สัญญาให้

บทที่ 5
สัญญาให้

ลักษณะของสญั ญาให้

มาตรา 521 “อันว่าใหน้ ้ัน คือสัญญาซึ่งบุคคลหนงึ่ เรียกวา่ ผู้ให้โอนทรัพย์สินของตนให้โดยเสน่หา
แกบ่ คุ คลอกี คนหน่งึ เรยี กวา่ ผ้รู บั และผู้รบั ยอมรบั เอาทรพั ย์สนิ น้นั ”

จากมาตรา 521 จะเหน็ ไดว้ า่ สัญญาใหม้ ลี ักษณะดังน้ี
1. เป็นนติ กิ รรมสองฝา่ ย คอื มผี ู้ใหแ้ ละผ้รู บั
2. เปน็ สัญญาไมต่ า่ งตอบแทน คือผู้รบั ไม่ต้องชาระหนอ้ี ะไรตอบแทน
3. ผู้ใหโ้ อนทรพั ย์สนิ ของตนใหแ้ ก่ผู้รบั โดยเสน่หา
4. ผรู้ บั ยอมรับทรัพย์สนิ นน้ั

สญั ญาใหส้ มบรู ณเ์ ม่ือใด

สัญญาใหส้ มบรู ณ์เมื่อใดนัน้ แยกพจิ ารณาไดด้ ังนี้
1. การให้นั้นยอ่ มสมบรู ณ์ตอ่ เมอื่ สง่ มอบทรัพยส์ ินทใี่ ห้ (มาตรา 523 ) โดยปกติการให้ย่อมสมบรู ณ์เมอ่ื ให้ผู้สง่ มอบทรพั ยส์ นิ ที่
ให้ ยกเวน้ การใหท้ รพั ยส์ ินบางประเภทซง่ึ จะตอ้ งทาเป็นหนังสือ และจดทะเบยี นการใหต้ ่อพนกั งานเจ้าหนา้ ที่
ตวั อยา่ ง ดาต้อการให้นาฬกิ าแกแ่ ดง 1 เรอื นโดยเส่หา เม่ือดามอบนาฬกิ าให้แดง และแดงยอมรับนาฬิกาแล้วการใหย้ อ่ ม

สมบูรณ์
2. การใหท้ รพั ย์สนิ ซึ่งถา้ จะขายกนั จะต้องทาเปน็ หนงั สอื และจดทะเบียนต่อหน้าพนักงานเจ้าหน้าทนี่ ั้น ย่อมสมบรู ณ์ตอ่ เมอ่ื
ไดท้ าเปน็ หนังสอื และจดทะเบียนต่อพนกั งานเจ้าหน้าท่ีในกรณีเช่นนี้การให้ย่อมเปน็ อันสมบูรณ์โดยมพิ ักตอ้ งสง่ มอบ
(มาตรา 525) สญั ญาให้ซึ่งกฏหมายบญั ญตั ิให้ทาเปน็ หนงั สอื และจดทะเบียนตอ่ พนักงานเจา้ หนา้ ท่นี ั้น ถ้าไมท่ าเปน็ หนงั สอื
และจดทะเบียนต่อพนกั งานเจ้าหน้าท่แี ลว้ ย่อมมีผลทาใหส้ ัญญาให้เปน็ โมฆะ ทรพั ยส์ ินเมอื่ ทาการใหจ้ ะต้องทาเปน็ หนังสอื
และจดทะเบียนต่อพนักงานเจา้ หน้าท่ี มีดงั น้ี

1. อสังหาริมทรัพย์
2. เรือท่มี ีระวางตง้ั แต่ 5 ตนั ข้นึ ไป
3. แพ สาหรับคนอยู่อาศัย
4. สัตวพ์ าหนะ ท่ีมีต๋วั รูปพรรณแล้ว

ตวั อยา่ ง (1) ดายกที่ดินมโี ฉนดให้แดง 1 แปลง กรรมสิทธิใ์ นท่ีดนิ จะโอนมายงั แดง เมอ่ื คกู่ รณีได้ไปทาเป็นหนังสือ และจดทะเบียน
การให้แล้ว
ตวั อย่าง (2) การยกทด่ี นิ ให้เปน็ ทางสาธารณะ ไม่วา่ จะใหแ้ ก่รัฐหรอื เทศบาล ไม่จาเป็นต้องจดทะเบยี นอยา่ งการโอนให้เอกชน (ฏี
กาท่ี 506/2490)
ตัวอย่าง (3) กระบอื ซงึ่ ไมป่ รากฏว่ามที ะเบยี นสตั ว์พาหนะการให้สมบูรณโ์ ดยการส่งมอบ ไม่ตอ้ งจดทะเบียน(ฎีกาท่ี 1922/2522)

การใหส้ ิทธอันมหี นงั สอื ตราสารเปนสาคัญ

การใหส้ ทิ ธิอนั มหี นังสอื ตราสารเป็นสาคัญนนั้ ถ้ามไิ ด้ส่งมอบตราสารให้แก่ผู้รับ และมิได้มหี นงั สือบอกกล่าวแกล่ กู หนีแ้ ห่งสทิ ธิ
นั้น การให้ย่อมไม่สมบรู ณ์ (มาตรา 524) สทิ ธิซง่ึ มีหนงั สอื ตราสาร หมายถงึ หนงั สือตราทม่ี ที รัพยส์ นิ เปน็ วตั ถุแห่งสทิ ธิ หรอื หนังสือ
ตราสารท่ใี ช้ทดแทนสิทธหิ รอื ทรพั ยส์ นิ การใหส้ ทิ ธิอันมีหนงั สอื ตราสารเปน็ สาคญั ย่อมสมบรู ณเ์ มื่อ

1. ส่งมอบตราสารให้แกผ่ ู้รบั
2. มีหนังสือบกกล่าวแกล่ ูหนแี้ หงสทิ ธนิ ้นั

การให้ด้วยการปลดหน้ีให้แกผ่ รู้ บั

การปลดหน้ี เปน็ กรณีที่เจ้าหนีย้ นิ ยอมใหห้ น้ีระงบั ลงโดยมไิ ด้เรียกรอ้ งประโยชนต์ อบแทนจากลกู หน้ีแตอ่ ย่างใด เจ้าหน้ี
อาจจะปลดหน้ีใหท้ ัง้ หมดหรือบางสว่ นกไ็ ด้ การปลดหนี้กต็ อ้ งทาเป็นหนงั สือ หรอื เวนคนื เอกสารอนั เปน็ หลกั ฐานแหง่ หน้ี หรอื
ขดี ฆ่าเอกสารน้นั เสยี
ตวั อยา่ ง เอกให้โทกูเ้ งนิ ไป 1,000 บาท โดยมีสัญญากู้เปน็ หลักฐาน ตอ่ มาเอกแสดงเจตนาปลดหนใ้ี ห้โท โดยคนสัญญากู้ให้แก่
โท เชน่ น้กี ็ถอื วา่ เป็นการให้อยา่ งหน่ึง

การให้ด้วยการชาระหนซ้ี ึ่งผรู้ บั ค้างชาระอยู่

บคุ คลภายนอกย่อมสามารถชาระหนีแ้ ทนลกู หนไ้ี ด้ เว้นแต่
1. สภาพแหง่ หน้ไี ม่เปิดชอ่ งให้บคุ คลภายนอกชาระแทนได้
2. ขดั กับเจตนาที่คู่กรณไี ด้แสดงไว้
3. ชาระหนโี้ ดยขืนใจลกู หน้ไี ม่ได้

ตวั อย่าง แดงกยู้ มื เงินจากดาไป 10,000 บาท ตอ่ มาเหลอื งไดเ้ ขา้ ชาระหน้ีทแ่ี ดงเป็นหนดี้ าอยู่ทาให้หน้กี ูย้ มื ระหวา่ ง แดงและ
ดาระงบั ไป เชน่ น้ีถอื วา่ เป็นการใหอ้ ย่างหนึ่ง

สญั ญาจะให้ทรัพย์สนิ หรอื คาม่นั วา่ จะใหท้ รัพยส์ นิ

ถา้ การใหท้ รัพย์สิน หรือให้คาม่นั ว่าจะให้ทรพั ย์สินนั้นไดท้ าเป็นหนงั สอื และจดทะเบยี นตอ่ พนักงานเจ้าหน้าท่ีแลว้ และ
ผใู้ หไ้ ม่มอบทรพั ยส์ ินนั้นแกผ่ ู้รับ ผูร้ บั ชแบท่จี ะเรยี กให้ส่งมอบตัวทรัพย์สนิ หรอื ราคาแทนทรัพย์สนิ นนั้ ได้ แต่ไมช่ อบที่จะเรียก
ค่าสินไหมทดแทนอยา่ งหนึ่งอยา่ งใดด้วยอกี ได้ (มาตรา 526)

ผู้ให้สัญญาว่าจะให้ทรัพย์สินเป็นคราวๆ

ในกรณที ่ผี ใู้ หส้ ัญญาวา่ จะใหท้ รัพย์สินเป็นคราวๆ ทรัพย์สนิ สว่ นไหนทผ่ี ู้รบั ไดร้ ับแลว้ กถ็ อื ว่าสมบูรณเ์ ฉพาะสว่ นนั้น ส่วนท่ี
ยังไม่ไดร้ ับก็เป็นเพียงคาม่นั ว่าจะให้ทรัพย์สนิ

ผูใ้ ห้สญั ญาวา่ จะชาระหนี้เปน็ คราวๆ

ถ้าผู้ใหผ้ กู ตนไว้ว่าจะชาระหนเ้ี ป็นคราว ๆ หนี้นน้ั เป็นอนั ระงับสน้ิ ไปเมอ่ื ผใู้ ห้หรอื ผู้รับตาย เว้นแตจ่ ะขัดกับเจตนาอันเปน็
ปรากฏแต่มลู หน้ี (มาตรา 527)

การใหท้ รพั ย์สนิ ทีม่ ีคา่ ภาระตดิ พัน

การให้ทรพั ยส์ นิ โดยมีคา่ ภาระตดิ พนั มิใชเ่ ป็นการให้เปล่าๆ แต่เป็นการใหโ้ ดยมีเงือ่ นไข หรอื ภาระบางอยา่ งใหผ้ รู้ ับ ต้อง
ปฏบิ ตั เิ กีย่ วกบั ทรพั ย์สนิ ทีใ่ หน้ นั้ ดว้ ย อนั ตา่ งกบั การให้โดยเสนห่ า ซง่ึ ผรู้ ับไม่มีภาระหน้าทีท่ ีจ่ ะต้องปฏบิ ัติตอบแทนอยา่ งใดอยา่ ง
หนึง่
ตัวอย่าง มารดาจานองที่ดนิ ไว้แล้วไมเ่ คยส่งดอกเบ้ยี เลยเพราะไมม่ เี งนิ เจา้ หน้เี รง่ รดั ให้ชาระหน้ี บุตรจงึ ออกเงนิ ชาระหนีแ้ ทน
มารดา แล้วมารดามอบอานาจใหบ้ ตุ รไปไถ่ถอนจานอง และทานิตกิ รรมใหท้ ด่ี นิ นัน้ แกบ่ ุตรในวันเดยี วกันน้นั ดงั นี้ถอื วาเปน็ การ
ใหส้ ่งิ ทม่ ีคา่ ภาระตดิ พนั (ฎีกาท่ี 1163/2515)

ผลของการไม่ชาระค่าภาระตดิ พัน

ถา้ ทรพั ย์สินซึงใหน้ ัน้ มีคา่ ภาระติดพัน และผู้รับละเลยเสยไม่ชาระคา่ ภาระตดิ พนั นน้ั โดยมเี งื่อนไขอนั ระบุไวใ้ นกรณสี ทิ ธิ
เลกิ สญั ญาต่างตอบแทนกนั นั้นผู้ให้จะเรยี กให้สง่ ทรพั ย์สนิ ท่ีใหน้ น้ั คืนตามบทบญั ญตั ิว่าด้วยคนื ลาภมคิ วรไดน้ ัน้ กไ็ ด้เพยี ง
เท่าทค่ี วรจะเอาทรัพยน์ น้ั ไปใช้ชาระค่าภาระติดพันน้ัน แตส่ ทิ ธิเรียกคนื อันนย้ี อ่ มเปน็ อันขาดไป ถา้ บคุ คลภายนอกเปน็ ผู้มสี ิทธิ
จะเรียกห้าระคา่ ภาระติดพันนัน้ (มาตรา 528)

กรณที รัพยส์ นิ ทใ่ี หม้ รี าคาไม่พอทจ่ี ะชาระคา่ ภาระติดพนั

ทรพั ย์สนิ ท่ใี หม้ รี าคาไมพ่ อกับการทีจ่ ะชาระคา่ ภาระติดพัน ผรู้ บั จะต้องชาระแตเ่ พยี งเท่าราคาทรพั ย์สินเทา่ น้ัน
(มาตรา 529)
ตัวอย่าง เอกมอบเงนิ ซ่ึงตนใส่ไว้ในกระปุกออมสินใหแ้ ก่โท โดยมเี งื่อนไขว่าโทต้องนาเงนิ ในกระปกุ ส่วนหนง่ึ ไปบรจิ าคให้แก่วดั
เป็นเงนิ 500 บาท ปรากฏว่าเงินในกระปุกมเี พียง 400 บาท เชน่ นโ้ี ทตอ้ งนาเงนิ ไปบริจาคให่แก่วดั 400 บาท ตามจานวนเงินท่ี
โทได้รับจากเอก

การรบั ผิดเพอ่ื ความชารุดบกพรอ่ งหรอื เพือ่ การรอนสิทธิ

ถา้ ทรัพย์สนิ ซึงให้น้นั มคี ่าภาระตดิ พนั และผูร้ ับละเลยเสยไมช่ าระค่าภาระตดิ พนั นน้ั โดยมเี ง่ือนไขอนั ระบไุ วใ้ นกรณสี ทิ ธิ
เลิกสญั ญาต่างตอบแทนกันนั้นผู้ให้จะเรียกให้สง่ ทรัพยส์ นิ ท่ใี หน้ น้ั คืนตามบทบญั ญตั วิ ่าดว้ ยคืนลาภมิควรได้น้นั กไ็ ดเ้ พยี ง
เทา่ ทีค่ วรจะเอาทรพั ย์นนั้ ไปใชช้ าระค่าภาระตดิ พันนน้ั แต่สิทธเิ รียกคืนอันนย้ี อ่ มเป็นอันขาดไป ถ้าบุคคลภายนอกเปน็ ผ้มู สี ิทธิ
จะเรียกห้าระคา่ ภาระติดพนั นั้น (มาตรา 528)

การถอนคนื การให้

ผใู้ หม้ ีสทิ ธถิ อนคนื การใหใ้ นกรณีต่อไปนี้
1. ผรู้ ับไม่ปฏิบตั ิตามขอ้ กาหนดในสญั ญาให้
ตวั อยา่ ง เอกยกท่ีดินใหโ้ ท 1 แปลง โดยมเี ง่อื นไขวา่ โทต้องสรา้ งตลาดสดในที่ดินแปงนใี้ หเ้ สร็จภายใน 3 ปี เมือโทไม่สรา้ งตลาด
สดในทีด่ ินแปลงนีภ้ ายใน 3 ปี เอกยอ่ มเรยี กทดี่ นิ คนื ได้
2. ผ้รู บั ประพฤตเิ นรคุณ กรณที ถี่ ือว่าผูร้ ับประพฤติเนรคุณมีดังนี้ (มาตรา 531)

2.1 ผรู้ บั ไดป้ ระทษุ ร้ายต่อผูใ้ หเ้ ปน็ ความผิดอาญาอยา่ งร้ายแรงตามประมวลกฎหมายอาญา
2.2 ผรู้ ับได้ทาให้ผเู้ สียช่อื เสยี ง หรือหม่ินประมาทผูใ้ ห้อยา่ งร้ายแรง
2.3 ผู้รับไดบ้ อกปัดไม่ยอมให้สิง่ ของจาเปน็ เลยี้ งชีวิตแก่ผ้ใู ห้ในเวลาท่ีผ้ใู หย้ ากไร้ และผู้รับยงั สามารถจะให้ได้

ทายาทของผใู้ ห้อาจถอนคืนการให้ได้

โดยปกตแิ ลว้ การถอนคืนการใหเ้ ปน็ สิทธิเฉพาะตวั ไม่ตกทอดไปยังทายาท ผู้ใดเปน็ ผู้ให้ ผู้นั้นมีสิทธถิ อนคนื การใหไ้ ด้ เมื่อ
เข้ากรณีท่ีจะถอนคนื การให้ แตก่ รณที ่ีทายาทของผใู้ ห้อาจถอนคืนการใหไ้ ด้ในเหตุดงั น้ี (มาตรา 523)

1. เม่ือผู้รับได้ฆ่าผู้ให้ตายโดยเจตนา และไมช่ อบด้วยกฎหมาย
ตัวอย่าง เอกให้ท่ดี นิ แก่โท 1 แปลง ต่อมาโทได้ใช้อาวุธยิงเอกตายโดยเจตนา ทายาทของเอกย่อมถอนคนื การให้ได้

2. เมื่อผรู้ ับได้กีดกนั ผใู้ หไ้ วม้ ิใหถ้ อนคนื การให้
ตัวอยา่ ง เอกใหท้ ่ดี ินแกโ่ ท 1 แปลง ตอ่ มาโทไดห้ มิน่ ประมาทเอกอยา่ งรา้ แรง และเอกตอ้ งการฟ้องศาลเพื่อถอนคืนการให้ โท
ไดข้ ดั ขวางมิใหเ้ อกไปฟอ้ งศาล ต่อมาเอกตายลงทายาทของเอกย่อมถอนคนื การใหไ้ ด้

3. เม่ือผใู้ หไ้ ดฟ้ ้องคดีไวแ้ ลว้ อยา่ งใดโดยชอบ ทายาทของผใู้ ห้จะว่าคดีนัน้ ตอ่ ไปก็ได้ตัวอย่าง เอกใหท้ ด่ี ินแก่โท 1 แปลง
ตอ่ มาโทไดห้ ม่ินประมาทเอกอยางร้ายแรง เอกได้ฟ้องคดีเพ่ือถอนคนื การให้ไวต้ อ่ ศาลแลว้ ได้ตายลง ทายาทของเอกยอ่ ม
ดาเนนิ คดีแทนเอกตอ่ ไปได้

สิทธิถอนคืนการให้ระงบั ไปเม่ือ

สทิ ธถิ อนคืนการให้ระงบั ไปในกรณีดังตอ่ ไปนี้ (มาตรา 533)
1. ผูใ้ หไ้ ดใ้ หอ้ ภยั แกผ่ รู้ ับในเหตปุ ระพฤตเิ นรคณุ นนั้ แลว้
2. เวลาได้ลว่ งพน้ ไปแลว้ 6 เดือน นบั แตผ่ ้มู สี ทิ ธถิ อนการใหไ้ ดท้ ราบเหตุประพฤติเนรคณุ
3. เวลาไดล้ ่วงพน้ ไป 10 ปี นับแต่เหตุประพฤติเนรคณุ ได้เกิดขน้ึ

ผลของการถอนคนื การให้

เมอ่ื ถอนคืนการใหใ้ หส้ ่งคนื ตามบทบญั ญตั ิแหง่ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ว่าด้วยลาภมคิ วรได้ (มาตรา 534)
ตวั อยา่ ง เอกใหเ้ งนิ แกโ่ ท 100,000 บาท ต่อมาโทไดห้ มิ่นประมาทเอกอย่างรา้ ยแรง เอกได้ฟอ้ งศาลเพ่อื ถอนคนื การให้ แต่โท
ได้ใชเ้ งินไปบา้ งแลว้ คงเหลอื 40,000 บาท โทก็ต้องคืนเงิน 40,000 บาทที่เหลอื อยนู่ ั้นใหเ้ อกฐานลาภมคิ วรได้

การให้ทีจ่ ะถอนคนื เพราะเหตุประพฤติเนรคุณไม่ได้

การใหท้ ี่จะถอนคืนเพราะเหตุประพฤตเิ นรคณุ ไมด่ ม้ ดี งั นี้ (มาตรา 535)
1. ให้เป็นบาเหน็จสินจ้างโดยแท้
2. ใหส้ ิง่ ทีม่ ีค่าภาระติดพนั
3. ให้โดยหนา้ ท่ีธรรมจรรยา
4. ให้ในการสมรส

การให้ที่จะเป็นผลตอ่ เม่อื ผู้ให้ตาย

การให้อนั จะเป็นผลตอ่ เม่อื ผู้ใหต้ ายนั้น ให้บงั คบั ด้วยบทกฎหมายว่าดว้ ยมรดกและพินัยกรรม (มาตรา 536)
ตัวอยา่ ง แดงเขียนหนงั สอื ยกท่ีดิน 1 แปลงให้ดาเมอื่ แดงถงึ แก่กรรมแล้ว เช่นน้ีเป็นลักษณะของพินยั กรรม ซึง่ พนิ ยั กรรมจะมี
ผลต่อเมอ่ื แดงถึงแกก่ รรมแล้ว

THANKS!

CREDITS: This presentation template was created by Slidesgo, including icons by Flaticon, and infographics & images by Freepik.
Please keep this slide for attribution.