fiz;]
ernkj ca/kq vkf.k Hkfxuha
;kal lLusg t; egkjk”Vª !
oanuh; fganqân;lezkV ckGklkgsc Bkdjs ;kaP;k vk’khokZnkus vkf.k ekuuh; i{kizeq[k m/noth Bkdjs ;kaP;k vkns’kkus 1990 P;k
n’kdkiklqu ekÖ;k jktdh; dkjfdnhZyk lq#okr >kyh- egkfon;ky;hu thoukiklwu eh Hkkjrh; fon;kFkhZ lsusP;k ek/;ekrwu vusd lkekftd vkf.k ‘kS{kf.kd leL;k
lksMfo.;klkBh vkanksyu dsyh- turslkBh dke dj.;kph ek>h rGeG ikgqup i{k la?kVusus eyk eku[kqnZ ifjljkrqu uxjlsod inkP;k
fuoM.kqdhlkBh 1997 lkyh fjax.kkr mrjfoys- ek>s lgdkjh&f’kolSfud vkf.k lkekU; tursP;k vk’khokZnkus xsY;k nksu n’kdkae/;s
eh Lor% uxjlsod ;k ukR;kus rhu osGk fuoMqu vkyks- ek>h iRuh lkS-lquank foðy yksdjs ;kukagh uxjlsfodk Eg.kwu tursph lsok dj.;kps
HkkX; ykHkys-80 VDds lektdkj.k vkf.k 20 VDds jktdkj.k gk oanuh; f’kolsukizeq[kkauh fnysyk dkuea= f’kjlkaon ekuqu xsyh nksu n’kds
eh lkekftd ojktdh; orqZGkr lfØ; vkgs-
ekÖ;k ckyi.khpk cjkplk dkG gk eku[kqnZ&f’kokth uxj ;k ifjljkr O;frr >kY;keqGs bFks jkg.kkÚ;k lkekU; d”Vdjh turs’kh ek>h
ukG vkiksvkip tksMyh xsyh vkgs- ;k tursP;k eqyHkwr leL;k lksMokO;kr R;kaP;k thouekukpk ntkZ ok<okok gk fopkj ckyo;krp udGr ek÷;ke/;s #tyk
Eg.kqup tursus yksdizfrfu/kh Eg.kwu la/kh nsrkp R;kap vk;q”; lq[kdj dj.;klkBh vgksjk= esgur dsyh- eku[kqnZ LVs’ku toG vl.kkjk lc&os] eku[kqnZ ifjljkr
/kkoysyh ifgyh ,lVh cl] ih-,e-th-ih- olkgrhy ifgyh csLV cl lsok] ifgyh ikfydk ‘kkGk] ifgys oht chy Hkj.kk dsaæ v’kk vusd dkekaP;k ek/;ekrwu
izkekf.kdi.ks tulsok dj.;kpk eh iz;Ru dsyk- eku[kqnZ&f’kokth uxjP;k ukxfjdkauk gDdkpa ik.kh feGkoa Eg.kqu lyx 72 rkl miks”k.k d#u gk iz’u ekxhZ ykoyk
uxjlsod inkP;k v[kR;kjhr ts&ts dj.ka ‘kD; gksr R;k lxG;k xks”Vh tursP;k HkY;klkBh vktoj dsY;k-
eh 1997 iklqu uxjlsod Eg.kqu t;fgan uxj&lksukiqj] vkacsMdj uxj] ih-,e-th-ih- olkgr]U;q EgkMk dkWyuh] eksfgrs ikVhy uxj] fpdqokMh]
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj] MkW >kdhj gqlsu uxj] deyk jkeu uxj] lat; xka/kh uxj] U;q fHkeuxj VªkWfUlLV dWEi] nsoukj euik olkgr o
xkSre uxj ikVZ ua-4 ;k foHkkxkps izfrfuf/kRo dsys-;k foHkkxkps izfrfuf/kRo dfjr vlrkuk eh dsysyh dkes o R;kuarj vkenkj Eg.kqu eh Bjoysyh dkes
vki.kkleksj fp= o ‘kCn#ih Lo#ikr ekaMr vkgs- vkrk tulsosph eksBh la/kh feGkoh jkT; ljdkjP;k ek/;ekrwu vkiY;k leL;k lksMfork ;kO;kr ;klkBh
vkiY;k vk’khokZnkph xjt vkgs xsY;k 30 o”kkZr eku[kqnZ f’kokth uxj fo/kkulHksyk LFkkfud vkenkj u feGkY;kus tursph Qlo.kwd >kyh vkgs- vLoPNrk]
v#an jLrs] eksMdGhl vkysyh xVkja] nsoukj {ksi.k HkweheqGs gks.kkjs ok;qiznq”k.k] O;luk/khu r#.kkaph ok<rh la[;k] ‘kkGk egkfon;ky;kaph derjrk ;k vkf.k
v’kk vusd leL;kauh eku[kqnZ&f’kokth uxjkpk lkekU; ek.kql =Lr vkgs- vkrk osG vkyh vkgs-[kksVh vk’oklua ns.kkÚ;kauk R;kaph tkxk nk[kowu ns.;kph
la?kfVri.ks mHka jkgqu vkiY;k ifjljkpk fodkl dj.;kph !! eh foMk mpyyk; gh foifjr ifjfLFkrh cny.;kpk ! rqEgh lxGs ;k dk;kZr ekÖ;k lkscr
[kkan;kyk [kkans ykowu mHks jkgky- v’kh vis{kk djrks !!
vkiyk Lusgkafdr
foðy yksdjs
Ykksd‘kkghj vk..kkHkkÅ lkBs uxj ;k yksdoLrhyk 25 o”kkZuarj
ifgY;kankp ik.khiqjoBk dj.;klkBh ufou tyokfguh eatqj dsyh-
R;k mn~?kkVu izlaxh---
foHkkxke/;s vk/kqfud O;k;ke ‘kkGk
cuoqu r#.kkauk O;k;kekph la/kh miyC/k dsyh-
IkzHkkx lferh v/;{k Eg.kqu laiq.kZ
foHkkxkrhy leL;kackcr ppkZ
djrkuk ek- egkikSj
Jh-gjs’oj ikVhy] euik
vk;qDr ek-Jh-jaxukFku ;kaP;k leosr-
Lkg;knzh fØMk eaMGkP;k ek/;ekrqu
‘kjhj lkS”Bo Li/ksZps vk;kstu-
[kktxh ‘kkGsus fxGad`r dsysyh euik ‘kkGsph
bekjr vFkd iz;Rukus euik ‘kkGsyk feGoyh
o lkBs uxj ;k xjhc oLrhyk U;k; feGoqu fnyk-
foHkkxke/khy yksdksi;ksxh
dkekaph ikg.kh djrkuk
euik vf/kdkjh o dk;ZdR;k± lkscr-
Ikk.;klkBh miks”k.k
fn-25vkWDVkscj 2010 rs fn-27 vkWDVkscj 2010
eku[kqnZ & f’kokth uxj okfl;kaP;k ik.kh iz’ukoj vkej.k miks”k.k
,e-iqoZ@ if’pe foHkkxkps izHkkx lferh v/;{k vlrkuk 90 MLD ik.khiqjoBk eku[kqnZ&f’kokth uxj Eg.ktsp
,e-iqoZ foHkkxkyk gksr gksrk- rhu fnolkaps vkej.k miks”k.k dsY;kuarj 125 MLD ik.kh iqjoBk
lq# dsyk T;k eqGs eku[kqnZ & f’kokth uxj foHkkxkph ik.kh leL;k nqj >kyh-
Ikk.;klkBh miks”k.k
fn-25vkWDVkscj 2010 rs fn-27 vkWDVkscj 2010
eku[kqnZ & f’kokth uxj okfl;kaP;k ik.kh iz’ukoj vkej.k miks”k.k
,e-iqoZ@ if’pe foHkkxkps izHkkx lferh v/;{k vlrkuk 90 MLD ik.khiqjoBk eku[kqnZ&f’kokth uxj Eg.ktsp
,e-iqoZ foHkkxkyk gksr gksrk- rhu fnolkaps vkej.k miks”k.k dsY;kuarj 125 MLD ik.kh iqjoBk
lq# dsyk T;k eqGs eku[kqnZ & f’kokth uxj foHkkxkph ik.kh leL;k nqj >kyh-
IkzHkkx lferh v/;{k inkoj dke djr
vlrkuk ,e~ iqoZ@if’pe
foHkkxklkBh ifgY;kank egkcyh ;a=
miyC/k dsys] R;kizlaxh ek- egkikSj
Jh-gjs’oj ikVhy] euik
vk;qDr ek-Jh-jaxukFku ;kaP;k leosr-
lu 1999 foHkkxkrhy ukxfjdkaph xSjlks; y{kkr
?ksoqu ih-,e-th-ih olkgr] eku[kqnZ ;sFks uO;kus
,l~-Vh-LFkkud mHkk#u ,l~-Vh-lsok
lq# dsyh R;kizlaxh----
IkzHkkx Ø-137]133 o 134 ;k foHkkxkyk viqjk
ik.khiqjoBk gksr vlrkuk R;k ckcr ;q/nikrGhoj
mik;;kstuk dsyh R;kiazlxh dkekph
ikg.kh djrkuk----
foHkkxke/khy eqfLye dk;ZdR;k±dMqu
‘kqHksPNk fLodkjrkuk----
foHkkxkrhy ukxfjdkalkBh fnokGhfufeÙk
^^ uk uQk uk rksVk **;k rRokoj
[kkn; rsy o brj oLrq foØh dsanzkps
mn~?kkVu izlaxh---
Ekk- izeksn egktu ;kaP;k yksdlHkk
fuoM.kqdhosGh ih-,e-th-ih- olkgr ;sFks lHksps vk;kstu dsys vlrkuk
ek-izeksn egktu] ek- foHkkxizeq[k euksgj lkGoh;kaP;klkscr---
eku[kqnZ&csykiwj
gkcZj jsYos #afndj.kkosGh ckf/kr vkir
xzLrkauk eksQr /kkU; okVi djrkuk---
XkVbZ dkexkjkaP;k ihp&LVkWyps
vkjvkjlh ‘kqYdok<hP;k fojks/kkr
vkanksyukph fn’kk Bjfo.;kP;k
esGkO;kr ekxZn’kZu djrkuk
ek-uxjlsod foBB~y yksdjs
Lkkscr la?kkps lfpo ia<jhukFk iokj] e/kqdj osrkGs] eaqcbZ v/;{k d`”.knso f’kans ¼egkjkt½
uxjlsfodk ofurk bUlqydj] mekdkar MksbZQksMs]
y{e.k osrkGs] lq;Zdkar jktxq# o ljkst fclqjs vknh fnlr vkgsr-
foHkkxke/;s /kuxj lekt vkf.k ekFkkMh dkexkj ;kaP;k Lku & 1999 e/;s eksfgrs ikVhy uxj
vkxzgk[kkrj ih-,e-th-ih- 90 QqV jLR;kyk ;sFkhy ik.kh leL;sckcr euik
^^ vfgY;kckbZ gksGdj ekxZ ** rlsp
60 QqV jLR;kyk ^^ vk..kklkgsc ikVhy ekxZ ** dk;kZy;koj dk<ysY;k ekspkZps usr`Ro djrkuk
vkenkj Jh-jRukdj ukjdj ;kaP;k leosr---
o 30 QqV jLR;kyk ^^ lar jksfgnkl ekxZ** vkls ukedj.k
ek-egkikSj Jh-gjs’oj ikVhy ;kaP;k gLrs dsys o R;kosGh
/kuxj lektkps usrs jes’k ’ksaMxs] ek-vk..kklkgsc ikVhy
;kaps iq= ^^Jh-ujsanz ikVhy** O;klfiBkoj mifLFkr gksrs-
IkzHkkx lferh v/;{k Eg.kqu mesnokj vlrkuk Lku &1999 lkyh f’kolsuk i{kkyk ,e~&iqoZ@if’pe
ernku djhr vlysY;k izlaxh dkaWxzsl usrs] izHkkx lferh e/;s cgqer ulrkuk fojks/kh i{kkaph
ekth egkikSj jk-rk-dne ;kaP;k leosr-
ers vkiY;k ikjM;kr Vkdqu
,sfrgkfld fot; laiknu dsyk Eg.kqu
fganqân;lezkV Jheku ckGklkgsc Bkdjs
;kaps vkf’kokZn fLodkjrkuk-
Lku&2008LkkBs uxj ;sFks ik.kh leL;k fuekZ.k >kY;kuarj LFkkfud ukxfjdkapk euik
dk;kZy;koj vk;ksftr dsysY;k gaMk ekspkZps usr`Ro djrkuk---
LkkBs uxj o ih-,e-th-ih-olkgr ;kauk Rkks ykdMh iqy iDD;k cka/kdkek e/;s
tksM.kkjk ukY;kojhy ykdMh iqy cufoyk R;k osGh vkenkj Jh-jRukdj ukjdj
Rkks ykdMh iqy iDD;k cka/kdkek e/;s ;kaP;k leosr-
cufoY;kcnn~y ukxfjdkauh dsysY;k
‘kkSpky;kP;k iqu%ckZ/k.kh
mLQqrZ Lokxrkizlaxh dkekP;k ‘kqHkkjaHk izlaxh
vkenkj Jh-jRukdj ukjdj rRdkyhu vkenkj Jh-jRukdj ukjdj
;kaP;k leosr- ;kaP;k leosr-
‘kkys; fo|kFkhZ o ukxfjdkaps lk;u iuosy egkekxkZojhy vi?kkr Fkkacfo.;klkBh
eku[kqnZ ;sFks lc&os cufo.;klkBh usr`Ro djrkuk---
eqacbZ & iq.ks egkekxkZoj eku[kqnZ LVs’ku toG Hkq;kjh ekxkZlkBh dsysys vkanksyu-
¼lu&1998½
f’kolsuk ‘kk[kk Ø- 189P;k orhus rRdkfyu
uxjlsod Jh-foBB~y yksdjs ;kaP;k iz;Rukus
eku[kqnZ ifjljkrhy fo|kF;k±uk LoLr njkr og;kokVi
dj.;kr vkys- og;kokVi djrkuk foHkkxizeq[k Jh- nÙkkjke xqtj]
efgyk foHkkx la?kVd lkS-fot;k iokj] ;kosGh mifoHkkxizeq[k Jh-izeksn f’kans]
uxjlsod Jh-jkgwy ‘ksokGs] uxjlsfodk lkS-fuye MksGl]
Hkktik VªkWEcs rkyqdk v/;{k Jh-‘kjn dkacGs]
‘kk[kkizeq[k Jh-j?kqukFk f’kans] efgyk la?kVd eatq doMs rlsp
dk;kZy; izeq[k Jh-lrh’k dkGxkodj vknh mifLFkr gksrs-
Ikh-,e-th-ih- olkgr ;sFkhy O;kikjh o egkfo|ky;hu fo|kF;k±lkBh
eku[kqnZ rs ,-ih-,e-lh- ekdsZV gh 523 Øekadkph cllsok uO;kus
lq# dsyh R;k izlaxh RkRdkyhu csLV v/;{k o euik vf/kdkÚ;ka lkscr---
Ekku[kqnZ foHkkxke/;s ifgY;kankp
oht&chy Hkj.kk dsanz lq# dsys R;kP;k
mn~?kkVu izlaxh f’kolsuk foHkkxizeq[k
Jh-euksgj lkGoh ;kaP;kdMqu
lRdkj fLodkjrkuk---
¼lu& 1998½
Lku &2007 euik fuoM.kqd Ekrkf/kD; ulrkuk bfrgkl >kyk vkf.k
mesnokj Eg.kqu dk;ZdR;k±leosr IkzHkkx lferh v/;{k Eg.kqu
dk;ZHkkj fLodkjrkuk---
izpkj fejo.kqdh e/;s-
njo”khZ 11 rs15 oh P;k fo|kF;k±uk nqxkZ ekrk eafnj] XkkSre uxj ;sFks
eksQr iqLrds okVi dsyh tkrkr- eafnjkP;k th.kksZ|kj ‘kqHkkjaHk izlaxh
R;kizlaxh uxjlsfodk lkS-lquank foBB~y yksdjs uxjlsfodk lkS-lquank foBB~y yksdjs
bapfxjh laiznk;kps Jh-jlkG egkjkt Ekku[kqnZ ;sFkhy ek;kDdk
;kaP;k T;ksrhsps Lokxr djrkuk eafnjke/;s vk;ksftr dsysY;k
^lqgkfluh* dk;ZØekP;k osGh
uxjlsfodk lkS-lquank foBB~y yksdjs uxjlsfodk lkS-lquank foBB~y yksdjs
foHkkxk e/;s ^gGnh&dqadq lekjaHk*
vk;ksftr dsY;k uarj
teysY;k efgyk dk;ZdR;k± o
uxjlsfodk lkS-lquank foBB~y yksdjs
m|ku o ukedj.k
nsoukj euik olkgr ;sFkhy vVykaVk eSnkuk‘kstkjh uO;kus m|ku
fodflr dsys o R;kps ^lar jksfgnkl m|ku*vls ukedj.k dsys-
nsoukj euik olkgr fganw Le’kkuHkqeh leksj uO;kus mn;ku cuowu
fodflr dsys o R;kps ^Lokeh leFkZ m|ku*vls ukedj.k dsys-
m|ku o ukedj.k
MkW->kdhj gqlsu uxj ;sFks uO;kus m|ku fodflr d#u R;kps
^HkkjrjRu MkW-,-ih-ts-vCnqy dyke*vls ukedj.k dsys-
yYyqHkkbZ] fgjkuankuh vkd`rh b-Ø-1 leksj
uO;kus xkMZu cufoys o lq’kksfHkdj.k dsys-
fgjkuankuh vkd`rh b-Ø- 9A]9B,10A o 10B rlsp b-Ø-8R o
11R njE;ku vl.kkÚ;k xkMZups lq’kksfHkdj.k dsys-
nsoukj dczLrkue/;s lq# dsysY;k dkekph
ikg.kh djrkuk euik vf/kdkÚ;kalkscr
nsoukj euik olkgr mn~?kkVu
nsoukj dczLrkuP;k fodklklkBh #-3 dksVh 16 yk[k fu/kh
miyC/k d#u fodklkph dkes lq# dsyh-
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj ;sFkhy fjdkE;k tkxsoj [ksGkps eSnku cuowu R;kps
^ lkfgR;jRu] yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs [ksGkps eSnku*
vls ukedj.k dsys -
fgjkuankuh vkd`rh b-Ø-12 leksj uO;kus
xkMZu cufoys @ lq’kksfHkdj.k dsys-
fgjkuankuh vkd`rh b-Ø-52 leksj uO;kus
xkMZu cufoys @ lq’kksfHkdj.k dsys-
nsoukj euik olkgr izlqrh x`gkph iqu%ck±/k.kh dsyh-
nsoukj euik olkgr nok[kkU;kph iqu%ck±/k.kh dsyh-
yYyqHkkbZ] fgjkuankuh vkd`rh olkgr
;sFkhy m|kukps yksdkiZ.k djrkuk-
Le’kkuHkqeh
fganq Le’kkuHkqehps lq’kksfHkdj.k o fodkl dj.;kP;k
n`”Vhus okLrq fo’kkjnkadMqu vkjk[kMk r;kj d#u dke
yodjkr yodj lq# dj.;kr iz;Ru’khy-
fganq Le’kkuHkqeh e/;s PNG GAS nkfguh eatwj dsyh-
fganq Le’kkuHkqeh e/;s ok;q iznq”k.k fu;a=.k ;a=.kk dk;kZfUor dsyh -
yYyqHkkbZ] fgjkuankuh vkd`rh olkgr ;sFkhy fodkldkekapk
‘kqHkkjaHk rlsp ikg.kh djrkuk-
yYyqHkkbZ] fgjkuankuh vkd`rh ;k foHkkxklkBh ik.khiqjoBk dj.;klkBh
12’’ O;klkph tyokfguh VkG.;kP;k dkekpk ‘kqHkkjaHk djrkuk---
nsoukj egkuxjikfydk olkgr ;sFkhy fofo/k
fodkldkekapk ‘kqHkkjaHk djrkuk-
foHkkxke/;s ikolkG;kiqohZ ukyslQkbZP;k dkekph
euik vf/kdkÚ;kalkscr ikg.kh djrkuk-
U;q EgkMk olkgr b-Ø-106 ekxhy fjdkE;k tkxsoj m|ku cuoqu
^vksiu the* cuoyh-
uxjlsod Eg.kqu fuoMqu vkY;kuarj
nsoukj dczLrku e/khy laj{k.k fHkarhP;k
dkekph euik vf/kÚ;kalkscr ikg.kh djrkuk-
euikdMqu f’kykbZef’ku miyC/k d#u
foHkkxke/;s lacf/krkauk nsrkuk-
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj ;sFkhy fodkl dkekapk ‘kqHkkjaHk djrkuk-
fgjkuankuh vkd`rh olkgr ;sFkhy varxZr loZ jLrs flesaV ØkWfdVps
cufoys R;k dkekph f’kolSfudkaleosr ikg.kh djrkuk-
;k jLR;kaoj fo/kqr fnos mHkkjys-
yYyqHkkbZ olkgr b-Ø-51 rs 58 i;±rP;k varxZr
jLrk flesaV dkWafØVe/;s cufo.;kpk
dkekpk ‘kqHkkjaHk djrkuk-
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj ;sFks v..kkHkkÅaP;k Qfdjk
dknacjhP;k izfrdkRed Le`rhLraHkkph fuferhZ dsyh-
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj HkO; fnO; izos’k}kj cufoys-
yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs uxj ;sFks ^ izlqrh funku dsaæ* lq# d#u R;kps ^yksd’kkghj v..kkHkkÅ lkBs nok[kkuk*vla ukedj.k dsys-
2007 iklqu lkrR;kus foHkkxke/khy
fo|kF;kZauk eksQr egkfo|ky; iqLRkdkaps
okVi djrkuk-
nsoukj euik olkgr mn~?kkVu
foHkkxkrhy leL;k lksMfo.;klkBh
rRdkfyu eq[;ea=h ek-Jh-i`Fohjkt pOgk.k
;kaph HksV ?ksryh-
t;fgan uxj & lksukiqj ;sFkhy lfoZl jksMps Mkacjhdj.k
izlaxh rRdkfyu egkikSj ek-Jh-gjs’oj ikVhy
yYyqHkkbZ olkgr ;sFks o`{kkjksi.k djrkuk o dkekaph ikg.kh djrkuk
,e-,e-vkj-Mh-, vk;qDr fHkMs eWMe ;kaP;k leosr-
deyk jkeu uxj ;sFks uxjlsod fu/khe/kwu djko;kP;k
dkekaP;k mn~?kkVu ckcrps lqpuk Qyd
U;q EgkMk olkgr eku[kqnZ ;sFkhy fofo/k leL;kaph
euik vf/kdkÚ;kalkscr ikg.kh djrkuk-
Hkktik usrs o bZ’kkU; eqacbZps yksdlHkk mesnokj Jh-foðy yksdjs izHkkx lferh v/;{k ;kauh ,e@iqoZ foHkkxkrhy
ek-Jh-izeksn egktu ;kaP;k fuoM.kqd izpkjkrhy loZ uxjlsodkaP;k fu/khrqu foHkkxklkBh ifgys egkcGh ;a= [kjsnh
tkfgj lHksr- dsys R;kps mn~?kkVu egkikSj Jh-gjs’oj ikVhy o vk;qDr
Jh-Ogh jaxukFku ;kaP;k gLrs >kys R;k izlaxh loZ uxjlsod
o vf/kdkjh mifLFkr gksrs-
eksfgrs ikVhy fo|ky;] eku[kqnZ ;kaP;k ek/;ekrqu /kuxj lektkps vkjk/; nSor Jh ek;kDdk nsoh ¼fpap.kh ½
o`{kkjksi.k dk;ZØek njE;ku eqrhZph izk.kizfr”Bk Jh-foðy yksdjs izHkkx lferh v/;{k
‘kkys; f’k{kd o iksfyl vf/kdkÚ;ka lkscr ;kaP;k gLrs dj.;kr vkysY;k
fejo.kqdhps usr`Ro djrkuk Jh-foðy yksdjs
xkSreuxj ;sFks fodkldkekapk ‘kqHkkjaHk djrkuk
Lfkkfud ukxfjdkaleosr
eku[kqnZ csykiqj gkcZj jsYos foLrkjhdj.kkr vkinxzLr >kysY;k
>ksiMh/kkjdkauk eksQr /kkU; okVi djrkuk f’kolSfudkalkscr
¼lu&1999½
eku[kqnZ e/khy ukxfjdkauk eku[kqnZ e/;s fot fcy Hkj.kk dsaæ miyC/k uOgrs- Eg.kwu vFkd
iz;Rukauh eku[kqnZ e/;s fotfcy Hkj.kk dsaæ lq# dsys R;kP;k mn~?kkVuizlaxh
foHkkxke/khy ts”B ukxfjd o ;qodkalkBh ekÖ;k izHkkxke/;s vusd fBdk.kh
v’kkizdkjph okpuky; uxjlsod fu/khe/kqu mHkkjyh-
fnokGhfufeRRk LFkkfud ukxfjdkauk ^uk uQk uk rksVk* rRokoj
[kkn;rsy o brj ftUUkl foØh&dsaækP;k mn~?kkVu izlaxh
ek-izeksn egktu ;kaP;k yksdlHkk fuoM.kqdhP;k ih-,e-ih olkgr ;sFks vk;kstu dsys
vlrkuk ek-izeksn egktu] ek-foHkkxizeq[k euksgj lkGoh ;kaP;k lkscr-
foHkkxke/;s fofo/k fBdk.kh uxjlsod fuf/ke/kqu okpuky; miyC/k d#u
r#.kkalkBh o ts”B ukxfjdkauk okpukps fBdk.k miYkC/k dsys
yksd’kkghj vk..kkHkkÅ lkBs uxj ;k yksdoLrhyk 25 o”kkZuarj ifgY;kankp
ik.khiqjoBk dj.;klkBh uohu tyokfguh eatqj dsyh- R;k mn~?kkVu izlaxh
/kuxj lektkps vkjk/; nSor egkjk.kh iq.;’yksd vfgY;kckbZ gksGdj ;kaps uko ih-,e-th-ih 90 QqV jLR;kyk fnys
lnj ukedj.k lksgGk rRdkfyu egkikSj Jh-gjs’oj ikVhy ;kaP;k gLrs laiUUk >kyk-
¼rRdkyhu izHkkx lferh v/;{k Jh-foðy yksdjs vFkd iz;Rukus½
yYyqHkkbZ olkgr ;sFkhy fofo/k
fodkldkekapk ‘kqHkkjaHk djrkuk-
fganqLFkku dks-vkWi-cWadsus lqo.kZegksRloh o”kkZr inkiZ.k dsys R;k izlaxh
cWadsps v/;{k Jh-xqykcjko txrki ;kaP;k leosr o ekFkkMh dkexkj usrs
MMRDAC P;k orhus esVªks dkek e/;s u”V gks.kkÚ;k >kMkaps iqu%oZlu yYyqHkkbZ olkgr
;sFks d#u xkMZu cufo.;kP;k n`”Vhus vf/kdkÚ;kalkscr ikg.kh djrkuk-