ปกปักฯ รักษ์นก

FAMILY LOCUSTELLIDAE

Lanceolated Warbler

Locustella lanceolata

ลักษณะทั่วไป ค้ิวยาวสีน้ําตาลออน
ลําตัวดานบนและลําตัวดานลางสีน้ําตาล
แกมเขียวไพล มีลายขีดสีดํากระจายอยู
ทั่ว ขนปลายปกและหางเรียบสีนํ้าตาล
แกมไพล ลําตัวดานลา งมีลายขีดกระจาย
ทั้งหมดยกเวนบริเวณคาง คอ และกลาง
ทอง ขนคลมุ ใตโ คนหางยาวมาก วยั ออ น
ลําตัวดา นลา งจะมแี ตมสีเหลือง

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 47

FAMILY MONARCHIDAE

Black-naped Monarch

Hypothymis azurea

ลักษณะท่ัวไป เพศผู หนาผากถึงปลาย
หางสีฟา ปากสีฟาเขม ขนโคนปากสีดํา มี
จุกกลมสีดาํ บรเิ วณกระหมอ ม คางและคอ
สีฟา อกสีฟามีแถบพาดสีดําเขม ทองถึง
กนสีขาว เพศเมีย หนาผากถึงทายทอยสี
ฟาแตไมสดเทาเพศผู บริเวณทายทอยไมม ี
จุกสีดํา หลังถึงกนสนี ้ําตาลแกมเทา ลําตวั
ดา นลา งบริเวณคาง คอ และอก สฟี า หมน
อมนํ้าตาล อกไมมีแถบคาดสีดํา ทองถึง
กนสีขาว

48 | ปกปกฯ รกั ษนก

FAMILY MUSCICAPIDAE

White-rumped Shama

Kittacincla malabarica

ลักษณะท่ัวไป เพศผู หนาผากถึงหลังสี
ดํา ตะโพกสีขาว หางยาวสีดํา ขอบหาง
ดานนอกสีขาว ลําตัวดานลางตั้งแตคาง
ถึงอกสีดํา ทองถึงขนคลุมใตโคนหางสีสม
หรือสีน้ําตาลแดง ขนหางดานลางสีขาว
เพศเมีย หนาผากถึงหางสีดําแกมนํ้าตาล
ตะโพกสีขาว ลําตัวดานลางต้ังแตคางถึง
อกสีดําแกมนํา้ ตาล ทอ งถึงขนคลุมใตโ คน
หางสีสมแกมนํ้าตาล หางส้ันกวาเพศผู
ขนหางดา นลางสขี าว

ปกปกฯ รักษนก | 49

FAMILY MUSCICAPIDAE

Oriental Magpie-robin

Copsychus saularis

ลกั ษณะท่ัวไป เพศผู หนา ผากถึงหางสีดํา
ปกสีดํามีแถบสีขาว ขอบหางคูนอกสีขาว
ลําตัวดานลา งบริเวณคาง คอ และอกสีดาํ
ทองถึงขนคลุมใตโคนหางสีขาว เพศเมีย
มีลักษณะคลายเพศผูแตสีออกเทา (ซีด
กวาเพศผู) วัยออน มีลักษณะคลายเพศ
เมียแตมีลายขีดสีเทาเขมบริเวณคาง คอ
และอก

50 | ปกปกฯ รกั ษน ก

FAMILY MUSCICAPIDAE

Siberian Blue Robin

Luscinia cyane

ลักษณะทั่วไป หางตัดสั้นสีฟา แขงและตีนสี
ชมพูหรือสีเนื้อ เพศผู ลําตัวดานบนสีนํ้าเงิน
เขม แถบคาดตาสีดําลงมาถึงขางอก ลําตัว
ดานลางสีขาว เพศเมีย วงรอบตาสีน้ําตาล
ออน ขนคลุมหูและแกมสีนํ้าตาลแกมเหลือง
หั ว แ ล ะ ลํ า ตั ว ด า น บ น สี เ ท า แ ก ม น้ํ า ต า ล
ตะโพกและหางสีฟา ลําตัวดานลางสีขาว
สขี า งสีน้าํ ตาลออน วัยออนเพศผู มีลักษณะ
คลายเพศเมีย แตบริเวณไหลและหลังสีฟา
แกมนํ้าตาล ขนปลายปกสีน้ําตาลออน อกสี
น้ําตาลอมเหลือง

ปกปกฯ รักษนก | 51

FAMILY MUSCICAPIDAE

Taiga Flycatcher

Ficedula albicilla

ลักษณะท่ัวไป ปากสีดํา หนาผากถึง
ตะโพกสนี า้ํ ตาลออกเทา ขนคลุมบนโคน
หางและหางสีดํา ขอบหางคูนอกสีขาว
ลําตัวดานลางบริเวณคางถึงอกสีขาว
ทองถึงขนคลุมใตโคนหางสีขาวแกมเทา
ขาสีดํา ชวงฤดูผสมพันธุ คางและคอมีสี
สมถึงสีนาํ้ ตาลแดง อกสเี ทาเขม ขึ้น

52 | ปกปกฯ รกั ษน ก

FAMILY MUSCICAPIDAE

Yellow-rumped Flycatcher

Ficedula zanthopygia

ลักษณะท่ัวไป เพศผู คิ้วหนาสีขาว
หนาผากถึงหลังตอนบนสีดํา ปกและหางสี
ดําบริเวณขนกลางปกสีขาว ตะโพกสี
เหลืองสด คางถงึ กน สเี หลืองสด ขนคลุมใต
โคนหางสีขาว เพศเมีย หัวตาสีขาวอม
เหลือง หนาผากถึงหลังตอนบนสีนํ้าตาล
แกมเขียว ปกและหางสีเขมกวาและ
บริเวณขนกลางปกสีออกเหลือง ตะโพกสี
เหลือง คางถึงอกสีออกขาว ทองสีขาวอม
เหลือง ขนคลมุ ใตโ คนหางสขี าว

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 53

FAMILY MUSCICAPIDAE

Dark-sided Flycatcher

Muscicapa sibirica

ลักษณะทั่วไป หนาผากถึงหางสีนํ้าตาล
เขม บริเวณขอบขนปลายปกสีเน้ือแตไม
ชัด (ปกยาวเกือบถึงปลายหาง) วงรอบตา
สีขาว คางและกลางคอมีสีขาว ดานขาง
คอทั้ง 2 ดานสีนํ้าตาล อกสีเทาแกม
น้ําตาล มลี ายขีดสเี ขมบรเิ วณอกและสขี า ง
ทองตอนลางถึงขนคลุมใตโคนหางสีขาว
วัยออน บริเวณขอบขนปลายปกมีสีขาว
แกมสเี นื้อ ลําตวั ดานลา งมลี ายขดี เดนชัด

54 | ปกปกฯ รกั ษนก

FAMILY MUSCICAPIDAE

Asian Brown Flycatcher

Muscicapa dauurica

ลักษณะท่ัวไป ปากสีดํา โคนปากลางสี
เหลืองหรือสีเน้ือ หัวตาสีขาวออกนํ้าตาล
ออน วงตาแคบสีขาว ลําตัวดานบนตั้งแต
หนาผากถึงหางสีนํ้าตาล ปกสีนํ้าตาล
บริเวณปลายขนของปกมีแถบสีขาวหรือสี
เหลืองเดนชัด ลําตัวดานลางตั้งแตคอถึง
กนสีขาวแกมเทา อกมีลายขีดเล็ก ๆ หรือ
เรียบไมมีลาย บริเวณสีขางมีสีเทาแกม
น้าํ ตาล

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 55

FAMILY MUSCICAPIDAE

Verditer Flycatcher

Eumyias thalassinus

ลักษณะท่ัวไป เพศผู ปากสีดํา หัวตาสี
ดํา ลําตัวท้ังดานบนและดานลางสีน้ําเงิน
แกมเขียว ปกและหางสีเขมกวาบริเวณ
อ่ืน ขนคลุมใตโคนหางเปนลายบั้งสีขาว
เพศเมีย มีลักษณะคลายเพศผูแตสีซีด
กวา และสีอมเทามากกวา

56 | ปกปกฯ รกั ษนก

FAMILY MUSCICAPIDAE

Hainan Blue Flycatcher

Cyornis hainanus

ลักษณะท่ัวไป เพศผู หัวและลําตัวดานบน
สีนํ้าเงินแกมฟา หนาผากสีฟาเปนมันวาว
ขนปลายปก และหางสีน้าํ เงินอมนํ้าตาล คาง
คอ และอกสีนํ้าเงิน ทองถึงขนคลุมใตโคน
หางสีขาว เพศเมีย หัวตาและวงรอบตา
แคบ ๆ สีนํ้าตาล หนาผากถึงหลังสีน้ําตาล
ตะโพกสีน้ําตาลออกแดง ขอบปกดานลาง
และหางสีน้ําตาลเขม คาง คอ และอกสี
น้ําตาลอมสม ดานขางอกสีนํ้าตาล ทองถึง
ขนคลุมใตโ คนหางสขี าว

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 57

FAMILY NECTARINIIDAE

Ruby-cheeked Sunbird

Chalcoparia singalensis

ลักษณะท่ัวไป ปากสั้นสีดํา มานตาสีแดง
อกชวงลาง สีขาง ถึงขนคลุมใตโคนหางสี
เหลือง เพศผู หนาผากถึงขนคลุมบนโคน
หางสีเขียวเหลือบเปนมนั หัวตาสดี าํ ขนคลมุ
หูสีน้ําตาลแดง แถบขางแกมสีทับทิม หางสี
เขียวออกดาํ ลําตัวดานลา งบริเวณคางถึงอก
ชวงบนสีสมสด เพศเมีย ลําตัวดานบนสี
น้ําตาลแกมเขียว คางถึงอกชวงบนสีสมแต
ซีดกวาเพศผู

58 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY NECTARINIIDAE

Brown-throated Sunbird

Anthreptes malacensis

ลักษณะท่ัวไป มานตาสีแดง นัยนตาสีดํา
เพศผู หนาผากถึงหลังชวงบนสีเขียวเปนมัน
ขนคลุมหูสีน้ําตาล แถบขางแกม ขนคลุมปก
แถวบน หลังชวงลางถึงตะโพกสีนํ้าเงิน
เหลือบมวงเปนมัน ขนคลุมปกแถวกลางสี
นํ้าตาลแดง ขนคลุมปกแถวลางถึงปลายปกสี
น้ําตาล คางและคอสีน้ําตาล อก สีขางถึงขน
คลุมใตโคนหางสีเหลืองสด เพศเมีย วงตาสี
เหลืองเดน ชัดแตไ มตอเน่อื งกัน ลําตัวดานบน
สีนํ้าตาลอมเหลือง ลําตัวดานลางสีเหลือง
แกมเขยี ว คางและคอสีจางกวา

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 59

FAMILY NECTARINIIDAE

Purple-throated Sunbird

Leptocoma sperata

ลักษณะท่ัวไป เพศผู หนาผาก กระหมอม
และทายทอยสีเขียวเขมเหลือบเปนมัน แถบ
ตา หลังตอนบน ปก และหางสีดํา หลังถึง
ตะโพกสีน้ําเงินเขมเหลือบเปนมัน คางและ
คอสีมวงเปน มัน อกและทอ งชวงบนสีแดงเขม
ทองชวงลางถึงกนสีน้ําตาลดํา เพศเมีย
ขนาดเล็กกวาเพศผู ลําตัวดานบนสเี ขียวแกม
เหลืองเขมกวาลําตัวดานลาง หัวเรียบ ขน
คลุมหูสีเขมตัดกับคางซึ่งมีสีออกขาว หางส้ัน
สีดํา ลําตัวดานลางสีเขียวออนแกมเหลือง
ทองและขนคลมุ ใตโ คนหางสเี หลือง

60 | ปกปกฯ รกั ษนก

FAMILY NECTARINIIDAE

Olive-backed Sunbird

Cinnyris jugularis

ลกั ษณะทัว่ ไป ปากเรยี วยาวสดี ํา ขาสีดํา หาง
สีเขมกวาหลงั ขอบหางคูนอกและปลายขนใต
หางสีขาว เพศผู ลําตัวดานบนสีน้ําตาลแกม
เขียว คางถึงอกสีน้ําเงินเขมเปนมัน อก
ตอนลางมีแถบกวางสีน้ําตาลแดงและแถบ
แคบสีนํ้าตาลดํา ทองถึงขนคลุมใตโคนหางสี
เหลืองสด เพศผูชวงผลดั ขน คิ้วสีเหลอื ง คาง
กลางคอและกลางอกสีนํ้าเงินเขม เพศเมีย
ลําตัวดานบนสีเขียวคลํ้าแกมเหลือง ค้ิวสี
เหลือง คางถึงขนคลมุ ใตโคนหางสีเหลอื งเขม

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 61

FAMILY NECTARINIIDAE

Little Spiderhunter

Arachnothera longirostra

ลักษณะทั่วไป ลําตัวดานบนบริเวณ
หนาผากและกระหมอมสีเทาออกนํ้าตาล
วงรอบตาสีขาวไมตอเนื่อง แถบคาดตาสี
เทาเขม ปากสีดําเรียวยาวและโคง ทาย
ทอยถึงขนคลุมบนโคนหางสีเหลืองแกม
เขียว หางสีเขมกวา ลําตัวดานลางบรเิ วณ
คางและคอสีขาว บริเวณอกถึงขนคลุมใต
โคนหางสีเหลืองเขม ขนปลายหาง
ดานลางสีขาว

62 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY ORIOLIDAE

Black-naped Oriole

Oriolus chinensis

ลักษณะท่ัวไป เพศผู ลําตัวสีเหลืองสด ปากสี
ชมพแู กมสม แถบคาดตากวางสดี าํ และเชอ่ื มกนั
ท่ีทายทอย หนาผากและกระหมอมสีเหลืองสด
ชวงหลังและปกสีเหลือง ปลายปกและหางสีดาํ
ขนปลายหางดานนอกสีเหลือง ลําตัวดานลางสี
เหลืองสด เพศเมีย มีลักษณะคลายเพศผู แต
ลําตัวดานบนชวงหลงั และปก สเี หลอื งแกมเขียว
วัยออน มีลักษณะคลายเพศเมีย แตปากสีดํา
แถบตาสีดําออนกวานกเต็มวัย ลําตัวดานลางสี
ขาวและมีขีดดํากระจายอยูต้ังแตคางถึงทอง
กนและขนคลุมใตโ คนหางสีเหลอื ง

ปกปกฯ รักษนก | 63

FAMILY PELLORNEIDAE

Puff-throated Babbler

Pellorneum ruficeps

ลักษณะทั่วไป หนาผากถึงทายทอยสี
นํ้าตาลแดงเขม คิ้วสีขาวหรือสีเหลือง
ออน หัวตาและขนคลุมหูสีน้ําตาล
ลําตัวดานบนตั้งแตหลังถึงหางสีน้ําตาล
แกมเขยี ว ลําตวั ดา นลา งสขี าว มลี ายขีด
ใหญสีนํ้าตาลเขมกระจายอยูทั่ว โดย
เดนชัดบริเวณหนาอก สีขาง และขน
คลมุ ใตโคนหาง

64 | ปกปก ฯ รกั ษนก

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Arctic Warbler

Phylloscopus borealis

ลักษณะทั่วไป ปากแหลมยาวและหนา
ปากลางสีเหลืองออนปลายปากสีเขม คิ้ว
ยาวสีขาวแกมเหลืองออน แถบตาสีคลํ้า
ขนคลุมหมู ีลายเปรอะ ปกมีแถบแคบ ๆ สี
ขาวแกมเหลืองหรือสีนํ้าตาลออน 1-2
แถบ (ไมเดนชัดนัก) หนาผากถึงหางสี
เขียวไพล ลําตัวดานลางสีครีมออน
บริเวณอกและขางอกสีออกเทา สีขางมีสี
เขยี วแกมน้ําตาล ขนคลุมใตโ คนหางสขี าว

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 65

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Pale-legged Leaf-Warbler

Phylloscopus tenellipes

ลักษณะทั่วไป โคนปากลางสีชมพูปลาย
ปากสีเขม แถบคาดตาหนาสีเขียวอมเทา
เขม คิ้วยาวสีขาว หนาผากถึงทายทอยสี
เขียวอมเทาเขม หลังสีเขียวเหลืองอม
นํ้าตาล ตะโพกสีจางกวาสวนอื่นเล็กนอย
ปก มีแถบแคบบาง ๆ 2 แถบ แตไ มเ ดน ชดั
ทองสีขาว ขนคลุมใตโคนหางสีขาว ขาสี
ชมพูอมเทาหรือสีเน้ือ (ขาสีจางกวานก
กระจ๊ดิ ชนดิ อื่น ๆ)

66 | ปกปก ฯ รักษน ก

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Two-barred Warbler

Phylloscopus plumbeitarsus

ลักษณะท่ัวไป แถบคาดตาสีคลํ้า ค้ิวยาว
สีขาวอมเหลือง ปากลางสีสม บริเวณ
ลําตัวดานบนสีเขียวคลํ้า มีแถบปกสีขาว
อมเหลืองชัดเจน 2 แถบ ลําตัวดานลางสี
เทาออน ขา งอกสีเทาเขมกวา เลก็ นอ ย

ปกปกฯ รกั ษนก | 67

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Inornate Warbler

Phylloscopus inornatus

ลักษณะทั่วไป คิ้วยาวสีเหลืองแกมขาว
แถบตาสีคล้ํา ปากลางสีเหลืองสม ไมมี
แถบกระหมอม ลําตัวดานบนสีเขียวคล้ํา
ปกมีแถบสีขาวแกมเหลือง 2 แถบ (แถบท่ี
2 หนากวาแถบแรก) ขนปลายปกสีขาว
กวางเห็นเปนลายชัดเจน หางเรียบไมมีสี
ขาว ตะโพกเปน สีเดยี วกบั หางหรอื จางกวา
เล็กนอย ลําตัวดานลางสีขาวมีลายแตมสี
เหลอื งแกมเขยี ว

68 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Radde’s Warbler

Phylloscopus schwarzi

ลักษณะท่ัวไป ควิ้ ยาวสีขาว หวั ค้ิวสนี ํ้าตาล
แกมเหลือง แถบตาสีคล้ํา ปากหนา คางสี
ขาวแกมสเี นอื้ หนาผากถงึ หางสนี ้ําตาล อก
สีออกนํ้าตาล (คางและอกไมมีลายแตมสี
เทา) ทองสีขาวหรือสีเน้ือมีลายขีดสเี หลอื ง
สีขา งสนี ้าํ ตาลแกมเขยี ว ขนคลุมใตโคนหาง
สีนํ้าตาลแกมสมเขม (แตกตางจากทอง)
แขงและตีนหนาสีชมพูเขมหรือสีสมแกม
เหลืองคลํ้า วัยออน มีขนาดเล็กกวา
บรเิ วณทองมลี ายแตมสเี หลือง

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 69

FAMILY PHYLLOSCOPIDAE

Eastern Crowned

Phylloscopus coronatus

ลักษณะท่ัวไป ค้ิวสีขาวหรือสีขาวแกม
เหลือง ปากยาว ปากลางสีเหลืองสม
หนาผากและกระหมอมสีเทามีแถบกลาง
กระหมอมสีเขียวแกมเหลือง ลําตัว
ดานบนสีเขียวแกมเหลืองคล้ําหรือแกม
นํ้าตาลออน มีแถบปกแคบ ๆ สีเหลือง
ออน 1 แถบ ลําตัวดานลา งสีขาวมลี ายขดี
สเี หลืองจาง ๆ ขนคลมุ ใตโคนหางสีเหลือง
ออน แขงและตีนสีแดงคลํ้า

70 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY PITTIDAE

Blue-winged Pitta

Pitta moluccensis

ลักษณะทั่วไป หัวสีดํา แถบคิ้วกวางสี
นํ้าตาลแกมสม ปากหนาสีดํา หลังสีเขียว
ขนคลุมปกดานบน ตะโพก และขนคลุม
บนโคนหางสฟี า ออกน้ําเงิน ปลายหางและ
ปลายปกสีดํา ขนคลุมปกแถวลางสีขาว
คางและคอสีขาว อกถึงทองสวนกลางสี
น้ําตาลเหลอื ง ทองสวนกลางถึงขนคลุมใต
โคนหางสีแดง ขาและน้วิ สเี นือ้ ท้งั สองเพศ
มลี ักษณะและสสี นั เหมือนกนั

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 71

FAMILY PYCNONOTIDAE

Stripe-throated Bulbul

Pycnonotus finlaysoni

ลักษณะท่ัวไป หัวถึงทายทอยสีนํ้าตาลออก
เทา หนาผากมีขีดสีเหลืองสดกระจายอยู
หลงั ถงึ หางสเี หลอื งไพล ปกสเี หลืองไพลแกม
เหลือง ลําตัวดานลางบริเวณคางและคอสี
นํ้าตาลออกเทามีขีดสีเหลืองสดกระจายอยู
ทั่ว ทองและสีขางสีนํ้าตาลออกเทามีลายขดี
สีขาวจาง ๆ กระจายอยูท่ัว กลางทองสีออก
ขาว ขนคลุมใตโคนหางสีเหลอื ง

72 | ปกปกฯ รกั ษน ก

FAMILY PYCNONOTIDAE

Black-headed Bulbul

Brachypodius atriceps

ลกั ษณะทวั่ ไป ปากสดี ํา มานตาสฟี า ลาํ ตัว
ดานบนบริเวณหัวถึงทายทอยสีดํา หลังถึง
ขนคลุมบนโคนหางสีเหลืองแกมทอง ปกสี
เหลืองขนปลายปกสดี าํ หางสีเหลอื งมีแถบ
ขวางสีดําบริเวณกลางถึงเกือบปลายหาง
ลําตัวดานลางบริเวณคางถึงคอสีดํา ทอง
สีขาง ถึงหางสีเหลืองสด (บางตัวบริเวณ
ทอ งและสขี า งมีสเี ทาซึง่ หายากมาก)

ปกปกฯ รกั ษน ก | 73

FAMILY PYCNONOTIDAE

Streak-eared Bulbul

Pycnonotus blanfordi

ลักษณะท่ัวไป มานตาสีเทา โคนปากสี
จางกวาบริเวณปลายปาก ขนคลุมหูมี
ลายขีดสีขาวแกมเทาเดนชัด หนาผากถึง
หางสีออกน้ําตาล ปกสีน้ําตาลแกมไพล
ลําตัวดานลางบริเวณคางและคอสีออก
ขาว อก ทองและสีขางสีนํ้าตาลออน กน
สีเหลืองออน วัยออน ลําตัวดานบนสี
จางกวา ปากสจี างกวา ลายทขี่ นคลมุ หไู ม
ชัดเจน มา นตาสนี าํ้ ตาล

74 | ปกปก ฯ รักษน ก

FAMILY PYCNONOTIDAE

Yellow-vented Bulbul

Pycnonotus goiavier

ลักษณะทว่ั ไป ปากสีดํา ค้ิวกวางสขี าว
แถบตาสีดํา ลําตัวดานบนตั้งแต
หนาผากถงึ หางสนี ํา้ ตาล ลาํ ตวั ดา นลา ง
สีขาว บริเวณอก ทอง และสีขางมลี าย
ขีดสีนา้ํ ตาลจาง ๆ แซม ขนคลมุ ใตโคน
หางสีเหลือง วัยออน มีลักษณะคลาย
ตวั เต็มวัยแตคิ้วมสี ีเทา

ปกปกฯ รักษนก | 75

FAMILY PYCNONOTDAE

Black-crested Bulbul

Pycnonotus flaviventris

ลักษณะทวั่ ไป หนา ผากถึงทายทอยสีดํา มี
หงอนสีดํายาวตั้งบริเวณกลางกระหมอม
มานตาสีเหลือง ลําตัวดานบนตงั้ แตห ลังถึง
หางสีเหลืองแกมน้ําตาล โดยบริเวณหางสี
จะเขมขึ้นจนปลายหางเปนสีเกือบดํา
ลําตัวดานลางบริวณคางถึงคอสีดํา ทอง
สขี าง ถึงขนคลุมใตโคนหางสีเหลอื งสด

76 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY RHIPIDURIDAE

Sunda Pied Fantail

Rhipidura javanica

ลักษณะทั่วไป ค้ิวสีขาว หนาผากถึง
ทายทอยสีดํา หลังถึงตะโพกสีดําแกม
นํ้าตาล หางสีดําเขมปลายหางดาน
นอกสขี าว ลาํ ตวั ดานลา งบริเวณคางถงึ
คอสขี าว อกมีแถบสีดาํ ทองถึงขนคลุม
ใตโ คนหางสขี าว ปลายขนใตหางสีขาว

ปกปกฯ รักษนก | 77

FAMILY STURNIDAE

Black-collared Starling

Gracupica nigricollis

ลักษณะท่ัวไป ปากใหญสีดํา หัวตาและ
หนังรอบตาสีเหลือง หนาผาก ทายทอย
และคางสีขาว มแี ถบกวา งรอบคอสีดํา ชว ง
รอยตอ ระหวางคอและหลงั มีแถบแคบ ๆ สี
ขาว หลังสีนํ้าตาลเขมออกดํา ปกมีลาย
แถบสีขาว ตะโพกสีขาว หางสีน้ําตาลเขม
ออกดําปลายหางสีขาว ทองถึงขนคลุมใต
โคนหางสีขาว

78 | ปกปก ฯ รักษน ก

FAMILY STURNIDAE

Vinous-breasted Myna

Acridotheres leucocephalus

ลักษณะท่ัวไป ปากสีเหลือง หัวตา วงตา
และแถบคาดตาสีดํา หนาผากถึงทาย
ทอยสีขาวนวล หลังสีดํา ปกสีดํามีแถบ
คาดขาวบริเวณโคนขนปลายปก ตะโพก
และขนคลุมบนโคนหางสีขาว หางสีดํา
ปลายหางสขี าว ลําตัวดา นลางบรเิ วณคาง
ถึงคอสีเหลืองนวล อกและทองสีนํ้าตาล
ออน กนหรอื ขนคลุมใตโคนหางสีขาว

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 79

FAMILY STURNIDAE

Common Myna

Acridotheres tristis

ลักษณะทั่วไป ปากและหนังรอบตาสี
เหลือง หนาผากถึงทายทอยสีดํา หลังถึง
ขนคลุมบนโคนหางสีน้ําตาล ปกสีนํ้าตาล
บริเวณขนหัวปกสีขาว หางสีน้ําตาลเขม
ออกดําปลายหางสีขาว ลําตัวดานลาง
บริเวณคางถึงอกสีดาํ ทองถงึ ชวงกลางทอง
และสีขางสีน้ําตาล ทองชวงลา งถงึ กนสขี าว

80 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY STURNIDAE

Great Myna

Acridotheres grandis

ลักษณะท่ัวไป ปากสีเหลือง หนาผากมี
หงอนยาวตั้งเดนชัด บริเวณขนหัวปกสี
ขาว ลําตัวทั้งดานบนและดานลางสีดํา
หางสีดําปลายหางสีขาว กนสีขาว แขง
และตนี สีเหลอื ง

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 81

FAMILY TIMALIIDAE

Pin-striped Tit Babbler

Mixornis gularis

ลักษณะทั่วไป ปากสีดําหรือเทาเขม
หนาผากและกระหมอมสีนํ้าตาลแดง คิ้วสี
เหลืองยาวเทาขนคลมุ หู หัวตาสีน้ําเงินเขม
หลังถึงขนคลุมบนโคนหางสีน้ําตาลแกม
เขียวไพล ปกและหางสีน้ําตาล ลําตัว
ดานลางบริเวณคางถึงอกสีเหลืองมีขีดสีดํา
เลก็ ๆ กระจายอยู ทอ งชวงลา ง สีขาง และ
ขนคลุมใตโ คนหางสเี ทาแกมเหลืองออน

82 | ปกปกฯ รกั ษนก

FAMILY VANGIDAE

Bar-winged Flycatcher-shrike

Hemipus picatus

ลักษณะท่ัวไป เพศผู หนาผากถึงหลังสีดํา
เขม ปกสีดํามีแถบใหญสขี าว ตะโพกสีขาว
หางสีดําขอบหางดานนอกสีขาว คางถึงคอ
สีออกขาว อกถึงทองตอนบนสีขาวแกม
น้ําตาลออน ทองถึงปลายหางตอนลางสี
ขาว เพศเมีย ลักษณะคลายเพศผู โดย
ตา งกนั ทสี่ ีของเพศเมยี จะมสี ดี ําออกน้ําตาล
หรือมีสีซดี กวา เพศผู

ปกปก ฯ รกั ษน ก | 83

FAMILY ARDEIDAE

Malay Night-heron

Gorsachius melanolophus

ลักษณะท่ัวไป ปากสีเหลืองแกมเขียว หนังรอบ
ตาสีเขียวแกมฟา มีหงอนขนสีดํายาวตั้งแต
หนาผากถึงทายทอย ลําตัวดานบนต้ังแตหลังถงึ
ปลายหางสีนํ้าตาลและมลี ายขีดขวางเลก็ ๆ สีดาํ
กลางคอและอกมีขีดสีดํายาวตอกันเปนเสนตาม
แนวยาว ทองดานลางจนถึงขนคลมุ ใตโคนหางสี
ออนกวาดานบนและมีลายขีดสีดําจาง ๆ
วัยออน หนาผากถึงหลังสีนํ้าตาลเขมเกือบดํา
และมีลายจุดสีขาวอยูทั่ว โดยสีจะออนลงต้ังแต
หลังถึงปลายหาง ลําตัวดานลางสีนํ้าตาลและมี
ลายจดุ สีขาว (สีออ นกวาดา นบน)

84 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY MEGALAIMIDAE

Coppersmith Barbet

Psilopogon haemacephalus

ลักษณะท่ัวไป หนาผากสีแดง ใบหนาสีดํา มี
แถบเหลืองดานบนและดานลางของตา (แถบ
เหลืองดา นลา งตาจะหนากวาดา นบน) ทายทอย
ถึงหางสีเขียว ลําตัวดานลางบรเิ วณคางถึงคอสี
เหลือง คอดานลางมีแถบสีแดง อกตอนบนสี
เหลืองสม อกตอนลางถึงกนสีขาวแกมเหลือง
และมีลายขีดสีเขียว วัยออน หนาผากถึงหางสี
เขียวแตซดี กวานกเต็มวยั โดยหนา ผากและแถบ
คอดา นลา งไมม สี แี ดง ลําตวั ดา นลางตงั้ แตอกถึง
กนสขี าวอมเทาและมีลายขดี จาง ๆ

ปกปกฯ รักษนก | 85

FAMILY MEGALAIMIDAE

Lineated Barbet

Megalaima lineata

ลักษณะทั่วไป ปากสีเหลืองสม หนัง
รอบตาสีเหลือง หนาผากถึงทายทอยสี
นาํ้ ตาลแกมเหลืองมลี ายขีดสนี า้ํ ตาลเขม
หลงั ถึงหางสีเขยี ว ลาํ ตวั ดานลางบริเวณ
คอ อก และทองสีนํ้าตาลแกมเหลืองมี
ลายขีดสีน้ําตาลเขม ทั้งสองเพศมี
ลักษณะและสีสันเหมอื นกนั

86 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

FAMILY STRIGIDAE

Asian barred owlet

Glaucidium cuculoides

ลักษณะทั่วไป หัวและลําตัวดานบนสี
น้ําตาลมีลายขวางสีเน้ือแกมนํ้าตาลเหลือง
ค้ิวสีขาว มานตาสีเหลือง ลําตัวดานลางสี
น้ําตาลมีลายขวางสีเนื้อแกมน้ําตาลเหลือง
ต้ังแตทองลงไปมีลายสีขาวในแนวต้ังลาก
ยาวข้ึนมาที่บริเวณอกอยางไมเปนระเบียบ
ขนคลุมใตโ คนหางสขี าวเหลือง

ปกปกฯ รักษนก | 87

กิจกรรมดูนก

กจิ กรรมดูนกในบริเวณปาปกปกทรัพยากร มหาวิทยาลยั ราชภฏั รําไพพรรณี
ภายใตโครงการเสริมประสบการณก ารเรยี นรู (การอบรมเชงิ ปฏิบัติการ)

88 | ปกปกฯ รักษนก

นกนารกั (ษ)

¹¡

¹‹ÒÃÑ¡(É)

ปกปกฯ รักษน ก | 89

90 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

ปกปก ฯ รักษน ก | 91

92 | ปกปก ฯ รกั ษน ก

ปกปก ฯ รักษน ก | 93

แหลง เรียนรูเพิม่ เตมิ ออนไลน

- สมาคมอนรุ ักษนกและธรรมชาติแหง ประเทศไทย: http:// www.bcst.or.th
- โครงการ Birds Come First: http://www.bcf.savebird.com
- ดูนกไปทําไม: https://www.sarakadee.com/2011/08/22/why-bird-watch
- การเรมิ่ ตน ดนู ก: http://www.trekkingthai.com/wildlife/bird/bdguide05.htm
- การดนู กเบื้องตน: http://www.waghor.go.th/v1/elearning/nature/Bird&Insect/

ie%20bird%20homepage/bird%20watching.htm
- การดแู ลนกบาดเจบ็ และลูกนกตกจากรงั : https://www.facebook.com/notes/maythira-

kasemsantการดูแลนกบาดเจบ็ และลกู นกตกจากรงั /10154178129135648/
- กอ นจะเสียเงินซอื้ กลองสองทางไกล: https://www.thailandoutdoor.com/Outdoor

Gear/Binocular/binocular.html
- รวมบทความกลองสอ งทางไกล: http://outdoorvision.net/main/bthkhwam.html
- เทคนิค…การถา ยภาพนกในธรรมชาติรอบๆ บา น: http://www.bigcamera.co.th/

article/bird-photo.html
- การถา ยภาพนกในธรรมชาติ: https://www.facebook.com/notes/smith-sutibutการ

ถายภาพนกในธรรมชาต/ิ 10202192322992240

เอกสารอางอิง

คณะวิทยาศาสตรและเทคโนโลย.ี 2558. โครงการอนุรกั ษพนั ธุกรรมพืชอันเนอื่ งมาจาก
พระราชดําริ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มหาวิทยาลยั ราชภฏั
ราํ ไพพรรณี. รายงานการดําเนินงาน ปงบประมาณ 2558. คณะวทิ ยาศาสตรแ ละ
เทคโนโลยี มหาวิทยาลยั ราชภฏั รําไพพรรณี. 33 หนา .

จารจุ นิ ต นภีตะภัฏ, กานต เลขะกลุ และวชั ระ สงวนสมบตั ิ, 2555. คมู ือศกึ ษาธรรมชาติ
หมอบุญสง เลขะกลุ นกเมืองไทย. กรุงเทพฯ: คณะบคุ คลนายแพทยบ ญุ สง เลขะกุล.

ชุตาภา คณุ สขุ และพงษชัย ดาํ รงโรจนวฒั นา. 2558. ความหลากชนิดของนกในพน้ื ที่ปา อนุรักษ
พนั ธกุ รรมพชื อันเนื่องมาจากพระราชดําริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราช-
กุมารีมหาวทิ ยาลัยราชภัฏราํ ไพพรรณี. รายงานวิจยั . ทุนอดุ หนุนการวิจัยจากงบประมาณ
แผนดินป 2558. 81 หนา .

94 | ปกปก ฯ รกั ษนก

ชุตาภา คุณสขุ และพงษชยั ดํารงโรจนว ฒั นา. 2559. ศกั ยภาพการสะสมธาตคุ ารบอนในมวล
ชีวภาพเหนือพน้ื ดินของไมยืนตน ในพน้ื ที่ปกปก พนั ธกุ รรมพืชอันเนอื่ งมาจากพระราชดาํ ริ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั รําไพพรรณี.
รายงานวิจยั . ทุนอุดหนนุ การวจิ ยั จากงบประมาณแผนดินป 2559.

ชตุ าภา คุณสขุ และพงษช ยั ดํารงโรจนว ัฒนา. 2560. การเปลยี่ นแปลงองคประกอบชนดิ
ของนกในพน้ื ทีป่ กปกพนั ธกุ รรมพืช มหาวทิ ยาลัยราชภฏั รําไพพรรณี. รายงานวจิ ยั .
ทนุ อดุ หนนุ การวจิ ยั จากงบประมาณแผน ดนิ ป 2560.

ชตุ าภา คณุ สุข, ประสาน แสงไพบลู ย, เสาวภา สรุ าวุธ และฤทยั ณฏั ฐ แสงเปา . 2554. ความ
หลากหลายของแพลงกตอนพชื บรเิ วณปา อนรุ ักษพ ันธุกรรมพชื ฯ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏ
ราํ ไพพรรณ.ี ในเอกสารงานประชมุ วิชาการและนทิ รรศการโครงการอพ.สธ. คร้งั ท่ี 5
“ทรพั ยากรไทย : กาวสูโลกกวา งอยางม่ันใจ” มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลอสี าน
อาํ เภอเมือง จงั หวัดนครราชสมี า. 3-5 พฤศจิกายน 2554.

โอภาส ขอบเขตต. 2541. นกในเมอื งไทย เลม 1. กรงุ เทพฯ: สารคดี.
โอภาส ขอบเขตต. 2542. นกในเมอื งไทย เลม 2. กรงุ เทพฯ: สารคด.ี
โอภาส ขอบเขตต. 2543. นกในเมืองไทย เลม 3. กรงุ เทพฯ: สารคด.ี
โอภาส ขอบเขตต. 2544ก. นกในเมืองไทย เลม 4. กรุงเทพฯ: สารคดี.
โอภาส ขอบเขตต. 2544ข. นกในเมืองไทย เลม 5. กรุงเทพฯ: สารคด.ี

กติ ตกิ รรมประกาศ

หนังสือเลมน้ีเปนสวนหน่ึงของโครงการวิจัย เร่ือง “ความหลากชนิดของนกในพ้ืนท่ีปาอนุรักษ
พันธุกรรมพืชอันเน่ืองมาจากพระราชดําริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
มหาวิทยาลัยราชภัฏรําไพพรรณี” และ “การเปล่ียนแปลงองคประกอบชนิดของนกในพื้นทป่ี ก
ปกพันธุกรรมพืช มหาวิทยาลัยราชภัฏรําไพพรรณี” ไดรับสนบั สนุนทุนจากงบประมาณแผน ดนิ
มหาวิทยาลัยราชภัฏราํ ไพพรรณี ป 2558 และป 2560

ปกปก ฯ รกั ษนก | 95

ดัชนรี ายชอื่ นก

ชนดิ นก หนา ชนิดนก หนา ชนดิ นก หนา

กระจด๊ิ ขั้วโลกเหนอื 65 กินแมลงอกเหลอื ง 82 ตีทอง 85
กระจิด๊ ขาสเี น้อื 66 ขม้นิ ทา ยทอยดาํ 63 แตวแลวธรรรมดา 71
กระจิด๊ เขียวปกสองแถบ 67 ขม้นิ นอ ยธรรมดา 28 นางแอนบา น 44
กระจด๊ิ ธรรมดา 68 ขมน้ิ นอ ยปก สีเรยี บ 29 บ้ังรอกใหญ 25
กระจิด๊ ปากหนา 69 เขนนอยไซบเี รีย 51 ปรอดคอลาย 72
กระจิ๊ดหัวมงกฎุ 70 เขนนอยปกแถบขาว 83 ปรอดทอง 73
กระจบิ คอดาํ 33 เขาชวา 14 ปรอดสวน 74
กระจบิ ธรรมดา 34 เขาเปลา ธรรมดา 15 ปรอดหนา นวล 75
กระติด๊ ขห้ี มู 42 เขาใหญ 16 ปรอดเหลืองหวั จุก 76
กระติด๊ ตะโพกขาว 43 คัคคแู ซงแซว 23 ปลีกลวยเล็ก 62
กวกั 27 คคั คูสมี ว ง 24 พงต๊กั แตนอกลาย 47
กะเตน็ อกขาว 18 เคา โมง 87 พญาไฟสีเทา 32
กะปูดใหญ 26 จับแมลงคอแดง 52 พิราบปา 17
กางเขนดง 49 จับแมลงจุกดาํ 48 โพระดกธรรมดา 86
กางเขนบาน 50 จบั แมลงตะโพกเหลอื ง 53 ยางลายเสอื 84
กาฝากกนเหลอื ง 37 จบั แมลงสีคล้ํา 54 สชี มพสู วน 39
กาฝากปากหนา 38 จบั แมลงสีน้ําตาล 55 อกี า 36
กาแวน 35 จับแมลงสฟี า 56 อีแพรดแถบอกดํา 77
กาเหวา 22 จับแมลงอกสฟี า 57 อวี าบตก๊ั แตน 21
กง้ิ โครงคอดํา 78 จาบคาหวั สีสม 20 อีเสอื ลายเสอื 45
กิ้งโครงหวั สีนวล 79 จาบดินอกลาย 64 อเี สือสีนํา้ ตาล 46
กินปลแี กม สที ับทมิ 58 เฉ่ียวบุงใหญ 31 เอ้ียงสาริกา 80
กินปลีคอสนี ํ้าตาล 59 แซงแซวสีเทา 40 เอยี้ งหงอน 81
กนิ ปลีคอสมี วง 60 แซงแซวหางบว งใหญ 41 แอนพง 30
กนิ ปลอี กเหลือง 61 ตะขาบทุง 19

96 | ปกปก ฯ รักษนก