มุมธรรมะ(ฝอศจ.)

วันแหงความรกั ในพระพทุ ธศาสนา มุมธรรมะ ฝอศจ.พล.ร.๙
...วันมาฆบชู า...

สวสั ดีทา นผูอานท่ีเคารพทุกทาน ถือโอกาสนี้สวัสดีป ๒๕๖๔ ปเกา...ปชวดผานไป ปใหม...ป
ฉลูเขามาแทน “กาลเวลายอมนําพาหลายสิ่งหลายอยางใหผานไป แตเหนือสิ่งอื่นใด หากใจเรามั่นคง
ยอ มไมมอี ะไรทีจ่ ะมาปลดปลงใหเราหลงทาง...หลงทําผิด หลงคิดชั่ว หลงมัวอบายมุข หลงสนุกเปลา
ประโยชน หลงโทษตัวเอง หลงขมเหงคนอนื่ ฯลฯ ไดอยางแนนอน เพราะหากเรามีธรรมประจําใจ”

หลายทา นไดขอคดิ การดาํ เนินชวี ติ ในปท่ผี า นๆ มา เก็บเกยี่ วแตสง่ิ ดีๆ ในแตล ะปที่ผานไป ไมใส
ใจกับอะไร ๆ ทีท่ าํ ใหรกสมอง ถือวาทานเปนคนโชคดี มองโลกในแงดี มีทัศนคติในทางบวก แสดงวา
ทานมีธรรมะอยูในใจ มองอะไร ๆ เปนธรรมดา มีลาภ ก็ยอมเส่ือมลาภ มียศ ก็ยอมเสื่อมยศ มีสุข
ก็ยอมมีทุกข มสี รรเสริญ ธรรมดาก็ยอมมีนนิ ทากาเล เปน เชน นต้ี ลอดไป

เชนเดิมกับมุมธรรมะท่ีจะนําสิ่งดีๆ มาฝากทานผูอาน ฉบับนี้ขอกลาวถึง วันแหงความรัก
สบื เน่ืองดวยเดือนกมุ ภาพันธเ ปน ทท่ี ราบกันดวี า “๑๔ กุมภาวนั วาเลนไทน” วันแหงความรักท่ีคนทั่ว
โลกใหความสําคัญ โดยเฉพาะอยางย่ิงกลุมวัยรุน วัยรัก วัยเรียน หนุมสาว จะฮือฮากันมาก ต่ืนเตน
มากมาก เปนวันที่ตองตื่นแตเชาสําหรับใครหลาย ๆ คน (ปกติคือต่ืนสาย) แลวอาบน้ํา แตงหนาทา
ปาก แตงตัวใหสวยหลอ พรอมดอกกุหลาบในมือ แดงบาง ชมพูบาง เหลืองบาง ขาวบาง ไปมอบ
ใหกับคนรัก หรอื คนท่ีกําลงั ตกหลมุ รัก หลงั จากมอบแลว รสู กึ วา มีความสุข อมยิ้มหนา บานปานกระดง

ทั้งคนมอบและคนรับ ดอกกุหลาบจึงถือเปนสื่อแทนความรักท่ีมีใหตอกัน วันท่ี ๑๔ กุมภา
จงึ เปนวันที่หลายคนต้งั หนา ตง้ั ตารอ ตัง้ ตัวรอ นบั วันรอกนั เลยทีเดยี ว ลองคิดดวู า สําคัญขนาดไหน

แต “วันแหงความรัก” ท่ีจะนํามากลาวในฉบับน้ี เปนวันแหงความรักในพระพุทธศาสนา
พอกลาวแบบนี้ หลายคนชักจะเกดิ ความสงสยั

มีดวยหรอ? ไมเคยไดยนิ ?

คําตอบคือ..มีครับ มแี นนอน

นอยคนที่จะรูวาวันแหงความรักในพระพุทธศาสนา คือ วันมาฆบูชา หลายคนคง วาว..ปกติ
เคยรูมาแตวา

- เปน วนั สําคญั ทางพระพุทธศาสนา...ตองทาํ บุญตกั บาตร ไปวดั ฟงธรรม ทาํ ภาวนา

- เปน วนั ท่ีพระพุทธเจา ทรงแสดงโอวาทปาติโมกข “ใหละช่วั ทําดี ทาํ ใจใหบ ริสทุ ธิ”์

- เปนวันที่เกิดเหตุการณอัศจรรย มีการประชุมกันดวยองค ๔ ท่ีเรียกวา จาตุรงคสันนิบาต
ประกอบดวย

๑. วันนั้นเปน วันเพญ็ เดอื นสาม (ขึ้น ๑๕ ค่ํา เดอื น ๓)

๒. เปนวนั ทีพ่ ระสงฆ ๑,๒๕๐ รูป มารวมตวั โดยมไิ ดน ดั กนั ไวลว งหนา

๓. พระสงฆท งั้ นน้ั ลว นเปนพระอรหนั ตผูไ ดอ ภญิ ญา ๖

๔. และเปน พระอรหนั ตทพ่ี ระพุทธเจาทรงบวชใหด ว ยพระองคเ อง

แลว...ไมเ ห็นมตี รงไหนกลาวถึง หรือเกี่ยวของอะไรกับความรักเลย เออ..ก็ใช ในท่ีกลาวมาไม
ไมมีตัวอกั ษรใดปรากฏคาํ วา รกั หรอื วนั แหงความรัก เลยสกั นิด

มาดูกนั เลยวา วันมาฆบชู า เปนวนั แหง ความรักไดอยา งไร

กอ นท่ีจะกลา วถงึ วนั แหง ความรักในพระพุทธศาสนาเนน ๆ เพอ่ื ไมใ หทานผอู านลืมสาระสําคัญ
ของวนั สําคัญเชนนี้ จะขอทาวความถึงประวัติโดยยอ ๆ

“วันนัน้ เปนวนั มาฆบูชา วนั เพ็ญข้ึน ๑๕ ค่ํา เดือน ๓ พระพุทธเจาแสดงโอวาทปาติโมกข เปน
ครัง้ แรกหลงั จากตรัสรูมาแลวเปน เวลา ๙ เดอื น แกพ ระภิกษุจํานวน ๑,๒๕๐ รูป ท่ีเวฬุวันวิหารในกรุง
ราชคฤห โดยมิไดนัดหมาย โดยพระภิกษุสงฆเหลาน้ีลวนเปนผูที่ไดรับการอุปสมบทโดยตรงจาก
พระพทุ ธเจา และบรรลุพระอรหนั ตแ ลว ทกุ ๆ องค”

“โอวาทปาติโมกข" ซ่ึงเปนหลักคําสอนสําคัญอันเปนหัวใจของพระพุทธศาสนา หลักธรรม
ประกอบดว ย หลักการ ๓ อุดมการณ ๔ และวธิ ีการ ๖ ตามท่เี รา ๆ ทา น ๆ เคยไดย ินไดฟ ง มา

หลกั การ ๓ ไดแก
๑. การไมทําบาปท้งั ปวง คือ การลด ละ เลกิ ทาํ บาปทั้งปวง
๒. การทาํ กศุ ลใหถึงพรอ ม คือ การทําความดที กุ อยางตามกุศลกรรมบถ ๑๐
๓. การทําจิตใจใหผองใส คือ ทําจิตใจใหบริสุทธ์ิ หลุดจากนิวรณท่ีคอยขัดขวางจิตใจไมให
เขา ถงึ ความสงบ
สรุปใจความสําคญั ไดว า "ละเวนความชั่ว ทําความดี ทาํ จิตใจใหบ ริสทุ ธ์ิ" นน่ั เอง
อุดมการณ ๔ ไดแก

๑. ความอดทน อดกล้ัน คอื ไมทําบาปทั้งกาย วาจา ใจ
๒. ความไมเ บยี ดเบยี น คอื งดเวน จากการทําราย หรือเบียดเบยี นผอู ่ืน
๓. ความสงบ ไดแ ก การปฏิบัตติ นใหสงบ ทง้ั ทางกาย วาจา ใจ
๔. นพิ พาน ไดแก การดับทกุ ข ซึ่งเปน เปาหมายสงู สดุ ในพระพุทธศาสนา
วธิ ีการ ๖ ไดแ ก
๑. ไมว า รา ย คือ ไมกลาวใหราย โจมตใี คร
๒. ไมทําราย คือ การไมเบยี ดเบียนผอู ่นื
๓. สํารวมในปาฏิโมกข คือ เคารพ ระเบียบวินัย กฎกติกา รวมทั้งขนบธรรมเนียม
ประเพณีอนั ดงี ามของสงั คม
๔. รูจักประมาณ คอื รจู กั ความพอดีในการบรโิ ภค รวมทง้ั การใชส อยส่งิ ตาง ๆ
๕. อยูใ นสถานทสี่ งดั คือ อยูใ นสถานทท่ี ี่มีส่ิงแวดลอมทเ่ี หมาะสม
๖. ฝกหดั จติ ใจใหส งบ คอื การฝกหดั ชาํ ระจิตใจใหส งบ มีประสิทธิภาพท่ดี ี

วนั มาฆบูชา เปน วนั แหง ความรกั ในทางพระพุทธศาสนา เน่อื งมาจากหลกั ธรรม “โอวาทปาฏิโมกข”
ทีท่ รงแสดงในวันนัน้ เปนส่ิงท่แี สดงถึงความรัก อนั เปนความรักทปี่ ระกอบดวยเมตตาธรรม
ปรารถนาดตี อ กนั เวน จากทุจริต

หลกั การทว่ี า ดว ยความรัก ประกอบไปดวย...

สพั พะปาปสสะ อะกะระณัง การไมทาํ บาปท้งั ปวง (ละชั่ว) ทรงสอนใหร จู ักรกั เพ่อื นรว มโลก

กุสะลสั สปู ะสัมปะทา การยงั กุศลใหถ ึงพรอ ม (ทําด)ี ทรงสอนใหร ูจกั รกั เพื่อนรว มโลกและรกั ตนเอง

สะจติ ตะปะริโยทะปะนงั การชําระจติ ใหขาวรอบ (ทําใจใหบรสิ ทุ ธ)์ิ ทรงสอนใหร จู ักรกั ตนเอง

จากหลกั ธรรมทที่ รงแสดงไวน้ีเปนเคร่ืองชี้ชัดวา พระองคทรงเนนยํ้าเรื่องความรัก โดยเฉพาะ
ความรักทปี่ ระกอบดว ยเมตตาธรรม ไมวา จะเปน การรักสัตว รักเพื่อนมนุษย รวมท้ังการรักตนเอง
ก็ทรงสอนใหรูจักรักดวยเมตตาธรรม โดยเวนจากทุจริต ไมวาจะเปนการทําราย ขมเหง รังแก
เบียดเบียน รวมท้ังการกลาวรายดวย ใหเวนเสียใหได หรือกําจัดออกไปจากใจใหได จึงกลาวไดวา
วนั มาฆบูชา เปนวันแหงความรักในทางพระพุทธศาสนาอยา งแทจรงิ

เมือ่ ทราบเชน นแี้ ลว ขอฝากวา วันมาฆบูชา ตรงกับวันศุกรที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๖๔ ในโอกาส
วันมาฆบูชาน้ี จึงขอเชิญชวนทานผูอานพุทธศาสนิกชนกําลังพล ไดใชวันนี้ เปน “วันแหงความรัก”
ดวยการ “ตามรอยพระพุทธองค” มอบความรัก ความเมตตาตอตนเอง ครอบครัว คนรอบขาง และ
เพอื่ นรวมโลกท้ังหลาย โดยการประพฤติปฏิบตั ติ ามหลกั ธรรมคาํ ส่ังสอนของพระพุทธเจา ไมวาจะเปน
การคดิ ดี พูดดี ทาํ ดี ไมค ดิ รายทําลายผอู ่ืนทงั้ กาย วาจา และใจ เพยี งเทา นี้ สังคมทกุ แหงก็จะเกิดความ
สงบสขุ และโลกเราก็จะบานสะพร่งั ดว ยความรักสขี าว ทส่ี ะอาดบรสิ ุทธ์ิและปลอดพิษภัย

สุดทายทายสุด อยาลืม...เขาวัด ทําบุญ ฟงธรรม ทําภาวนา รักษาศีล และเวียนเทียนนอม
รําลึกบูชาพระรตั นตรัย แตดว ยสถานการณโรคระบาดเชนนี้ การเวียนเทียนออนไลนก็เปนชองทางทํา
ดไี ดเชนกนั สาธ.ุ .

..วันมาฆ ปณุ ณมี ดถิ กี าล
ทรงประทาน หลักธรรม นําวิถี
ปาฏโิ มกข สามอยาง แนวทางดี
หลักชีวี งดงาม ตามครรลอง
..ละความชวั่ ประพฤตดิ ี ราศใี ส
ทําจติ ใจ ใสสะอาด ปราศมัวหมอง
ยึดพระธรรม นําสใู จ หมั่นไตรตรอง
เดนิ ตามรอ ง รอยบาท พระศาสดา