ความหลากหลายของสัตว์

ความหลากหลาย
ของสัตว์

วิทยาลัยชุมชนสตูล
กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์

วิจัยและนวัตกรรม

ความหลากหลายของสััตว์

ประเทศไทยเรา เป็นประเทศที่มีีความอุุดม สมบููรณ์
และมีีความหลากหลายทางสภาพ ที่อยู่อาศััย ซึ่งเป็น
ปัจจัยในการขยายพัันธ์์ของสิ่งมีีชีีวิตต่างๆ การที่มีีสภาพ
ทีีอยู่อศััยอย่างหลากหลาย เช่น ลัักษณะป่าแต่ละพื้นที่
ลัักษณะ ระบบนิิเวศทีี หลากหลาย จึงก่อให้เกิิดความ
หลากหลายของสััตว์เช่นกััน

ความหลากหลาย หมายถึง ลักษณะที  แตกต่า่งกันของ
สิ่งมีชีวิตในแหล่งทีอยู่เดียวกันโดยเกิดจากผลของการ
แสดงออกทางพันธุุกรรมหรือยีนและ กลุ่มสิ่งมีชีวิติมีความ
สััมพัันธ์์กันการ แบ่งประเภทของสััตว์มีหลักเกณฑ์ในการจัด
หมวดหมู่สัตว์ตามโครงสร้า้งของร่างกายของสััตว์
สามารถบ่งบอกถึงวิวิัฒันาการและต้นกําเนิิดของสััตว์แ์ต่ละ
ชนิิดได้สััตว์ที่มีโครงสร้า้งที  คล้ายคลึงกันหรือ โครงสร้า้งที 

มีต้นกําเนิิดมาด้วยกันจะมีความสััมพัันธ์กันในเชิิงวิวิัฒันา
การ การจัดหมวดหมู่ข่องสััตว์จ์ะอาศััยลักัษณะของโครงสร้าง
ของ ร่างกายเป็นหลัก โดยเปรียบเทียบความเหมือนหรือแตก
ต่าง รวมทั้งเปรียบเทียบการจัดเรียงตัว
และการพััฒนาการต่า่งๆ

วิทยาลัยชุมชนสตูล

หลัักการแบ่งสามารถแบ่งได้หลายประเภท นักวิทยาศาสตร์ ได้มีการจำแนกสัตว์ที่มีลักษณะ
สััตว์ต่าง ชนิิดกัันย่อมมีีรูปแบบการดํํารงชีีวิตทีีแตกต่าง คล้ายคลึงกันไว้เป็นกลุ่มเดียวกัน โดยใช้เกณฑ์ต่าง ๆ
กััน สััตว์บางชนิิดมีีขนาดใหญ่ เช่น ช้าง ม้า สิิงโต ปลา เช่น กระดูกสันหลัก การสืบพันธ์ อุณหภูมิร่างกาย การ
ฉลาม เป็นต้น ในพื้นทีี  เดีียวกัันก็็อาจมีีสััตว์ทีีขนาดเล็็ หายใจ เป็นต้น
กมาก เช่น มด ยุุง เห็็บ ไร และยัังมีีรูปร่างทีีต่างกััน
ทั้งจํานวน ขาบางชนิิดก็็ไม่มีีขา การเจริญเติิบโตก็็เป็นสิ่ง โดยการแบ่งประเภทสััตว์ที่ เน้นให้ศึึกษาได้ง่าย
ที่บ่งบอกความหลากหลายของสััตว์ได้ดัังนีี้ สััตว์บางชนิิด มัักใช้เกณฑ์ของกระดูกสัันหลังของสััตว์ ในการแบ่ง
มีีการเจริญเติิบโตโดยการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง มีีขนาดโต สามารถแบ่งออก ได้ 2 ประเภท คือ สััตว์มีกระดูกสัันหลัง
ขึ้นเท่านัั้น เช่น สุุนััข แมว วัว แต่สััตว์บางชนิิดมีีการ และสััตว์ไม่ม่ีกระดูกูสัันหลัง สััตว์ในกลุ่มมีกีระดูกูสัันหลัง
เปลี่ยนแปลงรูปร่างขณะเจริญเติิบโตด้วย เช่น กบ ยุุง มีลัษณะกระดูกที่เป็นแนวยาวไปตามด้าน หลังของสััตว์
ผีีเสืือ เป็นต้น นี้คืือสิ่งทีี  บ่งบอกความ หากหลายของ ส่วนสััตว์ไม่ม่ีกีระดูกูสัันหลัง คืือ สััตว์ที่ ไม่มีกระดูกแข็็ง
สััตว์เพีียงเบื ้องต้นเท่านัั้น เป็นแนวยาวไปตามด้านหลัังของสััตว์

วิทยาลัยชุมชนสตูล

สัตว์มีกระดูกสันหลัง เป็นสัตว์ที่มีเนื้อเยื่อของร่างกายเจริญเป็นอวัยวะที่มีการทำงานซับซ้อน ส่วนใหญ่
มีขนาดใหญ่อาศัยอยู่ทั้งในน้ำและบนบก จัดว่าเป็นสัตว์ชั้นสูง แบ่งกลุ่มสัตว์มีกระดูกสันหลัง ได้ดังนี้

สัตว์พวกปลา เป็นสัตว์เลือดเย็น หายใจด้วยเหงือก มี
แผ่นปิดเหงือก มีครีบ บางชนิดมีเกล็ด บางชนิด

ไม่มีเกล็ด เช่น ปลาตะเพียน ปลากระเบน ฉลาม ม้าน้ำ ฯลฯ
สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก เป็นสัตว์เลือดเย็น ผิวหนังเปียกชื้น ไม่มีเกล็ด ตัวอ่อนอยู่ในน้ำ หายใจด้วยเหงือก
เมื่อโตขึ้นหายใจด้วยปอดและผิวหนัง อาศัยอยู่บนบก มี 4 ขา เช่น กบ อึ่งอ่าง คางคก จิ้งจกน้ำฯลฯ
สัตว์เลื้อยคลาน เป็นสัตว์เลือดเย็น ผิวหนังแห้ง ลำตัวมีเกล็ดปกคลุม หายใจด้วยปอด วางไข่บนบก ไข่มีเปลือก
แข็งหุ้ม เช่น เต่า จระเข้ กิ้งก่า จิ้งจก ฯลฯ
สัตว์จำพวกนก เป็นสัตว์เลือดอุ่น หายใจด้วยปอด ขาคู่หน้าพัฒนาไปเป็นปีก มีขนเป็นแผง มีเกล็ดที่ขาและ
นิ้วเท้า ไข่มีเปลือกแข็งหุ้ม มีจะงอยปากแข็ง เซลล์เม็ดเลือดแดงมีนิวเคลียสตลอด ชีวิต เช่น นกพิราบ
นกนางนวล นกยูง นกกระจอกเทศ ฯลฯ
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม สัตว์เลือดอุ่น ผิวหนังเรียบ มีต่อมน้ำนมหรับสร้างน้ำนมให้ตัวอ่อน หายใจด้วยปอด
มีขนแบบ เส้นผม ส่วนใหญ่เป็นสัตว์บก เช่น สุนัข ช้าง ลิง เสือ สิงโต จิงโจ้ เม่น หนู ฯลฯ
สำหรับสัตว์น้ำที่ จัดเป็นเลี้ยงลูกด้วยน้ำนม เช่น โลมา วาฬ พะยูน ฯลฯ สัตว์ปีกมีชนิดเดียวคือ ค้างคาว สัตว์
เลี้ยง ลูกด้วยน้ำนมส่วนใหญ่ออกลูกเป็นตัว ยกเว้นตุ่นปากเป็ดและอีคิดนาเท่านั้นที่ออกลูกเป็นไข่ สัตว์
ประเภทนี้ มีทั้งสัตว์ชนิดที่กินพืชและกินสัตว์เป็นอาหาร

สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง คือ เป็นสัตว์ที่ไม่มี สัตว์ที่ไม่มีกระดูกแข็งเป็นแกนกลางภายในร่างกาย มักจะมีขนาดเล็ก
ถ้ามีขาจะมีจำนวนขามาก และมีการเคลื่อนที่แตกต่างกัน แบ่งตามประเภทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังได้ดังนี้

พวกฟองน้ำ ลักษณะลำตัวมีโพรง มีรูพรุน สืบพันธุ์ได้ทั้งอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ ส่วนใหญ่อยู่ในน้ำเค็ม
เช่น ฟองน้ำ ฟองน้ำแก้ว ฯลฯ
พวกลำตัวกลวงหรือมีโพรง ลักษณะลำตัวคล้ายทรงกระบอกกลวง มีช่องเปิดออกจากลำตัวเพียงช่อง เดียว
กลางลำตัวเป็นโพรง เป็นทางให้อาหารเข้าและกักอาหารออกจากลำตัว มีเข็มพิษไว้ ป้องกันตัวและจับเหยื่อ
สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศบางชนิดอาศัยในน้ำจืด เช่น ไฮดรา และบางชนิดอาศัยในน้ำ
เค็ม เช่น แมงกะพรุน ปะการัง ดอกไม้ทะเล ฯลฯ
พวกหนอนตัวแบน ลักษณะลำตัวแบนยาว มีปากแต่ไม่มีทวาร สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและ ไม่อาศัย
เพศ อาศัยอยู่ในน้ำเค็มและน้ำจืด เช่น พยาธิใบไม้ พยาธิตัวตืด ฯลฯ
พวกหนอนตัวกลม ลักษณะลำตัวยาว ผิวเรียบ ไม่เป็นปล้อง เพศผู้เพศเมียแยกคนละตัว สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบ
อาศัยเพศ ดำรงชีวิตแบบปรสิต เช่น พยาธิตัวจี๊ด พยาธิปากขอ ฯลฯ
พวกหอยทะเลและหมึกทะเล ลักษณะลำตัวนิ่มมีหัวใจสูบฉีดเลือด เคลื่อนที่โดยใช้กล้ามเนื้อ หายใจด้วยปอด
สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ออกลูกเป็นไข่ เช่น หอยขี้กา หอยทาก หมึกทะเล ฯลฯ

เแหล่่งทีี มา

กลิิ นสุุคนธ์์จอมไพรศรี. (2552). ความหลากหลายทางชีีวภาพ. สืืบค้้นเมืื อ 5 ตุุลาคม 2561,
จาก http://www.thaigoodview.com/library/contest2552/type1/science03/19/

biodiversity/web/topic6.html