ATHIFAH MARDHIAH BINTI KHAIRUL ANUAR ILDA HAIDEERA BINTI AZMAN NURAIDEA BINTI JAMAL pendidikan jasmani Perkhidmatan Kesihatan Sekolah
Dengan nama Allah yang Maha Pengasih lagi Maha Penyayang, Segala puji - pujian ke hadrat Allah SWT. DariNya kita memohon pertolongan dan keampunan serta perlindunganNya daripada segala bentuk gangguan. Sesiapa yang dikurniakan hidayah oleh Allah SWT , maka mereka tidak akan sesat. Sesungguhnya tiada tuhan yang layak disembah melainkan Allah SWT dan bahawasanya Nabi Muhammad itu persuruh Allah. Selamat datang diucapkan kepada semua pelajar semester 5 khususnya unit Pendidikan Jasmani. Tahniah diucapkan kerana anda telah berjaya sehingga ke tahap ini dan teruskan mencari ilmu pengetahuan untuk mendidik anak bangsa. Alhamdulillah, pertamanya marilah kita bersamasama merafakkan setinggi - tinggi kesyukuran ke hadrat Allah SWT kerana dengan limpah izin dan kurniaNya, Subjek Program Kesihatan Sekolah ini dapat berjalan dengan lancar. Menyedari kepentingan dan keperluan subjek ini untuk diimplementasikan kepada murid - murid supaya pembelajaran ini bukan hanya sekadar hiasan di dalam kaca fikiran sebaliknya sebagai satu usaha murni dan dapat mempertingkatkan penghayatan kepada bidang Pertolongan Cemas. Besarlah harapan saya agar, siswi guru bukan sahaja mendapat ilmu tetapi dapat melahirkan anak bangsa yang suka memberi pertolongan tanpa sifat dikriminasi. Sebagai penutup, syabas dan tahniah kepada semua siswi guru yang tidak lokek berkongsi ilmu dalam menghasilkan ebook yang berkualiti dan dapat memberi manfaat kepada pembaca. Semoga setiap amalan kebajikan diterima dan diberkati Allah swt. -10 APRIL 2023- Assalamualaikum warahatullahi wabarakatuh, Sekian, Terima Kasih. DR. FATIMAH BINTI MUSTAFFA SEKILAS PANDANG Penyelaras Kursus, PKES3072 Program kesihatan Sekolah Jabatan Pendidikan Jasmani dan Kesihatan, lnstitut Pendidikan Guru Kampus Perempuan Melayu
Bersyukur kehadrat ilahi kerana dengan limpah dan kurnianya dapat kami menyiapkan kerja kursus dengan jayanya. Pertama sekali kami ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada lnstitut Pendidikan Guru Kampus Perempuan Melayu kerana memberi peluang kepada kami menghasilkan ebook ini dengan menyediakan pelbagai kemudahan seperti Perpustakaan, Pusat Rujukan dan kelajuan data bagi mendapatkan bahan rujukan yang sahih berkaitan dengan ebook ini. Kami juga ini mengucapkan terima kasih kepada Dr. Fatimah Binti Mustafa yang telah banyak memberi tunjuk ajar serta penerangan yang baik kepada kami sebelum kami memulakan ebook ini, dalam proses menyiapkan sehingga kami berjaya melengkapkan ebook ini dengan sebaik mungkin. Selain itu, kami ingin mengucapkan terima kasih kepada Doktor kerana memberi kepercayaan kepada kami dalam menghasilkan ebook yang bermakna ini. Tidak lupa juga kepada kedua – dua ibu bapa kami yang banyak memberi sokongan dan dorongan sepanjang kami melengkapkan ebook ini serta jutaan terima kasih saya ucapkan kepada kawan – kawan seperjuangan saya yang tidak putus asa bersama- sama berjaga siang dan malam dan bertungkus lumus bersama- sama bagi menghasilkan ebook yang berkualiti dan berkongsi pendapat dalam melengkapkan ebook ini. Akhir sekali, harapan kami agar ebook yang telah kami hasilkan dapat memberi seribu satu makna kepada pembaca serta dapat menambahkan ilmu pengetahuan kami di samping dapat menjadi bakal guru yang berintegriti dan bertanggungjawab bagi melahirkan modal insan yang cemerlang dan terbilang. Selain itu juga, harapan besar kami agar dapat memberi manfaat kepada diri kami sendiri terutamanya serta para pembaca agar kita sama – sama menjadi pendidik yang berpengetahuan luas dalam menyampaikan maklumat yang betul dan tepat kepada masyarakat sekaligus melahirkan masyarakat yang dapat membanggakan negara Malaysia. -10 APRIL 2023- Sekian, Terima Kasih. Penghargaan
Pentadbiran dan organisasi perkhidmatan kesihatan sekolah Tatacara dan panduan lawatan sekolah Penyakit yang kerap ditemui semasa perkhidmatan ISI KANDUNGAN
KATA - KATA PUJANGGA Jadikan yang tebal itu IMAN, yang nipis itu LIDAH, yang tajam itu AKAL, yang lembut itu HATI, yang ringan itu SOLAT, yang berat itu PAHALA, yang halus itu SUARA, yang luas itu ILMU, yang manis itu SENYUMAN Terkadang lelah dan kecewa adalah harga yang harus kita bayar untuk membeli bahagia
PANDUAN kesihatan sekolah
PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH: 01 PENJAGAAN KESIHATAN 02 03 04 +++ PEMAKANAN PROMOSI KESIHATAN RAWATAN RUJUKAN PENEMPATAN KHAS OLEH: Doktor Perubatan & Pergigian Jururawat Guru -guru
OBJEKTIF PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH Mengasaskan latihan seumur hidup tentang perlunya menilai taraf kesihatan seseorang pada jangka masa tertentu. Sedar & faham Membina kesedaran dan kefahaman di kalangan kanakkanak sekolah tentang taraf kesihatan diri sendiri pengesanan awal Mengesan dengan lebih awal keadaan kesihatan yang tidak normal dengan merujuk pakar-pakar tertentu, pertubuhan-pertubuhan atau badan yang berkaitan untuk membetulkan kecacatan-kecacatan yang boleh dirawat dan juga untuk pemulihan latihan kesihatan optima Menentukan murid berada dalam keadaan kesihatan yang paling optima untuk menerima pelajaran dan mengambil bahagian dalam rancangan sekolah
OBJEKTIF PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH Mengawal penyakit yang berjangkit. rawatan susulan Memberitahu guru-guru dan ibu bapa tentang taraf kesihatan kanak-kanak sekolah untuk membolehkan rawatan lebih berkesan dan penjagaan susulan yang efektif. rawatan & penyeliaan khas Memberikan perhatian kepada kanak- kanak yang lebih memerlukan rawatan kesihatan dan penyeliaan khas. mengawal penyakit keselamatan Menggalakkan keselamatan di sekolah dan memberi Pertolongan Cemas dan Rawatan Kecemasan kepada kanak- kanak ketika di sekolah.
CARTA ORGANISASI PERKHIDMATAN KESIHATAN MALAYSIA Ra n c a n g a n K e s i h a t a n Se k o l a h d i s e l a r a s k a n d e n g a n p e n t a d b ir a n Pe r k h i d m a t a n K e s i h a t a n d i b a w a h K e m e n t e ri a n K e s i h a t a n d e n g a n k e rj a s a m a K e m e n t e ri a n Pe l a j a r a n . K o o r d i n a s i a n t a r a K e m e n t e ri a n K e s i h a t a n d a n K e m e n t e ri a n Pe l a j a r a n i n i h e n d a k l a h d it e g a s k a n s e ti a p m a s a s u p a y a p e r k h i d m a t a n i n i d a p a t b e rj a l a n d e n g a n l a n c a r. C a rt a o r g a n i s a s i u n t u k Ba h a g i a n Pe r k h i d m a t a n Se k o l a h d i p e ri n g k a t d a e r a h a d a l a h s e p e rti Ra j a h .
CARTA ORGANISASI BAHAGIAN PERKHIDMATAN KESIHATAN MALAYSIA
PASUKAN PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH: D ok tor (Ket u a pa s u k a n ) - 1 J u r u r a w a t Kes i h a t a n U m u m da n J u r u r a w a t Terl a ti h - 1 Penolong J u r u r a w a t -2 A tenda n - 1 Pe m a ndu - 1
FUNGSI PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH Membina kesedaran dan kefahaman warga sekolah mengenai kepentingan kesihatan optimum. Mengesan dan merawat serta membuat rujukan kes yang memerlukan perhatian yang serius. Mencegah dan mengawal penyakit. Memberi khidmat pertolongan cemas. . Menjalankan pemantauan dan penilaian terhadap aktiviti-aktiviti sekolah.
1 Penilaian Kesihatan Kanak-kanak Sekolah AKTIVITI PERKHIDMATAN KESIHATAN SEKOLAH: 2 Penilaian Kesihatan Kanak-kanak Sekolah 3 Imunisasi 4 Pendidikan Kesihatan 5 Kaunseling 6 Rekod & Laporan
aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah 1 Penilaian Status Kesihatan Penilaian status kesihatan meliputi pemeriksaan, pengesanan awal masalah kesihatan dan ujian saringan bagi menentukan tahap kesihatan warga sekolah seperti ujian penglihatan, kebersihan diri dan lain-lain oleh guru, jururawat dan doktor. Antara aktiviti yang perlu dijalankan adalah. Pemeriksaan kesihatan hendaklah dijalankan secara berkala dan berterusan. Pemeriksaan kesihatan diwajibkan untuk murid Tahun 1, Tahun 6, Tingkatan 3 dan Tingkatan 5 Sekolah hendaklah mendapatkan kebenaran ibu bapa atau penjaga untuk pemeriksaan kesihatan imunisasi murid.
aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah 1 Penilaian Status Kesihatan Penilaian status kesihatan meliputi pemeriksaan, pengesanan awal masalah kesihatan dan ujian saringan bagi menentukan tahap kesihatan warga sekolah seperti ujian penglihatan, kebersihan diri dan lain-lain oleh guru, jururawat dan doktor. Antara aktiviti yang perlu dijalankan adalah. Rekod kesihatan murid mesti dikemas kini. RKM 1 hendaklah dihantar ke sekolah menengah yang berkenaan setelah murid itu tamat Tahun 6. meriksaan kesihatan hendaklah dijalankan secara berkala dan berterusan. Buku RKM 1 hendaklah dihantar ke sekolah baharu sekiranya seseorang murid itu berpindah sekolah. Guru hendaklah memberi kerjasama semasa pemeriksaan kesihatan murid.
2 Rujukan dan Tindakan Susulan Aktiviti rujukan dan tindakan susulan meliputi: aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah Pemerhatian atau rawatan awal kepada kes yang dirujuk. Tindakan susulan oleh guru, jururawat atau pegawai perubatan kepada kes yang dirujuk.
aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah 3 Pemakanan Aktiviti pemakanan meliputi: Penilaian status pemakanan murid melalui pengambilan berat badan dan tinggi serta pengelasan status pemakanan mengikut Rekod Kesihatan Murid.. Pengesanan secara fizikal dan klinikal seperti kes kurang zat makanan, obesiti, beguk, anemia dan lain-lain. Rawatan dan rujukan kes kepada doktor atau jururawat.Ceramah dan promosi pemakanan (Healthy Eating) kepada warga sekolah. Penyeliaan pelaksanaan penggunaan menu serta rancangan khas seperti Rancangan Makanan Tambahan dan Program Susu Sekolah Pemberian maklumat pemakanan melalui risalah, poster, tayangan video dan lain-lain. Penyeliaan oleh Pegawai Zat Makanan dan Pegawai Kesihatan Daerah terhadap pelaksanaan penambahan iodin dalam bekalan air di sekolah yang diwartakan
4 Pertolongan Cemas Walaupun langkah berjaga-jaga ada disediakan, kemalangan dan serangan penyakit akan berlaku ketika murid berada di sekolah. Polisi dan peraturan yang jelas untuk mengendalikan pertolongan kecemasan adalah diperlukan. Sekolah juga perlu menyediakan perkaraperkara asas berikut aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah Bilik khas kesihatan (sick-bay) yang dilengkapi dengan peti pertolongan cemas. Seorang guru yang terlatih dalam memberi pertolongan cemas dan resusitasi kardiopulmonari.
aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah 5 Pendidikan Kesihatan Aktiviti pendidikan kesihatan meliputi: Penyampaian pendidikan kesihatan kepada murid secara formal dan tidak formal. . Penilaian berkala dan berterusan tentang pengetahuan, sikap dan amalan kesihatan di kalangan warga sekolah.nemia dan lain-lain. Rawatan dan rujukan kes kepada doktor atau jururawat.Ceramah dan promosi pemakanan (Healthy Eating) kepada warga sekolah. Penyeliaan pelaksanaan penggunaan menu serta rancangan khas seperti Rancangan Makanan Tambahan dan Program Susu Sekolah Pendedahan kepentingan penjagaan kesihatan dan keselamatan di sekolah kepada warga sekolah, ibu bapa dan masyarakat.
aktiviti Perkhidmatan Kesihatan Sekolah 6 Kanak-kanak dengan Keperluan Khas Aktiviti bagi kanak-kanak pada tahap perkembangannya di bawah normal mengikut umur dan kehilangan keupayaan fizikal penglihatan dan pendengaran meliputi: Pendaftaran dan penempatan kanakkanak dengan keperluan khas Rujukan kes untuk program pemulihan seperti pemulihan anggota, cara kerja dan lain-lain di peringkat klinik, hospital dan komuniti kepada agensi berkaitan. Diagnosis dan pengesahan kanakkanak dengan keperluan khas.
PANDUAN LAWATAN SEKOLAH DAN TATACARA
Panduan LAWATAN sekolah dan tatacara Pasukan Perkhidmatan Kesihatan Sekolah akan menjalankan lawatan ulangan bagi murid-murid sekurang-kurangnya sekali setahun. Perkhidmatan yang diberikan akan memberi keutamaan kepada kanak-kanak pra sekolah, darjah 1, darjah 6, tingkatan 3 & tingkatan 5. Kes-kes rujukan dari darjah lain juga akan diperiksa pada masa lawatan. Penilaian tahap kesihatan adalah merangkumi pemeriksaan, ujian saringan dan pengesanan awal bagi menentukan tahap kesihatan murid-murid di sesebuah sekolah.
AKTIVITI LAWATAN PASUKAN KESIHATAN SEKOLAH LAWATAN PERTAMA Butir-butir perihal kesihatan dan pelalian Berat badan dan ukuran tinggi Pemeriksaan penglihatan dan pendengaran Pemeriksaan Perubatan Imunisasi Rawatan khas LAWATAN ulangan Pemeriksaan perubatan oleh doktor bagi: Imunisasi Rawatan cacing Rwatan khas a) Murid yang tidak hadir pada lawatan pertama b) Kes-kes tindakan susulan. c) Kes-kes rujukan
Pencemaran Udara Masalah Kesihatan dan Penyakit Masa Kini Penyakit Tangan, Kaki dan Mulut Denggi Faktor Persekitaran
Faktor Kesan Pembakaran tertutup dan terkawal menggunakan insinerator Cara Atasi: Pembakaran Terbuka Jerebu Pelepasan asap kilang, kenderaan dan sebagainya Suhu Bumi meningkat Letusan Gunung Berapi Gangguan sistem pernafasan Pencemaran Udara
Penyakittangan, kAKIDAN MULUT virus Coxsackie A16. Ulser di mulut dan di tekak, Tonsil Ruam pada tapak kaki dan tapak tangan Sekitar kawasan lampin 1. 2. 3. 4. Wabak penyakit HFM yang berlaku di Sarawak pada tahun 1997 adalah disebabkan oleh virus Coxsackie dan Enterovirus 71 (EV71). EV71 telah disah menyebabkan empat daripada 31 kematian akibat penyakit ini di Sarawak pada 1997.
Penyakit Kesan Cirit-birit Tiada kebersihan diri Malaria Kemalangan Keracunan Air minuman tidak selamat persekitaran
Denggi DDeemmaamm ppaannaass SSaakki itt kkeeppaal laa SSaakki itt ttuul laanngg bbeel laakkaanngg SSaakkit sendi-sendi it sendi-sendi LLooyyaa ddaann mmuunnttaahh--mmuunnttaahh SSaakki itt bbi ijji i mmaattaa Ruam Mudah lebam Pendarahan di bawah kulit, pada hidung atau gusi Ia boleh diikuti dengan pendarahan seluruh badan yang juga membawa maut s i m p t o m k e s a n
Komponen atau teras ini merupakan aktiviti utama pihak kesihatan di sekolah. Ia dijalankan secara kerjasama antara kakitangan kesihatan, pergigian dan pihak sekolah. Ia merangkumi membina kesedaran dan kefahaman warga sekolah tentang kepentingan penjagaan kesihatan serta amalan cara hidup yang sihat. Kesimpulan
KATA - KATA PUJANGGA Tuhan tidak berjanji siapa berniaga akan Kaya Raya. Tetapi Tuhan berkata, siapa yang bertawakkal kepadaNya pasti dicukupkan keperluannya Jadilah orang yang paling ikhlas bukan orang yang paling baik. Kerana orang yang dilihat baik belum tentu lagi ikhlas.