เต้นกำรำเคียว

เล่มที่ ๑

เอกสารประกอบการเรียนการสอน

หน่วยการเรียนรู้ การสร้างสรรค์งานเเสดง

เรื่อง การจัดการเเสดงในโอกาสต่าง ๆ

วิชา นาฏศิลป์ รหัสวิชา
กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
โดย...นางสาวดวงเดือน หนูด้วง

ครูชำนาญการ
โรงเรียนนาหลวง สำนักงานเขตทุ่งครุ
กรุงเทพมหานคร

การจัดการแสดงในโอกาสต่างๆ

การแสดงนาฏศิลป์ไทย สามารถที่จะนำมาจัดแสดง
ในโอกาสต่างๆ ได้โดยคำนึงถึงรูปแบบของงาน ว่าเป็น
งานประเภทใด ระยะเวลาที่กำหนดให้มีการจัดการแสดง
วัยของผู้ชม สถานที่แสดง เพื่อที่จะสามารถจัดการแสดง
ได้อย่างเหมาะสมในโอกาสนั้นๆ

โอกาสในการแสดง

การแสดงนาฏศิลป์ไทยเป็นการแสดงที่มีทั้งการแสดงเพื่อ
จุดประสงค์ต่างๆ

งานมงคล
งานอวมงคล

งานมงคล

ที่แสดงถึงความเป็นสิริมงคล สื่อความหมายถึงความสุข
นิยมใช้การแสดงที่มีความหมายดี
รวมถึงความสนุกสนาน เพลิดเพลิน
และการแสดงต้องไม่นานจนเกินไป
งานที่จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลอง เช่น งานบวช งานแต่งงาน
งานขึ้นบ้านใหม่ งานฉลองยศ ตำแหน่ง งานวันเกิด
งานเทศกาลต่างๆ ของท้องถิ่น การจัดงานต้องมี
ความสนุกสนานรื่นเริง ชื่นชมยินดี ยกย่องให้เกียรติ
สนุกสนาน ผ่อนคลายความเครียด
การแสดงที่เหมาะสมกับงานมงคล ได้แก่ รำอวยพร
การนำบทกลอนอวยพรที่ไพเราะมาใส่ทำนองเพลงและ
รำตามบท หรือรำอวยพรที่มีบทร้องอยู่แล้ว เช่น
ระบำไตรรัตน์ ระบำกฤดาภินิหาร ระบำเทพบันเทิง

ระบำดาวดึงส์ เป็นต้น

การแสดงในงานมงคลมีข้อห้าม

ไม่ควรจัดการแสดงที่มีความเศร้าโศก การลาจาก
ความพลัดพราก ไม่สมหวัง เพราะถือว่าเป็นการแสดง
ที่ไม่เหมาะสม
การจัดการแสดงที่มีการเฉลิมฉลองในท้องถิ่น
ควรเป็นการจัดการแสดงที่มีผู้แสดงเป็นจำนวนมาก
เช่น รำโคม แห่มังกร ฟ้อนเล็บ ฟ้อนเทียน เป็นต้น

*รำโคม ฟ้อนเทียน นิยมแสดงในยมค่ำคืน เพราะแสง
เทียนและโคมจะทำให้สวยงามมาก โขนและละครใน
นิยมจัดแสดงในภาคกลาง

Qr code ตัวอย่างการเเสดงของงานต่างๆ
งานมงคล

รำอวยพร ระบำเทพบันเทิง ระบำกฤดาภินิหาร

งานอวมงคล
งานที่จัดขึ้นเพื่อแสดงความเศร้าโศก เสียใจ ผิดหวัง
อาลัยรักผู้จากไป ส่วนมากจะเป็นงานจัดพิธีศพ เช่น
การแสดงสลับช่วงการสวดพระอภิธรรมศพ และการ
แสดงก่อนการฌาปนกิจศพ ที่เรียกว่า การแสดงหน้าไฟ
ที่นิยมแสดง เช่น รำมโนราห์ รำมอญร้องไห้ การแสดง
โขนตอนลักพานางสีดา ตอนนางลอย เป็นต้น
ซึ่งเป็นการแสดงเกี่ยวกับเนื้อหาที่มีการสูญเสีย
การจากไป ความเศร้าโศก เสียใจ แต่สอดแทรกคติ
สอนใจ ความงดงามของท่ารำ เพลงร้องที่มีทำนองช้า
โหยหวน เศร้าโศก จากวงปี่พาทย์