Ishak bin Haji Muhammad@Pak Sako

SEKOLAH KEBANGSAAN TOK SERA , 25050 KUANTAN
Buku Skrap Digital

Ishak bin Haji Muhammad

Tokoh sejarah tanah air dan cendekiawan
Melayu bertaraf negarawan

Disedikan oleh;
MUHAMMAD YUSUF AL HARRAZ BIN MOHAMAD ARIFADZILAH

TAHUN 4 AL BUKHARI

BIODATA PELAJAR

Nama pelajar : Muhammad Yusuf Al Harraz bin Mohamad Arifadzilah
Kelas: 4 Al Bukhari
Tarikh lahir : 26 September 2011
Tempat Lahir : HSNZ, Kuala Terengganu
Email: [email protected]
Nama guru sejarah : Encik Subhan Alias

Isi kandungan

TOPIK HALAMAN

1.0 Pengenalan 4
2.0 Biodata Tokoh 5
2.1. Galeri gambar tokoh 6

3.0 Pendidikan tokoh 7

4.0 Garis masa kerjaya tokoh 8

5.0 Garis masa perjuangan tokoh 9-11
5.1. Galeri gambar tokoh 12-13
6.0 Sumbangan tokoh
6.1. Galeri Gambar Tokoh 14
7.0 Karya-karya tokoh 15
16
7.1. Karya Sajak Tokoh
8.0 Penutup 17
18
9.0 Nilai-nilai murni
19
10.0 Rujukan
20

Penghargaan

Syukur kehadrat Illahi kerana dengan izinNya saya dapat menyiapkan buku skrap
digital ini.

Saya ingin mengucapkan terima kasih kepada ibubapa saya, Encik Mohamad
Arofadzilah bin Hussain dan Puan Norhasnida Azira binti Abdullah kerana telah
membantu saya dalam menyiapkan buku skrap digital ini.

Ucapan terima kasih juga saya ucapkan kepada guru sejarah saya, Encik Subhan
Alias kerana memberi dorongan kepada pelajar-pelajarnya untuk menyertai pertandingan
menghasilkan buku skrap digital sempena Sambutan Hari Kemerdekaan ini.

Akhir sekali saya ingin mengucapkan terima kasih kepada guru-guru di Sekolah
Kebangsaan Tok Sera kerana telah berjaya menganjurkan pertandingan-pertandingan
sempena sambutan Hari Kemerdekaan negara kita yang ke 64 . Pertandingan sebegini
memberi suntikan semangat kepada saya untuk menghargai jasa-jasa pejuang kemerdekaan
di negara saya Malaysia.

1

TOKOH KELAHIRAN PAHANG.

2

Ishak Haji Muhammad
Atau

Pak Sako

Nasionalis….Pejuang Kemerdekaan

3

1.0 PENGENALAN

• Ishak Haji Muhammad atau lebih dikenali sebagai Pak Sako merupakan
seorang penulis yang giat menulis sekitar tahun 1930an sehingga 1950an
Ishak Haji Muhammad adalah seorang nasionalis negara. Kelibatnya
bermula pada era sebelum kemerderkaan dan pascamerdeka. Gagasan
yang ingin diperjuangkan oleh Pak Sako ialah penyatuan Melayu Raya yang
mana Indonesia, Malaysia dan Brunei disatukan dalam satu serumpun.

4

2.0

Nama Ishak Hj. Muhammad

B sebenar

I

O gelaran Pak Sako

D

A Tarikh lahir 14 November 1909
T

A

Tempat Kampung Buntut Pulau, Temerloh,

T lahir Pahang.

O

K Nama Pena Hantu Raya, Isako San, Pak
Pandir Moden dan juga Anwar
O

H

Peta negeri Pahang

5

2.1 GALERI GAMBAR TOKOH

Gambar keluarga Pak sako
Dipetik dari akhbar Mingguan Malaysia 11 Januari 1976.

6 Gambar kenangan Pak Sako dan isterinya.

3.0 PENDIDIKAN TOKOH

• Pada tahun 1919 :Mendapat pendidikan awal di Sekolah Sekolah Inggeris Cliford
Laki-Laki Temerloh (kini Sekolah Kebangsaan Maktab Melayu Kuala Kangsar suatu ketika dahulu
Kampung Tengah, Temerloh)

• Pada tahun 1924 hingga 1928 : Melanjutkan pelajaran ke
Sekolah Inggeris Clifford Kuala Lipis

• Pada tahun 1929 : Pak Sako lulus sijil persekolahan dari
Sekolah Inggeris Raub.

• Pada tahun 1930, beliau melanjutkan pelajaran ke MCKK
(Maktab Melayu Kuala Kangsar) untuk berlatih
sebagai Pegawai dalam Perkhidmatan Pentadbiran Tanah
Melayu (Malayan Civil Service).

7

4.0 GARIS MASA KERJAYA TOKOH

Pada Tahun Beliau pernah memegang jawatan sebagai Timbalan
1931: Penolong Pegawai Daerah, Majistret Kelas III dan guru
bahasa sebelum menyertai dunia penulisan.
Beliau kemudiannya telah dilantik sebagai Majistret di
Bentong dan Rembau, Negeri Sembilan.

Pada Tahun Meletakkan jawatan sebagai majistret bagi Ishak bin Haji Muhammad adalah seorang
1935: menumpukan usaha menuntut kemerdekaan.Ketika itu yang kalau dimahkotakan sebagai
negara-negara di rantau Asia sedang bergelut bagi raja,baginda akan turun dari tahtanya,
Pada Tahun membebaskan diri daripada cengkaman penjajah. kalau menjadi presiden atau Perdana
1938: Menteri ,beliau akan menghilangkan diri,
Pada tahun beliau menghasilkan novel sulungnya yang tetapi jika diberikan mesin taip beliau akan
berjudul Putera Gunung Tahan. menulis sampai mati.

8

5.0 GARIS MASA PERJUANGAN TOKOH

Pada Tahun Pak Sako merupakan pengasas penerbitan akhbar Utusan Melayu yang
1939 hingga pada waktu itu sangat berpengaruh meniupkan semangat antipenjajah
dan berkhidmat bersama Abdul Rahim Kajai dan Yusof Ishak
1941: Pak Sako ditangkap penjajah kerana terlibat dengan Kesatuan Melayu
Muda (KMM) pimpinan rakannya Ibrahim Yaakob.
Pada Tahun Setelah dibebaskan apabila Jepun berjaya menakluk Singapura pada
1941: tahun yang sama, beliau menjadi Ketua Pengarang Berita Malai.

Pada Tahun Darurat diisytiharkan. PKMM diharamkan, Pak Sako disumbatkan sekali
1948: lagi di Penjara Pudu, Kuala Lumpur bersama Dr Burhanuddin Al-Helmy
dan Aziz Ishak.

9

5.0 GARIS MASA PERJUANGAN TOKOH

Pada Tahun Beliau kemudiannya telah dibebaskan tanpa
1953 :
syarat. Setelah bebas dari tahanan tidak
Pada tahun
1959: lama kemudian beliau dilantik Ketua

Pada Tahun Pengarang akhbar Semenanjung di
1964:
Singapura.

Beliau dilantik mengetuai Parti Buruh Malaya

dan Socialist Front.

Dalam pilihan raya umum (PRU) 1959, Ishak

bertanding bagi kawasan Bukit Bintang.

Pak Sako ialah pengasas penerbitan akhbar Utusan

Beliau bertanding di Temerloh, namun gagal Melayu

untuk menang.

10

5.0 GARIS MASA PERJUANGAN TOKOH

Pada Tahun Pak Sako telah ditahan sekali lagi sewaktu tercetusnya konfrontasi
1965 : antara Malaysia dengan Indonesia,

Pada tahun Selepas dibebaskan ,beliau kembali menulis dengan Utusan Melayu dan
1965 hingga penulis ruangan pojok “Pepatah Petitih” dalam majalah Gila-gila.

1966 :

11 Pak Sako bersama Dr. Burhanuddin Al Helmi

5.1 GALERI GAMBAR TOKOH

Dari kiri Dr Syed Hussein Ali, x dikenali, isteri Pak Sako,
Pak Sako Ishak Hj. Muhammad, Pengerusi Parti Boroh

Malaya dan Tan Kee Hai S/U PBM
Pak Sako bersama barisan pemimpin PKMM pada tahun 1946

12

5.1 GALERI GAMBAR TOKOH

Gambar Pak Sako ketika dalam tahanan
Pada bulan Julai 1948, Pak Sako telah ditangkap oleh Kerajaan penjajah British.

13

6.0 SUMBANGAN TOKOH

• Pak Sako menggunakan novel dan cerpen sebagai saluran untuk mengobarkan
semangat orang Melayu dan menyedarkan mereka tentang kedudukan mereka yang
mundur dalam politik, ekonomi dan sosial. Sikapnya yang antipenjajah diluahkannya
dalam novel dan cerpennya.Beliau telah menghasilkan tidak kurang daripada 23 buah
cerpen pada waktu sebelum Perang Dunia Kedua. Dua buah daripada 17 novelnya
Putera Gunung Tahan dan Anak Mat Lela Gila adalah antara novelnya yang mendapat
sambutan hangat.Selain Utusan Melayu, Berita Malai dan Warta Malaya beliau juga
menulis dalam akhbar Watan, Warta Jenaka, Semangat Asia, Pelita Malaya, dan Suluh
Asia.

14 Pak Sako merupakan pejuang kemerdekaan

6.1 GALERI GAMBAR TOKOH

Makam Pak Sako di Tanah Perkuburan Islam Kampung Buntut
Pulau , Jalan Triang, Temerloh , Pahang.

Nama sebuah dewan sempena nama tokoh terletak di Kuala Lumpur

15

7.0 KARYA –KARYA TOKOH

Novel ini adalah sebuah novel politik Novel ini ditulis untuk menyindir orang Kritikan sikap bangsawan Melayu yang lupa
yang bertujuan untuk meniup semangat orang British. Ianya juga untuk menanam akan peranan masing-masing. Orang Melayu
cinta akan tanah air, semangat ingin semangat kebangsaan kepada orang melayu hanya sekadar menjerit Merdeka! tatkala
hidup maju dan bebas daripada belenggu dan bebas daripada belenggu penjajahan. menyambut turunnya Union Jack, tetapi tidak
penjajahan. Novel ini juga menyindir Selain itu novel Anak mat Lela menyindir tahu cara untuk mengisi kemerdekaan itu nanti.
dan menentang pegawai British yang sikap tidak adil penjajah dan pembesar Orang Melayu semakin terhimpit di bumi
menduduki dan mentadbir negara ini. melayu terhadap masyarakat melayu. sendiri dek sikap mereka. Novel ini
menyedarkan orang-orang Melayu agar tidak
16 berdagang di tanah sendiri.

7.1 KARYA SAJAK PAK SAKO

17

8.0 PENUTUP

• Pak Sako merupakan salah seorang tokoh sejarah yang memberi sumbangan besar
kepada negara kita. Beliau merupakan seorang nasionalis yang berjuang tanpa senjata
tajam.Perjuangan beliau disalurkan melalui penulisan-penulisan beliau sehingga
membangkitkan kemarahan penjajah pada ketika itu. Pada 29 Jun 1973, Universiti
Malaya telah menganugerahi beliau Ijazah Kehormat Doktor Kesusasteraan dan pada
29 Mei 1976 pula, dianugerahkan gelaran “Pejuang Sastera” oleh Perdana Menteri
Malaysia.Pak Sako kembali ke rahmatullah pada 7 November 1991 ketika berusia 82
tahun di rumahnya di Kampung Bukit Raya, Hulu Langat, kerana diserang angin ahmar.
Kisah perjuangan Pak Sako ini wajar diberi perhatian terutama ketika pasca merdeka
supaya anak-anak muda memahami bahawa pejuang kemerdekaan bukan hanya pada
senjata tajam tetapi juga pada pena penulisan.

18

9.0 NILAI MURNI

1. Kita perlu menghargai jasa-jasa orang yang telah banyak
menabur jasa untuk memerdekakan negara kita.

2. Kita perlu berbangga dengan adat dan budaya kita sendiri.
3. Kita perlu berani menegakkan kebenaran.

19

10.0 RUJUKAN

1. Orang sumber:
Cik Latifah binti Mohamad Ariffin; Pensyarah Kursus Sejarah, Kolej Vokasional Kuantan

2. Internet dari laman sesawang:
https://en.wikipedia.org/wiki/Ishak_Haji_Muhammad
ttps://www.pnm.gov.my/pnm/resources/UploadFile/Koleksi/Koleksi Peribadi/PAKSAKO.pdf
https://www.bharian.com.my/rencana/sastera/2017/08/309927/novel-pak-sako-kritik-sikap-melayu
http://penatokoh.blogspot.com/2014/02/pak-sako.html
https://dokumen.tips/documents/pak-sako-dan-biodata.html
https://padlet.com/khairinsanie99/m3uzbg08p1yf
https://www.scribd.com/document/124504690/PAK-SAKO-dan-biodata
https://lamanpahang.blogspot.com/

20