E-book รูปแบบผู้เล่นกองกลาง และ การเล่นแบบคุมพื้นที่ว่าง

ก

คำนำ

หนงั สอื อีเล็กทรอนกิ ส์ (E-Book) เล่มน้ี เป็นสว่ นหน่ึงของวชิ า
Foundation Art and Graphics Design (355120) นำเสนอเรอื่ งราวเกยี่ วกับ รปู แบบการปอ้ งกนั
พนื้ ที่ว่าง และ รูปแบบของผเู้ ลน่ กองกลาง ทีผ่ จู้ ัดทำเกดิ ความสนใจ และไดห้ าขอ้ มูลจากแหล่งขอ้ มูล
ต่างๆ นำมารวบรวมแล้วจดั เรียงเป็นหนังสืออีเลก็ ทรอนกิ ส์ (E-Book) เพือ่ ใหผ้ ู้ที่มคี วามสนใจ หรือ
กำลังศึกษาเร่อื งเหล่าน้ี ได้อ่าน และ ทำความเขา้ ใจเกย่ี วกับรปู แบบการป้องกันพน้ื ทว่ี ่าง และ รูปแบบ
ของผู้เลน่ กองกลาง หากมีข้อผิดพลาดประการใด ขออภัยไว้ณ ทีน่ ้ี

มณฑล โถปรกิ

ข

สารบัญ 1
2
รูปแบบการป้องกันแบบคุมพืน้ ที่ว่าง 3
4
รูปแบบการป้องกนั แบบคมุ พ้ืนทวี่ ่าง 5
6
ระบบการเล่นแบบโซน (Zoning) 7
9
ข้อดีของการป้องกันแบบคมุ พื้นที่ (Zonal Marking) 9
ข้อเสยี ของการป้องกนั แบบคุมพ้นื ท่ี (Zonal Marking) 9
9
การพัฒนารปู แบบของการปอ้ งกนั
รูปแบบของผู้เล่นกองกลาง 9
ตำแหน่งหนา้ ที่ของผูเ้ ล่นกองกลาง
9
กองกลาง (midfielder) 10
กองกลางตวั กลาง (Centre midfielder)
กองกลางตัวรบั (defensive midfielder)
กองกลางตัวรกุ (attacking midfielder)
กองกลางดา้ นกวา้ ง (wide midfielder) หรือ กองกลางตวั ริมเสน้ (side midfielder)
อ้างอิง

ค

วัตถุประสงค์การเรยี นรู้

-เพอ่ื ศึกษาเก่ียวกับการเล่นคุมพ้นื ที่
-เพื่อศึกษารปู แบบการฝึกของของเกมกัน และ เกมบกุ
-เพ่อื ศึกษารปู แบบของผู้เล่นกองกลาง

1

รูปแบบการป้องกันแบบคุมพนื้ ท่วี ่าง

วธิ ีการฝึกการประสานงานการเล่นแบบนล้ี ักษณะการ
เล่นยังคงเหมือนเดิม จดุ มุ่งหมายของการฝึกเพื่อให้
เรียนรูก้ ารคมุ พื้นท่ีว่างและการคอยสอด(Cover)ซง่ึ
ข้ึนอยู่กับตำแหนง่ ของลูกบอลเปน็ สำคญั แต่จากการ
ฝึกเรามกั จะฝึกหัดจากทางด้านปกี ทงั้ 2 ขา้ ง ซงึ่ มหี ลัก
สำคัญท่วั ๆไป ดังน้ี
ผเู้ ลน่ ฝา่ ยป้องกันท่ีอยใู่ กลล้ กู ท่ีสดุ เปน็ ผ้เู ริ่มการป้องกันโดยการเข้าหาผู้เลน่ ฝ่ายรุกทคี่ รอบครองลกู บอลในขณะทผ่ี ู้
เลน่ ฝา่ ยปอ้ งกันอีกคนที่อยใู่ กลท้ ำหน้าที่คมุ พื้นท่ีวา่ งและคอยสอด(Cover)ลกั ษณะเช่นนี้จะทำใหเ้ กิดแนวทแยงมมุ
เลก็ ๆ ขน้ึ สำหรบั ฝา่ ยป้องกนั ในการพฒั นาข้นั ตอนการป้องกันเหลา่ นีจ้ ะฝึกหัดด้วยความเขา้ ใจโดยเฉพาะบรเิ วณ
พืน้ ท่ีหนา้ ประตซู ่ึงเปน็ พน้ื ท่ีท่ีอันตรายจะต้องเนน้ และประสานงานกันเป็นพเิ ศษในขณะท่ีเปน็ ฝา่ ยปอ้ งกัน
โดยเฉพาะการเคลื่อนทเี่ ขา้ สกัดกัน้ และการคุมพน้ื ท่วี ่าง แนวของการป้องกันจะเปล่ียนแปลงตลอดเวลา ซึง่ ขึน้ อยู่
กบั ตำแหนง่ ของลูกบอลของฝ่ายรกุ

-ผสมกนั ระหวา่ งการคมุ ผเู้ ล่นที่ 2 -กองหลังทั้งหมดสามารถทำ
ครองบอลและมตี วั คอยสอดอยู่ หน้าทร่ี ุกไดเ้ ชน่ กัน
ทางด้านหลงั โดยการคมุ พน้ื ท่ี -ตำแหนง่ การยนื ของผเู้ ล่นฝ่าย
ป้องกันในลกั ษณะเสน้ ทแยงมมุ
กลยุทธ์ มีผลสะท้อนมากเพราะจะเป็น
ลักษณะการคมุ พืน้ ทอี่ ย่างเดียว
โดยไมม่ ีLibero

การป้องกัน เทคนิค -ชะลอเกมรกุ ของอีกฝงั่ ใหช้ า้
ลง

กลยุทธ์

สมรรถภาพ

รูปแบบการป้องกนั แบบคุมพน้ื ท่ี การรุก
ว่าง
จุดมุง่ หมาย
สมรรถภาพ
กลยทุ ธ์
เทคนคิ
-คุมพ้ืนทตี่ ามตำแหนง่
หน้าที่ เทคนิค -ทำให้เกมรุกของ -รับลูกบอล สง่ ลกู บอล
-การป้องกันมลี ักษณะ อกี ฝง่ั ชา้ ลง อยา่ งมีประสิทธิภาพ
เส้นทแยงมมุ -ตดั บอลในตำแหน่งที่
เลน่ และคุมพนื้ ที่ยนื่ สมรรถภาพ
อยู่

-ความเร็วความอดทน
-ความเร็ว ซำ้ ๆ หลายๆ ครงั้

3

ระบบการเล่นแบบโซน (Zoning)

เป็นระบบท่ตี งั้ รับแบบคุมพ้ืนทผี่ ู้เลน่ ฝา่ ยปอ้ งกันไมต่ อ้ งประกบใครเปน็ พเิ ศษ
แตจ่ ะทำหนา้ ท่ีปอ้ งกนั เฉพาะพน้ื ทที่ ตี่ นเองได้รบั มอบหมาย และจะเขา้
ประกบตัวเฉพาะผเู้ ล่นฝา่ ยรุกทบ่ี ุกเข้ามาในพน้ื ท่ที ่ตี นเองรับผดิ ชอบอยู่
จนกว่าผเู้ ลน่ ฝ่ายรุกจะเคลือ่ นทอ่ี อกไปยงั พนื้ ที่อ่ืน จะรบั ผดิ ชอบพ้ืนทข่ี อง
ตนเองจะไมใ่ หค้ วามสำคัญหรือเคลือ่ นทต่ี ามทศิ ทางของลกู บอลหรอื
เคลอื่ นทีต่ ามผู้เลน่ ฝา่ ยตรงข้าม
จะเน้นทผ่ี เู้ ลน่ ท่ีมีบอลเป็นหลกั ถ้าใครอยใู่ กล้ก็จะเคลอื่ นที่เขา้ ไปบังบอลเอาไว้จะไมม่ ีการเปลยี่ นตำแหนง่ วา่ คแู่ ขง่ ขนั จะเขา้ มา
ทศิ ทางใด รอจงั หวะคู่แขง่ ขันพลาดจงึ จะเปดิ เกมรกุ แบบโต้กลบั เร็ว ท่เี ราเรยี กวา่ “รับเพ่อื รุก”

4

ขอ้ ดขี องการปอ้ งกันแบบคุมพื้นท่ี (Zonal Marking)

1. การปอ้ งกนั แบบนี้ ผ้เู ลน่ สามารถรวมตัวกันเพ่ือทำการป้องกันพนื้ ทบ่ี รเิ วณหนา้ ประตไู ด้อยา่ งรวดเรว็ จงึ ทำให้โอกาสในการบุก
เขา้ ทำประตูของฝ่ายตรงขา้ มเปน็ ไปไดย้ าก
2. การปอ้ งกนั แบบน้ี จะช่วยลดความเสยี เปรยี บในด้านความสามารถของผ้เู ลน่ ในทีมทแ่ี ตกตา่ งกนั เนอ่ื งเพราะผู้เลน่ สามารถ
ประสานงานและช่วยเหลือซ่ึงกนั และกันได้ในทกุ สถานการณ์
3. การปอ้ งกันแบบน้ี จะช่วยเพ่ิมขวญั และกำลงั ใจให้กบั ผเู้ ล่นในการปฏบิ ัตหิ น้าทอ่ี ย่างเตม็ ความสามารถ โดยมคี วามเชอ่ื วา่ ถึง
อย่างไรก็ยงั มเี พื่อนรว่ มทีมคอยช่วยเหลืออยตู่ ลอดเวลา
4. การป้องกันแบบนี้จะทำใหท้ มี รกั ษาสมดลุ ไดง้ ่าย และไมส่ นิ้ เปลืองพลงั งานเหมอื นกับการปอ้ งกนั แบบคมุ คนตวั ตอ่ ตัว โดยเพยี ง
สังเกตลกู บอลและอ่านเกมวา่ ผเู้ ลน่ ฝา่ ยตรงข้ามจะสง่ บอลไปในทิศทางใดก็พอจะรไู้ ด้วา่ ผู้เล่นฝ่ายตรงขา้ มจะทำการรุกด้วยวิธีใด

5

ข้อเสียของการปอ้ งกนั แบบคุมพนื้ ท่ี (Zonal Marking)

1. การปอ้ งกันแบบนจ้ี ะเปดิ โอกาสให้ผู้เล่นฝา่ ยตรงขา้ มมอี สิ ระในการเลน่ โดยเฉพาะอยา่ งยิ่งในพื้นท่บี ริเวณกลางสนาม
2. การปอ้ งกันแบบน้อี าจทำให้ผเู้ ล่นบางคนกงั วลอยู่กบั การคุมพ้นื ทมี่ ากเกนิ ไป จนทำใหไ้ มส่ นใจวา่ ผู้เลน่ ฝ่ายตรงขา้ มกำลงั อยู่ ณ ท่ี
ใด ซงึ่ จะทำให้มคี วามเสย่ี งตอ่ การเสียประตไู ด้ง่าย โดยเฉพาะในพื้นทบี่ รเิ วณหนา้ ประตู นอกจากน้ี ผู้เลน่ ฝ่ายป้องกนั อาจไม่
กระตอื รอื ร้นในการปฏบิ ัตหิ น้าที่ เพราะคิดว่ามเี พื่อนร่วมทมี คอยช่วยเหลืออยู่
3. โครงสรา้ งของการป้องกนั แบบนีถ้ กู ออกแบบมาด้วยสมมตฐิ านทว่ี า่ ผู้เลน่ ฝา่ ยป้องกนั จะต้องมกี ารส่ือสารระหวา่ งกันเป็นอยา่ งดี
โดยเฉพาะในขณะทผ่ี ูเ้ ล่นฝา่ ยตรงขา้ มเคลื่อนท่ีจากพื้นท่ีหนึ่งไปยงั อกี พืน้ ทีห่ น่ึง ซึ่งถา้ การสอ่ื สารระหวา่ งกันไม่ดีพอกจ็ ะทำใหเ้ กดิ
ความสับสนและทำให้เสยี ประตไู ดง้ า่ ย การปอ้ งกันให้กบั ผ้เู ลน่ ไดอ้ ย่างชัดเจน เพราะจะต้องจดั ใหเ้ หลอื่ มหรือซอ้ นกัน จงึ ทำใหผ้ ู้เลน่
เกดิ ปญั หาในการปอ้ งกันและการไมเ่ ขา้ ใจกนั

-ชะลอเกมรุกใหช้ า้ และสรา้ ง 6 -การทำให้เกดิ พน้ื ทว่ี ่างในด้านกว้างของสนาม
แนวปอ้ งกันให้ลกึ และหนาแน่น -ทะลทุ ะลวงเมือ่ มพี ื้นที่วา่ ง
-การสง่ ลูกบอลขา้ งเท้าด้าน -การครองลูก
กลยทุ ธ์ ในด้านนอก หลงั เท้า การ
เลย้ี ง การยงิ ประตู

-ความเร็วในการเคลอื่ นที่เพือ่ ให้เกดิ ท่วี ่าง กลยุทธ์

เทคนคิ -ใช้ลำตวั บังลูกบอล (screen) เพอ่ื ใหค้ ู่ต่อสู้
เขา้ หาลูกได้ยากข้นึ

ฝา่ ยปอ้ งกัน สมรรถภาพ ฝา่ ยรุก

เทคนคิ

การพัฒนารูปแบบของการป้องกัน สมรรถภาพ

-

จดุ มุ่งหมายของการฝกึ

กลยุทธ์ เทคนิค สมรรถภาพ -

-พฒั นาการป้องกนั ทมี ทีอ่ ่อนพยายาม -ดงึ เกมใหช้ ้าลงเพ่ือต้องการความ
ทจ่ี ะรวบรวมรปู แบบของการปอ้ งกนั แน่นอนในการครองลูก ส่งลกู บอล
หลายๆแบบ โดยคิดแปลงหนา้ ที่ของตัว สั้นๆ เพือ่ ความแมน่ ยำ ส่งลกู บอลใน
กวาด(Sweeper) ลักษณะทแยงมุมหรอื ทรไู ปขา้ งหนา้
เมือ่ ตอ้ งการรกุ คบื หน้า

7

รูปแบบของผู้เล่นกองกลาง

การเลน่ ฟตุ บอลของกองกลาง จะมหี น้าที่เลน่ ในพ้นื ทดี่ ้านหนา้ ของผเู้ ลน่ กองหลงั เม่อื คตู่ อ่ สู้เขา้ โจมตแี ละพยายาม
ป้องกนั พน้ื ที่สว่ นหนา้ ของเขตโทษที่อันตรายไวโ้ ดยยดึ ลกั ษณะการปอ้ งกันแบบรปู กรวย มีแนวความคดิ อยู่ 2 ประการ ในส่งิ นเ้ี ขา
จะต้องไมเ่ ปิดพ้ืนทีว่ ่างในส่วนหน้าของเขตโทษและพยายามเคล่อื นทอ่ี ย่างรวดเรว็ ในการปอ้ งกนั ที่ว่างด้านขา้ งปกี เม่ือถูกโจมตี
ตอนน้ีจะกลา่ วถงึ การป้องกนั โดยการใชต้ วั อสิ ระ(Libero)คมุ พ้ืนที่ในระบบป้องกนั โดยการคลุมพื้นท่ีอยา่ งใกล้ชดิ อยู่ทางด้านหลงั
แนวการปอ้ งกันคตู่ อ่ สู้ทเ่ี ปน็ ฝา่ ยรกุ ตัวอิสระเป็นส่ิงที่จะจำเป็นมากควรจะเน้นความสำคญั ในหลักของการเลน่ ในการสรา้ งพน้ื ทวี่ ่าง
และใหห้ าประโยชน์ของการเปิดพน้ื ทวี่ า่ ง การเลน่ ของฝ่ายปอ้ งกนั การคลมุ พืน้ ทขี่ องการเล่น ตอ้ งการความเข้าใจของผ้เู ล่นภายใต้
แนวคิดเดยี วกนั ของการฝกึ และการแข่งขนั การฝกึ อย่างมีประสิทธิภาพ

8

รูปแบบตา่ งๆ

9

ตำแหนง่ หนา้ ท่ขี องผูเ้ ล่นกองกลาง

กองกลาง (midfielder) เดิมทีเรยี กวา่ ฮาล์ฟแบก็ ตำแหนง่ นีจ้ ะเลน่ อยรู่ ะหวา่ งศนู ยห์ น้าและกองหลงั หน้าที่หลักของ
ตำแหนง่ นี้คือครองบอล และรบั บอลจากกองหลงั แลว้ ข้นึ ไปสง่ ใหก้ องหนา้ พร้อมกับไลบ่ อลจากผเู้ ลน่ อีกฝ่าย ส่วนใหญใ่ นทมี ตอ้ งมี
กองกลางตวั กลาง (central midfielder) อยา่ งน้อยหนึ่งคน เพ่อื หยุดเกมบกุ ของอกี ฝ่าย นอกจากนั้นกม็ กี ารทำประตู ไมก่ ็ข้ึนไปบุก
และลงมาต้งั รบั ตามหน้าท่ที ไี่ ด้รักองกลางนนั้ ต้องเล่นเกอื บท่ัวสนาม เม่อื ถึงคราวรับ พวกเขาจะลงมาชว่ ยตง้ั รับ เมือ่ จะบุกกไ็ ปช่วย
กองหนา้ ในการบุก พวกเขาส่วนใหญจ่ ะเป็นคนที่เรม่ิ เล่นในจงั หวะการบกุ ของทีม

กองกลางตัวกลาง (Centre midfielder) มีหน้าที่เชอ่ื มเกมระหวา่ งกองหลังและกองหนา้ กองกลางตัวกลางนน้ั มี
หน้าที่มากมาย ตัง้ แตช่ ว่ ยทีมบุกในจงั หวะการบุก และเมือ่ เสียบอลให้อีกฝ่าย พวกเขาตอ้ งพยายามแยง่ มันมาก่อนจะถึงแนวหลงั
เม่ือแนวหลังหรอื พวกเขาไดล้ กู บอลอกี คร้งั ตำแหน่งนจี้ ะเป็นคนที่เรม่ิ บุกกอ่ น บางคร้ังตำแหนง่ นี้จะไดร้ ับชือ่ ว่า "ตัวทำเกม"
(playmaker

กองกลางตัวรบั (defensive midfielder) เป็นกองกลางทปี่ ระจำที่ก่อนกองหลงั มบี ทบาทในการป้องกนั เม่อื ไม่มกี าร
บกุ กองกลางตัวรับจะรบี ถอยมาตงั้ รับ และแย่งลกู บอลจากทีมฝ่ายตรงข้าม แม้หน้าทีห่ ลกั จะเปน็ ป้องกนั แตก่ ็มีกองกลางบางคนที่
ทำหน้าทีเ่ ป็นตวั ทำเกมในแนวลึกหรอื ตัวทำเกมตัวตำ่ (deep-lying playmaker) ซง่ึ สามารถกำหนดจังหวะเกมไดจ้ ากตำแหน่งท่อี ยู่
ทา้ ยด้วยการผา่ นบอล

กองกลางตวั รุก (attacking midfielder) คอื กองกลางที่อยสู่ งู กว่าปกติ แต่จะไม่เกินศูนยห์ น้า เปน็ ผู้เลน่ ช่วยทมี ใน
จงั หวะบุก หนา้ ทีข่ องตำแหนง่ นี้คือการสร้างโอกาสทำประตดู ้วยวิสยั ทัศน์ท่เี หนือช้นั และทกั ษะของพวกเขา คนท่ีจะเล่นกองกลาง
ตัวรกุ ต้องมคี วามชำนาญในการส่งบอล

กองกลางด้านกว้าง (wide midfielder) หรอื กองกลางตัวริมเสน้ (side midfielder) ตำแหน่งในอดีตคือไรตฮ์ าล์ฟ
และเลฟตฮ์ าล์ฟ หรืออกี ชื่อคือวิงฮาลฟ์ (wing-half) เป็นตำแหน่งทป่ี ระจำการทางซา้ ยและขวาของตำแหน่งเซ็นเตอรก์ องกลาง
พวกเขาบางครั้งกถ็ ูกเรยี กวา่ "ปีก" (winger) เน่ืองจากแผนสมยั ใหมไ่ ดเ้ อากองหนา้ รมิ เสน้ เล่อื นมาเลน่ ในตำแหนง่ กองกลางดา้ น
กวา้ ง ทำให้ยังมีการใช้คำวา่ ปีกอยู่

10

แหล่งอ้างองิ

ไม่ปรากฏผเู้ ขยี น.(2558). รูปแบบของผเู้ ลน่ กองกลาง (Type of center in soccer sport),
สืบคน้ เมอ่ื 25 มกราคม 2565 จาก ตำแหน่งผเู้ ล่นฟุตบอล - วิกิพีเดยี (wikipedia.org)
สุเมธ อคั รพงศ.์ (2546). ระบบการเล่นแบบโซน (Zoning) สบื ค้นเมือ่ 25 มกราคม 2565 จาก
C06_1585130891.pdf (sstnsu-ud.com)
ไมป่ รากฏผเู้ ขยี น.(ไม่ปรากฏปีทเ่ี ขยี น). กองกลางคอื อะไร (What is midfielder?) สบื คน้ เมื่อ 25 มกราคม 2565 จาก
Midfielder (มดิ ฟวิ เดอร์) คอื อะไร กองกลาง เชอ่ื มเกมระหว่างกองหลังกบั กองกลาง - Siamsporttalk.com
Ni-New. (2555). ตำแหน่งของผ้เู ลน่ ฟุตบอล (Position of soccer players) สืบค้นเมอื่ 25 มกราคม 2565 จากn
ตำแหน่งทมี ฟตุ บอล 11 คน | Dek-D.com
ณัฐวัฒน.์ (ไมป่ รากฎปีท่ีเขยี น). ตำแหนง่ และหน้าท่ีของผเู้ ลน่ ฟุตบอล (Position and duty of soccer players) สบื คน้ เมอ่ื 25
มกราคม 2565 จาก 4.ตำแหนง่ และหนา้ ทข่ี องผเู้ ล่น - ฟุตบอล (google.com)