รวมไฟล์โครงการปักหมุดคนพิการ 65

คำนำ

สืบเนื่องจากนโยบายของรัฐบาล (ภายใต้การนำของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา) ที่ให้ความสำคัญ
ในการแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำของสังคมโดยไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง (No One Left Behind) ที่ตระหนักถึง
ความสำคญั ในการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการทวั่ ประเทศ เพอื่ ใหค้ นพกิ ารสามารถเข้าถึงการศึกษาในรูปแบบ
ที่เหมาะสมอย่างมีคุณภาพ และจากการสำรวจข้อมูลคนพิการของกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคน
พิการ (พก.) ดังนั้นเพื่อให้การขับเคลื่อนนโยบายของรัฐบาลด้านการลดปัญหาความเหลื่อมล้ำของสังคม
สำนักงานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จึงไดด้ ำเนนิ การจดั ทำโครงการ “NFE Data
Map : ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและผู้ด้อยโอกาส” โดยใช้กลยุทธ์ “รุกถึงที่ ลุย
ถงึ ถน่ิ ” ในการตดิ ตามคน้ หากลุ่มเปา้ หมายคนพิการถึงชานเรือน และใช้โปรแกรม CAPER (Collection Data,
Assessment, Planning, Evaluation, Report) “ปักหมุด” ซึ่งเป็นการสำรวจและ รวบรวมข้อมูล
กลุ่มเป้าหมายคนพิการและนำเข้าสู่ระบบการศกึ ษา โดยการวางแผนจัดการศึกษาใหส้ อดคลอ้ ง กับบริบทและ
ความต้องการของคนพิการอย่างแท้จริง ทั้งระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในรูปแบบของแผนการจัด การศึกษา
เฉพาะบุคคล (IEP) และแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP), การศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวิต และการศึกษาเพ่ือ
พัฒนาอาชีพ ดังนั้นคณะกรรมการขับเคลื่อนนโยบายการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการจึงได้จัดทำแนวทาง
การดำเนนิ งานโครงการ กศน.ปกั หมุดเพอ่ื สร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรบั คนพิการและผดู้ ้อยโอกาสขึ้น

ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอวาปีปทุม สังกัด สำนักงานส่งเสริม
การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดมหาสารคาม หวังเป็นอย่างยิ่งว่าแนวทาง
การดำเนินงานโครงการ กศน.ปักหมุด เพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและผู้ด้อยโอกาสฉบบั นี้
จะเป็นกรอบแนวทางการดำเนินงานให้สถานศึกษาและผู้เกี่ยวข้องได้นำไปใช้ในการแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำ
ทางการ ศกึ ษาสำหรบั คนพิการและผู้ด้อยโอกาสให้ได้รบั โอกาสเข้าถึงการศึกษา การชว่ ยเหลืออย่างท่ัวถึงและ
มคี ณุ ภาพ ต่อไป

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำเภอวาปีปทุม
ธันวาคม 2564

สารบญั

เรื่อง หนา้

ความเป็นมา 1

วตั ถุประสงค์ 2

ขอบเขตของงาน 2

คำจำกดั ความ 2

บทบาทของหน่วยงานที่เก่ยี วข้อง 2

ข้ันตอนและกระบวนการดำเนินงานสำรวจและปักหมดุ คนพิการและผู้ด้วยโอกาส 4

ขอ้ มลู กระบวนการดำเนินการ กศน.ปักหมดุ ค้นหาคนพิการ เพือ่ สร้างโอกาสทางการศึกษาของ

กศน. : มหาสารคามโมเดล 7

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบติดตามและสำรวจความต้องการของผขู้ าดโอกาสทางการศึกษา 14

และผูพ้ ิการ

ภาคผนวก ข ภาพประกอบ เขา้ รว่ มโครงการประชุมเชงิ ปฏิบตั กิ าร กศน.ปักหมดุ 25

เพ่ือสรา้ งโอกาสทางการศกึ ษาสำหรับคนพกิ ารและผู้ด้อยโอกาส

ภาคผนวก ค ภาพประกอบ ลงพนื้ ท่ีสำรวจความต้องการของผขู้ าดโอกาส 27

ทางการศึกษาและผู้พิการระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

1

ความเป็นมา
สืบเนื่องจากนโยบายของรัฐบาล (ภายใต้การนำของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา) ที่ให้ความสำคัญ

ในการแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำของสังคมโดยไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง (No One Left Behind) ที่ตระหนักถึง
ความสำคญั ในการจัดการศกึ ษาสำหรบั คนพกิ ารทั่วประเทศ เพื่อใหค้ นพกิ ารสามารถเขา้ ถึงการศกึ ษาในรูปแบบ
ที่เหมาะสมอย่างมีคุณภาพ และจากการสำรวจข้อมูลคนพิการของกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคน
พิการ (พก.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ณ วันที่ 31 มีนาคม 2564 ที่ยังไม่เข้าสู่
ระบบ การศึกษาของภาครัฐทั่วประเทศ (อ้างถึงหนังสือสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่ ศธ
04007/2319 เรื่อง จัดส่งข้อมูลคนพิการที่ไม่ได้รับการศึกษา ลงวันที่ 30 กรกฎาคม 2564) พบว่ามีคน
พิการท่ี ยังไม่ได้เข้าสู่ระบบการศึกษาจำนวนทั้งสิ้น 54,513 คน ในจำนวนข้างต้นพบว่า มีคนพิการที่มีอายุ
ตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไปจำนวน 47,340 คน ดังนั้นเพื่อให้การขับเคลื่อนนโยบายของรัฐบาลด้านการลดปัญหา
ความเหลื่อมล้ำของสังคม สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จึงได้ดำเนินการ
จัดทำโครงการ “NFE Data Map : ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและผู้ด้อยโอกาส”
โดยใช้กลยุทธ์ “รุกถึงที่ ลุยถึงถิ่น” ในการติดตามค้นหากลุ่มเป้าหมายคนพิการถึงชานเรือน และใช้โปรแกรม
CAPER (Collection Data, Assessment, Planning, Evaluation, Report) “ปักหมุด” ซึ่งเป็นการสำรวจ
และ รวบรวมข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการและนำเข้าสู่ระบบการศึกษา โดยการวางแผนจัดการศึกษาให้
สอดคล้อง กับบรบิ ทและความต้องการของคนพิการอย่างแทจ้ ริง ทง้ั ระดบั การศึกษาข้ันพนื้ ฐาน ในรูปแบบของ
แผนการจัด การศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) และแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP),การศกึ ษาเพ่ือพฒั นาทักษะชีวิต
และการศกึ ษา เพื่อพฒั นาอาชพี ดงั น้ันคณะกรรมการขับเคลือ่ นนโยบายการจดั การศึกษาสำหรับคนพกิ ารจึงได้
จัดทำแนวทาง การดำเนินงานโครงการ กศน.ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและ
ผู้ดอ้ ยโอกาสข้ึน สำนกั งานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยหวังเป็นอยา่ งย่ิงว่าแนวทาง
การดำเนินงานโครงการ กศน.ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและผู้ด้อยโอกาสฉบับนี้
จะเป็นกรอบแนวทางการดำเนินงานให้สถานศึกษาและผู้เกี่ยวข้องได้นำไปใช้ในการแก้ปัญหาความเห ลื่อมล้ำ
ทางการ ศึกษาสำหรบั คนพิการและผู้ด้อยโอกาสให้ได้รับโอกาสเข้าถึงการศึกษา การช่วยเหลืออย่างทั่วถึงและ
มีคุณภาพ ต่อไป

สำนกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยไดม้ อบหมายใหศ้ ูนย์การศึกษานอก
ระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยกลุ่มเป้าหมายพิเศษ จัดทำโครงการ “NFE Data Map : ปักหมุดเพื่อสร้าง
โอกาส ทางการศกึ ษาของคนพิการและผู้ด้อยโอกาส” โดยใช้กลยุทธ“์ รุกถงึ ท่ี ลุยถงึ ถน่ิ ” ดว้ ยการทำงานเชิงรุก
ค้นหาคนพิการถึงชานเรือน และใช้โปรแกรม CAPER (Collection Data, Assessment, Planning,
Evaluation, Report) “ปักหมุด” ซึ่งเป็นการสำรวจและรวบรวมข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการและนำเข้าสู่
ระบบการศึกษา โดยการวางแผนจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับบริบทและความต้องการของคนพิการอย่าง
แท้จริง ทั้งระดับ การศึกษาขั้นพื้นฐาน ในรูปแบบของแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) และแผนการ
สอนเฉพาะบุคคล (IIP) 2 การศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวิต และการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ และได้ดำเนินการ
ปกั หมดุ ค้นหาคนพิการตัง้ แต่อายุ 18 ปีขน้ึ ไป ทย่ี ังไมเ่ ขา้ สรู่ ะบบการศึกษา โดยระยะท่ี 1 ไดด้ ำเนินการนำร่อง
ในกลุ่มจังหวัดอันดามัน ในนาม “อันดามัน โมเดล” จำนวน 6 จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดกระบี่ ตรัง พังงา
ภูเก็ต ระนอง และสตูล จำนวน 1,538 คน และระยะที่ 2 ได้ขยายผลนำร่อง 18 จังหวัดประกอบด้วย
จังหวัดชัยนาท ปทุมธานี กาญจนบุรี เพชรบุรี พัทลุง ปัตตานี ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี สระแก้ว อุดรธานี
นครพนม ขอนแก่น นครราชสีมา

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

2

ศรีสะเกษ ลำปาง พะเยา สุโขทัย และกำแพงเพชร จำนวน 12,649 คน สรุปผลการดำเนินงาน
นำร่อง 2 ระยะ จำนวน 24 จงั หวดั มีกล่มุ เปา้ หมายในการปกั หมดุ จำนวนท้งั สิ้น 14,187 คน

วตั ถุประสงค์
1. เพื่อจัดทำฐานข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ที่ยังไม่เข้าสู่ระบบ
การศึกษา ในพน้ื ทนี่ ำรอ่ ง
2. เพอื่ วเิ คราะห์ขอ้ มลู ความตอ้ งการของกลมุ่ เป้าหมายคนพิการ
3. เพ่อื สง่ ตอ่ ข้อมลู ความตอ้ งการของกลุ่มเปา้ หมายคนพกิ ารไปยงั หนว่ ยงานท่ีเกย่ี วข้อง

ขอบเขตของงาน
สำรวจและปักหมุดคนพิการอายุ 18 ปีขึ้นไป ที่ยังไม่เข้าสู่ระบบการศึกษา จำนวน 47,340 คน
ตลอดจน วางแผนการจัดการศึกษา ช่วยเหลือและส่งต่อตามความต้องการของแต่ละบุคคลด้วยรูปแบบที่
เหมาะสม มีการ ติดตามและประเมินผล โดยวางแผนการดำเนินงานเปน็ 3 ระยะ ดงั น้ี
ระยะที่ 1 ติดตามค้นหากลุ่มเป้าหมายคนพิการอายุ 18 ปีขึ้นไป ที่ยังไม่เข้าสู่ระบบการศึกษาใน 6
จังหวดั กล่มุ อนั ดามัน ประกอบดว้ ยจังหวัดระนอง กระบี่ ตรงั พงั งา ภเู ก็ต และสตลู จำนวน 1,538 คน
ระยะท่ี 2 ติดตามค้นหากลมุ่ เป้าหมายคนพิการอายุ 18 ปขี น้ึ ไป ท่ยี ังไมเ่ ขา้ สู่ระบบการศกึ ษา ใน 18
จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดชัยนาท ปทุมธานี กาญจนบุรี เพชรบุรี พัทลุง ปัตตานี ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี
สระแก้ว อุดรธานี นครพนม ขอนแก่น นครราชสีมา ศรีสะเกษ ลำปาง พะเยา สุโขทัย และ กำแพงเพชร
จำนวน 12,649 คน
ระยะที่ 3 ติดตามค้นหากลุ่มเป้าหมายคนพิการอายุ 18 ปีขึ้นไป ที่ยังไม่เข้าสู่ระบบการศึกษา
53 จงั หวดั จำนวน 33,153 คน ดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในปี 2565

คำจำกดั ความ
“กลุ่มเป้าหมายคนพิการ” หมายถึง คนพิการที่ได้รับข้อมูลจากกระทรวงการพัฒนาสังคมและความ
มนั่ คง ของมนษุ ย์ อายตุ ้งั แต่ 18 ปขี ึ้นไป ทีย่ ังไมเ่ ข้าสู่ระบบการศึกษา

บทบาทของหน่วยงานทีเ่ ก่ียวข้อง
สำนักงานส่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
1. แต่งต้ังคณะกรรมการขบั เคล่อื นนโยบายการจดั การศึกษาสำหรบั คนพิการ
2. จัดทำข้อมูลสารสนเทศกลุ่มเป้าหมายคนพิการเป็นรายบุคคล โดยมีรายละเอียดของคนพิการ
ประกอบด้วย หมายเลขบัตรประจำตัวประชาชน ชื่อ - นามสกุล ประเภทความพิการ เพศ ที่อยู่ตามทะเบียน
บ้าน ความต้องการทางการศกึ ษา
3. จัดทำฐานข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการ ที่ต้องดำเนินการติดตามค้นหา จำนวนคนพิการที่ติดตาม
ค้นหาแล้ว กรณีที่เสียชีวิตแล้ว และกรณีค้นหาแล้วไม่พบตัวตน พร้อมเผยแพร่ผ่านทางเว็บไซต์ของสำนักงาน
กศน. http://www.nfe.go.th
4. จัดทำแนวทางการดำเนินงานโครงการ กศน.ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสสำหรับคนพิการและ
ผู้ด้อยโอกาสจัดทำแผนการศึกษาและการเรียนรู้ ตามความต้องการจำเป็นพิเศษของแต่ละบุคคล โดยกำหนด
บทบาทหน้าที่ของหน่วยงานแต่ละระดับ ได้แก่ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

3

ตามอัธยาศัย สำนกั งานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัด/กรุงเทพมหานคร และ
สถานศกึ ษาในสงั กัดสำนักงานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย

5. ส่งต่อข้อมูลในการรับการช่วยเหลือด้านการศึกษา และด้านอื่น ๆ ตามความต้องการของ
กลุ่มเปา้ หมาย คนพิการให้หนว่ ยงานทเี่ กีย่ วข้อง

6. ชี้แจง สร้างความเข้าใจ ประชาสัมพันธ์ แนวทางการดำเนินงานปักหมุดค้นหากลุ่มเป้าหมาย
คนพิการ

7. ประสานการดำเนนิ งานร่วมกบั หนว่ ยงานในสงั กัดทุกระดับ
8. กำกบั ติดตาม และรายงานผลการดำเนนิ งานในภาพรวม เสนอกระทรวงศึกษาธิการ

สำนักงานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจังหวัด/กรงุ เทพมหานคร
1. แต่งตั้งคณะทำงานโครงการ กศน.ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับคนพิการและ

ผู้ด้อยโอกาส โดยมีองค์ประกอบ ดังนี้ ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตาม
อัธยาศยั จังหวัด เปน็ ประธานที่ปรึกษา รองผ้อู ำนวยการสำนกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษา
ตามอธั ยาศัยจงั หวดั หรือผู้อำนวยการ กศน. อำเภอ ทีผ่ ู้อำนวยการสำนกั งานส่งเสริมการศึกษา นอกระบบและ
การศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดมอบหมาย เป็นประธาน ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอทุกอำเภอเป็น กรรมการ
เจ้าหน้าที่ ICT ที่มีความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ระดับจังหวัด อย่างน้อย 2 คน เป็น กรรมการ
และครู กศน.ตำบล อย่างน้อย 2 คนเปน็ กรรมการและเลขานกุ าร

2. ชี้แจง สร้างความเข้าใจ ประชาสัมพันธ์ จัดทำแผนและแนวทางการดำเนินงานปักหมุดค้นหา คน
พกิ ารอายุ 18 ปีขนึ้ ไป ทยี่ งั ไม่เข้าสรู่ ะบบการศกึ ษาให้สถานศึกษาในสงั กดั ทราบและถอื ปฏิบัติ

3. ตรวจสอบ วิเคราะห์ ข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการ ที่ได้รับจากสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอก
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย ให้ถกู ตอ้ ง ครบถ้วน สมบูรณ์

4. ส่งเสริม สนับสนุน สถานศึกษาในการติดตามค้นหากลุ่มเป้าหมายคนพิการ โดยวิเคราะห์ สภาพ
ปัญหา หาสาเหตุ วิธกี ารแกป้ ัญหา เปน็ รายบุคคล

5. ส่งเสริมการใช้งานระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER ในการปักหมุดค้นหาคนพิการ เพื่อ
รวบรวม ขอ้ มูลคนพกิ ารทีย่ ังไม่เขา้ สู่ระบบการศึกษา

6. ปฏิบัตงิ านร่วมกบั สถานศึกษา หน่วยงานทเ่ี กีย่ วข้อง และภาคเี ครือขา่ ยในพ้นื ท่ี
7. กำกับ ติดตาม และรายงานผลการดำเนินงานในภาพรวม เสนอสำนักงานส่งเสริมการศึกษา นอก
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั
สถานศกึ ษา (กศน.อำเภอ/เขต)
1 . แต่งตง้ั คณะทำงาน โครงการ กศน .ปักหมุดเพ่ือสรา้ งโอกาสทางการศึกษ าสำหรบั คนพกิ ารและ
ผูด้ ้อยโอกาส โดยมีองค์ประกอบ ดังนี้ ผ้อู ำนวยการสถานศึกษาเปน็ ประธาน ครู กศน.ตำบล ทกุ ตำบล เป็น
กรรมการ ข้าราชการครูหรือบรรณารกั ษ์ (ขา้ ราชการ) หรอื ครูอาสาสมัครฯ จำนวน 1 คน เป็นกรรมการและ
เลขานุการ บุคลากรท่มี ีความเช่ยี วชาญดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ เป็นกรรมการและผ้ชู ว่ ยเลขานกุ าร และ
ตำแหน่งอนื่ ตามความเหมาะสม
2. ตรวจสอบ วิเคราะห์ ข้อมูลกลมุ่ เป้าหมายคนพิการ ทไี่ ด้รบั จากสำนกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอก
ระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั จังหวดั /กรงุ เทพมหานคร ให้ถกู ต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์
3. จัดสง่ ข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการท่ียังไมเ่ ข้าสรู่ ะบบการศึกษา ให้ กศน.ตำบล

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

4

4. ประสานการดำเนนิ งานรว่ มกับหน่วยงานทเี่ กี่ยวข้องและภาคเี ครือขา่ ยในท้องถ่นิ ในการปักหมดุ
คน้ หาคนพิการอายุ 18 ปีข้นึ ไป ทีย่ งั ไมเ่ ข้าสรู่ ะบบการศกึ ษา

5. สรุป วิเคราะห์ขอ้ มูล และกรอกขอ้ มลู ผา่ นเว็บไซต์ https://caper.sks.go.th
6. สรปุ และรายงานผลการดำเนินงาน ใหส้ ำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตาม
อธั ยาศัยจังหวัด/กรุงเทพมหานคร

กศน.ตำบล/แขวง
1. ครู กศน.ตำบล ตรวจสอบ วิเคราะห์ ขอ้ มูลกลมุ่ เป้าหมายคนพิการ ท่ีไดร้ ับจาก กศน.อำเภอ/เขต
ใหถ้ กู ต้อง ครบถว้ น สมบรู ณ์และวางแผนการสำรวจข้อมลู
2. ประสานการดำเนินงานร่วมกับหนว่ ยงานทีเ่ กีย่ วข้องและภาคีเครือขา่ ยในตำบล เชน่ กำนนั
ผู้ใหญบ่ า้ น ผู้นำท้องถ่นิ และอาสาสมัครสาธารณสขุ หมบู่ ้าน (อสม.) ฯลฯ ในการลงพ้นื ที่
3. ลงพนื้ ท่สี ำรวจและปักหมดุ ค้นหากลมุ่ เปา้ หมายคนพิการ
4. สรุปรวบรวมแบบสำรวจและรายงานผลการดำเนินงานส่งสถานศกึ ษา

ขนั้ ตอนและกระบวนการดำเนินงานสำรวจและปักหมุดคนพิการและผูด้ อ้ ยโอกาส

ขั้นตอนและกระบวนการดำเนินการปกั หมุด คน้ หาคนพิการ เพ่ือสร้างโอกาสทางการศึกษาของ กศน.
1. การสร้างการรับรู้ การสำรวจและปกั หมดุ ค้นหาคนพิการ เพือ่ สร้างโอกาสทางการศึกษาจะต้องมี

การสร้างการรับรู้ เพือ่ สรา้ งความรู้ ความเข้าใจให้แก่ผู้ปฏบิ ัตใิ ห้เปน็ ไปในแนวทางเดยี วกัน ซ่ึงการสร้างการรบั รู้
แต่ละระดับมดี งั น้ี

1.1 ระดับสว่ นกลาง
1) สำนักงานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย ทำหน้าที่ ประสานงาน
ในการสรา้ งการรบั รู้ เพ่ือสร้างความเข้าใจใหก้ บั หนว่ ยงาน สถานศกึ ษาโดยการจดั ประชุมช้แี จง ข้ันตอนการ
ดำเนินงาน อธบิ ายรายละเอียดของแบบสำรวจขอ้ มลู และการใชง้ านระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER
(Collection Data, Assessment, Planning, Evaluation, Report) ตรวจสอบความถูกต้องของ ข้อมูลตาม
องคป์ ระกอบของแบบสำรวจทง้ั 7 ส่วน ดังนี้

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

5

ส่วนท่ี 1 ข้อมูลทัว่ ไป
สว่ นท่ี 2 ประเภทของกลุ่มเป้าหมาย
สว่ นท่ี 3 ข้อมูลเกยี่ วกบั ครอบครวั
สว่ นที่ 4 ข้อมูลด้านสขุ ภาพ
ส่วนท่ี 5 ข้อมลู ด้านการสงเคราะห์
ส่วนท่ี 6 ความตอ้ งการความชว่ ยเหลือทางการศึกษาและอาชพี
ส่วนที่ 7 เอกสารและหลักฐานของกลุ่มเปา้ หมาย
2) กำหนดรหัสผู้ใช้งานระดบั จงั หวดั และระดบั อำเภอในการเขา้ ใชง้ านระบบเทคโนโลยี
สารสนเทศ CAPER
3) ส่งเสริม และใหค้ ำแนะนำการใช้งานระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER
4) สรุปภาพรวมตามความตอ้ งการของกล่มุ เป้าหมายคนพิการเพ่ือนำข้อมลู มาวางแผน
การขับเคลื่อนนโยบายการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ ช่วยเหลือและส่งต่อตามความต้องการของแต่ละ
บุคคล
5) ติดตามและประเมินผลการดำเนนิ งานของแต่ละจงั หวดั รายไตรมาส เสนอเลขาธิการ
กศน. และรัฐมนตรวี ่าการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ต่อไป

1.2 ระดบั จังหวดั
1) แตง่ ตั้งคณะทำงานโครงการ กศน.ปักหมุด เพอ่ื สรา้ งโอกาสทางการศกึ ษาสำหรับ คน

พิการและผูด้ ้อยโอกาส
2) ช้แี จง สรา้ งความเขา้ ใจ ประชาสัมพนั ธ์ จดั ทำแผนและแนวทางการดำเนินงาน สำรวจและ

ปกั หมุดค้นหาคนพิการอายุ 18 ปขี ้ึนไป ที่ยังไมเ่ ข้าส่รู ะบบการศึกษาให้สถานศกึ ษาในสังกดั ทราบ และถือ
ปฏบิ ัติ

3) ตรวจสอบ วิเคราะห์ ข้อมูลกล่มุ เปา้ หมายคนพิการ ทีไ่ ด้รับจากสำนักงานสง่ เสริม การศึกษา
นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ให้ถูกต้อง ครบถว้ น สมบรู ณ์และจดั ส่งข้อมูลกลมุ่ เปา้ หมาย คนพิการไป
ยงั กศน.อำเภอ

4) จดั ส่งข้อมลู ผเู้ ข้าใชง้ านระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER ระดบั จังหวดั และระดบั
อำเภอให้กบั สำนกั งาน กศน. เพ่ือกำหนดรหสั ผู้ใช้งาน

5) มอบหมายผ้ดู ูแลระบบระดับจังหวดั ประสานงานกับผดู้ แู ลระบบที่ส่วนกลาง เพ่ือตรวจสอบ
ความถูกต้องของข้อมลู ที่บนั ทึกในระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER

6) ผดู้ ูแลระบบระดับจังหวดั ยนื ยันความถูกต้องของข้อมลู พรอ้ มทง้ั สรปุ และรายงานผล ขอ้ มลู
ในภาพรวมของจังหวัดโดยนำเสนอในรูปแบบ Power Point ตอ่ ผอู้ ำนวยการ สำนกั งาน กศน. จงั หวดั ตาม
แบบฟอรม์ ทส่ี ำนักงาน กศน.กำหนด

7) สง่ เสรมิ สนบั สนุนและปฏบิ ัตงิ านรว่ มกบั สถานศกึ ษา หน่วยงานท่เี กี่ยวข้อง และภาคี
เครือข่ายในพน้ื ท่ี

8) กำกบั ตดิ ตาม และรายงานผลการดำเนนิ งานในภาพรวมเสนอสำนกั งาน กศน.

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

6

1.3 ระดับอำเภอ
1) แต่งตั้งคณะทำงานโครงการ กศน.ปักหมุดเพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาสำหรับ คนพิการ
และผดู้ อ้ ยโอกาส
2) แตง่ ตง้ั คณะทำงานบนั ทกึ ขอ้ มลู ในระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER
3) จัดทำหนังสือขอความร่วมมือในการสำรวจข้อมูลคนพิการไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ในพืน้ ท่ี
4) ประชุมชี้แจง สร้างความเข้าใจ ประชาสัมพันธ์ จัดทำแผนและแนวทางการดำเนินงาน
สำรวจและปักหมุดค้นหาคนพิการอายุ 18 ปีขึ้นไป ที่ยังไม่เข้าสู่ระบบการศึกษาเพื่อให้ได้ข้อมูลครบถ้วน
สมบรู ณต์ ามองค์ประกอบของแบบสำรวจท้ัง 7 ส่วน ดงั นี้

ส่วนที่ 1 ข้อมูลทัว่ ไป
สว่ นที่ 2 ประเภทของกลุ่มเป้าหมาย
สว่ นที่ 3 ขอ้ มูลเกย่ี วกบั ครอบครวั
ส่วนที่ 4 ข้อมลู ดา้ นสุขภาพ
ส่วนที่ 5 ขอ้ มลู ด้านการสงเคราะห์
ส่วนที่ 6 ความตอ้ งการความชว่ ยเหลือทางการศกึ ษาและอาชีพ
สว่ นที่ 7 เอกสารและหลักฐานของกลุ่มเป้าหมาย
5) ตรวจสอบ วิเคราะห์ ข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการ ที่ได้รับจากสำนักงาน กศน. จังหวัดให้
ถกู ตอ้ ง ครบถว้ น สมบรู ณ์และจัดส่งข้อมูลกล่มุ เปา้ หมายคนพกิ ารไปยงั กศน.ตำบล
6) จัดส่งข้อมูลผู้เข้าใช้งานระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER ระดับอำเภอให้กับ สำนักงาน
กศน. จังหวดั เพือ่ รวบรวมข้อมลู จดั สง่ ให้สำนักงาน กศน. เพอ่ื กำหนดรหัสผู้ใชง้ าน
7) วางแผนการสำรวจและปักหมุดคน้ หาคนพกิ ารเป็นรายตำบล
8) ปฏบิ ัตงิ านรว่ มกับหน่วยงานทเ่ี กย่ี วข้อง และภาคเี ครือข่ายในพ้นื ที่
9) บันทกึ ข้อมลู กลุ่มเป้าหมายคนพกิ ารลงในระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER
10) ประสานงานกบั ผดู้ ูแลระบบระดบั จังหวดั เพ่อื ตรวจสอบความถูกต้องของขอ้ มลู
11) รายงานผลการดำเนินงานในภาพรวม เสนอสำนักงาน กศน. จงั หวัด

1.4 ระดับตำบล
1) ครู กศน.ตำบล ตรวจสอบ วิเคราะห์ ข้อมูลกลุ่มเป้าหมายคนพิการ ที่ได้รับจาก กศน.
อำเภอ
2) วางแผนการสำรวจและปกั หมุดค้นหาคนพิการเปน็ รายบุคคล
3) ประสานงานกับภาคเี ครือขา่ ย เชน่ กำนัน ผ้ใู หญบ่ ้าน ผู้นำท้องถิ่น อสม. ฯลฯ
4) ลงพ้นื ทส่ี ำรวจและปกั หมดุ คน้ หาคนพกิ าร
5) รวบรวม ตรวจสอบขอ้ มูลให้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ตามองค์ประกอบของแบบ สำรวจทั้ง
7 ส่วน โดยจดั เก็บขอ้ มูลรปู ภาพและเอกสารเปน็ รายบุคคลในรปู แบบไฟล์ PDF หรอื ไฟล์ .JPG
6) จัดส่งข้อมูลแบบสำรวจที่สมบูรณ์ร้อยเปอร์เซ็นต์ให้ กศน.อำเภอ เพื่อบันทึกข้อมูล ลงใน
ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER
7) รายงานผลการดำเนินงานในภาพรวมเสนอผู้อำนวยการ กศน.อำเภอ

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

7

ข้อมลู กระบวนการดำเนนิ การ กศน.ปักหมดุ คน้ หาคนพกิ าร เพื่อสรา้ งโอกาสทางการศกึ ษาของ กศน. :
มหาสารคามโมเดล

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

8

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

9

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

10

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

11

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

12

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

13

ภาคผนวก

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

14

ภาคผนวก ก

แบบติดตามและสำรวจความตอ้ งการของผู้ขาดโอกาสทางการศกึ ษาและผูพ้ กิ าร
ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

15

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

16

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

17

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

18

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

19

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

20

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

21

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

22

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

23

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

24

กศน.ปักหมดุ คนพกิ ารและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

25

ภาคผนวก ข

ภาพประกอบ เข้ารว่ มโครงการประชุมเชิงปฏิบตั กิ าร กศน.ปกั หมุดเพ่ือสรา้ งโอกาสทางการศกึ ษา
สำหรบั คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

26

ภาพประกอบ เขา้ รว่ มโครงการประชมุ เชิงปฏบิ ัตกิ าร กศน.ปกั หมุดเพื่อสรา้ งโอกาสทางการศกึ ษา
สำหรบั คนพิการและผู้ดอ้ ยโอกาส

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล

27

ภาคผนวก ค

ภาพประกอบ ลงพื้นท่ีสำรวจความต้องการของผู้ขาดโอกาสทางการศกึ ษาและผพู้ ิการ
ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล 28

ภาพประกอบ ลงพืน้ ท่ีสำรวจความตอ้ งการของผู้ขาดโอกาสทางการศกึ ษาและผู้พิการ
ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล 29

ภาพประกอบ ลงพืน้ ท่ีสำรวจความตอ้ งการของผู้ขาดโอกาสทางการศกึ ษาและผู้พิการ
ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล 30

ภาพประกอบ ลงพืน้ ท่ีสำรวจความตอ้ งการของผู้ขาดโอกาสทางการศกึ ษาและผู้พิการ
ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ CAPER

กศน.ปักหมดุ คนพิการและผดู้ อ้ ยโอกาส : มหาสารคามโมเดล 31

คณะผจู้ ดั ทำ

ทป่ี รึกษา ผู้อำนวยการ กศน.อำเภอวาปีปทมุ
ครูผชู้ ว่ ย
นางวิมลรัตน์ จันทรย์ าง ครูผู้ชว่ ย
นางสาวมณันญา คำแพงศรี ครอู าสาสมัครฯ
นายวรพจน์ ธรรมศิริรักษ์ ครอู าสาสมัครฯ
นางเกษร เมิกข่วง ครอู าสาสมัครฯ
นางเพียรพร ศรีสารคาม ครูอาสาสมัครฯ
นางสาวสชุ วดี ชัยศรี
นางบุญเลิง ศรีโงะ๊ ครผู ู้สอนคนพกิ าร
ครู กศน.ตำบล
ครปู ระจำศนู ย์การเรียนชมุ ชน
ครผู ู้สอนคนพิการ

ผเู้ รยี บเรยี งขอ้ มลู จดั พมิ พ/์ เขา้ รูปเลม่

นางสาวศริ ินภา สหี าบุตร