AFVC Annual report 2021

50

ANNUAL REPORT 2021

สรปุ ผลวเิ คราะห์

กองควบคมุ อาหารและยาสตั ว์ ไดร้ ว่ มกบั สำ� นกั งานปศสุ ตั วจ์ งั หวดั เกบ็ ตวั อยา่ งอาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู ชนดิ เมด็
สำ� หรับไกเ่ นอ้ื เป็ด ปลา และกุ้ง จากสถานทีข่ ้างต้น สรปุ ผลการตรวจวิเคราะห์ ตามตารางพบว่าอาหารสัตว์ผสมสำ� เร็จรูป
สำ� หรบั เปด็ มปี รมิ าณการปนเปอ้ื นของสารพษิ จากเชอ้ื รา อะฟลาทอกซนิ รวมในระดบั ทตี่ ำ�่ กวา่ ทกี่ ำ� หนดลกั ษณะของอาหารสตั ว์
เส่ือมคุณภาพตามพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2558 โดยในอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูป ชนิดเม็ด
สำ� หรบั ไก่เนอ้ื พบปรมิ าณ การปนเปื้อนของสารพษิ จากเชือ้ ราอะฟลาทอกซินรวมสงู กว่าท่ีก�ำหนดลกั ษณะของอาหารสัตว์
เส่อื มคุณภาพตามพรบ.ควบคมุ คณุ ภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2558 จ�ำนวน 5 ตัวอยา่ ง หรอื คิดเป็นร้อยละ 2.304 ของตัวอย่าง
อาหารไกเ่ นอ้ื ทง้ั หมด โดยไดด้ ำ� เนนิ การแจง้ ผปู้ ระกอบการใหด้ ำ� เนนิ การแกไ้ ขเรยี บรอ้ ยแลว้ และ ในอาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู
ชนดิ เมด็ สำ� หรบั ไกเ่ นอ้ื ยงั พบวา่ มปี รมิ าณการปนเปอ้ื นของสารพษิ จากเชอื้ รา อะฟลาทอกซนิ บี 1 สงู กวา่ เกนิ เกณฑท์ สี่ หภาพ
ยโุ รปกำ� หนด จำ� นวน 11 ตวั อยา่ ง หรอื คดิ เปน็ รอ้ ยละ 5.069 ของตวั อยา่ งอาหารไกเ่ นอ้ื ทงั้ หมด สว่ นฟโู มนซิ นิ ทถี่ อื เปน็ สารพษิ
จากเช้ือราที่ส�ำคัญและมีความเส่ียงท่ีจะปนเปื้อน มาในวัตถุดิบอาหารสัตว์ พบในอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูป ชนิดเม็ด
ส�ำหรบั ไกเ่ นอ้ื และปลา มีปริมาณต�่ำกว่า ทีส่ หภาพยโุ รปกำ� หนดทั้งหมด ส่วนซีราลีโนน ดีออกซนี วิ าลนี อล ออคราทอกซนิ
และทีทูทอกซนิ ในอาหารสัตวผ์ สมส�ำเร็จรูป ชนดิ เมด็ สำ� หรับไกเ่ น้ือและเปด็ มปี ริมาณสารพษิ ไม่เกินเกณฑ์ท่ีสหภาพยโุ รป
ก�ำหนดทกุ ตัวอยา่ ง
จากขอ้ มลู ทไี่ ดส้ อดคลอ้ งกนั กบั การจดั การของภาครฐั และผปู้ ระกอบกจิ การอาหารสตั วท์ มี่ มี าตรฐาน และมาตรการ
ที่ดีขึ้นในการจัดการกับวัตถุดิบ รวมทั้งการพัฒนากระบวนการผลิตอาหารสัตว์ที่ เน้นด้านคุณภาพและความปลอดภัย
สอดคลอ้ งกบั ข้อก�ำหนดตามกฎหมาย ซงึ่ นับเป็นโอกาสทด่ี ใี นการส่งเสรมิ การผลติ และส่งออกอาหารสัตว์ รวมถึงผลิตภัณฑ์
ด้านปศสุ ตั ว์ในอนาคต และจากข้อมลู ดงั กล่าวกองควบคมุ อาหารและยาสัตว์จะน�ำมาพิจารณา เพอ่ื ก�ำหนดปรมิ าณสารพิษ
จากเชอื้ ราในอาหารสัตวผ์ สมส�ำเร็จรูปของอาหารเสือ่ มคุณภาพต่อไป

Animal Feed and Veterinary Products Control

ตารางที่ 1 ตารางแสดงข้อมลู ปริมาณสารพิษอะฟลาทอกซนิ ในอาหารสตั ว์ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2564

ชนดิ สัตว์ จ�ำนวน AF (B1) AF (B2) AF (G1) (ไมโครกรัม/ AF (G2) Aflatoxin total
(ตัวอย่าง) (ไมโครกรมั /กโิ ลกรมั ) (ไมโครกรมั /กโิ ลกรมั ) กิโลกรมั ) (ไมโครกรัม/กิโลกรัม) (B1+B2+G1+G2) (ไมโครกรมั /

กโิ ลกรัม)

คา่ เฉลีย่ คา่ มาก คา่ นอ้ ย ค่าเฉลี่ย ค่ามาก ค่านอ้ ย คา่ เฉล่ยี ค่ามาก คา่ น้อย ค่าเฉล่ีย ค่ามาก ค่านอ้ ย คา่ เฉลย่ี ค่ามาก ค่านอ้ ย
ท่สี ดุ ท่สี ุด ท่ีสุด ที่สุด ท่สี ดุ ทส่ี ุด ที่สดุ ท่ีสุด ที่สดุ ทส่ี ดุ
อาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู ส�ำหรับไก่เนือ้ 217 7.82 209.72 ND 0.59 18.33 ND 0.08 2.20 ND ND ND ND 8.44 228.05 ND

อาหารสตั วผ์ สมส�ำเรจ็ รูป ส�ำหรบั เป็ด 138 2.08 30.91 ND 0.08 1.49 ND 0.05 1.97 ND ND ND ND 2.13 30.91 ND

อาหารสัตวผ์ สมสำ� เร็จรปู สำ� หรบั ปลา 70 1.41 8.56 ND 0.09 1.96 ND ND ND ND ND ND ND 1.47 9.29 ND

อาหารสตั วผ์ สมสำ� เร็จรปู สำ� หรับกุ้ง 75 0.12 1.68 ND ND ND ND ND ND ND ND ND ND 0.12 1.68 ND

หมายเหตุ : ผา่ นเกณฑม์ าตรฐาน พรบ. ควบคมุ คุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2558 หมายถึง ปรมิ าณ Aflatoxins (total) ในอาหารส�ำเรจ็ รูปสำ� หรบั เป็ด 30 µg/kg, อาหารส�ำเร็จรปู ไก่ไข-่ ไก่เนื้อ 100 µg/kg
ผา่ นเกณฑม์ าตรฐาน EU : Aflatoxin (B1) อาหารส�ำเร็จรปู สตั วป์ ีก 20 µg/kg, อาหารส�ำเร็จรูปสตั วอ์ นื่ 10 µg/kg
ND = Not Detected หมายถงึ ไมพ่ บ
ค่า LOD/LOQ ; Aflatoxins (B1) = 0.125/0.625 µg/kg, Aflatoxins (B2) = 0.125/0.625 µg/kg, Aflatoxins (G1) = 0.125/0.625 µg/kg, Aflatoxins (G2) = 0.125/0.625 µg/kg

ตารางท่ี 2 ตารางแสดงข้อมลู ปริมาณสารพิษฟูโมนิซิน ดอี อกซีนวิ าลีนอล ทีทูทอกซิน ออคราทอกซนิ และซรี าลีโนน ในอาหารสัตว์ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2564

Fumonisin (B1+B2) Deoxynivalenol ; DON T-2+HT-2 Ochratoxin Zearalenone
จ�ำนวน (ไมโครกรัม/กโิ ลกรมั ) (ไมโครกรมั /กโิ ลกรมั ) (ไมโครกรัม/กิโลกรมั ) (ไมโครกรมั /กโิ ลกรมั ) (ไมโครกรัม/กโิ ลกรมั )
ชนิดสตั ว์ (ตวั อย่าง)
ค่ามาก คา่ น้อย ค่ามาก ค่านอ้ ย คา่ มาก ค่าน้อย ค่ามาก ค่าน้อย ค่ามาก ค่านอ้ ย
คา่ เฉลย่ี ที่สุด ทส่ี ุด ค่าเฉล่ีย ที่สดุ ทีส่ ดุ ค่าเฉลย่ี ทสี่ ดุ ที่สุด คา่ เฉล่ยี ทส่ี ดุ ที่สดุ ค่าเฉล่ีย ทีส่ ุด ท่ีสุด

อาหารสัตวผ์ สมส�ำเรจ็ รูป ส�ำหรับไก่เน้อื 217 646.52 2,917.83 ND 24.08 567.08 ND 0.06 10.86 ND 0.52 10.00 ND 16.23 92.79 ND
51

รายงานประจำ�ปี 2564

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์
อาหารสัตวผ์ สมส�ำเร็จรปู ส�ำหรับเป็ด 138 257.87 3,126.92 ND 49.02 411.18 ND 0.12 12.93 ND 0.10 10.00 ND 11.50 110.81 ND
อาหารสตั ว์ผสมส�ำเรจ็ รปู สำ� หรับปลา 70 211.29 1,039.06 ND 41.59 187.80 ND ND ND ND ND ND ND 10.01 42.04 ND
อาหารสัตวผ์ สมส�ำเรจ็ รูป สำ� หรบั ก้งุ 75 38.86 364.28 ND 4.59 92.59 ND ND ND ND ND ND ND 2.99 12.63 ND

หมายเหตุ : ผา่ นเกณฑม์ าตรฐาน EU : Fumonisin (B1+B2) อาหารสตั วส์ �ำเร็จรูปสำ� หรบั สัตว์ปีก 20 µg/kg, อาหารสตั วส์ �ำเรจ็ รูปสำ� หรบั ปลา 10 mg/kg
T2+HT2-Toxin อาหารสำ� เรจ็ รูป ยกเว้นอาหารแมว 250 µg/kg
Ochratoxin A อาหารสัตว์สำ� เรจ็ รูปส�ำหรับสัตว์ปีก 0.1 mg/kg
ND = Not Detected หมายถึง ไม่พบ
คา่ LOD/LOQ ; Fumonisin (B1) = 9.375/37.5 µg/kg, Fumonisin (B2) = 9.375/37.5 µg/kg, Deoxynivalenol = 10.0/50.0 µg/kg,
T-2 Toxin = 0.625/3.125 µg/kg, HT-2 Toxin = 0.625/3.125 µg/kg,
Ochratoxin Q = 0.125/0.6925 µg/kg, Zeralenone = 0.625/1.25 µg/k

52

ANNUAL REPORT 2021

แผนภมู แิ สดงคา่ เฉลยี่ ปรมิ าณ อะฟลาทอกซนิ (รวม, บี 1, บี 2, จี 1, จี 2) ในอาหารสตั ว์

แผนภูมแิ สดงค่าเฉลย่ี ปรมิ (ไามณโคอระฟกลรามั ท/อกกโิซลินก(รรมัวม), บี1, บ2ี , จ1ี , จ2ี ) ในอาหารสตั ว์
(ไมโครกรัม/กโิ ลกรมั )

10.00 8.44 แผ7น.8ภ2ูมิแสดงค่าเฉลีย่ ปรมิ าณ อะฟลาทอกซนิ (รวม, บี1, บ2ี , จ1ี , จ2ี ) ในอาหารสตั ว์
8.00 (ไมโครกรมั /กิโลกรัม)
ไมโครกรัม/กิไโมลโกค ัรมก ัรม/กิโลก ัรม
106..0000 8.44 7.82
84..0000
62..0000 0.590.08 0.00 2.13 2.08 1.47 1.41 0.09 0.120.00 0.00 0.00
40..0000 1 0.00 0.00 0.12 0.12อ2า0ห.30าร0ก0้งุ 4.0050.00
2.00 2.131 0.08 0.050.00
อะฟ0.ล0า0ทอกซินรวม1 อ2าหา0ร3.5ไก90เ่ น.40ือ้ 8 5 2อ2.0าห80.า30ร8เปด็40.0550ช.0น0ดิ ส1ัต.ว4์71 1อ.24า1หา03ร.0ป09ล.า040 5 1 2อ5า.หอ3าะรฟกล้งุ 4าทอ5กซนิ (จ2ี )

0.00 0.00 0.12

1. (บอี12า,หบา2ี ร3,ไจก1ี่เน,4จ้ือี2)5 2. อะฟลา1ทอกอ2ซานิ ห(า3บร1ี เป) ็ด4 35. อะฟลาทอกซ1ิน (บอ22ีา)หา3รป4ล. าอ4ะฟล5าทอกซนิ (จ11ี )

ชนิดสตั ว์

1. อะฟลาทอกซนิ รวม (บ1ี , บ2ี , จี1, จ2ี ) 2. อะฟลาทอกซนิ (บี1) 3. อะฟลาทอกซนิ (บ2ี ) 4. อะฟลาทอกซิน (จี1) 5. อะฟลาทอกซนิ (จี2)

ไมโครกรัม/ ิกไโมลโกค ัรมก ัรม/กิโลก ัรม แผนภมู แิ สดงคา่ เฉล่ียปริมาณ ฟูโมนซิ นิ (บี 1 + บี 2) ดอี อกซีนวิ าลีนอล,

700ที-แแ26ผผ+4นน6เภภ.อ5มููม2ชแิิแทสสดดี-2งงอคคอทา่า่ คเเอฉฉรลลกา่ย่ยีีทซปปอินรรกมิิมซ,าาินอณณอแฟฟลคะโโูู รมมซ(านนรีไทมาิซซิ ลอโินินคโี กน((รบบนซก11ีีในิ นร++อมบบัแา22ีีล/ห))กะ,,าซโิรดดลรีสอีีอกาตั ออลวรกก์ โซซมีั น(นีนี )ไนมิวิวาาโใคนลลรนีีนอกออารลลมัห,,/าททกริโ--ีี 22ลส++กตั เเรออวัมชช)์ ใททน--ีี 22อาททหออกกาซซรินนิส,,ตั ว์
600 ออคราทอกซนิ และซีราลโี นนในอาหารสัตว์ (ไมโครกรมั /กิโลกรัม)

5700 646.52

4600

3500 257.87 211.29

2400 24.08 0.06 0.5216.23 257.87 49.02 0.10 41.59 0.00 38.864.590.00 0.00 2.99
1300 0.12 10.01
200 11.50211.29 0.00
100
1 24อ.20าห8า0ร3.ไ0ก6่เน40ื้อ.52156.23 1 4อ29าห.00.า213ร2เป0ด็ 4.105 11.50 1 อ24า1ห.05า.390รป0ล0า4.00150.01 1 2 3 45
0
1 2 3 45 1 2 3 4 5 ชนิดสตั ว1์ 2 3 4 5 38.864.5อ9าห0.า0ร0ก0ุ้ง.00 2.99

1 2 3 45
1. ฟูโมนิซินอ(าบหี1า+รบไกี2่เ)นอื้ 2. ดีออกซีนิวาลีนออาลหารเป็ด3. ที-2+เอชท-ี 2 ทอกอซานิ หารปล4า. ออคราทอกซนิ อา5ห. าซรรี กาุ้งลีโนน

ชนดิ สัตว์ 5. ซรี าลโี นน
1. ฟโู มนิซนิ (บี1+บี2) 2. ดีออกซีนวิ าลีนอล 3. ที-2+เอชท-ี 2 ทอกซิน 4. ออคราทอกซิน

Animal Feed and Veterinary Products Control

53

รายงานประจำ�ปี 2564

กจิ กรรมเฝา้ ระวงั ตดิ ตาม และแกไ้ ขปญั หาการปนเปอ้ื น
เชอ้ื แซลโมเนลลาในวตั ถดุ บิ อาหารสตั ว์ และอาหารสตั วผ์ สมส�ำเรจ็ รปู

ส�ำหรบั สตั วป์ กี

อาหารสตั วเ์ ปน็ สว่ นหนงึ่ ของหว่ งโซอ่ าหาร (Food chain) มบี ทบาทส�ำคญั ตอ่
ความปลอดภยั ของสัตว์ ตลอดจนความปลอดภัยของผูบ้ รโิ ภคผลผลติ จากสัตว์ และ
ผลกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศ ประเทศไทยผลิตอาหารสัตว์ เพื่อใช้เลี้ยงสัตว์
เป็นจ�ำนวนมาก และมีแนวโน้มเพิ่มข้ึนทุกปี โดยเฉพาะอาหารสัตว์ปีก ดังนั้น
เพอื่ ไมใ่ หส้ ง่ ผลกระทบตอ่ การผลติ เนอ้ื ไกเ่ พอื่ การบรโิ ภค อาหารสตั วท์ ผ่ี ลติ จำ� เปน็ ตอ้ ง
มคี วามปลอดภัยทางชีวภาพ และทางเคมี โดยเฉพาะอย่างยิ่งความปลอดภัยจาก
เชอ้ื แซลโมเนลลา (Salmonella spp.) ซ่ึงเป็นเชือ้ แบคทีเรียกอ่ โรคท่ีส�ำคัญและเปน็ ปญั หาในหลายประเทศ
กองควบคุมอาหารและยาสัตว์เล็งเห็นความส�ำคัญของการลด
การปนเปอ้ื นเชอ้ื แซลโมเนลลาในอาหารสัตว์ปีก จึงได้จัดท�ำกจิ กรรมเฝา้ ระวงั
ตดิ ตาม และแกไ้ ขปญั หาการปนเปอ้ื นเชอ้ื แซลโมเนลลาในวัตถุดิบอาหารสัตว์
และอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูป ส�ำหรับสัตว์ปีก เพื่อเป็นการเฝ้าระวัง
อาหารสตั วใ์ หม้ คี วามปลอดภยั ตอ่ สขุ ภาพสตั ว์ คณุ ภาพผลติ ภณั ฑด์ า้ นปศสุ ตั ว์
ความปลอดภยั ตอ่ ผูบ้ ริโภค และกระตุ้นเศรษฐกจิ การสง่ ออก
โดยตรวจวเิ คราะห์การปนเปอื้ นเชื้อแซลโมเนลลา (Salmonella spp.) ในวตั ถุดิบอาหารสตั ว์ และอาหารสัตว์
ผสมส�ำเร็จรูป ชนิดเม็ด ส�ำหรับสัตว์ปีก จ�ำนวน 300 ตัวอย่าง จากสถานที่ผลิตอาหารสัตว์ สถานท่ีขายและสถานท่ีเก็บ
อาหารสตั ว์ ระยะเวลาด�ำเนินการระหวา่ งเดือนเมษายน พ.ศ. 2564 – กันยายน พ.ศ. 2564 เปน็ เวลา 6 เดือน
ผลการเฝา้ ระวงั ยงั อยใู่ นเกณฑท์ ไี่ มก่ อ่ ใหเ้ กดิ การปนเปอ้ื นเชอื้ แซลโมเนลลาในอาหารสตั ว์ ผสมสำ� เรจ็ รปู ชนดิ เมด็
ส�ำหรับสตั วป์ ีก แต่อย่างไรก็ดี กองควบคมุ อาหารและยาสตั ว์จะยังคงเฝา้ ระวงั การปนเปอื้ นเชอื้ แซลโมเนลลาอยา่ งตอ่ เน่ือง
เพอื่ ให้ม่นั ใจไดว้ ่าอาหารสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์มคี วามปลอดภัย ตามมาตรฐานสากล

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

54

ANNUAL REPORT 2021

ตารางที่ 3 ตารางแสดงการปนเปื้อนเช้อื แซลโมเนลลาในอาหารสัตวแ์ ละวตั ถุดบิ อาหารสตั ว์

ชนิดตวั อยา่ ง จ�ำนวน (ตวั อย่าง) ชนิดแบคทเี รีย
(Salmonella spp.)
อาหารสตั ว์ผสมสำ� เรจ็ รูป ส�ำหรับไกเ่ นอ้ื 141
อาหารสตั วผ์ สมส�ำเร็จรูป ส�ำหรับเปด็ 9 ไมพ่ บ
วัตถดุ ิบ ชนิดข้าวโพดเมล็ด 12 ไม่พบ
วัตถดุ บิ ชนิดกากถว่ั เหลือง 11 ไม่พบ
วตั ถุดิบ ชนดิ กาก DDGS 5 ไมพ่ บ
วัตถุดิบ ชนิดปลาป่น 6 ไมพ่ บ
วัตถุดิบ ชนิดปลายข้าว 2 ไมพ่ บ
วตั ถุดบิ ชนิดกากเรปซดี 1 ไม่พบ
วตั ถุดิบ ชนดิ ร�ำสกัดนำ้� มัน 3 ไมพ่ บ
วัตถดุ ิบ ชนดิ ร�ำละเอยี ด 7 ไม่พบ
วัตถุดบิ ชนดิ รำ� ข้าวสาลี 3 ไม่พบ
ไมพ่ บ

Animal Feed and Veterinary Products Control

55

รายงานประจำ�ปี 2564

กจิ กรรมเฝา้ ระวงั ตดิ ตาม โรคอหวิ าตแ์ อฟรกิ าในสกุ รในอาหารสตั ว์

โรคอหวิ าต์แอฟริกาในสกุ ร (African Swine Fever : ASF) เป็นโรคไวรัสท่ี
ตดิ ต่อรา้ ยแรงในสกุ รทแี่ พร่กระจายในภูมภิ าคตา่ งๆ ท่ัวโลก ถงึ แมว้ ่าโรคน้จี ะไมใ่ ช่โรคติดต่อ
ระหวา่ งสตั วแ์ ละคนแตก่ ถ็ อื วา่ เปน็ โรค ทส่ี ามารถสง่ ผลกระทบตอ่ เศรษฐกจิ และอตุ สาหกรรม
การเลยี้ งสกุ รเปน็ อย่างมาก หากสุกรทีห่ ายปว่ ยแลว้ จะเป็นพาหะของโรคได้ตลอดชีวติ และ
ยงั มคี วามรนุ แรงทำ� ใหส้ กุ รทต่ี ดิ เชอื้ มกี ารตายเฉยี บพลนั เกอื บ 100 เปอรเ์ ซน็ ต์ ซง่ึ ตอ้ งมกี ารเตรยี ม
ความพร้อมรับสถานการณ์การระบาดของโรค เพื่อลดความเสียหาย ต่อเศรษฐกิจและ
อุตสาหกรรมการเลยี้ งสกุ ร
ดว้ ยกองควบคุมอาหารและยาสัตว์ เป็นหนว่ ยงานท่กี �ำกบั ดูแลเกีย่ วกับพระราชบญั ญตั ิควบคมุ คุณภาพอาหารสัตว์
พ.ศ. 2558 มีสาระส�ำคัญในเรื่องคุณภาพและมาตรฐานของอาหารสัตว์ รวมถึงการปนเปื้อนเชื้อต่างๆในอาหารสัตว์
หากแต่ยังไม่ครอบคลุมถึงการปนเปื้อนโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร ท้ังในวัตถุดิบและอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูปส�ำหรับสุกร
สำ� หรบั ประเทศไทยยงั ไมม่ กี ารระบาดของโรคน้ี จงึ ถอื วา่ โรคอหวิ าตแ์ อฟรกิ าในสกุ รเปน็ โรคสตั วแ์ ปลกถนิ่ ซงึ่ ตอ้ งมกี ารเตรยี ม
ความพร้อมรับสถานการณ์ การระบาดของโรค เพ่ือลดความเสียหายต่อเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมเลี้ยงสุกร ซึ่งวัตถุดิบ
อาหารสตั วท์ มี่ าจากพนื้ ทท่ี ม่ี กี ารระบาดของโรคมคี วามเสย่ี งตำ�่ ถงึ ปานกลาง เนอื่ งจากในกระบวนการผลติ เนอื้ และกระดกู ปน่
จะผา่ นความรอ้ นทส่ี งู เชอ้ื ไวรสั จะตาย แตอ่ าจมกี ารปนเปอ้ื นในกระบวนการผลติ หรอื บรรจุ นอกจากน้ี วตั ถดุ บิ อาหารสตั ว์
ประเภทพชื ไร่ เชน่ ข้าวโพด แม้จะผ่านความร้อนในการลดความช้ืนแต่ไมส่ งู เพียงพอจะทำ� ลายเชื้อไวรสั ดงั นน้ั ความเส่ยี ง
จึงขน้ึ อยู่กบั สถานการณก์ ารระบาดของโรคในประเทศต้นทาง
ดงั นน้ั กองควบคมุ อาหารและยาสตั ว์ ไดเ้ ลง็ เหน็ ถงึ ความสำ� คญั ในการกำ� กบั ดแู ลวตั ถดุ บิ อาหารสตั วแ์ ละอาหารสตั ว์
จึงได้จัดท�ำกิจกรรมเฝ้าระวัง ติดตาม โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรในวัตถุดิบอาหารสัตว์และอาหารสัตว์เป็นปีที่ 2 ต่อเน่ือง
จากกิจกรรมเม่ือปี พ.ศ. 2562 - 2563 เพื่อเป็นการเฝ้าระวังอาหารสัตว์ให้มีความปลอดภัยต่อสุขภาพสัตว์ มีคุณภาพ
ผลิตภัณฑ์ดา้ นปศสุ ตั ว์ท่ีดี และความปลอดภัยต่อผบู้ ริโภคอย่างตอ่ เน่อื ง

วตั ถปุ ระสงค์
เพื่อเฝ้าระวัง ติดตาม โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรในวัตถุดิบอาหารสัตว์และอาหารสัตว์ ผสมส�ำเร็จรูปชนิดเม็ด
สำ� หรบั สุกร ณ สถานทผี่ ลิตอาหารสัตว์และด่านตรวจสอบอาหารสัตว์
วธิ กี ารด�ำเนนิ การ
เบ้ืองต้นทางกองควบคุมอาหารและยาสัตว์ ปศุสัตว์จังหวัดและ
ด่านตรวจสอบอาหารสัตว์วางแผนเข้าเก็บตัวอย่างจากสถานที่ผลิตและ
ด่านตรวจสอบอาหารสัตว์ แต่เน่ืองจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค
ติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ทำ� ใหไ้ ม่สามารถเข้าไปสุ่มเกบ็ ตัวอย่าง
ดว้ ยตวั ของพนกั งานเจา้ หนา้ ทเี่ อง ทงั้ นี้ อยส.จงึ ไดป้ ระสานขอความอนเุ คราะห์

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

56

ANNUAL REPORT 2021

ตวั อยา่ งจากผปู้ ระกอบการทว่ั ประเทศ ซงึ่ ทางผปู้ ระกอบการใหค้ วามรว่ มมอื เปน็ อยา่ งดี จงึ ทำ� ใหส้ ามารถเกบ็ ตวั อยา่ งไดเ้ ปน็ ไป
ตามเป้าหมาย คอื จ�ำนวน 250 ตวั อยา่ ง และสง่ ตรวจยังหอ้ งปฏิบัติการของสถาบนั สขุ ภาพสัตว์ เพื่อตรวจหาสารพนั ธุกรรม
ของไวรัสโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร โดยสถาบันสุขภาพสัตว์ให้ความอนุเคราะห์ตรวจตัวอย่างให้เพิ่มอีก 35 ตัวอย่าง
รวมทั้งส้ินตรวจไป 285 ตัวอย่าง ซ่ึงใช้ระยะเวลาด�ำเนินการระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ. 2564 – กันยายน พ.ศ. 2564
เปน็ เวลา 9 เดือน
ตาราง 4 สรปุ ผลการปนเปอื้ นสารพนั ธุกรรมของไวรัสโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร (ASF) ในวตั ถุดบิ อาหารสตั ว์และ

อาหารสัตว์

วัตถุดิบ/อาหารสตั ว์ เกบ็ ตัวอย่างจาก เกบ็ ตัวอยา่ ง จำ� นวนตวั อย่าง จำ� นวนตวั อยา่ ง จ�ำนวน
ภายในประเทศ ทีด่ ่านน�ำเขา้ ทีไ่ ม่พบสารพันธุกรรม ทีพ่ บสารพันธกุ รรม ตัวอย่าง
(จำ� นวนตัวอย่าง) (จำ� นวนตวั อย่าง) ทเ่ี กบ็ ทงั้ หมด
ของ AFSV ของ AFSV (ตวั อยา่ ง)

1. เน้อื และกระดูกป่นจากสุกร 20 10 30 0 30
(เยอรมนั สเปน อิตาลี)

2. ข้าวโพดเมล็ด 6 24 30 0 30
(พมา่ กมั พูชา ไทย)

3. กากถ่ัวเหลือง 31 0 31 0 31

4. ร�ำละเอยี ด 18 0 18 0 18

๕. รำ� สกดั 12 0 12 0 12

6. กากเรปซดี /กากคาโนลา่ 20 0 20 0 20

7. กากปาล์ม 50 5 05

8. ขา้ วสาลีเมลด็ 20 0 20 0 20

9. รำ� ข้าวสาลี 24 0 24 0 24

10. มันเสน้ /มันปน่ 14 0 14 0 14

11. อาหารสุกรน้ำ� หนกั 35 0 35 0 35
น้อยกว่า 15 กิโลกรัม

12. อาหารสุกรนำ้� หนัก 46 0 46 0 46
มากกวา่ 15 กโิ ลกรัม

รวม 251 34 251 0 285


สรุปจากตารางทางกองควบคุมอาหารและยาสัตว์ ได้ร่วมกับปศุสัตว์จังหวัดและด่านตรวจสอบอาหารสัตว์
เก็บตัวอย่างวตั ถุดิบนำ� เขา้ จากตา่ งประเทศและวตั ถุดิบภายในประเทศ รวมทัง้ อาหารสัตว์ ผสมส�ำเร็จรูป จากสถานทผี่ ลิต
อาหารสัตว์และด่านตรวจสอบอาหารสตั ว์ ตามตารางข้างต้นจ�ำนวน 285 ตวั อย่าง ไม่พบสารพันธุกรรมของ ASF ท้ังหมด

Animal Feed and Veterinary Products Control

57

รายงานประจำ�ปี 2564

ดังนั้นจากผลการตรวจวิเคราะห์ท้ังของปีงบประมาณ 2563 จ�ำนวน 500 ตัวอย่างและปีงบประมาณ 2564
จำ� นวน 285 ตวั อยา่ ง รวมตวั อยา่ งทงั้ สนิ้ 785 ตวั อยา่ ง จะเหน็ ไดว้ า่ โอกาสทจ่ี ะพบ เชอื้ โรคอหวิ าตแ์ อฟรกิ นั ในวตั ถดุ บิ อาหารสตั ว์
และอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูปเป็นไปได้น้อยมาก ทั้งน้ีเน่ืองจากลักษณะของอาหารสัตว์ สภาพแวดล้อม กระบวนการผลิต
และการจัดการต่างๆ รวมถงึ กรมปศุสัตว์ มีมาตรการเฝา้ ระวัง ASF ในอาหารสัตว์ต้งั แตน่ ำ� เข้าวตั ถุดบิ จากแหลง่ ท่เี ชอื่ ถือได้
มกี ารตรวจรบั รองแหลง่ ผลติ อาหารสตั วต์ า่ งประเทศ โรงงานผลติ อาหารสตั วม์ มี าตรการในการเฝา้ ระวงั ทางดา้ นสขุ ลกั ษณะ
สถานที่ขายอาหารสัตว์และฟาร์มเลี้ยงสุกร ได้รับการตรวจสอบสถานที่เก็บอาหารสัตว์ให้ถูกสุขลักษณะ ประกอบกับใน
อาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู มกี ระบวนการผลติ อาหารสตั วท์ ผ่ี า่ นความรอ้ นในการอดั เมด็ ทำ� ใหโ้ อกาสในการพบเชอ้ื ดงั กลา่ วลดนอ้ ยลง

กราฟแสดงสัดสว่ นจำนวนตัวอยา่ งวัตถุดิบอาหารสัตว์และอาหารสตั ว์
กรทาส่ี ฟง่ แทตสส่ี รด่งวตงจรสววดัจิเวคสเิ รค่วารนาะจะหห�ก์ ำก์นาาวรรนปปนตนเวัปเปื้ออ้อืนยน่าAงSAFวSตัใFนถปใดุนงี บบิปปอีงรบาะมหปาารณระมสพาัต.ศณว. แ์ 2ลพ56ะ.อ3ศา.ห2า5ร6ส3ัตว์

ปี 2563 1. กากดีดจี ีเอส 2. เนอ้ื และกระดูกป่นจากสุกร
3.4% 5.8 %

13. อาหารสุกรน้าหนกั 3. ข้าวโพดเมลด็
มากกว่า 15 กก. 30%
26.6%

12. อาหารสุกร
นา้ หนกั

น้อยกว่า 15 กก.
10.8%

11.ราหยาบ 9.ราข้าวสาลี 8. ปลายข้าว 7.ขา้ วสาลี 6. กากถ่ัวเหลือง 4. ข้าวโพดบด
0.6% 2.2% 3.8% 2.4% 5.4% 2.2%
10.ราละเอยี ด
4% 5. แปง้ สาลี
2.8%

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

กราฟแสดงสัดสว่ นจำนวนตัวอย่างวัตถดุ ิบอาหารสัตว์และอาหารสตั ว์

0.6% 8. ปลายข้าว 7.ข้าวสาลี 6. กากถัว่ เหลือง 5. แปง้ สาลี
10.ราละเอยี ด 9.ราขา้ วสาลี 3.8% 2.4% 5.4% 2.8%

58 4% 2.2%

ANNUAL REPORT 2021

กราฟแสดงสัดส่วนจำนวนตัวอยา่ งวัตถดุ ิบอาหารสัตว์และอาหารสตั ว์
กรทาี่สฟ่งแตสทรด่ีสวง่งจตสวรัดวิเคจสวรว่ เิ าคนะรจหา�ะก์ ำหนาก์ วรานปรปตนนวัเปเอปื้อ้ือยนนา่ งAAวSSFตั Fใถนใดุนปบิปีงบอีงปบารหปะมาราระณมสาัตพณว.ศ์แ.ลพ2ะ5.อศ6า4.ห2า5ร6ส4ตั ว์

ปี 2564

11.เน้อื และกระดกู ป่นจากสกุ ร 12. มนั เส้น/มันอัดเม็ด 1. อาหารสุกรน้าหนัก
11% 5% นอ้ ยกวา่ 15 กก.
12%
10.ราข้าวสาลี 2.อาหารสกุ รนา้ หนัก
8% มากกว่า 15 กก.
16%

9 ขา้ วสาลีเมลด็
7%

8.กากปาล์ม 3.ขา้ วโพดเมลด็
2% 11%

7.กากคาโนล่า/กากเรปซีด 6.ราสกัด 5.ราละเอียด 4.กากถว่ั เหลือง
7% 4% 6% 11%

Animal Feed and Veterinary Products Control

59

รายงานประจำ�ปี 2564

กจิ กรรมเฝา้ ระวงั ตดิ ตาม การปนเปอ้ื น
ของสารพษิ ตกคา้ งในอาหารสตั วผ์ สมส�ำเรจ็ รปู ส�ำหรบั ไกแ่ ละสกุ ร

ประเทศไทยปัจจุบันได้มีกระแสต่ืนตัวเป็นอย่างมากเกี่ยวกับการผลิตอาหารให้ปลอดภัย ปลอดจากสารพิษ
ตกค้างและเป็นมิตรกับส่ิงแวดล้อม เพ่ือเป็นการควบคุมและลดการตกค้างของสารพิษ สารตกค้างในสินค้าพืชเกษตร
ตงั้ แตต่ น้ ทางของห่วงโซ่อาหาร โดยกระทรวงอตุ สาหกรรมไดม้ ีการประกาศบัญชีรายชื่อวัตถุอันตราย (ฉบับที6่ ) พ.ศ. 2563
กำ� หนดใหว้ ตั ถอุ นั ตรายคอื คลอรไ์ พรฟิ อส และพาราควอต ทก่ี รมวชิ าการรบั ผดิ ชอบเปน็ วตั ถอุ นั ตรายชนดิ ที่ 4 ซง่ึ เปน็ วตั ถอุ นั ตราย
ที่ห้ามมิให้มีการผลิต การน�ำเข้า การส่งออก หรือการมีไว้ในครอบครอง ซึ่งส่งผลต้องมีเฝ้าระวัง ติดตามการตกค้างของ
วตั ถอุ นั ตราย ทางการเกษตรตา่ ง ๆ ดงั กลา่ วในวตั ถดุ บิ อาหารสตั วจ์ ากพชื ทไี่ ดผ้ ลติ ขน้ึ ภายในประเทศ หรอื นำ� เขา้ จากตา่ งประเทศ
เช่น กากถั่วเหลือง ข้าวโพด ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ เป็นต้น โดยเฉพาะการน�ำเข้ามาจากประเทศท่ีไม่ได้มีการประกาศ
หา้ มไมใ่ หม้ กี ารผลติ การนำ� เขา้ การสง่ ออกหรอื การมไี วค้ รอบครองวตั ถอุ นั ตรายทางการเกษตรดงั กลา่ ว จงึ ไดจ้ ดั ทำ� กจิ กรรม
เฝา้ ระวงั ตดิ ตาม การปนเปอ้ื นสารพษิ ตกคา้ งในอาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู สำ� หรบั ไกแ่ ละสกุ ร เพอ่ื เฝา้ ระวงั ตดิ ตามการตกคา้ งของ
วัตถุอันตรายทางการเกษตร ได้แก่ คลอร์ไพริฟอส และ พาราควอต รวมทั้งในวัตถุดิบพืชอาหารสัตว์ท่ีมักน�ำไปใช้เป็น
สว่ นผสมในอาหารสัตว์เศรษฐกิจ เพื่อน�ำไปใช้ เปน็ ข้อมูลในการวางแผนควบคุมการตกค้างของวัตถอุ นั ตรายทางการเกษตร
หรือน�ำไปใช้กำ� หนดระดับ การตกค้างสงู สุด หรอื MRL (Maximum residue limit) ในวัตถดุ บิ อาหารสตั ว์ และอาหารสตั ว์
ทัง้ น้ีเพ่ือ เปน็ การสร้างความมั่นใจใหก้ ับผบู้ ริโภคเกีย่ วกบั ความปลอดภยั ของอาหารสตั ว์ และผลติ ภัณฑจ์ ากปศุสัตว์

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

60

ANNUAL REPORT 2021

วธิ ดี �ำเนนิ การ
กองควบคมุ อาหารและยาสัตว์ และส�ำนกั งานปศสุ ตั วจ์ ังหวัด เกบ็ ตัวอยา่ งอาหารสตั ว์ ณ สถานทีผ่ ลิตอาหารสัตว์
สถานท่ีเก็บอาหารสัตว์น�ำเข้า ศูนย์รวบรวมและจ�ำหน่ายอาหารสัตว์ โดยแบ่งเป็นอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูป ชนิดเม็ด
สำ� หรบั ไก่ สกุ ร และวตั ถดุ บิ อาหารสตั ว์ ไดแ้ ก่ ขา้ วโพดเมลด็ กากถวั่ เหลอื ง รำ� สกดั นำ้� มนั รำ� ละเอยี ด แลว้ สง่ ตรวจวเิ คราะหท์ ี่
สำ� นกั ตรวจสอบคณุ ภาพสนิ คา้ ปศสุ ตั ว์ เพอ่ื ตรวจวเิ คราะหส์ ารพษิ ตกคา้ งกลมุ่ คลอรไ์ พรฟิ อสและพาราควอต ซง่ึ ใชร้ ะยะเวลา
การด�ำเนินการในช่วงระหว่างเดือนเมษายน พ.ศ. 2564 – กนั ยายน พ.ศ. 2564 เป็นเวลา 6 เดอื น

ตารางที่ 5 ตารางแสดงข้อมูลการปนเปือ้ นสารคลอร์ไพรฟิ อสและพาราควอตในอาหารสัตว์และวัตถุดบิ อาหารสัตว์

คลอรไ์ พรฟิ อส พาราควอต

ชนดิ ตวั อย่าง จำ� นวน (ไมโครกรัม/กิโลกรมั ) (ไมโครกรมั /กิโลกรมั )

(ตวั อย่าง) คา่ เฉลยี่ ค่ามาก ค่าน้อย คา่ เฉลี่ย คา่ มาก คา่ น้อย
ท่สี ุด ท่ีสุด ทส่ี ดุ ทส่ี ดุ

อาหารสตั ว์ผสมสำ� เร็จรปู 40 ND ND ND ND ND ND
สำ� หรบั ไก่

อาหารสตั วผ์ สมส�ำเร็จรปู 40 0.024 0.024 0.024 ND ND ND
สำ� หรับสุกร
ND ND ND
วัตถุดบิ ชนดิ ขา้ วโพดเมลด็ 6 ND ND ND ND ND ND
ND ND ND
วตั ถดุ ิบ ชนิดกากถั่วเหลอื ง 7 ND ND ND ND ND ND

วัตถุดบิ ชนดิ รำ� สกดั นำ้� มนั 3 ND ND ND

วตั ถุดบิ ชนิดรำ� ละเอยี ด 4 ND ND ND

หมายเหตุ : ND = Not Detected หมายถงึ ไม่พบ
ค่า LOD/LOQ ; 0.015/0.03 mg/kg

สรปุ ผลวเิ คราะห์
จากตารางพบว่าอาหารสัตว์ผสมส�ำเร็จรูป ชนิดเม็ด ส�ำหรับไก่ และวัตถุดิบอาหารสัตว์ ได้แก่ ข้าวโพดเมล็ด
กากถว่ั เหลอื ง รำ� สกัดน้ำ� มัน ร�ำละเอียด จำ� นวน 99 ตวั อยา่ ง ไมพ่ บการปนเปอื้ นของสารพษิ ตกค้าง กลุ่มคลอรไ์ พริฟอสและ
พาราควอต สว่ นอาหารสัตว์ผสมสำ� เรจ็ รูป ชนิดเมด็ ส�ำหรับสุกร พบการปนเปื้อนของสารพษิ ตกคา้ งของกลุ่มคลอรไ์ พริฟอส
ในปริมาณ 0.024 ไมโครกรัม/กิโลกรมั จ�ำนวน 1 ตัวอยา่ ง

Animal Feed and Veterinary Products Control

61

รายงานประจำ�ปี 2564

อาหารสตั วท์ ผี่ สมยา (Medicated feed)

อาหารสตั วท์ ผ่ี สมยา (Medicated feed) หมายความวา่ อาหารสตั วผ์ สมสำ� เรจ็ รปู หรอื หวั อาหารสตั วท์ ม่ี สี ว่ นผสม
ของยา ซึ่งถอื เปน็ อาหารสตั วต์ ามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมคุณภาพอาหารสตั ว์และจัดเปน็ อาหารสัตว์ ทม่ี ิใช่อาหารสตั ว์
ควบคุมเฉพาะ ส�ำหรบั การผลิต น�ำเขา้ ขาย และใช้อาหารสตั วท์ ผี่ สมยานัน้ มกี ารก�ำกบั ควบคมุ ดแู ลตามประกาศกระทรวง
เกษตรและสหกรณ์ เร่ือง กำ� หนดลกั ษณะเง่อื นไขของอาหารสัตวท์ ่ีผสมยาท่ีห้ามผลติ นำ� เข้า ขาย และใช้ พ.ศ. 2561 ทัง้ นี้
เพอื่ ใหม้ ีการใช้ยาต้านจุลชพี ในสตั ว์อย่างสมเหตุผล ถือเป็นกลไกส�ำคญั ในการควบคมุ และลดปญั หาการดือ้ ยาต้านจุลชพี ใน
คนและสัตวไ์ ด้

การใชย้ าส�ำหรบั การผลติ อาหารสตั วท์ ผ่ี สมยา

1. ยาตอ้ งข้ึนทะเบียนตำ� รบั ยาส�ำหรับผสมอาหารสตั ว์
2. ห้ามใชย้ ากลุ่ม Cephalosporins
3. หา้ มใชย้ ากลมุ่ Polymyxins Penicillins Fluoroquinolones และ Fosfomycin ในวตั ถปุ ระสงคป์ อ้ งกนั โรค
4. ห้ามใชย้ าในขอ้ 3 รวมกันตง้ั แต่ 2 ชนิดขนึ้ ไป
การผลติ อาหารสตั วท์ ผี่ สมยามกี ารผลติ 2 แหลง่ ทผ่ี ลติ คอื ณ โรงงานทผี่ ลติ อาหารสตั วผ์ สมยา (กรณเี พอื่ จำ� หนา่ ย)
และ ณ สถานทเ่ี ล้ียงสตั วข์ องตนเอง (กรณีเพ่ือใชใ้ นสถานทเ่ี ลี้ยงสัตว์ของตนเอง) รายละเอยี ดโดยสรปุ เปน็ ดงั นี้

กรณีเพือ่ จ�ำหน่าย กรณีเพือ่ ใชใ้ นสถานที่เลี้ยงสัตวข์ องตนเอง

- จดแจ้งเปน็ ผูผ้ ลติ อาหารสัตวท์ ี่ผสมยากบั กรมปศสุ ตั ว์ - จดแจ้งเป็นผู้ผลิตอาหารสัตว์ที่ผสมยากับกรมปศุสัตว์
- มีใบอนุญาตผลิตอาหารสัตวค์ วบคมุ เฉพาะ (ฟารม์ สกุ ร > 500 ตวั , สัตว์ปีกใหเ้ น้อื > 5,000 ตวั , สตั ว์
- ได้รับการรับรองระบบการจัดการด้านสุขลักษณะที่ดีใน ปกี ใหไ้ ข่ > 1,000 ตวั )
สถานท่ีประกอบการ (Good Manufacturing Prac- - มสี ตั วแพทยผ์ คู้ วบคมุ ฟาร์ม
tices: GMP) - มผี คู้ วบคมุ ระบบระบบการผลิตอาหารสตั ว์ท่ีผสมยา
- มสี ตั วแพทยผ์ คู้ วบคมุ ระบบการผลติ อาหารสตั วท์ ผี่ สมยา - ผลติ อาหารสตั วท์ ผ่ี สมยาตามใบสง่ั ใชย้ า (Prescription)
- ผลติ อาหารสตั วท์ ผ่ี สมยาตามใบสงั่ ใชย้ า (Prescription) - รายงานสรปุ ปรมิ าณการใชย้ าตา้ นแบคทเี รยี ผสมอาหาร
- รายงานสรปุ ปรมิ าณการใชย้ าตา้ นจลุ ชพี และอาหารสตั ว์ สตั ว์
ท่ผี สมยา - ทดสอบ Homogeneity และ Carryover
- ควบคุมการขนส่งและให้มีฉลากหรือรายละเอียดที่
อาหารสัตว์ทผี่ สมยา
- ทดสอบ Homogeneity และ Carryover

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

62

ANNUAL REPORT 2021

ผู้ผลิตอาหารสัตว์ท่ีผสมยาในโรงงานท่ีผลิตอาหารสัตว์ผสมยา มีประกาศกรมปศุสัตว์ให้จดแจ้งเมื่อวันท่ี
25 กันยายน 2561 และ ผู้ผลิตอาหารสัตว์ท่ีผสมยาในสถานที่เล้ียงสัตว์ของตนเอง มีประกาศกรมปศุสัตว์ให้จดแจ้ง
เม่อื วันที่ 26 กนั ยายน 2563 ท�ำให้ ณ ปัจจุบนั ปี 2564 มกี ารจดแจ้งผูผ้ ลิตอาหารสัตวท์ ่ผี สมยาครอบคลุมทัง้ 2 แหล่ง
ที่ผลิตอาหารสัตว์ท่ีผสมยา เพ่ือให้การก�ำกับดูแลอาหารสัตว์ท่ีผสมยาตามพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์
พ.ศ. 2558 และกฎหมายทเี่ กยี่ วขอ้ งเปน็ ไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ณ ปจั จบุ นั โรงงานผลติ อาหารสตั วท์ ผี่ สมยามจี ำ� นวน 75 โรงงาน
และ ผู้ผลิตอาหารสัตว์ท่ีผสมยาในสถานที่เล้ียงสัตว์ของตนเองมีจ�ำนวน 254 แห่ง ทั้งน้ีได้เข้าติดตามผู้ผลิตอาหารสัตว์ที่
ผสมยาในสถานทเ่ี ลีย้ งสัตวข์ องตนเองหลงั มีประกาศให้จดแจ้ง เพอื่ ประเมนิ ความพร้อมในการประกาศกฎหมายท่เี ก่ียวขอ้ ง
กบั ผผู้ ลิตอาหารสัตว์ที่ผสมยาในสถานทเี่ ล้ยี งสัตว์ของตนเองต่อไป

เจา้ หนา้ ทกี่ องควบคมุ อาหารและยาสตั วแ์ ละเจา้ หนา้ ทปี่ ศสุ ตั วใ์ นพน้ื ท่ี รว่ มตดิ ตาม และก�ำกบั ดแู ลกระบวนการ
ผลติ อาหารสตั วท์ ผ่ี สมยาในสถานทเ่ี ลย้ี งสตั วข์ องตนเอง

Animal Feed and Veterinary Products Control

63

รายงานประจำ�ปี 2564

งานสปั ดาหค์ วามตระหนกั รเู้ รอ่ื งการใชย้ าตา้ นจลุ ชพี โลกของประเทศไทย
(Thailand’s World Antimicrobial Awareness Week; WAAW 2021)

66

ณวนชนจรดฯตาด่วิกลชรมจรา้อวีนกงังดมยา่มาารงวนกนไนะา.ดนาขกทสนป้รเาอษัปรขขรกยงวะ้า.ึ้นดรวทงมใดะราจเุกราทากหรคะณปว.ษร์ควหธุีวร สสพ ขสเตวาโฉว3มงาอ�ำุขศฤดรมากพปฯผ่าส0ลธควภงแศมิลู้เาพรสยงฤ0าิา.ขมทัญหกาะลจวปตณศามธรา้ชุกพชษนักินคขะคณจรอารีวฯัยปาดห่วา.สอนิรกทัะญาัตสชดมยีจณงนรหาชหี่ศถนกงุขโขังดรภนเมย1งกาึง่ดกาชสนารรุป.องาวนเา8รนนไยะรอื้ี2เอาดขุันก.ดงรยะฉข-กทสามนปณ5ด่อยี2เ้เะสรทใลอยนษัชปรขข6รวีือ้ตว6นู้เ์ใสัปมิงรอวะ้าัต.้ึน้ืา4อดรนย้คทวงชงมใ(ดนยดถื่อาดพราOจเฐวงโคุกรยัาากหอทุรุปัตฐด้ืงอเคาาฤะณnป์เหก.ษ์นศคนิมก้ายรมนวพหยศeีเษ์คตนระวาทุกานโรฉวา3ะื่จอชอีดรวมาตสจรhา่า่ว0ตลนิตเิกสแามอา่สยงรจงรลุใม0ิeม้ารญาลมวครตชนแจาม้าชชaมชนีวยันคะ้คาตรล์เดั้ีภยววีพาlัยรือพ่าจสนนทัtะญงัตระีรงญาาฐัhกสหุลคอ่ืหี่าะกศสถ(ขตพมภ1)A2าุขวกนชสหวนรูลุปหอ้นาา8รร5ีรคnภรีอีรเพาักนงรยก-น่วตปกแกณ6tน้า่อ2มเาะรใรักมiชรจลรง็น4ูลต6mนพ(ู้เ์ใสตณวีรื้อคสรAะนุะลค้รงห(าู่้รเ่ือดแพiรวโตั์ใทรnฐูปวCคชรcกะดนันฐ้ืองาฐัลาาฤว่ือrt์เรแีoพามกหมoมยนฐพยiึง่ศ์ะวงmรบ-แานโเาราตbกะน่ืจอนรกhกงดลบรว่ลนตตเิกรiาัiฐสตเารoักจacใยีมก้ะากะะรรามรระชรv้าlrsแมวนีสวยเหขจษ้าใoทีว้ภยitนจrอืr่าลจชน่ิงง)ัดอ่านebtตา(รา้าตกสุแลคO้ะยuกตพวงsงักภไiร2าุขรชวaวกาaiาาดง้ปnรแรแs5าภีวดีพาlตเรlนร่ว้tเกeพ6กลรล่มาาลกขa้าcมะเจร4พะ(ษะกระตอ้ปnนร้าorhAะุตลก่วเหeาต(สระรมcโn็ทจนneCทชุ้นมรระดนsรท่วeหุลtfรีoaรพะศiกแหยใeiงึ่มsรวmกชูป(-lหต:โเลกรไtนrChวtงกดลีพรeaทแAh้นุะาiะ้หเงoักocียากณกnnรโทบสMท)ใยrsแวน-รลขจษoหccthหร์คบรลเR)่ัดวอกebต(เeปห้พัoกวOนะป)งยงขไiรsนิvดaงรยกมาดปnซแ็นองtทlณมiสนาง่วร้ผีเ:er)รลางึ่งขผกาtะียัตรเกู้เะ์ในะปไปu้าเrขhู้นกตัรพนงวปาเดeAสร็รนตaeท้าธาุ้นล์ปหsยเ้่วน็หMะแlรนaWรร่ขาศi่ใามsนีานผกูเ่วปlรหลงา้ตRไtวtcทกกAกม้ี้รูมมaทแhๆดร้ะห่าเ)oาณศรลnAกีชงว่ปบ)ยงสจนรnซธาไาc่มบๆาาW์คบเิดิ่งัด่วทรนfเวeึ่งปตรกนแุปคeงยขรเใยกปิvดบิแาปวา็นrนงลม2้ึมนiสำ�งรeลร:คุrดนาดิผป0าามtชีตัหกเะใะnนลuลงปู้นกรก2วนีกาีานAมนสาcาตaอ้่วลิด์ห1รต�ำMนเา้ี่ิงมดกeแlW่าม่มางดแหนิแแณลรงรจีกRวโcากAือลววๆ่ดนละดแัดเ)oนาAับปมด3สจนะะลมดยงnรซบWิ0ลกดง่ิัดาะWจfี่ึงแุคe0งบอ้ันขใปัดวAานrล2มึ้นรขeรคขดนAป0าฐัึน้ใะnึ้นนลรนกW2นมีนชcอ้่วใ1รารนเ้ีมeภานมมดแยะ2ีตกชโากเือลวหด60ดารยนับรนะมย6รววี2ือใาีาต่่า1ไนวกงด้คุธพวโาเ้วดขนัรฤศากยา้ทศมลิ ใรจี่รปจฯะ1ว่ิกคอพท8มาวา-รณยม2ชาวนมฯือ6าง

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายอนุทนิ ชาญวีรกูล และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดลอ้ ม นายวราวธุ ศลิ ปอาชา

าจกทมุลารอรช่วเนินีพลมยอ้ียมรบิ กงือ่วซสจมอัสตากยู่ววกับิ์ถนจแผีใ้ีาลหู้แนกะมทสแข .ัดกส่ว่อหูน“ตภสาถิพแงง่จค้าารู้ภใกีปลน.วคาหดัยรระาจกกรมามมะผุลาัสกCเ่ปเสรรนชู้จทมOไ่วภ้เศูนีพัดินทลศมนาสยVัุ อกี้ยงมไคยอรตัIทCกงาDาือ่วกมวสนรOจยง-มจใ์โัสต1ศาานขVกราศู่วว9กนูมอกIกับคDิ์ถนูนยแาภงนผตีใ-ยี้แรกลหช์1ู้แี้ักิดนว์ขลนะ9รมัวทชิดเ.บักมะ.สร่ชแนสา์ิสาเเ์กพปล้ือกคจผพชรู้ภอ่ะ.ศาาใลดู้อ้ือ.ัยนเนรกรุอสื่าชดราเัสกCเแเนัฝตกอัื้นนื้อดมOไชาง้ดไวินวยท็กาทารVรอ์ื้ใยงาคยนแะ์นIยยาD”กมวดหนากง-งงัาโา1้”่าโขงารแารน9ดมอปรคโมลกทดยภงขตรภะอแกยเ่ีกัักบิดะพกกัลรงกลดเเเย่ีดมฒะัคชลทค์ิ่าวเิ์ปื้อวา่ผชนศลวผขวศบใู้อ้ือาถ่ือไอู้อ้นถุสทดารคำึง�นงงึเัตนะ้ือดนกผุยผมงวบวย็กบลัวลาอ์ใยาศบแยกนนกกา”กูนหยกรากหดราะาร่าโงยาะ้ราาดทจรปร์วกทบนรยกขดับริชอยรบทกัอบะกขงาษิาลเงขี่เเาอคกทคกสทคั่ารองวาศลวัี่กยตวสบงรยถ่ือไบาวถวสทคเบึงินรขคา์ฝถผุยมดงอไน้มอุูาลาดาออ้ืนิกศอรงนนกา้ยเาซูนกะาขหดรการอหยัวบะ้้าาาตณาย์วังาทนรรกา้ริ์ชแรยบC่ทนวาจณยาลาOมขร่ีเจำ�กากส์ะจอกลุเVสาCั่ียตสพังดดัชรIตัวDวOสวเัพฒีกวข์ฝแ-ถนVไา1์้อูารนลาดไIาร9รงว่Dนดะ้เากกะมขตเ้ก-ผใรวับขา1้ากนอ่าจู้ะังรา้รก9บัรภหดับแรด่วาณผากลว่ัวบมร้ือคแู้ม์ะาจขเตยยCกทรสพเัด้อ่อสาาOาศวนัฒกรวนนูVาจเนนIาลรยาDาากยี้ชก์ -ใรา1งนวัสใะรส9นรมหบดตัก์หาัวบื้อวอ่คขวัตยย์นแมข้อ่อาาลแอโ้ ระชคก“รตาค์ รดิวดเาชำ�มอเื้ รนใว่ นินมงเมดานอืก็

บริษทั อินยบิ ซอย จากัด และผจู้ ดั การศูนยช์ ัวรก์ อ่ นแชร์

วดี ทิ ศั น์ รมว.กษ. รวมวดี ทิ ศั น์
ดร. เฉลมิ ชยั ศรอี อ่ น วนั เปดิ งาน WAAW 2021
รว่ มกลา่ วเปดิ งาน WAAW 2021

วดี ทิ ัศน์ รมว.กษ. 2ร0่ว2ม1กลดา่รวว.ีดเเปิทฉดิศัลงนิมา์ชนรยั มWวศ.AรกีอAษอ่W.นร2ว0ม21วWิดทิAAศั Wน์ ว2นั 0เ2ป1ดิ รงวามนวWดิ ทิAAัศWน์ ว2นั 0เ2ป1ิดงาน
ดร. เฉลมิ ชัย ศรอี ่อน
รว่ มกล่าวเปดิ งาน WAAW
ในวนั ที่ 25-26 พฤศจิกาในยวนันท25่ี 2654-2ม6กี พาฤรศปจรกิ ะาชยุมนเ2พ5ื่อ6ป4รมะกี ชาารพปิจระาชรุมณเพ์ร่า่ืองปปรระะชาเดพ็นจิ ายรุทณธร์ ศ่าางปสรตะรเ์ขดกอน็ อยงงแทุ คผธวศนบาคปสุมฏตอริบา์ขัตหอิางรแแผลนะปยาฏสิบัตัตวิ ์ กรมปศุสัตว์

64

ANNUAL REPORT 2021

ในวันที่ 25-26 พฤศจิกายน 2564 มีการประชมุ เพอื่ ประชาพจิ ารณร์ ่างประเดน็ ยทุ ธศาสตร์ของแผนปฏบิ ตั ิแหง่
ชาติวา่ ดว้ ยการดื้อยาต้านจลุ ชีพประเทศไทย ระยะท่ี 2 (พ.ศ. 2566-2570) โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ประกอบด้วย
กรมปศุสตั ว์ กรมประมง กรมวชิ าการเกษตร กรมสง่ เสริมการเกษตร และสำ� นักงานมาตรฐานสินคา้ เกษตรและอาหารแห่ง
ชาติ (มกอช.) รบั ผดิ ชอบการประชาพจิ ารณ์ร่างประเดน็ ยุทธศาสตร์ 2 ยุทธศาสตรห์ ลกั คอื ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 1 การเฝา้ ระวงั
การดอื้ ยาตา้ นจลุ ชพี ภายใตแ้ นวคดิ สขุ ภาพหนงึ่ เดยี ว และยทุ ธศาสตรท์ ี่ 4 การปอ้ งกนั และควบคมุ เชอ้ื ดอ้ื ยาและควบคมุ กำ� กบั
ดแู ลการใชย้ าตา้ นจลุ ชพี อยา่ งเหมาะสมในภาคการเกษตรและสตั วเ์ ลยี้ ง โดยมปี ระเดน็ สำ� คญั ในดา้ นการเกษตรและการเลย้ี ง
สตั วป์ ระกอบดว้ ย
1) พัฒนาระบบเฝา้ ระวังเชื้อด้อื ยาแบบบรู ณาการบนแนวคิดสขุ ภาพหนง่ึ เดียว
2) พัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการเพ่ือตรวจวิเคราะห์การตรวจเชื้อดื้อยาต้านจุลชีพ ในโครงการเฝ้าระวังการ
ดือ้ ยาต้านจลุ ชีพในสตั ว์ รวมถงึ การขยายการตรวจวเิ คราะห์ใหค้ รอบคลมุ การเฝ้าระวังในส่ิงแวดลอ้ มในฟารม์ ปศุสตั ว์
3) พฒั นาระบบฐานขอ้ มลู /ระบบตดิ ตามขอ้ มลู เกย่ี วกบั การใชย้ าตา้ นจลุ ชพี ในสตั วท์ เ่ี ลย้ี งเพอื่ การบรโิ ภค (ปศสุ ตั ว์
และสตั วน์ ้�ำ) ในระดับฟารม์ เล้ยี งสัตว์ การเพาะปลูกพืชและสตั วท์ เ่ี ลี้ยงเป็นเพื่อน
4) ผลกั ดนั มาตรฐาน/แนวปฏบิ ตั ใิ นดา้ นเกย่ี วกบั เชอื้ ดอื้ ยาตา้ นจลุ ชพี และการใชย้ าตา้ นจลุ ชพี ในสตั วท์ เี่ ลย้ี งเพอื่
การบริโภคและพืช
5) สง่ เสรมิ การใช้สารทางเลอื ก/วิธปี ฏบิ ัตเิ พ่ือลดการใชย้ าต้านจลุ ชีพในการเลีย้ งสตั ว์และการเพาะปลกู พชื

ภาพบรรยากาศการประชาพจิ ารณร์ า่ งประเดน็ ยทุ ธศาสตรข์ องแผนปฏบิ ตั แิ หง่ ชาติ
วา่ ดว้ ยการดอื้ ยาตา้ นจลุ ชพี ประเทศไทย ระยะท่ี 2 (พ.ศ. 2566-2570)

Animal Feed and Veterinary Products Control

65

รายงานประจำ�ปี 2564

ขอ้ มลู สถติ ิ

สถติ กิ ารน�ำเขา้ -สง่ ออกอาหารสตั วป์ ระจ�ำปี 2564

สถติ กิ ารนาํ เขา-สงออกอาหารสตั วประจาํ ป 2564
กลุมควบคุมสกถาติรนกิ าาํ รเขนา าํ -เสขง า อ-สองกอออากหอาารหสตัารวส กัตอวงปครวะบจคาํ ปุมอ2า5ห6า4รและยาสตั ว
สถติ กิ 6า. รสนถติ �ิกำเาขรา้ นอาํ กเาขลหาุมอาคารหวสาบรตัคสมุวัตกว์ ปาปรี 2 น25าํ5เ66ข44า -สง ออกอาหารสัตว กองควบคมุ อาหารและยาสตั ว

6. สถติ กิ ารนําเขาอาหารสตั ว ปป 2ร5ิม6า4ณนาํ เขาอาหารสตั วรวม ป 2561 - 2564 8.97
10.00 ปริมาณนาํ เขา อา8ห.73ารสตั วรวม ป 2561 -9.625564 8.97

ป ิรมาณอาปหิรามราสัณตอวา ํนหาเา ขราสั(ตลวานํนาเ ัต ขนา) (ลาน ัตน)180.00 7.79 8.73 9.65
86.00 7.79

46.00

24.00

2.0-0 6,971,979.61,3971,979.13 2561 2562 2563 2564
- 7,829,967.77,3829,967.73 2561 2562 ป พ.ศ. 2563 2564
8,709,401.82,1709,401.21
9,000,000.00 8,114,202.88,9114,202.89 ป พ.ศ. ขอมลู ณขเ้อดมอื ูลนธณันวเาดคือมนธ2นั56ว4าคม 2564
89,,000000,,000000..0000
78,,000000,,000000..0000 ปรมิ าณการนาํ เขาอาหารสัตว ระหวางป 2561-2564ขอ มลู ณ เดอื นธันวาคม 2564
67,,000000,,000000..0000 ปริมาณการนแํายเกขตา อามาหปารระสเภตั ทวอ ราะหหาวราสงตั ปว 2561-2564
56,,000000,,000000..0000
54,,000000,,000000..0000 แยกตามประเภทอาหารสตั ว
34,,000000,,000000..0000
ป ิรมาณอาปหิรามราสัณตอวานํหาเา ขราสั(ต ัตวนํ)าเ ขา ( ัตน) 23,,000000,,000000..0000 391,801.70391,801.70
21,,000000,,000000..0000 356,413.78356,413.78
1,000,000.0- 0 400,263.57400,263.57
424,667.20424,667.20
- 20,061.3020,061.30
21,665.5521,665.55
42,417.5242,417.52
25,049.0925,049.09
88,709.9088,709.90
93,840.2293,840.22
98,623.6598,623.65
105,158.30105,158.30
41,986.8941,986.89
41,273.4241,273.42
47,687.8347,687.83
44,493.8344,493.83
275,889.48275,889.48
382,329.04382,329.04
347,243.90347,243.90
252,954.66252,954.66
วัตถุดิบ อาหารเสริม อาหารสัตวเ ลย้ี ง สารผสมลวงหนา ผลติ ภัณฑนม อาหารสัตวอ่นื ๆ
(พรีมิกซ)

วตั ถุดิบ อาหารเสรมิ อาหารสตั วเ ล้ียง สารผสมลวงหนา ผลติ ภัณฑนม อาหารสตั วอ ่นื ๆ
(พรีมกิ ซ)
25ป6 12561 25ป6 2562 25ป6 23563 25ป6425(ม6.4ค.(ม-.คก..-ยธ.)ค.)

25ป6 12561 25ป6 2562 25ป6 23563 25ป6425(ม6.4ค.(ม-.คก..-ยธ.)ค.)

ขอมลู ขณ้อมเดลู ือนณธันเดวาอื คนมธ2นั 5ว6า4คม 2564

ขอมูล ณ เดือน ธนั วาคม 2564

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

66

ANNUAL REPORT 2021

ปรปมิริมาณาณแแลละมะมลู ลูคคา่ ากกาารรนน�าํำเเขขา้ าออาาหหาารรสสตัตั วว์ ปปี พพ..ศศ.. 22556644แแยยกกตตาามมปประรเะภเภททออาหาหาราสรัตสวตั  ว์

ประเภปทระอเาภหทาอราสหาัตรวส ัตว์ ปริมปารณิมาณ(ต(นั ต)นั ) มูลมคลู า ค(า่ ล(า ลน้านบบาาทท)) 31

อวตัาหถดุาริบออวเัตาาสหหถรุดาามิ รรบิ เสสตั รวิมเ์ ลย้ี ง 8 8 , 14, 141221244544,,,260,,0642627906...27820..9098290 19 91432,,,43343,,1023485201...30758719..3071 หมา
อาหารสสาตัรผวสเ ลมี้ยลว่งงหนา้ (พรีมิกซ)์ 10255,1,5084.93.009 10,24,7382.126.79 ย
เหตุ
:
อาห
าร
สารผสผมลลติ ภว งณั หฑน์นาม(พรีมิกซ) 14045,4,9135.8.330 1,05,6417.784.16 สัตว

ผลิตภอัณาฑหานรมสตั ว์อืน่ ๆ 25424,9,5449.36.683 9,16,4516.713.74 อ่ืนๆ
ไดแ
อาหารสตั วอน่ื ๆ รวม 8,92665,25,2955.497.66 131,97,2674.810.73 ก
ขอ้ มูล ณ เดือน ธันวาคม 2564 สาร
รวม หมายเหตุ : อาหารสตั ว์อ่นื ๆ ไดแ้ ก่ สารปรุงแตง่ อาหารสัตว์ ปรุง
อาหารสัต8ว,์ส9ว6ย6งา,5ม2ว5ตั .ถ9ทุ 7่ีเติมในอาหารสัตว1์ แ3ล1ะ,อ7ืน่ 2ๆ7.80

แตงอาหารสัตว อาหารสตั วส วยงาม วตั ถทุ เ่ี ติมในอาหารสัตว และอนื่ ๆ

ภาภพารพวรมวสมถสถติ ติ ปิ ปิ รรมิ ิมาาณณกกาารรนนาํ�ำเเขขาา้ ออาาหหาารรสสตั ตั ววปป์  2ี 2556644แแยยกกตตามาปมรปะรเภะเภทอทาอหาาหราสรตั สวตั  ว์

สารผสมลวงหนา (พรมี กิ ซ) ผลติ ภณั ฑนม
1.17% 0.50% อาหารสัตวอ ืน่ ๆ
อาหารสตั วเล้ยี ง 2.82%
0.28%
อาหารเสรมิ
4.74%

วัตถุดบิ อาหารเสริม อาหารสัตวเ ล้ยี ง สารผสมลว งหนา (พรมี กิ ซ) วตั ถดุ ิบ
90.49%
ผลติ ภัณฑน ม อาหารสัตวอ่ืนๆ

ข้อมูล ณขอเดมอื ลู นณธนั เวดาอื คนมธนั 2ว5า6ค4ม 2564

Animal Feed and Veterinary Products Control

67

รายงานประจำ�ปี 2564

การน�ำเขา้ อาหารสตั วข์ องไทยจากตา่ งประเทศ ปี พ.ศ. 2564
(10 อนั ดบั แรก ตามปรมิ าณการน�ำเขา้ อาหารสตั ว)์

ประเทศ ปริมาณ (ตัน) มูลคา่ (ล้านบาท)
การน(าํ1เ0ขาออนั าดหับาแรสรกัต12วต,,ข59าอ81มง92ปไ,,รท10ิม53ยา63จณ..า46กก47ตาารงนปํารเขะเา ทอศาหปา รพส.ัตศว. )2564
บราซลิ 40,055.95
14,047.80
พม่า ป21,,ร59ิม81า29ณ,,0135(36ต..1นั645,47)23471,4,36263.0.018 มูลคา (ลานบาท)
สอหอสรบพปฐัเตอรรมราะเามเซเลทิลรียศิกา 1,241,323.04840,681.85 40,055.95
อาร์เอจอนสตเตินราเลยี 14,047.80 10,317.42
10,832.72

10,317.42 5,295.55

ยเู ครสนหรัฐอเมริกา 537,466.01379,778.87 10,832.72 3,801.89
จอนีนิ โดยอจนีูเานครเี รเซจนยี นตินา 334427094,,,726987187...878735322542,,246978..7773 5,295.55
อินเดอียนิ โดนเี ซยี 252,468.77183,796.60 3,801.89 12,339.84
12,339.84 1,861.76
1,861.76 2,026.78

โรมาอเนิ เียดีย 183,796.60127,525.02 2,026.78 1,165.24
โรมาเนยี 172,978,582,552.0872.0,9388,528.03 1,165.24
รวม รวม 101,744.94 101,744.94

อนิ โดนเี ซีย อนิ เดยี โรมาเนีย
จีน 3.16% 2.30% 1.60%
4.06%
ยเู ครน บราซลิ
4.75% 32.41%
อารเจนตินา
5.52%

สหรัฐอเมรกิ า
6.73%

ออสเตรเลีย พมา
15.54% 23.93%

บราซลิ พมา ออสเตรเลยี สหรัฐอเมริกา อารเจนตนิ า ยูเครน จีน อินโดนีเซยี อินเดยี โรมาเนีย

ขหผา้ลมวติ าสภยขผขหาณัเาาลลมหววิตเีาฑมสสตภยาานล์ุเัณบลลหด็มีเเีฑรตมมผพานุลลลบซรมด็ด็ พรลิมี กผาพลกิเซาลรอชซกิลพีมย่น์เลิกอมไเชอดกซลานยจห้าด็ อไกาทาดากกถารหจ นสาส่ัวาากตตักเตัรหถะสวสวั่ววปล์ัตัตเ์ นัเลวือกีวหปย้ีเปงเลลปกงนื่อข้ียนปเงงา้ปอตน วขนเาน็ ปสอาห,ตวานาจาหสน้ลตีนราาีเ,นสรลมเอ,ตัชสีเลามอนวตั ็ดราลเ์วลอเ์ร็เดจเลยาเ้ีปจนห้ียเงน็ปนงาตเตนรตปนิเเปินตน้น็สานานร,ตเติม,พเนช้ ชนพนม่,พน,มส่ารสขาหีมขหเา้ ิกาชรเรวชวซฐัน่ฐั สนสออเาาขปเเขลมลม้านาีเรเรีวมตวมกิกิโโนลลาพาพ็ด,ด็เดดเอชชเเเเนินนมน่มนโ้ือลลดกอื้กแ็ดนา็ดแาลกีเกเลซะเดปปดะียกดีนดีกน็รจีเตะจชีรีเตนอดนะเี ้นอ,สูกดก,สอปกูกอาอนกาปกอสกาปน่(เสถกโตาคเ่วัถ(ลรตโเ)เมว่ัหครลเเลป)เหียรลือเาํนลปเยีงขตชอื าน็โนเนงวปชต,สโรข่นน้ยปาตาลูเ,ีนรขวคียตขบเ้ารปเูนาีวนาควนรบขรโเเตา้พาชลนนวรนดยโ,เเ์พชลน่ดย์
ขา้ วสอานิลเเี ดมยีลด็เชกนากกาเกมเลรดป็ ทซีดาหนรตือะกวานักคเปาโน็ นตลน้า,รจาํ นสี กเัดชนน่ ํา้ อมันาหอาารหเาสรรเมิสรพิมรเมีปกินซต์นเป, นโ็ รตมน้าเ,นอยี นิ เโชดนนขเี ซายวี สเาชลน่ ีเมกลา็ดกเปปานลตม์ น รำ� ขา้ วสาลี เปน็ ตน้ ,
อินเดีย เชน่ กากเรปซีดหรือกากคาโนลา รำ� สกัดนำ้� มนั อาหารเสรมิ เปน็ ต้น, โรมาเนีย เช่น ขา้ วสาลเี มล็ด เปน็ ต้น

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

68

ANNUAL REPORT 2021

สถติ ิปรมิ าณการนําเขา วตั ถดุ ิบอาหารสัตวท สี่ ําคัญ ป พ.ศ. 2564
เน้อื และกระดูกปน (สกุ ร) ผลพลอยไดจ ากสัตวปก ปน
3.12% 0.98% ปลาปน ขนสตั วป ก ปน
0.78% 0.03%
กากดดี จี ีเอส

4.25%

ขาวบารเลย กากถั่วเหลือง
9.85% 38.57%

ขา วสาลเี มลด็
16.95%

ขา วโพดเมล็ด
25.48%

กากถว่ั เหลอื ง ขา วโพดเมลด็ ขา วสาลีเมล็ด ขา วบารเลย กากดดี จี ีเอส เนอื้ และกระดูกปน (สุกร) ผลพลอยไดจากสตั วป ก ปน ปลาปน ขนสัตวป กปน

ปรมิ ปารณิมาแณลแะมละลู มคูลา่คกา กาารรนน�ําำเเขขาา้ ววัตตั ถถดุ ดุิบอบิ าอหาาหรสาตัรวสทตั ่ีสวาํ ท์คัญส่ี �ำปค พญั .ศป. 2ี พ56.ศ4. 2564

กากขกาาถวกโ่วัถพเั่วหดเหลเมอืลลงือด็ ง ชชนนิดดิออาหาหาราสรสตั ตัว์ว ปปรริมมิ าา2ณณ,8128((ตต,,298นััน,084))429,,554.492652..9222 มลู มคลู า คา่(ล(าล4น้า5บ14น,352าบ,,2ท12า3)ท12.335)..91549
ขา้ขวาโวพสดาเลมีเลมด็ลด็ 1,910,42,6564,69.5902.40 131,11,1330.11.473
ขา้ขวา สวาบลาเีรมเ ล็ดย 1,2667,3965,02.2450.49 11,53,0412.57.370
ข้ากวาบกาดรดี ์เีจลเียอ์ ส 7363,1272,54.409.09 5,34,2555.87.020
ผเกนลาผเปขน้ือกพนลลแ้ือดพสลาลแดีปัตอละลีจนยวอกะเีปไยอรกดกไสะร้จดปดะาจนูกดกาปูกสก่นปัตสวนัต(์ปสว(ีกกุปสปรกกุ )น่ปร)น 321732732,,,7531941823418,,,,7409921...38818205477996....41825699 314,,,142590,,,5920918920923...7929244....03384444334
ปรลวามปน่ 75,487,238,79.8129.91 82,61,0779.18.450
ขนสตั ว์ปีกปน่ 1,935.45 39.44
7. สถติ ิการสง ออกอาหารรวสมัตว ป 2564
7,473,982.91 86,791.50

ปริมาณและมูลคา การสงออกอาหารปศสุ ัตว ป 2561-2564

Animal Feed and Veterinary Products Control

69

รายงานประจำ�ปี 2564

7. สถติ กิ ารสง่ ออกอาหารสตั ว์ ปี 2564
ปรมิ าณและมลู คา่ การสง่ ออกอาหารปศสุ ตั ว์ ปี 2561-2564

ชนิดสนิ ค้า   ปี
2561 2562 2563 2564

ปลาป่น น�้ำหนัก (ตัน) 93,213.05 97,197.16 146,932.01 117,143.05
ราคา (ลา้ นบาท) 3,715.11 3,232.25 4,992.77 4,328.92

พรีมกิ ซ์ น�้ำหนัก (ตนั ) 23,147.29 32,813.02 33,919.74 32,698.03
ราคา (ล้านบาท) 2,776.60 3,471.08ปป 2,802.09 2,816.68
ชชนนิดดิ สสนินิ คคาา 9923312,2,2,25051166633117..00.0558 99772,27,1155,9946677322..7116.643 11446622,,959593636,923239..00311.08 11117722,,15153464632434.,.0005571.81
นนนำ้� าํ้าํ้หหหนนนักักกั (((ตตตนนัันั ))) 33,,277611955..191161 33,,22133,0226..22455.44 44,,9999212..677977.39 44,,332288..4994226.80
วัตถดุ ิบ (ยปปกลลเาวาปปน้ นนปลาปน่ ) รรราาาคคคาาา(((ลลล้าาา นนบบาาทท)) 222252231132,,37,,7,,01,015707466486657777...161..6..0220.040098987 33737322,,3,,44,44,8825733711,71571633..2..940.04.00.93883522.818 33922933,,,,98,98,99590901132373299,....7100.00.7728909844.44.807 3333222222,,8,,8,,6006119797666181817..6..,6..80008,88713312753.8.341
รรรานาาคนนนนค�้ำคาา้ํํา้า้ําํ้หาาหหหห(น(นน(ลนนลลกั ักกั้ากัักาา นนน(((((ตตตบตตบบนนนััันนััาาาท))ท)ท)) )))
อาหารสำ� พเพรรร็จมีีมริกกิ ูปซซป ศุสตั ว์

อาววหตัตั าถถรดุดุ เิบิบสร((ยิมยกกสเเำ�ววหนน รปปับลลสาาปปัตนนว)์) รรนาาค�้ำคหาาน((ลลักาา นน(ตบบันาาท)ท)) 422766,7999..99966.27 11,2,00966,449..844644.63 11661997..33,59950.80 4444661..88400,556.85
รรราาาคนนคคา้ํา้ําาาหห((น(ลนลลัก้าักาา นนน((ตบตบบนันัาาาท)ทท) ))) 5522233,,,5520088565..11911..4.4007773 332255,1,5566,22992..99525..883118.816 553377,,771121200..,44443..88070772.65 661177,,0,0,77227755133..8.,8.313441172.35
ออาาหหาารรสสําําเเรร็จจ็ รรปููปปปศศสุุสัตัตวว นนน�้ำาํ้้ําหหหนนนักักัก ((ตตนันั )) 4477,,67794999..220773 22993,,99188,6668..66133.14 1177,,55155100,5..888001.90 1144,,5555266.,.8185538.04
รรรรรานาาาาคนน�้ำคคคคา้าํา้ํหาาาาหหน(((น((ลนลลลลกั ักา้กัาาาา นนนนน(((ตตบตบบบบนันันัาาาาาทท)ททท))))))) 227117241,,,,,,4626,2666466,6469691919912......047047.64383833.878 331111211,,,,332,321,6652125,8833333,1185....01.10.311163634.440.357 11111111,,,,231,31,557777718822223,111....,69.69.097915510028.19.160 122166,,,,11118837372442882.6.00....66303022854,45348.012.50
ออาาหหาารรเเอสสื่นรรมิิมๆสสาําํ หหรรบัับสสัตัตวว ราคนนาาํ้าํ้ หห(นลนกั้ากั น((ตตบนันั า))ท) 22144144,,099252661...770882 2233119,,88,9113448..55.7574 227733,1,00188,112..686002.28 226666,,33188011,..5450074.61
รวมอาหออา่นื่นืรปๆๆศสุ ัตว์

ห มายเหหรหรวมตวมามามุ ย ยอ อเเหหาาตตหหุุ าารร1917อ9ป7อปขขขอ่นืน่ืออศศ้อืน่มมๆสุๆุสลูมูลัตัตจหๆจหูลาวาวมมกกจาหาหหยยามนถนถกึงงัึงังาสสหสสยืออื าานรถรรรบัับปงัปึงรรรรรสราาอองุุงสคือคงแงแกกาตาตาราางรงับรร(ก(กปลตตลลลรรราานิ่ริน่อววนนรงุรจจงสสบแสบสกออสาสตาบาบาาทท่งรอรรอ)ถก)ถาาตนหนหลรอาอาิ่นรมวรมสสคคจรัตตัณุุณสสวว11ภภสสอ11างสางอบพอพ,,า00อออสร5ส5กกาาถาไ1ไ1รปรปห.น.กก0น0นออาออ2อ2รรรกกปูมปู รรสาคาตัชชณุ ออวาา์สภณณง่าาาอจ9จ9พกักั,,อ99รรสก33((สส8าไ8ออป.ร.5.5.22กน44))่ออรกปู ราชอ11า11ณ,,2288า22จ..กั228ร8 (สอ.211)00,,447744..6611

มมลูลู คคาากกาารรสสงง ออออกกออาาหหาารรปปศศสุสุ ัตตั วว 22556611--22556644
ปปรริมมิ าาณณกกาารรสสงงออออกกออาาหหาารรปปศศุสุสัตัตวว 22556611--22556644
1111,,550000
228800,,000000 227733,,008822 1111,,000000 1111,,005511 1111,,228822
227700,,000000
226666,,338822

ปปริริมมาาณณ( (ัต ัตน)น)226600,,000000 1100,,550000 1100,,447755
ูม ูมลลคคาา( (ลลาานนบบาาท)ท)225500,,000000 1100,,000000 99,,993399
224400,,000000 224444,,992277 99,,550000
223300,,000000 223311,,881155
222200,,000000

221100,,000000 99,,000000

ปป 22556611 ปป 22556622 ปป 22556633 ปป 22556644 ปป 22556611 ปป 22556622 ปป 22556633 ปป 22556644

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

70

ANNUAL REPORT 2021

ปรมิ าณและมลู คา่ การสง่ ออกอาหารสตั วเ์ ลย้ี ง ปี 2561-2564

ประเภทกลุ่มสนิ คา้ ปี
2561 2562 2563 2564

อาอหาาหราเรมสด็ ัตสว�ำป์เหลรระีย้ ับเงภสท(ตัDกวoล์เgุมลสยี้cนิงhทปคeุการwิมชsาน)ณดิ และมลู คราานนคก้�้ำำ� าาหหร(นนสลงกักั ้าอน((อตตบกันันาอท))าห) าร2ส151ตั ,,2ว10,เ8802ล3335ี้ย6..2ง221.542ป1 25621315-3,,2012,552956285642..563.6607ป 5,812.40 3,002.24
1,348.61 540.93
25235,86317.94 228596,5433.69
รานค้�ำราหานนค(น้าาํ้ํลาหหัก้า(นนนล(ัักกตาบนนั((าตตบท)นัันา)ท)) ) 2682,75115,,,29010,88034333.11..2.2229.45291 32071531,,,3510,,1659214852..57.632..0664873 2315538,,3389,,4148,70281..76846.2.0193.4988 23845,91084,00500,23.4,99.3273.946879.3.397
อา(หDาrรyสpัตวeเtลย้ีfoงo(Ddo) g chews) ราคราาค(ลาา้ (นลาบนาบทา)ท) 336,6,58983..2192 373,,586718.2.680 83,94,7981.348.51 105,437,683.389.43
อาหารสอตั าวหเ์ าลรยี้ เมง็ดใ(Dนสrภําyหาpรชeบั นtสะตัfบoวoรเลรdย้ีจ)งุปทดิ ุกสชนนทิิด
อาสอหำ� อาาหหรารขหาับบารรเสขคสตับ้ียัตวเววค์เแเลลี้ยล้ียยี้วะงงแอใลา(นหะภPาอาeราชtวหนาtาบงreสรรวําaรหา่จtsงรปุ )บั ด สสตันวิทเล้ียงรานค�้ำราหานนค(นํ้้ําาลาหหักา้ (นนนล(กัักตาบนนั((าตตบท)ัันนา)ท)) ) 6323,,68093,7110,6,1084844..837.17.132.3999 311320535,10,,,080,11272448117...3.69.9470003 3233259595,,,09,0,00814684622..605..92.010850 45288302,,546,89,832,9489978..46.53934.78.674
อาหารเสรมิ ( อP่ืนetๆtr(eOattsh)er) น้�ำรหาคนากั (ล(ตานันบ)าท) 6,34,0918.4.341 82,0,01134.3270 51,00,4328.255.62 5,1229,56.8772.12
รานค�้ำราหานนคน(ํา้้ําลาหหกั ้า(นนนล(ักักาตบนนั((าตตบท)ันันา)ท)) ) 515366143,,65474,7057.1173.10.3.406.4622 55686424,2088,,51522636..22.33255..05566 661330646,453,157,8167.5146..016.4902.494811182,40,116,364,7049,263.56.1.94702.566.706
อาหารเสริมอื่นๆ ( Other) ราคราาค(ลาา้ (นลาบนาบทา)ท) 454,57,37300.0.066 4455,,00335.1100 5555,4,4440.08.585 707,908,988.289.29

รวมรวม

ปปรริมิมาาณณกกาารรสสง ง ออออกกออาาหหาารรสสัตตั ววเ เลลี้ย้ยี งง 22556611--22556644 มมลู ูลคคา ากกาารรสสงงออออกกออาาหหาารรสสตั ัตววเ เลลี้ยี้ยงง 22556611--22556644

11,,000000,,000000 881144,,669955 8800,,000000 7700,,998888
880000,,000000 551166,,557744 556622,,556644 663344,,116655 7700,,000000 5555,,444411
660000,,000000 6600,,000000 4477,,773300 4455,,003355
ป ิรมาณ ( ัตน) 5500,,000000
ูมล คา ( ลานบาท) 4400,,000000
440000,,000000 3300,,000000
2200,,000000
220000,,000000 1100,,000000

00 00
ปป 22556611
ปป 22556622 ปป 22556633 ปป 22556644 ปป 22556611 ปป 22556622 ปป 22556633 ปป 22556644

Animal Feed and Veterinary Products Control

71

รายงานประจำ�ปี 2564

สดั สวนปรมิ าณการสงออกอาหารปศุสตั ว จาํ แนกตามชนิดสินคา ป 2564
สดั สวนปริมาณการสงออกอาหารปศุสัตว จําแนกตามชนิดสินคา ป 2564 อ่ืน ๆ
อ่นื ๆ อาหารเสรมิ สําหรับสตั ว 1%
1% 5%
อาหารเสรมิ สําหรับสัตว
5%

อาหารสําเรจ็ รปู ปศสุ ตั ว อาหารสาํ เร็จรูปปศุสตั ว ปลาปน
25% 25% 44%
ปลาปน
44%

วัตถดุ บิ (ยกเวน ปลาปน )
12%
วัตถดุ ิบ (ยกเวนปลาปน) พรีมิกซ วัตถุดบิ (ยกเวน ปลาปน) พรมี ิกซ อาหารเสรมิ สําหรับสตั ว อื่น ๆ
12% 13% ปลาปน พรมี กิ ซ 13%
อาหารสาํ เรจ็ รูปปศุสัตว

ปลาปน พรมี ิกซ วตั ถดุ ิบ (ยกเวน ปลาปน ) อาหารสําเร็จรปู ปศุสตั ว อาหารเสรมิ สาํ หรบั สตั ว อนื่ ๆ

สดั สว นมลู คา การสง ออกอาหารสตั ว แยกตามชนดิ อาหารสตั ว ป 2564
สัดสว นมูลคาการสง ออกอาหารสตั ว แยกตามชนดิ อาหารสตั ว ป 2564
อน่ื ๆ
อนื่ ๆ 7%
7% อาหารเสรมิ สําหรบั สตั ว
11%
อาหารเสรมิ สาํ หรับสตั ว
11%

อาหารสําเรจ็ รูปปศสุ ัตว อาหารสําเรจ็ รูปปศสุ ัตว ปลาปน ปลาปน
9% 9% 41% 41%

วัตถุดบิ (ยกเวนปลาปน ) วตั ถดุ บิ (ยกเวนปลาปน)
4% 4%

พรีมกิ ซ พรมี ิกซ อน่ื ๆ
28% 28%
ปลาปน พรีมกิ ซ วตั ถุดบิ (ยกเวน ปลาปน ) อาหารสําเรจ็ รูปปศุสัตว อาหารเสริมสําหรบั สัตว

ปลาปน สบพงัรดั กีม4ญลสิก5%าปี่ซ%วเทนุ นศ ปรวิมตั อถานิ3ุดณ%เบิดยีมก(ยา2เกาล%เรเวซนสียปงอลินอาโ2ปอด%นนก)เี ซอยี าหออ4าื่น%ารๆหปารศสําสุ เรัต็จรวปู  ปรศาสุ ยัตพวมปารสะบังเัดกทอ4ญลสา5%ศาี่ปห%วเทนุา3นจรป4ศีนเ%สป ร2รมิ 5สิมาํ6อาหนิ34รณ%เดับยีมสกาัต2เาวล%รเซสยี งอินออโ2อดน่ื %นๆกเี ซอยี าหอ4า่นื%รๆปศุสตั ว รายประเทศ ป 2564
พมา 5%
5% จีน
34%

เวียดนาม เวียดนาม
7% 7%

ลาว ลาว กมั พชู า
14% กมั พูชา 14% 20%
20%

จนี กมั พูชา ลาว เวยี ดนาม พมา ญี่ปนุ บังกลาเทศ อนิ เดจนีีย มกาัมเพลชูเซาีย ลอานิวโดนเี ซเวียียดนามอน่ื ๆ พมา ญ่ีปุน บังกลาเทศ อนิ เดีย มาเลเซีย อินโดนีเซยี อื่นๆ

สัดสว นมูลคาการสงออกอาหารปศสุ ตั ว แยกตามปสดัระสเวทนศมปลู ค2า 5ก6า4รสงออกอาหารปศุสตั ว แยกตามประเทศ ป 2564
อน่ื ๆ
อนื่ ๆ อินโดนเี ซีย 12%
12% 3%
อนิ โดนีเซยี
3% มาเลเซยี จีน จนี
4% 33% 33%
มาเลเซีย
4% ญป่ี ุน
4%
ญปี่ ุน
4%

พมา พมา
5% 5%

ลาว ลาว
6% 6%

บงั กลาเทศ อินเดีย เวีย1บด1ัง%นก6าล%มาเทศ อนิ เดยี กัมพชู า เวียดนาม
6% 7% 7% 9% 11%

กมั พชู า ลาว พมา ญป่ี ุน มาเลเซยี อนิ โดนเี ซยี
9%
จีน เวียดนาม กมั พชู า อินเดีย บงั กลาเทศ ลาว ญป่ี จุนนี มเวาียเดลนเซาียม อกนิ ัมโพดนูชาเี ซีย อนิ อเดื่นยี ๆ บงั กลาเทศ อน่ื ๆ
พมา

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

72

ANNUAL REPORT 2021

สถติ กิ ารออกทะเบยี นและใบอนญุ าตอาหารสตั ว์
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2564

1. การออกใบอนญุ าตผลติ อาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ

จ�ำนวนใบอนุญาตผลติ อาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ แยกตามหน่วยงานที่ออกใบอนุญาต ประจำ� ปีงบประมาณ 2564

หน่วยงาน ขอใหม่ ต่ออายุ ใบแทน แก้ไข รวม
19 6 2 75
กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ 48 29 0 1 30
29 0 0 29
ส�ำนักงานปศุสัตวเ์ ขต 1 0 9 0 1 10
4 1 1 6
ส�ำนักงานปศุสัตว์เขต 2 0 3 0 0 3
1 0 1 2
ส�ำนกั งานปศสุ ัตว์เขต 3 0 50 0 0 50
8 0 0 8
ส�ำนกั งานปศสุ ัตว์เขต 4 0 0 0 0 0
152 7 6 213
ส�ำนักงานปศุสตั ว์เขต 5 0

ส�ำนักงานปศสุ ัตว์เขต 6 0

ส�ำนักงานปศสุ ตั วเ์ ขต 7 0

ส�ำนักงานปศสุ ตั ว์เขต 8 0

ส�ำนกั งานปศสุ ตั วเ์ ขต 9 0

รวม 48

ทม่ี า : ระบบบรหิ ารการปฏิบัตงิ าน (e-Operation)

2. การออกใบอนญุ าตน�ำเขา้ อาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ

จำ� นวนใบอนุญาตน�ำเข้าอาหารสตั ว์ควบคมุ เฉพาะ แยกตามหน่วยงานทอี่ อกใบอนุญาต ประจำ� ปีงบประมาณ 2564

หน่วยงาน ขอใหม่ ต่ออายุ ใบแทน รวม
กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ 16 345 0 361
สำ� นกั งานปศสุ ัตว์เขต 1 23 49 0 72
ส�ำนักงานปศสุ ัตวเ์ ขต 2 1 43 0 44
ส�ำนักงานปศุสตั วเ์ ขต 3 0 1 0 1
ส�ำนักงานปศุสตั วเ์ ขต 4 2 6 0 8
สำ� นักงานปศสุ ตั ว์เขต 5 0 6 0 6
ส�ำนักงานปศุสัตวเ์ ขต 6 0 2 0 2
สำ� นกั งานปศสุ ัตว์เขต 7 5 50 0 55
สำ� นกั งานปศสุ ัตวเ์ ขต 8 0 2 0 2
ส�ำนกั งานปศุสตั วเ์ ขต 9 0 0 0 0
47 504 0 551
รวม

ท่ีมา : ระบบบริหารการปฏบิ ัตงิ าน (e-Operation)

Animal Feed and Veterinary Products Control

73

รายงานประจำ�ปี 2564

3. การออกใบอนญุ าตขายอาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ

จำ� นวนใบอนุญาตขายอาหารสัตว์ควบคมุ เฉพาะ แยกตามหน่วยงานท่ีออกใบอนุญาต ประจำ� ปงี บประมาณ 2564

หน่วยงาน ขอใหม่ ตอ่ อายุ รวม
กองควบคุมอาหารและยาสตั ว์
สำ� นักงานปศสุ ัตวเ์ ขต 1 62 1,349 1,411
สำ� นกั งานปศุสตั ว์เขต 2
สำ� นักงานปศุสตั ว์เขต 3 864 6,605 7,469
สำ� นักงานปศุสตั วเ์ ขต 4
ส�ำนักงานปศสุ ัตวเ์ ขต 5 549 3,129 3,678
ส�ำนกั งานปศุสัตวเ์ ขต 6
สำ� นักงานปศสุ ตั ว์เขต 7 794 4,131 4,925
สำ� นักงานปศสุ ตั วเ์ ขต 8
ส�ำนกั งานปศสุ ตั ว์เขต 9 441 3,613 4,054

รวม 138 1,614 1,752

ที่มา : ระบบบริหารการปฏบิ ตั ิงาน (e-Operation) 176 1,949 2,125

270 2,602 2,872

269 3,358 3,627

40 1,013 1,053

3,603 29,363 32,966

4. การออกใบส�ำคญั การขนึ้ ทะเบยี นอาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ

จ�ำนวนใบสำ� คัญการขนึ้ ทะเบียนอาหารสตั ว์ควบคมุ เฉพาะ แยกตามประเภททะเบียน ประจ�ำปงี บประมาณ 2564

ใบส�ำคญั การขึ้นทะเบียนอาหารสตั วค์ วบคมุ เฉพาะ ค�ำขอขอ ค�ำขอ คำ� ขอ รวม
ใหม่ แก้ไข ใบแทน

ประเภทวตั ถุดบิ 191 247 1 439

ประเภทวตั ถทุ ผี่ สมแล้ว ชนิดอาหารสัตวผ์ สมส�ำเร็จรูป 655 804 1 1,460

ประเภทวตั ถุที่ผสมแล้ว ชนิดหวั อาหารสตั ว์ 11 177 0 188

ประเภทวัตถทุ ผ่ี สมแลว้ ชนิดสารผสมลว่ งหนา้ (พรมี กิ ซ์) 996 624 4 1,624

ประเภทผลติ ภณั ฑ์นมส�ำหรับสตั ว์ 36 6 0 42

ประเภทอาหารเสริมส�ำหรับสตั ว์ 494 184 3 681

ประเภทอาหารสตั วเ์ ลยี้ ง ชนดิ อาหารสัตวเ์ ล้ยี งที่มโี ภชนาการครบถว้ น 520 63 0 583

ประเภทอาหารเสรมิ สำ� หรับสัตวเ์ ลยี้ ง 32 4 0 36

ประเภทอาหารสตั วเ์ ลยี้ ง ชนิดอาหารขบเคย้ี ว/อาหารวา่ งสำ� หรับสัตว์เลย้ี ง 839 108 7 954

ประเภทอาหารสตั วเ์ ลย้ี ง ชนิดอาหารประกอบการรกั ษาโรคส�ำหรบั สัตว์เล้ียง 38 2 1 41

รวม 3,812 2,219 17 6,048

ที่มา : กลุม่ ทะเบยี นและใบอนุญาตอาหารสตั ว์

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

74

ANNUAL REPORT 2021

การตรวจรบั รองโรงงานผลติ อาหารสตั ว์
ประจ�ำปงี บประมาณ พ.ศ. 2564

กจิ กรรม ปีงบประมาณ 2563 ปีงบประมาณ 2564
GMP HACCP GMP HACCP

ตรวจรบั รองโรงงานใหม่ 13 12 11 7

ตรวจตดิ ตาม 78 58 55 41

ตรวจตอ่ อายุ 50 44 45 38

รวม (โรงงาน) 141 114 111 86

ท่มี า : กลมุ่ รบั รองระบบประกนั คุณภาพ กองควบคมุ อาหารและยาสัตว์ 79

ข้อมลู ณ วนั ท่ี 30 กันยายน 2564

สกรัตาวฟ์ แสดงจานกวนราโรฟงแงสานดทงี่ไจด�้รำนับแวกยนากโรรตรงับางรมาอปนงรรทะะเไี่ บภดบทร้ บักGกาMราผPรรลแบั ติ ลรอะอาHงหรAาะCรบCสบPตั GวแM์ ยกPตแาลมะปHรAะเCภCทPการผลิตอาหาร

วัตถุดบิ อาหารสัตว์ รวมทัง้ หมด (GMP/GMP+HACCP)
20(1/19) 207(42/165)

พรีมิกซ์
45(19/26)

อาหารสัตวผ์ สม
สาเร็จรปู
87(19/68)

ปลาปุน
55(3/52)
ที่มทขา้อมี่ มา: ูลก: ลกณลุ่มมุ่วรนัรับบัทรร่ี อ3อ0งงรรกะะันบบยบบาปยปรนระะก2กัน5ัน6ค4ณุคุณภาภพากพองกคอวงบคควมุ บอคาหุมาอราแหลาะรยแาสลตั ะวย์ าสตั ว์
ข้อมูล ณ วนั ที่ 30 กนั ยายน 2564

AnimalกFรeeาdฟaแnสdดVeงtจerาinนaวryนPโrรoงdงuาctนsผCoลnติ trอolาหารสตั วท์ ีไ่ ดร้ บั การรบั รองระบบ GMP และ HACCP
(แยกตามเขตปศสุ ตั ว)์

ที่มา : กลมุ่ รบั รองระบบประกันคุณภาพ กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ 75
ข้อมูล ณ วนั ที่ 30 กันยายน 2564
รายงานประจำ�ปี 2564

กราฟแสดงจานวนโรงงานผลิตอาหารสัตว์ที่ไดร้ บั การรับรองระบบ GMP และ HACCP
กราฟแสดงจ�ำนวนโรงงานผลติ อา(แหยากร(ตสแาตยั มกวตเท์ ขาไ่ีตดมปเร้ ขศบั ตสกุ ปตัาศรวสุ ร)์ ัตบั วร์)องระบบ GMP และ HACCP

61

43 39 รวมท้ังส้นิ 207 โรงงาน

22

13 13
277

สำนักงำนปศุสัตวเ์ ขต 1 2 3 4 5 6 7 8 9

GMP (42 โรงงำน) 12 9 3 1 2 2 10 2 1

GMP+HACCP (165 โรงงำน) 31 30 10 1 5 5 51 20 12

ทมี่ า : กลุ่มรับรองระบบประกนั คุณภาพ กองควบคุมอาหารและยาสัตว์
ข้อมูล ณ วันที่ 30 กนั ยายน 2564

การฝกึ อบรมเพอ่ื พฒั นาผตู้ รวจประเมนิ ระบบประกนั คณุ ภาพอาหารสตั ว์

2560 2561 2562 2563

๏ Lead Auditor 20 คน ๏ Lead Auditor 20 คน ๏ Lead Auditor 20 คน ๏ GHPs 42 คน
๏ GMP/HACCP 50 คน ๏ GMP/HACCP 50 คน ๏ GMP/HACCP 50 คน

ท่มี า : กลุ่มรับรองระบบประกนั คณุ ภาพ กองควบคุมอาหารและยาสัตว์
ข้อมลู ณ วันท่ี 30 กนั ยายน 2564

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

76

ANNUAL REPORT 2021

สรปุ ปรมิ าณและมลู คา่ การสง่ ออกวตั ถอุ นั ตราย
ประจ�ำปงี บประมาณ พ.ศ. 2564

ประเทศปลายทาง ปรมิ าณ (กิโลกรมั ) มลู ค่า (บาท)
35,980,287.45
สาธารณรัฐแห่งสหภาพพม่า 153,432.70 25,598,639.21
23,984,269.34
ราชอาณาจกั รกมั พูชา 161,228.00 13,952,530.66
11,416,354.78
ญปี่ ุ่น 175,008.00 7,011,719.73
6,692,462.04
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว 53,973.90 1,615,561.20
1,601,480.82
มาเลเซีย 96,880.00 1,471,581.80
594.27
สาธารณรัฐสังคมนยิ มเวยี ดนาม 53,150.50 107.59

สาธารณรัฐฟลิ ิปปินส์ 26,600.10 134,667,825.59

สาธารณรัฐเกาหลี 5,940.00

ไต้หวนั 8,000.00

สาธารณรฐั ประชาชนจนี 13,488.00

สาธารณรัฐอินโดนีเซยี .92

สาธารณรัฐสิงคโปร์ 1.00

รวม 637,858.97
ท่ีมา : กลมุ่ วตั ถุอนั ตรายด้านการปศสุ ตั ว์ กองควบคุมอาหารและยาสตั ว์
ขอ้ มูล ณ วนั ท่ี 30 กันยายน 2564

Animal Feed and Veterinary Products Control

77

รายงานประจำ�ปี 2564

คณะผจู้ ัดทำ� รายงานประจ�ำปี 2564

กองควบคมุ อาหารและยาสัตว์ กรมปศสุ ตั ว์

นายรักไทย งามภกั ดิ์ ทป่ี รึกษา
นายวรี ะ อง้ิ สอาด ท่ีปรกึ ษา
นายอดลุ ย์ เพ่ิมผล ทีป่ รึกษา
นายจิรวัฒน์ อรรคไกรสหี ์ ที่ปรึกษา
นายบุญเสรมิ ปตี านนทช์ ยั ที่ปรกึ ษา
นางธรรมวรรณ หนุนไธสง ที่ปรึกษา
นางสาววนดิ า แจ้งประจักษ์ ทปี่ รึกษา
นายธรี ะยทุ ธ สทุ ธจิ กั ร์ ทป่ี รึกษา
นางสุดารตั น์ เจอื จันทร์ ประธานคณะท�ำงาน
นางสาวสชุ นา สขุ กลัด คณะทำ� งาน
นางสาวศริ สิ วัสด์ิ จันทรศ์ รี คณะทำ� งาน
นางสาวเจนจิรา สมศกั ด์ิ คณะท�ำงาน
นางสาววิภา ศรีมลู คณะท�ำงาน
นางสาวผกามาส รงุ่ เรอื ง คณะท�ำงาน
นางสาววชริ าพร แสนสม คณะท�ำงาน
นางสาวเสาวนีย์ วรี ะชัย เลขานกุ าร
นางสาวพชิ ามญชุ์ อ้อวจิ ิตร ผู้ชว่ ยเลขานกุ าร

กองควบคุมอาหารและยาสัตว์ กรมปศุสัตว์

กองควบกคอุมงอคาวหบาครุมแลอะายหาาสรัตแลว์ะกยราสมัตปวศ์ุสกัตรวม์ปAศnุสimัตaวl์ AFneeimdaalnFdeeVdetaenrdinVareytePrrinoadruyctPsroCdounctrtoslCกoอnงtrคoวlบกคอุมงอคาวหบาครุมแลอะายหาาสรัตแลว์ะกยราสมัตปวศ์ุสกัตรวม์ปศุสัตว์รายงานประจำ�ปี

ANNUAL REPORT

2564/2021
กองควบ ุคมอาหารและยาสัตว์
กรมป ุศสัตว์