พระนาคเสน พระยามิลินท์ พระนาคเสน พระยามิลินท์
สาบัญ เรื่อง หน้า พระนาคเสน : ประวัติ : การสำ เร็จมรรคผล : การตอบปัญหาพระยามิลินท์ : คุณธรรมที่ควรยึดถือเป็นแบบอย่าง พระยามิลินท์ : ประวัติ : การสนทนาปัญหากับพระนาคเสน : ผลงาน : คุณธรรมที่ควรยึดถือเป็นแบบอย่าง 1 3 5 6 7 8 10 11
พระนาคเสนเป็นบุตรของโสณุตตรพราหมณ์ ท่านเกิดเมื่อประมาณ พ.ศ. ๕๐๐ เมื่ออายุได้ ๗ ปี บิดาได้ส่งให้ไปเรียนไตรเพท ท่านเป็นผู้มีปัญญาปราด เปรื่องจึงทำ ให้สามารถเรียนจบในเวลาอันรวดเร็ว ต่อ มานาคเสนขออนุญาตบิดามารดามาบวชเพราะ ต้องการศึกษาศิลปะสูงสุดจากพระโรหณะ หากสำ เร็จ จะลาสึกออกมาครองเรือนสืบสกุลต่อไป บิดามารดา จึงอนุญาต พระนาคเสน ประวัติ 1
พระนาคเสน ประวัติ 2 เมื่อนาคเสนบวชเป็นสามเณรได้ติดตามพระ โรหณะไปอยู่ที่ถ้ำ รักขิต พระโรหณะเห็นว่าสามเณร นาคเสนเป็นคนมีปัญญา จึงกำ หนดให้เรียนอภิธรรมซึ่ง เป็นธรรมะลึกซึ้งล้วน ๆ ก่อน ปรากฏว่าสามเณรนาค เสนสามารถเรียนได้อย่างรวดเร็วไม่นานก็จบ เมื่ออายุ ครบ ๒๐ ปีจึงได้บวชเป็นพระภิกษุ เช้าวันหนึ่ง พระ นาคเสนได้ออกไปบิณฑบาตกับพระโรหณะพลางคิดว่า พระโรหณะน่าจะให้เรียนจากง่ายขึ้นมาหายาก แต่ กลับให้เรียนคัมภีร์ยาก ๆ ก่อน พระโรหณะรู้ถึงความ คิดดังกล่าวจึงหันมาบอกว่าไม่ควรคิดอย่างนั้น พระ นาคเสนตกใจเพราะไม่คิดว่าพระโรหณะจะล่วงรู้ความ คิดของตนจึงกล่าวขอโทษ พระโรหณะจึงบอกว่าจะยก โทษให้ก็ต่อเมื่อสามารถทำ ให้พระเจ้าเมนันดรอสหรือ พระยามิลินท์หันมานับถือพระพุทธศาสนาได้ จากนั้น พระโรหณะจึงได้สั่งพระนาคเสนไปศึกษาเพิ่มเติมกับ พระอัสสคุตตเถระที่วัตตนิยเสนาสนะ
วันหนึ่งพระนาคเสนได้ติดตามพระอัสสคุตตเถระ ไปฉันเช้าที่บ้านของอุบาสิกาคนหนึ่ง เมื่อฉันเสร็จแล้ว พระอัสสคุตตเถระให้พระนาคเสนแสดงอนุโมทนาแก่ อุบาสิกาผู้เป็นเจ้าภาพ พระนาคเสนจึงแสดงธรรมเรื่อง ความว่างเปล่าของสรรพสิ่ง อุบาสิกาฟังแล้วก็สำ เร็จเป็น พระโสดาบัน ส่วนพระนาคเสนก็ได้พิจารณาธรรมขณะ เทศนาทำ ให้ได้สำ เร็จมรรคผลเป็นพระโสดาบันด้วย หลัง จากที่พระอัสสคุตตเถระได้ทราบว่าพระนาคเสนสำ เร็จ เป็นพระอริยบุคคลแล้วจึงส่งพระนาคเสนไปศึกษาพระ ไตรปิฎกยังสำ นักของพระธัมมรักขิตเถระ ที่อโศการาม เมืองปาตลีบุตร พระนาคเสน การสำเร็จมรรคผล 3
ณ วัดอโศการาม พระนาคเสนเรียนพระ ไตรปิฎกร่วมกับพระติสสทัตตะจนแตกฉานในเวลาอัน รวดเร็ว ครั้นพระนาคเสนมีความแตกฉานในพระ ไตรปิฎกก็เกิดทิฐิมานะว่า ไม่มีใครรู้ดีเท่ากับตน พระ ธัมมรักขิตเถระจึงได้เตือนสติพระนาคเสนว่าอย่าได้ทำ ตนเป็นเสมือนคนเลี้ยงโคที่ได้แต่ดูแลโคให้คนอื่น แต่ไม่ ได้ลิ้มรสนมโค พระนาคเสนฟังแล้วก็สลดใจจึงตั้งใจ บำ เพ็ญวิปัสสนาหนักขึ้น และสำ เร็จเป็นพระอรหันต์ เมื่ออายุ ๒๗ ปี พระนาคเสน การสำเร็จมรรคผล 4
ในช่วงเวลาดังกล่าว พระยามิลินท์เที่ยวไล่ความ รู้พระสงฆ์จนไม่มีพระสงฆ์องค์ใดตอบโต้ได้ ครั้นทรง ทราบว่ายังมีพระนาคเสนซึ่งพอที่จะตอบโต้กับพระองค์ ได้ จึงนิมนต์พระนาคเสนเข้าไปในวังเพื่อถามปัญหา พระยามิลินท์ได้สนทนากับพระนาคเสน พระยา มิลินท์เป็นฝ่ายซักถามปัญหาทางพระพุทธศาสนาที่ลึก ซึ้ง ส่วนพระนาคเสนก็สามารถตอบได้อย่างกระจ่างทุก ปัญหา พระยามิลินท์ทรงชมเชยว่า พระนาคเสน วิสัชนาปัญหาไพเราะจับใจยิ่งนัก ถ้าพระพุทธเจ้ายังมี พระชนม์อยู่คงอนุโมทนาสาธุการเป็นแน่ จากนั้นจึงก้ม ลงกราบพระนาคเสนประกาศพระองค์เป็นผู้นับถือ พระพุทธศาสนา และทรงสร้างวิหารชื่อ มิลินทวิหาร ถวายพระนาคเสน พระนาคเสน การตอบปัญหาพระยาปั มิลินท์ 5
1) พระนาคเสนเป็นผู้ที่ใฝ่เรียนใฝ่รู้และมีวิริยอุต สาหะ 2) พระนาคเสนเป็นผู้มีไหวพริบและปฏิภาณ อย่างยอดเยี่ยม พระนาคเสน คุณธรรมที่ควรที่ยึดถือเป็นแบบอย่าง 6
พระยามิลินท์ประสูติที่หมู่บ้านกาลาสิ บนเกาะ อลสัณฑะ (เมืองอเล็กซานเดรียหรือกันดาหาร์ใน ปัจจุบัน) มีเมืองหลวงชื่อสาคละ พระยามิลินท์ ประวัติ 7
พระยามิลินท์ทรงทรงสนพระทัยในปรัชญาและ ศาสนาเป็นอย่างมาก ดังที่เสด็จไปตรัสถามปัญหายัง สำ นักของคณาจารย์ต่าง ๆ เช่น ครูทั้ง ๖ แต่ก็ไม่มีใคร แก้ข้อสงสัยของพระองค์ได้ ขณะนั้น มีพระภิกษุชื่อ พระนาคเสน เป็นผู้ แตกฉานในพระไตรปิฎกจนเป็นที่เลื่องลือ พระยามิลิ นท์ ทรงทราบข่าวดังนั้นจึงนิมนต์พระนาคเสนเข้าไปใน วังเพื่อจะทรงถามปัญหา พระนาคเสนยอมรับ แต่มี ข้อแม้ว่า ให้โต้ตอบปัญหากันเหมือนบัณฑิต ไม่ใช่แบบ กษัตริย์ ซึ่งพระยามิลินท์ก็ทรงตกลงตามนั้น พระยามิลินท์ การสนทนาปัญหาปั กับพระนาคเสน 8
พระนาคเสนสามารถตอบปัญหาของพระยามิลิ นท์ได้ทุกข้อจนเป็นที่พอพระทัยและเกิดความเลื่อมใส ในพระพุทธศาสนา ทรงสร้างวิหารถวายพระนาคเสน และปฏิญาณพระองค์เป็นอุบาสกจนตลอดพระชนม์ชีพ ต่อมาพระองค์ทรงออกผนวชและสำ เร็จอรหันต์ใน บั้นปลายพระชนม์ชีพ พระยามิลินท์ การสนทนาปัญหาปั กับพระนาคเสน 9
จากพระประวัติของพระยามิลินท์ในข้างต้น ทำ ให้สรุปผลงานได้ดังนี้ 1) ทรงออกผนวชและได้สำ เร็จเป็นพระอรหันต์ เป็นตัวอย่างอันดีแก่ประชาชนในสมัยนั้น 2) ทรงบำ รุงพระพุทธศาสนา สร้างวิหารหลาย แห่ง และทรงอุปถัมภ์บำ รุงพระอรหันต์ 3) ทรงทำ เหรียญเป็นรูปตราธรรมจักร ซึ่งเป็น เครื่องหมายทางพระพุทธศาสนาให้ปรากฏเป็นหลัก ฐานทางประวัติศาสตร์สืบมาถึงปัจจุบัน พระยามิลินท์ ผลงาน 10
1) ทรงเป็นกษัตริย์นักปราชญ์ผู้มีความสามารถ ในวิชาการหลายแขนง 2) ทรงเป็นกษัตริย์ที่มีเหตุผลและรู้จักเสียสละ 3) ทรงเป็นกษัตริย์ที่มีความศรัทธาเลื่อมใสใน พระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง พระยามิลินท์ คุณธรรมที่ควรที่ยึดถือเป็นแบบอย่าง 11
จัดทำโดย นายเชษฐ์กิตติ์ กุลนิลววัฒน์ (1) นางสาวประภัสภัสร ทองพลัดลั (26) ชั้นชั้ม.5/5
11