E-BOOK
ประเพณีสำคญั ของประเทศไทย
เร่ ือง...สงกรำนตร์ ...
ด.ช.วุฒชิ ัย อำภยั
ชัน้ มัธยมศึกษำปี ท่ี 2 เลขท่ี 1
คำนำ
ประเพณีสงกรานตร์ขนบธรรมเนียมประเพณีวฒั นธรรม
ของไทย เช่ือมสมั พนั ธไมตรี และยงั มีการละเลน่ ตา่ งๆ
รวมทงั้ กิจกรรมตา่ งๆ ประเพณีสงกรานต์จงึ เป็นประเพณีที่มี
คณุ คา่ ทางวฒั นธรรมที่สืบทอดกนั มายาวนาน
วฒุ ิชยั อาภยั
สำรบญั หน้า
ก
เรื่อง ข
คานา
สารบญั 1
เนือ้ หา 2
ประวตั ิวนั สงกรานตร์ 3
ประเพณีสงกรานตร์ในปัจจบุ นั 4
สงกรานตร์แบบไทย 6
กิจกรรมในวนั สงกรานตร์
อ้างองิ
ประวตั ิวนั สงกรำนตร์
เม่ือครัง้ ก่อน พิธีสงกรานต์ เป็นพิธีกรรมท่ีเกิดขนึ ้
ภายในครอบครัว หรือชมุ ชนบ้านใกล้เรือนเคียง แตใ่ น
ปัจจบุ นั ได้มีการเปล่ยี นแปลงให้พธิ ีสงกรานต์นนั้ เป็นเทศกาล
สงกรานต์ โดยได้ขยายออกไปสคู่ มเป็นวงกว้างมากขนึ ้ และมี
แนวโน้มท่ีจะเปลีย่ นทศั คติ ตลอดจนความเชื่อไป แต่เดิมใน
พิธีสงกรานต์จะใช้ นา้ เป็นสญั ลกั ษณ์ท่ีเป็นองค์ประกอบ
หลกั ของพธิ ี แก้กนั กบั ความหมายของฤดรู ้อน ช่วงเวลาท่ีพระ
อาทิตย์เคลอื่ นเข้าสรู่ าศีเมษ ในวนั นีจ้ ะใช้นา้ รดให้แก่กนั เพื่อ
ความชมุ่ ชื่น มีการขอพรจากผ้ใู หญ่ มีการราลกึ และกตญั ญู
ตอ่ บรรพบรุ ุษท่ีลว่ งลบั ตอ่ มาในสงั คมไทยสมยั ใหม่เกิดเป็น
ประเพณีกลบั บ้านในชว่ งเทศกาลสงกรานต์ นบั วา่ วนั
สงกรานต์เป็นวนั ครอบครัว อีกทงั้ ยงั มีประเพณีที่สบื ทอดมา
ตงั้ แตด่ งั้ เดิม อยา่ ง การสรงนา้ พระทนี่ ามาซ่ึงความเป็นสิริ
มงคล เพือ่ ให้เป็นการเร่ิมต้นปีใหมท่ ี่มีความสขุ
ประเพณีสงกรำนตร์ในปัจจุบนั
กิจกรรมสงกรานต์ในปัจจบุ นั ก็ยงั มกี ารทากิจกรรม
ตามแบบวฒั นธรรมไทยอยู่ แตส่ ว่ นใหญ่จะมงุ่ เปา้ กนั ไปท่ี
การละเลน่ สาดนา้ เสียมากกวา่ นอกจากนีภ้ าพลกั ษณ์ของ
งานสงกรานต์ในปัจจบุ นั เป็นการสาดนา้ ใสก่ นั โครมๆ เสีย
มาก เนื่องจากไมว่ า่ หนั มองไปทางไหนกเ็ หน็ แตภ่ าพแบบนี ้
จนชินตา คนรุ่นใหมส่ ว่ นใหญ่จะเตรียมตวั กนั แตเ่ ช้าและ
เตรียมอปุ กรณ์ในการเลน่ นา้ ให้พร้อม ไมว่ า่ จะเป็นปืนฉีดนา้
หลายรูปแบบหลากสีสนั , ขนั , ถงั , กะละมงั บ้างกย็ กขนึ ้
กระบะ บ้างกเ็ ดนิ ทางไปเลน่ นา้ ตามจดุ ตา่ งๆ บ้างก็ยืนเลน่ นา้
กนั หน้าบ้าน เทศกาลนีค้ วรเป็นเทศกาลอนั แสนสนกุ แตห่ าก
มีการดื่มเครื่องด่ืมแอลกอฮอล์เมื่อไหร่ อาจก่อให้เกิดการ
กระทบกระทงั่ กนั งา่ ยขนึ ้ รวมไปถงึ การเกิดอบุ ตั ิเหตตุ ามท้อง
ถนนซงึ่ พรากชีวิตคนไมร่ ู้เร่ืองไปหลายคนแล้ว สงกรานต์ใน
ปัจจบุ นั นี ้ได้เปล่ียนภาพลกั ษณ์ไปจากสงกรานต์ในสมยั ก่อน
ไปอยา่ งมากมาย แน่นอนวา่ การสาดนา้ ไมใ่ ชส่ งิ่ ผิด แตค่ วร
คานงึ ถงึ ปัจจยั หลายๆ อยา่ ง รวมทงั้ เลน่ กนั อยา่ งมีสตมิ ากขนึ ้
สงกรานต์ยงั คงเป็นประเพณีท่ีสวยงามสืบตอ่ ไป
สงกรำนตร์แบบไทย
สงกรานต์ตามแบบวฒั นธรรมในสมยั กอ่ น ประกอบ ไป
ด้วยกิจกรรมอนั งดงามซง่ึ ล้วนเกี่ยวข้องกบั วดั วาอาราม
ครอบครัว รวมทงั้ ญาติสนิทมิตรสหาย เร่ิมตงั้ แตท่ าความ
สะอาดบ้านเรือนเพ่ือรับสง่ิ ดีๆ เข้ามา เตรียมของ – อาหารที่
จะไปทาบญุ ทวี่ ดั โดยพทุ ธศาสนิกชนมีความเช่ือว่า การได้
ทาบญุ ในชว่ งวนั สงกรานต์ ซงึ่ ถือเป็นวนั ขนึ ้ ปีใหมไ่ ทยชว่ ย
เพิม่ ความเป็นสิริมงคลให้แก่ชีวิต ถือเป็นการเร่ิมต้นปีใหม่
อยา่ งงดงาม มีความสขุ ทางใจอมิ่ เอิบ โดยนอกจากจะมีการ
เตรียมอาหารไปถวายพระ ไปฟังเทศน์ฟังธรรมแล้ว กย็ งั มีการ
ทาพิธีบงั สกุ ลุ อฐั ิของผ้เู สยี ชีวิตไปแล้วด้วย อีกกิจกรรมหนง่ึ
ท่ีนิยมทากนั เม่ือเข้าวดั คือ การสรงนา้ พระ มีการอญั เชิญ
พระพทุ ธรูปสาคญั ๆ ซง่ึ เป็นพระพทุ ธรูปมีขนาดไม่ใหญ่นกั
สามารถเคลือ่ นย้ายได้อยา่ งไมล่ าบากออกมาจากที่
ประดิษฐาน เพื่อให้พทุ ธสาสนิกชนได้ร่วมกนั สรงนา้ เพื่อ
ความเป็นสิริมงคล มีความสขุ อีกทงั้ ยงั มีการสรงนา้ พระสงฆ์
อีกด้วย
กิจกรรมในวนั สงกรำนตร์
1.การก่อเจดีย์ทราย
2. การปลอ่ ยนกปลอ่ ยปลา
3.การสรงนา้ พระ
4. การรดนา้ ผ้ใู หญ่
5.การทาบญุ อฐั ิ
6.การสาดนา้
7.ทาบญุ
อำ้ งอิง
1.สานกั หอสมดุ กลาง มหาวทิ ยาลยั รามคาแหง
2.สานกั งานคณะกรรมการวฒั นธรรมแหง่ ชาติ กระทรวง
วฒั นธรรม