Sc 1.4 Kepentingan Gerak Balas terhadap Rangsangan dalam Haiwan Lain

Standard Kandungan

1.4.1 Menjelaskan dengan contoh jenis penglihatan dan pendengaran haiwan.

1.4.2 Berkomunikasi mengenai bagaimana organ deria menjamin kesinambungan haiwan
di Bumi.

Objectif Pembelajaran

Pada akhir modul ini, pelajar dapat

01 Nyatakan jenis penglihatan 02 Menjelaskan kelebihan dan
pada haiwan. kekurangan jenis
penglihatan.

03 Memberikan kelebihan 04 Menjelaskan cara haiwan
pendengaran stereofonik menggunaakan organ deria
pada haiwan untuk memastikan
kesinambungan di Bumi
dengan memberikan
contoh.

WHOA!

01

JENIS PENGLIHATAN

Jenis
Penglihatan

Penglihatan Penglihatan
Stereoskopik Monokular

Penglihatan Stereoskopik

Stereoscopic Vision Medan
penglihatan
Medan mata kiri
penglihatan
mata kanan Medan
penglihatan
yang bertindih

Penglihatan stereoskopik mempunyai medan penglihatan yang sempit akibat kedudukan
kedua-dua mata di depan kepala.

Medan penglihatan sebelah mata kanan dan medan penglihatan sebelah kiri bertindih.

Penglihatan Monokular

Penglihatan monokular adalah
penglihatan dimana kedua-
dua mata terletak di sisi kepala.

Contoh haiwan yang
mempunyai penglihatan
monokular adalah ikan, tikus,

arnab.

Monocular Vision Medan penglihatan
mata kiri
Medan penglihatan
mata kanan Medan penglihatan
yang bertindih

Penglihatan monocular mempunyai medan penglihatan yang luas kerana mata terletak di sebelah
kanan dan kiri kepala.

Medan penglihatan sebelah kanan dan medan penglihatan sebelah kiri tidak bertindih atau bertindih
sedikit.

Cuba uji diri sendiri

Nyatakan jenis penglihatan bagi haiwan yang berikut.

Apakah perbezaan di antara
penglihatan stereoskopik
dan penglihatan
monokular?

Stereoskopik Monokular

Kedua-dua mata terletak di depan kepala. Mata terletak di sebelah kiri dan kanan
Mempunyai medan penglihatan yang sempit kepala.
Medan penglihatan bertindih dengan banyak. Mempunyai medan penglihatan yang luas

Imej tiga dimensi terbentuk dalam medan Medan penglihatan bertindih dengan sedikit
penglihatan yang bertindih. atau tidak bertindih.
Imej dua dimensi terbentuk padan medan
Jarak, saiz dan kedalaman objek boleh penglihatan yang tidak bertindih.
menganggar jarak dengan tepat akibat
pertindihan medan penglihatan. Jarak, saiz dan kedalaman objek tidak boleh
dianggardengan tepat.
Manusia dan pemangsa mempunyai medan
penglihatan stereoskopik. Kebanyakan mangsa mempunyai penglihatan
monocular.

Boleh anda memberi
sekurang-kurang dua
perbezaan antara penglihatan
stereoskopik dan penglihatan
monokular?

02

Manusia dan haiwan
mempunyai sepasang telinga.
Pendengaran stereofonik adalah

pendengaran dengan
menggunakan kedua-dua belah

telinga.

Pendengaran Stereofonik

Kenapa pendengaran Pendengaran stereofonik
stereofonik penting dapat membantu
kepada mausia dan
haiwan? • manusia menentukan lokasi sumber bunyi
• pemangsa menentukan kedudukan mangsa
• mangsa menentukan lokasi pemangsa

supaya dapat melarikan daripada pemangsa

Frekuensi Pendengaran Haiwan

Singa Tikus Kelawar
LAut
• 200 - 80 • 2000 - 110
• 450 – 50 000 Hz 000 Hz
000 Hz
Julat frekuensi Anjing
Dolfin pendengaran
• 67 - 45
• 40 - 100 haiwan 000 Hz
000 Hz
Gajah

• 16 - 12

000 Hz

Cuba uji diri sendiri

Apakah kelebihan
pendengaran

stereofonik kepada
gajah?

Jawapan

Pendengaran stereofonik dapat membantu gajah meentukan lokasi
pemangsa. Ini dapat membantu gajah melari diri dari pemangsa

03

Organ Deria Menjamin Kesinambungan Haiwan di Bumi

Garis Lateral Feromon

Mengesan pengaliran air di Untuk menarik kumbang jantan dengan tujuan
sekelilingnya pengawanan

Organ Jacobson Medan Elektrik

Organ deria pembantu bau Melindungi ikan elektrik dari
pemangsa

Uji Diri

TP 3

Tandakan (/) bagi pernyataan yang benar dan (x) bagi pernyataan yang salah.

Pernyataan

Kebanyakan haiwan pemangsa mempunyai penglihatan monocular.

Haiwan mangsa perlukan medan penglihatan yang luas untuk
mengesan pemangsa.

Medan penglihatan bertindih yang lebih besar bagi haiwan
menunjukkan keupayaan menganggar jarak yang lebih baik.

Haiwan dengan penglihatan monocular dapat menganggar jarak
dan kedalaman dengan lebih baik daripada haiwan dengan
penglihatan stereoskopik.

Tuliskan BENAR bagi pernyataan yang betul dan PALSU bagi pernyataan
yang salah.

Pernyataan

Pendengaran stereofonik penting untuk menetukan arah
bunyi.
Pendengaran stereofonik membolehkan haiwan mengesan
bunyi yang sangat perlahan.

Anjing dapat mendengar bunyi yang berfrekuensi lebih tinggi
berbanding manusia.

TP 2

Isi tempat kosong berdasarkan pilihan jawapan yang diberikan tentang organ
deria dan gerak balas pada haiwan tersebut.

Seekor ikan mengesan pengaliran air di sekelilingnya dengan
menggunakan ____________.

Seekor cockchafer betina merembes ___________ untuk menarik
cockchafer jantan dengan tujuaan pengawanan.

Seekor ikan elektrik menghasilkan suatu ___________

Seekor ular menggunakan ________________ sebagai organ deria
pembantu bau.

Garis lateral Organ Jacobson Feromon Medan elektrik