Kreyolofini#42.pub

LANE III, NIMEWO 042 DESANM 2020 CHAK MWA

KREYOLOFONI

NOU PA KA BATI YON FRANKOFONI SOLID SAN YON FONDASYON KREYOLOFONI KI PI SOLID

Kanpe ANDEDAN
sou mansonj yo KREYOLOFONI

1.– Alye w kenbe men
w e l montre w mache
pou kont ou… p.4

2.– Tranzisyon pa nou
an… p.6

TAP TAP
MULTI-
SERVICES

SAINT-
MICHEL
BOTANIKA

PLANET
FM

100. FM
STEREYO

nan selebrasyon Pa Bliye
endepandans peyi-a
Pèsonn pa ka rep-
wodwi atik jounal sa

a san otorizasyon
redaksyon an

Redaksyon an pap
publiye atik san non

san adrès

Sponsorisé par

SE LANG AK LIV YO TOUJOU UTILIZE KOM ZOUTI POU KOLONIZASYON AN 2

KREYOLOFONI

Fonde 12 avril 2017 par
Pierre Richard Osias & Francisque Jean-Charles

Propriyetè : KREYOLOFONI
Depo Legal : ISBN

PDG : Pierr e Richar d Osias
Sekretè Ekzekutif : Fr ancisque “Riko” Jean-Charles

Administratè :
Relasyon Publik :

Trezorye :
Redaksion :
Publisite :
Rubrik Spò :
Rubrik Kultu : Dieunou Maur ice
Fotografi : Wilgens Devilas
Grafis : Ebens Pier re
Teknisyen-Enprimè :

Mesaje :
Distribusyon : Lenglesou Botanika & DAL Papéterie

59, ru Sténio Vincent, Podepè, Hayti
E-mail : [email protected]

Telefòn : (509) 3848/5890

Email :[email protected]
Website : www.lenovateur.webnode.com

KONBIT NORD-OUEST
POUR UNE NOUVELLE

HAYTI (KNONH)

Parti Politique Régional & Moderne

Faites-vous membre pour le désenclavement
et le dévéloppement du Nord-Ouest.
Appelez aux # 36 53 65 84 
38 48 58 90

Edite ak Enprime pa
KREYOLOFONI
38 48 58 90

Gen yon sèl Dye e chak pèp reprezante l ak nome l selon kultu yo ak lang yo...

KREYOL SE MANMAN ISTWA NOU, IDANTITE NOU, DWA NOU AK DEVLOPMAN NOU3

EDITORYAL LA

Kanpe sou Mansonj yo nan selebrasyon endependans peyi-a…
Tout sa nou ye Konstwi sou mansonj. 2021 an dwe lane nou kanpe sou yo, otreman, nou pap
janm yon pèp lib ak rich jan papa Dessalines te vle l la. Se anperè-a k di: « Nou oze lib. Annou lib pa
nou menm pou nou menm ». Se Alvin Tofler ki aprann nou: « Analfabè 21e syèk yo se pa sila yo ki pa
konn ni li ni ekri. Se sila yo ki pa konnen aprann, dezaprann ak reyaprann ». Loksidan enpoze nou tout
bagay: yon dye monoteyis, yon relijyon krisyanism, yon kilti oksidental, yon lekòl kolonyal, rejim poli-
tik yo, sistèm ekonomik yo ; angwo, preske nou tout kwè, tout sa k sanble nou, dyabolik. Sispann senje
Loksidan e oplivit. Konsa, annou retounen nan rasin endijèn pou n konstwi yon Ayiti nan wotè listwa
nou.
Kiyès ki Bondye a? Dye deziye divinite adopte pa twa relijyon monoteyis revele yo ki gen yon
karakteristik prensipal: « Nou kwè nan yon sèl Dye », kredo ki soti nan Concile de Nicée an 325. Men
Lejip antik te ekziste anvan sa. Eske w se Afriken? Afriken gen yon Dye monoteyis ki gen plizyè fòm.
Enèji a gen yon santiman dinite domine pa yon Gran Dye ki rele Atoum, kreyatè a; Râ e Amon, dye
solèy la. Dye se pèsonifikasyon lavi-a, enèji inivèsè la. Li nan nou tout. Pale avèl chak fwa w santi w
gen bezwen an. Boukman te gen tan ansye nou sa, lè l di nan sèman Bwa Kayiman an: « Dye ki nan nou
an, gonfle ponyèt nou poun chase Dye blan an ki si enpitwayab ».
Loksidan enpoze nou relijyon l tou: Krisyanism. Si Jezi ki senbolize relijyon sa a vin sove lima-
nite, poukisa se pa lavyolans yo toujou enpoze l a lòt pèp? Kolon an sou otorizasyon Pap Nicholas V
kidnape pa pil e pa pakè zansèt nou yo an Afrik vinn transplante yo nan Sendomeng pou lesklavaj e la
yo itilize Kod Nwa (1685), « Tout esklav kap sou zile nou yo ap batize e enstwi nan legliz katolik, apos-
tolik womèn ». Afriken yo animis (kwayans nan yon lespri e ki se lwa) e « vodou a se Ayiti » (Philippe
Charlier, 2020), « vodou a se syans » (Wade Davis, 1986), « vodou a se yon spiritwalite modèn, yon
kilti » (2014). Siw Aysyen, w otomatikman vodou. E si w pa vodou, ale nan peyi w.
Nou pi fò akiltire. Nou abiye, manje, pote fo cheve, blanchi po nou, nou menm pote non yo.
Nou fè tout bagay tankou e pou yo. Fòk nou tounen nou e oplivit. Enflyans kilti oksidantal la fè nou
abouti a transfòmasyon ki deranje ou afekte kilti lokal la. Lavi nou pa kòmanse ak lesklavaj nan Sendo-
meng, kolon yo rekonèt nèg yo se premye sivilizasyon an e kolon yo pa envante ni kreye anyen men
vòlè ak kopye tout sa yap vann nou an Ejip antik. Yo boule bibliyotèt « Alexandrie » pou antere memwa
nou.
Lekòl kolonyal la se youn nan zouti kolon an itilize pou divize nou, fè nou devlope yon kon-
plèks denferyorite. M lekòl kay frè, kolon an fè w kwè ou siperyè ; w resite de twa fraz fransè, w se yon
nèg ki fò. W se yon filozòf, wa pa kouzen w. E siw jwenn yon bous ki voye w etidye lòt bò dlo, w se
yon apredye. Lekòl sa-a fòk nou dekonstwi l e fonde lekòl pou fòme ak enstwi aysyen pou Ayiti.
Nou asepte Loksidan enpoze nou demokrasi liberal la men yo pa aprann nou demokrasi a li so-
syoloji ak antwopolojik anvan tout bagay e l pa mache kote gen anpil grangou ak analfabèt. Rezilta:
koripsyon, vòl, trafikan dwòg, kontrebann, enkonpetan ak imoral opouvwa, enpinite toupatou. Ekonomi
kowoperatif la ki chita sou agrikilti ak komès se pilye pou mennen nou nan devlopman dirab la men nou
chita sou yon ekonomi kapitalis ki se yon zouti nan men pi rich yo ki apovri klas mwayèn nan, fòse yon
jenès ekzile yo e akwoupi mas la nan mizè. Sila yo ki respekte tèt yo viv nan kras. Se Ayiti sa-a nou vle.
Ayiti, manman nou malad anpil. Ayiti sa-a pa pou Aysyen. Fòk nou konstwi Ayiti pa nou an,
pou nou e pa nou kote nou tout ap moun, gen menm achans ak menm opòtinite. Pou n rive nan Ayiti
sila, fòk nou rekonèt nou se Ayitien ou Afwodesandan e Alma Mater a se Lafrik. Tout sa pou nou fè se
pou nou, se pa pou nou fè plezi ak Loksidan. Etazini, Kanada ak lafrans toujou rete lènmi nou e yo kon-
tinye ap konplote ak valè yo, alye entèn yo pou anpeche nou fòje desten nan. Nan okazyon 271 lane
depwi nou te pwoklame endepandans nou kòm pèp li, annou tounen sou nou menm pou n konstwi peyi
papa Dessalines te vle pou nou an nan aplike konstitisyon enperyal 1805 lan ak ideyal dessalinien an. Se
nan sous pou n tounen pou enèji yo, egregò yo akonpaye nou. Edito#42, 31 desanm 2020

“Sila yo ki mache sou dife a pap ezite mache sou lènmi yo”
“Anpil moun an amerik m kwè gen yon vizyon negatif ak ewone sou vodou sakre a” D. MacKay

E PARAN KI PALE KREYOL SELMAN YO KI LANG POU YO PALE AK TIMOUN YO 4

Alye w kenbe men w e l montre w mache
pou kont ou…

« Lè w vle, w kapab. Sila ki vle fè yon bagay, ede mete Nodwès sou Kat peyi a nan entèvansyon m yo
jwenn mwayen an, e sila ki pa vle-a, jwen eskiz. Aprann sou Vision2000, m gen 17 tan nan radyo Planèt FM.
idantifye alye w. Non sèlman alye w kenbe men w, men Mezanmi si sila yo ki pretan yo se lènmi yo, egri, jalou
lap montre w mache pou kont ou tou », Poupouch yo kwè m fou, montre bilan pa yo. Pi gwo sam reyalize
Pouchon, Youn nan nou, ekri sou paj li. nan lavi m e ki se yon siksè, tout etidyan m yo renmen
Myrlantha Majuste reponn: « Hmmmmmm, m e preske tout jenn yo rele m Pigran, granfrè ou papa.
mwen chache m pako wè non ». E Francisque Jean- Se yon bon foli tisè...»
Charles reponn tisè l: « Gen moun sa yo PDP tisè. Map E m kontinye pale: « Tisè, m pa fimen sigarèt,
pale pou tèt pam. Manman m Marie Thérèse Clersaint ni boze ni bwè tafya. Sèl fanm m pa konn chwazi. M
alias Toy te toujou di: « Se yon moun ki pou lonje men divose de fwa...E si yo onèt yap di w se fòt yo...Premye
ba wou, pou monte ». Se vre, pi fò nan nou pa gen kilti a rekonèt sa e l te di dezyèm nan sa. E m tèlman demo-
sa-a, men m dekouvri kèk an Ayiti tankou nan diaspora krat m te fè premye mari dezyèm nan rantre lakay la
a ki lonje men ban mwen. M remèsye yo tout. paske l te fè l konprann, fanm nan te pou li anvan m, li
E Myrlantha Majuste ajoute: « Frèm li pa fasil gen pitit avè l anvan m, e l te marye avè l anvan m. Yon
non, ou menm ou pa gen non nan sans sa non. Menm si gwo demokrat tisè. M te fanbre anpil lèm te jenn gason,
anpil moun di se moun fou w ye, kalite sa yo san anyen depwi sou 25 kan m pa janm kondwi 2 fanm alafwa. M
an retou pap fasil isit non. Moun nan ou jwen ki konsa separe ak madan m, m chache yon pecherèz pou rezoud
fòk ou kenbel fò wi ». pwoblem jete dlo ki nan ren m nan pou mwen, yon lè
Francisque Jean-Charles di: « M konnen de bon konsa tisè. M te yon bon kretyen lè m te Mòmon. Kon-
grenn tisè. E yo ede m anpil...Depwi yon moun lonje dwit ekzanplè. Jodia m se yon vodouyizan, m pa nan
men ba wou san kondisyon, se yon moun spesyal.Yon okenn sèk koken kap vann yon vodou katolik wangatè
bokal manba tisè se yon gwo kado plis prezans pa w nan pou lajan ak laglwa. Vodou an se yon syans, yon kilti,
lavi pam, lanmou, afeksyon ak respè w ban mwen nan yon spiritwalite san sosèlri. Vodou pinitif lan se li kap
yon sosyete machis kote gason ak fanm pa ka zanmi. Se mennen, m pa ladan l. M entelijan ak yon kosyan entel-
tout yon riches. Tisè m pou lavi ». ektyel 110, men m pa yon jeni. M pa jalou, m pa egri, m
Myrlantha Majuste rebondi: « Francisque Jean- pa gen lenmi ni m pa bezwen nonplis, bezwen elemantè
Charles, « Non, non, sa se pou lakay gran frèm ». m yo konble depim fèt tisè, m pa gen yon konn foli. M
Francisque Jean-Charles fè rapèl sa-a : « M pa pa gen lajan nan pòch kèm pa sote, lespri Ginen yo ap
nan volè, nan masisi, nan baz, m pa janm flate moun, m papa Jean Claude Thervil, kondisip Rock Clavaroche,
refize rayi moun nan lavim, men gen moun m aprann tifrèm yo Dadaraymond-Ralph Moreau- Daniel Loriston
respekte. M batay pou peyi m e m pwopoze solisyon a -Félix Louima, kouzin mwen Marie Milleret, granfrèm
pwoblematik peyi m. M plase Ayiti anlè entere pèsonèl Me Ronel Gelin, yo voye lajan pou mwen e tanka dias-
mwen. M fè anpil benevola. Le Novateur pral gen 20 tan pora a pito m pe... » Kondisip tankou elèv mwen.
an me 2021, Kreyolofini gen plis pase 3 zan. M bay onz « M nan komès pwa depwi de zan se pa lajan
lane nan UV a, m sou 7tyèm pwomosyon nan EFEL. M Ale nan paj 05

Radyo PLANET FM - 100.7 FM Stereyo SE SA NET

Nesesite Yon Près Sitwayèn Pou Yon
Nouvel Hayti

PDG Ralph Moreau

Tel : 3154-0909/4250-4949

Captez la radio en ligne : www. radiopla-
[email protected]

MITOLOJI a konstitwe yon baz esansyèl nan expresyon entèlijans imèn nan. Li inepwizab...

LOM GEN YON NANM DIVINN...CHAK PÈP TOU GEN YON NANM KOLEKTIV... 5

Alye w kenbe men w e l montre w mache
pou kont ou…

m. M louvri Toy Shop Plus #2 22 novanm nan nan ri Clervil-Janin Imbert, tout etidyan m yo toupatou, Appo-
dikè a, se yon frè k lonje lamen ban mwen. M bliye lon Philias, Carlyl Philias, Jacques Jacob Dersima, de
ajoute kouzen m Wisly Lorfils, Charles Bébé, Myrlantha ansyen menaj mwen yo ki te la pou mwen pandan sep-
Majuste, Lorena Telfort, sèm madan Louissaint Rendez- arasyon an ak madanm nan.
vous, frèm Valéry Numa ki voye lajan pou m fete Maka- « 21 lane depwi m tounen nan bouk la. Mesi a
ya 2020, Daly Valet, pastè-depite Sadrac Dieudonné, moun tou ki explwate nayvte, ki volè m ki prete k pa
senatè Évalière Beauplan ki te fèm konsiltan l nan Sena remèt. Mesi à twa fanm ki te akonpaye m ant 2010-2018
a an 2009 ak senatè Kedlaire Augustin, elatriye. Papa nan moman separasyon ak divos mwen, m pap janm
Oreste ak Gérard Jean-Baptiste. Frèm rekonsilye Agabus bliye nou e m dwe nou tout lavi m. Jean Remy Joseph te
Joseph ki te bann yon konsiltasyion nan Ofatma a e sitou toujou fèm fè yon ti kòb nan aktivite ministè a te konn
gran frèm Lucien Francoeur ki te òganize nan Pòdepè lè l te direktè
fèm kowodonatè teren Plan spò e m te fè yon seminè yon fwa
Spécial PDP a ki fasilite m peye pou direksyon depatmantal edi-
etid doktora m. Kòman pou m kasyon an sou administrasyon
bliye Enex Jean-Charles ki te pre- kondisp mwen Louis-Charles
mye banm job nan UV a ki ede m Sincère ».
devlope talan anseyan m nan Myrlantha Majuste, tisè, diskou a
Nòdwès. Gen yon pakèt lòt, sim long. Janm te pwomèt la se atik la.
pa sonje, pa boude. Nou tout sou M swete anpil moun li l. E yo
kè m. aprann sonje moun ki lonje men
Koman poum sispann ba yo. M pap janm engra paske
renmen enjenyè Jean Serge Giraud youn nan yo pat oblije lonje men
ki achte batri ak ede m repare ban mwen. Se pou yon rezon m
machin mwen, Dr Élie Innocent kwaze yo sou wout mwen tout
ak Dr Nissage Auguste ki pa janm moun sa yo ki kontribye nan lavi
fem peye konsiltasyion yo ni pou pam.
ekzamen ni pou medikaman. Tisè, Myrlantha Majuste
w wè lis moun ki lonje m lamen yo anpil. Yo fè l, yo konkli: « Mezanmi, mezanmi, maten an w kontinye
tout se bon moun pou mwen. Me Jean Volney Belamin, pataje lavi w avè m granfrè. Se pa tout moun ki gen
Me Ateem Garçon, Me Frantz Antoine ak Me Wilbert kouraj ou a non frèm. Se sak fè lap difisil pou anpil
José kontribye nan divòs mwen. Tanka Me Elines moun konpwann ou Podepè. Antouka, Ginen an pap
Dumerle se ti moso pa ti moso li touche nan menm kòm dòmi, sèlman toujou bat pou w gen rezon devan lanati a
avoka divòs la. Me Wilsmiter Louis, Me Louis-Marie frèm. Se wè nap wè chimen an ap trase ».
Pericles ki akonpaye m lèm m nan tribinal ou nan Pakè. Sè an, lavi a se renmen pwochen, respekte tout
Me Théoric Cétoute pa janm pa reponn prezan pou l ede moun, pa tante mal pou pèson, pataje sa w genyen ak lòt
nan fè batistè, maryaj pou fanmi ak pwòch ou ak divòs yo, pa pran sa k pa pou wou, pa jalou richès zòt w pa
pou mwen. Kòman w vle pou m engra anvè sila yo ki konn ki sakrifis li fè, renmen peyi w pase tèt ou. Tisè,
fèm byen. depwi 2007, se lespri, egregò, enèji yo ki dirije m. Se yo
Tanka Me Fresnel Jean, li korije tout devwa m k pran desizyon pou mwen. M ka pran desizyon pou yo
yo nan 26 kou m swiv nan program doktora a nan e m pa ka ranplase yo. Tout moun ki fè w mal, Lavi-
ISTEAH e li korije tou tout editoryal ak atik m pibliye lokan, Sentàn, Lachmi ak tout lespri Ginen an wè yo. Se
sanm pa bliye enjenyè Marx Desrameaux ki te komanse yo k konnen ki sanksyon sila ki chwazi lènmi m lan
avè m. Gen moun nan peyi a tisè. Menm sitwayen merite.
Jovenel Moise te konn vann mwen sachè ak galon dlo Ak yon tanperaman parèy m drene plis moun
kredi. Se te men yo tout te lonje ban mwen. Dr Gaspard dèyèm e gen nan yo ki explwate don an. Yo itilize m
ki envesti avèm nan biznis pwa a. M Aveus direktè DGI tankou yon pon pou yo rive nan Gran Kay men atansy-
ki asistem nan tout sans lè mal fe patant, enpo lokatif ak on gid yo se lespri yo, se pa mwen. Antouka gen yon
enpo sou revni, M Irde Guerrier mèsi. Delano ak Revnel gwo moun nan lavi pam, ki emvesti san l nan mwen, m
Guillaume mèsi pou sakrifis la, Tout frè lavalas mwen chwazi pa site non l. W paka vann tout vant ou...fòk w
yo ki te pwoteje m pandan batay GNB a an 2003-04. gen rezèv. Micheline François kouzin mwen ki fèm gen
Mesi a moun ki pat touye m yo. Mesi tout moun ki yon IPhone. Jou w bliye sila yo ki lonje men ba wou, w
jan ou yon lòt kontribye nan moun mwen ye a. W menm fouti…Pa janm di podyab pou moun.
tou Frednel Laurencil, kouzen madan m nan Mackendy F. Jean-Charles, 31 desanm 2020

IFA se yon DEYÈS kreyativite a ak teknoloji a...Li pwize RESOUS li yo nan MITOLOJI...

KULTU YON PÈP C LEXPRESYON NANM PÈP LA E LANG LAN C ZAM PRENSIPAL LA 6

“LÈ IYORAN OPOUVWA, KONESANS VINN YON DELI”

Un jardin d’enfants où l’on se fait tout petit avec

RELE MET CLAVAROCHE ROCK, DIREKTÈ JENERAL LA Nan 3765-5531

Réflexion loufoque#555
Pwopozisyon pou Tranzisyon pa nou…

Konbit Nasyonal pou Konstwi Ayti (KONKA, 2020), Jou- dirije l (Kasik-I, Kasik-II, Kasik-III). Misyon yo se
nal Le Novateur(2001) ak Kreyolofoni (2017), Konbit ansanm remanbre agrikilti, elevaj, pèch, drenaj/
Nord-Ouest (pati politik rejyonal, 2005) pwopoze kanalizasyon, trete vèsan, kiraj sous, rivyè ak drenaj
M vle repete tankou Doktè Rosalvo Bobo « Je préfère lanmè a, fè asenisman pou pwoteje anviwonman an,
mourir enveloppé dans mon drapeau que de servir l’étran- rebwazman, konstriksyon wout segondèyo yo, refè
ger ». M pa nan kolon an ditou e se nou menm Aytien pa- rezo elektrik yo pou elimine blackout nan mitan vil
triyòt ki pou rezoud pwoblèm peyi n. Solisyon kolon rasis yo, etabli relasyon komèsyal ak Bahamas, ak ensta-
la pap bon pou Ayiti, wouvè je nou patriyòt. lasyon Bank Devlopman, etc.
Popilis-Nasyonalis Jean Bertrand Aristide (2003)
gen rezon fè patriyòt yo sonje Vètyè se, « le pivot de la  Komisyon Alimantasyon pou Vilnerab ak Andi-
kape yo. 6 mwa manje garanti pou tout moun sa
liberté des nègres ». Doktè Jonas Jolivert mande pou nou yo. Nou swete achte pwodwi agrikòl lokal.
fè Vètyè yon « source d’inspiration » poun konstwi yon
nouvèl Ayiti. Vètyè pote « Idéal Dessalinien » ak  Konstwi lekòl piblik, sant medikal, prizon, tribi-
« Constitution Impérial 1805 » lan. Sèl yon Papa Dessa- nal, akademi polis, toupatou.
lines ki manke nou. M se youn, gen lòt.
 Fòme polis riral ak kominal toupatou.
Jovenel Moise pa fè eleksyon e movèz gouvènans 3. Manda gouvènman tranzisyon an ap fini 2 janvye
li ak krim deta yo pandan prezidans li mennen peyi-a nan 2023 e lap gen pou misyon pou l:
tranzisyon jodia. Yon tranzisyon san anbasad etranjè yo,  Monte Komisyon Verite, Jistis ak Rekonsi-
san medya vandè mikro, san opozisyon statu quo a. Men
pwopozisyon pou tranzisyon pa nou an, ajoute pa w : lyasyon (KOMJIR) pou fè pwosè tout pouvwa
1. Monte Komisyon Nasyonal Tranzisyon (KONAT) 11 ant 1957 rive an 2020. Nou pou retablisman
« peine de mort » ;

manm, yon notab pa depatman, youn nan diaspora-a pou  Monte Komisyon Dezameman, Demantèlman,
fòme Gouvènman tranzisyon an. Wa-I, Wa-II ak 9 minis Reyensèsyon ak Kondanasyon pou eradike kri-
minalite nan peyi-a. Moun ki gen zam legal ou
tankou: Enstriksyon Piblik ak Rechèch Syantifik; Agrikilti ilegal dwe remèt yo ;
ak Anviwonman; Jistis, Enteryè ak Defans Nasyonal;
Ekonomi, Finans ak Komès; Kilti ak Spiritwalite; Zafè  Kanpay Netwayaj peyi-a. Elimine tout mache
Sosyal, Travay ak Fanmi; Travo Piblik, Teknoloji ak nan lari ou sou twotwa yo. Anboche gason
Enèji; Zafè Etranjè, Planifikasyon ak Kowoperasyon Ex- tankou fanm pou asenisman, netwayaj sous dlo
tèn; Touris ak Entegrasyon Diaspora-a. Prezidan Jovenel yo, kire kanal, rivyè yo drenaj lanmè-a, reb-
Moise ap demisyone 2 janvye 2021, jan l vle a, pou pase wazman, etc…Patriyòt toupatou ak bon zanmi
echap la a nouvo Prezidan KONAT la devan « buste » Ayiti yo ka ede nou reyalize pwojè sa yo
Papa Dessalines nan sou ChanMas la. Sitiyasyon Exsep- ekonomikman e materyèlman. Se yon ijans ima-
syonèl mande Mezi Exsepsyonèl. Konstitisyan an pap nitè.
aplike.
2. Monte 10 Komisyon Depatmantal Tranzisyon  Sezi byen sila yo, bloke kont bankè an Ayiti tan
Ale nan paj 07
(KODET). Chak KODET se yon Kasika ak 3 Kasik pou

Idantite yon NÈG se konstriksyon sosyal li...Eske w konn tèt ou ? Eske w konnen kote w prale ?

...KULTU C MOD LAVI A... SPIRITWALITE C MOD LAVI A...SPIRITWALITE C KULTU... 7

RIBRIK : Pwopozisyon

Réflexion loufoque#555
Pwopozisyon pou Tranzisyon pa nou…

peyi etranje tout dirijan ki tap jere byen leta ant 1957- 1990-2020. E sitou sila yo kap dirije nan adminis-
2020. Travay ak gouvènman etranje yo pou expatriye tout trasyon Jovenel Moise la. Et Martin L. King at-
asasen finansye ak kriminèl ki te bwè san pèp la. Fèmen teste qu’ : « Une nation qui produit quotidienne-
tout bwat leta pou restriktirasyon. Monte yon Komisyon ment des hommes et des femmes stupides, incohé-
Jesyon 3 notab pou kontinye kolekte fon leta a. rents et avides de l’argent achète à crédit sa propre
mort spirituelle ».
 Revize « Constitution Impérial 1805 » lan pou n en- Victor Hugo di: « Les révolutions sortent, non
tegre « Ideal Dessalinien » an (Inite, Entegrite ak
Souverènte Nasyonal, Jistis Sosyal ak Pwodiksyon d’un accident, mais de la nécéssité ». Yon « koupe tèt,
Richès Nasyonal) kòm Deklarasyon Dwa yo. Nap boule kay » ou yon « dechoukay » pa ta nesesè si kri-
chwazi tankou Farawon ejip antik yo kòm rejim poli- minèl antipèp yo ak demolisè peyi yo ta pran kon-
tik « Monarchie Élective », 10 Gran Wayom, 10 Pal- syans. Prezidan Jovenel Moise prizon an ap pi bon pou
man Monokameral Rejyonal ak de gran kouran wou pase simetyè-a, w ka menm jwenn yon gras pou
ideyolojik – Pati Nasyonalis Ayitien (PNA) ak Pati « crimes de sang » yo, men wap oblije restitwe tout sa
Liberal Ayitien (PLA). Yon depite pa seksyon ko- w vòlè kòm byen leta anvan e pandan w te prezidan
minal ap tou majistra a tou. Palman Rejyonal yo ran- peyi-a. Demisyone frèfrè e tou rantre nan Penitansye
kontre de fwa anyèlman nan Palman Rejyonal Lwès Nasyonal avèk Martine Moise pou kòb Dermalog la.
pou vote bidjè nasyonal, adopte konvansyon entè- Se pa peyi sa-a Papa Dessalines te reve pou nou lè n li
nasyonal yo. « Constitution Impérial 1805 » lan ak « Idéal Dessali-
nien an. Lènmi an, Loksidan Oksidantal la, sitou Etazi-
 Monte Konsèy Elektoral Rejyonal (KER) pou chak ni, Kanada ak Lafrans « kòwonp anpil konpatriyòt,
 rejyon fè eleksyon l e bay rezilta yo. KER gen 7 kontribye nan defòme laverite ak souye lendepandas
manm ki reprezante rejyon an. Orijinatite nou lan » (Patrice Lumumba, 1961).
 priyorize, san Sant Tabilasyon, ak biwo vot andedan
paraj elektè yo. Gagnan an dwe gen majorite relatif, Politisyen jwisè ak asasen yo, souple pran
kandida ki fè plis vwa a genyen. Pa gen dezyèm tou. konsyans w fè tò a peyi-a, sispann finanse viktim so-
Monte Komisyon pou Rekonkeri Grandèt Nachon an. syete a pou fè krim pou wou. Legliz retounen nan zafè
Twa entèlokitè pou chita pale ak Etazini, Kanada ak evanjilizasyon w e kite politik pou politisyen yo,
Frans pou sispann enjerans yo nan peyi-a. Lafrans mande Ayiti padon pou pil sitwayen peyi vodou-a nou
dwe peye reparasyon pou leklavaj ak ranbouse lanjan zonbifye « dans le discours religieux de l’homme
endemnizasyon yo te fè Ayiti peye pou rekonèt En- blanc qui est une industrie à fabriquer des zom-
depandans lan. Etazini ap ranbouse $500.000 (en bis » (Dr Jean-Fils-Aimé, 2020). Media yo nou toujou
lingot d’or) anake an 1914, peye dega koze pa oki- politize kont dikati ak vyolasyon dwa moun, jodi-a se
pasyon an ak envazyon militè yo (1994 e 2004), jounalis (Machann mikwo, divètisè) k fòmante man-
mande Clinton yo ak Bank Mondyal restitwe lajan sonj yo pou pouvwa yo pou lajan ; fòk nou tounen
CIRH la pou rekonstriksyon peyi-a aprè tranbleman katryèm pouvwa a, yon kontpouvwa kont tout twa
latè ak repare destriksyon kilti diri-a nan atibonit an pouvwa yo. Finalman, oligachi a, pi fò nan nou sitou
1994. Konsa, finalman, Ayiti ap jwenn grandè siwolibanè yo, kap trangle mas yo nan tout sans e piye
« d’accomplir la tâche sacrée de la reconstruction de peyi-a ak dirijan nou enpoze peyi-a pou fasilite nou
notre indépendance et de notre souverainneté, car piye l, pinga sak te rive nou ak Prezidan Cincinatus
sans dignité il n’y a pas de liberté, sans justice il n’y Leconte lan an 1904 repete an 2020. Tout gwoup sa yo
a pas de de dignité et sans indépendance, il n’y a pas sou ban akize, tann jijman nou oubyen pwovoke de-
d’hommes libres » rappelle Patrrice Lumumba. choukay la ou yon « koupe tèt, boule kay ». Tran-
Entèdiksyon depa kont tout dirijan ki sèvi peyi-a ant zisyon pa nou an pou nou fòje desten nou. RL#555, 26
desanm 2020

Bayyinah Bello
Fondation Marie Claire Heureuse Félicité Bonheur Dessalines (FF)
FONDASYON FELICITEE
(509) 22 48 22 38; 29 40 08 69
sitweb: fondasyonfelicitee.com
Konnen kimoun Zansèt ou yo te ye, pouka konn valè pwòp tèt ou. Konnen sa k te pase pouka konnen sa w
ka fè pi douvan. Konnen ki moun ou ye pouka renmen tèt ou.
Mwen chwazi swiv tras Zansèt mwen yo pou tout letènite!!!

Daprè lejand YORUBA, IFA se ta kote divinite kreyatris ODUDUWA ta komanse lemond...

“PA GEN PÈP KI KA DEVLOPE SAN SPIRITWALITE ANSETRAL LI” J. ZUMA 8

RIBRIK : Kilti/Spiritwalite

Réflexion loufoque#554
Tranzisyon an nou…

Twa jou apre endepandans Ayiti, Etazini mete Pitit tig Jean Claude Duvalier pat koupe fache ak krim,
yon anbago kriminèl sou nachon an ki dire pase 60 lane. kontinye fè moun sove kite peyi-a, anpil moun pèdi
Objektif enperyalis ameriken an se antere Ayiti. Depwi lavi yo. Ayiti, manman nou tout, bezwen yon tran-
1957, pa gen rezistans, lènmi an fè l ak pwòp pitit peyi-a zisyon « moun san nèf, men pwòp » pou fè pwosè Du-
pou kras ak pouvwa. valier yo. Ayiti dwe doubout enpinite an.
Lènmi mòtèl la sipòte François Duvalier Popilis-nasyonalis Prezidan Jean Bertrand
(Papadòk) ak pitit Tig la Jean Claude Duvalier (Babydòk) Aristide echèk li soti nan demokrasi-a. Paske l pat re-
opouvwa pandan 29 lane. Revòl kont rejim sanginè-a fòse prezante enterè anbasad etranjè yo ki gen alye entèn yo
kolon ameriken an kondwi asasen rejim yo lakay yo pou legliz katolik, medya yo ak oligachi-a, li pran twa kou-
jwi richès peyi-a. Makout geto yo k viktim. Pitit yo tou- deta. Batay la se kont « système d’apartheid écono-
nen bandi. mique et politique » etabli depwi 1806 lan, pa kont
Washington enpoze demokrasi atravè konstiti- makout yo. Se derasinman sistèm nan ki solisyon an.
syon 1987 la, andepaman ak antwopoloji, sosyoloji, pèp Aristide rantre nan vyolans tankou Duvalier yo, tankou
nou ye-a, afwodesandan. Soryette vin rich. Site yon peyi lame-a kraze zo-a, pandan l ignore vyolans anjandre
nèg demokrasi pran rasin ladan l. Jean Bertrand Aristide vyolans. Tout « crime de sang et financier » ki fèt sou
kase dan l nan demokrasi-a paske l se yon Popilis- lavalas gran frè, w responsab. Rapò UCREF ak Com-
Nasyonalis. Enperyalis ameriken fè twa koudeta pou l mission d’Enquête administrative la (2005) la mete
bwè neyoliberalis la. Peyi-a kraze. Kolon ameriken yo lavalas sou ban akize. Lavalas, peyi-a bezwen yon
tounen, yo enpoze nou ankò plan yo atravè Gwoup 184. pwosè pou etabli verite a.
Gouvènman Pwovizwa. Privilèj, bwat leta, fè René Préval mouri se vre men de administra-
oligachi-a pi rich. Bosal kontinye manje mizè, sila yo ki li syon l yo te gen PM, Minis, DG, Delege, etc. ki vivan
ateri Kanada, Etazini. Pi fò pa aprann anyen. M trayi e ki te pran desizyon k angaje peyi a e yo te brase lajan
manman m, Ayiti, 2003-04. Depwi 2011, m priyorize leta. 55 antrepriz leta yo mesye a te privatize yo, move
tabula rasa, yon lòt sistèm politik, ekonomik pou Ayiti. koubin li fè nan zafè privatize Teleko ak EDH san nou
Gouvènman koupyon-diktatè-kleptomàn-otokrat pa bliye lajan Petro Caribe a (4.2 milya dola) ak Com-
-anokrat-predatè (1957-2020) kriminalize enstitisyon peyi mission Intérimaire pour la Reconstruction d’Haiti
yo. 1994 gouvènman ameriken pran kontwòl politik (CIRH) (10.5 milya dola) apre tranbleman latè. Peyi-a
ekonomik peyi-a. Swa dizan dirijan yo se valè Washing- ap tann pwosè sa yo tou. Fòk Komisyon Verite, Jistis
ton. Prezidan Aristide konfime Ayiti vann e Etazini ak Rekonsilyasyon (KOVEJIR) site PM Jean Max
achete l nan diskou premye janvye 2004 la. Li deklare: Bellerive, Hilary R. e William J. Clinton ak tout Bank
« Etazini se yon bon. Ayiti se yon bon. Etazini ak Ayiti Mondyal ki tap jere lajan $10.5 milya-a pou yo konpa-
ap fè bonbon ». rèt. Se Deklarasyon Inivèsèl Dwa Moun ki di « Nou
Pèp souveren an, desandan bosal yo, afwodesan- tout egal an diyite e an dwa ».
dan yo, rantre nan batay depwi 6, 7, 8 jiyè 2020 kont sis- Tanka pou rejim PHTK-Tèt kale a, Joseph Michel
tèm mafyozo-a ki pa rekonèt li se moun, konsantre tout Martelly e Jvenel Moise, de tèt ekip la, antere peyi-a.
richès peyi a nan men oligachi-a e fòse tout sèvo peyi-a Pwosè masak yo, Gang ame yo, lajan Petro Caribe a/
an ekzil. Jounen jodia, aprè nou fè flay aprè Makout yo, Karavan Chanjman an/Koronaviris la, elatriye. Peyi-a
Lavalas yo, nou pa ka fè flay ak PHTK-Tèt Kale yo. reklame pwosè sa a tou. E jounal Kreyolofini an ajoute
Twa depite andedan komisyon zafè etranjè pwosè Papa Dessalines nan. Konsa nap fèmen paj
kongrè ameriken an, swete yon tranzisyon an Ayiti. An- listwa nwa sa-a pou n louvri yon paj nèf kote nap
nou pa bay lènmi mòtèl la kowòm pou l enpoze yon konstwi yon peyi pou tout moun kote nou tout ap gen
solisyon ki pap rezoud pwoblèm sistemik peyi-a. « Nous menm chans ak menm dwa.
avons osé être libres, Soyons libres pour nous-mêmes et Se pou tèt sa peyi-a bezwen moun « san nèf,
par nous-mêmes », Papa Dessalines fè nou sonje. Yon men pwòp » reprezante pa 10 notab ki soti nan chak
tranzisyon san nèf, men pwòp, san opozisyon, san legliz, depatman ak disaspora a pou monte yon gouvènan
san anbasad etranjè yo men ak pwovens yo e diaspora-a. tranzisyon san opozisyon an ak Konsèy Nasyonal
RL#554, 24 desanm 2020 Tranzisyon (KONAT) an. KONAT ap vote Wa-I, Wa-
———————————— II ak yon Kabinè Ministeryèl kap genyen ministè sa
Réflexion loufoque#553 yo : Enstriksyon Piblik ak Rechèch Syantifik ; Agri-
kilti ak Anviwonman ; Jistis, Enteryè ak Defans
Yon tranzisyon san opozisyon… Nasyonal ; Ekonomi, Finans ak Komès ; Kilti ak Spiri-

François Duvalier se te yon sanginè ki fè tò a Ale nan paj 11
peyi-a e anpil fanmi. Tout siwolibanè yo jwi sistèm nan.

Si w NÈG e w deklare w mizilman ou kretyen sa ta vle di ou gen yon gwo pwoblèm memwa...

NÈG LA PA KONNEN ZANSÈT LI YO C PREMYE GID NAN VWA SIVILIZASYON 9

Saint-Michel

BOTANIKA

30, Ru Defile,
PòdePè, Ayiti
Telefòn: 3848 5890
Francisque Jean-Charles

RIBRIK : Di saw vle...

Réflexion loufoque#551
Prezidan Jovenel Moise sove anvan l twò

Sou administrasyon Jovenel Moise la, Ayiti vote 4 fwa Antouka, Etazini sanksyone chèf Gang G-9 la
kont Venezwela, yon nachon sè, pou l fè Etazini plezi. Jimmy Cherizier ak de nan ofisyèl administrasyon
Nan dènye vot kont Venezwela-a, Ayiti vote pou pa
rekonèt eleksyon lejislatif yo malgre pil obzèvatè te pre-
zan jou vot la, soti toupatou e pa gen youn nan reprezan-
tan okenn peyi ki di te gen iregilarite nan eleksyon
lejislatif yo andedan Venezwela. Etazini san reprezantan
diplomatik andedan peyi a deklare eleksyon yo pa bon.
E nou wè peyi alye Etazini yo ki nan OEA tankou Ayiti
ak kèk peyi ewopeyen ki afiche menm pozisyon an.
Se enfektyològ fransè-a Raoult Didier ki di:
« Pa janm manje ak dyab la, menm si w gen yon kiyè
long ». Nou viv plizyè fwa konpòtman dyab la, sila
imòtèl Hugo Chavez rele « Gran Satan an » andedan
peyi-a. Nou te wè sipò kandida Guy Philippe te bay kan-
dida Jovenel Moise yo nan eleksyon 2015-16 yo e se sou
administrasyon l lan DEA te vin arete, extrade ak kon-
dane ansyen dirijan Fwon Rezistans lan ki te ede yo jete
prezidan Jean Bertrand Aristide an 2004. M Moise pat
yon GNBis men yon Aristidis an 2004. Se yon rapèl.
M Jovenel Moise te fè kanpay pou René Préval
an 2006 pou « sila ki lwen ka vin pre » e an 2010 pou
Jude Célestin, yon poulen Préval e l te vote Mirlande H.
Manigat kont chawony Joseph Michel Martelly. Men ki
moun ki Jovenel Moise la, yon odasye-entèlijan kap fè Moise la-a nan masak la Saline nan. Ansyen delege
nenpòt ki bagay pou l jwenn sa l bezwen an. M wè poli- Lwès la Joseph Pierre Richard Duplan kolon an akize ki
tisyen ayè ki te nan menm chanm ak Moise ap konplote founi zam ak inifòm lapolis a gang ame yo ki te patisipe

kont rejim Duvalier yo, kont CNJ, kont Raoul Cedras ak nan masak La Saline lan. Direktè Jeneral Ministè Ente-
Michel François, kont Gwoup 184, jounen jodia ta vle ryè ak Kolektivite Teritoryal yo Fednel Monchéry te li
konpare l ak Papadòk. Nou serye? Poukisa nou pa di menm patisipe nan planifikasyon masak sa-a.
pitit kòk se kòk la? Ale nan paj 11

Pa gen yon AFRIKEN ki pou ap chache AFRIKANITE l paske AFRIK ap viv nan wou...

KOMAN ESKLAV LA AK MÈT LI KAPAB ADORE MENM DYE TANDE PRIYÈ TOU DE 10

JENERASYON NOUVEL AYITI

KLINIK
Dr. Jean Robert
LALLEMAND

Klinik Sa-a Pran Swen
Tout moun nèt...

Ri Kotplaj # 1
Nan Grigri...
Tel : 3394-2098

NÈG PWOVÈB LA…
Pierre Richard Osias

Swe pou peyi m Teyorèm Nèg
Ke limyè chajman klere Sou peyi m Pwovèb La
Ke espri pwòpte jayi Nan tèt tout Ayisyen 1 janvye 1804--- 1 janvye 2021 an evalye sa
Ke Ayisyen pa wè tèt pa yo sèlman
Pandan ane kap vini la n regle nan peyi a. 95%% kriminalite ak gang
Ke Ayisyen aprann respekte yon lòt opinion zam (+10)lou 85% povrete.(+5)95% jouda.
Ke politik pa divize n men ini n 98% Makanda. 99%move je. 60%fo grimèl.
Ke lanmou Patri pi fò ke lanmou klan (+10) 98%tafyatè. 55%limena (+20) 65%
Ke Ayisyen kite espri sousou masisi (+10) 75%madivinez (+10) 0.5% pro-
Ke espri mal soti Nan tèt nou gre. politisyen kap bay manti 90%. (-10
Ke espri Pwogrè donnen nan nanm nou paske palman kraze ) Lajan ameriken 70%
Ke nouvèl ane sa soufle yon lòt van pou peyi a Goud la 0%. (-20 men manje toujou che) Ti
Ke kriminel yo jije fi 0.5%. to gwoses prekos 34%.Fann ak fo
Ke inosan yo jwen jistis bouda 40%. (+20 Medam yo refize rete bou-
Ke nou jwen lajan petwokaribe da plat) Gason blofè 55% to kout ba monte
Ak tout lajan kowoperativ la soti nan 25% rive nan 35% malfektè 43%.
Ke lajan demalog pa pèdi Ipokrit 110%. Fo kretyen 45% (+12) lekol
Amèn bolèt 57% gason Kap douko 35% (+20). Volè
NÈG PWOVÈB LA... ak vès 75%(+16) magouyè 98%. Atoufè
58% . My Opinyon

“POLITIK MONETÈ ENDEPANDANT SE KLE SOUVERÈNTE A” EVO MORALES

Gen yon sèl Dye e chak pèp reprezante l ak nome l selon kultu yo ak lang 11

RIBRIK : Kilti/Spiritwalite

Réflexion loufoque#552
Annou tout fè sakrifis pou sove peyi-a…

M toujou tande ansyen yo di « Pa gen rekonsi- Kòman pou n mande viktim makout yo, lavalas yo, tèt
lyasyon san jistis, san reparasyon ». M ajoute « Pa gen kale yo, pou yo padone ak bliye. Difisil si se pa enpo-
rekonsilisyason san otorekonsilyason, san padon ». Pou- sib. Men nou tout dwe plase Ayiti anlè nou tout. Pou
kisa? lòt Ayiti posib fòk nou tout fè sakrifis la. RL#552, 22
Pi fò Ayitien se etranje nan peyi-a. Yo prefere desanm 2020
renmen tout sa ki etranje. Yo pa gen idantite, yo rayi tèt ————————————-
yo, kilti, spiritwalite peyi-a. Zòt di: « Pou kolonize sèvo Swit nan paj 08
yon pèp. W dwe demonize kilti l ak tradisyon l yo ». Yo twalite ; Zafè Sosyal, Travay ak Fanmi ; Travo Piblik,
divòse ak Ayiti men yo pa konnen « Ayiti se vodou ». Teknoloji ak Enèji ; Zafè Etranjè, Planifikasyon ak
San otorekonsilyasyon, san padon, nou pap ka konsstwi Kowoperasyon Extèn ; Touris ak Entegrasyon Diaspo-
yon Ayiti ki nan wotè listwa l. ra-a.
Mèsi milfwa frèm Norluck Dorange, sèm Ma- Prezidan Jovenel Moise ap demisyone pou
ryse Élizée, ki dezonbifye m depwi 2007. Mèsi gran papa pase echap la a nouvo Prezidan KONAT la devan
m Jean Lifaite Clersaint ki te vinn pale avèm fèm sonje m « buste » Papa Dessalines nan sou Champ Mars la.
se yon afwodesandan. Se nan bouch li m te premye tande RL#553, 22 desanm 2020
mo sa-a. Norluck te fèm sonje m se yon afriken, lèm te ———————————
ekri « Je n’ai aucune connexion avec l’Afrique ». Jodi-a Swit an paj 11
m vin raple nou, konsitaden m yo, nou se Ginen, nou se Pou kilès masak yo fèt? Tout masak ki te fèt
vodou, nou se Afwodesandan, nou se Ayiti. Mande de- sou rejim Duvalier yo, nou te responsabilize Papadòk
manbre w, lakou w, noyo w, padon. Rekonsilye ak tèt ou ak Babydòk. Tout moun ki te jwenn Pè lebrun, fo imaj
pou nou ka rekonsilye peyi-a. Se lespri Ginen yo k te bay timoun ak zam, dekapite polisye ak kidnaping nou te
Ayiti. atribye yo a pouvwa Jean Bertrand Aristide yo an 1991
Otorekonsilyasyon an, rekonsilysason ak lakou ak 1994-95/2000-04. Jounen jodia se menm jan parèy-
yo ap ede nou renmen youn lòt, ede nou konprann se soli- man, tout sa ki andeyò lalwa sou rejim asasen-sanginè
darite, pataj, travay, egalite nan diyite ak nan dwa, konbit w la, sosyete-a responsabilite w tou.
ki lavi nou. Èn, jalouzi, sovetaj endividyèl, tout pou Prezidan Jovenel Moise souple demisyone e
mwen, fache youn kont lòt se eritaj oksidan an. Annou kite peyi-a si l pa twò ta. M te di w kite pouvwa-a an
divòse ak Loksidan paske nan Gran Kay nou tout te youn ete 2019 e nan komansman 2020 an pou evite plis san
e Loksidan « dekonekte nou nan zafè ras, separe nou ak koule nan peyi Papa Dessalines lan. M te diw nan jou-
relijyon, divize nou nan zafè politik e richès klase nou », nal Le Novateur fè sa pou peyi-a si w te janm renmen l
Mireille Dusablon fè n sonje. Jean-Gabriel Fortuné gen e pou fanmi w, jodi-a lènmi an w te chwazi sèvi a de je
rezon lè l di sou Vision2000 nan emisyon Infovision fèmen an pou aneyanti Ayti a, lage w e li pap ezite
« tout nèg ak vann yo ki nan opozisyon, preske yo tout te arete w kondwi w nan Penitansye li menm paske l kon-
nan pouvwa, jwi pouvwa. Yap jwe dènye mondyal yo e nen w se yon prezime vòlè ak yon asasen. Lakay li, li
fòs yo bese apre lòk la ». Nou di tranzisyon men se ak « pa asepte konpòtman delenkan sa yo.
san nèf men pwòp » kote tout dirijan komokyèl ki dirije Semenn sa-a prezidan Moise, w wè pwokirè
peyi-a e ki tap jere lajan ou pran desizyon ki angaje leta-a jeneral la nan Eta Delaware ap pouswiv Hunter Biden
bani. pou fwod fiskal alòske papa l Joseph Biden ka prete
Medsen-akewològ Daniel Mathurin te di nou sèman 20 janvye kòm prezidan Etazini. Nou tande tou
nan Alliance Française nan Pòdepè, « Ayiti bezwen yon ansyen Prezidan fransè Nicolas Sarkozy kondane pa
seremoni lave peche pou rekonsilye peyi-a ». Anvan sere- lajistis peyi l pou 4 tran prizon, de nan yo andedan selil
moni lave peche a fòk gen yon Komisyon Verite, Jistis ak pou koripsyon ak trafik denfliyans. Nan peyi Luis Abi-
Rekonsilyasyon (KOVJIR) ki monte ki pou jije ak kon- nader a nan Sendomeng, prokirè jeneral la voye nan
dane tout moun ki asasen finansye ak sila yo ki gen men prizon de frè ak yon sè ansyen prezidan Dalino Medi-
yo tranpe nan san pèp la. Se yon « sine qua non ». na. Prezidan Moise, aministrasyon Donald J. Trump
Asasen finansye yo ap kondane pou restitwe lan chanje kazak, leve lannwit pete kouri san pèsonn
(90%) lajan leta yo te vòlè e moun ki te touye inosan yo pa konn kote w fè paske inevitableman akize yo pap
ap repare fanmi viktim yo. Prezidan an va dekrete amnisti desann nan twou a pou kont yo, yap vomi tout kaka-
jeneral e lè sa-a seremoni lave peche a va fèt. Tout kon- chat yo. Kite pouvwa a tifrè. Prezime vòlè ou asasen,
dane yo pou de krim sila yo dwe bani nan politik peyi-a w se frèm kan menm.
pou tout tan e moun ki pote non fanmi sila yo ap bani tou RL#551, 12 desanm 2020

pandan 10 zan. Men nou rekonèt ap toujou gen mekontan.

SUPREMASI BLANCH LAN ALYENE NOU LI RANN NOU ETRANJE A PWÒP TÈT NOU...

PA GEN YON MALADI MENM KANSÈ KI KA EKZISTE NAN YON ANVIRONMAN ALKALEN 12

« Menm Lekòl la, ak menm deviz la pou
Bondye ak pou lumanite »

Lekòl Étienne Saintil, yon lekòl ak anpil referans
Kontakte Jean-Claude & Claudine Thervil au # 3725-3929

« Desizyon m poum detwi otorite an Ayiti yo, se pat
pou konsiderasyon komès ak lajan, men se pluto
akoz nesesite poum bloke pou tout tan mach nwa yo

nan mond lan »
—Napoléon Bonaparte
*********************
*********************
Deklarasyon Papa nachon an Dessalines
« Nèg tankou mulat, nou tout te batay kont blan yo,
byen yo nou te konkeri yo kote nou te vèse san nou se
pou nou tout. M vle yo pataje ak ekite »

KREYOLOFONI : SIM M MOURI DEMEN SE YON BLAN KI AME YON NWA POU TOUYEM