คะน้าเม็กซิโก คะน้าเมก็ ซกิ ัน Tree spinach
หลายคนอาจยงั ไมร่ จู้ กั คะน้าเม็กซโิ ก หรอื คะนา้ เม็กซิกนั หรือที่เรียกกันว่า
ผักไชยา ทีเ่ ขาว่ากันวา่ เป็นผักมีรสชาตคิ ลา้ ยผงชูรส เหมาะกบั คนท่ีติดรสชาตินวั ๆ
จนทาให้เส่ยี งต่อโรคไต อ๊ะ ! ผกั จะมีรสชาติได้อยา่ งนนั้ จรงิ หรือไม่ เราลองมาทา
ความรู้จกั คะน้าเม็กซโิ ก พร้อมอ่านสรรพคณุ ของคะน้าเมก็ ซิกนั ไปด้วยกนั เลย
คะน้าเม็กซโิ ก ภาษาอังกฤษคอื Tree spinach มชี ือ่ ทางวิทยาศาสตร์ว่า
Cnidoscolus chayamansa McVaugh เป็นพืชในวงศ์ EUPHORBIACEAE วงศ์
เดยี วกับมนั สาปะหลัง ยางพารา ฝนื่ ตน้ หนุมานน่งั แท่น สลดั ได และสบดู่ า สว่ นถ่นิ
กาเนิดของคะนา้ เม็กซิโกคาดวา่ เป็นผกั ท้องถน่ิ ในเขตรอ้ นของประเทศ
เม็กซโิ ก โดยน่าจะมีการแพร่กระจายสายพันธุอ์ ย่ใู นกวั เตมาลา และอเมรกิ า แต่
ปจั จุบนั ก็พบในประเทศไทยอย่หู ลายพ้ืนท่ี เพราะเปน็ ผักปลูกง่าย โตไว และยนื ตน้
นาน โดยในไทยเรยี กคะนา้ เมก็ ซิโกหลากหลายชื่อ ทั้งคะน้าเม็กซิโก คะน้าเมก็ ซกิ นั
ผักไชยา ผกั ชายา (Chaya ในภาษาสเปน) ตน้ มะละกอกินใบ (เพราะใบคล้าย
มะละกอมาก) หรือ ตน้ ผงชูรส เปน็ ต้น
คะน้าเม็กซโิ ก ลกั ษณะทางพฤกษศาสตร์
ลักษณะคะน้าเม็กซโิ กไมไ่ ด้เหมอื นคะน้าไปซะทเี ดยี ว แตม่ ีลกั ษณะเป็นไม้พุ่ม
ลาต้นมีลักษณะอวบนา้ ความสูงของลาต้นประมาณ 2-6 เมตร เปลือกของลาตน้
เปน็ สนี า้ ตาล ข้างในมีน้ายางสขี าว ๆ ส่วนใบมลี ักษณะคลา้ ยใบเมเปิล โดยขอบใบจะ
แยกออกเปน็ 3-4 แฉก ดอกของคะน้าเมก็ ซกิ นั เปน็ สีขาว ลกั ษณะดอกจะออกเป็น
ช่ออยู่ปลายกิง่ และในแตล่ ะชอ่ จะประกอบไปดว้ ยดอกยอ่ ยจานวนมาก
คะนา้ เมก็ ซิโก คณุ คา่ ทางโภชนาการไม่ธรรมดา
คะนา้ เมก็ ซิกันเป็นผักท่มี ีคณุ ค่าทางอาหารสูง โดยเปน็ แหล่งท่ีดขี องโปรตีน
วิตามนิ และแร่ธาตุอกี หลายชนิดดว้ ยกนั โดยใบคะน้าเม็กซิโก 100 กรมั จะใหค้ ุณ
ค่าทางสารอาหาร
คะน้าเม็กซิโก สรรพคณุ
นอกจากคะน้าเม็กซโิ กจะมีสารอาหารค่อนข้างสูง และเป็นผักทมี่ รี สชาตดิ ี
แลว้ คะนา้ เม็กซิกนั หรือผักไชยายงั มีประโยชน์ ดังนี้
- มฤี ทธต์ิ ้านจุลชีพหลายชนดิ - มฤี ทธ์ติ า้ นการอักเสบ
- มสี ารต้านอนุมูลอิสระ - มีสว่ นช่วยปกป้องหลอดเลือดและหวั ใจของหนทู ดลอง
- มฤี ทธิล์ ดนา้ ตาลในเลือดของหนูทดลอง - ชว่ ยลดไขมันในเลอื ดของหนทู ดลอง
ในต่างประเทศ ใช้คะนา้ เม็กซิโก เป็นยาระบาย ขบั ปัสสาวะ เพ่ิมการ
ไหลเวียนโลหิต ช่วยย่อยอาหาร
ขอ้ ควรระวังในการกนิ คะน้าเมก็ ซิโก
ยา้ กนั อีกทีว่าผักไชยาหรอื คะน้าเมก็ ซิโกมสี ารอาหารมากกว่าผกั ใบเขียวถึง
2-3 เทา่ ดงั น้นั ก็จัดว่าคะน้าเม็กซิโกเปน็ ผักที่น่ารบั ประทานเพ่ือสขุ ภาพไมน่ ้อย แต่
ทงั้ นี้ไม่ควรกินผกั ไชยาหรือคะนา้ เม็กซกิ นั แบบดิบ ๆ สด ๆ เพราะในใบสดมสี าร
กลโู คไซด์ซงึ่ จะปลดปล่อยสารพษิ จาพวกไซยาไนด์ออกมา ทว่าสารนจ้ี ะถูกทาลาย
ไดง้ ่าย ๆ ดว้ ยการทาให้ผกั สุกกอ่ นรับประทาน ฉะน้นั ก็ควรกินคะน้าเมก็ ซิโกแบบ
ปรุงสุก
โดยใบอ่อนควรปรุงสกุ ดว้ ยความร้อนนาน 5 นาทีขึน้ ไป สว่ นใบแก่ควรปรุงสุก
ดว้ ยความร้อนนาน 10-15 นาที ซ่งึ ถา้ หากนาใบคะนา้ เม็กซิโกไปต้มเพื่อทาใหส้ กุ
ในนา้ ตม้ คะน้าเมก็ ซโิ กกจ็ ะมีสารอาหารอยมู่ าก สามารถนาน้าเหลา่ นน้ั มาทาเป็นน้า
ซุป หรือดมื่ เป็นชาไชยาก็ได้
นอกจากนี้ ยังมีคาแนะนาว่า ไมค่ วรใชภ้ าชนะอะลูมิเนยี มในการตม้ คะนา้
เม็กซิโก เพราะอาจทาใหน้ ้าต้มเปน็ พษิ และกอ่ ใหเ้ กิดอาการทอ้ งร่วงได้
คะน้าเม็กซโิ ก ทําอาหารอะไรกนิ ดี
รสชาตคิ ะนา้ เมก็ ซิโกจะคล้าย ๆ ผกั คะน้า แต่มรี สชาตหิ วานกวา่ กรอบกวา่
และไม่เหมน็ เขยี ว ซึง่ เมนคู ะนา้ เมก็ ซโิ กก็มหี ลากหลายพอตวั ตามนเ้ี ลย
- คะนา้ เมก็ ซโิ กลวกจ้ิมนา้ พริก - คะนา้ เม็กซิโกผัดน้ามันหอย
- คะนา้ เม็กซิโกไฟแดง - ผักไชยาดอง
นอกจากนย้ี ังสามารถนาคะนา้ เม็กซโิ กมาปรงุ อาหารได้เหมอื นผกั คะนา้ เลยละ่
ยังไงก็ลองไปหาคะนา้ เมก็ ซิโกมารบั ประทานกันนะคะ
ขอบคณุ ขอ้ มูลจาก ไทยพบี เี อส
คณะเภสชั ศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหดิ ล
สานกั ข้อมลู สมนุ ไพร มหาวิทยาลัยมหิดล