บรรณานิทัศน์พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพฯ

บรรณานิทัศน์ หนังสือพระราชนพนธ์ ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓/๑ โรงเรียนหนองปรือพิทยามคม โรงเรียนในโครงการพระราชด าริ โครงการกองทุนการศึกษารุ่นที่ ๑

หนังสือนี้มีมากมายหลายชนิด น าดวงจิตรื่นเริงชื่นสดใส ให้ความรู้ส าเริงบันเทิงใจ ฉันจึงใฝ่ใจสมานอ่านทุกวัน มีวิชาหลายอย่างต่างจ าพวก ล้วนสะดวกค้นได้ให้สุขสันต์ วิชาการสรรหาสารพัน ชั่วชีวันฉันอ่านได้ไม่เบื่อเลย พระราชนิพนธ์ค ากลอนใน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

เย็นสบายชายน ้า สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เย็นสบายชายน ้า กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, ๒๕๓๕ พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่อง เย็นสบายชายน้ า เล่มนี้ บันทึกเรื่องราวการเสด็จพระราชด าเนินเยือนสาธารณรัฐ ประชาชนจีน ระหว่างวันที่ ๑๔-๑๗ สิงหาคม ๒๕๓๙ โดยเริ่มจากคุนหมิงถึงฉงชิ่ง แล้วประทับ เรือพระที่นั่งล่องไปตามแม่น้ าแยงซีเกียง หรือฉางเจียง ซึ่งเป็นแม่น้ าที่ยาวที่สุดใน ประเทศจีนและของ ทวีปเอเซีย และการทอดพระเนตรโครงการซานเสียซึ่งเป็น โครงการก่อสร้างเขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในโลก นอกจากผู้อ่านจะได้รับความรู้ทาง ประวัติศาสตร์ วรรณคดี และศิลปวัฒนธรรมของสถานที่ต่างๆ ที่เสด็จฯ ทอดพระเนตรแล้ว ยังได้ร่วมชื่นชมทัศนียภาพที่สวยงามทางธรรมชาติของแม่น้ า ฉางเจียง โตรกเขาซานเสีย และเทือกเขาหวงซาน เป็นต้น ส าหรับผู้ที่สนใจศึกษา เรื่องโครงการก่อสร้างเขื่อนขนาด ใหญ่อย่างเขื่อนซานเสีย ก็ทรงบันทึกข้อมูลทาง วิชาการต่างๆ ๑

ขอให้เจ้าภาพจงเจริญ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ขอให้เจ้าภาพจงเจริญ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊ป, 2535 หนังสือพระราชนิพนธ์ ขอให้เจ้าภาพจงเจริญ เป็นเรื่องราวครั้งเสด็จฯ เยือนสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ ระหว่างวันที่ 27 สิงหาคม – 2 กันยายน 2534 เพื่อ ทรงรับรางวัลแมกไซไซ เพื่อทรงรับรางวัลแมกไซไซ รางวัลมีประกาศนียบัตร เหรียญ และเงิน 3 หมื่นเหรียญสหรัฐ เงินจ านวนนี้สมเด็จพระเททรัตนราชสุดาฯ ทรงบริจาคผู้ประสบภัยพิบัติ อันเนื่องมาจากภูเขาไฟที่ฟิลิปปินส์ระเบิด ทรงใช้ เวลาเยี่ยมเยียนสถานที่ส าคัญของฟิลิปปินส์ ท้ายเล่มหนังสือเป็นภาคผนวก บท ปาฐกถา ทรงบรรยายประกอบสไลด์เป็นภาษาอังกฤษ MY Experience in Community Development in Thailand. ๔

“... หนังสือเป็นบ่อเกิดแห่งความรู้ต่างๆ นักปราชญ์ในสมัยโบราณได้ใช้หนังสือ บันทึกความรูและความคิดต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ไว้เป็นสมบัติตกทอดมาถึงสมัยปัจจุบันเป็นอันมาก เช่น กฎเกณฑ์ทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ เป็นต้น เพราะความรู้ของคนในสมัยโบราณนั้นเกิดจากการสังเกต เขาเหล่านั้นได้สังเกตความเป็นไปของโลก และจดจ าข้อความต่างๆ ในแง่ของความคิดเห็นของเขาไว้ คนสมัยต่อมาได้อ่านข้อความเหล่านั้น จะติดตามค้นคว้าเพิ่มเติม ท าให้ความรู้ของมนุษย์กว้างขวางยิ่งขึ้น...” ข้อความบางส่วนจากพระราชนิพนธ์ เรื่อง “ฉันชอบอ่านหนังสือ” ทรงพระราชนิพนธ์คณะสงฆ์ศึกษาอยู่ ชั้นประถมศึกษา ปีที่ 7 พ.ศ. 2510

แอนตาร์กติกา หนาวหน้าร้อน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. แอนตาร์กติกา หนาว หน้าร้อน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นบันทึกเมื่อครั้งเสด็จพระราชด าเนินเยือนทวีปแอนตาร์กติกา ประเทศ นิวซีแลนด์ หรือขั้วโลกใต้ ดินแดนแห่งความหนาวเย็น และทิวทัศน์อันงดงาม ระหว่างวันที่ 17-24 พฤศจิกายน 2536 ทรงทอดพระเนตรหน่วยงานต่างๆ ภายใน Scott Base พิพิธภัณฑ์ของศูนย์แอนตาร์กติกา ระหว่างประเทศ ถ้ าน้ าแข็ง Erebus Glacier Tongue เที่ยวชมนกเพนกวิน ฯลฯ ซึ่งทรงเล่า เหุตการณ์ว่าเป็นการ เดินทาง ที่ต้องผจญภัยครั้งยิ่งใหญ่ สู่ดินแดนที่มีความแตกต่างทางภูมิศาสตร์และ ภูมิอากาศจากประเทศไทยเป็นอย่างมาก ๓

ม่วนซื่นเมืองลาว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ม่วนซื่นเมืองลาว. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 หนังสือพระราชนิพนธ์ ม่วนซื่นเมืองลาว เป็นบันทึกการเสด็จฯ เยือน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวถึง 4 วาระของสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ ครั้งแรกในวันที่ 11 เมษายน 2535 เสด็จฯ ทอดพระเนตรเมือง ปากเซ แขวงจ าปาสักโดยผ่านทางช่องเม็ก อ าเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี ครั้งที่สอง ระหว่างวันที่ 16-19 ตุลาคม 2535 ทรงพบประธานประเทศ และ ผู้น ารัฐบาลลาว และเสด็จฯ ทอดพระเนตรสถานที่ส าคัญต่างๆ ในแขวงพงสาลี และแขวงหลวงพระบางครั้งที่สาม ในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2543 ตามเสด็จ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ไปทรงร่วมพิธีฌาปนกิจศพ ท่านไกสอน พรหมวิหาน อดีตประธานประเทศ และ ครั้งที่สี่ ระหว่างวันที่ 9-14 พฤศจิกายน 2536 ทรงประกอบพิธีถวายผ้าพระกฐินทั้งในกรุงเวียงจันทน์และ แขวงหลวงพระบาง และเสด็จฯ ทอดพระเนตรสถานที่ส าคัญต่างๆ อีกด้วย 5

รอยยิ้มหมีขาว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี รอยยิ มหมีขาว. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่อง รอยยิ้มหมีขาว ทรงบันทึกเรื่องราวการเสด็จฯ เยือนสหพันธรัฐรัสเซีย ระหว่างวันที่ 13 - 24 มีนาคม 2536 การเสด็จฯ เยือนสหพันธรัสเซีย ซึ่งครั้งหนึ่งเป็นที่รู้จักในนาม ประเทศหลังม่านเหล็ก ภายใต้การปกครองแบบคอมมิวนิสต์ของอดีตสหภาพโซ เวียต มายาวนานหลายสิบปี ก่อนที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองขนาน ใหญ่ อันน าไปสู่การปกครองแบบรัฐสภาและระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมใน ปัจจุบัน รวมทั้ง ทรงทอดพระเนตรสถานที่ส าคัญต่างๆทั้งทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม ประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนสภาพภูมิประเทศที่สวยงามแปลก ตา ทั้งในกรุงมอสโก นครเซนต์ปีเตอร์สเบอร์ก เมืองอัสตราคาน และเมืองโกรยา ชินสก์ เป็นต้น 6

สักวาเร็วเกินไปลูกไม่พร้อม ขืนไปยอมอนาคตไม่สดใส ค าโบราณท่านว่านารีใด จะออกเรือนต้องให้ศึกษาดี หนึ่งวิชาหมัดมวยช่วยสงบ โดยเตรียมรบพร้อมพรักสมศักดิ์ศรี ทั้งกฎหมายอีกงานการบัญชี คุมสามีให้เรียบได้เปรียบเอย พระราชนพนธ์สักวากลอนสด เรื่อง “สังข์ทอง ตอนเลือกคู่” ที่สะท้อนถึงลีลากวีที่เฉียบคม มีอารมณ์ขัน อันเป็น “รส” ทางวรรณศิลป์

ไอรักคืออะไร? สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ไอรัก คืออะไร?. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2536 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่องไอรัก คืออะไร? ทรงบันทึกเรื่องราวการเสด็จฯ เยือนสาธารณรัฐประชาชนจีน และสาธารณรัฐ ประชาชนมองโกเลีย ระหว่างวันที่ 3 - 12 ตุลาคม 2535 ผู้อ่านจะได้ทราบ ข้อมูลและเกร็ดความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวกับประเทศมองโกเลีย สองดินแดนที่มี วัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีที่น่าสนใจและเป็นต้นก าเนิดของอารยธรรม ตะวันออกอันเก่าแก่ ประกอบด้วยภาพถ่ายที่แสดงถึงลักษณะทางภูมิประเทศและ สภาพทางธรรมชาติที่สวยงามแปลกตา ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิตที่มีเอกลักษณ์ เฉพาะตัวของชาวมองโกเลีย 7

แม้อีกสักร้อยปี ฉันยังไม่มี พอเยือนเยี่ยมโลกา ทั่วขอบฟ้าท่องเที่ยวไป ถึ่งวิ่งเร่วรีบรุด ถ้าไม่สุดลมหายใจ อยากเห็นทุกสิ่งใน พื้นแหล่งหล้าจักรวาล เปิดดวงใจให้กว้าง รับทุกอย่างอย่างเบิกบาน เปิดหุตานานนาน เพื่อค้นคิดสัจธรรม และเพื่อจะรักยิ่ง รักรู้จริงรักจะจ า ด้วยรักร้อยถ้อยค า เป็นล าน าจวบร้อยปี บทกวี “มุ่งไกลในรอยทราย” ของพระองค์ ที่สะท้อนแนวพระราชด าริถึงความใฝ่พระราชหฤทัย ขวนขวายความรู้และโปรดการนิพนธ์

เขมรสามยก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เขมรสามยก. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่องไอรัก คืออะไร? ทรงบันทึกเรื่องราวการเสด็จฯ เยือนสาธารณรัฐประชาชนจีน และสาธารณรัฐ ประชาชนมองโกเลีย ระหว่างวันที่ 3 - 12 ตุลาคม 2535 ผู้อ่านจะได้ทราบ ข้อมูลและเกร็ดความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวกับประเทศมองโกเลีย สองดินแดนที่มี วัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีที่น่าสนใจและเป็นต้นก าเนิดของอารยธรรม ตะวันออกอันเก่าแก่ ประกอบด้วยภาพถ่ายที่แสดงถึงลักษณะทางภูมิประเทศและ สภาพทางธรรมชาติที่สวยงามแปลกตา ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิตที่มีเอกลักษณ์ เฉพาะตัวของชาวมองโกเลีย 8

ลาวใกล้บ้าน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ลาวใกล้บ้าน กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิ่งชิ่ง, 2538. พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่อง ลาวใกล้บ้าน เล่มนี้ ทรงพระราชนิพนธ์ไว้เมื่อครั้งเสด็จฯ เยือน สาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว ระหว่างวันที่ 28 ตุลาคม 2537 ถึง 1 พฤศจิกายน 2537 ทรง ทอดพระเนตรกิจการ และสถานที่ต่าง ๆ ที่เวียงจันทน์ แขวงไชยะบุลี เขตพิเศษ เชียงฮ่อนหงสา แขวงบ่อแก้ว เป็นมิตรประเทศเพื่อนบ้านที่มีความ ใกล้ชิดทาง ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรม ศาสนา และภาษากับประเทศไทยเป็น อย่างมาก เป็นอีกประเทศหนึ่งที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราช กุมารีทรงให้ความสนพระราชหฤทัย และได้เสด็จฯ เยือน หลายครั้งนอกจากนั้น ได้เสด็จฯ เยี่ยมโครงการศูนย์พัฒนาและบริการด้านการเกษตร หลัก 22 ซึ่งเป็น โครงการตามพระราชด าริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่พระราชทานแก่ รัฐบาลและประชาชนลาวอีกด้วย 2

ข้าวไทยไปญี่ปุ่น สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เขมรสามยก. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่องไอรัก คืออะไร? ทรงบันทึกเรื่องราวการเสด็จฯ เยือนสาธารณรัฐประชาชนจีน และสาธารณรัฐ ประชาชนมองโกเลีย ระหว่างวันที่ 3 - 12 ตุลาคม 2535 ผู้อ่านจะได้ทราบ ข้อมูลและเกร็ดความรู้ต่างๆ ที่เกี่ยวกับประเทศมองโกเลีย สองดินแดนที่มี วัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีที่น่าสนใจและเป็นต้นก าเนิดของอารยธรรม ตะวันออกอันเก่าแก่ ประกอบด้วยภาพถ่ายที่แสดงถึงลักษณะทางภูมิประเทศและ สภาพทางธรรมชาติที่สวยงามแปลกตา ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิตที่มีเอกลักษณ์ เฉพาะตัวของชาวมองโกเลีย 9

“...ถ้าเรารู้ภาษา รู้จักการใช้ภาษาที่ดี ก็จะสามารถ เอาความรู้ของตนมาใช้ให้เป็นประโยชน์ ถ่ายทอดให้ ผู้อื่นรู้...” พระราชด ารัสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประทานไว้ในหนังสือ “มณีพลอยร้อยแสง”

ลุยป่าฝ่าฝน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ลุยป่าฝ่าฝน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2537 พระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เรื่อง ลุยป่าฝ่าฝน. เมื่อครั้งเสด็จฯ เยือนประเทศมาเลเซีย ระหว่างวันที่ 11-15 เมษายน 2537 การเสด็จฯ เยือนในครั้งนั้น นอกจากก าหนดการเข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระราชาธิบดี และพระราชินีแห่งมาเลเซีย และทรงพบผู้น ารัฐบาลมาเลเซียแล้วได้เสด็จฯไป ยัง เมืองคูชิงและเมืองมิริ ในรัฐซาราวัก เพื่อทอดพระเนตรและทรงทัศนศึกษา สถานที่ส าคัญทางธรรมชาติและพฤกศาสตร์ อีกทั้งประเทศมาเลเซียยังเป็นเพื่อน บ้านที่ส าคัญและมีความผูกพันทางด้านศิลปะวัฒนธรรมกับไทยมายาวนาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับภาคใต้ของประเทศไทย 10

จัดท้าโดย นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/1 ปีการศึกษา 2566 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓/๑ โรงเรียนหนองปรือพิทยามคม โรงเรียนในโครงการพระราชด าริ โครงการกองทุนการศึกษารุ่นที่ ๑ ครูที่ปรึกษา ครูต้อง นฤตยา ถาวรพรหม