ผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนสตรีหัวเขื่อน
ปากน้ำเทพา อำเภอเทพา จังหวัดสงขลา
ผู้จัดทำ
นายชด นิตศิริ
นางสาวดารารัตน์ บางพระ
นายเปล่งศักดิ์ แสงป้อม
นางสาวสุนัทชา ศิวรักษ์
ความเป็นมา 1
พื้นที่อำเภอเทพา เป็นพื้นที่ชายฝั่งติดทะเลตั้งแต่ตำบลปากบาง
จนถึงเกาะแลหนัง โดยใช้วิธีการประมงพื้นบ้านและมีความอุดม
สมบูรณ์ของสัตว์ทะเลมาช้านาน ชาวประมงบริเวณพื้นที่นี้จับปู
หาปลามาเป็นเวลาหลายร้อยปี ปลาหลังเขียวเป็นปลาชนิดหนึ่ง
ที่ชาวประมงจับได้มากที่สุดในแต่ละวัน นับตั้งแต่ปี 2561
วิทยาลัยชุมชนสงขลาได้ส่งเสริมการประกอบอาชีพประมงพื้น
บ้านชายฝั่งปากน้ำเทพา ผ่านองค์กรชุมชนประมงท้องถิ่น
ธนาคารปูม้า หัวเขื่อนปากน้ำเทพา ปูและปลาหลังเขียวจึงเป็น
สินค้าหลักของประมงชายฝั่งพื้นที่อำเภอเทพา ปลาหลังเขียวที่
คัดพิเศษนำไปทำปลาตากแห้งจำหน่ายรสเลิศ และเป็นที่ต้องการ
ของผู้บริโภค ส่วนปลาที่เกรดต่ำกว่านั้น ทางวิทยาลัยชุมชน
สงขลาริเริ่มการนำมาทำเป็นอาหารแปรรูปเป็นครั้งแรก
ในปี 2565 วิทยาลัยชุมชนสงขลาได้ส่งเสริมการประกอบอาชีพ
ระดับกลุ่มชุมชน ด้วยวิธีการยื่นจดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน
สำหรับเตรียมความพร้อมในการพัฒนาสินค้าแปรรูปประมงพื้น
บ้านอย่างเป็นระบบมากขึ้น ตามแนวคิดการพัฒนาเศรษฐกิจ
แบบองค์รวมทั้งด้าน Bioeconomy, Circular economy และ
Green Economy :BCG (NSTDA,2022.) เพื่อสร้างรายได้เสริม
และลดรายจ่ายในครัวเรือน เช่น ก้างปลานำมาทำเป็นสแน็กอบ
กรอบหลากรส ส่วนเนื้อปลาทำมาแปรรูปเป็น จ๊อปลาหลังเขียว
ยอปลาหลังเขียว และขนมจีบปลาหลังเขียว ส่วนหัวปลา และท้อง
ปลา นำมาหมักเพื่อเป็นจุลินทรีย์บำรุงพืช ผัก ผลไม้
2
3
ผลิตภัณฑ์จากปลาหลังเขียวสดตกเกรด
ส่วนหัวปลา และท้องปลา น้ำล้างปลา
นำมาหมักเพื่อเป็นจุลินทรีย์บำรุงพืช นำมาเป็นส่วนผสมหมักเพื่อเป็น
ผัก ผลไม้ จุลินทรีย์บำรุงพืช ผัก ผลไม้
ส่วนเนื้อปลา นำมาแปรรูปได้ดังนี้ ส่วนก้างปลา นำมาแปรรูปเป็นสแน็กอบกรอบ
1. ทอดมันปลาหลังเขียว 1. รสปาปริก้า
2. จ๊อปลาหลังเขียว 2. รสชีส
3. ยอปลาหลังเขียว 3. รสออริจินอล
4. ขนมจีบปลาหลังเขียว 4. รสหวาน
5. รสเค็ม
4
การแปรรูปจ๊อปลาหลังเขียว
สูตรจ๊อปลาหลังเขียว 500 กรัม
1 หัว
เนื้อปลาหลังเขียว 1 ช้อนโต๊ะ
กระเทียม 6 ราก
พริกไทย 2 ช้อนโต๊ะ
รากผักชี 3 ช้อนโต๊ะ
น้ำตาลทราย 3 ช้อนโต๊ะ
ซีอิ๊วขาว 3 ช้อนโต๊ะ
ซอสหอย 100 กรัม
ซอสฝาเขียว
แป้งข้าวโพด 6 ต้น
ใบผักชี 4 ต้น
ต้นหอม 3 ต้น
ขึ้นฉ่าย 100 กรัม
แครอท 1 หัว
หอมใหญ่ 10 ดอก
เห็ดหอม 4 แผ่น
แผ่นฟองเต้าหู้
ไข่ขาว 50 กรัม
ด้ายสำหรับห่อ
5
การแปรรูปจ๊อปลาหลังเขียว
วิธีทำ
1.ตำรากผักชี กระเทียม พริกไทย ให้ละเอียดแล้วพักไว้
2.ซอยหอมใหญ่ แครอท ขึ้นฉ่าย ใบผักชี ต้นหอม และ เห็ดหอม ให้เป็นชิ้นเล็กๆ
3.บดเนื้อปลาให้ละเอียด
4.นำทุกอย่างมาผสมรวมกัน ยกเว้น ใบผักชี ต้นหอม ใส่ทีหลัง
5.นำทุกอย่างไปพักในตู้เย็น 1 ชั่วโมง
6.จากนั้นทำมาห่อกับแผ่นฟองเต้าหู้ จ๊อ 1 แผ่น ใส่ไส้ 150 กรัม
7.นำไปนึ่งไฟกลาง เวลา 20 นาที
8.นำออกมาพัก หั่น จัดเสริฟ
6
การแปรรูปยอปลาหลังเขียว
สูตรทำปลาหลังเขียวยอ 1 กิโล
1 ช้อนโต๊ะ
เนื้อปลาหลังเขียว 50 กรัม
น้ำตาลทราย 1 ช้อนโต๊ะ
แป้งข้าวโพด 2 ช้อนโต๊ะ
ฝงฟู 2 ช้อนโต๊ะ
ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนโต๊ะ
ซอสหอย 1 ช้อนโต๊ะ
ไข่ขาว 6 กลีบ
น้ำมันพืช 2 ราก
กระเทียม 1 ช้อนชา
รากผักชี
พริกไทย
แผ่นฟรอยสำหรับห่อ
7
การแปรรูปยอปลาหลังเขียว
วิธีทำ
1.ตำรากผักชี กระเทียม พริกไทย ให้ละเอียดแล้วพักไว้
2.นำทุกอย่างมาผสมรวมกัน
3.นำทุกอย่างไปพักในตู้เย็น 1 ชั่วโมง
4.จากนั้นทำมาห่อกับแผ่นฟรอย ยอ 1 แผ่น ใส่ไส้ 100 กรัม
5.นำไปนึ่งไฟกลาง เวลา 20 นาที
6.นำออกมาพัก แกะฟรอยออก หั่น จัดเสริฟ
8
การแปรรูปปูดองน้ำปลากวน
ปูม้า 2 กิโล
งาขาว 100 กรัม
พริกสด 200 กรัม
กระเทียม 200 กรัม
น้ำตาลทราย 500 กรัม
น้ำปลาเมก้าเชฟ 2000 มิลลิลิตร
น้ำตาลปีบ 500 กรัม
น้ำเปล่า 4500 มิลลิลิตร
ขิง 1 หัว
หอมใหญ่ 2 หัว
9
การแปรรูปปูดองน้ำปลากวน
วิธีทำ
1. ล้างปูให้สะอาด ใช้แปรงขัดด้วยนะคะ
แล้วล้างด้วยโซดา แล้วล้างน้ำเปล่าอีกครั้งให้สะอาด
2. เคี่ยวน้ำปลากับน้ำเปล่าให้เข้ากันแล้วนำน้ำตาลลงไปเคี่ยวให้
ละลาย ใส่ขิงซฮยและหัวใหญ่ซอยลงไป พักไว้ให้เย็นแล้วนำไป
ดองปู
3. นำปูเรียงในภาชนะ แล้วเทน้ำปลากวนลงไปค่ะ ใส่ตู้เย็นไว้ได้
นาน จะทานก็นำมาละลาย ทานกับน้ำจิ้มซีฟู้ด
10
วิธีการคำนวณต้นทุน
สูตร ปริมาณที่ใช้ x ราคา
ปริมาณน้ำหนักของ
เนื้อปลาหลังเขียว 500 กรัม 60 บาท
กระเทียม 1 หัว 8 บาท
พริกไทย 1 ช้อนโต๊ะ 3 บาท
รากผักชี 6 ราก 12.5 บาท
น้ำตาลทราย 2 ช้อนโต๊ะ 60 บาท
ซีอิ๊วขาว 3 ช้อนโต๊ะ 11.4 บาท
ซอสหอย 3 ช้อนโต๊ะ 13 บาท
ซอสฝาเขียว 3 ช้อนโต๊ะ 9.45 บาท
แป้งข้าวโพด 100 กรัม 44 บาท
ใบผักชี 12.5 บาท
ต้นหอม 6 ต้น 12.5 บาท
ขึ้นฉ่าย 4 ต้น 12.5 บาท
แครอท 3 ต้น 53 บาท
หอมใหญ่ 100 กรัม 30 บาท
เห็ดหอม 1 หัว 20 บาท
แผ่นฟองเต้าหู้ 10 ดอก 160 บาท
บรรจุภัณฑ์ 8 แผ่น 52 บาท
สติ๊กเกอร์ 13 ใบ 39 บาท
13 ใบ
ต้นทุนรวม 542.55 บาท
ต้นทุนกล่องล่ะ 41 บาท
ราคาขาย 80 บาท
กำไรกล่องล่ะ 39 บาท