โครงงาน ถั่วเขียวโตได้ไม่ง้อดิน

โครงงาน ถั่วเขียวโตได้ ไม่ง้อดิน “บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย” นักเรียนชั้นอนุบาปีที่ 3 ครูที่ปรึกษา นางสาวจุฑาวัลย์ ตุลยนิษก์ โรงเรียนวัดหวัง ส ำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำประถมศึกษำพัทลุง เขต 2

ค าน า โครงงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย ใน ระดับชั้นปฐมวัย โรงเรียนวัดหวัง เพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจ จะศึกษาเกี่ยวกับเรื่อง ถั่วเขียวโตได้ ไม่ง้อดิน ซึ่ง จัดท าเพื่อให้นักเรียน ผู้สนใจได้ศึกษาเพิ่มเติม ขั้นตอนและวิธีการท าโดยการใช้เมล็ดถั่วเขียว คณะผู้จัดท าหวังเป็นอย่างยิ่งว่าโครงงานฉบับบนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้สนใจเกี่ยวกับการใช้เมล็ดถั่วเขียว ซึ่งท าให้ทราบถึง เนื้อหา หลักการ วิธีการ ที่ได้วิเคราะห์ให้ผู้อานน ามาใช้ประโยชน์ได้ต่อไป หากมีข้อบกพร่อง ประการใด ผู้จัดท าขออภัยไว้ ณ โอกสนี้ด้วย ผู้จัดท า นางสาวจุฑาวัย์ ตุลยนิษก์

สารบัญ ชื่อโครงงาน 1 ผู้จัดท าโครงงาน 1 ครูที่ปรึกษา 1 ระยะเวลาในการจัดท า 1 ขั้นที่ 1 ตั้งค าถามที่อยากรู้ 1 ค าถามที่ 1 อยากปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง 3 จุดประสงค์ 3 ขั้นที่ 2 รวบรวมความคิดคาดคะเนค าตอบ 3 ขั้นที่ 3 ด าเนินการและส ารวจตรวจสอบ 3 ขั้นที่ 4 สังเกตบรรยาย 4 ขั้นที่ 5 บันทึกผล 5 ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปรายผล 6 ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 8 ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐานทั้ง 4 ด้าน 8 ผลการพัฒนาทักษะทางกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 8 ค าถามที่ 2 ถ้าเราปลูกต้นถั่วเขียว ในวัสดุทั้ง 2 ชนิดจะเป็นอย่างไร 10 ขั้นที่ 1 ค าถามที่อยากรู้ 10 จุดประสงค์ 10 ขั้นที่ 2 รวบรวมความคิดคาดคะเนค าตอบ 10 ขั้นที่ 3 ด าเนินการและส ารวจตรวจสอบ 11 ขั้นที่ 4 สังเกตบรรยาย 15 ขั้นที่ 5 บันทึกผล 17 ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปรายผล 18 ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 20 ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐานทั้ง 4 ด้าน 20 ผลการพัฒนาทักษะทางกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 20

ชื่อโครงงาน ถั่วเขียวโตได้ ไม่ง้อดิน ผู้จัดท าโครงงาน นักเรียนชั้นอนุบาล 3 โรงเรียนวัดหวัง ครูที่ปรึกษา นางสาวจุฑาวัลย์ ตุลยนิษก์ ระยะเวลาในการจัดท า ระหว่างวันที่ 10 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์2566 ที่มาของโครงงาน เนื่องจากวันที่ 10 มกราคม 2566 คุณครูได้จัดกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์ ตามโครงการบ้าน นักวิทยาศาสตร์น้อย เรื่อง เมล็ดพืชเต้นระบ า ซึ่งใช้เมล็ดถั่วเขียวในการทดลอง ในขณะทดลอง น้องจูนได้ถามน้อง นาเดียว่า “เมล็ดถั่วเขียวเราสามารถเอาไปปลูกได้ไหม” น้องนาเดียตอบไปว่า “น่าจะได้นะ” เมื่อครูได้ยิน จึงชักชวนให้เด็กๆสงสัยต่อว่า “แล้วเมล็ดถั่วเขียว มันปลูกยังไงนะ” น้องน้องปรัช : ใช้เมล็ดมันครับ น้องอั้ม : จากดินกับน้ าครับ น้องมาเฟีย : เมล็ดกับน้ าค่ะ ขั้นที่ 1 ตั้งค าถามที่เด็กอยากรู้(วันที่ 12 มกราคม 2566) กิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์ ตามโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย เรื่อง เมล็ดพืชเต้นระบ า เด็กๆได้ สนใจเกี่ยวกับการปลูกถั่วเขียว ครูจึงเปิดโอกาสให้เด็กๆได้สนทนา และหาค าถามที่อยากรู้ร่วมกัน ครู : จากที่เราได้ทดลอง เรื่อง เมล็ดพืชเต้นระบ า เด็กๆชอบหรือประทับใจ อะไรบ้างคะ น้องปราชญ์ : หนูชอบทานถั่วเขียวต้มค่ะ น้องภู : ผมชอบที่เมล็ดถั่วเขียวมันเต้นระบ าในแก้วครับ น้องสายไหม : ผมก็ชอบครับ พึ่งเคยเห็น น้องสิงหา : หนูเคยเห็นแม่กินค่ะ น้องนาเดีย : ต้นอ่อนถั่วเขียวเป็นแบบไหนค่ะ (ครูบันทึกลงกระดาษชาร์ท) ดังนั้น ครูจึงถามเด็กๆต่อเนื่องว่า “แล้วเด็กๆมีข้อสงสัยหรือมีค าถามอะไรที่อยากรู้อีกหรือไม่” เด็กๆจึงยก มือถามค าถามที่อยากรู้ เด็กๆ ถามค าถาม ครูจดบันทึกค าถามลงในชาร์ท น้องนาเดีย : ต้นถั่วเขียว เกิดจากอะไรครับ (ครูบันทึกลงกระดาษชาร์ท) น้องปุณ : เกิดจากเมล็ดถั่วเขียวกับน้ าครับ น้องปรัช : เมล็ดถั่วเขียวกับดินค่ะ น้องอั้ม : แล้วต้นถั่วเขียว ท ายังไงถึงจะเกิดคะ (ครูบันทึกลงกระดาษชาร์ท) น้องภู : ใส่ปุ๋ยครับ น้องสิงหา : ใส่ดินครับ น้องสายไหม : ใส่น้ าค่ะ น้องนาเดีย : ขุดหลุมใส่ดินใส่น้ าค่ะ น้องปุณ : ตากแดดก่อนปลูกครับ ขณะที่ครูก าลังจดค าถามที่เด็กๆอยากรู้อยู่ น้องลิเดียเลยพูดขึ้นว่า 1

น้องนาเดีย : ครูคะ ถ้าหนูไม่มีดินหละคะ ต้องใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้างคะ? (ครูบันทึกลงกระดาษชาร์ท) ครู : เด็กๆคิดว่า อะไรเอ่ย ใช้ปลูกต้นไม้ได้ถ้าหากเราไม่มีดิน น้องภู : ขวดน้ า ปุ๋ย ครับ น้องปราชญ์ : กระดาษทิชชู่ครับครับ แล้วเด็กๆมีค าถามอะไรอีกไหมคะ เด็กตอบไม่มีแล้วค่ะ ครูจึงได้สรุปค าถามที่เด็กอยากรู้ โดยกระดาษชาร์ท ที่ครูจดไว้ ซึ่งได้ 4 ค าถาม ดังนี้ ค าถามที่ 1 ต้นถั่วเขียวเกิดจากอะไร ค าถามที่ 2 ต้นอ่อนถั่วเขียวเป็นแบบไหน ค าถามที่ 3 ต้นถั่วเขียว ท ายังไงถึงจะเกิด ค าถามที่ 4 อยากปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง จากค าถามที่เด็กอยากรู้ 4 ค าถาม เด็กและครูสนทนาเพื่อเลือกค าถามที่จะน ามาส ารวจตรวจสอบ ซึ่ง เด็กๆเห็นว่าต้องการเลือก ค าถามที่ 4 เพราะจะได้ค้นคว้าหาข้อมูลใหม่ๆ และสามารถน าไปถามผู้รู้ หรือผู้ปกครอง ได้ เพราะเด็กๆเคยเห็นพืชต่างๆปลูกด้วยดินมามากแล้ว เลยอยากรู้เพิ่มเติมว่ามีอุปกรณ์อะไรที่ใช้ปลูกต้นถั่วเขียว ได้ โดยไม่ใช้ดิน ครูจดค าถามที่เด็กอยากรู้ใส่กระดาษชาร์ท ค าถามที่เด็กๆอยากรู้

ค าถามที่ 1 อยากปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง จุดประสงค์ เพื่อศึกษาอุปกรณ์ที่ใช้ในปลูกต้นถั่วเขียวแทนดิน ขั้นที่ 2 รวบรวมความคิดและคาดคะเนค าตอบ (วันที่13 มกราคม 2566) เด็กและครูสนทนาร่วมกันโดยครูใช้ค าถามกระตุ้นให้เด็กเล่าประสบการณ์เดิมเกี่ยวกับการเพาะปลูกพืชผัก ครู : เด็กๆเคยเห็นคุณพ่อคุณแม่ใช้อะไรในการเพาะปลูกพืชค่ะ น้องภู : ดินรดน้ าครับ น้องนาเดีย : กระดาษทิชชู่เปียกน้ าค่ะ น้องอั้ม : ปุ๋ยค่ะ ครูจึงชวนเด็กๆสนทนาต่อเนื่องว่า วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการเพาะปลูกต้นถั่วเขียวมีลักษณะเหมือนกันไหม แตกต่างกันอย่างไร รวมทั้งได้ทบทวนถึงค าถามที่เด็กอยากรู้ คือ “อยากปลูกต้นอ่ถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้ อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง” และครูให้เด็กคาดคะเนค าตอบ โดยเด็กแบ่งกลุ่ม 2 กลุ่ม ๆ ละ 4 - 5 คน โดยจับฉลาก ชื่อกลุ่มเป็นรูปต่างๆ โดยครูใช้ค าถามเด็กๆ ให้เด็กแต่ละกลุ่มช่วยกันคิด และตกลงว่ากลุ่มตนเองจะคาดคะเนว่า อย่างไร จากค าถามดังนี้ “เด็ก ๆคิดว่า วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการเพาะต้นถั่วเขียวมีอะไรบ้าง” กลุ่ม ดาว อุปกรณ์มี 2 ชนิด คือ กระดาษทิชชู่ ส าลี กลุ่ม หัวใจ อุปกรณ์มี 3 ชนิด คือ น้ า ขวดน้ า กระดาษทิชชู่ การคาดคะเนค าตอบของแต่ละกลุ่ม ขั้นที่ 3 ด าเนินการส ารวจตรวจสอบ (วันที่ 17 มกราคม 2566) ครูสนทนากับเด็กๆโดยใช้ค าถามว่า “เด็กๆคิดว่าจะหาค าตอบโดยวิธีการใด ที่จะท าให้ทราบว่า ปลูกต้นถั่ว เขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง” โดยให้แต่ละกลุ่มร่วมกันคิดและให้เหตุผล ได้ค าตอบดังนี้ กลุ่มดาว : ถามพ่อแม่ค่ะ ให้พ่อแม่จดใส่ในสมุดมาให้ กลุ่มหัวใจ : ดูในคอมพิวเตอร์ Tablet หรือในมือถือ 3

ดังนั้นครูและเด็กๆร่วมกันสนทนา และตกลงร่วมกันว่า จะใช้วิธีที่เด็กๆบอก ในการหาค าตอบร่วมกัน โดย ให้เด็กๆออกแบบวิธีบันทึกและน าเสนองาน โดยถามเด็กว่า “เมื่อได้รับความรู้เรื่องวัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่ว เขียวมีอะไรบ้างแล้ว เด็กๆมีวิธีบันทึกผลอย่างไร และน าเสนอผลงานของตนเองให้ผู้อื่นทราบได้อย่างไร กลุ่มดาว : วาดรูปใส่กระดาษค่ะ กลุ่มหัวใจ : เล่าให้ครูฟังแล้ว แล้วให้ครูจดค่ะ : เล่าให้เพื่อนฟังหน้าชั้นครับ การคาดคะเนค าตอบของแต่ละกลุ่ม ขั้นที่ 4 สังเกตและบรรยาย (วันที่18 - 19 มกราคม 2566) ให้เด็กๆที่ไปถามคุณพ่อคุณแม่ ออกมาเล่า หรือ โชว์ภาพวาดที่เด็กๆวาดมาจากการสอบถาม ให้เพื่อนๆ และครูดู โดยครูบันทึกค าตอบของเด็กๆ และจากนั้นให้หาข้อมูล ใน Ipad โดย เข้า google และพิมพ์ค าถามที่ เด็กๆอยากรู้ร่วมกัน และวันต่อมาได้พาเด็กๆ ไปหาอุปกรณ์ที่มีอยู่ในบริเวณโรงเรียน จากการหาค าตอบ จากวิธีที่เด็กช่วยกันบอก ทั้งสอบถามพ่อแม่ผู้ปกครองและสืบค้นทางอินเตอร์เน็ต เด็ก ก็ได้ร่วมสรุปว่า วัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียวมี 2 ชนิดคือ 1. น้ า เพราะรากของพืชแช่อยู่ในน้ าและดูดกินธาตุอาหารโดยตรง 2. กระดาษทิชชู่ มีลักษณะ เป็นแผ่น หนา บาง น ามาทับๆกัน จะอุ้มน้ าได้ดี 4

เด็กๆออกมาเล่าให้เพื่อนๆฟัง จากการไปสอบถามกับผู้ปกครองที่บ้าน เด็กๆหาข้อมูลที่อยากรู้ ใน Ipad ขั้นที่ 5 บันทึกผล (วันที่ 23 มกราคม 2566) เด็กแต่ละกลุ่มบันทึกผลตามที่ออกแบบไว้คือ วาดรูปวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน ของแต่ละกลุ่ม และน าเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน วัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียว 5

เด็กๆน าเสนอผลงานให้เพื่อนๆฟัง ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปราย (วันที่ 24 มกราคม 2566) เด็กและครูร่วมสนทนาถึงค าถามที่เด็กอยากรู้ “เด็กๆเคยเห็นคุณพ่อคุณแม่ใช้อะไรในการเพาะปลูกพืช ค่ะ” ครูให้เด็กทบทวนโดยการให้เด็กออกมาเล่าว่า “เด็กๆ หาค าตอบได้โดยวิธีการอย่างไร” และได้ศึกษาผล การศึกษาอย่างไร ครู : จากการที่เด็กหาค าตอบว่า “เราสามารถใช้วัสดุอื่นในการปลูกต้นถั่วเขียวได้หรือไม่” ครูจึงให้ เด็กๆ อธิบายต่อว่าวัสดุอุปกรณ์ที่น ามาใช้ในการปลูกต้นถั่วเขียวมีลักษณะเหมือนกันหรือไม่ เด็กๆ บอกว่าไม่ เหมือนกัน ครูสนทนากับเด็กต่อเนื่องโดยให้เด็กเปรียบเทียบการคาดคะเนค าตอบกับผลการศึกษาว่าวัสดุที่น ามา ปลูกต้นถั่วเขียวตรงกันหรือไม่เพราะเหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น เด็กๆ : หนูไม่แน่ใจ ว่าจะปลูกได้จริงหรือไม่ ดังนั้นครูให้เด็กๆ สรุปร่วมกันว่าเราสามารถใช้วัสดุอื่นในปลูกต้นถั่วเขียวได้ ดินก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งของ การเจริญเติบโตของพืชยังมีน้ า และแสงแดดที่เป็นปัจจัยในการเจริญเติบโตของพืช แต่การเจริญเติบโตจะไม่เท่ากัน เท่านั้นเอง นอกจากนี้ครูได้ถามเด็กๆเพิ่มเติมว่าจากการที่พวกเราปฏิบัติกิจกรรมจนได้ค าตอบว่า “เราสามารถใช้ วัสดุอื่นในการปลูกต้นถั่วเขียวได้” เด็กๆ ยังมีค าถามที่อยากรู้อีกหรือไม่ เด็กๆ หลายคนยกมือ ครูจึงให้เด็กๆ ถาม ว่าอยากรู้อะไร น้องอั้ม : ต้นมันจะสูง ยาวมั้ยครับ 6

น้องปรัช : ถ้าเราปลูกต้นถั่วเขียว ในวัสดุทั้ง 2 ชนิดจะเป็นอย่างไร (ครูบันทึกลงแผ่น ชาร์ท) น้องสายไหม : เราจะปลูกไว้ที่ไหนครับ น้องนาเดีย : ต้นถั่วเขียว เอาไปท ากับข้าวได้มั้ยค่ะ จากค าถามที่เด็กอยากรู้ 4 ค าถาม เด็กและครูสนทนาเพื่อเลือกค าถามที่จะน ามาส ารวจตรวจสอบ ซึ่ง เด็กๆเห็นว่าต้องการเลือก ค าถามที่ 2 ของน้องจูน เพราะจะได้ทราบว่า ถ้าเราปลูกต้นถั่วเขียวในวัสดุทั้ง 2 ชนิด จะ เป็นอย่างไร และเด็กๆจะได้ลงมือปฏิบัติจริงอีกด้วย 7

ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 1. ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐาน 4 ด้าน ด้านการเรียนรู้ สติปัญญา - เด็กๆ สามารถบอกเล่า วิธีการหาค าตอบของตนเองได้ - เด็กได้เรียนรู้การตั้งค าถามในสิ่งที่ตนสงสัย - เด็กได้เรียนรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติและลักษณะของวัสดุทั้ง 2 ชนิด - เด็กๆ ได้เรียนรู้ลักษณะวัสดุที่น ามาใช้ในการปลูกต้นถั่วเขียว - เด็กสามารถสรุปและน าความรู้ไปเผยแพร่ต่อผู้อื่นได้ ด้านภาษา - เด็กๆ มีพัฒนาการด้านภาษาจากการสนทนาโต้ตอบแสดงความคิดเห็น - เด็กมีทักษะด้านภาษาจากการพูด บรรยาย เล่า สิ่งที่สังเกต - เด็กได้เรียนรู้ค าศัพท์ใหม่ๆจากการส ารวจหาวัสดุต่างๆ ด้านสังคม - เด็กๆ สามารถท างานร่วมกับผู้อื่นได้ - เด็กๆ แสดงความคิดเห็นของตนเองและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น - เด็กๆ เคารพกฎกติกาและปฏิบัติตามข้อตกลงของห้องเรียน ด้านร่างกายการเคลื่อนไหว - เด็กๆเคลื่อนไหวหยิบจับ วัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียวได้อย่างคล่องแคล่ว - เด็กๆ สามารถใช้ประสาทสัมผัสในการสังเกตด้วยตนเองจนได้ข้อมูลที่ชัดเจน 2. ผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะการสังเกต - การบอกลักษณะสิ่งที่สังเกตด้วยประสาทสัมผัสต่างๆ เช่น หยิบ จับ ทักษะการจ าแนกประเภท - เปรียบเทียบลักษณะวัสดุในการปลูกต้นถั่วเขียว - เปรียบเทียบสิ่งที่คาดคะเนกับผลการศึกษา - จ าแนกวิธีการหาค าตอบแบบต่างๆ - เปรียบเทียบค าตอบของแต่ละกลุ่ม ทักษะในการค านวณ - เด็กนับจ านวนวัสดุ อุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียว ทักษะการพยากรณ์หรือคาดคะเนค าตอบ - เด็กสามารถคาดคะเนค าตอบที่คิดว่ามีวัสดุอื่นที่น ามาปลูกต้นถั่วเขียวได้ ทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปสกับสเปสและสเปสกับเวลา - เด็กบอกลักษณะของวัสดุอุปกรณ์ ทั้ง 2 ชนิดได้ ทักษะการจัดการกระท าและสื่อความหมายข้อมูล 8

- เด็กสามารถสรุปผลสิ่งที่สังเกตโดยการวาดภาพ เขียนผลการทดลอง เล่าให้ครูฟัง น าเสนอหน้าชั้นเรียนให้เพื่อนๆ เข้าใจได้ ทักษะการลงความคิดเห็นจากข้อมูล - เด็กสามารถให้เหตุผลเพิ่มเติมโดยใช้ความคิดเห็นส่วนตัวและประสบการณ์เดิมแสดง ความคิดเห็นต่างๆ 9

ค าถามที่ 2 ถ้าเราปลูกต้นถั่วเขียว ในวัสดุทั้ง 2 ชนิดจะเป็นอย่างไร ขั้นที่ 1 ตั้งค าถามที่อยากรู้(วันที่ 26 มกราคม 2566) จากการที่เด็ก ๆ ได้เรียนรู้เรื่อง อยากปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน สามารถใช้อะไรปลูกแทนดินได้บ้าง และได้ค าตอบว่า มีอุปกรณ์ 2 ชนิด คือ น้ าและกระดาษทิชชู่ และยังมีเด็กบางคนที่ มีค าถามต่อเนื่องว่า น้องอั้ม : ครูครับอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด น าไปปลูกต้นไม้ได้หรือไม่ครับ น้องสายไหม : ปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิดเป็นอย่างไรคะ น้องปรัช : กี่วันต้นถั่วเขียวถึงเกิดคะ น้องปุณ : ต้นถั่วเขียวจะมีลักษณะเป็นอย่างไรครับ น้องนาเดีย : ต้นถั่วเขียวเอาไปท าอะไรได้บ้างคะ ครูจึงถามเด็ก ๆ ว่า แล้วเด็ก ๆ คนอื่น ๆ ล่ะคะอยากรู้อย่างอื่นอีกไหม เด็ก ๆ ส่วนใหญ่บอกว่าหนูอยาก ปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ 2 ชนิดแล้วคะ ดังนั้นเด็กทั้งห้องจึงตกลงว่าจะปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด ว่า จะเป็นอย่างไร จะโตเหมือนกันไหม ใช้เวลากี่วันต้นถั่วเขียวถึงจะเกิด จุดประสงค์ เพื่อศึกษาการเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียวที่ปลูกในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด ตัวแปรที่ศึกษา ตัวแปรต้น อุปกรณ์ 2 ชนิดที่ใช้ปลูกต้นถั่วเขียว ตัวแปรตาม การเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียว ตัวแปรควบคุม ภาชนะปลูกขนาดเท่ากัน ปริมาณเมล็ด รดน้ าเท่ากัน เวลาเดียวกัน ขั้นที่ 2 รวบรวมความคิดและคาดคะเนค าตอบ (วันที่ 27 มกราคม 2566) เด็กและครูสนทนาร่วมกัน โดยครูใช้ค าถามกระตุ้นให้เด็กเล่าประสบการณ์เดิมเกี่ยวกับต้นถั่วเขียวว่าเคย ปลูกหรือไม่ ครู : เด็กเคยปลูกต้นถั่วเขียวหรือไม่ และการเจริญเติบโตเป็น อย่างไร น้องนาเดีย : หนูไม่เคยปลูกค่ะ น้องภู : เคยเห็นพ่อปลูกใส่ดินครับ ครูให้เด็กคาดคะเนค าตอบ โดยเด็กแบ่งกลุ่ม 2 กลุ่มๆ ที่เคยแบ่งไว้แล้ว และให้แต่ละกลุ่มคาดคะเน ค าตอบ โดยครูใช้ค าถาม “เด็กๆคิดว่า ปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ 2 ชนิดเป็นอย่างไรใช้เวลากี่วันต้นถั่วเขียวถึง เกิด ” เด็กแต่ละกลุ่มน าเสนอความคิดเห็นและครูบันทึกค าพูดของเด็ก ดังนี้ กลุ่มดาว ปลูกต้นถั่วเขียวโดยใช้น้ า คาดว่า เกิดเร็วที่สุด กลุ่มหัวใจ ปลูกต้นถั่วเขียวโดยใช้กระดาษทิชชู่คาดว่า เกิด 10

การคาดคะเนค าตอบของเด็กๆ ขั้นที่ 3 ด าเนินการส ารวจตรวจสอบ (วันที่ 30 มกราคม 2566) ครูสนทนากับเด็ก โดยใช้ค าถาม “เด็ก ๆ มีวิธีการหาค าตอบอย่างไร ถึงจะทราบว่า ปลูกต้นถั่วเขียวใน อุปกรณ์ 2 ชนิดจะเป็นอย่างไร” น้องนาเดีย : เอามาปลูกจริงเลยค่ะ ครู : เอาปลูกไว้ที่ไหนคะ เด็กๆถึงจะเห็น น้องสายไหม : ไว้ในห้องเรียนค่ะ ครู : ต้องใช้เมล็ดปริมาณเท่าไรคะ น้องปรัช : ใช้ปริมาณเท่ากันค่ะ ครู : รู้ได้อย่างไรว่าใช้ปริมาณเมล็ดเท่ากัน น้องปุณ : นับเมล็ดครับ ครู : เมล็ดเล็กมากๆเด็กๆจะนับไหวเหรอคะ น้องนาเดีย : ใช้ช้อนตักเอาค่ะ ครู : แล้วใช้ภาชนะอะไรปลูกดีคะ น้องปราชญ์ : ขวดน้ าครับ น้องสิงหา : ขวดน้ าเจาะรูครับ ครู : เด็กๆคิดว่าสิ่งใดควรที่จะให้เท่ากันอีกคะ น้องมาเฟีย : รดน้ าเท่าๆ กัน เวลาเดียวกันครับ เด็กและครูร่วมกันสรุปวัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียวโดยครูเขียนบันทึกไว้แล้วให้เด็กแต่ละกลุ่ม บันทึกอุปกรณ์การปลูกต้นถั่วเขียว ดังนี้ 1. ขวดพลาสติกเจาะรู 2. เมล็ดถั่วเขียว 3. น้ า 4. กระดาษทิชชู่ เด็กร่วมกันสรุปขั้นตอนในการปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ 2 ชนิด โดยครูเขียนบันทึก ดังนี้ 11

1. น าเมล็ดถั่วเขียวไปแช่น้ าไว้ 1 คืน 2. น าเมล็ดถั่วเขียวใส่ในขวดพลาสติกที่เจาะรูแล้ว (กลุ่มดาว) 3. น ากระดาษทิชชู่ใส่ในขวดพลาสติกที่เจาะรูแล้ว พรมน้ าให้กระดาษทิชชู่ชุ่มน้ า แล้วใส่เมล็ดถั่ว เขียวลงไป จากนั้นปิดทับด้วยกระดาษทิชชู่อีกชั้น (กลุ่มหัวใจ) 5. รดน้ าเมล็ดถั่วเขียวทุกๆวันในตอนเช้า 4. สังเกตการเปลี่ยนแปลงและบันทึกผล ครูบันทึกผลลงในกระดาษชาร์ท เด็กแบ่งกลุ่มจัดเตรียมวัสดุ และปฏิบัติการควบคุมตัวแปร คือ ตักเมล็ดให้เท่ากันโดยใช้ช้อนกลาง ตัก 1 ช้อน และขีดรอยเส้นสีด า ที่ขวดเพื่อควบคุมปริมาณน้ า และน าขวดน้ าไปเจาะรูที่ฝา (ครูช่วยในการเจาะรู) เด็กร่วมกันออกแบบวิธีบันทึกผลและน าเสนองาน โดยครูถามเด็กว่า “เด็กๆจะทราบได้อย่างไรว่าต้นถั่ว เขียวเจริญเติบโตในอุปกรณ์ 2 ชนิด ” โดยครูเขียนบันทึก น้องอั้ม : ดูทุกๆวันค่ะ สังเกตดูค่ะ ครู : เด็กๆอยากสังเกตกี่วันคะ น้องปรัช : สังเกตจนกว่าจะโตครับ น้องนาเดีย : สังเกตทุกวันคะ ครู : แล้วเสาร์ อาทิตย์หละคะ น้องปราชญ์ : ไม่ต้องสังเกตครับ น้องสายไหม : แล้วบันทึกผลการทดลองในใบงานค่ะ น้องปุณ : วัดความสูงของต้นถั่วเขียวครับ ครู : ท าอย่างไร ใช้อะไรวัดบ้างคะ น้องสิงหา : ไม้บรรทัดครับ น้องมาเฟีย : เชือก ไม้ไอศกรีมครับ 12

ครูจึงให้เด็ก ๆ แต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผนว่าใครจะน าวัสดุอะไรมาเพื่อใช้ปลูกต้นถั่วเขียวในวันรุ่งขึ้น เพิ่มเติมจากที่หามาได้ในบริเวณโรงเรียน ด าเนินการส ารวจตรวจสอบต่อ (วันที่ 1 กุมภาพันธ์2566) เด็กๆแต่ละกลุ่ม ท าการปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ 2 ชนิด โดยแต่ละกลุ่มเลือกใช้อุปกรณ์ในการปลูกที่ ตนเองเตรียมมา แล้วปฏิบัติการปลูกตามขั้นตอนที่ออกแบบไว้ อุปกรณ์ที่ใช้ในการปลูกถั่วเขียว น าเมล็ดถั่วเขียวไปแช่น้ าไว้ 1 คืน น าเมล็ดถั่วเขียวใส่ในขวดพลาสติกที่เจาะรูแล้ว (กลุ่มดาว) 13

น ากระดาษทิชชู่ใส่ในขวดพลาสติกที่เจาะรูแล้ว พรมน้ าให้กระดาษทิชชู่ชุ่มน้ า แล้วใส่เมล็ดถั่วเขียวลงไป จากนั้นปิดทับด้วยกระดาษทิชชู่อีกชั้น (กลุ่มหัวใจ) ขวดพลาสติกปลูกถั่วเขียวของแต่ละกลุ่ม 14

ขั้นที่ 4 สังเกตและบรรยาย (วันที่ 2 กุมภาพันธ์2566) เด็กแต่ละกลุ่มสังเกตอุปกรณ์และต้นถั่วเขียวในขวดพลาสติกหลังจากท าการปลูก และวาดภาพสิ่งที่ สังเกต เด็กแต่ละกลุ่มสังเกตการเจริญเติบโตของเมล็ดถั่วเขียวที่ปลูกในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด และท าการวัดตาม วิธีการและใช้วัสดุตามที่กลุ่มออกแบบไว้ เด็กๆแต่ละกลุ่มช่วยกันรดน้ าต้นถั่วเขียว เด็กๆแต่ละกลุ่มช่วยกันรดน้ าต้นถั่วเขียว 15

เด็ก ๆ แต่ละกลุ่มร่วมกันสังเกตการเจริญเติบโตของเมล็ดถั่วเขียว 16

ขั้นที่ 5 บันทึกผล (วันที่ 6 กุมภาพันธ์2566) เด็กนักเรียนแต่ละคนบันทึกผลตามวิธีการออกแบบไว้ คือ วาดภาพระบายสีการเจริญเติบโตของตนถั่ว เขียวลงในกระดาษของตนเอง น าไปเล่าให้เพื่อนฟัง และน าผลงานติดโชว์ในมุมผลงานของหนู ผลงานการเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียว ที่เด็กๆสังเกตและวาดภาพประกอบ เด็กๆน าเสนอผลงานการปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดินให้เพื่อนๆและครูฟัง 17

ขั้นที่ 6 สรุปและอภิปรายผล (วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2566) เด็กและครูร่วมสนทนาถึงค าถามที่เด็กอยากรู้ “ปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด เป็นอย่างไรบ้าง ” ครูให้เด็กทบทวนโดยการให้เด็กออกมาเล่าวิธีการหาค าตอบว่าได้มาอย่างไร และผลการศึกษาเป็นอย่างไร โดยใช้ แผ่นชาร์ทที่เขียนบันทึกไว้ประกอบการน าเสนอ และครูร่วมกับเด็กสรุปต่อไปโดยใช้ค าถาม ครู : จากการปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด ต้นถั่วเขียว เจริญเติบโตได้ดีในอุปกรณ์ อะไร ครู : ต้นถั่วเขียวที่โตขึ้นมีลักษณะอย่างไร เด็กสรุปร่วมกัน โดยครูเขียนบันทึกที่แผ่นชาร์ท ดังนี้ - ปลูกโดยใช้น้ า ต้นถั่วเขียวเจริญเติบโตได้ดี แต่ต้นจะเล็ก และต้นโค้งงอ - ปลูกโดยใช้กระดาษทิชชู่ ต้นถั่วเขียวเจริญเติบโตได้ดี สูง ยาว ครูสนทนาต่อเนื่อง ให้เด็ก ๆ เปรียบเทียบสิ่งที่คาดคะเนค าตอบกับผลการศึกษา ว่าตรงกันไหม โดยครู อ่านสิ่งที่เด็กคาดคะเนค าตอบไว้ให้ฟัง เด็ก ๆ บอกว่า กลุ่มของหนูตรงกันค่ะ คือ ปลูกกับน้ าเกิดได้เร็ว และปลูก กับกระดาษทิชชู่ก็เกิด ครูจึงถามเด็ก ๆ ว่าเป็นเพราะเหตุใด คร : วัสดุทั้ง 2 ชนิดสามารถปลูกต้นถั่วเขียวเกิดเป็นเพราะเหตุใด เด็กๆ : เพราะภาชนะที่ใส่ในการปลูกและเพราะมีน้ าที่เรารดค่ะ ครูจึงถามเด็กต่อเนื่องว่า “แล้วอะไร ปลูกต้นต้นถั่วเขียวได้ดีที่สุด” เด็กๆ บอกว่า กระดาษทิชชู่ เพราะ กระดาษทิชชู่อุ้มน้ าได้ดี ครูจึงถามเด็กต่อว่า แล้วเด็ก ๆ มีค าถามอะไรอีกไหมที่อยากรู้ ซึ่งพบว่า เด็กมีค าถามต่อเนื่องอีก น้องนาเดีย : แล้วต้นถั่วเขียวเอาไปท าอะไรได้บ้างคะ น้องอั้ม : ท าอาหารไว้กินไง ครู : ถูกต้องค่ะ สามารถน ามารับประทานได้ค่ะ น้องสายไหม : งั้นเราเอาไปให้พ่อครัวท าอาหารให้เรารับประทานดีไหมคะ เด็กๆ : ดีครับ/ดีค่ะ ครูจึงน าต้นถั่วเขียวที่เด็กๆช่วยกันปลูกไปให้พ่อครัวใช้เพื่อประกอบอาหารให้เด็กๆได้รับประทานกันในมื้อ เที่ยง 18

เด็กๆน าเสนอผลงานการปลูกต้นถั่วเขียวโดยไม่ใช้ดิน ต้นถั่วเขียวที่เด็กๆทั้ง 2 กลุ่ม ช่วยกันปลูก 19

ผลการพัฒนาความสามารถของเด็กปฐมวัย 1. ผลการพัฒนาความสามารถพื้นฐาน 4 ด้าน ด้านการเรียนรู้สติปัญญา - เด็ก ๆ สามารถเล่า/บอกวิธีการหาค าตอบของตนเองได้ คือ หาได้โดยการปลูกและ สังเกตการเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียว - เด็กได้เรียนรู้การเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด - เด็กได้เรียนรู้ลักษณะของต้นถั่วเขียว ด้านภาษา - เด็กมีพัฒนาการด้านภาษาจากการสนทนาโต้ตอบแสดงความคิดเห็น - ทักษะด้านภาษาจากการอ่านค าง่ายๆ เช่น เมล็ด ขวด ปลูก น้ า ต้นถั่วเขียว กระดาษทิชชู่ - เด็กได้พูด เล่า สิ่งที่พบ ด้วยค าพูดของตนเอง ด้านสังคม - เด็กสามารถท างานร่วมกับผู้อื่นได้ - เด็กแสดงความคิดเห็นของตนเองและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น - เด็กเคารพกฎกติกาและปฏิบัติตามข้อตกลงของห้องเรียน ด้านการเคลื่อนไหวและทักษะการรับรู้ประสาทสัมผัส - เด็กเคลื่อนไหวหยิบจับ วัสดุอุปกรณ์ ได้อย่างคล่องแคล่ว - เด็กสามารถใช้ประสาทสัมผัสในการสังเกตด้วยตัวเองจนได้ข้อมูลที่ชัดเจน 2. ผลการพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะการสังเกต - การ หยิบ จับ สัมผัส เมล็ดถั่วเขียว อุปกรณ์ชนิดต่างๆ สังเกตการเปลี่ยนแปลง ของต้นต้นถั่วเขียว และอุปกรณ์ชนิดต่างๆหลังการปลูก ทักษะการวัด - เด็กเลือกใช้หลอดในการวัดความยาวของต้นถั่วเขียว และตัดตามที่วัดไว้ - เด็กวัดปริมาณของเมล็ดถั่วเขียวโดยใช้ช้อนกลางเพื่อตักเมล็ด - วัดความสูงของต้นต้นอ่อนทานตะวันที่เจริญเติบโตด้วยไม้ไอศกรีม ทักษะการจ าแนกประเภท - เปรียบเทียบความสูงของต้นถั่วเขียวจากแบบบันทึก - เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิด - เปรียบเทียบสิ่งที่คาดคะเนกับผลการศึกษาว่าเหมือนหรือต่างกัน ทักษะการค านวณ - การนับจ านวนวัสดุอุปกรณ์ในการปลูกต้นถั่วเขียว - การตวงน้ าในการรดน้ าต้นถั่วเขียว 20

ทักษะการพยากรณ์หรือการคาดคะเนค าตอบ - เด็กสามารถคาดคะเนค าตอบที่คิดว่าปลูกต้นถั่วเขียวในอุปกรณ์ทั้ง 2 ชนิดเป็นอย่างไร ทักษะการหาความสัมพันธ์ระหว่างสเปสกับสเปส และสเปสกับเวลา - เด็กบอกได้ว่าเมื่อปลูกต้นถั่วเขียวต่อไป ต้นจะสูงขึ้น ยาวขึ้น - เด็กสามารถบอกเวลา การแช่น้ า การบ่มของเมล็ดถั่วเขียวได้ ทักษะการจัดกระท าและสื่อความหมายข้อมูล - เด็กสามารถสรุปผลสิ่งที่สังเกตโดยการใช้ไม้ไอศกรีม และหลอดวัดความสูงของต้นต้น ถั่วเขียว และน าเสนอหน้าชั้นเรียนให้เพื่อน ๆ เข้าใจได้ ทักษะการลงความคิดเห็นจากข้อมูล - เด็กสามารถแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมโดยใช้ความคิดเห็นส่วนตัวได้ว่า เป็นเพราะเหตุ ใดอุปกรณ์แต่ละชนิดจึงท าให้ต้นถั่วเขียวโต หรือไม่โตเป็นเพราะเหตุใด 21