วิชาเหมือนสินค้า

วิชาภาษาไทย
ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี ๕/๘

วรรณคดลี านา
บทที่ ๓ วิชาเหมอื นสนิ คา้

นางวริ งรอง ศรพี อ
ครูผูส้ อน

ตัวชีว้ ัด

❖ อา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยแกว้ และบทร้อยกรองได้ถูกตอ้ ง (ท ๑.๑ ป. ๕/
๑)

❖ วิเคราะหแ์ ละแสดงความคิดเหน็ เก่ียวกบั เรอื่ งทอ่ี า่ น เพ่ือนาไปใช้
ในการดาเนนิ ชีวิต (ท ๑.๑ ป. ๕/๕)

❖ อ่านหนงั สือทม่ี คี ณุ ค่าตามความสนใจอยา่ งสมา่ เสมอ และแสดง
ความคดิ เห็นเกีย่ วกับเร่ืองท่อี า่ น (ท ๑.๑ ป. ๕/๗)

❖ สรปุ เรอ่ื งจากวรรณคดหี รือวรรณกรรมทอี่ า่ น (ท ๕.๑ ป. ๕/๑)
❖ ระบุความร้แู ละขอ้ คิดจากการอ่านวรรณคดแี ละวรรณกรรมที่

สามารถนาไปใช้ในชวี ิตจริง (ท ๕.๑ ป. ๕/๒)
❖ อธบิ ายคณุ คา่ ของวรรณคดแี ละวรรณกรรม (ท ๕.๑ ป. ๕/๓)

บทนาเรอื่ ง

บทอาขยานบทร้อยกรอง เรอื่ งวชิ าเหมอื นสนิ ค้า แตง่ ด้วยกาพยย์ านี ๑๑

เคยเป็นแบบเรียนในอดีต มีความดเี ด่นหลายประการ ดังนี้
๑. ชี้ใหเ้ ห็นความสาคัญของการศึกษาเล่าเรียน ว่าเปน็ เหมือนการ

แสวงหาสินคา้ ที่อยู่แดนไกลตอ้ งยากลาบากและใช้ความพยายายาม
ในการเดินทางไปเพ่อื ใหไ้ ด้สินค้า เปรียบเทียบส่วนตา่ ง ๆ ในร่างกาย
ของเราเหมือนกบั ส่วนตา่ งๆ ของเรือ เช่น

จงตงั้ เอากายเจา้ เปน็ สาเภาอันโสภา
ความเพยี รเปน็ โยธา แขนซา้ ยขวาเป็นเสาใบ

บทอาขยาน๒. ใชค้ าเปรยี บเทยี บสง่ิ หนง่ึ เป็นส่งิ หนึ่งให้เปน็ เหมือนกบั

สงิ่ หนง่ึ เพ่ือให้ผูอ้ ่านเหน็ ภาพและเข้าใจชดั ขน้ึ

สตเิ ปน็ หางเสอื ถือทา้ ยเรือไวใ้ ห้เทย่ี ง

ถอื ไวอ้ ย่าให้เอียง ตัดแลน่ เลย่ี งข้ามคงคา

ปญั ญาเป็นกลอ้ งแก้ว สอ่ งดแู ถวแนวหนิ ผา

เจ้าจงเอาหตู า เปน็ ลา้ ตา้ ฟังดลู ม

ขเ้ึ กยี จคอื ปลารา้ ย จะทาลายใหเ้ รือจม

เอาใจเปน็ ปืนคม ยงิ ระดมใหจ้ มไป

๓. การเปรยี บเทียบให้ข้อคดิ ในบทรอ้ ยกรอง วิชาเหมือนสินค้า เชน่

บทอาขยานเปรียบเทียบชีวิตเป็นเรอื เปรยี บเทยี บสติเป็นหางเสอื เป็นการ

เปรียบเทียบท่ีมมี าชา้ นานและนยิ มกันอยา่ งแพรห่ ลาย เพราะสมั พนั ธ์

กับวิถีชีวติ และหลักคาสอน จงึ ทาใหเ้ ขา้ ใจง่ายและนกึ เห็นภาพได้ทนั ที

เชน่

หางเอ๋ยหางเสอื มปี ระจาท้ายเรอื ถอื ให้เทยี่ ง

ขาดหางเสอื อาจทาใหเ้ รอื เอียง ดเู หมอื นเยี่ยงอยางเปรยี บเทียบใจคน

ขาดสติไม่ได้จะไขว้เขว พาชวี ติ ร่อนเรร่ ะเหระหน

มีสตชิ ่วยได้ไมอ่ บั จน จะพาพ้นภัยพิบัติสวสั ด์เิ อย

ฐะปะนีย์ นาครทรรพ

กาบพทยอย์ าาขนยี า๑น๑

วรรคหน้ามีหา้ คา วรรคหลังจาไว้มีหก

สมั ผสั วรรคหนึ่งตก คาที่สามของวรรคสอง
วรรคสามคาสดุ ท้าย สมั ผสั ปลายวรรคสองต้อง
เชญิ แต่งเปน็ ทานอง ใหส้ อดคล้องกาพย์ยานี

บทอาขยาน

กาพยย์ านี ๑๑

บทอาขยานกาพยย์ านี ๑ บทมี ๒ บาท คอื บาทเอก และ บาทโท

๑ บาท มี ๒ วรรค คือ วรรคหน้า มี ๕ คา วรรคหลังมี ๖ คา
คลอ้ งจองหรอื สมั ผสั
๑. คาสดุ ท้ายของวรรคแรกบาทเอกสมั ผัสกบั คาที่ ๓
วรรคหลังของบาทเดยี วกัน
๒. คาสดุ ทา้ ยของบาทเอกสมั ผสั กับคาสดุ ทา้ ยวรรคแรก
บาทโท
๓. คาสุดทา้ ยบทแรกสัมผสั กับคาสุดทา้ ยบาทเอกของบทต่อไป
สัมผสั พเิ ศษ

๑. อาจเพ่ิมสมั ผัสนอกระหวา่ งคาสุดทา้ ยวรรคแรกบาทโทกบั คาทส่ี าม
วรรคหลังของบทเดียวกนั

๒. อาจเพ่มิ สมั ผัสอกั ษรหรือสัมผัสสระภายในวรรคทุกวรรค
๓. คาสดุ ท้ายของบาทเอกควรเปน็ คาที่เสยี งวรรณยุกตส์ ามญั หรอื จัตวา

และเป็นคาเปน็

ประโยชนข์ องการทอ่ งบทอาขยาน

คลกิ ลาโพง วชิ าเหมอื นสนิ คา้
เพ่ือฟังเสียง
บทร้อยกรอง

วชิ า/เหมอื นสินค้า// อันมีค่า/อยู่เมอื งไกล//
ต้องยาก/ลาบากไป//
จงต้งั /เอากายเจา้ // จงึ จะได้/สินคา้ มา//
ความเพียร/เป็นโยธา// เปน็ สาเภา/อนั โสภา//
นิ้วเป็น/สายระยาง// แขนซา้ ยขวา/เป็นเสาใบ//
ปากเปน็ /นายงานไป// สองเทา้ ตา่ ง/สมอใหญ่//
สติ/เป็นหางเสอื // อชั ฌาสยั /เป็นเสบียง//
ถอื ท้ายเรือ/ไว้ให้เที่ยง//
วรรณคดีและวรรณกรรม ช้ันประถมศึกษาปี ที่ ๕
ตอ่ ไป

คลกิ ลาโพง วิชาเหมอื นสนิ คา้
เพื่อฟังเสียง
บทร้อยกรอง

ถอื ไว/้ อยา่ ใหเ้ อยี ง// ตดั แลน่ เลย่ี ง/ข้ามคงคา//
ปญั ญา/เปน็ กล้องแก้ว// ส่องดูแถว/แนวหินผา//
เจา้ จง/เอาหูตา// เปน็ ลา้ ต้า/ฟงั ดลู ม//
ข้เี กยี จ/คือปลารา้ ย// จะทาลาย/ใหเ้ รอื จม//
เอาใจ/เปน็ ปนื คม// ยงิ ระดม/ให้จมไป//
จึงจะได้/สินค้ามา// คือวชิ า/อันพิสมยั //
จงหมั่น/ม่นั หมายใจ// อย่าไดค้ ร้าน/การวชิ า

วรรณคดีและวรรณกรรม ช้ันประถมศึกษาปี ท่ี ๕ ของเกา่

คาศพั ทน์ า่ รู้

คาศพั ทน์ า่ รู้ (ตอ่ )

แบบพัฒนาทกั ษะในการทาขอ้ สอบ
เพอ่ื ประเมนิ ผลตวั ชว้ี ดั

ตัวชี้วดั
ทอ่ งจาบทอาขยานตามทก่ี าหนดและบทรอ้ ยกรอง
ท่มี คี ณุ คา่ ตามความสนใจ
(ท ๕.๑ ป. ๕/๔)

เร่ิมทาแบบทดสอบ

เตมิ คาลงในชอ่ งวา่ งให้เปน็ บทอาขยานท่สี มบูรณ์

วิชาเหมอื นสนิ คา้

วิชาเหมอื น ๑๑_______ อันมีค่าอยเู่ มอื งไกล

ตอ้ งยากลาบากไป จึงจะไดส้ นิ คา้ มา
จงต้งั เอากายเจา้ เป็น ๑๒_______อนั โสภา
๑๓_______เปน็ โยธา แขนซา้ ยขวาเปน็ เสาใบ
น้วิ เปน็ สายระยาง สองเทา้ ตา่ งสมอใหญ่
๑๔_______เปน็ นายงานไป อัชฌาสยั เปน็ เสบยี ง

เฉลย

วิชาเหมอื นสนิ คา้

สตเิ ปน็ ๕_______ ถือทา้ ยเรอื ไว้ให้เทย่ี ง

ถอื ไวอ้ ยา่ ใหเ้ อยี ง ตดั แลน่ เลย่ี งขา้ มคงคา
๖_______เปน็ กลอ้ งแกว้ สอ่ งดแู ถวแนวหนิ ผา
เจา้ จงเอา ๗_________ เปน็ ลา้ ตา้ ฟงั ดลู ม
ขี้เกยี จคอื ๘_________ จะทาลายใหเ้ รอื จม
๙_______เปน็ ปนื คม ยงิ ระดมใหจ้ มไป
จงึ จะไดส้ นิ คา้ มา คอื วชิ าอนั พสิ มยั
จงหมนั่ มน่ั หมายใจ ๑๐_______การวชิ า

เฉลย

ภาระงาน
๑. เขียนคาศพั ทน์ า่ รทู้ าในสมุด
๒ แบบฝึกหดั ภาษาไทย หน้า ๑๓๔
๓. แบบฝึกหดั ทกั ษะภาษา หนา้ ๓๘-๓๙ และ ๔๑

หมดเวลาเรียนแลว้ ไว้เจอกนั ในชั่วโมงตอ่ ไปนะคะ

นางวริ งรอง ศรพี อ
ครูผสู้ อน