สรุปผลการดำเนินงานโครงการชาวตลาด (ต.มะรือโบออก)

รายงานสรปุ ผลการดาเนินงาน
โครงการศูนย์ฝกึ อาชพี ชมุ ชน
รปู แบบกลุ่มสนใจ วิชา การทาปลาสม้

ระหวา่ งวันท่ี ๑๓ - ๑๖ ธ.ค.๒๕๖๕
ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั

อาเภอเจาะไอรอ้ ง
สานักงานการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั

จังหวัดนราธวิ าส

บันทึกข้อค. วาม

สว่ นราชการ ......…ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอเจาะไอร้องจงั หวัดนราธวิ าส
ท่ี ..................................................................... วันที่ ๕ มกราคม ๒๕๖๕

เร่ือง รายงานจานวนผเู้ ขา้ รว่ มโครงการศนู ยฝ์ ึกอาชพี ชุมชน (รปู แบบกลุ่มสนใจ) วชิ าการทาปลาส้ม จานวน ๑๐ ชว่ั โมง

ปงี บประมาณ ๒๕๖๔
เรยี น ผอู้ านวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอเจาะไอร้อง

๑.เร่ืองเดิม ตามท่ีสานักงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง ได้
มอบหมายให้นางสาวมาดีฮ๊ะ เจ๊ะเมาะ พนักงานราชการ ตาแหน่งครูกศน.ตาบลจัดโครงการอาชีพกลุ่มสนใจวิชาการทา
ปลาส้ม น้นั

๒.ข้อเท็จจริง ในการนี้ ข้าพเจา้ นางสาวมาดีฮะ๊ เจ๊ะเมาะ ครูกศน.ตาบล ได้ดาเนินการเปน็ ที่เรียบร้อยแล้ว
จงึ ขอรายงานจานวนผู้เขา้ รว่ มโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน (รปู แบบกลมุ่ สนใจ ) วชิ าการทาปลาส้ม จานวน ๑๐ ช่วั โมง
ประจาภาคเรยี น ๒/๒๕๘๔ ดงั รายละเอยี ดดังแนบ

ลาดับที่ โครงการ/กจิ กรรม ค่าเปา้ หมายตามแผน ผลการดาเนินงาน
๑ (คน) (คน)
โครงการศูนยฝ์ กึ อาชีพชุมชน (รูปแบบกลุ่มสนใจ ๖ ๖
) วชิ าการทาปลาส้ม จานวน ๑๐ ชวั่ โมง
๑๐๐% ๑๐๐%
รวม

๓.ข้อกฎหมาย ระเบียบ คาสั่ง -ตามคาส่ังสานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ที่ ๔๘๙/๒๕๕๑ ลงวันท่ี ๒๑
เมษายน ๒๕๕๑ เรอื่ ง การมอบอานาจใหผ้ อู้ านวยการสถานศึกษาศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
อาเภอและผู้อานวยการสถานศึกษาศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยเขตปฏิบัติราชการแทน ข้อ ๑
และ ขอ้ ๘

๔.ขอ้ เสนอแนะ -

จงึ เรียนมาเพื่อโปรดทราบ

ลงชอ่ื ............................................
(นางสาวมาดีฮะ๊ เจ๊ะเมาะ)
ครูกศน.ตาบล

ความเห็นผอู้ านวยการศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอรอ้ ง
...................................................................................................................................................................... ......................
............................................................................................................................. .............................................................

ลงช่ือ....................................
(นายคมกฤช สาหลัง)

ผู้อานวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง

คานา

ตามที่สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดนราธิวาส ได้จัดสรร
งบประมาณประจาปี ๒๕๖๕ ตามแผนงาน:ยุทธศาสตร์เพ่ือสนับสนุนด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากร
มนุษย์ โครงการขับเคล่ือนการพัฒนาการศึกษาท่ียั่งยืน กิจกรรมส่งเสริมศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน งบรายจ่ายอ่ืน โครงการ
ศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชาการทาปลาส้มการจัดการเรียนรู้อาชีพเพื่อการมีงานทา สามารถสร้างอาชีพที่มั่นคงให้กับ
ผ้เู รียนและสามารถสรา้ งรายไดไ้ ด้จริงหลงั จากสาเรจ็ การศึกษา ได้มอบหมายให้ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษา
ตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง ซ่ึงเป็นหน่วยงานที่มีหน้าท่ีให้บริการการศึกษาและส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้แก่
ประชาชน จึงได้จัดทาโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจวิชาการการทาปลาส้มจานวน ๘ ช่ัวโมง เพ่ือ
กลุ่มเป้าหมายที่เข้ารับการฝึกวิชา วิชาการทาปลาส้มสามารถประกอบอาชีพได้อย่างต่อเน่ือง มีงานทาและมีรายได้
เพยี งพอต่อการดารงชีวิตของตนเองและครอบครัว รวมท้ังได้รับการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้มีแนวทางในการดาเนินชีวิต
ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง แบบยั่งยนื และเขม้ แข็ง

บัดนี้การดาเนินการดังกล่าวลุล่วงไปด้วยดี ทางศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
อาเภอเจาะไอรอ้ งและครูกศน.ตาบลมะรือโบออกได้จัดทาสรุปโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจวิชาการ
การทาปลาส้มจานวน ๑๐ ชั่วโมง ประจาปีงบประมาณ ๒๕๘๕ ได้สรุปสาระสาคัญในภาพรวมของการดาเนินงาน เพื่อ
เผยแพร่ผลงานการจัดกิจกรรม อันจะเป็นประโยชน์แก่ผู้บริหาร ผู้ปฏิบัติงาน และภาคีเครือข่าย เพื่อนาไปเป็นข้อมูล
พ้ืนฐานในการพัฒนางานให้เกดิ ประโยชน์แกป่ ระชาชนกลมุ่ เป้าหมายได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพต่อไป

นางสาวมาดฮี ะ๊ เจ๊ะเมาะ
ครกู ศน.ตาบลมะรือโบออก

สารบญั หน้า
เรอ่ื ง
บทท่ี ๑ บทนา ๑
- ความเป็นมาและความสาคัญของโครงการ ๑
- วัตถุประสงค์ ๑
- เปา้ หมาย ๒
- งบประมาณ ๒
- ผรู้ บั ผิดชอบโครงการ ๒
- เครือข่ายท่ีเกีย่ วข้อง ๒
- โครงการทเ่ี กีย่ วข้อง ๒
- ผลลัพธ์
บทท่ี ๒ เอกสารทีเ่ กยี่ วข้อง ๓
- การผลติ ปลาส้ม ๓
- ข้ันตอนการเตรียมวตั ถุดบิ ในการทาปลาส้ม ๔
- ขนั้ ตอนการผสมวัตถุดิบในการทาปลาส้ม ๕-๘
- การเก็บรกั ษาปลาส้ม ๙
บทท่ี ๓ วธิ ดี าเนินการ ๙
- ข้นั เตรยี มการ ๙
- ขัน้ ดาเนินการ ๙
- นิเทศ ติดตามผล รายงานผล/ประเมนิ ผล ๘ - ๑๑
บทที่ ๔ ผลการศึกษา ๘
บทท่ี ๕ สรุปผลการศึกษา ๘
- สรุปผลการศกึ ษา ๘
- ประโยชนท์ ่ไี ดร้ บั ๘
- ข้อเสนอแนะ
บรรณานกุ รม ๑
ภาคผนวก
- ภาพประกอบกิจกรรม
- โครงการ
- บันทกึ ขออนญุ าตจัดกิจกรรม
- เอกสารขออนุมตั ิ
- หนงั สอื เชญิ
- คาส่งั
- รายช่อื ผเู้ ข้ารว่ มกิจกรรม
- แบบประเมินโครงการ/กิจกรรม

บทท่ี ๑

บทนา

ความเปน็ มาและความสาคัญ

จากสถานการณ์สภาพปัญหาทางเศรษฐกิจในปจั จบุ ันการดาเนินชีวติ ประจาวันของประชาชนส่วน
ใหญอ่ ยู่ในสถานการณ์ทลี่ าบากในการใชจ้ า่ ยในแต่ละวันมีค่าครองชีพทีส่ ูงข้ึนเรื่อยๆ เน่ืองมาจากเศรษฐกิจไม่ดีเน่ืองจาก
เศรษฐกิจที่ตกตา่ ในระดับประเทศทาใหเ้ กิดปัญหาทางเศรษฐกิจอยา่ งต่อเน่อื งทงั้ ในระดับชุมชน และครอบครัว ดว้ ยเหตุ
นี้ประชาชนในตาบลมะรือโบออกมีความสนใจในการฝึกทักษะการประกอบอาชีพเพื่อนามาใช้ในชีวติ ประจาวนั อาชพี
การทาปลาส้มเปน็ อาชพี อิสระท่ีผ้เู รยี นสามารถนามาเปน็ อาชีพหลกั หรืออาชีพรองได้ เนือ่ งจากเปน็ อาชพี ทผี่ ู้สนใจ
สามารถเรียนรไู้ ด้ง่ายไมย่ ่งุ ยาก มีตน้ ทุนในการประกอบอาชีพไม่มาก เพราะเปน็ อาชพี ทใี่ ชฝ้ มี ือ และทกั ษะในการ
ประกอบอาชีพ และในปจั จบุ ันที่สภาพเศรษฐกิจทยี่ า่ แย่ ราคาสนิ คา้ ตามท้องตลาดทส่ี งู ข้ึน ทาให้มผี ลกระทบตอ่
ประชาชนเปน็ อยา่ งมาก อาชพี การทาปลาส้มเปน็ อาชีพหนง่ึ ทีเ่ ปน็ ช่องทางในการประกอบอาชพี ของผู้ทีย่ งั ไมม่ งี านทา
หรอื ผทู้ ี่ต้องการหารายได้เสริมจากอาชีพหลกั ท่ีทาอยู่ เพื่อให้มรี ายไดเ้ พ่มิ ข้นึ ประกอบกับในพน้ื ท่ีมปี ลาน้าจืดท่ีสามารถ
นามาเป็นปลาสม้ ได้

ดังนัน้ ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง จึงไดจ้ ดั ทาโครงการวิชา การทา
ปลาสม้ ข้ีนเพื่อให้มีความรูแ้ ละทกั ษะอาชพี เพื่อแปรรปู เพม่ิ มูลค่าให้สนิ ค้าในท้องถ่นิ พฒั นาอาชีพเดมิ สร้างอาชีพใหม่
เพ่อื ใหม้ ที ักษะความรู้ความสามารถในการประกอบอาชพี ได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพมรี ายได้เพียงพอต่อการยังชีพของ
ตนเอง และครอบครัวตอ่ ไป

วตั ถปุ ระสงค์
เพ่ือให้มีความรู้และทักษะอาชพี เพ่ือแปรรปู เพิ่มมูลค่าใหส้ ินคา้ ในทอ้ งถ่ิน พัฒนาอาชีพเดิมสรา้ งอาชีพใหม่

สามารถนาความรู้และทักษะไปใช้ได้

เพอื่ สรา้ งรายได้ลดรายจา่ ยให้กับประชาชนในครอบครวั และชมุ ชนสร้างอาชพี เสริมใหก้ บั ครัวเรอื นในพ้นื ที่

เปา้ หมาย

๑.เชงิ ปริมาณ

- ประชาชนทสี่ นใจ จานวน ๖ คน

รวมจานวนทั้งหมด ๖ คน

๒.เชงิ คุณภาพ

 ประชาชนในพืน้ ท่ตี าบลมะรือโบออก อาเภอเจาะไอร้อง จังหวัดนราธิวาส ท่เี ข้ารว่ มในโครงการได้มี

ความรูแ้ ละทักษะอาชีพเพื่อแปรรปู เพ่ิมมลู คา่ ให้สินค้าในท้องถิ่น พฒั นาอาชีพเดิม สรา้ งอาชีพใหมส่ ามารถนา

ความรแู้ ละทักษะไปใช้ เพื่อสรา้ งรายได้ลดค่ารายจ่ายให้กับประชาชนในครอบครวั และชุมชน สรา้ งอาชีพเสริม

ใหก้ ับครัวเรือนในพ้นื ที่

๒

งบประมาณ
แผนงาน: ยุทธศาสตร์เพ่ือสนับสนุนด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ โครงการ

ขับเคล่ือนการพัฒนาการศึกษาท่ียั่งยืน กิจกรรมส่งเสริมศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน งบรายจ่ายอ่ืน โครงการศูนย์ฝึกอาชีพ

ชุมชน รหสั งบประมาณ ๒๐๐๐๒๓๕๐๕๒๗๐๐๐๒๓ ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.๒๕๘๕ รายละเอยี ดคา่ ใช้จา่ ยดังนี้

- คา่ ตอบแทนวิทยากร ๑๕๐ บาท X ๘ ชวั่ โมง เปน็ เงิน ๑,๕๐๐ บาท

- ค่าวัสดดุ าเนนิ งาน เปน็ เงิน ๙๐๐ บาท

รวมเปน็ เงิน ๒,๔๐๐ บาท

(เงนิ สองพนั สีร่ ้อยบาทถว้ น)

* หมายเหตุ ถวั จา่ ยทุกรายการตามจ่ายจริง

แผนการใชง้ บประมาณ

กิจกรรมหลัก ไตรมาสท่ี ๑ ไตรมาสที่ ๒ ไตรมาสที่ ๓ ไตรมาสที่ ๔
(ต.ค.-ธ.ค ๒๕๘๔) (ม.ค.-มี.ค. (๒๕๘๕) (เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๘๕) (ก.ค.-ก.ย. ๒๕๘๕)

๑.สารวจกล่มุ เป้าหมาย  - - -
- - -
๒.ประชมุ /  -
วางแผนการดาเนินงาน - -
-
๓.เขียนโครงการเพ่ือขอ  - -
-
อนุมตั ิ - -
-
๔.แตง่ ต้งั คาสั่ง  - - -
คณะทางาน - - -
-
๕. ดาเนินการโครงการ -

ศนู ย์ฝึกอาชีพชมุ ชน

วิชาการทาปลาส้ม (กล่มุ (๒,๔๐๐ บาท)

สนใจ ๘ ชั่วโมง)

๘.นิเทศ/ติดตามผล 

๗.สรปุ ประเมินผล 
โครงการ

๘.สรุปและรายงานผล 

การดาเนินงาน

. ผูร้ ับผดิ ชอบโครงการ
ชือ่ นางสาวมาดีฮ๊ะ เจ๊ะเมาะ ตาแหนง่ ครูศูนยก์ ารเรียนร้ชู มุ ชน หมายเลขโทรศพั ท์ ๐๘๑ – ๐๙๙๒๔๔๐

เครอื ข่าย
๘.๑ องค์การบรหิ ารสว่ นตาบลมะรอื โบออก
๘.๒ กานนั ผใู้ หญ่บ้าน
๘.๓ วิทยากรอาชีพ

๓

โครงการทเ่ี กีย่ วข้อง ๓
๑๑.๑ โครงการชั้นเรยี นวชิ าชพี
๑๑.๒ โครงการพฒั นาทักษะอาชพี ระยะสั้น
๑๑.๓ โครงการ ๑ อาเภอ ๑ อาชีพ

ผลลพั ท์ ( Outcome )
ประชาชนท่เี ข้ารว่ มในโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชาการทาปลาส้ม มีความรู้และทักษะอาชีพเพื่อ

แปรรูปเพิ่มมูลค่าให้สินค้าในท้องถ่ิน พัฒนาอาชีพเดิม สร้างอาชีพใหม่สามารถนาความรู้และทักษะไปใช้ เพ่ือสร้าง
รายไดล้ ดรายจ่ายใหก้ บั ครอบครัวและชมุ ชนสร้างอาชีพเสรมิ ให้กบั ครวั เรอื นในพื้นท่ี

ดชั นีช้ีวัดผลสาเร็จของโครงการ
๑๓.๑ตวั ชี้วดั ผลผลิต ( Output )
- กลมุ่ เป้าหมาย ร้อยละ ๘๐ ที่ผ่านการฝึกอบรมทักษะอาชพี ตามวตั ถุประสงค์ของโครงการ
๑๓.๒ตัวชีว้ ัดผลลัพธ์
-ร้อยละ 90 ของกลุ่มเป้าหมายสามารถนาความรู้ที่ได้รับจากการฝึกอบรมนาไปปฏิบัติและพัฒนา

คณุ ภาพชวี ิตให้มีความมน่ั คง

๔

บทท่ี ๒
เอกสารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง

ปลาส้มเป็นผลติ ภัณฑจ์ ากปลานา้ จดื ทนี่ ามาหมกั ทั้งตวั หรือเอาเฉพาะเนอื้ ร่วมกบั ขา้ วน่งึ สุก และกระเทยี ม จน
ได้ผลิตภณั ฑ์ปลาส้มที่มีรสเปรี้ยว เนอ้ื ปลาน่มุ มีกล่นิ หอม นิยมรับประทานกันในทุกภาค

การผลิตปลาส้ม เปน็ การถนอมอาหารจากภมู ิปัญญาพนื้ บ้านท่ีสบื ทอดกันมายาวนาน ซ่ึงปัจจบุ นั แพร่กระจาย
ทาในทุกภาค และต่างมีสตู รท่ีแตกตา่ งกัน ท้งั การเลือกใชช้ นิดปลา และส่วนผสม จนเกดิ เปน็ ผลติ ภัณฑ์ปลาสม้ หลาย
แบบในแต่ละทอ้ งถิน่ โดยปลาท่นี ยิ มใชท้ าปลาส้ม ได้แก่
– ปลาตะเพยี น (นยิ มมากที่สุด)
– ปลานวลจันทร์
– ปลาย่ีสก
– ปลาเทโพ
– ปลาสร้อย
– ปลากราย
– ปลาจีน
– ฯลฯ

วตั ถุดบิ ในการทาปลาส้ม
1. ปลา
ปลาทใ่ี ชท้ าปลาส้มจะเปน็ ปลานา้ จดื (ปลาทะเลก็ทาได้เชน่ กัน) โดยอาจเป็นปลามเี กล็ดหรือไม่มีเกลด็ กไ็ ด้ แตท่ ่วั ไปนิยม
ใช้ปลาทีล่ าตวั แบนหรอื ค่อยข้างแบน ใหเ้ นอ้ื มาก เน้ือติดมันเปน็ บางสว่ น เน้อื ปลาเหนียว ไมย่ ยุ่ ง่าย และมีสีขาวอมชมพู
ได้แก่ ปลาตะเพยี น ปลานวลจันทร์ ปลาเทโพ ปลายี่สก และปลากราย เปน็ ต้น

๕

2. เกลอื
เกลอื อาจใช้เป็นเกลอื สมุทรหรอื เกลอื สินเธาว์ (เกลอื เหมือง) แต่ปัจจุบัน นิยมใช้เกลือสินเธาวม์ ากที่สุด เพราะหาไดง้ ่าย
และราคาถูก เกลือท่ีใชท้ าหน้าท่ียบั ยง้ั การเติบโตของจุลนิ ทรยี ท์ ีท่ าให้เกิดการเน่า แต่ไม่มีผลตอ่ จุลินทรียท์ ่ที นเคม็ ได้ดี
โดยเฉพาะจลุ ินทรยี ป์ ระเภทผลิตกรด นอกจากน้ัน ยงั ทาหน้าท่ีรักษาเนื้อสัมผัส และเพมิ่ รสเคม็ ใหแ้ ก่เน้อื ปลา

3. ข้าวเหนยี วนึง่ และนา้ ซาวข้าว
ข้าวเหนยี วนึ่ง และนา้ ซาวขา้ ว ถือเป็นแหล่งแปง้ หรือแหล่งอาหารทีส่ าคัญของจลุ ินทรยี ป์ ระเภทผลิตกรด หากไมใ่ ส่จะ
ทาให้เกดิ ความเปร้ียวนอ้ ยหรือเนอื้ ปลาจะไมม่ ีรสเปร้ยี วเลย เพราะจลุ นิ ทรยี ป์ ระเภทผลิตกรดจะมนี ้อยตามมา
นอกจากน้ัน ข้าวเหนียวน่ึง และน้าซาวข้าวยงั ทาหน้าทช่ี ่วยดับกล่ินคาวปลาร่วมด้วยเม่ือจลุ ินทรีย์ยอ่ ยแป้ง และผลิต
กรดออกมา แลว้ ซึมผ่านเข้าสู่เน้ือปลาจะทาให้เน้ือปลามีรสเปรี้ยว ย่ิงหมกั ไวน้ านความเปรย้ี วจะเพิ่มข้ึนเรือ่ ย และจะ
หยุดเปรี้ยวจนกวา่ จลุ ินทรยี ย์ ่อยแปง้ จนหมด ดังน้นั ความเปรย้ี ว และระยะเวลาท่ีทาใหเ้ นอ้ื ปลาเปร้ยี วจะขนึ้ อยูก่ บั
ปริมาณข้าวนึง่ ที่ใส่ และระยะการหมกั ทิ้งไว้

4. กระเทยี ม
กระเทยี ม เป็นวตั ถดุ บิ ที่ทาให้หนา้ ทีย่ ับยง้ั จลุ ินทรียท์ ที่ าให้เกดิ การเน่า แต่ไม่มีผลต่อจลุ นิ ทรีย์ผลติ กรด ทาใหจ้ ลุ ินทรีย์
ผลิตกรดเตบิ โตได้รวดเรว็ นอกจากน้นั ยังทาหน้าทชี่ ่วยปรบั ปรุงเน้ือสัมผสั ช่วยเพม่ิ กล่ินหอม ดับกลนิ่ คาวปลา และเพิ่ม
รสเผด็ เวลารับประทาน

5. ส่วนผสมอืน่ ๆ เช่น น้าตาล และเคร่อื งปรุงรสต่างๆ จะทาหน้าท่ปี รบั ปรงุ รสชาติ และปรบั ปรุงเนอื้ สัมผัสของเนื้อปลา
ได้ดียง่ิ ขึ้น

๖

วิธที าปลาส้ม
วัตถุดบิ
1. เน้อื ปลาหรือตวั ปลา 10-20 กโิ ลกรมั
2. กระเทยี มสบั 1 กโิ ลกรัม
3. ข้าวเหนียวน่งึ 1 กิโลกรัม
4. น้าซาวข้าว 0.5 ลติ ร (อาจไม่ใชก้ ็ได้)
5. เกลือ 300 กรัม (ประมาณ 1 กามอื )
6. นา้ ตาล 5-10 ชอ้ น
7. ผงชรู ส 2-3 ช้อน

ขน้ั ตอนการเตรียมวตั ถุดิบ
1. ขอดเกลด็ และควักไส้ ก่อนล้างทาความสะอาด 1-2 น้า
– ปลาสม้ ตัว หลังจากขอดเกล็ด ควักไส้ และล้างทาความสะอาด อาจตดั หวั ออกหรอื ไม่ต้องตดั หวั ก็ได้
– ปลาสม้ แผน่ ให้แล่เอาเนื้อปลาออกจากกระดูกเปน็ แผ่นๆ จากนัน้ เลาะเอาก้างขนาดใหญ่ออก หรอื ไม่ต้องเลาะเอาก้าง
ขนาดใหญ่ออกก็ได้
– ปลาส้มชน้ิ /ปลาสม้ สบั ให้นาแผ่นปลาทีเ่ ลาะออกจากก้างมาสบั เป็นช้นิ ๆขนาดใหญ่ แต่ขนาดเล็กกวา่ ปลาสม้ แผ่น ซง่ึ
อาจเลาะเอาก้างขนาดใหญ่ออกหรือไมเ่ อาออกก็ได้
– ปลาสม้ ฟัก/ปลาส้มบด หมายถงึ หลงั แลเ่ น้อื ปลา ให้เลาะเอากา้ งขนาดใหญอ่ อก กอ่ นสับหรอื บดเน้อื ปลาให้ละเอยี ด
หรอื เปน็ ชิ้นเลก็ ๆ
– ปลาส้มเสน้ หมายถงึ หลังแล่เนอื้ ปลาออกเป็นแผน่ ใหเ้ ลาะเอากา้ งขนาดใหญ่ออก ก่อนสับเปน็ ช้ินเรียวยาวหรือเฉือน
เปน็ เส้นๆ
2. นากระเทียมมาปอกเปลือก ตาโขลกหรือบดให้เปน็ ช้ินเล็กๆ
3. นาขา้ วเหนยี วมานึง่ ใหส้ ุก

ขนั้ ตอนการผสมวตั ถดุ บิ
1. นาเนื้อปลาหรอื ตวั ปลามาคลุกผสมกับวตั ถุดบิ ที่เตรียมไวใ้ นชามขนาดใหญ่ ได้แก่ กระเทียม ขา้ วเหนยี วน่งึ หรือน้าซาว
ขา้ ว เกลือ และน้าตาล โดยการคลกุ พร้อมกับขยาดว้ ยมือ นาน 10-20 นาที
2. นาปลาทค่ี ลกุ กบั ส่วนผสมแลว้ ใสก่ ระปกุ ก่อนปดิ ฝาใหส้ นทิ หรือ บรรจใุ สถ่ งุ พลาสติก
3. สาหรบั ปลาสม้ สับ นยิ มป้นั เปน็ ก้อน ก่อนนามาห่อด้วยใบตอง หรือ ใส่ถงุ พลาสติก ก่อนใช้ท่อนไมก้ ลมรีดใหเ้ ป็นแผ่น
แล้วรดั ด้วยหนังยาง
4. นาภาชนะหมกั ปลาสม้ ต้ังทิ้งไว้ในร่ม นาน 3-4 วัน ก็พร้อมรบั ประทาน ทัง้ น้ี หากเป็นฤดูร้อนจะเปน็ ปลาส้มได้เรว็
ประมาณ 2-3 วัน แต่หากเป็นฤดูหนาวอาจนานถึง 5-7 วนั แล้วนามาทอด

๗

การเกบ็ รักษาปลาส้ม
ปลาสม้ ท่ีหมกั จนไดร้ สเปรยี้ วเหมาะแก่การรบั ประทานแล้ว หากเก็บไว้ในอุณหภมู หิ ้องหรือวางไวใ้ นตู้กบั ขา้ วจะเก็บได้
นาน 1-3 วัน ขนึ้ อยู่กับความร้อนของอากาศ หลังจากน้นั จะเปรยี้ วมาก ไม่เหมาะรับประทาน แต่หากเกบ็ ไวใ้ นตู้เยน็
ประมาณ 8-10 ºC จะเกบ็ ได้นาน 3-4 สปั ดาห์ หากเกบ็ ในชอ่ งแชแ่ ข็งจะเก็บได้นานประมาณ 3 เดือน

๘

บทที่ ๓
วธิ ดี าเนินการ

โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชา การทาปลาส้มหลักสูตรพัฒนาอาชีพรูปแบบกลุ่มสนใจ ๑๐ ช่ัวโมงของศูนย์
การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง จังหวัดนราธิวาส เป็นโครงการที่จัดทาข้ึน เพื่อให้
ประชาชนกลุ่มเป้าหมายเข้ารับการฝึกอบรมวิชา การทาปลาส้มสามารถนาไปประกอบอาชีพได้ มีงานทาและมีรายได้
เพยี งพอต่อการดารงชีวิตของตนเองและครอบครัว รวมท้ังได้รับการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้มีแนวทางในการดาเนินชีวิต
ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง แบบยั่งยนื และเขม้ แขง็ โดยมีขน้ั ตอนการดาเนินงาน ดงั น้ี

ข้ันที่ ๑ ขนั้ การเตรยี มการ
๑.๑ประชมุ /วางแผนบุคลากร
๑.๒ จดั เวทีประชาคมสารวจความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย
๑.๓ เขียนโครงการเพื่อเสนอขออนมุ ัตงิ บประมาณในการดาเนนิ โครงการ

ข้นั ท่ี ๒ ขัน้ ดาเนินการ
ดาเนินการจดั กจิ กรรมตามโครงการศูนย์ฝกึ อาชีพชุมชน วชิ าการทาปลาสม้ หลักสูตรพัฒนา

อาชพี รูปแบบกลมุ่ สนใจ ๘ช่วั โมง
ขน้ั ที่ ๓ นเิ ทศตดิ ตามผล และรายงานผล / ประเมนิ ผล
๓.๑ การนิเทศติดตามผลการดาเนินโครงการ
๓.๒ การประเมนิ ผลและสรุปผลการดาเนินโครงการ
๓.๓ การรายงานและเผยแพรผ่ ลการดาเนินโครงการ

ดชั นชี ี้วดั ผลสาเรจ็ ของโครงการ (Key Performance Indicator: KPI)

ตัวช้วี ัดความสาเรจ็ สอดคล้องกบั วธิ ีการประเมิน เครือ่ งมอื ท่ีใช้
มาตรฐาน กศน.ที่
ผลผลิต (Outputs) การสังเกต แบบบันทึกการสังเกต
กลุ่มเปา้ หมายในพื้นทีต่ าบล ๑,๒
มะรือโบออก อาเภอเจาะไอ ประเมินความพึงพอใจ แบบประเมินความพงึ
รอ้ ง จานวน ๘ คน ๑,๒ ของผูเ้ ข้าร่วมกิจกรรม พอใจ
ผลลพั ธ์ (Outcomes) ร้อย
ละ ๘๐ ของกลุ่มเปา้ หมาย
ในพื้นทตี่ าบลมะรือโบออก
นาความรู้ ไปประกอบ
อาชพี สามารถสรา้ งรายได้
ให้กับตนเองในอนาคต และ
สามารถนาความรู้ไป
ถ่ายทอดใหก้ ับประชาชนใน
ชุมชน

๙

บทที่ ๔
ผลการศกึ ษา

ผลการศึกษาความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชา การทาปลาส้มรูปแบบกลุ่มสนใจ
จานวน ๑๐ ชั่วโมงของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง จังหวัดนราธิวาส
จานวน ๖ คน ปรากฏผลดงั น้ี

๑. ผลการศกึ ษาข้อมลู เก่ยี วกับสถานภาพของผตู้ อบแบบสอบถาม
ผูต้ อบแบบสอบถามในการศึกษาในครั้งน้ี เปน็ ประชาชนในตาบลมะรอื โบออก หมู่ท่ี ๘ บ้านกูแบปูยู อาเภอเจาะไอร้อง
จงั หวัดนราธิวาส ท่ีเข้าร่วมโครงการโดยใชค้ ่ารอ้ ยละดงั ปรากฏในตารางที่ ๑ ดังน้ี

ตาราง ๑แสดงจานวนและค่าร้อยละของนักศึกษากลุ่มเปา้ หมายจาแนกตามสถานภาพของกลุ่มเปา้ หมาย

สถานภาพของประชากร จานวน รอ้ ยละ

๑. เพศ - ๐
๑.๑ ชาย ๖ ๑๐๐
๑.๒ หญงิ ๖ ๑๐๐
รวม
๓ ๕๐
๒. อายุ ๓ ๐
๒.๑ ระหวา่ ง ๑๕-๓๙ ปี ๖ ๕๐
๒.๒ ๔๐-๕๙ ปีขึน้ ไป
รวม ๖ ๑๐๐
- ๑๐๐
๓. ระดบั การศกึ ษา ๐ ๐
๓.๑ ประถมศกึ ษา - -
๓.๒ มธั ยมศึกษาตอนต้น - -
๓.๓ มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ๖ ๑๐๐
๓.๔ ปวส.
๓.๕ ปรญิ ญาตรี
รวม

จากตารางที่ ๑ ผู้ตอบแบบสอบถามมีจานวน ๖ คน จาแนกตามสถานภาพ ดงั น้ี
๑. เพศเป็นเพศชาย จานวน - คนคิดเปน็ ร้อยละ ๐
๒. อายุ ระหวา่ ง ๑๕- ๓๙ ปี จานวน ๓ คน คิดเป็นรอ้ ยละ ๕๐
๓. ระดบั การศกึ ษาระดบั ประถม ๖ คนคดิ เปน็ รอ้ ยละ ๑๐๐ มธั ยมศกึ ษาตอนต้น จานวน - คน

คิดเป็นรอ้ ยละ ๐ ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย จานวน - คน คิดเปน็ ร้อยละ ๐
๒. ผลการศึกษาระดับ กจิ กรรมส่งเสริมทักษะอาชีพ วิชาการทาปลาส้มจำนวน ๑๐ ช่ัวโมงของศูนย์การศึกษานอก

ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง จงั หวัดนราธิวาส

๑๐

ตาราง ๒ ค่าเฉลยี่ ความพงึ พอใจของโครงกำรจัดกำรศึกษำต่อเน่ือง กิจกรรมพัฒนำะอำชีพ วิชำกำรทำปลำส้ม
จำนวน ๑๐ ชั่วโมงของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้อง โดยภาพรวมและราย
ดา้ น

ดา้ น ความพงึ พอใจ  ระดับ ลาดบั ท่ี
๑ หลกั สูตร ๔.๐๔ มาก ๑
๒ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ ๔.๐๔ มาก ๓

๓ วทิ ยากรผสู้ อน ๓.๙๒ มาก ๔

๔ สือ่ และวสั ดุอปุ กรณ์ ๓.๙๐ มาก ๕
๕ ผลท่ไี ด้รบั จากการเรยี นรหู้ รอื การเข้าร่วมกจิ กรรม ๓.๘๑ มาก ๖
๖ ความพึงพอใจตอ่ การให้บริการ ๔.๐๒ มาก ๒
๓.๙๘ มาก
รวม

จากตาราง ๒ พบว่าความความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมโครงการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ วิชาการทาปลาส้ม
จานวน ๑๐ ชั่วโมงของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเจาะไอร้องจังหวัดนราธิวาสโดย
ภาพรวมอยู่ในระดับมาก และเม่ือพิจารณารายด้านพบว่ามีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลาดับค่าเฉล่ียจาก
มากไปหานอ้ ย คอื ดา้ นความพึงพอใจต่อการให้บริการผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อการให้บริการ เจ้าหน้าที่ให้บริการด้วย
ความเต็มใจ รวดเร็ว ช้ีแจงข้อมูลรายละเอียดชัดเจนและมีการติดต่อประสานงาน ด้านหลักสูตรมีเนื้อหาตรงตามความ
ต้องการของผู้เรียน ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจหรือมีทักษะตามจุดประสงค์
ของหลักสูตร การจัดกิจกรรมเป็นไปตามลาดับข้ันตอนเรียงลาดับจากง่ายไปหายาก ด้านวิทยากรมีความรู้และชานาญ
ในเรื่องที่สอน ถ่ายทอดความรู้ได้ชัดเจนและเข้าใจง่าย ด้านส่ือและวัสดุอุปกรณ์สอดคล้องกับขั้นตอนการจัดกิจกรรม
และด้านผลท่ีได้รับจากการเรียนรู้หรือการเข้าร่วมกิจกรรม ผู้เรียนได้รับความรู้และทักษะด้านการประกอบอาชีพ มี
ความเชอ่ื มั่นตอ่ ความสามารถในสถานศกึ ษาของกศน.ในการจัดกิจกรรมตามลาดบั

๑๑

บทท่ี ๕
สรุปผลการศึกษา
จากผลการประเมนิ ความพึงพอใจตามโครงการศูนย์ฝึกอาชพี ชมุ ชน วชิ า การทาปลาส้มหลกั สตู รพฒั นาอาชพี ชน้ั
พ้ืนฐาน รปู แบบกลมุ่ สนใจจานวน ๑๐ ชว่ั โมงของศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาเภอเจาะไอ
ร้องจังหวัดนราธิวาส มีกลุ่มเป้าหมายจานวน ๖ คน มผี ู้ตอบแบบประเมนิ ความพึงพอใจหลังการเขา้ รับการเรยี น
โครงการจัดการศกึ ษาเพ่ือพัฒนาอาชพี กิจกรรมพัฒนาอาชีพ วชิ าการทาปลาสม้ จานวน ๑๐ ชว่ั โมง จานวน ๖ คน
โดยเป็นเพศหญงิ คดิ เป็นร้อยละ ๑๐๐ สว่ นใหญม่ ีอายรุ ะหวา่ ง ๑๕ - ๓๙ ปี คดิ เป็นรอ้ ยละ ๕๐ ผูเ้ ข้าร่วมโครงการ
กิจกรรมส่งเสรมิ ทกั ษะอาชพี การทาปลาส้มจานวน ๑๐ ชั่วโมงของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
อัธยาศัยอาเภอเจาะไอรอ้ งจังหวดั นราธิวาสมคี วามพงึ พอใจโดยรวมอยู่ในระดบั มากมีค่าเฉล่ยี ๔.๐๒ คดิ เปน็ รอ้ ยละ
๘๒.๒๐ และเมื่อพจิ ารณาเปน็ รายดา้ นพบว่าด้านความพึงพอใจต่อการใหบ้ ริการผู้เรียนมีความพึงพอใจตอ่ การให้บริการ
ด้านหลกั สูตรมีเนื้อหาตรงตามความต้องการของผูเ้ รียน ดา้ นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ส่งเสรมิ ให้ผเู้ รียนมีความรู้ ความ
เข้าใจหรอื มที กั ษะตามจดุ ประสงคข์ องหลักสูตรด้านวทิ ยากรมีความรูแ้ ละชานาญในเรอ่ื งที่สอนด้านสอื่ และวัสดุอปุ กรณ์
สอดคลอ้ งกบั ข้ันตอนการจดั กิจกรรมและด้านผลทีไ่ ด้รบั จากการเรยี นรูห้ รอื การเข้าร่วมกิจกรรม ผเู้ รียนได้รับความรู้และ
ทกั ษะดา้ นการประกอบอาชีพ ตามลาดบั

ประโยชนก์ ารเข้ารว่ มโครงการ
กล่มุ เป้าหมายท่ีเข้ารับการฝึกวิชาการทาปลาสม้ สามารถประกอบอาชีพได้อย่างตอ่ เน่ือง มีงานทาและมีรายได้

เพียงพอต่อการดารงชวี ิตของตนเองและครอบครวั รวมท้งั ไดร้ ับการพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ ให้มแี นวทางในการดาเนินชีวติ
ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง แบบยั่งยนื และเขม้ แข็ง

ขอ้ คดิ เหน็ /ข้อเสนอแนะของผเู้ ข้ารว่ มการอบรม
๑. อยากใหม้ ีการส่งเสรมิ อาชพี ดๆี และมปี ระโยชนต์ อ่ ชมุ ชนอย่างต่อเนื่อง
๒. ควรมกี ารตดิ ตามและใหค้ าแนะนาเพม่ิ เติมหลงั จากการฝกึ วชิ าชีพทกุ ๆครัง้
๓. ควรมีการดาเนนิ โครงการอยา่ งตอ่ เนือ่ งเพื่อเป็นการต่อยอดในการฝกึ อาชพี ในคร้ังตอ่ ๆไป

บรรณานุกรม

การผลติ ปลาสม้
https://www.npy.go.th/travel/683
ค้นหาเมือ่ วันที่ ๑๙ ธนั วาคม 2564

ขัน้ ตอนการเตรยี มวตั ถุดิบในการทาปลาสม้
https://www.npy.go.th/travel/683
ค้นหาเมอ่ื วันที่ ๑๙ ธันวาคม 2564

ขน้ั ตอนการผสมวัตถุดบิ ในการทาปลาส้ม
https://www.npy.go.th/travel/683
ค้นหาเม่อื วนั ที่ ๑๙ ธันวาคม 2564

ภาคผนวก

โครงการศนู ยฝ์ กึ อาชพี ชุมชน รูปแบบกล่มุ สนใจ
จานวน ๑๐ ชวั่ โมง วิชาการทาปลาส้ม

บา้ นกูแบปยู ู หมทู่ ่ี ๘ ต.มะรือโบออก อ.เจาะไอร้อง จ.นราธวิ าส

โครงการศูนยฝ์ กึ อาชพี ชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจ
วิชาการทาปลาส้ม
จานวน ๑๐ ชั่วโมง

.

โครงการศูนยฝ์ กึ อาชพี ชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจ
วิชาการทาปลาส้ม
จานวน ๑๐ ชั่วโมง

ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาเภอเจาะไอรอ้ ง
ถนน เจาะไอรอ้ ง-ไอสะเตยี ร์ ตาบลจวบ อาเภอเจาะไอรอ้ ง
จังหวัด นราธวิ าส 96130
โทรศพั ท์ 073-544177 โทรสาร 073-544177
Facebook : https://www.facebook.com/nfe.choairong
E-mail : [email protected]