘ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÔÚıÔÁÚ·Ê›· (.¯. ÙÔÓ ‹ ÙˆÓ, Ù˘ ‹ ÙȘ,
‚¿˙ˆ ‹ ‚¿˙Ô Î.¿.).
✓ ·Û΋ÛÂȘ ‰È¿ÊÔÚˆÓ ÂȉÒÓ (.¯. ·ÓÙÈÛÙÔ›¯ÈÛ˘, Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ˘ ÎÂÓÔ‡, ‡ÚÂÛ˘
ÛˆÛÙÔ‡-Ï¿ıÔ˘˜, ÔÚıÔÁÚ·Ê›·˜ Î.¿.).
OÈ ··ÓÙ‹ÛÂȘ fiÏˆÓ ÙˆÓ ·Û΋ÛÂˆÓ ‰›ÓÔÓÙ·È ·Ó·Ï˘ÙÈο ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

AÁ·ËÙÔ› ÁÔÓ›˜, ÌËÓ Í¯ӿÙ fiÙÈ ÛÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È fiÏË ÙË
ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋ Ù˘ ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜, ÂÓÒ ÛÙÔ Á˘ÌÓ¿ÛÈÔ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ‰Ú·ÛÙÈο Ë
‰È‰·Ûηϛ· Ù˘. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, Ú¤ÂÈ Ô Ì·ıËÙ‹˜ ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ‰Ë-
ÌÔÙÈÎÔ‡ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÛˆÛÙ¤˜ ‚¿ÛÂȘ ÛÙËÓ ÔÚıÔÁÚ·Ê›· Î·È ÙË ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋, ÂÌÏÔ˘-
Ù›˙ÔÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· ÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈfi ÙÔ˘.

¡›ÎË ™¿ÎÎÔ˘



Περιεχόμενα

1. ™ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ................................................................................ 11
Èڛ˙ˆ ÙȘ ϤÍÂȘ ÛÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ....................................................................... 11

2. ªÂ ÙÔ «ÛÂȘ» Î·È Ì ÙÔ «Û·˜» ......................................................................... 15
∞. ªÂÙÚÒ ÙȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ÌÈ·˜ Ϥ͢ ................................................................. 15
μ. ∞ÏÏ¿˙ˆ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘ Î·È ·ÏÏ¿˙ˆ ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ Ϥ͢ ............... 18

3. ™ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ ÎfiÌÈΘ .................................................................................... 21
∞. ¢›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· – ¢›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ ..................................................... 21
μ. ΔÂÏÈο Û‡Ìʈӷ ........................................................................................... 24
°. ÕÙÔÓ˜ ϤÍÂȘ.................................................................................................. 26

4. ∂ÙÔÈ̷ۛ˜ ÁÈ· ÙÔ Ù·Í›‰È .................................................................................. 29
∞. ∏ ·ÏÊ·‚ËÙÈ΋ ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ ............................................................... 29
μ. ¢ÈÏ¿ Û‡Ìʈӷ ............................................................................................. 33

5. ¶¿Ì ÁÈ· „ÒÓÈ·; ................................................................................................ 37
∞. √È Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ› ·˘ Î·È Â˘ ............................................................................. 37
μ. Èڛ˙ˆ ÙȘ ϤÍÂȘ ÛÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ................................................................... 40

6. ∂›Ì·ÛÙ ¤ÙÔÈÌÔÈ; ................................................................................................ 42
∞. Δ· ‰È·Ï˘ÙÈο, Ë ·fiÛÙÚÔÊÔ˜ Î·È ÙÔ ÂÓˆÙÈÎfi ............................................ 42
μ. √È ‰›ÊıÔÁÁÔÈ ................................................................................................. 46

7. ¶Ò˜ ϤÌ √Ãπ; .................................................................................................. 48
∞. Δ· ÛËÌ›· ÛÙ›Í˘ .......................................................................................... 48
μ. §¤ÍÂȘ Ì ‰‡Ô ÙfiÓÔ˘˜ ................................................................................... 51
°. §¤ÍÂȘ Ô˘ ÚˆÙ¿ÓÂ......................................................................................... 53
¢. ∞ÚÓËÙÈΤ˜ ϤÍÂȘ ........................................................................................... 55

8. ΔÔ Ù·Í›‰È ÛÙË Ãˆ¯·ÚÔ‡· ............................................................................... 57
∞. ΔÔ Ú‹Ì· Â›Ì·È ............................................................................................... 57
μ. ™˘ÌʈÓÈο Û˘ÌϤÁÌ·Ù· Ì ÙÔ Ú ............................................................... 59

9. «¶Ô˘ Ϙ, ›‰·...» .............................................................................................. 63
∞. Δ· Â›ıÂÙ· .................................................................................................... 63

μ. ∞ÓÙ›ıÂÙ· Î·È Û˘ÓÒÓ˘Ì· Â›ıÂÙ· ................................................................. 67
°. ∏ ·ÚÔÌÔ›ˆÛË ............................................................................................... 69
¢. ∂›ıÂÙ· Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó «ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi» ............................................. 71
∂. ΔÔÓ ‹ ÙˆÓ; ...................................................................................................... 73
™Δ. ∞ÚÛÂÓÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -·˜ .................................................................... 75
∑. ™˘ÌʈÓÈο Û˘ÌϤÁÌ·Ù· Ì ÙÔ Ï ............................................................... 78

10. ¶ƒ√™√Ã∏! ΔÈ Ï¤ÂÈ ÂΛ; ................................................................................ 81
∞. Δ· ·ÎÚˆÓ‡ÌÈ· ............................................................................................... 81
μ. ΔÔ ÔÚÈÛÙÈÎfi ¿ÚıÚÔ ....................................................................................... 83
°. ∞ÚÛÂÓÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -˘ ....................................................................... 86
¢. ŸÌÔÈ· Û‡Ìʈӷ ........................................................................................... 90

11. ΔÈ ‚È‚Ï›Ô Â›Ó·È ·˘Ùfi; ......................................................................................... 92
∞. ∫‡ÚÈ· Î·È ÎÔÈÓ¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ....................................................................... 92
μ. ∞ÚÛÂÓÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô˜ ....................................................................... 97

12. ¶Ôfi! ∫fiÛÌÔ˜ Ô˘ ÂÚÓ¿! ............................................................................ 100
∞. Δ· ̤ÚË ÌÈ·˜ ·Ï‹˜ ÚfiÙ·Û˘ .................................................................. 100
μ. ∞ÓÙ›ıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ì ٷ ÍÂ-, ·- Î·È ·Ó- ...................................................... 103
°. £ËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -· .......................................................................... 105
¢. ∫·ÓfiÓ˜ Û˘ÏÏ·‚ÈÛÌÔ‡ ................................................................................ 108

13. ªÂ˜ ÛÙÔ ÌÔ˘ÛÂ›Ô ............................................................................................. 110
∞. ΔÔ ·fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ ...................................................................................... 110
μ. £ËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ë .......................................................................... 113
°. ∂ÈÚÚ‹Ì·Ù· Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÙfiÔ .......................................................... 116

14. ªÂ ÚÔÛηÏÔ‡Ó Î·È ÚÔÛηÏÒ ..................................................................... 118
∞. Δ· ·ÚÈıÌËÙÈο ............................................................................................ 118
μ. ƒ‹Ì·Ù· Û -·›Óˆ ......................................................................................... 122

15. ∞ÏÏËÏÔÁÚ·ÊÒ .................................................................................................. 125
∞. ΔÔ Ú‹Ì· ¤¯ˆ ................................................................................................ 125
μ. ™‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ ........................................................................................... 127
°. §¤ÍÂȘ ·fi ¿ÏϘ ÁÏÒÛÛ˜ ........................................................................ 130

16. ¡ÈÒıˆ ................................................................................................................ 133
∞. ƒ‹Ì·Ù· Û -ˆ ............................................................................................... 133
μ. ∂›ıÂÙ· Ô˘ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó «ÈÔ Ôχ» .......................................................... 137
°. £ËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô˘ ........................................................................ 139
¢. √˘ÛÈ·ÛÙÈο, Â›ıÂÙ· Î·È Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ........ 141

17. ∂ÊËÌÂÚ›‰Â˜! ∂ÊËÌÂÚ›‰Â˜! ............................................................................. 143
∞. √˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô Î·È Û -È ...................................................... 143
μ. •Â¯ˆÚ›˙ˆ ÙÔ -ˆ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ ·fi ÙÔ -Ô ÙˆÓ Ô˘‰¤ÙÂÚˆÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ...... 150
°. ∂ÈÚÚ‹Ì·Ù· Û -· ·fi Â›ıÂÙ· .................................................................. 152
¢. ƒ‹Ì·Ù· Û -›˙ˆ Î·È Û -·›Óˆ ..................................................................... 154

18. ŒÓ· ‚È‚Ï›Ô Ô˘ Û ٷÍȉ‡ÂÈ ........................................................................ 159
∞. √˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ì· .................................................................... 159
μ. ™˘ÓÒÓ˘Ì˜ ϤÍÂȘ ....................................................................................... 163
°. •Â¯ˆÚ›˙ˆ Ù· ıËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ë
·fi Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -È ..................................................................... 167

19. Δ· Ì¿ı·ÙÂ Ù· Ó¤·; ........................................................................................... 170
∞. •Â¯ˆÚ›˙ˆ Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -È ·fi Ù· ıËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο
Û -Ë Î·È Ù· ·ÚÛÂÓÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÛÙÔÓ ÏËı˘ÓÙÈÎfi ·ÚÈıÌfi Û -ÔÈ .......... 170
μ. ∂›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô ................................................................................. 173
°. ™‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ ........................................................................................... 178
¢. ªÂÁÂı˘ÓÙÈο – ÀÔÎÔÚÈÛÙÈο .................................................................. 182
∂. √È ÌÂÙÔ¯¤˜ ................................................................................................... 186
™Δ. ƒ‹Ì·Ù· Û -Ò ............................................................................................. 190

20. ¶ÔÈÔ˜ ›ӷÈ; ΔÈ Î¿ÓÂÈ; ..................................................................................... 193
∞. √ ·Ú·Ù·ÙÈÎfi˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ....................................................... 193
μ. ™˘ÓÒÓ˘Ì˜ ϤÍÂȘ ....................................................................................... 198
°. ƒ‹Ì·Ù· Û -‡ˆ Î·È Û -ÒÓˆ ...................................................................... 201

21. ÃÚ‹ÛÈ̘ Ô‰ËÁ›Â˜ ............................................................................................ 206
∞. ∏ ÚÔÛÙ·ÎÙÈ΋ ............................................................................................ 206
μ. ∏ ·fiÛÙÚÔÊÔ˜ ............................................................................................. 209

22. ¶Ò˜ Á›ÓÂÙ·È; ¶Ò˜ ·›˙ÂÙ·È; ........................................................................... 211
∞. √ ·fiÚÈÛÙÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ ÛÂ -ˆ ................................................... 211
μ. •Â¯ˆÚ›˙ˆ Ù· Ù˘, ÙȘ Î·È ÛÙȘ .................................................................. 216
°. ™˘Ó‰¤ˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ì ÙÔ Î·È ...................................................................... 218

23. °È· Ó· ÁÂÏ¿ÛÔ˘ÌÂ... ......................................................................................... 220
∂›ıÂÙ· Û -ÈÎÔ˜, -ÈÌÔ˜ Î·È -ÈÓÔ˜ .................................................................. 220

∞·ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ·Û΋ÛÂȘ ................................................................................... 227



1. Στο δρόμο για το σχολείο

Χωρίζω τις λέξεις σε συλλαβές

Xωρίζω τις λέξεις σε συλλαβές

– •¤ÓÈ·, ‰ÒÛ ÌÔ˘ ÙÔ ÌÔχ‚È, Û ·Ú·Î·ÏÒ.
– ¢ÂÓ ¿ÎÔ˘Û·, ∞ϤÍË. ΔÈ ı¤ÏÂȘ Ó· ÛÔ˘ ‰ÒÛˆ;
– ΔÔ ÌÔ-χ-‚È!

ŸÙ·Ó ÌÈÏ¿Ì ‹ fiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ϤÍÂȘ Ô˘ ÌÔÚԇ̠ӷ
ÙȘ ÁÚ¿„Ô˘Ì ÔÏfiÎÏËÚ˜ (.¯. ÌÔχ‚È) ‹ Ó· ÙȘ ¯ˆÚ›ÛÔ˘Ì Û ÌÈÎÚ¿ ÎÔÌÌ¿ÙÈ·
(.¯. ÌÔ-χ-‚È). Δ· ÌÈÎÚ¿ ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ÛÙ· ÔÔ›· ¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ϤÍÂȘ ϤÁÔÓÙ·È
Û˘ÏÏ·‚¤˜ . ªÔÚԇ̠ӷ ¯ˆÚ›ÛÔ˘Ì ÌÈ· ϤÍË ÛÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ·Ó ÙË ‰È·‚¿ÛÔ˘-
Ì ʈӷ¯Ù¿.

Aσκήσεις*

1.1 ¡· ‰È·‚¿ÛÂȘ ʈӷ¯Ù¿ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ϤÍÂȘ Î·È Ó· ÙȘ ¯ˆÚ›ÛÂȘ ÛÂ Û˘Ï-

Ï·‚¤˜, fiˆ˜ ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.
·. ·Ú¿ı˘ÚÔ → ...............·..-..Ú...¿...-..ı..˘...-..Ú..Ô..............

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

11

‚. Ì‹Ó˘Ì· → ..................................................

Á. ÛÂÏ›‰· → ..................................................

‰. ÙÚ·¤˙È → ..................................................

Â. ÙËϤʈÓÔ → ..................................................

ÛÙ. ηÏÔη›ÚÈ → ..................................................

˙. ·ÁˆÙfi → ..................................................

1.2 ¡· ¯ˆÚ›ÛÂȘ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ϤÍÂȘ ÛÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜ Î·È ÌÂÙ¿ Ó· ·ÏÏ¿ÍÂȘ ÙË

ı¤ÛË ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.
·. ˙¿ÚÈ .....................˙..¿..-..Ú...È....................

.....................Ú..›.-..˙..·......................
‚. Ì¿Ï· ..................................................

..................................................
Á. ۿη ..................................................

..................................................
‰. Úfiη ..................................................

..................................................
Â. ÙÛ·› ..................................................

..................................................
ÛÙ. ÛοϷ ..................................................

..................................................

1.3 ¡· ΢ÎÏÒÛÂȘ Ì ÎfiÎÎÈÓÔ ¯ÚÒÌ· ÙȘ ϤÍÂȘ Ô˘ Â›Ó·È ¯ˆÚÈṲ̂Ó˜ ÛÂ

Û˘ÏÏ·‚¤˜ ÛˆÛÙ¿.

·. ·-¤-Ú·˜ ‚. ¯ˆ-Ú¿ÊÈ
·¤-Ú·˜ ¯ˆ-Ú¿-ÊÈ

Á. ¿-ÓÔÈÍË ‰. η-Ï·-Ìfi-ÎÈ
¿-ÓÔÈ-ÍË Î·Ï·-ÌfiÎÈ

Â. Ì·-Ïfi-ÓÈ ÛÙ. ÛÔ-ÎÔÏ¿-Ù·
Ì·Ïfi-ÓÈ ÛÔ-ÎÔ-Ï¿-Ù·

12

ΣTO ΔPOMO ΓIA TO ΣXOΛEIO

1.4 ¡· ‚¿ÏÂȘ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ϤÍÂȘ ÛÙË ÛÂÈÚ¿, ÒÛÙÂ Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· Û˘ÏÏ·‚‹

Ù˘ οı Ϥ͢ Ó· Á›ÓÂÙ·È Ë ÚÒÙË Û˘ÏÏ·‚‹ Ù˘ ÂfiÌÂÓ˘ Ϥ͢.
͇ÏÈÓÔ, ÙfiÈ, ÈӷΛ‰·, fiÓÂÈÚÔ, ÎÚ‡Ô,

Ï›ÁÔ, Ì·ÓÙ›ÏÈ, ÓÔÛÔÎfiÌ·, ÁfiÓ·ÙÔ, ‰¿ÎÚ˘
͇ ÏÈ ÓÔ

ηϷ̿ÎÈ, ηڤÎÏ·, ڷΤٷ, ÎÈı¿Ú·, Ì¿ÙÈ,
Ù·Ú¿ÙÛ·, ÙÈÌfiÓÈ, ÎÏ¿Ì·, Óٷϛη, ÙÛ¿ÓÙ·
η Ï· Ì¿ ÎÈ

13

1.5 ¡· ‚¿ÏÂȘ ÙȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ÛÂÈÚ¿ Î·È Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ ÁÈ·

Ó· Ì¿ıÂȘ ÙÈ ·ÁfiÚ·ÛÂ Ë Ì·Ì¿ Ù˘ ÃÚ‡Û·˜.

∏ Ì·Ì¿ Ù˘ ÃÚ‡Û·˜ ‹Á ÛÙË Ï·˚΋ ·ÁÔÚ¿ Î·È ·ÁfiÚ·Û Ù˜-·-Ù¿
.................................. , Ì¿-Ù˜-ÓÙÔ .................................. , Ó¿-Û·-ÎÈ
.................................. , Ì·-ÏÈ-ÚÔ‡ .................................. , ÓÔ-¯·-Ï¿
.................................. Î·È ÓÔ˘-‰È-ÎÔ˘-› .................................. .

1.6 ¡· ‚¿ÏÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ÛÂÈÚ¿ Î·È Ó· ÊÙÈ¿ÍÂȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ªËÓ ÍÂ-

¯¿ÛÂȘ Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂȘ Ì ÎÂÊ·Ï·›Ô ÁÚ¿ÌÌ· Î·È Ó· ‚¿ÏÂȘ ÙÂÏ›· ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘
ÚfiÙ·Û˘.

·. Ô‰‹Ï·ÙÔ ÛÙËÓ Â›Ó·È ÙÔ ·Ôı‹ÎË

..........................................................................................................................
‚. ¿ÚÎÔ Ì·˜ Û¯ÔÏÂ›Ô ÙÔ Â›Ó·È ÙÔ ·fi ·¤Ó·ÓÙÈ

..........................................................................................................................

Á. ÙˆÓ Ê‡ÏÏ· ¤ÊÙÔ˘Ó ÙÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ Ù· ‰¤ÓÙÚˆÓ

..........................................................................................................................

14

2. Mε το «σεις» και με το «σας»

α) Μετρώ τις συλλαβές μιας λέξης
β) Αλλάζω τη θέση του τόνου και

αλλάζω τη σημασία της λέξης

A. Mετρώ τις συλλαβές μιας λέξης

ŸÏ˜ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ›‰ÈÂ˜Ø ¿ÏϘ Â›Ó·È ÌÂÁ¿Ï˜ Î·È ¿ÏϘ Â›Ó·È ÌÈÎÚ¤˜.
∞˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÁÈ·Ù› ¿ÏϘ ϤÍÂȘ ¤¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜, ÂÓÒ ¿ÏϘ ϤÍÂȘ
¤¯Ô˘Ó Ï›Á˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜.

∞Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Û˘ÏÏ·‚ÒÓ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÌÈ· ϤÍË, ÌÔÚ› Ó· ›-
Ó·È:
ñ ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚Ë → 1 Û˘ÏÏ·‚‹

.¯. ʈ˜, ÁÈÔ˜, ηÈ, ÁÈ· Î.¿.
ñ ‰ÈÛ‡ÏÏ·‚Ë → 2 Û˘ÏÏ·‚¤˜

.¯. ÎÔ˘-Ù›, Áfi-Ì·, ¯¤-ÚÈ Î.¿.
ñ ÙÚÈÛ‡ÏÏ·‚Ë → 3 Û˘ÏÏ·‚¤˜

.¯. Ô-ÓÙ›-ÎÈ, η-Ú¤-ÎÏ·, ·-Áˆ-Ùfi Î.¿.
ñ ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚Ë → 4, 5, 6, 7 Û˘ÏÏ·‚¤˜

.¯. ·-Ú¿-ı˘-ÚÔ, ÙË-ÏÂ-ÊÒ-ÓË-Ì·, ÎÈ-ÓË-Ì·-ÙÔ-ÁÚ¿-ÊÔ˜ Î.¿.

15

Aσκήσεις*

2.1 ¡· ÁÚ¿„ÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ ·fi ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÛÙÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÛÈÙ¿ÎÈ.

Û·ÏÔ˜, ÎÔÌÔ‰›ÓÔ, ÚÔ˙, ‚Ú‡ÛË, ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ, ÙÔ, ı·˘Ì¿˙ˆ,
Ù·‚¿ÓÈ, ·Ó, ۷Λ, Ì·ÏfiÓÈ, ÙËϤʈÓÔ, Á¿Ï·, ÌÈ·, ¯ÙÂÓ›˙ˆ,

ı·, Ù¤ÓÙ·, ÂÊËÌÂÚ›‰·, ·Î¤ÙÔ, ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜

ªÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ¢ÈÛ‡ÏÏ·‚˜

................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................

ΔÚÈÛ‡ÏÏ·‚˜ ¶ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚˜

................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................
................................................ ................................................

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.
16

ME TO «ΣEIΣ» KAI ME TO «ΣAΣ»

2.2 ¡· ÌÂÙÚ‹ÛÂȘ fiÛ˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ¤¯ÂÈ Î¿ı ϤÍË Î·È Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÙÔÓ ·ÚÈı-

Ìfi ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓ ·Ú¤ÓıÂÛË, fiˆ˜ ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.

·. Ï·Ó‹Ù˘ (..3...) ÛÙ. ηϷÌfiÎÈ (.....)

‚. Ô‰‹Ï·ÙÔ (.....) ˙. Á¿ÓÙÈ· (.....)

Á. ·¤Ú·˜ (.....) Ë. ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ· (.....)

‰. Ù˙¿ÎÈ (.....) ı. ·ÂÚfiÛÙ·ÙÔ (.....)

Â. ÁË (.....) È. ÂÈÎfiÓ· (.....)

2.3 ¡· ‰È·ÁÚ¿„ÂȘ ·fi οı ‚È‚Ï›Ô ÙË Ï¤ÍË Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ·ÚÈıÌfi

Û˘ÏÏ·‚ÒÓ Ì ÙȘ ˘fiÏÔÈ˜.

·. ˙ˆ‹ ‚. ηÚfiÙÛÈ
¯¤ÚÈ ÁfiÌ· οÚÔ ÏÂÍÈÎfi

ÌÔχ‚È ·Ì¿ÍÈ

Á. ‰. Ó·È
ʈ˜ Ù˘Ú›
·ÓÙÂÏfiÓÈ
ÈӷΛ‰· ÎÔ˘‰Ô‡ÓÈ ÙˆÓ

‰·¯Ù˘Ï›‰È

Â. ÛÙ.

¯ÚÒÌ· ÙÛ¤Ë ÔÌ¿‰· Ì·Ï¤ÙÔ
Ì·Ï·Ú›Ó·
Ì‹ÏÔ Î·Ùۛη
¯ÔÚÂ˘Ù‹˜

17

2.4 ¡· ¯ˆÚ›ÛÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ ÛÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜ Î·È Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Û˘Ï-

Ï·‚ÒÓ ÙÔ˘˜ ̤۷ ÛÙËÓ ·Ú¤ÓıÂÛË, fiˆ˜ ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.

·. ÎÔ˘Ù¿ÏÈ ................Î..Ô...˘..-..Ù.¿...-..Ï..È................ (...3...)

‚. ‚ÚÔ¯‹ ................................................. (......)

Á. ÂÚ›ÙÂÚÔ ................................................. (......)

‰. ÛٷʇÏÈ ................................................. (......)

Â. ÛÔÎÔÏ¿Ù· ................................................. (......)

ÛÙ. ÙËÏÂÊÒÓËÌ· ................................................. (......)

˙. ÈÓ¤˙· ................................................. (......)

B. Aλλάζω τη θέση του τόνου
και αλλάζω τη σημασία της λέξης

ªÈ· ÊÔÚ¿ ÎÈ ¤Ó·Ó ηÈÚfi
‹Ú ÊfiÚ· Ë ª˘ÚÙÒ
Ó· ‚Ô˘Ù‹ÍÂÈ ÛÙÔ ‚˘ıfi.

√È Ï¤ÍÂȘ ÊÔÚ¿ Î·È ÊfiÚ· ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÙÔ ›‰ÈÔ, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È Û ‰È·ÊÔÚÂ-
ÙÈ΋ Û˘ÏÏ·‚‹ Î·È ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·. ∞Ó ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ì ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘
ÙfiÓÔ˘, ·ÏÏ¿˙ÂÈ Î·È Ë ÛËÌ·Û›· Ù˘ Ϥ͢. °È’ ·˘Ùfi Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛ¤¯Ô˘Ì ÛÂ
ÔÈ· Û˘ÏÏ·‚‹ ‚¿˙Ô˘Ì ÙÔÓ ÙfiÓÔ.

Aσκήσεις*

2.5 ¡· ÁÚ¿„ÂȘ ÙȘ ϤÍÂȘ ÛÙ· ÎÂÓ¿ ÙˆÓ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ‚¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙË

ÛˆÛÙ‹ Û˘ÏÏ·‚‹.

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

18

ME TO «ΣEIΣ» KAI ME TO «ΣAΣ»

·. ԉȷ
ΔÔ ¿ÏÔÁÔ ¤¯ÂÈ Ù¤ÛÛÂÚ· ................................... .
∏ ................................... Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ Â›Ó·È Ï¢΋.

‚. Ì·ÙÈ·
∏ πˆ¿ÓÓ· ¤¯ÂÈ Á·Ï·Ó¿ ................................... .
¢ÂÓ Ù˘ ¤ÚÈÍ ԇÙ ÌÈ· ................................... .

Á. ı·
∏ ∞ıËÓ¿ ‹Ù·Ó Ë ................................... Ù˘ ÛÔÊ›·˜.
∏ ................................... ·fi ÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ Ì·˜ Â›Ó·È Ê·ÓÙ·ÛÙÈ΋.

‰. Ì·ÁÈ·
¶ÈÛÙ‡ÂÈ fiÙÈ Ù˘ ¤¯Ô˘Ó οÓÂÈ ................................... .
ΔÔ „ˆÌ› ÊÔ˘ÛÎÒÓÂÈ Ì ÙË ................................... .

Â. ‰ÈÏ·
ΔÔ Û›ÙÈ Ì·˜ Â›Ó·È ................................... ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·.
√ ™Ù¿ı˘ ̤ı˘ÛÂ Î·È Ù· ‚ϤÂÈ fiÏ· ................................... .

ÛÙ. ¯ˆÚÈ·
ΔÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ Ì‹Ó˜ ˙Ô˘Ó ................................... .
Δ· ................................... ÙÔ˘ ¶ËÏ›Ô˘ Â›Ó·È Ôχ ÁÚ·ÊÈο.

2.6 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ Ì ÙË ÛˆÛÙ‹ ϤÍË.

·. Ì·¯·›ÚÈ· – Ì·¯·ÈÚÈ¿
ªËÓ ·›˙ÂȘ Ì ٷ ..................................., ÁÈ·Ù› ı· ÎÔ›˜.

‚. ·¯Ï¿‰È· – ·¯Ï·‰È¿
ŒÊÙÈ·Í ¤Ó· ÁÏ˘Îfi Ì ÁÈ·Ô‡ÚÙÈ Î·È ................................... .

Á. ¤ÍÔ¯Ë – ÂÍÔ¯‹
¶‹Á·Ì ÌÈ· ˆÚ·›· ‚fiÏÙ· ÛÙËÓ ................................... .

19

‰. ÌfiÓÔ˜ – ÌÔÓfi˜
√ ·Ô‡˜ ˙ÂÈ ................................... ÙÔ˘ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi.

Â. ‰È¿ÊÔÚ· – ‰È·ÊÔÚ¿
∂ÁÒ ‰Â ‚Ϥˆ ηÌÈ¿ ................................... ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜.

ÛÙ. ¯¿ÏÈ – ¯·Ï›
™ÙÔ Û·ÏfiÓÈ ¤¯Ô˘Ó ¤Ó· ·ÎÚÈ‚fi ÂÚÛÈÎfi .................. .

2.7 ¡· ‚¿ÏÂȘ ÙfiÓÔ Î·È Ó· ÁÚ¿„ÂȘ ÙȘ ‰‡Ô ϤÍÂȘ Ô˘ ı· ‚ÚÂȘ οı ÊÔÚ¿,

fiˆ˜ ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.

·. ÌÔÓ·¯Ô˜ ........................Ì...Ô...Ó..¿...¯..Ô...˜.........................
........................Ì...Ô...Ó..·...¯..fi...˜.........................

‚. ÁÂÚÔ˜ .................................................................
.................................................................

Á. ÓÔÌÔ˜ .................................................................
.................................................................

‰. ÎÂÊ·Ï·ÈÔ .................................................................
.................................................................

Â. Ï·ÁÈ· .................................................................
.................................................................

ÛÙ. η̷ڷ .................................................................
.................................................................

20

3. Στον κόσμο των κόμικς

α) Δίψηφα φωνήεντα – Δίψηφα
σύμφωνα

β) Τελικά σύμφωνα
γ) Άτονες λέξεις

Α. Δίψηφα φωνήεντα –
Δίψηφα σύμφωνα

√ ÈÁÎÔ˘›ÓÔ˜ ÙÚÂÏ¿ıËÎÂ
Î·È ÙÚ¤¯ÂÈ Û·Ó ÙË Û‚Ô‡Ú·
Î·È ›Ûˆ ·’ ÙÔ Ù˙¿ÌÈ Ù· ·È‰È¿
ÙÚÒÓ ÎÚ˘Ê¿ Ù· ÌÔ‡Ú·.

¢‡Ô ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ô˘ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì·˙›
Î·È ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·È Û·Ó ¤Ó· fiÙ·Ó Ù· ‰È·‚¿˙Ô˘Ì ϤÁÔÓÙ·È ‰›„ËÊ· . Δ· ‰›„ËÊ·
ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· Î·È Û ‰›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ .

Δ· ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜:
ñ ·È (= Â) .¯. ·È‰È¿, ÛËÌ·›·, Ù·ÈÓ›· Î.¿.
ñ ÂÈ (= È) .¯. ÙÚ¤¯ÂÈ, Û¯ÔÏ›Ô, „˘ÁÂ›Ô Î.¿.
ñ ÔÈ (= È) .¯. ÏÔ›Ô, ¿ÓÔÈÍË, ÓÔÈÎÈ¿˙ˆ Î.¿.
ñ Ô˘ (= Ô˘) .¯. Û‚Ô‡Ú·, ÌÔ‡Ú·, ÎÔ˘ÓÔ‡È Î.¿.
ñ ˘È (= È) .¯. ˘ÈÔıÂÙÒ, ˘Èfi˜

21

Προσοχή στην ορθογραφία!
Στα δίψηφα φωνήεντα ο τόνος μπαίνει πάντα στο δεύτερο φωνήεν.
π.χ. σημαι΄α, σχολει΄ο, πλοι΄ο, σβου΄ρα κ.ά.

Δ· ‰›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜:
ñ Ì .¯. Ì·ÏÎfiÓÈ, ÙÚ·Ì¿Ï·, οÌÔ˜ Î.¿.
ñ ÓÙ .¯. ηÓÙ‹ÏÈ, Óٷϛη, ‰fiÓÙÈ Î.¿.
ñ ÁÎ .¯. Ì¿Áη˜, ¿Á΢ڷ, ·ÁοıÈ Î.¿.
ñ ÙÛ .¯. ηÚfiÙÛÈ, ÙÛ›ÚÎÔ, ÎÔÚ›ÙÛÈ Î.¿.
ñ Ù˙ .¯. Ù˙¿ÌÈ, ÌÂÏÈÙ˙¿Ó·, Ù·ÍÈÙ˙‹˜ Î.¿.

Aσκήσεις*

3.1 ¡· ΢ÎÏÒÛÂȘ Ù· ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· ÛÙȘ ϤÍÂȘ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛˆÓ.

·. ŸÏÔÈ Â›Ó·È ¯·ÚÔ‡ÌÂÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÂΉÚÔÌ‹ ÛÙÔ ÌÔ˘Û›Ô.
‚. ∏ ¶ÂÙÚԇϷ ÔÓÂÈÚ‡ÂÙ·È ¤Ó· ηÈÓÔ‡ÚÈÔ ÊÔ˘ÛÙ¿ÓÈ Ì ÏÔ˘ÏÔ‡‰È·.
Á. ∏ ∂ÈÚ‹ÓË Î·È Ë ∫·ÈÙԇϷ ËÁ·›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ·È‰È΋ ¯·Ú¿ Ì ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜

ÙÔ˘˜.
‰. ∏ ºˆÙÂÈÓ‹ ˙ˆÁÚ·Ê›˙ÂÈ ÌÈ· ÎÔ˘ÎÔ˘‚¿ÁÈ·.
Â. ΔÔ Ì·Ô‡ÏÔ Ù˘ §Ô˘Î›·˜ Â›Ó·È ÁÂÌ¿ÙÔ ÎÔ˘ÚÂÏÔ‡‰Â˜.

3.2 ¡· ΢ÎÏÒÛÂȘ Ì ÎfiÎÎÈÓÔ ¯ÚÒÌ· Ù· ·È, ÂÈ, ÔÈ Î·È Ô˘ Î·È Ì ̷‡ÚÔ ¯ÚÒÌ·

Ù· Ì, ÓÙ, ÁÎ, ÙÛ Î·È Ù˙.

·. ÎÔ‡ÙÛÔ˘ÚÔ ÛÙ. ÙÛÔ˘ÁÎÚ¿Ó·
‚. ÎÏÂȉ·Ì·ÚÒÓˆ ˙. ·›ıÔ˘Û·
Á. ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ· Ë. ÌÔ˘ÏÓÙfi˙·
‰. Ì·ÚÌÔ‡ÓÈ ı. ÎÔ˘ÏÔ˘ÚÙ˙‹˜
Â. ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· È. ÎÔÈÙ¿˙Ô˘Ó

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.
22

ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΟΜΙΚΣ

3.3 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ‰›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ Ô˘ Ï›Ô˘Ó Î·È Ó· ÙÔÓ›ÛÂȘ

fiÔ˘ Ú¤ÂÈ.

ÓÙ ÙÛ
Ì ÁÎ Ù˙

·. η.....·ÚÔÏ· ÛÙ. ÛÂ.....ÔÓÈ
‚. ‰·.....ÂÏ· ˙. Ì·.....Ô˘Ú·
Á. ¯·Ú.....ÈÏÈÎÈ Ë. ηϷ.....ÔÎÈ
‰. ·.....ÈÓ·Ú· ı. ÊÏÈ.....·ÓÈ
Â. ÎÔ˘.....ÔÙÚ˘· È. Ù·.....Ô˘ÚÏÔ

3.4 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· Ô˘ Ï›Ô˘Ó Î·È Ó· ÙÔÓ›ÛÂȘ

fiÔ˘ Ú¤ÂÈ.

ÔÈ Ô˘
·È ÂÈ

·. Î.....ÓÂÏ·ÎÈ ÛÙ. Ï·Ù.....·
‚. .....ÎÔÓ· ˙. Û·Î.....Ï·
Á. Á˘Ó.....η Ë. ÂÛˆÚ.....¯·
‰. ÛÎ.....ÊÔ˜ ı. ¯.....̈ӷ˜
Â. ÓÔÛÔÎÔÌ.....Ô È. .....ËÙ˘

3.5 ¡· ‰È·‚¿ÛÂȘ ÙÔ ÔÈËÌ·Ù¿ÎÈ Î·È Ó· ‚¿ÏÂȘ ÙÔ˘˜ ÙfiÓÔ˘˜ Ô˘ Ï›Ô˘Ó.

√ º·ÓÔ˘Ú˘ Î·È Ë ºÔÈ‚Ë ¯·ÈÚÔÓÙ·È ÙÔ Î·ÏÔηÈÚÈ,
ÛÙÔ ∞ÈÁ·ÈÔ ÎÔÏ˘ÌÔ˘Ó,
ηو ÛÙÔ ‚˘ıÔ ‚Ô˘ÙÔ˘Ó,
¯ÂÚÈ ¯ÂÚÈ ÂÚ·ÙÔ˘Ó
Ì ÎÔ˘ÏÔ˘Ú˜ Î·È ·È¯Óȉȷ,
Ì ·ÛÙÂÈ· Î·È ÙÚ·ÁÔ˘‰È·.

23

Β. Τελικά σύμφωνα

ΔÂÏÈο Û‡Ìʈӷ ϤÁÔÓÙ·È Ù· Û‡Ìʈӷ Ô˘ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙˆÓ Ï¤ÍÂ-
ˆÓ. ™ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÙÂÏÈο Û‡Ìʈӷ Â›Ó·È ÙÔ Ó Î·È ÙÔ ˜.
.¯. ÏÔÈfiÓ, ʈӋÂÓ, ‰ÚfiÌÔ˜, Ù¤ÏÔ˜ Î.¿.

øÛÙfiÛÔ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó οÔȘ ϤÍÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ¿ÏÏ· ÙÂÏÈο Û‡Ìʈӷ, ÂÎÙfi˜
·fi ÙÔ Ó Î·È ÙÔ ˜. √È Ï¤ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂÏÏËÓÈΤ˜, ·ÏÏ¿ ÙȘ ¤¯Ô˘Ì ¿ÚÂÈ
·fi ¿ÏϘ ÁÏÒÛÛ˜.
.¯. ÌÔ‚, ÚÔ˙, ÛÙÔ, ÊÂÚÌÔ˘¿Ú, ÙÂÛÙ Î.¿.

Προσοχή στην ορθογραφία!
Το γράμμα σίγμα, ανάλογα με τη θέση που έχει μέσα στη λέξη, μπορεί να
γραφτεί με τρεις διαφορετικούς τρόπους.

Γράφουμε Σ (κεφαλαίο) στην αρχή της πρότασης ή στα κύρια ονόματα ή
όταν γράφουμε μια φράση με κεφαλαία γράμματα.
π.χ. Τηλεφώνησε η Άννα; Σου είπε κάτι για μένα;

Ο Σπύρος και ο Στέλιος είναι φίλοι.
ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ ΚΛΕΙΣΤΟ
Γράφουμε σ (μικρό) στην αρχή ή στη μέση μιας λέξης που βρίσκεται μέ-
σα σε μια πρόταση.
π.χ. Άφησε την τσάντα σου δίπλα στη σκάλα.
Γράφουμε ς (τελικό) μόνο στο τέλος των λέξεων.
π.χ. Ο κύριος Θάνος είναι ο νέος μας δάσκαλος.

24

ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΟΜΙΚΣ

Aσκήσεις*

3.6 ™ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ Ô›ËÌ· fiÏ· Ù· Û›ÁÌ· ¯¿ıËηÓ. ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂ-

Ó¿ ÌÂ ™, Û ‹ ˜.
√ ·....‚fi.... Î·È ÙÔ ....ηı¿ÚÈ
οÓÔ˘Ó ‚fiÏÙ· ....ÙÔ ÊÂÁÁ¿ÚÈ
Ì ÌÈ· ....ÎÔ‡· Î·È ¤Ó· Ê·Ú¿....È.

∫·È Ô ....·ÏÔ.... Ì·.... Ô ¶¿ÎË....
˙ˆËÚfi.... Î·È ....ηÓÙ·ÏÈ¿ÚË....
ÙÔÓ ÎË¿ÎÔ Ì·.... ....ηϛ˙ÂÈ
Î·È ÙÈ.... Á¿ÙÂ.... ÊÔ‚ÂÚ›˙ÂÈ.

«....ÙÔ ....ÈÙ¿ÎÈ ....Ô˘ ·Ì¤....ˆ....» ÙÔ˘ ʈӿ˙ÂÈ Ô Ì·Ì¿.... .
«∞Ó .... ͷӷ‰Ò ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘.... , ‰‡Ô ̤ÚÂ.... ‰Â ı· Ê·....».

3.7 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË

ϤÍË ·fi ÙÔ Ï·›ÛÈÔ.

Ì›ÍÂÚ, ÛÂÊ, Ì¿ÛÎÂÙ, ÂÚÎÔÓÙ›ÛÈÔÓ, ηÛÎfiÏ, ÚÂÎfiÚ, Ï·Î

·. ŸÙ·Ó ¤¯ˆ ÂχıÂÚÔ ¯ÚfiÓÔ, ·›˙ˆ ...................................... Ì ÙÔ˘˜ Ê›-
ÏÔ˘˜ ÌÔ˘.

‚. μ¿Ï ÙÔ ...................................... ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÎÚ˘ÒÛÂÈ Ô Ï·ÈÌfi˜ ÛÔ˘.
Á. ¶ÔÏϤ˜ Á˘Ó·›Î˜ ‚¿˙Ô˘Ó ...................................... ÛÙ· Ì·ÏÏÈ¿ ÙÔ˘˜.
‰. ªÂ ÙÔ ...................................... ı· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ì ٷ ˘ÏÈο ÁÈ· ÙÔ Î¤ÈÎ.
Â. ∫¿ÓÂÈ ÙfiÛË ˙¤ÛÙË, Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ÎÔÈÌËıÒ ¯ˆÚ›˜ ...................................... .
ÛÙ. √È Î·Ï‡ÙÂÚÔÈ ...................................... ÛÙË °·ÏÏ›· Â›Ó·È ¿ÓÙÚ˜.
˙. √ ·ıÏËÙ‹˜ ¤Ù˘¯Â Ó¤Ô ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ...................................... .

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

25

3.8 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ϤÍÂˆÓ Ì ™, Û ‹ ˜.

·. √ ....Ù¿ıË.... Î·È Ô Δ¿....Ô.... Â›Ó·È ....˘ÌÌ·ıËÙ¤.... .
‚. ªËÓ ·ÚÁ‹....ÂÙ ӷ Á˘Ú›....ÂÙ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ....ÙÔ ....›ÙÈ.
Á. √È ....Ù·ÁfiÓÂ.... ÙË.... ‚ÚÔ¯‹.... ΢ÏÔ‡Ó ....ÙË ....ÎÂ‹.
‰. ∏ ÃÚÈ....Ù›Ó· ÊÔÚÔ‡.... ¤Ó· ¿....ÚÔ ÊÔ˘....Ù¿ÓÈ Ì ÎfiÎÎÈÓÂ.... Ú›ÁÂ.... .
Â. ªË ‚È·....Ù›.... Ó· ··ÓÙ‹....ÂÈ.... ....ÙËÓ ÂÚÒÙË....‹ ÌÔ˘.

3.9 ¡· ÂÓÒÛÂȘ Ì ÌÈ· ÁÚ·ÌÌ‹ ÙȘ ͤÓ˜ ϤÍÂȘ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ ∞ Ì ÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ-

¯Â˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ϤÍÂȘ Ù˘ ÛÙ‹Ï˘ μ.

Aμ

·Û·ÓÛ¤Ú 1 α ÔÌ¿‰·
Ï·˙ 2 β ÂÛÙÈ·ÙfiÚÈÔ
3 γ ¯ÒÚÔ˜ ÛÙ¿ıÌ¢Û˘
Ô˘ÚÌÔ˘¿Ú 4 δ ÊÈÏÔ‰ÒÚËÌ·
ÁÎÚÔ˘

ÛÂ˙ÏfiÓÁÎ 5 ε ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎfi˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹˜

ÚÂÛÙÔÚ¿Ó 6 στ ·ÓÂÏ΢ÛÙ‹Ú·˜
ÎÔÌÈÔ‡ÙÂÚ 7 ζ Í·ÏÒÛÙÚ·
8 η ·Ú·Ï›·
¿ÚÎÈÓÁÎ

Γ. Άτονες λέξεις

ŸÏ˜ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰‡Ô ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜ ·›ÚÓÔ˘Ó ÙfiÓÔ.
.¯. ÛÈ′ÙÈ, ‰·′ ¯Ù˘ÏÔ, Ô‰Ë′ Ï·ÙÔ Î.¿.

√È ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘ ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È.
.¯. ηÈ, Ó·È, È·, ʈ˜, ÁÈÔ˜, ÁË Î.¿.

øÛÙfiÛÔ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÙÚÂȘ ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È. ŒÙÛÈ:
·. √È Ï¤ÍÂȘ Ô‡ Î·È Ò˜ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È fiÙ·Ó ÙȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ÚˆÙ¿-

ÌÂ. °È’ ·˘Ùfi ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÚfiÙ·Û˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎfi.
.¯. ¶Ô‡ ‹ÛÔ˘Ó ¯ı˜;

¶Ò˜ ¤ÁÚ·„˜ ÛÙȘ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ;

26

ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΚΟΜΙΚΣ

¶ÚÔÛÔ¯‹! ªÔÚ› Ó· ÚˆÙ¿Ì ¤ÛÙˆ ÎÈ ·Ó ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎfi ÛÙÔ
Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ÚfiÙ·Û˘.
.¯. ªÂ ÚÒÙËÛ Ô‡ ‹ÌÔ˘Ó ¯ı˜.

ΔÔÓ ÚÒÙËÛ Ò˜ ¤ÁÚ·„ ÛÙȘ ÂÍÂÙ¿ÛÂȘ.

‚. ∏ ϤÍË ‹ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È fiÙ·Ó ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ͯˆÚ›ÛÔ˘Ì ‰‡Ô ›‰È·
ÚfiÛˆ·, ˙Ò· ‹ Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È ÁÈ· Ó· ‰È·Ï¤ÍÔ˘Ì ÙÔ ¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô.
.¯. £· Ê·˜ ̷ηÚfiÓÈ· ‹ ·Ù¿Ù˜;
¶ÚÔÙÈÌ¿ÙÂ ÙÔ ‚Ô˘Ófi ‹ ÙË ı¿Ï·ÛÛ·;

Να θυμάσαι ότι...
Οι λέξεις που και πως δεν τονίζονται όταν δε ρωτάμε.
π.χ. Έφερα το βιβλίο που μου δάνεισες.

Μου είπε πως δε θα έρθει στην εκδρομή.

Aσκήσεις*

3.10 ¡· ‚¿ÏÂȘ ÙfiÓÔ˘˜ fiÔ˘ Ú¤ÂÈ ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÎÂÈÌÂÓ¿ÎÈ.

– ¶·È‰È·, ÊÙ·ÓÂÈ È· ÙÔ ·È¯ÓȉÈ, ʈӷÍÂ Ë Ì·Ì·. ∂ÈÓ·È ˆÚ· ÁÈ· Ê·ÁËÙÔ.
– ΔÈ ı· Ê·ÌÂ; ÚˆÙËÛÂ Ë §Ô˘ÎÈ·.
– æ·ÚÈ Ì ¯ÔÚÙ·. ∞Ó ‰Â ÛÔ˘ ·ÚÂÛÂÈ, ÌÔÚÂȘ Ó· Ê·˜ ÎÔÙÔÔ˘ÏÔ.
– £· Ê·ˆ ÎÔÙÔÔ˘ÏÔ. ªÔ˘ ·ÚÂÛÂÈ ÈÔ ÔÏ˘.
– ªÂÙ· ÙÔ Ê·ÁËÙÔ ı· ‰È·‚·ÛÂÙ ·ÌÂÛˆ˜ Ù· Ì·ıËÌ·Ù· Û·˜, ÁÈ·ÙÈ ÙÔ ‚Ú·‰˘

ı· ‚ÁÔ˘ÌÂ.
– ¶Ô˘ ı· ·Ì ÙÔ ‚Ú·‰˘;
– ™ÙÔ ı·ÙÚÔ.
– øÚ·È·! ¶ˆ˜ ı· ·ÌÂ; ªÂ ÙÔ ÏˆÊÔÚÂÈÔ Ë Ì ÙÔ ÌÂÙÚÔ;
– £· ÛÔ˘ ˆ ÌÂÙ·. º·Â ÁÚËÁÔÚ· ÁÈ·ÙÈ ÚÂÂÈ Ó· ‰È·‚·ÛÂȘ.

* √È ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÛÙȘ ∞Û΋ÛÂȘ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘.

27

3.11 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ Ì Ô‡ ‹ Ô˘ ηÈ

Ò˜ ‹ ˆ˜.
·. – ............... Â›Ó·È Ë ÙÛ¿ÓÙ· ÌÔ˘;

– ¡ÔÌ›˙ˆ ............... Â›Ó·È ¿Óˆ ÛÙËÓ Î·Ú¤ÎÏ·.
‚. – ∞fi ............... ‹Úı·ÙÂ;

– ◊Úı·Ì ·fi ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ............... Ì·˜ ›·ÙÂ.
Á. – ŒÌ·ı· ............... ·ÏÏ¿Í·Ù ÁÂÈÙÔÓÈ¿. ............... ̤ÓÂÙ ÙÒÚ·;

– ª¤ÓÔ˘Ì ÛÙËÓ ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ· ............... Â›Ó·È ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏË-
Û›·.

‰. – ............... ı· χۈ ÙfiÛ˜ ·Û΋ÛÂȘ;
– ∂›Ì·È Û›ÁÔ˘ÚË ............... ı· Ù· ηٷʤÚÂȘ.

Â. – ............... ÌÔÚԇ̠ӷ Ì¿ıÔ˘Ì ÔÈÔ˜ Â›Ó·È Ô Î‡ÚÈÔ˜ ............... ÙËÏÂÊÒÓË-
ÛÂ;

– ∂› ............... ı· ÙËÏÂʈӋÛÂÈ Í·Ó¿.
ÛÙ. – ª¿ÏÏÔÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· ·˘Ùfi .............. ¤Ì·ı·. ÀÔ„È¿˙ÔÌ·È ..............

ÌÔ˘ ›·Ó „¤Ì·Ù·.

3.12 ¡· Û˘ÌÏËÚÒÛÂȘ Ù· ÎÂÓ¿ ÙˆÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ Ì ‹ ‹ Ë.

·. £¤ÏÂÙ ӷ ·›ÍÔ˘Ì ..... Ó· ‰Ô‡Ì ÙËÏÂfiÚ·ÛË;
‚. ™Ô˘ ·Ú¤ÛÂÈ ÙÔ ·ÁˆÙfi ..... ı¤ÏÂȘ οÙÈ ¿ÏÏÔ;
Á. £· ¤ÚıÂÈ Ì·˙› Ì·˜ ..... ..... ŸÏÁ· ..... ..... ÷ڿ.
‰. £· Ì›ÓÂÙ ӷ Ê¿Ì ..... ı· ʇÁÂÙÂ;
Â. √ ∞ÓÙÒÓ˘ ..... Ô ∫ÔÛÌ¿˜ Û ‚Ô‹ıËÛÂ;
ÛÙ. ¢ÂÓ Í¤Úˆ Â¿Ó ..... ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘ ..... Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘ ı· Û˘ÌʈӋÛÔ˘Ó.
˙. ..... πˆ¿ÓÓ· Î·È ..... μ·ÛÈÏÈ΋ Â›Ó·È Ê›Ï˜ ..... Í·‰¤Úʘ;

28