KREYOLOFONI#50.pub

LANE IV, NIMEWO 050 SEPTANM 2021 CHAK MWA

KREYOLOFONI

NOU PA KA BATI YON FRANKOFONI SOLID SAN YON FONDASYON KREYOLOFONI KI PI SOLID

ANDEDAN
Kotidyen Ameriken KREYOLOFONI
Balèn p4

editoryalize Lanmò Kase Vant p9

Refleksyon Loufok
p11

TAP TAP
MULTI-
SERVICES

SAINT-
MICHEL
BOTANIKA

PLANET
FM

100. FM
STEREYO

Pa Bliye

Jovenel Moise Ka Pèsonn pa ka rep-
wodwi atik jounal sa
a san otorizasyon
redaksyon an

Lye A Trafik Dwòg Redaksyon an pap
publiye atik san non
san adrès

Sponsorisé par

SE LANG AK LIV YO TOUJOU UTILIZE KOM ZOUTI POU KOLONIZASYON AN 2

KREYOLOFONI

Fonde 12 avril 2017 par
Pierre Richard Osias & Francisque Jean-Charles

Propriyetè : KREYOLOFONI
Depo Legal : ISBN

PDG : Pierr e Richar d Osias
Sekretè Ekzekutif : Fr ancisque “Riko” Jean-Charles

Administratè :
Relasyon Publik :

Trezorye :
Redaksion :
Publisite :
Rubrik Spò :
Rubrik Kultu : Dieunou Maur ice
Fotografi : Wilgens Devilas
Grafis : Ebens Pier re
Teknisyen-Enprimè :

Mesaje :
Distribusyon : Lenglesou Botanika & DAL Papéterie

59, ru Sténio Vincent, Podepè, Hayti
E-mail : [email protected]

Telefòn : (509) 3848/5890

Email :[email protected]
Website : www.lenovateur.webnode.com

KONBIT NORD-OUEST
POUR UNE NOUVELLE

HAYTI (KNONH)

Parti Politique Régional & Moderne

Faites-vous membre pour le désenclavement
et le dévéloppement du Nord-Ouest.
Appelez aux # 36 53 65 84 
38 48 58 90

Edite ak Enprime pa
KREYOLOFONI
38 48 58 90

Gen yon sèl Dye e chak pèp reprezante l ak nome l selon kultu yo ak lang yo...

KREYOL SE MANMAN ISTWA NOU, IDANTITE NOU, DWA NOU AK DEVLOPMAN NOU3

EDITORYAL LA

Kotidyen ameriken editorialize lanmò prezidan Jovenel Moise ka lye a trafik dwòg
Otorite amerikèn yo ap ekzamine si lanmò prezidan Jovenel Moise pa ta lye a trafik dwòg.

Chèf sekirite kay prezidan an Dimitri Herard enplike nan trafik dwòg depwi 2015 kote mesye a ta
vòlè e pote ale dwòg ak ewoyin nan yon batiman kolonbyen ki rele Manzanares. Drug Enforce-
ment Agency (DEA) ta louvri yon ankèt sou mesye Herard ki ponkò janm abouti.

Zafè dwòg an Ayiti kòmanse andedan enstitisyon FADH lè diktatè Jean Claude Duvalier
pa jwenn fasilman lajan pou jere konpòtman gouman Wo grade lame yo e kontinye ofri yo privilèj.
Konsa, FADH rantre nan kontrebann poul fini nan trafik dwòg. Ayiti antere.

Pi fò Wo grade FADH yo fòme andedan lakou militè amerikèn, Etazini timounize yo, se
espyon l e l dirije Ayiti atravè FADH. Konsa, « Gran Satan an » okouran e pafwa menm enplike
nan tout aktivite FADH ap mennen andedan Ayiti ki vin yon teritwa transnasyonal. Depwi loki-
pasyon amerikèn nan lane 1915, Etazini kraze Lame Endijèn, enpoze yon pwotektora an 1916 e
elabore yon konstitisyon e fè asepte l pa yon referandòm an 1918, se Washington ki dirije Ayiti pa
Ayitien entèpoze (Lame, Oligak e politisyen apatrid).

Zafè dwòg la, nap site otè Nicolas Jallot e Laurent Lesage nan liv yo « Dix ans d’histoire
secrète », revele « Ant 1986-1994, trafik dwòg la masivman enplante sou teritwa ayityen an, kote l
vin yon veritab plak tounant pou rejyon an. Ayiti se yon depo pou trafikan k soti an Kolonbi, an-
van yo apwovisyone tout Lamerik Dinò. Majorite yerachi lame a plonje nan trafik la ». Dwòg pote
riches pou anpil moun andedan tout sektè e blanchiman an fèt nan imobilye ak komès.

New York Times revele tou « Ayiti se kote dwòg tranzite Ozetazini e responsab ameriken
tankou Nasyon zini afime politisyen, òm dafè e otorite lapolis abize pouvwa pou fè komès dwòg la
pwospere ». Lajan pa sal. Anpil lajan tranzite Ozetazini.

DEA extrade anpil trafikan dwòg tankou Joseph L. Mathieu/Mathieu Lissaner (2021) Guy
Philippe (2017), prezidan asanble Nasyonal Fourel Celestin (2009) e yon bann lòt. An 2003-04,
Ayiti te pote non eta nako tèlman komès dwòg la te florisan. Jacques Kétan te ekstrade tou.

Poukisa prezidan Jovenel Moise, Sekretè deta ameriken Mike Pompeo timounize e ki
ekzekite tèt bese tout lòd li yo pat janm fè prezidan an likide mesye Dimitri Herard ki sou ankèt pa
DEA sou zafè dwòg. Petèt prezidan Moise ta vivan jodia. Poukisa ankèt sa a paka abouti?

Prezidan ayitien an asasine pa mèsenè nasyonal e entènasyonal. New York Times, yon
kotidyen liberal, pwòch demokrat yo ki opouvwa, vle fè nou kwè lanmò prezidan Moise ta lye a
dwòg. Etazini mechan anpil men nou pa sezi. Dirijan nou yo soufri blankofili e blankomani.

Doktè Jean Fils-Aimé gen rezon lè l mande « dirijan ayitien yo pou pa janm kwè sou lapwi
peyi oksidantal yo pou kenbe yo opouvwa ». Osito bagay yo gaye nan men yo, Loksidan ap aban-
done nou. Yo fèl Afghanistan kote prezidan yo te mete vole gagè e Ayiti, yo bay aval ou fèmen je
yo sou asasina prezidan Jovenel Moise la-a.

Se yon kalòt marasa Etazini bay pèp Ayityen, malgre plizyè lòt ipotèz tankou etabli re-
lasyon diplomatik ak Federasyon Larisi, koupe kontra oligak yo, bay Laurent S. Lamothe dechaj
pou l kandida pou prezidan, pou sèvis ransèyman ameriken deklare lanmo a ka lye a trafik dwòg.
Depi kilè trafik dwòg pat nan enterè ameriken.

Nou sonje Irangate/Contragate kote Etazini nan lane 1980 yo. Yo vann lènmi jire l, Iran,
zam pou finanse lagè kont yon lòt peyi ènmi, Nicaragua, ki peye ak lajan dwòg. Si Etazini pa en-
plike nan ak teyoris sa a sou Ayiti, poukisa Direktè Lapolis nan peyi Kolonbi Jorge Valdas avwe
« militè Kolonbyen yo te gen misyon arete prezidan an, remèt li a DEA ». Pou fè kisa?

Ankèt amerikèn an pral konfime efektivman vèsyon New York Times lan, dosye a ap fè-
men, prezidan Jovenel Moise mouri deja, li mouri nèt. « Wa-a mouri viv wa-a ». Pèp aytien annou
mande « Interpol » pou kondwi ankèt la-a pou Ayiti. Editoryal#50, Septanm 2021
“Anpil moun an amerik m kwè gen yon vizyon negatif ak ewone sou vodou sakre a” D. MacKay

E PARAN KI PALE KREYOL SELMAN YO KI LANG POU YO PALE AK TIMOUN YO 4

*Balèn*

Monaxe Brutus gay.
Lèw se Ayisyen ou sipoze konn enpòtans yon balèn
paske yon vodouyizan pa k viv san li. Balèn pèmèt *Signification kouleur balèn*
ou gen limyè nan kay ki fènwa, pèmèt ou wè sa *Balèn blan* r epr ezante pir te, senser ite ak ve-
bon je lan pa k wè, li fèw wèl ak anpil lòt bagay rite
ankò. *balèn bleu pâle* yo itilize li pou fè bizinès w
mache epi li anpeche yo krazel
*Sa yon balèn ye mistikman* *Balèn bleu roi*
Yon balèn reprezante kat fòs kosmik yo, lèw pran Itilize li lèw nan pwosè pou k genyen jijman
kò balèn lan ki reprezante la *Balèn noir*
Yo itilize pou chase moun kap
matyè, lèw limen li ak flame fèw mal
lap bay lan ki reprezante dife
ak lè, lè balèn kòmanse boule Yo itilize li pou kominike ak
mò, ou ka itilize l tou pou'w
gen yon grès lap bay ki re- fè banisman de yon enèji,
prezante dlo.
move abitid ou defo, ou ka
bloke move atak tou elatriye...
*Kisa balèn reprezante pou yon *Balèn rose*
vodouvi*
Lè yon vodouyizan bezwen Itilize pou rezoud pwoblèm
(amoureux/amoureuse)
kominike ak mond vizib ou *Balènn Orange*
envizib (monde cosmique) lan.
Sa je tout moun pa ka wè an, Itilize li pou atire chans pou
ou menm, tout saw manyen
yo itilize yon balèn (chandèl). ap atire fòtin pou wou
Pou yon vodouvi balèn lan re-
prezante intèmedyè ant de *Balèn violet*
Pou rezoud pwoblèm sante, ou k itilize pou
mond yo (vizib e envizib) ekzòsism e pirifikasyon

*Enpòtans balèn blan?* *N.B* gen plizyè koulè balèn mwen bay la ou k fè
Se li ki reprezante balèn inivèsèl nan vodou, se li ki lot bagay ak li.
pi enpòtan e se li pou limen, se li ki san danje, tout Lew pa gen experyans pa itilize koulè nwa ak
sa wap fè ou k itilize li memm si gen lòt koulè ki pi wouj paske li danjere anpil e pa bliye gen plizyè
efikas selon sa wap fè an menm li pa janm pa pre- lòt bagay ou pa k fè ak yon koulè yon balèn men
zan nan lavi yon vodouyizan, men sa pa anpeche yo toujou di se konnen ki fè.
nou ka itilize yon bouji blan poun fè yon move ba- Phenix ayiti se yon lekòl

Radyo PLANET FM - 100.7 FM Stereyo SE SA NET

Nesesite Yon Près Sitwayèn Pou Yon
Nouvel Hayti

PDG Ralph Moreau
Tel : 3154-0909/4250-4949

Captez la radio en ligne : www. radiopla-
[email protected]

MITOLOJI a konstitwe yon baz esansyèl nan expresyon entèlijans imèn nan. Li inepwizab...

LOM GEN YON NANM DIVINN...CHAK PÈP TOU GEN YON NANM KOLEKTIV... 5

Non 21 Nanchon Lwa Yo/
Vèvè siyati lwa se yon mouvman

Non 21 Nanchon Lwa Yo tache n nan senkretis katoliko vodou a kote nou ap
Anpil moun kap fè vodou, yo tou prèt pou pale de abitye vodouyizan an pi plis ak vèvè lwa yo konsa
21 nasyon, san pou otan pafwa men-m non yonn li va rive detache li de imaj sen katolik yo ki pa
nan yo, yo pa konnen. gen anyen pou wè ak vodou vreman
Ebyen me non 21 nanchon lwa yo: Vèvè siyati lwa se yon mouvman pou fè w vin pi
1.- Kongo pwòch lwa w yo, pou w viv avè l nan chanm ou ak
2.- Kaplarou, yo plis konsakre ak bitatyon. yon tablo vèvè ki sakre nan non lwa ou dedye l la
3.- Ibo Vèvè siyati lwa se bwè oubyen depoze kafe sou tab
4.- Amine ( grann klèmezin
jwenn li la ).
5.- Mondongue.
6.- Salengro.
7.- Zandor.
8.- Mayi.
9.- Nago.
10.- Petro.
11.- Rada.
12.- Mandingue
13.- Dambara.
14.- Haousa, se nom yon
ansyen pèp afriken, se pa
vòlè mo sa-a vle di vrèman.
15.- Boumba.
16.- Banda.
17.- Kita.
18.- Bizango.
19.- Sinika, yo sòti nan peyi
senegal.
20.- Dahomey, yo sòti alada
Dahomey.
21.- Kanga.
Maxis Bon Ougan +509
44280068

*****************
Vèvè siyati lwa se yon

mouvman

Frady Kongo
Yon mouvman pou kontinye travay zansèt nou yo lwa w nan yon tas vèvè, li se manje oubyen fè
ki se saka pou n retire tout kras lesklavaj nan kòlèt ofrann nan yon bèl asyèt vèvè pou etabli koneksy-
nou, on w pi byen ak lwa yo
Lide Vèvè siyati lwa a sòti nan pawòl Boukman Vèvè siyati lwa se yon mouvman pou reoryante
nan bwa kay Inan kote li te di pou nou chire pòtrè nou sou chimen spirityalite zansèt nou yo
dye blan yo, pou mwen se te premye travay e Fwaye mouvman sa a ki se Kay Atibon ki la pou
devwa zansèt yo te ba nou ki se dekolonizasyon pwodui zèv atistik yo tankou tablo, asyèt, tas ak
spirityèl kafetyè, gode, asyèt emaye ak vèvè sou yo
Vèvè siyati lwa pa yon biznis objè dekoratif vodou Pou ede w kite lwa yo siyen nan lavi w.
sèlman li ale pi lwen ke sa, se yon fason pou de-

IFA se yon DEYÈS kreyativite a ak teknoloji a...Li pwize RESOUS li yo nan MITOLOJI...

KULTU YON PÈP C LEXPRESYON NANM PÈP LA E LANG LAN C ZAM PRENSIPAL LA 6

“LÈ IYORAN OPOUVWA, KONESANS VINN YON DELI”

Un jardin d’enfants où l’on se fait tout petit avec

RELE MET CLAVAROCHE ROCK, DIREKTÈ JENERAL LA Nan 3765-5531

Priyè Gran Lakou Vodou Dayiti

Bondye ki manifeste Bondye gròt yo
Sou tout fòm Bondye zansèt nou yo
Bondye ki manifeste Bondye kite kase chèn lesklavaj
Nan dlo a
Nan lè a Bondye François
Nan tè a Makandal
Nan dife a Bondye Dutty Bouk-
Anime nou ak enèji lwa man
yo Bondye papa Dessa-
Pou nou soude ak kilti tè lines
sa Bondye Toussaint
Tè sa kise tè sakre Louverture
Tè Tayino yo Bondye Capois La-
Tè zansèt nou yo mort
Bondye vodou a Bondye ki vle nou lib
Bondye kise gro Bondye Bondye ki kase chèn
a nan pye
Bondye ki rele Oloroum Chèn nan sèvo chèn
nan nan tèt
Bondye ki pa koube de- Anime nou ak enèji
van Bondye pèpè loksi- gro lwa yo
dan fabrike Pou nou toujou
Nou menm pitit Lafrik mache lib nan chimen
Pitit tè Dayiti limyè relijyon vodou
Pitit tout lwa yo ki mani- a
feste Bondye lavi a Bon-
Nan dlo a nan tè a nan dife a nan lè a dye ki prezan nan tout sa ki egziste ban nou kou-
Nap mandew fòs raj
Fòs pou nou goumen Kouraj pou nou fè drapo vodou a flote
Kont tout moun ki vle Devan je tout kolon blan ak kolon nwa.
Nou adoré pòtre Bondye etranje Pierre Réginald Riché,Ati Danje Bon Houn-
Bondye pye bwa yo gan.
Bondye sous dlo yo
Bondye pye mapou ak basen Danti yo

Idantite yon NÈG se konstriksyon sosyal li...Eske w konn tèt ou ? Eske w konnen kote w prale ?

...KULTU C MOD LAVI A... SPIRITWALITE C MOD LAVI A...SPIRITWALITE C KULTU... 7

RIBRIK : Spiritwalite

31 dawou : Selebre Larèn Èzili Freda

Sheila Mary Jodia, gen moun ki di, kòm nou pa nan esklavaj
A tout moun ki kenbe tradisyon zansèt yo, e ki sele- ankò, poukisa nou oblije kontinye ap fete fèt sa
bre Larèn Èzili Freda nan yon fason espesyal nan yo nan menm jou ke katolik yo ap fete a. Sa
jou 30 dawout la, map di nou bòn fèt! moun yo di a fè sans, e chak moun dwe suiv lide
Mwen konnen gen anpil vodourizan ki pa fete fèt sa ou. Si lide ou di ou pa fete fèt, pa fete fèt. Chak
yo ankò, e leu ou konnen orijin fèt sa yo, ou ka kon- moun dwe viv an amoni ak konsyans li.
pran yo. Men opinyon pa mwen diferan. E mwen Mwen menm, mwen kwè ke kòm zansèt nou yo
pral bay kèk nan rezon ki fé mwen chwazi kenbe fèt te gentan kreye tradisyon, li toujou gen pouvwa, a
sa yo. koz pouvwa mistik ke yo te genyen. E pou mwen,
Se vre ke se nan lesklavaj ke se yon plezi pou mwen
fèt sa yo soti. Yon nan fason komemore yo nan fason
pou kolon yo te demounize sa a, non sèlman pandan
zansèt nou yo, se te kroke map selebre menm jan ak
nan gòj yo relijion kretyen yo, men tou, paske kounia
an pandan ke yo tap maltrete mwen ka di ak tout fyète
yo, bat yo, fè kadejak sou “map selebre “Èzili Fre-
yo. Plis tan pou esklav kap da”, San mwen pa bezoin
travay nan jaden te viv se te kache dèyè ankèn sen.
3 zan. Yo te kòn dòmi pou 3 Epi tou, mwen pap kite
zè de tan, ou menm pi piti angnen pou moun. Katolik
menm. Yo pa te gen dwa pa kreye angnen, tou sa
repoze menm lè yo te malad. yap fè, se sou ansyen
Sèl jan pou yo te ka repoze, spirityalite zansèt nou yo
se te fè sanblan ke yap fè, ou asiste lanmès. Kolon ke yo kopye e defòme. Menm istwa jezi yo a, se
yo pa te gen pwòblem fè yo viv lanfè sou latè, e pou sou istwa legip ak anpil lòt spirityalite ke yo
bàt dèyè yo pou fè yo dòmi, yo te esaye vann yo kopye li. Dònk mwen pap kite ankèn fèt atè
ilizion ke yo mèt reziye yo soufri, kite kolon an mat- menm pou ankèn kopyadò. Granparan mwen yo
irize yo jan yo vle, “nan soumisyon”, pou yo ka al te selebre nan jou sa a, Grann mwen te selebre
viv nan paradi lè yo mouri. Chalmas OOO! Ala kote nan jou sa a, Mwen menm map selebre nan jou sa
gen koze papa! a. E Lwa nan tèt mwen kontan.
Antouka kòm moun entelijan, yo te kòn pran pòz yo Dònk yon fwa ankò, tout mounn ki ap selebre
kònvèti nan katolik vre, chak semèn yo lanmès, men Èzili Freda, Larèn Lanmou ak Pwosperite a, bòn
dèyè chak foto sèn yo, yo mete yon Lwa. Dònk lè fèt.
kolon an panse yap priye Marie, yap fè liminasyon Si ou pa deside fete, map voye lanmou ak pwos-
pou Èzili Dantò, lè kolon an panse yap priye St Jak, perite lakay ou kan menm. Se kòlòn ki bat.
yap fè liminasyon pou Ogou, lè kolon an panse yap Èzili O, kay la mande rouze
priye St Roz, yo menm yap fè liminasyon pou Èzili Èzili O, kay la mande rouze
Freda. Etc. Se konsa tou, chak fwa kolon yo ap fete Èzili Freda kay la mande rouze
yon fèt sen, zansèt nou yo te tou pwofite fete Lwa Si nan pwen dlo rouze’l ake losyon
ke yo mete dèyè foto sen sa a. Menm si gen dlo, rouze’l ake lajan.

Bayyinah Bello
Fondation Marie Claire Heureuse Félicité Bonheur Dessalines (FF)
FONDASYON FELICITEE
(509) 22 48 22 38; 29 40 08 69
sitweb: fondasyonfelicitee.com
Konnen kimoun Zansèt ou yo te ye, pouka konn valè pwòp tèt ou. Konnen sa k te pase pouka konnen sa w
ka fè pi douvan. Konnen ki moun ou ye pouka renmen tèt ou.
Mwen chwazi swiv tras Zansèt mwen yo pou tout letènite!!!

Daprè lejand YORUBA, IFA se ta kote divinite kreyatris ODUDUWA ta komanse lemond...

“PA GEN PÈP KI KA DEVLOPE SAN SPIRITWALITE ANSETRAL LI” J. ZUMA 8

RIBRIK : Sa zòt panse...

Religion pote ba'ou men li pa vlew fè re-
chèch…/Yon gwo kout chapo ak tout moun
ki mobilize pou ede viktim tranbleman tèa/

Fyète gran majorite haitien

Religion pote ba'ou men li pa vlew fè re-
chèch.... Fyète gran majorite haitien.
Spiritualite fèw dekouvri pou fè plis rechèch pou Leramy Peterson
konpran dimansyon kreyatè a... E konsyan de inivè a Fyète anpil nan nou se lè nou vwayaje fè bèl foto
e respekte tout saki abite nan li. montre kijan lòt peyi bèl, poutan anpil nan nou
Se sèl spiritualite ki reyini moun san diskrimi- fache lè J-perry te di haiti pal la diferan
nasyon... Nan spiritualite nou resevwa tout moun kit Fyète nou se lè nou achte yon bèl tênis, fo bouda,
ou kretyen ou musulman etc... fo cheve, bèl bouk sentiron , rad ak bagay Lakay
Spiritualite aprann moun renmen moun e konprann nou pa fabrike pou nou ka fè dyòlè.
moun e goumen pou moun Fyète anpil nan nou se
wè nou ap viv pibyen
se sa ke mèt (yéshua) pase yon lòt haitien
ETC...te konn ap fè...
Dayál l'avatar de l'ère du parèy nou, se lè nou
pwosede yon bagay
verseau. yon lòt moun pa-

Yon gwo kout chapo genyenl
Anpil nan nou fyè de
ak tout moun ki mobi- indepandans papa
lize pou ede viktim Dessaline ba nou, men
tranbleman tèa nou onore jezi papa
nou ki nan syèl
Mw ap profite okazyon an Anpil nan nou fyè de
poum raple nou se pa sèl- tout sa nou pa ye e nou
man nan katastròf nou ka ta renmen ye, anpil
rete solidè, Haiti se youn nan nou pa aprann fyè
nan peyi ki plis bezwen de tèt nou
solidarite nan Amerik la, Nòmalman fyète yon
pandan nou fokis sou moun pa sipoze nan sa
viktim tranbleman tèa, gen li pwosede,yon moun
moun ki patka manje ni sipoze fyè de tèt ou
gen dlo pwotab depi avan paske ou travay ou
sa, e se pa sèlman nan sid reyisi, se pa yon gras
ak lòt kote ki viktim yo, se si nou pa chanje man-
nan tout peyia. talite nou , nou pap
Si tout fwa ou ta bezwen janm bouke plenyen, exanp lan klè devan zyem
pataje nan ti sa ou genyen an, si ou pajwenn posibi- nan tout peyi nou pase nou pajanm bay bon re-
lite pou potel oubyen voyel , mw sur ou ka ede yon zilta, se kèk grenn nan nou ki gen ti limyè ak bon
lòt moun nan antouraj ou avèl ki vrèman nan konprann ki ap goumen kont medyokrite, malgre
nesesite, paske an jeneral nou tout haitien viktim de sa vye imaj anpil nan nou ap afiche reflete sou yo
sosyete a politikman ,sosyalman ect , menm lè nou kit haiti ou lòt bò dlo
pap viv Haiti nou se viktim. Nou fòse moun ki gen sèvo aji an medyokrite pou
Gen moun ki pa manifeste ankò se paske yo pèdi likes ak views (J'aime visualisation) paske se sa
fòs, nou ka solidè soti nan yon ponyen sèl yon moso ki pabon nou plis sipòte.
pen, yon moso Magi.

Si w NÈG e w deklare w mizilman ou kretyen sa ta vle di ou gen yon gwo pwoblèm memwa...

NÈG LA PA KONNEN ZANSÈT LI YO C PREMYE GID NAN VWA SIVILIZASYON 9

Saint-Michel

BOTANIKA

30, Ru Defile,
PòdePè, Ayiti
Telefòn: 3848 5890
Francisque Jean-Charles

RIBRIK : Di saw vle...

Remèd Fèy Lakay: KASE VANT...

Men kòmanw ka kase vant ou pandan 7 jou e pou fwadi, ajoute siwo myèl la epi bwasel.
kow toujou rete djanm. - Avètisman! Pa janm ajoute siwo myèl la pandan
-Anpil moun toujou ap chèche rejim oswa altènativ dlo a toujou bouyi, li ka pèdi tout pwopriyete li yo.
pou yo pèdi pwa byen vit ... Men, li difisil pou - Kijan pouw bwèl? Wap bwè mwatye ladanl an-
jwenn yon rejim alimantè ki efikas a 100 % pouki van ou ale nan kabann epi konsève rès la pou de-
fèw nòmal ak tèt ou. men maten avan ou
Lèw gen yon pwa ki pran manje maten
estab, li se sinonim an.
bòn sante. Asirew kew poko
Ebyen siw vle pèdi manje pouw bwèl
pwa fasil, natirèlman nan maten paske
epi san okenn rejim resèt la gen plis efè
alimantè drakonyèn, sou yon lestomak
jodia nou pote pou vid.
ou yon *resèt efikas* - Rezilta!
e senp pouw di Ou pral wè rezilta
orevwa ak grès yo ki yo nan 7 jou pou pi
anpile nan kote ki pi piti. Kanèl se yon
sansib nan kòw. Pre- epis ki gen anpil
pare melanj sa a enpotans dpi nan tan
touswit epi boule lontan pou pwo-
kalori pandan w ap dòmi oswa li yon liv. priyete medsin li yo. Li ede boule grès ak kalori
- Engredyan ak preparasyon: paske konsomasyon li yo ede pi vit metabolis la.
2 ti kiyè siwo myèl Li se yon molekil ki gen konpozisyon chimik ki
1 ti kiyè poud kannèl pwodui chalè nan kòw menm lè metabolis la ap
250 ml dlo travay nan pi gwo vitès pou reponn a vag chalè sa
Wap mete dlo a bouyi pandan yon titan aprèsa vide yo epi retounen nan tanperati nòmal nan kò a. Pan-
l sou kannèl la epi bwasel, aprèsa depozel yon kote dan ke kò ou ap fè sa a, li tou debarasew de anpil
jistan preparasyon an refwadi. grès epi boule kalori.
Aprè premye etap la nan resèt la konplètman re- Siw pajwenn rezilta nap tann manda nan menw.

Pa gen yon AFRIKEN ki pou ap chache AFRIKANITE l paske AFRIK ap viv nan wou...

KOMAN ESKLAV LA AK MÈT LI KAPAB ADORE MENM DYE TANDE PRIYÈ TOU DE 10

JENERASYON NOUVEL AYITI

KLINIK
Dr. Jean Robert
LALLEMAND

Klinik Sa-a Pran Swen
Tout moun nèt...

Ri Kotplaj # 1
Nan Grigri...
Tel : 3394-2098

GRAN LAKOU VODOU DAYITI
Pran plum ou make sa mw pral di la

Leramy Peterson Kretyen, Haitien, sèm ak frèm yo, Mw vle nou
Nou Finalman rive nan yon lòt epòk, anpil verite konnen nou lib de tout kwayans, de tout opi-
pral pran lari, anpil konsyans pral reveye, anpil nyon ,si nou rete nan yon manti se nou ki vle, si
pastè pral kòmanse nou kwè nou se
oblije bay verite, pasajè vre, nou dwe
anpil moun pral kite sèlman pwofite de
legliz. vwayaj la, viv ak
Gen anpil lòt peyi konsyans nou lib,
konsyans moun yo profite mezi nou
kòmanse reveye , yo kapab san nou pa
kòmanse boule e deranje pèsòn, sis-
fèmen plizyè legliz, pann viv pou nou fè
gen peyi ki kòmanse fanmi, zanmi , re-
fè (apostazi), gen lijyon plezi , aprann
kesyon ki pral oblije viv pou tèt nou pran
jwenn repons. konsyans de zak
Gen anpil bagay nan nou epi kanpe
tèks sa li posib pou dèyèl, lè nou prale
ou konn tande yo nou pa prale ak
deja, oubyen imajine anyen, men nou ap
yo, Anpil nan nou ki toujou rete vivan
gen yon espri pi nan memwa sa ki
(ouvè) pral kòmanse vivan yo, kisa nou
resevwa mesaj de ta renmen yo di de
(univèa), gen bagay nou pral pi fasil pou nou kon- nou.

“POLITIK MONETÈ ENDEPANDANT SE KLE SOUVERÈNTE A” EVO MORALES

Gen yon sèl Dye e chak pèp reprezante l ak nome l selon kultu yo ak lang 11

RIBRIK : Sa zòt di...

Refleksyon Loufok...

Réflexion loufoque#853 Tante anvayi Ayiti 19 fwa anvan marin ameriken kase

Endividyalis prime sou kolektif Bank Repiblik Dayti e pote ale 500.000 dola (en lingot

Kapitalis se peche mòtèl ki chita sou vòl ak asa- d’or) e finalman anvayi e okipe nou pandan 19 lane. E
sina. Loksidan konstwi richès li nan piye resous nan lòt de envazyon an 1994, 2004 pou yo pran kontwòl.

peyi tankou kontinan afriken an e Sendomeng. Etazini kreye tout kriz nan peyi a pou n pa

Afriken se yon pèp ki kwè nan pataj, solidarite, dekole. Li mete nou youn anfas lòt pou kras e sila yo ki
manje ansanm, viv ansanm. Depwi kolon lènmi an enpoze resiste yo fware yo ekonomikman. Visa. TPS. Kat Rezi-
n demokrasi lòbèy li a nou vin endividyalis, tout pou dans. Paspò ameriken. W pou Ayiti ou Etazini?
mwen, anyen pou zòt. E pou n gen lajan nou rantre nan Eleksyon pou novanm. 109 pati politik enskri. Tèt paw

vann dwòg, kidnaping, kreye gang ame, elatriye. Ayiti an- ou Ayiti?

tere. Ginen an, di yon mo pou Ayiti. Pi fò houngan
Latè tranble e gran sid ravaje. Pil dega an mate- ak bòkòdò anba grif malfini. Bagay yo konplike. Bouk-
ryèl. Prèske plis pase 2000 frè ak sè fè vòl pou peyi san man, w tande, nou pa t fè 22 dawou pou etranje.
chapo. Nou tèlman endividyalis, nou danse bal nan Nò. E RL#852, 16 dawou 2021

nan Nòdwès leta mande DD TPTC enjenyè Angelo Hora-

cius fè solidarite nan kèk materyèl, sou wè jan nou ensansib Réflexion loufoque#851
a bezwen lòt. Nou malad anpil. Moun menm joure tankou Veye anwo, veye anba

materyèl yo se pou yo, byen prive yo. « Si n bezwen gen kontwòl enbesil sa yo, fòk

M bat bravo pou DD TPTC Nòdwès la ki pa pran nou soulve yo youn kont lòt. Fòk nou fè youn pè lòt. Fòk
nan presyon pil egoyis Pòdepè yo ki voye materyèl Gran nou fè youn rayi lòt ». Pawòl ansyen prezidan ameriken
Sid bezwen yo ale. Nap tann yo tounen paske nap bezwen Franklin Delano Roosevelt ki te fè kanpay kote te fè elòj
yo pou konstriksyon twonson wout Pòdepè a rive Ansafolè li te ekri pi bèl konstitisyon peyi dayiti aprè okipasyon

a pa twò lwen. RL#853, 16 dawou 2021 amerikèn 1915-1934 la. Etazini kite peyi a men l kite

yon chire pit ant nou kap kraze peyi a.

Réflexion loufoque#852 Lame kont pèp. Makout kont lavalas. Lavalas

Taliban yo flanke Loksidan deyò kont Phtk. Phtk kont Ayiti. Oligak ap travay pou (pays

2001, Etazini sou administrasyon George W. tuteurs) yo. Klas politik tradisyonèl la fè avanse ajennda

Bush, repibliken fè konnen lemond konnen Afghanistan se blan yo. Medya yo se choul anbasad, oligak ak politi-

sanktyè pou teroris islamik, fòk yo derasine yo. M bat bra- syen apatrid. An definitif, tisi sosyal ayitien an dechire.

vo lakontantman. Kay la kraze. Etazini pa zanmi Ayiti. Blan pa renmen

Ousama bin Laden, ansyen alye loksidan nan mete Ayitien menm si gen kèk grenn ki sipòte koz nou.

fen nan « Empire du mal » ki se kominis andedan Afgha- Si nou pa sispann rayi youn lòt, opresè a ap

nistan, yon peyi ebranle pa 40 tan de gè. toujou dikte sa pou n fè e kòman pou n fè. Li enpoze yo

11 septann, kanaj andedan Washington pa taliban Premye Minis san nou. Latè a tranble, li gen tan nome

yo e bin Laden revandike, Bush II deside anvayi sa l rele yon restavèk Clinton yo pou jere èd yo. Kontribisyon

« Axe du mal » pou arete bin Laden. Barack Obama asa- tout peyi nan pote sekou lejitime PM ameriken an Ariel

sinen l. E anpil milya depanse pou expòte demokrasi oksi- Henri. Sa n di.

dantal la nan peyi afgan yo kote Taliban yo repliye. Pa ka gen rekonsilyasyon san jistis, san laverite

Donald J. Trump travay ak Taliban yo ki se pa kò men nou ka kòmanse kanpe sou ostilite ak èn nou gen

etranje men afgan tankou tout lòt. Joe Biden kòmanse retire pou youn lòt. M deteste tout mal Duvalier e tonton ma-

twoup e Taliban yo retounen an fòs e reprann desten peyi kout yo fè peyi a men m pa rayi okenn makout. M

yo. mekontan kont pil mal Aristide e lavalas yo manman

Leson Loksidan dwe aprann, yo pa expòte demo- nou Ayiti m mande jistis pou viktim yo. M move kon

krasi. Etazini vle dirije tout peyi. Men peyi yo gen istwa, kong ak tout tò Martelly e Moise fè peyi papa Dessalines

kilti e spiritwalite yo. Sak pi grav la, pa gen rezistans. Tali- lan men m vle yo jije pou krim yo. Nou pa dwe rayi frè

ban yo flanke Loksidan deyò. E tout peyi ki te andedan ak sè nou pou nou menm mande lanmò pou yo. Èn pa

Afganistan pete kouri e bay tè a blanch. dwe abite kè nou pou zòt. Peyi a se pou nou tout. Pa kite

Nou bezwen fè tankou Taliban yo an Ayiti. Kouri opresè a divize nou pou kras.

dèyè yo pou kite bouda Ayiti anpè pou l jwenn otodetèmi- Peyi nou frape pa yon seyism. Nou pa dwe

nasyon n. refize èd nan men okenn peyi. Nou di tout dirijan peyi sa

Ayiti pa yon koloni ameriken. Se yon peyi sou- yo mèsi e nou rekonesan. Veye anwo, veye anba.

vren depwi premye janvye 1804. Abago pou toufe ende- RL#851, 16 dawou 2021

pandans lan, Endemnite peye pou rekonèt endepandans lan.

SUPREMASI BLANCH LAN ALYENE NOU LI RANN NOU ETRANJE A PWÒP TÈT NOU...

PA GEN YON MALADI MENM KANSÈ KI KA EKZISTE NAN YON ANVIRONMAN ALKALEN 12

« Menm Lekòl la, ak menm deviz la pou
Bondye ak pou lumanite »

Lekòl Étienne Saintil, yon lekòl ak anpil referans
Kontakte Jean-Claude & Claudine Thervil au # 3725-3929

« Desizyon m poum detwi otorite an Ayiti yo, se pat
pou konsiderasyon komès ak lajan, men se pluto
akoz nesesite poum bloke pou tout tan mach nwa yo

nan mond lan »
—Napoléon Bonaparte
*********************
*********************
Deklarasyon Papa nachon an Dessalines
« Nèg tankou mulat, nou tout te batay kont blan yo,
byen yo nou te konkeri yo kote nou te vèse san nou se
pou nou tout. M vle yo pataje ak ekite »

KREYOLOFONI : SIM M MOURI DEMEN SE YON BLAN KI AME YON NWA POU TOUYEM