สุขศึกษา ม.2-04

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2

การเจรญิ เติบโตและ
พัฒนาการในวัยรนุ่

สาระการเรยี นรู้

1 ปจจัยท่มี ผี ลตอการเจรญิ เติบโต
และพฒั นาการในวัยรุน

ปัจจยั ท่มี ผี ลต่อการเจริญเติบโต
และพัฒนาการในวยั รนุ่

1 2 3

พันธกุ รรม ส่ิงแวดลอ้ ม การเล้ยี งดู

2. สิ่งแวดล้อม

เป นป จจัยสําคัญและมีอิทธิพลต อการ
เจริญเติบโต และพัฒนาการของวัยรุน ซ่ึงส่ิงแวดลอมจะเริ่มมีอิทธิพลตอตัว
เด็กนับต้ังแตเริ่มปฏิสนธใิ นครรภมารดา จนกระท่ังคลอดเปนทารกและมีการ
เจริญเติบโตตามวัยตาง ๆ ส่ิงแวดลอมที่มีบทบาทตอการเจริญเติบโตและ
พัฒนาการของวัยรุ น ได้แก่ ภาวะโภชนาการ การออกกาลังกาย
การเจบ็ ป่วย ฐานะทางเศรษฐกิจ การบรกิ ารทางสุขภาพ

ภาวะโภชนาการ

วัยรุนควรไดรับสารอาหารครบ 5 หมู ในอาหารมื้อ
หลักทั้ง 3 มื้อ ในปริมาณท่ีเพียงพอ ท้ังชนิดและปริมาณ
สัดสวนพลังงานจากอาหารควรไดรับคารโบไฮเดรตรอยละ
50-60 ไขมันรอยละ 30-35 และโปรตนี รอยละ 10-15

นอกจากการไดรับสารอาหารเพ่ือใหพลังงานแลว
ยังควรไดรับสารอาหาร ประเภทวิตามินและแรธาตุอย่าง
เพียงพอ ซึ่งจะชวยใหการเจริญเติบโตเปนไปอยางปกติ
แรธาตุที่จําเปนในวัยนี้ คือ แคลเซียม ซึ่งควรไดรับใน
ปริมาณ 1200 มลิ ลิกรัมตอวัน

ภาวะโภชนาการ

ควรกนิ อาหาร ใหครบ
3 ม้อื และ ครบ 5 หมู
เพื่อสุขภาพรางกายท่ี

แขง็ แรง

การออกกาลังกาย การเจบ็ ปว่ ย

การออกกาลังกายท่ีเหมาะสมสําหรับวัยรุ่น คือ ปญหาสุขภาพท่พี บบอยในเดก็ วยั เรียนและวัยรุน ไดแก
การเลนกีฬาและการออกกําลังกายที่แบกน้ําหนักตนเอง อุบัติเหตุ ภาวะโภชนาการต่ําหรือเกิน ปญหาสุขภาพจิต
เชน การเดิน ว่ิง เปนเวลาอยางนอยสัปดาหละ 3 ครั้ง ซ่ึงจะสงผลตอการเจริญเติบโตและพัฒนาการ ดังนั้น
คร้ังละ 30 นาที อยางตอเน่ืองเปนประจํา จะชวยทําให นักเรียนจึงควรให ความสําคัญกับการดูแลสุขภาพ
เด็กมกี ารเจริญเติบโตสมวยั อยา่ งสม่ําเสมอและตอเนอื่ ง

ฐานะทางเศรษฐกจิ วัยรุนที่มีปญหาการเจริญเติบโตและพัฒนาการ สวน
การบรกิ ารทางสุขภาพ ใหญมาจากปญหาทางเศรษฐกิจ ทั้งน้ีเน่ืองจากครอบครัว
อาจไม มี เวลาหรือไม มีเงินเพียงพอในการเล้ียงดูเด็กให
เจริญเตบิ โตและมีพฒั นาการอยางเต็มศักยภาพ

เปนปจจยั ท่สี งเสริม ปองกัน รักษา และฟนฟูสุขภาพ หากมี
บริการสุขภาพในระดับปฐมภูมิท่ีวัยรุ นหรือคนในชุมชน
สามารถเขาถงึ ไดและมบี รกิ ารท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพจะสงผลใหวยั รนุ
มีการเจริญเตบิ โตสมวยั

3. การอบรมเลี้ยงดู เปนปจจยั ทส่ี าํ คัญประการหนึ่ง

ท่มี ีผลตอการเจริญเตบิ โตและพัฒนาการ ทั้งนเ้ี นอ่ื งจากเดก็ จะซึมซบั สิ่ง
ตาง ๆ ทไ่ี ดจากการอบรมเลี้ยงดูของพอแมหรือผปู กครอง ถาเลี้ยงดู
อยางถูกตองเหมาะสมจะสงผลใหเด็กมบี คุ ลิกภาพท่ดี ี มีการปรบั ตัว
และแกไขปญหาไดดี ตลอดจนมพี ัฒนาการที่ดีและสมวยั สามารถใชชวี ติ
อยูรวมกับผูอืน่ ได้อยางมีความสขุ

สรุป

วัยรุ่นเป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์

สังคม และสติปัญญา ในแต่ละบุคคลจะมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการแตกต่างกัน ท้ังน้ี
เน่ืองมาจากปัจจัยหลายประการ ได้แก่ พันธุกรรม สภาพแวดล้อม และการอบรมเล้ียงดู
หากเราสามารถพัฒนาปัจจัยเหล่าน้ีได้แล้ว จะส่งผลต่อการเจริญเติบโด และพัฒนาการ
อย่างเตม้ ศกั ยภาพ เป็นทรพั ยากรมนษุ ยท์ ี่มีคุณค่าของสังคมและประเทศชาติ

ปัจจัยท่ีมผี ลต่อการเจริญเติบโต
และพัฒนาการในวยั รนุ่

1 2 3

พันธกุ รรม สิ่งแวดลอ้ ม การเล้ยี งดู