โครงการในพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9

รายงาน

เรือ่ ง โครงการในพระราชดำริของในหลวงรชั กาลท่ี 9
ทเ่ี ก่ยี วกับดานการสง เสรมิ วชิ าชพี

เสนอ
อาจารยก ฤษณ คำศริ ิ

จัดทำโดย
นางสาวกาญจนา อยภู ู
สาขาบัญชี รอบสมทบ รหัสนกั ศึกษา 9951
ระดับประกาศนยี บัตรวิชาชีพชัน้ สงู ปท ี่ 2

รายงานเลมนี้เปนสว นหน่ึงของวิชา
กิจกรรมองคก รวิชาชีพ 4 (30000-2004)

ภาคเรียนท่ี 2 ปก ารศกึ ษา 2564

วิทยาลัยเทคโนโลยวี านิชบรหิ ารธรุ กจิ

คำนำ

รายงานฉบบั น้ีเปนสวนหนึ่งของวชิ ากจิ กรรมองคก รวชิ าชีพ 4 (30000-2004) ในระดบั ช้นั ประกาศนยี บตั ร
วชิ าชพี ช้นั สงู ปที่ 2 โดยมีวตั ถุประสงคเพ่ือศึกษาความรูเ กี่ยวกับโครงการในพระราชดำริของในหลวงรัชกาลท่ี 9 ที่
เก่ียวกบั ดา นการสงเสรมิ วิชาชพี ทัง้ นใ้ี นรายงานฉบบั น้ีมีเน้ือหาซ่งึ ประกอบดวยโครงการหลวงพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ
ชาวเขา โครงการปลานิลจติ รลดา และโครงการพันธข า วพระราชทาน เพื่อใหเ ขา ใจกนั อยา งทว่ั ถงึ

ผูจัดทำตองขอขอบคณุ อาจารยกฤษณ คำศริ ิ ผูใ หค วามรู และแนวทางการศึกษา หวงั วารายงานฉบับน้ีจะ
ใหความรู และประโยชนแกผูอานทุกๆ ทาน หากมีขอเสนอแนะประการใด ผูจัดทำขอนอมรับไวดวยความ
ขอบพระคณุ ย่ิง

นางสาวกาญจนา อยูภู
ผูจ ัดทำ

สารบญั

เรอื่ ง หนา

โครงการหลวงพัฒนาคุณภาพชวี ิตชาวเขา 1
โครงการปลานิลจิตรลดา 4
โครงการพนั ธขา วพระราชทาน 10
บรรณานุกรม 14

1. โครงการหลวงพฒั นาคณุ ภาพชวี ิตชาวเขา
มูลนิธโิ ครงการหลวง

ความเปนมา

1. เริม่ ตน
เมอื่ ปพ ทุ ธศักราช 2512 พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู ิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถ

บพิตร เสดจ็ พระราชดำเนนิ ไปทอดพระเนตรชวี ิตของชาวเขาท่ี บานดอยปุยใกลพระตำหนักภูพิงคราชนเิ วศน จงึ
ทรงทราบวา ชาวเขาปลกู ฝน แตย ากจน รับสัง่ ถามวานอกจากฝน ขายแลว เขามีรายไดจ ากพืชชนิดอ่นื อีกหรือเปลา
ทำใหทรงทราบวา นอกจากฝนแลว เขายังเกบ็ ทอพนื้ เมืองขาย แมว า ลูกจะเล็กกต็ าม แตก็ยังไดเ งนิ เทา ๆ กนั โดย
ท่ีทรงทราบวา สถานีทดลองดอยปยุ ซง่ึ เปนสถานีทดลองไมผลเขตหนาว ของมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร ไดน ำกง่ิ
พนั ธทุ อ ลกู ใหญมาตอ กับตนตอทอพ้นื เมอื งได ใหค นควาหาพนั ธุทอ ทเ่ี หมาะสมสำหรับบานเรา เพือ่ ใหไดทอ ผล
ใหญ หวานฉำ่ ที่ทำรายไดส งู ไมแพฝ น โดยพระราชทานเงินจำนวน 200,000 บาท ใหม หาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตร
สำหรบั จดั หาที่ดินสำหรับดำเนินงานวจิ ยั ไมผลเขตหนาวเพ่ิมเตมิ จากสถานี วจิ ัยดอยปยุ ซึ่งมีพนื้ ที่คบั แคบ ซง่ึ เรยี ก
พ้นื ทนี่ ้วี า สวนสองแสน ตอ มาทรงพระกรณุ าโปรดเกลา ฯ ต้ังโครงการหลวงขนึ้

เมอ่ื พ.ศ. 2512 เร่มิ ตนโครงการหลวงเปน โครงการสวนพระองค โดยมีหมอมเจาภีศเดช รัชนี เปน ผรู ับ
สนองพระบรมราชโองการในตำแหนง ผอู ำนวยการ มีชอื่ เรียกในระยะแรกวา “โครงการหลวงพระบรมราชานุ

เคราะหชาวเขา” โดยพระราชทานพระราชทรัพยส วนพระองค รวมกบั เงินทีม่ ผี ูทูลเกลาฯ ถวาย สำหรบั เปน
งบประมาณดำเนินงานตาง ๆ และพระราชทานมีเปา หมายสำหรบั การดำเนินงาน ดงั นี้

1. ชวยชาวเขาเพือ่ มนษุ ยธรรม
2. ชวยชาวไทยโดยลดการทำลายทรัพยากรธรรมชาติ คือ ปา ไมและตนน้ำลำธาร
3. กำจดั การปลกู ฝน
4. รักษาดนิ และใชพ ้ืนทใี่ หถกู ตอง คอื ใหปา อยูส วนท่เี ปน ปา และทำไร ทำสวน ในสว นที่ควร
เพาะปลูก อยา สองสว นน้ีรุกล้ำซง่ึ กนั และกนั
การดำเนินงานตาง ๆ ของโครงการหลวง มีอาสาสมคั รจากมหาวทิ ยาลัยและหนวยงานตาง ๆ สวนใหญ
เปนนักวิชาการดา นตา ง ๆ ปฏิบตั ิงานถวาย ทำใหก ารปฏิบตั งิ านกา วหนาอยางรวดเรว็ โดยเฉพาะอยางย่ิง
ผลงานวจิ ัยการปลกู พืชเขตหนาวชนดิ ตาง ๆ เกษตรกรสามารถนำไปปลูกทดแทนฝนไดผ ลดี
พ.ศ. 2537 โครงการควบคมุ ยาเสพติดของสหประชาชาติ (UNDCP) ไดท ูลเกลาฯ ถวายเหรยี ญทองเพ่ือ
สดดุ พี ระเกยี รตคิ ุณในการแกปญ หายาเสพตดิ โดยสงเสรมิ ใหชาวเขาเลิกปลูกฝน แตปลกู พชื อ่นื แทน จงึ กลาวไดวา
โครงการหลวงเปน โครงการปลกู พชื ทดแทนฝน แหง แรกของโลก
เม่อื วันที่ 10 มกราคม 2517 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถ
บพติ ร พระราชทานพระราชดำรสั ในโอกาสเสดจ็ พระราชดำเนนิ เยี่ยมคณะเกษตรศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม
เรือ่ งชวยชาวเขาและโครงการชาวเขา ความวา

กลาวไดวา ในระยะเร่ิมตน ไมมใี ครทราบวาควรปลกู ชนิดใดบนดอย ซ่งึ มีอากาศหนาวเย็น โครงการหลวงจงึ เริม่
ดำเนินงานวิจยั เพ่ือทดลองการปลกู ไมผลเขตหนาวที่มคี วามเหมาะสมกับพนื้ ทีส่ งู ของประเทศไทย โดย พ.ศ. 2512
ไดตง้ั สถานเี กษตรหลวงอา งขางเพื่อเปนสถานีทอดลองการปลูกพชื เขตหนาวชนิดตาง ๆ ในบรเิ วณหบุ เขาสูงของ
ดอยอา งขาง ตำบลมอ นปน อำเภอฝาง จงั หวัดเชยี งใหม ดอยอา งขางเปนพน้ื ท่ีอยูตอนเหนือเกือบสดุ ของประเทศ
ไทย บรเิ วณสถานีเปน หุบเขายาวๆลอ มรอบดวยภูเขาทุกดาน ดา นเหนอื ติดประเทศพมา บรเิ วณดงั กลาวมีความสูง
จากระดับนำ้ ทะเลประมาณ 1,400 เมตร มีอากาศหนาวเยน็ อางขางในเวลานั้นเปนทงุ หญา คา ชวงฤดูหนาวมีฝน
ปลูกอยทู ่ัวไป

ตอ มากระทรวงเกษตรของสหรฐั อเมริกา สาธารณรัฐจีน (ไตห วนั ) และมติ รประเทศตา ง ๆ ไดทูลเกลาฯ
ถวายพันธุพืชเขตหนาว และสนับสนุนงบประมาณดำเนินการวิจัยขา งตน

หมบู านเยี่ยมเยือน

การพฒั นาชาวเขาน้นั ในระยะแรกไมมเี จา หนาที่ไปอยปู ระจำในหมูบา นชาวเขา แตมีคณะทำงาน ซ่ึงเปน
อาสาสมัครไปเยี่ยมเยยี นชาวเขาในหมบู านตาง ๆ เปนประจำทกุ สัปดาห เพื่อใหคำแนะนำและสาธติ การปลกู พืช
หรือเลีย้ งสัตวช นดิ ตา ง ๆ เรยี กวา หมูบา นดงั กลาววาหมบู านเยย่ี มเยยี น

เม่ือเกษตรกรกลบั ไปยังหมบู านของตน จึงเริ่มนำความรทู ่ีไดร บั จากการฝก อบรมไปปฏบิ ตั ิงาน โครงการ
หลวงไดมอบใหคณะทำงานซึ่งเปนอาสาสมัคร ประกอบดวยคณะอาจารยจ ากมหาวทิ ยาลยั สถาบนั การศกึ ษา และ
หนว ยราชการตา ง ๆ ไดออกไปเย่ยี มเยียนเกษตรกรในหมบู านเปนประจำทุกสปั ดาห เพ่ือใหค ำแนะนำ และสาธติ
การปลูกพืชและเลี้ยงสตั วตา ง ๆ ไดแก

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร รับผดิ ชอบ ชางเคย่ี น แมสาใหม อางขาง แกนอย

มหาวิทยาลยั เชยี งใหม รับผดิ ชอบ บานปางปา คา หวยผกั ไผ ปหู ม่นื ใน บานใหมรมเย็น ถำ้ เวยี งแก
บา นสวด จอมหด

สถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแมโจ รบั ผดิ ชอบ บา นวงั ดิน (ศนู ยฯหมอกจา มในปจ จบุ ัน) ผาหมี สะโงะ เมืองงาม

รบั ผิดชอบสง เสริมกาแฟอราบิกา (รว มกับกรมประชาสงเคราะหซึง่ มีศนู ย

กรมวิชาการเกษตร พฒั นา

และสงเคราะหชาวเขาบา นแมลานอย ) หวยฮอม บา นดง ปา แป รากไม

ตอ มาทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพันธุไมผ ลเขตหนาว ไดแก แอบเปล ทอ พลับ และพชื ไรท ี่

เหมาะสมตอการปลูกบนเขาสงู ไดแ ก ถั่วแดงหลวง รวมท้งั สัตวเ ลี้ยงตา ง ๆ ไดแ ก ววั พันธบุ ราหมัน หา น และแกะ

เปนตน ซ่ึงเปนการใหชาวเขายืมพันธุพืชและพันธุสตั วเ หลา นไี้ ปทดสอบเพาะปลกู และเลี้ยงดู ถาไดผ ลกจ็ ะขอคืน

2. โครงการปลานลิ จติ รลดา

โครงการปลานิลพระราชทาน
โครงการปลานลิ พระราชทาน เปนโครงการทีต่ อเน่ืองมาจาก โครงการปลาหมอเทศ ซึ่งเริม่ ตนเม่อื ป

๒๔๙๕ โดย พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพติ ร ทรงทดลองเล้ียงปลาหมอเทศท่ี
องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาติ (FAO) นำเขามานอมเกลา ฯ ถวายทส่ี ระนำ้ ในบริเวณพระทน่ี ่ังอมั พร
สถาน และมีพระราชดำริใหก รมประมงนำพนั ธปุ ลาหมอเทศไปเล้ียงและขยายพันธุ เนื่องจากเปนปลาน้ำจืดทเ่ี ลี้ยง
งาย เติบโตและขยายพนั ธุไดร วดเรว็

การเลย้ี งปลาหมอเทศในบรเิ วณพระทน่ี ั่งอมั พรสถาน
จากน้นั ทรงพระกรุณาโปรดเกลา ฯ ใหกำนนั ผูใ หญบ า นทวั่ ราชอาณาจักร เขาเฝา ฯ รับพระราชทานลกู
ปลาหมอเทศท่ที รงเพาะเลีย้ งขยายพันธุไวไปปลอยขยายพันธุใ นแหลง นำ้ ธรรมชาติเพ่อื ใหป ระชาชนในทอ งถน่ิ ตา งๆ
มปี ลาเปนอาหารโปรตีนบริโภค ยกระดับภาวะโภชนาการ เปน ประโยชนแ กการดำรงชีพของประชาชนในชนบททั่ว
ประเทศ

อยางไรกต็ าม การสงเสรมิ การเล้ียงปลาหมอเทศไปสปู ระชาชน ปรากฏวาไมเปนที่นิยมรับประทานแพรห ลายนัก
เนอ่ื งจากเปน ปลาชนิดใหมท นี่ ำเขา มาในประเทศไทย คนไทยยงั ไมค นุ เคยกับกลนิ่ และรสชาติ ปจ จุบันยังมีการเลีย้ ง
ปลาหมอเทศอยูในบางพืน้ ท่ี ไดแ ก สมุทรสาคร สมุทรสงคราม เปน ตน

พระบาทสมเด็จพระเจา อยหู วั รชั กาลท่ี 9 พระราชทานพนั ธุป ลาหมอเทศแกกำนนั ผูใหญบา น
เม่ือวันท่ี ๒๕ มนี าคม ๒๕๐๘ สมเดจ็ พระจักรพรรดิอากิฮิโต แหง ประเทศญี่ปนุ ขณะทรงดำรงพระยศเปน
มกฎุ ราชกมุ าร ไดนอ มเกลาฯ ถวายลกู ปลาสายพนั ธุใกลเ คยี งกับปลาหมอเทศ มชี ือ่ ทางวทิ ยาศาสตรวา Tilapia
nilotica จำนวน ๒๕ คู ในการนี้ ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหน ำไปเล้ียงไวทบ่ี อปลา ในบริเวณสวนจิตรลดา ปลา
ดงั กลาวไดเจรญิ เติบโตขยายพันธอุ ยา งรวดเร็ว

พระบาทสมเด็จพระเจา อยูห ัว รชั กาลที่ 9 พระราชทานปลานลิ ใหแกกรมประมง

สมเดจ็ พระจักรพรรดิอากฮิ ิโต เมอ่ื คร้งั ดำรงอสิ ริยยศ มกุฎราชกุมาร แหง ประเทศญ่ปี ุน
เมื่อวันที่ ๑๗ มนี าคม ๒๕๐๙ ไดพระราชทานชื่อปลาชนิดนี้วา “ปลานิล” โดยทบั ศัพทจ ากชอ่ื
วิทยาศาสตร คอื ออกเสียงตามพยางคตนของช่ือพนั ธุป ลา “Nil” จาก “Nilotica” และไดพ ระราชทานพนั ธุทที่ รง
เพาะเลย้ี งกวา ๑๐,๐๐๐ ตวั แกก รมประมง เพ่ือนำไปใหสถานปี ระมงจังหวัดตางๆ เพาะเลี้ยงขยายพันธุแ จกจายให
ประชาชนนำไปเลี้ยงพรอ มกับปลอยลงในแหลงน้ำทัว่ ไปใหขยายพันธตุ ามธรรมชาติ เปนแหลง อาหารโปรตีนของ
ชมุ ชนสำหรับการบริโภคตอไป

การเลี้ยงปลานลิ ในบริเวณสวนจติ รลดา

นอกจากน้ี ยงั มีพระราชดำรใิ หก รมประมงรกั ษาสายพันธปุ ลานิลแท เมือ่ ครง้ั ไดรับการนอมเกลาฯ ถวาย
ทัง้ น้ี เพื่อใหแ นใ จวาปลาที่พระราชทานไปขยายพันธุต องเปนพันธแุ ท ซ่งึ ถากรมประมงหาพันธุแทไมไ ดก็ใหม าเอาที่
สวนจติ รลดาและมีพระราชประสงคใ หกรมประมงปรับปรงุ พนั ธุปลานลิ ใหดีขนึ้ ใหมตี ัวโต มเี น้ือมาก ดงั นน้ั ปลานิล
ท่เี พาะเล้ยี งในสวนจติ รลดา จึงมชี ื่อเรยี กวา “ปลานลิ สายพันธุจ ติ รลดา” เพราะเปนพนั ธุแทน่นั เอง

ปลานลิ สายพนั ธุจ ติ รลดา 1
ปลานลิ สายพนั ธุจิตรลดา 2
ปลานลิ สายพนั ธจุ ติ รลดา 3

ปจจุบนั สามารถพบปลานลิ ไดใ นแหลงน้ำทุกภาคของประเทศไทย และพบไดในตลาดสดของทกุ จังหวัด
แมแ ตในพ้นื ทชี่ นบทหางไกลทุรกนั ดาร กย็ ังพบวามีการเพาะเล้ยี งปลานลิ อยางแพรหลาย ดว ยพระมหากรุณาธคิ ุณ
ในครงั้ นน้ั เปนผลใหปลานลิ เปนท่ีรูจกั ทว่ั ไป ประชาชนทัว่ ประเทศไดป ระโยชนนานปั การ เชน ใชเปน อาหาร ใช
เพาะเล้ียงเพ่ือการคา ใชใ นการทดลอง เปนตัวอยางในการศึกษาชีววิทยาของปลา และเปนปลาชนดิ หนึ่งท่ีกรม
ประมงสงเสรมิ ใหเ กษตรกรเพาะเลีย้ งและปลอ ยในแหลง น้ำตางๆ เปนจำนวนมากสมดังพระราชประสงคทีท่ รง
ตอ งการใหพสกนิกรมีอาหารโปรตนี บรโิ ภคอยางทั่วถงึ ไมขาดแคลน

จากปลานลิ จำนวน ๕๐ ตัว ในสระน้ำสวนจติ รดาสูปลานลิ สายพนั ธุจติ รลดาทก่ี รมประมงนำไปขยายผลสู
ประชาชนไปแลว กวา ๑,๕๐๐ ลานตวั คิดเปนมลู คากวา ๕,๗๐๐ ลา นบาท และมกี ารสนับสนนุ พันธุปลานิลใหแก
ประชาชนอยางตอเนือ่ งกวา ๑ ลาน ตวั /ป เปน แหลง อาหารโปรตีนทีส่ ำคญั ชว ยยกระดับภาวะโภชนาการและ
สรางอาชพี รายได ใหแ กประชาชนอยา งแพรห ลายและกวา งขวางในปจจุบนั

พระบาทสมเดจ็ พระเจาอยหู ัว รัชกาลที่ 9 ทรงปลอ ยปลา ณ ศูนยศ ึกษาการพฒั นาภูพานอันเน่อื งมาจาก
พระราชดำริ

3. โครงการพันธข า วพระราชทาน

การพัฒนาขาวไทย
ขา วเปน อาหารหลกั ของคนไทยและประชากรโลก เมืองไทยไดช ื่อวา เปน แผน ดินทีผ่ ลติ ขาวเลยี้ งชาวโลกอยู

ในลำดบั ตน ๆ โดยเฉพาะหลกั ฐานทางโบราณคดี พบวา คนโบราณทอี่ าศยั อยูในถำ่ ปงุ ฮงุ จังหวดั แมฮ องสอน รจู กั
นำขา วมาปลูกและหงุ ขาวดวยกระบอกไมไผ เม่อื ประมาณ 10,000 ปม าแลว คนโบราณที่โนนนกทา จังหวดั
ขอนแกน และบา นเชยี ง จงั หวัดอุดรธานี นำ “ขาวปา ” มาปลูกจนหางขา วปาหดหายเปล่ยี นเปน “ขาวปลูก” ท่ี
สมบูรณ เมื่อประมาณ 5,000 – 5,500 ปมาแลว นักโบราณคดี จึงสรปุ วา ศนู ยกลางการเพาะปลูกขา วอยูใน
ประเทศไทยตั้งแตส มยั หนิ ใหม แลว ตอ มาจงึ แพรกระจายข้ึนไปท่ีอินเดยี จีน ญ่ปี นุ เกาหลี ตามลำดับ ซ่ึงอาจกลาว
ไดวา เมืองไทยเราปลูกขาวไดกอ นใครในโลก

ภาพแกลบขาวท่ถี ้ำปุงฮุง จงั หวัดแมฮ องสอน
พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดลุ ยเดช บรมนาถบพิตร ทรงศึกษาทดลองทำนาปลูกขา วดวย
พระองคเ องในบริเวณสวนจติ รลดา ทำใหทรงทราบวา การทำนานนั้ มคี วามยากลำบาก จำเปนตองอาศยั พันธขุ าวที่
ดแี ละตองใชวชิ าการตางๆ จงึ จะไดผล อีกประการหนงึ่ ท่ีนาน้ันเมื่อส้นิ ฤดูทำนาแลว ควรจะปลูกพืชอ่ืนๆ บา ง
เพราะจะเพิม่ รายไดใหอีกไมน อย และชวยใหด นิ รว น ชว ยเพมิ่ ปุย กากพชื ทำใหด นิ ดีขึน้ เหมาะสำหรบั จะทำนาในฤดู
ตอไป

รชั กาลท่ี 9 ทรงหวา นขา ว ณ โครงการสวนพระองค สวนจิตรลดา
ทรงลกึ ซง้ึ ถึงมิติดานวัฒนธรรม มพี ระราชกระแสรับสง่ั ใหปรับปรงุ “พระราชพธิ ีพืชมงคลจรดพระนงั คัล
แรกนาขวัญ” เพื่อความเปนสิรมิ งคลและบำรงุ ขวัญเกษตรกร โดยเสด็จฯ มาทรงเปน ประธาน ต้ังแตป  2504 เปน
ตน มา ในการน้ี มีพระราชดำรใิ หจ ดั ทำ “พันธุขา วทรงปลูกพระราชทาน” เพ่ือแจกแกป ระชาชนท่ีมาเฝาฯ ในวนั
พระราชพธิ นี ้แี ละชาวนาในตา งจงั หวดั เพ่อื เปนมง่ิ ขวัญสริ ิมงคล ความเจรญิ แหง พืชผลของเกษตรกรตอไป

พระราชพิธีพชื มงคลจรดพระนงั คัลแรกนาขวัญ ณ ทองสนามหลวง

การเตรยี มดนิ ในระยะแรกๆ ทรงขับรถไถเพ่ือเตรียมแปลงปลกู ขาวและทรงหวานขาวดวยพระองคเ อง
และทรงพระกรณุ าโปรดเกลาฯ ใหจ ัดพธิ ีทำขวัญขา วหรอื ทำขวญั แมโ พสพดว ย ขณะทต่ี น ขาวกำลงั ตง้ั ทองออกรวง
ตามประเพณีโบราณที่จะมกี ารปก ฉัตรกบั ธงสีตา งๆ เจมิ เครื่องหอม ตดั แตงใบขา ว และรองเพลงทำขวัญแมโ พสพ
ซ่งึ พธิ ีดงั กลาวเปนภูมปิ ญญาไทยในการปองกันนกลงกนิ ขา วในนา โดยการปก ธงสีตา งๆ และการตัดแตงใบขา วจะ
ชวยใหขาวออกรวงมากขึน้ หรือมีผลผลิตมากขน้ึ นนั่ เอง

สมเด็จพระเจาอยูหัว และรัชกาลที่ 9 ทรงขับรถไถนา

แปลงนาขา วทดลองในสวนจติ รลดา เรมิ่ ดำเนินการตง้ั แตป 2504 โดยการทำนาสวนในฤดูฝน ปลกู ขา วไร
ในฤดูฝนโดยไมใชน ำ้ ชลประทาน และปลูกพชื หมนุ เวยี นในนาขา วหลงั ฤดูทำนา จำพวกพืชตระกลู ถ่วั ไดแ ก ถ่ัว
เหลอื ง ถ่ัวเขยี ว ถัว่ ลสิ ง เพอ่ื ใหเกดิ ประโยชนส ูงสุดและเปน การบำรงุ ดนิ ซึง่ จากวิธีการดังกลา ว ประกอบกบั มกี าร
ไถกลบตอซังขาว พบวา ทำใหดินมคี า pH สูงขน้ึ จนเกอื บเปนกลาง มกี ารสะสมอินทรียวตั ถุและปริมาณธาตุ
อาหารหลกั เชน ฟอสฟอรสั และโพแทสเซยี มในดินเพิ่มขน้ึ

นอกจากการพฒั นาพันธุข า วเพอ่ื นำไปสงเสริมแกเ กษตรกร การฟน ฟูประเพณีเพื่อสรางขวัญกำลังใจ การ
สาธติ วธิ ีการทำนาที่ไดผลดีแลว ยงั ทรงสงเสรมิ การบรหิ ารจัดการอยา งครบวงจร ไดแก การจัดตงั้ โรงสีขา ว ธนาคาร
ขาว ธนาคารโคและกระบือ การสนบั สนุนงานวิจัยและพฒั นาขา ว โดยจะเห็นไดจ ากศูนยศึกษาการพฒั นาฯ และ
โครงการในลกั ษณะบรู ณาการ จะมงี านทดลองทดสอบการปลูกขา วอยดู วยทุกแหง โดยเฉพาะการบรหิ ารจัดการ
ทดี่ นิ ตามแนวเกษตร “ทฤษฎีใหม” จะตองแบงพนื้ ท่ีสว นหนง่ึ สำหรับการปลกู ขาวใหพอเพียงตอการบรโิ ภค

จากพระราชกรณยี กิจและพระปรชี าสามารถในการพฒั นาขา วไทย องคก ารอาหารและเกษตรแหง
สหประชาชาติ (FAO) ไดทูลเกลา ฯ ถวายเหรยี ญ AGRICOLA ณ พระทน่ี ัง่ จักรมี หาปราสาท เมื่อวนั ที่ 6 ธนั วาคม
2538 และสถาบนั วิจัยขา วระหวางประเทศ ไดท ลู เกลา ฯ ถวายเหรียญเฉลมิ พระเกียรติฉลองสิริราชสมบัติครบ 50
ป ณ พระตำหนักจติ รลดารโหฐาน เมอ่ื วนั ที่ 5 มิถุนายน 2539

บรรณานกุ รม
https://www.royalprojectthailand.com/about
http://km.rdpb.go.th/Knowledge/View/90
http://km.rdpb.go.th/Knowledge/View/88