The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

Шаханов М. Желтоқсан эпопеясы

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Innovative University of Eurasia, 2016-12-12 06:54:58

Шаханов М. Желтоқсан эпопеясы

Шаханов М. Желтоқсан эпопеясы

9 M vxtap

IIIAXAHOB

ББК 63.3(2)
Ш-31

Шиханов М.

Ж елтоксан эпопсясы : ДерекпОра\иш.

^ ' I там. -

Алчимы. 2006. - 624 бет.

ISBN 9965-21-129-9

Ш ы гарм ал ары дуние ж у з ш ш 40-тан остам Tuuiepiiie

а х д ар ы л п и к **тур1с1 ттллсс х о л ы к т а р а р а с ы н д а г ы е к уддис ал ем

акыны" атанган. Казакстан жэне К ы ргы з республиколарынын

халык жазушысы Мухтар Ш ахановтыц “Ж елтоксаи эпопсясы”

атты дерекп ромапыны ц uipiiiini к п а б ы н а 1986 ж ы л ы казак

го п и р а рында аш у-ыза ж а р м л ы с ы р етш д е бой корсеткен

Желтоксаи KOicpLiici ту р а л ы о й -тол гаул ары , турл! фнлософ пялы к

тужырычлары n iic T i кужаттар иегЫ нде баянлалады.

М.Шаханоп - Ксцсстср Одагынла кск канат жанган

тоталнтарлык жуПе тусында-ак, оз oMipine тон ген каушке

караман Желтоксаи Korcpiiiicin элем сахнасыпа алып шыккап,

сан алы гумырынын тем ж ары м ы на ж уы гы н курсспен отк1зген

акиык акын. Купия iiipiMjiepre, аукымлы он-сапа агысына бай

б\л туындыны оз улзы ны н ки ы н ксзендсп курделi тарпхын

багалайтын окырманиыц идеи жур!п окптынына кумэнданбапмыз.

Б Б К 63 J(2 )

щ 0S03Q2090S © Ш а х а н о в М., 2006

00(05И]Г~

ISBN 9965-21-129-9

М у х тп р 111А Х ЛН О П

1 .1 9 В Б Ж Ы А

немесе

М Э С К ЕУ Д ЕГ1 Ж Е Л Т О К ^А Н

b ! 3 F b lP b lF b l

Алматы. 18 декабрь. (ТАСС). Кеше kcuikIcIii жэнс бупн купли Ал-
матыла ултшыл элемеппер араплатып солгал окушы жпетар гобы
кошслсргс шигмп, Ктпкетпп К ом партией Орталык Комнтстййц
жуй рта бол гаи плепумыпып nicnriMfiie паразм лы к б!лл!р/|1. Бул
жаглаплы бузакилар, арамгамактар жопе когамга жат баска до адамлар
пайлаланып, права гэрт1б1н1ц окьплср! жошндс нравога карсы орсксттср
жасалы. сшиан-ак 6ip азык-тулш магаэпшп, жексмешшк автомобиль-
лерд! ортедь кала а за м а п а р ы п а карсы намысты корлантып эрсксгтср
жасады.

Завадтарда. фабрнкаларда. жогаргы оку орынларыида, баска да
епбек коллсктпвтершдс болып атксп жнпалыстар. еопдап-ак кала
мен жулзннын партия жэнс комсомол актпвтер! Кдзакстан Ком пар-
тнясы Орталык Комитет! плепумыпып uieuii^iin мэкулдады жэне
окуш и жастар тобыиыц ешкандан исг!зс!з ic-opсксттсpin айыптап,
буза к ыл ар га батыл шаралпр калланылуын. калала толы к тэртш орна-
т ы л уыи жаклады. Осы багьпта колдаиылыи ж агк ан ic-кнмылларды
сцбекиллер колл а)л а. Олар совет жопе партия органдарыпыц жургЬФп
жаткан шараларыпа бслсснс к а гы суда. Барлык кэсшорындар, мскеме-
лер, оку орыпларьк магазпплср, турчыстык кызмет, кала транспорты
к алы пты жумыс 1стсуде.

P.S. Кшаци/а аударлшеы фксс-пиркес осы хабар
респу&шкачыздагы цалан, mh()i басылы.чдарда, орысша
нусцасы Кецестср Ойшыныц барчыц aspapam щралдары
ар^ш ы берЫп, дунtic ж узме тарабы

Основой для беспорядков в Алма-Ате было наличие, так
сказать, «горючего материала», образованного экстремистски
настроенными националистическими элементами, сумевшими
приобщ ить к себе часть социально незрелой студенческой моло­
дежи, не облагающей стойким иммунитетом к провокационным
слухам, внушениям, и которой достаточно было дать понять, мор-

5

ЖЕЛТОЦСАН ЭПОПЕЯСЫ

гнуть что наш их, мол-дс «обиж аю т», что надо, мод, солидарнз,,.

попяться что иначе н и чего не р е ш и т ь , к а к о н и о к а за л и с ь готовь,-

М„ в с п ы х н у т ь , п р о я в и т ь н е п р а в о м о ч н ы е д е й с т в и я и , н о д о г р СВа я

imvI „ п у т с к а т и л и с ь на п р о я в л е н и е х у л и г а н с т в а и бесчинств.

ЛР> '• Г.В.Колбин
(VJII Пленум Ц К Компартии Казахстана

in доклада Бюро ЦК Компартии Казахстана
«Казахстанская правда». 15 марта 1987 г)

О д о б р и т ь меры, предпринятые п а р т и й н ы м и и советскими ор­

ганами Казахстана, а такж е МВД н КГБ п спизи с нарушениями
о б ш ес гв е н н о г о порядка н другими негативными проявлениями,
имеющими место в Алма-Ате 17-18 декабря 1986 г.

М.С.Горбачев
(выписка из протокола № 45 заседания Политбюро

Ц К КП СС от 18 декабря 1986 года)

- Жок, оке, “ онбейтш дауды осиснгш ул куалы ”, “болмай-
тын бала атасыныц сакалы м ен он п а н д ы ” деген макалды меп
де бьтемн!. Энтсе дс cixaiu б уы нны к басты бакытсыздыгы -
багыныштылыгынла. енсесш баскам к у л д ы к сананын жетеппеп
шыга алмауынла лер cniM.

Сонау cKiimii А л м а т ы т см !р ж о л в о к з а л ы н ы н олдьншагы

a ji a iu a cki к а б а т у й д !ц б ш к т п т н д с н К а л и н и н е с к с р т ю ш ! ол1тур-
С талнн нш степ и ш о к ш а с а к а л ы м е н ш о тк е л е ге п бул бейшара

ж а г ы м п а з л ы н G cihicci м а г а н б а г ы н ы ш т ы л ы к к а к о н ы л г а н ес-

к е р т к н н с н я к т ы б о л ы и Kopiiicni. С у й г е н ж а р ы х а л ы к ж ау ы вта-

н ы п , турмегс к а м а л г а п л а к о с а г ы н ы н KiuDCiiniriQ ceiiHe турса
д а , Gip а у ы з к о л д а у соз а н г у т а ж а р а м п г а н г о й , с о р л ы . “ П а р т я я г а

6opi а й к ы н ” дсп к о з!м е н ж е р ш у к ы л а п о т ы р а берген. Ciiau*
б )ы н К али нин р у х ы н а н - к у л д ы к , б а г ы н ы ш т ы л ы к психола

гиядан онаилы кпен кош та са а л м а н т ы н ш ы гар ... Сондыктан

да 1986 ж ы л г ы Ж е л т о к с я н д а , Б р е ж н е в а т ы н д а г ы илапда боД|«
касы м ы зда cixiep бол гам ж оксы зд и р .

Н е г е , м е н к а т ы е т ы м г о й ? ! С о с ы н о л а ц з а м с и CCKLUll еще

1*!' *i |,T^ к а ,, п а р я и a i е м с с егН ... ....

ш л а ц г а Mcni h a c n б а р г а н с ы з . “ Б а л а м н ы н ит а р т 1п с 1зл>кК

6

---------------------------------------- - . Ч у х т п р Ш Л Х Л Н О П

ара.тскапы» t i i I c t I орыщ ар б1лсе, кызмст1мнсн ажырап
калармын” дсп корыкгынмз. Жвзмыштан озммш жок, акыры
кули п т раска шыкты...

_9
(Экс мен оаланыц эцгЫесшен. 1987 ж.)

Сэл анлдап, тагзым стпей бул плацпап отпепдср...
Жслтоксанда ызгырыктан r i ripKCiiin кок пси бел,
Бул жер, кадкам, лскак рух жарылысы отксп жер,

Канта оянган улт нлмысы нызыл кап га бокксн жер,
Ерте есенген ару кызды шаштап суйреп, тепкен жер,
Жлтты мунда сстеи тапып кузге айналган коктемдер...

Алан u iC T in коршап турган шыршаларга ала кок,
Ж ас булд1рш ш . сез1мпцц ж анар етш карап от.
Сад арэлап саткы нды кта елсстсйд! кара бет,

Кара беттш K o 6 i - бугзн дара тулга, дара бет.
Ж ас булдЕршш, муз курсангап ш ырш аларга карап от.
Заманы нны н жсшЫ мен ж е ц ш е ш санап от.

Улттын багы жанар ма екен хас тулпары, нары жок?!
Ал б1реулер намысы жок, жчгер, каукар, кары жок,
Ксмс1тпскш 1 “ж елтоксанны ц ж алац алктары ” дсп.

Жок!!! К сш еп сын c a ia r r a к о к ф еп н д е ж аны п от,
Турган солар аяз сорган кызыл истиц ары боп,
Дэмрш щ тауыгына шашылмаган тары боп.

Т1рл1ктег1 эр icimiiH жацгы ры гы болады ,
Бул табиги жасырын зац 03repicci3 калады,
Сол занга сан c e n i бакыт, не сор i3 .ie n табады.

...Дуннеш дур сыкштксн жас толкынныц саналы
Данкын ешшм буркеп алмас. Оны да еске салады

Ж елтоксанныц бас алацы, кайсар рух аланы.

(Ж слтоксан алацы )

>1^ м и р I I I \ \ % H O D

МАЗМУНЫ

Алгысоз .............. — 3
1.1986 жыл нсмссс Мзсксудсп Жслюксоп ьшырыгм . . . . . . . . . . . ------ 5

11 Рух пен ьгза дауылы нсмесс

гасырлар коннауынпн птылган о к . . . . . . . . . . . . . . . . 87

III. Tewip таяктар мен "процентомания" оЙыны

нсмссс пт ыэсслсс!.................................................................. . 187

IV Жс-ттоксанда оянгон садизм

нсмссс MciiipiM мен уят uicriiiici................................... ........... . . 247

V. 1937-mi жыл жаш ырыгы нсмесс

кара мысыкты iiaey....................................... 268

VI. М. Горбачев суреп, Такырбос окушылар нсмссс

турмедсп алаяк тергсуш ьлср.................................................... ........... 364

Y11. Крсильдсп арпалыс . . . . . ........................................ . , , . . . . . . 3 9 1

Y111. Алиатыдагы мылтыксыз м аидандар . . . . . . . . 441

IX. У.тгеьшандыру саясаты нсмесс

Жслтоксан катеринсишсп улт мулдсЫ .......... 474


Click to View FlipBook Version