The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

ประเพณีเปลี่ยนผ้าองค์พระเจดีย์ลอยE-book

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by phetchabun.jmp, 2022-10-08 00:44:42

ประเพณีเปลี่ยนผ้าองค์พระเจดีย์ลอย

ประเพณีเปลี่ยนผ้าองค์พระเจดีย์ลอยE-book

Keywords: ประเพณีท้องถิ่นเพชรบูรณ์,มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมจังหวัดเพชรบูรณ์

แบบสำรวจและจดั ฐานขอ้ มูลมรดกภมู ิปัญญาทางวัฒนธรรม
ของสภาวัฒนธรรมจังหวดั เพชรบรู ณ์

๑. ชอื่ รายการมรดกภมู ปิ ญั ญาทางวัฒนธรรม
ช่อื รายการ ประเพณเี ปล่ียนผา้ องค์พระเจดยี ล์ อย
ช่อื เรียกในท้องถิ่น -
ชอ่ื ภาษาอืน่ (ถ้ามี) -

๒. ประเภทมรดกภมู ปิ ัญญาทางวัฒนธรรม
 รายการตัวแทนมรดกภมู ิปัญญาทางวฒั นธรรม (มีการปฏบิ ตั อิ ย่างแพร่หลาย)
 รายการมรดกภูมิปญั ญาทางวัฒนธรรมทต่ี อ้ งไดร้ บั การสง่ เสริมและรักษาอย่างเรง่ ดว่ น
(เส่ียงต่อการสูญหาย)

๓. ลกั ษณะมรดกภมู ปิ ัญญาทางวฒั นธรรม (ตอบได้มากกวา่ ๑ หัวขอ้ )
 วรรณกรรมพื้นบา้ นและภาษา
 ศลิ ปะการแสดง
 แนวปฏิบตั ิทางสังคม พธิ ีกรรม ประเพณี และเทศกาล
 ความรู้และการปฏิบตั เิ กย่ี วกับธรรมชาติและจกั รวาล
 งานช่างฝมี ือดงั้ เดิม
 การเลน่ พน้ื บ้าน กีฬาพ้ืนบา้ นและศลิ ปะการต่อสปู้ ้องกันตวั

๔. ประวัตคิ วามเปน็ มาและรายละเอียดมรดกภมู ปิ ัญญาทางวฒั นธรรม
ประวัติ "วัดโคกคงสมโภชน์" วัดโบราณอายุกว่า 300 ปี และ "โบสถ์มหาอุตม์"

ที่ตั้งตระหง่าน หน้าวิหารหลวงพ่อบึงสามพัน เป็นวัดเก่าแก่ที่มีประวัติความเป็นมา ควรค่าแก่การศึกษาย่ิง
มี "หลวงพ่อบึงสามพัน" องค์จริงประดิษฐานอยู่ภายในวิหาร เดิมนั้นวัดโคกคงสมโภชน์แห่งนี้ชื่อ "วัดโพธิ์ทอง"
แต่ก่อนนั้นหมู่บ้านแห่งนี้ ขึ้นกับตำบลท่าโรง อำเภอวิเชียรบุรี ต่อมาทางการได้แยกตำบลอำเภอมาเรื่อย ๆ
ตามยุคสมัยการเปล่ียนแปลงการปกครองราชการแผ่นดิน และตามประวัติเดิมเมื่อปี พ .ศ. 2227
ล่วงมาได้ 328 ปีเต็ม "วัดโพธิ์ทอง" ได้จัดให้มีพิธีผูกพัทสีมาพระอุโบสถ "โบสถ์มหาอุตม์" ที่มีความกว้าง
ประมาณ 6 เมตร ยาวประมาณ 10 เมตร และสงู ประมาณ 12 เมตร ไม่มหี นา้ ต่างทงั้ 4 ดา้ น มีเพียงประตูเข้า
ออก ที่ด้านหน้าโบสถ์เพียงประเดียว ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่บรรพบุรุษในสมัยนั้น มีความศรัทธาสร้างขึ้น
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นสถานที่ถ่ายทอดหรือกระทำการด้านเวทย์มนต์ ส่วนสาเหตุที่ไม่มีหน้าต่างทั้ง 4
ดา้ น เพราะ "ไม่ต้องการให้คาถารว่ั "

โบสถ์มหาอุตม์ วัดคงสมโภชน์ เป็นโบสถ์ที่สร้างตามคติความเชื่อในสมัยอยุธยา ลักษณะเป็นอาคาร
ก่ออฐิ ถือปูน หลงั คามงุ ดว้ ยกระเบ้ืองดินเผา มขี นาดเลก็ กว่าโบสถ์ทัว่ ไป มีประตูเดียวไม่มหี น้าต่าง ภายในโบสถ์
มีพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชา ศิลปะสมัยอยุธยาเป็นพระประธาน และมีรูปจิตกรรมฝาผนังเป็นรูปนางฟ้า
และรูปสัตว์ในหิมพาต์ เช่น นาค กินรี นักสิทธิ์ คนธรรพ์ และพรรณพฤกษา ฯลฯ บริเวณนอกอุโบสถมีศิลปะ
ที่ได้รับอิทธิพลสมัยอยุธยาตอนกลาง คือ ใบเสมาหินทรายล้อมรอบโบสถ์ซึ่งถือเป็นเขตพุทธาวาสและ
เจดยี ์ยอ่ มุมไมส้ บิ สองท่ีมสี ภาพสมบูรณ์

-2-

ปัจจุบันตัวโบสถ์ได้รบั การบูรณปฏิสังขรณ์คงรูปเดมิ ไวเ้ ป็นครัง้ ท่ี 3 ส่วนบริเวณรอบ ๆ โบสถ์มหาอุตม์
มีเนื้อที่ประมาณ 2 งานเศษ จะมีหินที่มีความยาวประมาณ 1 ศอก โผล่อยู่รอบโบสถ์ซึ่งเรียกกันว่า
"เสมา 4 ทิศ" และมีองค์เจดีย์รูปทรงขนาดเล็กขนาดใหญ่ที่ชำรุดทรุดโทรมตามกาลเวลา มีทั้งสมบูรณ์และ
ไม่สมบูรณ์ ซึ่งมีคุณค่าแก่การอนุรักษ์เพื่อเป็นแหล่งศึกษาหาความรู้ให้แก่เด็ก เยาวชน และผู้ที่สนใจศึกษาหา
ความรู้ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี

วัดโพธิ์เจดีย์ลอย ตั้งชื่อตามที่เกิดปรากฏการณ์ซึ่งชาวบ้านเรียกกันมาตั้งแต่บัดนั้นมาจนถึงปัจจุบัน
การก่อสร้างบูรณะวัดจนมีพระสงฆ์เริ่มเมืองราวปี พ.ศ. 2385 ชื่อวัดโพธิ์เจดีย์ลอยศักดาราม ได้รับ
พระราชทานวสิ ุงคามสมี า ราวปี พ.ศ. 2,400 บริเวณวดั เป็นพนื้ ทีร่ าบ มีหมบู่ า้ นล้อมรอบ 3 ดา้ น มีพระอุโบสถ
เสาไมม้ ะค่าแต้ สรา้ งเม่ือ พ.ศ. 2395 ศาลาการเปรยี ญสร้างเมื่อ พ.ศ. 2,497 หอสวดมนตส์ ร้างเม่ือ พ.ศ. 2512

เจดีย์ลอย ที่บ้านโภชน์ อำเภอหนองไผ่ เป็นโบราณสถานที่ถูกก่อสร้างมานานนับร้อยปี
แต่ไม่มีหลักฐานแน่ชัด มีเพียงคำเล่าขานถึงความศักดิ์สิทธิ์ ที่ชาวบ้านได้เล่าต่อกันมาหลายชั่วอายุคน
ทชี่ าวบา้ นพากันไปกราบไหว้ขอพรส่ิงใดมักได้สำเร็จสมปรารถนา แล้วเลา่ ตอ่ กันมาหลายช่วั อายุคน เดิมนั้นวัดแห่งน้ี
เป็นวัดร้าง ก่อสร้างมานานหลายร้อยปี กระทั่งในราวปี พ.ศ. 2385 ได้มีพระภิกษุสงฆ์เข้าอยู่แล้วชาวบ้านได้
ร่วมกันก่อสร้างองค์พระเจดีย์ขึ้นภายในบริเวณวัด ขณะที่ชาวบ้านกำลังช่วยกันขนปูน ทราย อิฐ จากเตาเผา
ที่ผลิตขึ้นเองในสมัยนั้น เพื่อสร้างเจดีย์ มีฐานเส้นผ่าศูนย์กลาง ยาว 4 เมตร สูง 9.19 เมตร ในขณะที่สร้าง
อยู่นั้น ได้เกิดอาเพศขึ้น อากาศ ท้องฟ้ามืดครึ้มเป็นเวลา 3 วัน 3 คืน โดยกะทันหัน เสียงฟ้าดังสนั่นหวั่นไหว
ชาวบ้านไม่สามารถออกจากบ้านไปประกอบอาชีพได้ตามปกติ และเมื่อท้องฟ้าแจ่มใสสิ่งที่ทุกคนได้เห็นก็คือ
"องคพ์ ระเจดีย"์ ลอยอยูเ่ หนือพ้ืนดนิ ขนาดกลองเพลใบย่อมกลงิ้ ผ่านไปมาได้ ได้ปรากฏข้นึ อยา่ งสวยงามสมบูรณ์
แบบเป็นที่อัศจรรย์ยิ่งนัก ทำให้ชาวบ้านต่างพากันโจษขานว่า "เทวดาสร้างให้เป็นสมบัติคู่บ้านโภชน์คู่เมือง
เพชรบรู ณ์"

ความเช่อื ดา้ นความศักดส์ิ ิทธ์ิ
เดิมเป็นวัดท่ีค้างการก่อสร้างมาหลายร้อยปี ต่อมาชาวบ้านได้พร้อมใจกันสร้างองค์พระเจดีย์ขึ้นขณะที่
ชาวบ้านกำลังช่วยกันขนปูน ทราย อิฐ จากเตาผาที่ผลิดขึ้นมาเอง ในสมัยนั้น ทันใดนั้น ได้เกิดอาเพทขึ้น ท้อง
ทำมืดครึ้มเป็นเวลา 3 วัน 3 คืน เสียงดังสนั่นหวั่นไหว ทุกคนไม่สามารถออกจากบ้านไปประกอบอาชีพได้
ตามปกติ และเม่ือท้องฟ้าแจ่มใสข้ึนเป็นปกติ สิง่ ท่ที กุ คนเห็นก็คือ องค์พระเจดยี ล์ อยเหนือพ้ืนดิน ขนาดท่ากอง
เพลใบใหญ่กลิ้งผ่านเข้าไปในฐานเจดีย์ ได้อย่างอย่างสบาย ปรากฎขึ้นอย่างสวยงามเป็นที่อัศจรรย์ยิ่งนัก
ชาวบ้านต่างก็โจมขานว่า เป็นเจดีย์ที่เทวดาสร้างให้เป็นสมบัติคู่บ้านคู่เมือง ต่อมาถูกอิทธิพลทางธรรมชาติ
ชะล้างดิน หิน ทราย ทับถมกัน เป็นเวลานานเข้าทำให้ฐานองค์พระเจดีย์ตื้นเชิน พอแม่ไก่เข้าไปฟักไจได้สมัย
นั้นคนที่ยากจนขัดสนก็มาอาศัยพึ่งเงินและทองของหลวงพ่อเจดีย์ลอย เพราะได้ฐานองค์หลวงพ่อเจดีย์ลอยมี
เงินและทองอยู่มากมาย คนยากจนขัดสนเขายืมไปใช้ก่อน ต่อมานานเข้าคนเกียจคร้านไม่ยอมทำมาหากินยืม
เงนิ ทองขงหลวงพอ่ เจดีย์ลอยไปใช้ในทางทีผ่ ดิ เชน่ เล่นการพนัน ดืม่ สุรา ไม่นำเงินทองมาคนื อย่างแต่ก่อน ตั้งแต่
นน้ั มาองคพ์ ระเจดีย์กจ็ มลงติดพ้ืนดิน

-3-

ความเชื่อด้านไสยศาสตร์
มาวันนั้น เขาก็จะมีการเปิดผ้า พันผ้า ผ้านั้นหลวงพ่อเจดีย์ลอย ( ผ้าดีต่าง ๆ ที่นำมาทันรอบ ๆ
องค์พระเจดีย์ลอย ) เค้าก็จะมาชิงกันเอาผ้าใครก็อยากได้ แต่จะมาชิงผ้าในวันนั้น วันออกใหม่ 1 ค่ำ เดือน 5
วันเปิดผ้าออกมาแล้วก็จะได้พันเอาไว้อย่างเดิม ผ้าเค้าจะ ได้มาแจกกันวันนั้น ปีหนึ่งผ้าที่พันไว้คนละ 3 น้ิว
ยังไม่พอกันเลยนะ บางปีชาวบ้านจะนำไปเป็นเครื่องรางของขลังพนตามพวงมาลัยรถยนต์ ตามคอรถมอตอร์ไซต์
ป้องกนั อันตราย ภูต ผี ปศี าจ ใหค้ าดแคล้วจากอบุ ัติเหตุต่าง ๆ นาๆ พวงมาลัยเก่า ๆ ทหี่ อั ยไว้ตามน้ันเป็นเดือนท่ี
เกบ็ ไวก้ ็ไมพ่ อกัน

ความเช่ือดา้ นประเพณี
เขาจะมีเทศกาล เขาจะมีเรี่ยรายถัง กะถังผ้าป่า ทำถังเหลือง ๆ ไปบอกตามบ้านพี่ บ้านน้อง
หรือผู้ที่มาบนบานศาลกล่าว จะมาถวาย วันเดือน 5 ออกใหม่ 1 ค่ำเดือน 4 15 ค่ำ มารวมคนเต็มวัด
ตนบ้านใกล้บา้ นไกล ตา่ งจงั หวัด เชน่ นครศรีธรรมราช ลพบรุ ี เขานับถืออย่างโยมเกิดเหตุ เพท ภัย มาบนบานสานกล่าว
ก็จะมากราบไหวแ้ สดงใหเ้ ห็นถึงความเคารพ และศรัทธาตอ่ องค์พระเจดยี ์

ความเช่อื ส่วนบคุ คล

เกย่ี วกบั ความศักดิ์สิทธ์ิของเจดีย์ลอย คือ มีชาวบา้ นมาบนใหล้ ูกชายกับลูกสะใภ้ทะเลาะกันเป็นเร่ืองใหญ่
เรื่องโต คือ เรื่อง เมียน้อยเมียหลวง ให้ต่างคนต่างไม่ได้รับบาดเจ็บ ให้คุ้มกันรักษาลูก ก็สมหวังตามที่บนบานไว้
เมยี น้อยและเมียหลวงกต็ ่างแยกย้ายกัน ไปตามทางของแต่ละคน เครือ่ งแก้บน มดี งั น้ี ไข่ไก่ 9 ฟอง ผลไม้ 9 อย่าง

ปัจจุบัน องค์พระเจดีย์ลอยมีฐานติดพื้นดินเหมือนเจดีย์ทั่วไป แต่ชาวบ้านโภชน์ถือเป็นสถานที่สำคัญ
เป็นศูนยร์ วมทางจติ ใจของหม่บู ้าน เปน็ สถานทีท่ ่ชี าวบา้ นโภชน์เคารพ และเชื่อถือมากราบไหว้ขอพรตลอดมา

ประเพณีเปลี่ยนผ้าองค์พระเจดีย์ลอย เมื่อถึง แรม 15 ค่ำ เดือน 4 หลังจากเสร็จการงาน
ประมาณ 1 ทุ่ม ชาวบ้านจะไปช่วยกันแกะผ้าออกจากพระเจดีย์ โดยจะให้คนท่ีนุ่งขาวห่มขาวเป็นคนปีนเจดีย์แกะ
ผ้าออกมา และจัดเตรียมสถานที่เพื่อทำบุญใหญ่ของหมู่บ้าน เมื่อถึงวันขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๕ ของทุกปี
ตรงกับวันตรุษไทย ซง่ึ เป็นตำนานเล่าขาน เชอื่ กันวา่ เปน็ วันท่ีปรากฎองค์พระเจดีย์ลอย ตอนเชา้ ชาวบ้านจะพากัน
มาทำบุญตักบาตร ทำพิธีเปลี่ยนผ้าองค์พระเจดีย์ลอย สรงน้ำองค์พระเจดีย์ลอย และนำพวงมาลัย หรือของท่ี
เคยบนบานสานกล่าวไว้เพื่อเป็นการสักการะองค์เจดีย์และจัดมหรสพพื้นบ้านฉลองสมโภชน์เป็นประเพณีสืบ
ต่อมาจนปัจจุบัน และชาวบ้านจะใช้ผ้าลีสีอะไรก็ได้ยกเว้นสีดำรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดกว้างประมาณ ๕๐
เซนติเมตร ยาวประมาณ ๓ เมตร นำชายผ้ามุมใดมุมหนึ่งผูกกันมุมผ้าอีกผืนหนึ่งต่อกันไป จากนั้นให้ชายหนุ่มขึ้น
ไปผูกผ้ากับองค์พระเจดีย์ลอย เชิญผู้เป็นประธาน ผู้นำชาวบ้าน และชาวบ้าน จับผ้าเดินเวียนทางขวา ห่มผ้าองค์
พระเจดีย์ลอยจนแล้วเสร็จ จะห่มผ้าไว้ราว ประมาณ 1 ปี จะเกะผ้าออกจากเจดีย์เมื่อทำพิธีเปลี่ยนองค์เจดีย์
ในวันตรุษไทยของปีถัดไป ในแต่ละปีเมื่อถึงประเพณีนี้ชาวบ้านก็จะรอคอยผ้าที่แกะออกจากองค์เจดีย์เพื่อไป
บชู าเป็นของสริ มิ งคล

๕. พื้นที่ปฏิบัติมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (พื้นที่ที่ปรากฏหรือชุมชนที่มีการปฏิบัติมรดกภูมิปัญญาทาง
วัฒนธรรม)

วดั คงสมโภชน์ ตำบลบา้ นโภชน์ อำเภอหนองไผ่ จงั หวดั เพชรบูรณ์
W26Q+47 ตำบล บา้ นโภชน์ อำเภอหนองไผ่ จงั หวดั เพชรบูรณ์
15.910548288240546, 101.03803655118689

-4-

๖. คุณคา่ และความสำคัญของมรดกภมู ิปัญญาทางวัฒนธรรมในแตล่ ะระดบั
 ระดบั ปจั เจกบุคคล
 ระดบั ครอบครวั
 ระดับชมุ ชนทอ้ งถ่นิ
 ระดบั ประเทศ

7. รายชอ่ื ผู้สบื ทอด / ผคู้ รอง / ผูท้ ี่เกี่ยวขอ้ งหลกั ในปัจจุบัน

รายขอ่ื บุคคล/หวั หน้าคณะ/ อาย/ุ อาชีพ ทีอ่ ยู่ (สถานทตี่ ดิ ต่อ) / หมายเลขโทรศัพท์
กลุ่ม/สมาคม/ชุมชน
อายุ 64 ปี บา้ นเลขท่ี 56 ม.2 ต.บ้านโภชน์ อ.หนองไผ่
นายช่วง โนวงษ์ อาชีพ เกษตรกร จ.เพชรบูรณ์ โทร. 094-1416390

นายสกล วงั อนิ ทร์ อายุ 55 ปี บา้ นเลขท่ี 19 ม.19 ต.บา้ นโภชน์ อ.หนองไผ่
จ.เพชรบรู ณ์ โทร.093-2458166

8. ปจั จบุ นั รายงานมรดกภมู ิปัญญาทางวฒั นธรรมไดร้ ับการประกาศขึน้ บัญชีในระดับใด
 ยังไมเ่ คยไดร้ ับการประกาศขนึ้ บญั ชี (รายการสำรวจและจัดเก็บใหม่)
 ระดับจงั หวัด (รายการเบ้ืองตน้ มรดกภมู ิปัญญาทางวฒั นธรรม)
 ระดับชาติ
 ระดับนานาชาติ (ยเู นสโก)

9. จากขอ้ 8 ควรจะเสนอรายการมรดกภมู ปิ ัญญาทางวฒั นธรรมได้รบั การประกาศขึ้นบัญชใี นระดบั ใด
 สำรวจและจัดเกบ็ เทา่ นน้ั (ยังไม่ควรไดร้ บั การประกาศขึ้นบญั ชี)
 ระดับจงั หวัด (รายการเบ้ืองต้นมรดกภมู ปิ ัญญาทางวัฒนธรรม)
 ระดบั ชาติ
 ระดบั นานชาติ (ยูเนสโก)

10. เอกสารอา้ งอิงและ/หรือผลงานที่เก่ียวข้องในการส่งเสริมและรกั ษามรดกภูมิปญั ญาทางวฒั นธรรม
โครงการ ประชุมประชาคมเพื่อพิจารณาหาข้อสรุปในการดูแลโบราณสถานของตำบลบ้านโภชน์

จำนวน 2 แห่ง ได้แก่ วันคงสมโภชน์ และวดั โพธ์เิ จดีย์ลอย เม่ือวนั ที่ 19 สิงหาคม 2565

วิจัยเรื่อง ความเชื่อของชามเพชรบูรณ์ที่มีต่อโบราณสถาน โบราณวัตถุในจังหวัดเพชรบูรณ์
ผแู้ ต่ง นางกุหลาบ กองประดิษฐ ประเภทบทนิพนธ์ วิทยานพิ นธ์ ศศ.ม.(ภาษาไทย) มหาวทิ ยาลัยนเรศวร,2545

สัมภาษณ์ นายชว่ ง โนวงษ์ เรอ่ื ง ประวัตวิ ัดคงสมโภชน์และประเพณีเปลี่ยนผา้ องคพ์ ระเจดีย์ลอย
เมื่อวนั ที่ 19 สงิ หาคม 2565

สัมภาษณ์ นายสกล วังอนิ ทร์ เรื่อง ประวัติวดั โพธิเ์ จดยี ์ลอยประเพณีเปล่ยี นผ้าองคพ์ ระเจดีย์ลอย
เม่ือวันที่ 19 สิงหาคม 2565

-5-
11. รูปภาพ พรอ้ มคำอธิบายใตภ้ าพจำนวน 10 ภาพ

ภาพท่ี 1

วดั คงสมโภชน์ ขนึ้ ทะเบียนโบราณสถานแล้ว
(ข้นึ ทะเบยี นและกำหนดเขตท่ดี นิ โบราณสถาน ประกาศราชกิจจาเล่ม 115 ตอนพเิ ศษ 37ง 19 พ.ค. 2541)

ภาพท่ี 2

วัดโพธเิ์ จดียล์ อยอยู่บริเวณเดียวกนั กบั วัดคงสมโภชน์ ต.บ้านโภชน์ อ.หนองไผ่ จังหวัดเพชรบูรณ์
แตว่ ัดโพธเิ์ จดียล์ อยรอการขนึ้ ทะเบียนโบราณสถาน

-6-
ภาพท่ี 3

พระพทุ ธรปู ปูนปนั พระประธานในโบสถโ์ บราณ วดั โพธ์เิ จดยี ล์ อย
ภาพที่ 4

พระอโุ บสถ เสาไม้มะคา่ แต้ สร้างเม่ือ พ.ศ. 2395

-7–
ภาพท่ี 5

องคเ์ จดยี ์มีทั้งหมด 3 องค์ มีท่บี ริเวณในส่วนของทำพธิ กี รรม 2 เจดยี ์
และจะมีเจดยี ์ข้างพระอโุ บสถ แตไ่ ม่ใช่องค์เจดีย์ที่ทำพิธกี รรม
ภาพที่ 6

องค์เจดยี ์ท่ีประกอบประเพณเี ปลย่ี นผา้ องคเ์ จดีย์ลอย เป็นองค์เจดียเ์ กา่ แก่ ไมท่ ราบปีสรา้ ง ฐานเจดีย์
เสน้ ผ่าศูนยก์ ลาง 4 เมตร สูง 9.19 เมตร เป็นเจดียย์ ่อมุมไม้สิบสอง เป็นศิลปกรรมของช่างในสมัยอยุธยา

-8–
ภาพท่ี 7

องค์พระเจดีย์ท่ไี มไ่ ด้ห่มผา้ โดยตามประเพณจี ะห่มผ้าไว้ตลอด 1 ปี จะแกะเม่ือถึง แรม 15 ค่ำ เดือน 4
เพือ่ เตรยี มงานวนั ประเพณีเปลย่ี นผ้าองค์พระเจดีย์ลอย เมื่อ ข้ึน 1 ค่ำ เดือน 5 ตรงกับวนั ตรษุ ไทยของทุกปี
เมื่อแกะผ้า ชาวบา้ นจะนำไปเป็นเครอ่ื งรางของขลังพนตามหวงมาลยั รถยนต์ ตามคอรถมอตอร์ไซต์ ป้องกนั

อันตราย ภตู ผี ปีศาจ ให้คาดแคล้วจากอบุ ัติเหตตุ ่าง ๆ นาๆ
ภาพท่ี 8

ทำพธิ ีเปลยี่ นผ้าองค์พระเจดยี ์ลอย ชาวบา้ นจะพากนั มาทำบุญตักบาตร ทำพิธีเปล่ียนผา้ องค์พระเจดยี ล์ อยโดย
จับผ้าเดินเวียนทางขวา นำชายผา้ มมุ ใดมุมหน่งึ ผกู กันมมุ ผา้ อกี ผืนหนงึ่ ต่อกันไป จากนนั้ ใหช้ ายหนุ่มขึ้นไปผูกผ้า
กบั องค์พระเจดยี ์ลอย เชิญผเู้ ปน็ ประธาน ผนู้ ำชาวบ้าน และชาวบ้าน หม่ ผ้าองคพ์ ระเจดีย์ลอยจนแล้วเสรจ็ และ

มีพธิ ีสรงนำ้ องค์พระเจดยี ์ลอย จดั มหรสพพ้นื บ้านฉลองสมโภชนเ์ ป็นประเพณีสบื ต่อมาจนปจั จุบัน

-9–
ภาพที่ 9

ชาวบ้านจะใช้ผ้าลีสีอะไรก็ได้ยกเว้นสีดำรปู ส่ีเหลย่ี มผืนผ้าขนาดกว้างประมาณ ๕๐ เซนติเมตร ยาวประมาณ ๓ เมตร
ภาพที่ 10

ปัจจบุ ันตัวอาคารท่ีล้อมรอบ ในส่วนพ้นื มีการปูคอนกรตี กระเบ้ือง และการหม่ ผา้ องค์เจดยี ์ไว้ตลอด 1 ปี
ทำให้ความช้ืนของใต้ดนิ ระบายออกทางองคเ์ จดีย์ สง่ ผลให้องคเ์ จดีย์มคี วามเสื่อมโทรมและผพุ ัง

และมีตวั อาคารทบี่ ดบังทัศนียภาพ ทางเทศบาลบ้านโภชน์ ร่วมกับ กรมศลิ ปากร วัฒนธรรมจังหวัดเพชรบูรณ์
สภาวฒั นธรรมจังหวัดเพชรบรู ณแ์ ละหนว่ ยงานที่เก่ียวข้อง

เข้ามาจัดโครงการและมแี นวทางใหร้ ้อื ถอนกระเบอ้ื งออกเพื่อไม่ให้เจดยี ์เกดิ ความเสียหายจากความชน้ื ใต้ดิน
และปรับภูมทิ ศั น์ใหส้ วยงาม ตัวอาคารทบ่ี ดบังทัศนียภาพใหร้ ้อื อาคารเดมิ ออกและก่อสร้างอาคารไปดา้ นใดดา้ น

หนงึ่ ของเจดยี ์ฯโดยให้รปู แบบอาคารให้มีรปู แบบสถาปัตยกรรมเดยี วหรอื ใกลเ้ คียงกบั ตัวองค์เจดยี ์

- 10 –
ภาพเคล่ือนไหว

12. ข้ออมูลภาพถ่าย ข้อมูลภาพเคลื่อนไหว หรือข้อมูลเสียง (ระบุประเภทของสื่อที่แนบไฟล์มาพร้อม
คำอธบิ าย)

 ข้อมูลภาพถา่ ย ได้แก่ 10 ภาพ
 ขอ้ มลู ภาพเคลอื่ นไหว วัดโพธเ์ิ จดีย์ลอย และองค์พระเจดยี ์
 ข้อมลู เสียง
13. ขอ้ มลู ผสู้ ำรวจและจดั เก็บ
ชื่อ – สกลุ นางสาวณฐั ธยาน์ กางถิ่น
หน่วยงาน สภาวัฒนธรรมจงั หวัดเพชรบรู ณ์

เลขที่ 999 อาคาร 2 ชั้น 4 ตำบลสะเดยี ง อำเภอเมืองเพชรบรู ณ์
จังหวดั เพชรบรู ณ์ 67000
โทรศัพท์ 096 179 3686
อเี มล์ [email protected]


Click to View FlipBook Version