The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

หนังสือชุด 6 เล่ม (พรรณไม้ ผีเสื้อ แตน สัตว์สะเทินสะเทินบก นก ค้างคาว)
โครงการ อพ.สธ. สนองพระราชดำริโดยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by dpongchai, 2020-08-12 11:08:12

นานาพรรณไม้

หนังสือชุด 6 เล่ม (พรรณไม้ ผีเสื้อ แตน สัตว์สะเทินสะเทินบก นก ค้างคาว)
โครงการ อพ.สธ. สนองพระราชดำริโดยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Keywords: อพ.สธ.

ภาพท่ี 21 ตะขบปา Flacourtia indica วงศ Flacourtiaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสอื -เขาจาํ ปา| 47

ขานาง Homalium tomentosum

วงศ Flacourtiaceae
ช่ืออน่ื ๆ คะนาง, ขางนาง, คา นาง, โคด, เปอ ยคะนาง, เปอ ยคา งไห,
เปอยนาง, ชา งเผอื กหลวง
ลักษณะทวั่ ไป ไมตนผลดั ใบ สูง 15–40 ม.
เปลอื กลําตนเรียบ สเี ทาอมเขยี ว มีลาย เปลือกหลุดรอนเปนแผน ลําตนตรง มี
พพู อนเตยี้ ๆ กง่ิ ออนมีขนสน้ั นมุ
ใบเดยี่ ว เรียงสลบั รูปไขก ลบั ยาว 10–25 ซม. ปลายใบมน ปลายเปนติ่งแหลม
ขอบใบจักฟนเล่ือยขนาดใหญ แผนใบมีขนส้ันสากมือดานบน มีขนส้ันนุม
ดา นลา ง กา นใบหนา
ชอ ดอกออกตามซอกใบและปลายกิง่ หอยลง ยาว 10-35 ซม. ดอกออกกระจกุ
กลม 2-5 ดอก เรียงเวียนแนน บนกานชอ ดอกมีกล่ินเหม็น ไรก าน กลีบเล้ียง
และกลีบดอกคลายกนั มจี าํ นวนอยางละ 5-6 กลีบ กลีบดอกรูปขอบขนาน
แคบ ๆ ยาวประมาณ 1.5 มม. เกสรเพศผู 5-6 อัน ออกดอกชว งเดือนมนี าคม
ถึงพฤษภาคม มีการกระจายพนั ธุกวา ง พบไดตามปาเบญจพรรณ ปาดิบแลง
และปาดิบชื้น โดยเฉพาะตามเขาหินปูน

48 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํา้ เสอื -เขาจาํ ปา

ภาพท่ี 22 ขานาง Homalium tomentosum วงศ Flacourtiaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถา้ํ เสอื -เขาจําปา| 49

ต้ิวเกล้ียง Cratoxylum cochinchinense

วงศ Guttiferae
ชือ่ อื่น ๆ ขต้ี ้วิ , ตวิ้ ใบเลือ่ ม, ติ้วสม, ตว้ิ แดง
ลักษณะท่ัวไป ไมต นสูงไดถ ึง 25 ม.
เปลือกลําตนสีนํ้าตาล หลุดรอนเปน แผน ตนทีม่ ีอายนุ อ ยลําตน มหี นามยาว
เม่ืออายมุ ากข้ึนลาํ ตนมพี ูพอน
ใบ เดี่ยว เรยี งตรงขา ม รปู รี รูปขอบขนานหรือรูปขนานแกมใบหอก กวาง 2-3
ซม. ยาว 3-9 ซม.
ดอก สีสมหรือสีสมแดง ออกเดี่ยวหรือเปนกระจุก 2 ดอก ตามซอกใบหรือ
ปลายกง่ิ ขนาด 1 ซม. มีกลิ่นหอม กลบี เล้ียง 5 กลีบ กวาง 4-5 ซม. ยาว 6-7
มม. กลบี ดอก 5 กลีบ แยกจากกัน รปู ไขก ลับ กวา ง 3-5 มม. ยาว 8-10 มม.
ออกดอกชว งเดอื นธันวาคมถงึ มกราคม
ผล แหงแตก กวาง 8 มม. ยาว 1 ซม. เมลด็ มปี ก รูปไขก ลบั กวาง 2.5-3 มม.
ยาว 6-7 มม. ปกแบนและบาง พบตามปาเบญจพรรณและปาดิบแลง ใน
บริเวณกึ่งโลง แจง และแนวชายปา

50 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้ําเสือ-เขาจําปา

ภาพท่ี 23 ติว้ เกลีย้ ง Cratoxylum cochinchinense วงศ Guttiferae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้าํ เสอื -เขาจาํ ปา| 51

สวอง Vitex canescens

วงศ Labiatae
ช่อื อนื่ ๆ ผา เส้ียน, กานนหลวั , ของแลง, กําจงั , ข้ีเหน็ , คําปอน,
คาํ ปาน, ซอเสยี้ น, จงอาง, โจงอางตน, สวองหยวก,สามใบ
ลกั ษณะทั่วไป ไมตน ผลัดใบ หรือกึ่งผลดั ใบสงู ถึง 12 ม.
เปลือกลําตนสีเทา แตกเปนสะเก็ดและมีรองตามยาว เปลือกช้ันในสีนา้ํ ตาล
หรือเหลอื งออ น ใบมีแตมสีสม
ใบประกอบ 3 ใบยอย หรือรูปนวิ้ มือ 3-5 ใบยอย ขนาด 5-16 x 2-7 ซม. ยอด
ออนมีขนนุม สีเทาอมเหลอื ง ใบแกบาง ดานลางมีขนละเอยี ด กา นของใบยอ ย
ดา นขา ง 0.5-1.2 ซม. กา นใบยอยที่ปลายยาวกวามาก กานใบรว ม 3-8 ซม.
ดอกสขี าวหรือเหลอื งออน มปี ระสีชมพู ชอ ดอกออกทปี่ ลายกิง่ และซอกของใบ
ที่รวงไป ชอ ยาวถึง 15 ซม. กานดอกเรียว 2-4 มม. มีขน ไมมีกาบรองดอก
ออกดอกชวงเดอื นเมษายนถึงกรกฎาคม
ผลสุกสีเหลืองถึงดํา ขนาด 0.6-1.5 ซม. รูปไขถ ึงรูปคลายลูกขาง มีช้ันกลีบ
เล้ียงแบน ๆ ที่ฐาน พบกระจายในพ้ืนท่ีก่ึงโลงแจงของปาผลัดใบ ปาไผและ
บรเิ วณท่ีถูกรบกวน

52 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถา้ํ เสอื -เขาจาํ ปา

ภาพท่ี 24 สวอง Vitex canescens วงศ Labiatae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถาํ้ เสอื -เขาจาํ ปา| 53

สวองหิน Vitex peduncularis

วงศ Labiatae
ช่ืออน่ื ๆ กาสามปก , กะพนุ , ตะพรนุ , กานน, สมอกานน, ไขเนา ,
โคนสมอ, ตะพนุ , ตะพุนทอง, ตะพุม, นน, สมอตีนเปด , สมอตนี นก, สมอบวง,
สมอปา, สมอหนิ
ลกั ษณะทั่วไป ไมต น ผลดั ใบ หรอื ก่งึ ผลดั ใบสูงถงึ 25 ม.
เปลือกลําตนสีเหลืองหรือครีมปนเทา แตกเปน สะเก็ดยาว เปลือกช้ันในสีสม
ออนอมครมี
ใบประกอบแบบฝา มอื ใบยอย 3-5 ใบ ออกจากจุดเดียวกัน ใบยอยรปู ใบหอก
กวาง 4-6 ซม. ยาว 10-13 ซม. ใบยอยตรงกลางมกั มีขนาดใหญท่ีสดุ ปลายใบ
แหลม ฐานใบสอบแหลม กานใบมักแผเปนปก ทําใหใบดูคลายตีนนกหรือ
ตนี เปด
ดอกชอ แบบชอ แยกแขนงออกท่ซี อกใบและปลายกิ่ง ยาว 7-20 ซม. ดอกยอ ย
จํานวนมาก กลบี ดอก 5 กลบี กลีบบนมี 4 กลีบ กลีบลางมี 1 กลีบ สีน้ําเงนิ
หรอื สีมวงออน ออกดอกชวงเดอื นมีนาคมถงึ พฤษภาคม
ผลเด่ียว สด รูปทรงกลม ขนาดเสนผานศูนยกลางประมาณ 1 ซม. มีเมล็ด
เดียวแข็ง มีกลีบเลี้ยงติดคงทน ผลแกสีมวงเขมถงึ สีดํา พบกระจายตามปา
เบญจพรรณ ปา ดบิ แลง และปา เต็งรัง ในบริเวณกึ่งโลงแจงหรือถกู รบกวน

54 |นานาพรรณไมบรเิ วณเขาถํ้าเสือ-เขาจาํ ปา

ภาพที่ 25 สวองหิน Vitex peduncularis วงศ Labiatae

นานาพรรณไมบริเวณเขาถ้ําเสือ-เขาจาํ ปา| 55

เสีย้ วปา Bauhinia saccocalyx

วงศ Leguminosae-Caesalpinioideae
ช่อื อ่นื ๆ คิงโค, ชงโค, สมเส้ียว, สม เสี้ยวโพะ, เส้ียวดอกขาว
ลักษณะท่วั ไป ไมต นขนาดเลก็ ไมพ มุ หรอื ไมพ ุม รอเล้อื ย สงู ถึง 10 ม.
เปลอื กลําตนสีน้ําตาล มีรองแตกตามแนวยาว
ใบเด่ียว รปู ไขก วา ง ยาว 5-9 ซม. ปลายใบแฉกลกึ 1/2-1/3 ของใบ ปลายแฉก
รูปสามเหล่ียมกลม โคนใบตัดหรอื รูปหัวใจ แผน ใบดานลา งมีขนประปราย มี
ตอมสีนา้ํ ตาลกระจาย
ดอกออกเปนชอแบบกระจะแยกแขนงสั้น ๆ ตามซอกใบ ยาวประมาณ 7 ซม.
ดอกอดั แนน กลีบดอกสขี าวหรือสชี มพู 5 กลบี รปู ไขกลบั ยาว 7-10 มม. กา น
กลีบส้ัน ดอกตัวผมู ีเกสรตัวผู 10 อัน วงนอก 5 อัน ยาวประมาณ 6 มม. วงใน
ยาวประมาณกงึ่ หนงึ่ ของวงนอก ดอกตวั เมยี มเี กสรตัวผูท เ่ี ปนหมนั 10 อัน ออก
ดอกชว งเดือนตุลาคมถึงพฤษภาคม
ผลเปนฝก เกลี้ยง รปู ใบหอก ยาว 7-14 ซม. ปลายกวาง มจี งอยสั้น ๆ เมล็ดมี
3-5 เมล็ด กลม เสนผานศูนยกลาง 1.2-1.5 ซม. พบกระจายตามปาเบญจ
พรรณ ปาดบิ แลง ทรี่ กรา ง หรอื ตามเขาหนิ ปูนทแ่ี หง แลง

56 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสือ-เขาจําปา

ภาพที่ 26 เสย้ี วปา Bauhinia saccocalyx
วงศ Leguminosae-Caesalpinioideae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้ําเสอื -เขาจําปา| 57

ราชพฤกษ Cassia fistula

วงศ Leguminosae-Caesalpinioideae
ช่อื อ่นื ๆ คนู , คูณ, ลมแลง , ชัยพฤกษ
ลกั ษณะทว่ั ไป ไมย ืนตนผลดั ใบ สูงถึง 20 ม.
เปลือกลําตนสีเทาปนนํ้าตาล มีรอยแตกลึกตามแนวยาวและแนวขวางเปน
ชว ง ๆ
ใบประกอบแบบขนนกปลายคู ใบยอ ยมี 3-8 คู ใบยอยรูปขอบขนานแกมรปู ไข
ขนาด ยาว 7-12 ซม. กวา ง 4-8 ซม. กานใบยอยยาว 0.5-1 ซม.
ชอดอกออกตามงา มใบ สเี หลือง หอยลง ยาว 20-40 ซม. กลีบเลีย้ งมี 5 กลีบ
กลบี ดอกมี 5 กลบี ออกดอกชว งเดือนมนี าคมถึงพฤษภาคม
ผลเปนฝกทรงกระบอก เกลีย้ ง สีดาํ ยาว 20-60 ซม. เมล็ดมีจํานวนมาก รูปรี
แบน สนี ้ําตาลเปนเงา พบกระจายท่วั ไปในปา ผลัดใบ นิยมนํามาปลูกเปนไม
ประดบั ตามบา นเรือนและตามถนน
ราชพฤกษเปน ดอกไมประจําชาติไทย ตามความเห็นชอบของคณะรฐั มนตรเี มอ่ื
วันท่ี 2 ตุลาคม 2544 และภาพดอกราชพฤกษยังเปนภาพสัญลกั ษณป ระจํา
ชาติไทย ตามมติคณะกรรมการเอกลักษณของชาติ เม่ือวันท่ี 27 ธันวาคม
2547

58 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้าํ เสือ-เขาจาํ ปา

ภาพที่ 27 ราชพฤกษ Cassia fistula
วงศ Leguminosae-Caesalpinioideae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสอื -เขาจาํ ปา| 59

สเี สยี ด Acacia catechu

วงศ Leguminosae-Mimosoideae
ช่ืออืน่ ๆ สเี สียดเหนอื , สเี สยี ดแกน, สเี สยี ดเหลอื ง, สะเจ
ลกั ษณะทัว่ ไป ไมยนื ตน ผลัดใบขนาดกลาง สูงถงึ 15 ม.
เปลือกลําตนสีนํ้าตาล คอนขางเรียบ มีรอยแตกเปน รอ งลึกเปนชวง ๆ กิ่งมี
หนามกระจายประปราย
ใบประกอบแบบขนนกสองชัน้ ใบยอยมีขนาดเล็กรูปไขห รอื รูปขอบขนานแกม
รูปหอก ขอบใบท่ีคอนไปทางปลายจะหยกั เปน คลื่นหาง ๆ ปลายสอบเรียบ
โคนมนและหยกั เวาเขาตนื้ ๆ
ดอกออกเปนชอตามปลายก่งิ กลีบดอกและกลีบรองดอกมีอยางละ 5 กลีบ
ออกดอกชวงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม
ผลเปน รูปกระสวย ปลายตดั มีครีบบาง ๆ ตามยาวของผล 4 ครบี พบกระจาย
ตามปาผลดั ใบ บรเิ วณเปดโลงและพนื้ ที่ที่เคยถูกรบกวน อนึ่งตน สีเสียดเปน
พนั ธไุ มท ี่มคี วามเก่ียวขอ งกบั พทุ ธประวตั ิ

60 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจาํ ปา

ภาพท่ี 28 สเี สียด Acacia catechu
วงศ Leguminosae-Mimosoideae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสอื -เขาจาํ ปา| 61

กางหลวง Albizia chinensis

วงศ Leguminosae- Mimosoideae
ช่ืออืน่ ๆ กางหลวง, สารคํา, คางฮุง, ปอ , ปอเกาะ, สารเงนิ
ลักษณะท่วั ไป ไมต น ผลัดใบ สูง 10-25 ม.
เปลือกลาํ ตนสีเทาออ น มีรอยยนและมีลักษณะเปนสันนูน มรี ูระบายอากาศ
เปลอื กช้นั ในสคี รมี และสชี มพู มกั มีเสน สีขาวสลบั
ใบเปนใบประกอบแบบขนนก แกนชอ ใบยาว 10-25 ซม. บรเิ วณโคนมตี อมรูป
รี ขนาด 3 มม. ใบยอยรูปขอบขนาน ตอนปลายมว นเล็กนอย กวา ง 0.3 ซม.
ยาว 1 ซม.
ดอกสีเขียวออนปนเหลือง ออกเปนชอ ใหญ ยาว 15-20 ซม. ชอดอกรวมกัน
เปนกลุม กลีบดอกเช่ือมกันเปนรูปกรวย ปลายแยกเปน 5 แฉก เกสรตัวผู
จาํ นวนมาก ยาว 3-5 ซม. ออกดอกชวงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม
ผลสีนํ้าตาลออน เปนฝกแบนรูปขอบขนาน กวาง 2 ซม. ยาว 15 ซม. พบ
กระจายทว่ั ไปตามปา ผลัดใบและปา รนุ สอง เปน ไมโตเร็วชวยคนื สภาพปา ไดเ ร็ว

62 |นานาพรรณไมบริเวณเขาถํ้าเสือ-เขาจําปา

ภาพที่ 29 กางหลวง Albizia chinensis
วงศ Leguminosae- Mimosoideae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํา้ เสือ-เขาจาํ ปา| 63

กางข้ีมอด Albizia odoratissima

วงศ Leguminosae-Mimosoideae
ช่ืออ่ืน ๆ กางขีม้ อด, กางแดง, คางแดง, จันทน, มะขามปา
ลักษณะท่วั ไป ไมย นื ตน ผลดั ใบ สงู ไดถ งึ 30 ม.
เปลอื กลาํ ตน สีเทาแก แตกเปนแผนเลก็ ๆ หลุดรอ นได ตน ท่ีมีอายุนอ ยเปลือก
ลําตนไมแตก แตมลี ักษณะเปนสันนูน เปลือกชั้นในสีแดง ปลายยอดและก่ิง
ออนมรี อยแผล ระบายอากาศ
ใบประกอบแบบขนนกสองชนั้ ยาว 20-30 ซม. ใบยอย 8-16 คู รูปขอบขนาน
แกมเบ้ยี ว กวา ง 0.6-1.2 ซม. ยาว 1.1-3.5 ซม. เสน ใบหลกั ไมสมมาตร
ดอก สีขาว ออกเปน ชอตามก่ิง ยาว 10-20 ซม. ชอ ดอกยอยประกอบดวยดอก
ยอ ยหลายดอก รวมกนั เปนกลุม กลีบรองดอกรูปหลอดปลายเปนซี่เล็ก กลีบ
ดอกรูปกรวย ยาว 6.5-9 มม. ปลายแยกเปนแฉก เกสรตวั ผูจาํ นวนมาก ออก
ดอกชวงเดือนมนี าคมถงึ มถิ นุ ายน
ผล เปนฝกแบนรูปขอบขนาน กวาง 2.5-3 ซม. ยาว 17-20 ซม. ปลายสั้น
แหลม เม่ือแกมีสีน้ําตาลเขม และแตกดา นขาง มีเมล็ด 8-12 เมล็ด สีนํ้าตาล
พบกระจายตามปาผลัดใบและปาก่ึงดงดิบ ชอบท่ีชื้นมากกวากางหลวง
Albizia chinensis

64 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถาํ้ เสอื -เขาจําปา

ภาพที่ 30 กางข้ีมอด Albizia odoratissima
วงศ Leguminosae-Mimosoideae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสือ-เขาจําปา| 65

กระพี้เขาควาย Dalbergia cultrata

วงศ Leguminosae-Papilionoideae

ชอ่ื อืน่ ๆ กระพ,้ี เก็ด, เกด็ ดาํ , เกด็ เขาควาย, กําพ,้ี จักจน่ั , เวียด, อีเมง็
ใบมน

ลักษณะทว่ั ไป ไมต นผลัดใบขนาดเลก็ มสี ว นนอ ยทจี่ ะสูงถงึ 20 ม.

เปลอื กลําตนสีน้ําตาลเทาหรอื สีครีม เรยี บหรอื แตกเปนสะเก็ด เปลือกชั้นในสี
แดงอมชมพู แกน ไมส มี วงแก เรือนยอดเปน พุมทรงสูงถึงคอนขางกลม ก่ิงออน
และยอดออนมขี นปกคลุม

ใบประกอบรูปขนนก กา นใบรวมแกนชอใบยาว 10–15 ซม. มีใบยอย 3-6 คู
เรยี งสลบั แผน ใบยอยรูปขอบขนานแกมรปู ไขกลับ กวา ง 1.5–2 ซม. ยาว 2.5–
4.5 ซม. ปลายมนบางครั้งหยักเวา โคนสอบเขา เปนรปู ลิ่มหรอื มนกลมเล็กนอย
ใบแกเกลย้ี งหรือเกอื บเกลี้ยง

ดอก สีขาวหรือสีชมพู ออกพรอมกับผลิใบใหมหรือออกกอนผลิใบ ลักษณะ
เปนชอ แยกแขนงส้นั ๆ ตามงา มใบใกลยอด ออกดอกชวงเดือนกมุ ภาพันธถึง
เมษายน

ผลเปนฝก รปู ขอบขนาน ปลายและโคนฝกมน กวา งประมาณ 2 ซม. ยาว 5–
10 ซม. สวนใหญมีเพียง 1 เมล็ด แตบางคร้ังพบถึง 4 เมลด็ พบกระจายตาม
ปา เบญจพรรณและปา เต็งรังมักพบมากบริเวณที่เกดิ ไฟปา เนือ้ ไมแขง็ มลี าย
สวยงาม นิยมนาํ มาทาํ เครือ่ งใชต า ง ๆ

66 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสือ-เขาจําปา

ภาพที่ 31 กระพเี้ ขาควาย Dalbergia cultrata
วงศ Leguminosae-Papilionoideae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสือ-เขาจําปา| 67

ทองหลางปา Erythrina stricta

วงศ Leguminosae-Papilionoideae
ช่อื อนื่ ๆ ทองหลางใบมน, ทองเดือนหา , ทองเหลือง, ทองหนาม
ลกั ษณะทว่ั ไป ไมยืนตน ผลดั ใบเมื่อออกดอก สูงถงึ 35 ม. มีก่ิงทอดข้ึนสูง
ชัน เรือนยอดคอนขางโปรง เปลือกลําตนสีครีมออ น หนาเปนสันนูนออกมา
มองเหน็ เปนชั้น ๆ ซอนกันและมีหนามแหลม เปลือกมีน้ําหนกั เบา นิยมนาํ ไป
ทําทุนลอยในเบ็ดตกปลา ตนแกบางครั้งจะมีลําตนเรียบเกลี้ยง ก่ิงมีหนาม
แหลมสนั้ ๆ
ใบประกอบยอ ย 3 ใบ รปู ไขกวาง ขนาด กวาง 7-12 ซม. ยาว 9-12 ซม.
ดอกสีแดงสด ออกเปนชอแนนที่ปลายก่ิง ยาว 5-8 ซม. ดอกยอ ยรูปดอกถ่ัว
จํานวนมากเรียงอยูระนาบเดียว ยาว 4.5 ซม. กลบี รองดอก เปนถวยคลาย
กระทง กลบี ดอก 5 กลีบ ขนาดตา งกนั ชัดเจน กลีบบนรูปหอกหรอื มนแผโคง
กวางใหญท ่ีสุด ออกดอกชว งเดอื นกุมภาพันธถ ึงเมษายน
ผลเปน ฝก รปู ทรงกระบอก ยาวโคงเลก็ นอ ย สนี ํา้ ตาล กวา ง 0.6-1 ซม. ยาว 7-
10 ซม. เมลด็ จาํ นวนมาก พบกระจายทัว่ ไปท้ังในปา ที่ชน้ื และแหงแลง

68 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถา้ํ เสือ-เขาจําปา

ภาพท่ี 32 ทองหลางปา Erythrina stricta
วงศ Leguminosae-Papilionoideae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํา้ เสือ-เขาจาํ ปา| 69

ประดูปา Pterocarpus macrocarpus

วงศ Leguminosae-Papilionoideae

ช่อื อ่ืน ๆ ประดู, จิตอก, ฉะนอง, ดู, ดูป า , ตะเลอ, เตอะเลอ, ประดู
เสน

ลกั ษณะท่วั ไป ไมยืนตนผลดั ใบขนาดใหญ สงู ถึง 30 ม. เรือนยอดรปู กรวย
เปลือกลาํ ตน สนี ้ําตาลออ น มีสีเทาดาํ แซม มีรองตามยาวเล็กนอย เมอ่ื อายมุ าก
ขึน้ สีจะเขม เปลือกจะแตกเปนเกลด็ เปลอื กชนั้ ใน มีน้าํ ยางสแี ดงสด

ใบประกอบขนนกเรยี งสลับ ใบยอยมี 3-13 คูเรียงสลับ ใบรูปไข หรือขอบ
ขนาน โคนใบรูปล่มิ ถงึ กลม ปลายใบแหลม หรือเปนติ่งแหลม ชอดอกแบบชอ
กระจะแยกแขนง ออกตามซอกใบใกลป ลายกิ่ง

ดอกสีเหลอื งสด กลบี เลย้ี งรูประฆังปลายแยกเปน 5 แฉก กลบี ดอกรปู ถว่ั ออก
ดอกชวงเดือนมนี าคมถงึ เมษายน

ผลเปนฝกแบนคลายโล มีปกเปนแผนกลม เมล็ด 1-2 เมล็ด รูปทรงรี พบ
กระจายตามปาเบญจพรรณ (“เบญจ” หมายถงึ “5” กลาวคือมไี ดเ ดน 5 ชนิด
ไดแก สัก, มะคา, ประดู, แดง และชิงชนั เนอ้ื ไมม คี วามสวยงามเปน ไมม ีคา ทาง
เศรษฐกิจ)

70 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้ําเสือ-เขาจาํ ปา

ภาพท่ี 33 ประดปู า Pterocarpus macrocarpus
วงศ Leguminosae-Papilionoideae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถา้ํ เสือ-เขาจําปา| 71

ทองกวาว Butea monosperma

วงศ Leguminosae-Papilionoideae
ชอ่ื อนื่ ๆ กวาว, กาว, จาน, ทองตน
ลักษณะท่ัวไป ไมย นื ตน ขนาดกลาง สูง 5-15 ม.
ใบ เปนใบประกอบ กานหนง่ึ มี 3 ใบยอ ย มีขนาดใหญ
ดอก เปน ดอกเดีย่ วขนาดใหญอยูรวมเปน กลุม สแี สด รปู ดอกถั่ว ขนาดยาว 4-
7 ซม. กลีบรองดอกเชือ่ มตดิ กันเปนรปู ระฆงั กลีบดอก 5 กลีบ กลบี ตงั้ แผก วาง
กลีบขา งแคบ กลีบกระทงโคง แหลม ยาวเปน 4-5 เทาของกลบี รองดอก
ผล เปนฝก แบนเห็นกา นชัดเจน

72 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํ้าเสอื -เขาจําปา

สะทอน Milletia sp.

วงศ Leguminosae-Papilionoideae
ลกั ษณะทวั่ ไป ไมย ืนตน สูงถงึ 10 ม.
เปลอื กลาํ ตนสเี ทา คอนขางเรยี บ มรี อยยนตามขวางบาง
ใบประกอบแบบขนนกปลายค่ี ออกตรงกนั ขาม ยาว 4-8 ซม. กวาง 3-6 ซม.
ใบคลายประดูป า แตบ างกวา
หมายเหตุ เปน ชอื่ ทอ งถิน่ ทผี่ เู ช่ียวชาญพนั ธไุ มทองถิน่ ใชเ รยี ก ยงั ไมพบวา ออก
ดอกในชว งเวลาที่ศกึ ษา

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจาํ ปา| 73

ตะแบกนา Lagerstromia floribunda

วงศ Lythraceae
ชื่ออนื่ ๆ เปอยนา, กระแบก, ตราแบกปรี้, ตะแบกไข, บางอยามู,
เปอยดอ ง, เปอ ยหางคาง
ลักษณะทัว่ ไป ไมต น ขนาดกลางถึงใหญ สงู 15-25 ม.
เปลอื กลาํ ตนเรียบเปนมัน สีเทาหรือสีเทาออนอมขาว แตกลอกหลดุ เปน แผน
และเปนหลุมตนื้ ๆ ตลอดลําตน
ใบเด่ียว เรียงตรงขามหรือเกือบตรงขา ม แผนใบรูปใบหอก รูปรี หรือรูปขอบ
ขนาน ปลายใบเปน ต่ิงแหลมหรือมน ใบออ นมีขนรปู ดาว
ดอกสีชมพอู อนหรอื มวง สีจะจางจนขาว กานชอ ดอกและดอกตมู มีขนละเอียด
สนี ้ําตาลทองปกคลมุ ออกดอกชว งเดอื นเมษายนถงึ พฤษภาคม
ผลแหงแลว แตก รูปไขสนี ้าํ ตาล แตกเปน 5-6 พู เมล็ดขนาดเล็ก แบน สีนํ้าตาล
มีปก พบกระจายตามปา ผลดั ใบ มักขึน้ ในทีโ่ ลง

74 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถา้ํ เสอื -เขาจาํ ปา

ภาพที่ 34 ตะแบกนา Lagerstromia floribunda วงศ Lythraceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํ้าเสือ-เขาจําปา| 75

หนามเลบ็ แมว Ziziphus oenoplia

วงศ Rhamnaceae
ชื่ออ่นื ๆ เล็บเหยย่ี ว, ตาฉูแม, พทุ ราขอ, มะตนั ขอ, แสงคํา หนาม
เล็บเหยยี่ ว, หมากหนาม
ลักษณะทว่ั ไป ไมพ มุ สูง 0.5-2 ม.
เปลือกลําตนสเี ทา ลําตน มีหนามโคง ลง
ใบเด่ียว ออกสลับ รูปไขหรือรูปขอบขนาน ยาว 1-4 ซม. กวาง 0.8-3 ซม.
ปลายใบแหลมหรือมีติง่ แหลม ฐานใบสอบเรียวเลก็ นอ ย ขอบใบหยกั ซฟ่ี น เสน
ใบชัดเจน ผิวใบดานบนมีขนประปราย ผิวใบดา นลา งมขี นหนาแนน บรเิ วณเสน
ใบ บรเิ วณเนื้อใบมีขนประปราย กานใบยาว 0.2-0.5 ซม. ผิวมีขน
ดอกชอแบบชอกระจุก ออกตามซอกใบ กานดอกยอ ยยาว 0.2-0.3 มม. ผิวมี
ขน กลีบเลีย้ งเชื่อมกันท่ีฐานเปนจานฐานดอก ปลายแยกเปน 5 แฉก แตละ
แฉกรูปสามเหลี่ยม ยาว 1-1.5 มม. กวาง 0.8-1 มม. ผิวดานนอกมขี น กลีบ
ดอกรูปชอน ยาว 0.8-1 มม. กวา ง 0.2-0.5 มม. สีเขียวออ น ออกสลบั กับกลีบ
เล้ียง เกสรตัวผู มี 5 อัน กา นชเู กสรแบน ยาว 0.5-0.8 มม. ติดท่ีฐานของกลีบ
ดอก ออกดอกชวงเดือนมนี าคมถงึ พฤษภาคม
ผลแบบผลเมล็ดเด่ียวแข็ง รปู กลมเสนผา นศูนยกลาง 2-5 มม. ผลออนสเี ขียว
ผลแกสีมวงเขม -ดํา รับประทานได พบกระจายตามปาผลัดใบและพน้ื ที่ที่ถูก
รบกวน

76 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถาํ้ เสอื -เขาจําปา

ภาพท่ี 35 หนามเล็บแมว Zizyphus oenoplia วงศ Rhamnaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจาํ ปา| 77

สมกบ Hymenodictyon excelsum

วงศ Rubiaceae
ชื่ออ่ืน ๆ อุโลก, ลาตา, ล,ุ สม ลุ, สังเหาะ, สมเห็ด
ลกั ษณะทวั่ ไป ไมย ืนตนขนาดกลางถึงขนาดใหญ สูง 10-30 ม. ผลัดใบเรอื น
ยอดแผก ่ิงกา นสาขาเปนพมุ กลมโปรง ลาํ ตน ต้งั ตรง
เปลอื กลําตน หนาสนี ้ําตาลปนเทา บางครั้งมสี ีเทาปนน้ําตาล
ใบ ใบเด่ียว รูปมนแกมรูปไขกลับ ขนาดกวาง 5-9 ซม. ยาว 10-19 ซม.
ออกเปนคตู รงขามกันและแตละคูคอนขา งหยกั คอดเปนติ่งสนั้ ๆ ใบรวมกัน
เปน กระจุกบริเวณปลายกิ่ง เน้ือใบบาง ใบออนออกสีแดงเรื่อ ๆ และมีขนนุม
ทง้ั 2 ดาน ใบแกเ กลี้ยงหรอื เกอื บเกล้ียงมสี เี ขียว กานใบยาว 6 ซม.
ดอกสีขาวหรือสีขาวนวล ออกดอกเปนชอยาวตามปลายกิ่ง แตละชอ
ประกอบดวยดอกยอยจํานวนมาก โคนชอ ดอกจะมีกาบพิเศษรูปใบพาย 1 คู
เช่อื มติดกันปลายแยกเปน 5 กลีบ กวาง 3-5 ซม. ยาว 6-8 ซม. ออกดอกชวง
เดอื นตลุ าคมถึงธันวาคม
ผลรปู ทรงกลม ขนาดเลก็ ผิวผลแข็งบาง สีน้ําตาลแดง ขนาด 1x3 ซม. ปลาย
ผลช้ีลงโคนชอ เมอื่ แกจะปริแตกออกจากกัน เมล็ดมคี รบี หรอื ปกบาง ๆ พบ
กระจายตามปาเบญจพรรณและบรเิ วณทีเ่ ปดโลง

78 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจําปา

ภาพที่ 36 สม กบ Hymenodictyon excelsum วงศ Rubiaceae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้ําเสอื -เขาจาํ ปา| 79

กระทุมนา Mitragyna rotundifolia

วงศ Rubiaceae
ช่อื อ่นื ๆ ถม, ถม พาย, ทอมนา, ตมุ แซะ, ตมุ นอ ย, ตมุ นํา้
ลกั ษณะท่ัวไป ไมตน ผลดั ใบ ขนาดกลาง สูง 8-15 ม. เรือนยอดโปรง
เปลอื กลําตนสีครีมหรือเทาออ น คอ นขางเรียบ มรี ูอากาศขนาดใหญ
ใบเดย่ี ว เรียงตรงขาม รูปไขหรือรปู รี ยาว 5-16 ซม. ปลายใบมนหรือกลม โคน
ใบมนหรือเวาเล็กนอย แผนใบดา นลางมีขนตามเสน แขนงใบ เสน แขนงใบขา ง
ละ 10-15 เสน เรยี งเปน เสนทแยงมุมชนั 10-30 องศา จากเสนกลางใบ มีตุม
ใบเปน ขน
ชอดอกแบบชอกระจกุ แนน เรียงคลายชอ กระจกุ แยกแขนงสน้ั ๆ หรือคลาย
ชอซ่ีรม ออกตามปลายก่ิง ชอดอกยอยมี 5-15 ชอ เสนผานศูนยกลาง 1.5-2
ซม. ดอกจํานวนมาก มีกล่นิ หอม กลีบเล้ียงเชือ่ มตดิ กันรูปถวย ยาวประมาณ
1.5 มม. ปลายจักรูปสามเหล่ยี มตื้น ๆ หรือปลายตัด กลีบดอกสีเหลืองนวล
เชื่อมติดกันเปน หลอด ยาว 3-4 มม. มขี นหนาแนน ดานใน ปลายแยกเปน 5
แฉก ยาว 2.5-3.5 มม. โคนดานในมีขน เกสรตัวผู 5 อัน กลบี ดอก 6-7 มม.
บานออก ยอดเกสรยาวประมาณ 2 มม. ออกดอกชวงเดือนกันยายนถึง
พฤศจกิ ายน
ผลแบบผลแหงแตก ชอ ผลเสนผา นศนู ยกลาง 1.3-1.8 ซม. ผลยอยรปู ไข ยาว
ประมาณ 5 มม. ผิวเกลี้ยง เมลด็ จํานวนมาก ขนาดเลก็ พบกระจายทั่วไปในที่
โลง แจง

80 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสือ-เขาจาํ ปา

ภาพที่ 37 กระทมุ นา Mitragyna rotundifolia วงศ Rubiaceae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํ้าเสือ-เขาจําปา| 81

หนามเดือยไก Vangueria pubescens

วงศ Rubiaceae
ช่อื อ่นื ๆ เดือยไก, มะหนามน้งึ
ลกั ษณะท่ัวไป ไมพุมผลัดใบ กิ่งกานไมเปนระเบยี บ หรือไมย ืนตนขนาดเล็ก
สงู ถงึ 8 ม.
เปลอื กลําตนสีเทา ลาํ ตนและกง่ิ มหี นามยาวตรงออกเปนคู ๆ ใบ ยาว 5-10
ซม. กวา ง 3-6 ซม.
ใบรปู ไข ใบบาง มขี นหยาบ ๆ ดานบน ดา นลางขนนุมหนาแนน กานใบ 0.4-1
ซม. หูใบแคบ ปลายแหลม
ดอกเล็กสีเขียวออนถึงขาว ยาว 2.5-4 ซม. กานดอก 0.4-0.6 ซม. มีขน
ละเอียด หลอดกลีบดอกทรงกลม ปลายแยก 5 พู รูปสามเหล่ียมสลับกับเกสร
ตัวผสู ้ัน ๆ กานเกสรตัวเมียยาวกวาหลอด กลบี ดอกปลายเปน ปุม กลม ออก
ดอกชว งเดอื นพฤษภาคมถงึ มิถุนายน
ผล ขนาด 1.5-2 ซม. สเี ขียวเหลือง ทรงกลม ปลายผลมีรอยของชั้นกลบี เล้ียง
เปนวงและมีต่ิงแหลม ผลมเี น้อื เมล็ดแขง็ สนี า้ํ ตาลแดง เรียงคลายรูปดาว พบ
กระจายตามปา ผลดั ใบ

82 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถา้ํ เสือ-เขาจาํ ปา

ภาพที่ 38 หนามเดือยไก Vangueria pubescens วงศ Rutaceae

นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้ําเสือ-เขาจําปา| 83

ตะครอ Schleichera oleosa

วงศ Sapindaceae
ช่ืออน่ื ๆ คอ , คอสม, เคาะ, เคาะจก, มะเคาะ, มะจก , มะโจก , คยุ ,
ตะครอไข, ปนรวั , ปน โรง
ลกั ษณะท่ัวไป ไมตน ขนาดกลางถึงขนาดใหญ สูงถึง 40 ม. ผลัดใบชว งส้ัน ๆ
เปลือกลําตน สเี ทา มรี อยแตกสัน้ ๆ 0.5-1 ซม. และมีปุมนูนประปราย เปลอื ก
ช้ันในสีนา้ํ ตาลแดง
ใบประกอบมใี บยอ ย 2-4 คู ใบยอยคปู ลายมขี นาดใหญ ปลายยอดเปน ต่ิงคลา ย
หูใบ กานใบประกอบยาว 2-6 ซม. ใบรูปรีหรือรูปไขกลับ ยาว 4.5-25 ซม.
ปลายใบมนหรอื เวา ตนื้ บางคร้ังแหลมส้นั ๆ โคนใบแหลม ไมสมมาตร แผน ใบ
ดา นลางมขี น
ชอดอกแบบชอกระจุกแยกแขนง ออกตามซอกใบ ยาว 6-15 ซม. ชอดอกตัว
เมียสวนมากไมแยกแขนง ชอดอกตัวผูดอกออกเปนกระจุกแยกแขนง ชวง
ปลายคลายชอเชงิ ลด ดอกขนาดเล็ก สีเขียวออน กานดอกยาว 5 มม. กลีบ
เลี้ยงเช่อื มติดกันท่ีโคน กลบี รูปไขสามเหลย่ี ม ยาวประมาณ 1.5 มม. มขี นหรอื
ตอมประปราย
ผลทรงรเี กอื บกลม ยาว 1.5-2.5 ซม. ปลายเปนตงิ่ แหลม เมลด็ เกลย้ี งทรงกลม
ขนาดประมาณ 1 ซม. มีเยื่อหมุ สดสีเหลืองอมนํ้าตาล พบกระจายในปา ดิบแลง
ปา เบญจพรรณ และปาเตง็ รงั แทบทกุ ภาค ยกเวนภาคใต

84 |นานาพรรณไมบริเวณเขาถาํ้ เสือ-เขาจําปา

IMG_6855

ภาพที่ 39 ตะครอ Schleichera oleosa วงศ Sapindaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํ้าเสือ-เขาจาํ ปา| 85

สฟี นคนทา Harrisonia perforate

วงศ Simaroubaceae
ชื่ออืน่ ๆ คนทา, กะลันทา, สฟี น , จหี้ นาม, สีเตาะ, หนามจ้ี, มีชี
ลกั ษณะท่วั ไป ไมพ มุ แตกก่ิงตํา่ หนาแนนไมเปน ระเบยี บ สูงไดถงึ 10 ม.
เปลอื กลําตนสนี ํา้ ตาล ตนที่อายมุ ากมปี มุ หนามขนาดใหญยืน่ ออกมาทัว่ ลาํ ตน
ตนท่ีอายุนอยมีลกั ษณะลําตนเล็ก แตกตางจากตนท่ีอายุมากอยางเห็นไดชัด
และเติบโตเปนพมุ ใหญ มหี นามแหลมคมทําใหตน ไมช นิดอ่ืนเติบโตไดย าก
ใบประกอบมใี บยอยใบเดียวหรอื มีไดถึง 7 คู ยาวประมาณ 20 ซม. แกนกลาง
มีปกมีขนสั้นนุม กานใบประกอบยาวประมาณ 3 ซม. ใบยอยรปู รี รูปขอบ
ขนาน รปู สเี่ หล่ยี มขาวหลามตัด หรอื รูปใบหอกแกมรปู ไข บางครงั้ หยักเปนพู
ยาว 1-2 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรปู ล่มิ ใบยอยใบปลายยาวกวาใบดา นขาง
ชอดอกมดี อกจํานวนมาก กานชอสนั้ มาก กานดอกยอยยาวประมาณ 2 มม.
กลีบเลีย้ ง 4-5 กลีบ ยาวประมาณ 1.5 มม. เชอื่ มติดกันประมาณกงึ่ หนง่ึ กลบี
ดอก 4-5 กลีบ รูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 6-9 มม. ออกดอกชวงเดือน
เมษายนถงึ พฤษภาคม
ผลทรงกลมกวาง ขนาด 1-1.5 ซม. ผนังหนาประมาณ 1 มม. เปลือกในแข็ง
พบกระจายทวั่ ไปตามปาผลดั ใบตามบรเิ วณทีโ่ ลง และพนื้ ทท่ี ่ถี กู รบกวน

86 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถาํ้ เสือ-เขาจําปา

ภาพท่ี 40 สีฟนคนทา Harrisonia perforate วงศ Simaroubaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจําปา| 87

ปอฝาย Firmiana colorata

วงศ Sterculiaceae
ช่ืออน่ื ๆ ปอแป, ปอแปะ, ปอจี้, ปอแจ, ปอตบู , ปอมา ไห, ปอหชู า ง
ลกั ษณะทว่ั ไป ไมต น ผลัดใบ สูงถงึ 20 ม.
เปลือกลําตนสีเทา มรี อยแตกตามยาว 4-8 ซม. ทว่ั ลําตน บางบริเวณเห็นเปน
สันนนู เปลือกช้ันในสีขาว
ใบเปนใบเด่ยี ว แบบฝา มือ 3-5 พู ขนาดกวาง 5-15 ซม. ยาว 12-30 ซม. โคน
ใบมน ปลายใบแหลมและหยกั เวา 3-5 แฉก แผน ใบเรยี บ กานใบยาว 15-23
ซม.
ดอกสีสมแดง ออกเปน ชอ ทปี่ ลายยอด ออกดอกชวงกาํ ลังทง้ิ ใบ ชอดอกยาว 5-
15 ซม. มดี อกยอยจาํ นวนมาก เปน ดอกตวั เมียหรือสมบูรณเ พศ กลีบรองดอก
5 กลีบ เช่ือมติดกนั เปนหลอด ขนาด 2 ซม. ไมมีกลีบดอก เกสรตัวผู 15 อัน
อยเู ปนกลุม กลมุ ละ 3 อนั ออกดอกชวงเดือนกุมภาพนั ธถ ึงเมษายน
ผลเปน ฝกกลวง ขนาด 5-8 ซม. เปนกลมุ หอยลง กลุมละ 3-5 ผล แตละผลมี
เปลือกบาง ๆ สีชมพซู ง่ึ มีลายเสนมากมาย เมื่อแกผลจะแตก ภายในมี 2 เมล็ด
พบกระจายตามปา ผลัดใบบรเิ วณพื้นทโี่ ลง เปน ไมเ บิกนาํ โตเรว็

88 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถํ้าเสือ-เขาจาํ ปา

ภาพที่ 41 ปอฝา ย Firmiana colorata วงศ Sterculiaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํา้ เสอื -เขาจาํ ปา| 89

ปอแดง Sterculia balanghas

วงศ Sterculiaceae
ช่ืออ่ืน ๆ ปอขนนุ , มักลิ้นอาง
ลกั ษณะทวั่ ไป ไมต นผลดั ใบขนาดกลาง สงู 8-15 ม.
เปลือกลาํ ตน สเี ทา มีปุมขรขุ ระ มีรูอากาศขนาดใหญ เปลือกชั้นในสแี ดง ลําตน
ตรง
ใบเดยี่ ว ออกเปนกลมุ ๆ ที่ปลายก่งิ รูปรีแกมขอบขนาน กวา ง 8-10 ซม. ยาว
15-18 ซม. กานใบ 2.5-4 ซม. พองออกทั้งสองดาน ฐานกลมหรือคลายรูป
หัวใจ ใบในตนออนมีขนาดใหญ มีขนสีน้ําตาล-ทอง ใบแกมีขนส้ันสีนํ้าตาล
ประปราย โดยเฉพาะบนเสนใบที่ออกจากฐาน
ดอกสีชมพูออ นหรือออกเขียวหอ ยคลา ยกบั โคมไฟจากซอกใบบน ๆ หรือปลาย
กิง่ แกนชอยาว 5-13 ซม. มีขนท่วั ไป ดอกยอยกลีบรองดอกรูปกรวย กานดอก
ยาว 0.2-0.3 ซม. กลบี เลยี้ งแยกเปน 5 พู โคงเขา กลางดอกแลวจรดกนั ทป่ี ลาย
กลีบ ออกดอกชว งเดือนมกราคมถึงเมษายน
ผลสเี หลอื งออนแลว เปล่ยี นเปน สสี ม ถึงแดงสด รปู กระสวยโคง ปลายผลงอ ผวิ
นอกคลายกํามะหย่ี ดานในเรียบ กวาง 2.5-3.5 ซม. ยาว 7-8 ซม. ผลแกจะ
แตกมีเมลด็ สีดํา รูปรี จาํ นวน 4-6 เมล็ด พบกระจายทว่ั ไปตามปา ผลัดใบ และ
ท่ีก่ึงโลงแจง

90 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถาํ้ เสือ-เขาจาํ ปา

ภาพท่ี 42 ปอแดง Sterculia balanghas วงศ Sterculiaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํ้าเสอื -เขาจาํ ปา| 91

ปอแกน เทา Grewaia eriocarpa

วงศ Tiliaceae
ช่อื อ่นื ๆ แกน เฒา , คันเทา, ปอลาย, ปอหมืน่ , ยาบขาวจ,่ี ยาบนอ ย,
ยาบม่นื , ลาย
ลกั ษณะท่วั ไป ไมย นื ตน หรือไมพ มุ ผลดั ใบขนาดเลก็ สงู ถึง 12 ม.
เปลือกลําตน สนี ํา้ ตาลปนเทา คอ นขางเรียบ ตน ทอี่ ายุมากมีรอยแตกเล็กนอย
ก่งิ กา นเรยี วเลก็ ลลู ง
ใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปไข ขอบใบหยักจักฟน เล่ือยซ่ีเลก็ ๆ คอนขางคม ใบแก
ดานหลังใบสีเขียว ทอ งใบสีขาวออกเทา เสนใบทฐ่ี าน 4-6 เสน เสน กลาง 2
เสน ทอดไปถึงเกือบปลายใบ
ดอก สีเหลืองออกเขียว ออกเปนชอตงั้ ตรงตามซอกใบ ชอ ละ 3-8 ดอก กลีบ
เล้ียง 3-5 กลีบ ขนาดใหญกวากลีบดอกมาก กลบี ดอกมีตอมนาํ้ หวานท่ีฐาน
ดา นใน ออกดอกเดอื นมนี าคมถึงมิถุนายน
ผลกลมหรือรูปไข มตี ่ิงเลก็ ที่ปลายผล ผลออ นสีเขียว เมื่อสกุ สีดํา ผลสุกเดือน
มิถุนายนถงึ สิงหาคม พบกระจายทั่วไปตามปา เบญจพรรณ บริเวณที่เปดโลง

92 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถํ้าเสอื -เขาจําปา

ภาพที่ 43 ปอแกนเทา Grewaia eriocarpa วงศ Tiliaceae

นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสอื -เขาจาํ ปา| 93

บรรณานุกรม

กรมปา ไม. 2560. ขอ มลู สารสนเทศ. http://forestinfo.forest.go.th/National_
Forest.aspx [เขา ถงึ เมือ่ 25 กนั ยายน 2560]

จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. 2551. โครงการพัฒนาทดี่ ินจฬุ าลงกรณมหาวิทยาลยั อาํ เภอ
แกงคอย จังหวัดสระบุร.ี Available from: www.prm.chula.ac.th/files/
โครงการพัฒนาท่ีดนิ สระบุร2ี 40151_0.pdf [เขา ถงึ เม่ือ: 21/10/2554].

ไซมอน การดเนอร, พนิ ดา สทิ ธสิ นุ ทร และวิไลวรรณ อนสุ ารสนุ ทร. 2549.
ตนไมเ มอื งเหนือ คมู อื ศึกษาพรรณไมยืนตน ในปา ภาคเหนือ ประเทศไทย.
พิมพคร้ังที่ 4. กรงุ เทพมหานคร: โครงการจดั พิมพคบไฟ.

พงษชัย ดํารงโรจนวฒั นา. 2555. ความหลากชนดิ ของพันธพุ ชื ในพืน้ ทจี่ ฬุ าลงกรณ
มหาวิทยาลยั จังหวดั สระบุรี. รายงานวิจัย. ทุนสนบั สนุนจากศูนยความเปน เลิศ
ดานความหลากหลายทางชีวภาพ. คณะวิทยาศาสตร จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลัย.

สวนพฤกษศาสตรปาไม. 2544. ชือ่ พรรณไมแ หง ประเทศไทย เตม็ สมิตินนั ท. ลีนา
ผูพฒั นพงศ, กอ งกานดา ชยามฤต และ ธีรวฒั น บญุ ทวีคณุ , คณะบรรณาธิการ.
แกไ ขเพ่ิมเตมิ ครงั้ ท่ี 2. กรุงเทพฯ: สํานกั วชิ าการปา ไม กรมปาไม.

สํานกั หอพรรณไม. 2554. สารานกุ รมพืช Available from:
http://web3.dnp.go.th/botany/detail.aspx [เขาถงึ เม่ือ: 21/01/2555].

องคก ารสวนพฤกษศาสตร, 2555. ระบบสบื คนขอมูลพรรณไม องคก าร
สวนพฤกษศาสตร http://www.qsbg.org/Database/Botanic_
Book%20full%20option/ListIndex.asp [เขา ถงึ เมื่อ: 21/01/2555].

Curtis, R. O. and Marshall, D. D. 2005. Permanent-Plot Procedures for
Silvicultural and Yield Research. General Technical Report PNW-GTR-
634. United States Department of Agriculture. 86 pages.

Likens, G. E. 1989. Long-Term Studies in Ecology: Approaches and
Alternatives. Springer-Verlag, New York. 214 pages.

Norby, R. J. 2017. Free-Air CO2 Enrichment (FACE). Climate Change Science
Institute. Oak Ridge National Laboratory.
[access date: 20 September 2017].

94 |นานาพรรณไมบ รเิ วณเขาถ้าํ เสือ-เขาจําปา

ดชั นพี รรณไม

Acacia catechu............................60 Holarrhena pubescens ..............24
Alangiaceae ................................... 18 Homalium tomentosum............48
Alangium salviifolium.................18 Hymenodictyon excelsum........ 78
Albizia chinensis ..........................62 Labiatae.................................. 52, 54
Albizia odoratissima ...................64 Lagerstromia floribunda............74
Anacadiaceae ........................ 20, 22 Lannea coromandelica.............20
Antidesma acidum......................42 Leguminosae- Mimosoideae.....62
Apocynaceae......................... 24, 26 Leguminosae-Caesalpinioideae.....
Bauhinia saccocalyx...................56
Bignoniaceae.............28, 30, 32, 34 ........................................ 56, 58
Bombacaceae........................ 36, 38 Leguminosae-Mimosoideae ...........
Bombax anceps...........................36
Bombax ceiba..............................38 ............................................. 60, 64
Burseraceae ..................................40 Leguminosae-Papilionoideae.........
Butea monosperma ...................72
Caseria grewiaefolia...................44 .........................66, 68, 70, 72, 73
Cassia fistula ................................58 Lythraceae ....................................74
Cratoxylum cochinchinense .....50 Markhamia stipulata..................30
Dalbergia cultrata.......................66 Milletia sp. ....................................73
Dolichandrone serrulata ...........28 Millingtonia hortensis.................32
Erythrina stricta............................68 Mitragyna rotundifolia ...............80
Euphorbiaceae .............................42 Oraxylum indicum ......................34
Firmiana colorata.......................88 Pterocarpus macrocarpus......... 70
Flacourtia indica .........................46 Rhamnaceae................................. 76
Flacourtiaceae.................44, 46, 48 Rubiaceae.........................78, 80, 82
Garuga pinnata............................40 Sapindaceae................................. 84
Grewaia eriocarpa.......................92 Schleichera oleosa.....................84
Guttiferae.......................................50 Simaroubaceae ............................ 86
Harrisonia perforate ...................86 Spondias pinnata........................22
Sterculia balanghas....................90
Sterculiaceae......................... 88, 90
Tiliaceae ........................................ 92
นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถ้ําเสือ-เขาจาํ ปา| 95

Vangueria pubescens .................82 ประดูปา ........................................... 70
Vitex canescens ...........................52 ปรู ....................................................18
Vitex peduncularis ......................54 ปอแกน เทา.......................................92
Wrightia arborea..........................26 ปอแดง .............................................90
Zizyphus oenoplia ......................76 ปอฝาย .............................................88
กระทุมนา.........................................80 ปบ ...................................................32
กระพเี้ ขาควาย .................................66 เพกา ................................................34
กว ย..................................................44 มะกอก ............................................. 22
กางขมี้ อด .........................................64 เมาสรอ ย ..........................................42
กางหลวง..........................................62 โมกมนั .............................................26
ขานาง ..............................................48 โมกหลวง.......................................... 24
แคขาว..............................................28 ราชพฤกษ ........................................58
แคหางคา ง........................................30 สม กบ...............................................78
งิ้วขาว...............................................36 สวอง ................................................ 52
ง้วิ แดง ..............................................38 สวองหนิ ...........................................54
ตะขบปา...........................................46 สะทอน.............................................73
ตะครอ .............................................84 สฟี นคนทา .......................................86
ตะคร้ํา ..............................................40 สเี สียด..............................................60
ตะแบกนา ........................................74 เสีย้ วปา ............................................56
ตวิ้ เกล้ียง ..........................................50 หนามเดือยไก ................................... 82
ทองกวาว..........................................72 หนามเลบ็ แมว ..................................76
ทองหลางปา .....................................68 ออยชา ง............................................20

96 |นานาพรรณไมบ ริเวณเขาถา้ํ เสอื -เขาจําปา


Click to View FlipBook Version