รหัสวิชา ว23102 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน หน่วยที่ 7 แสง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
1. สมบัติของแสง 4. ทบทวนความรู้ 2 5. ใบงานที่ 10 2. การเคลื่อนที่ผ่านตัวกลางของแสง 3. กฎการสะท้อนของแสง
แสงเป็นพลังงานในรูปคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ไม่อาศัยตัวกลางในการเคลื่อนที่ ความเร็วของแสงในสุญญากาศ คือ 3 x 10 เมตร/วินาที 8 3
4 ตัวกลางของแสง หมายถึง วัตถุที่ขวางทางเดินของแสง โดยแบ่งเป็น 3 ประเภท ดังนี้ o ตัวกลางโปร่งใส หมายถึง ตัวกลางที่ยอมให้แสงผ่านไปได้หมด เช่น กระจกใส พลาสติกใส กระจกใส เป็นต้น o ตัวกลางโปร่งแสง หมายถึง ตัวกลางที่แสงผ่านไปได้บางส่วน เช่น น้้าขุ่น กระจกฝ้า หมอกควัน เป็นต้น o ตัวกลางทึบแสง หมายถึง ตัวกลางที่แสงผ่านไม่ได้ เช่น สังกะสี กระเบื้อง กระจกเงา เป็นต้น ❑ มองเห็นวัตถุด้านหลังตัวกลางอย่างชัดเจน ❑ มองเห็นวัตถุด้านหลังตัวกลางไม่ชัดเจน(มัว) ❑ มองไม่เห็นวัตถุด้านหลังตัวกลางเลย
1. รังสีตกกระทบ รังสีสะท้อน และเส้นแนวตั้งฉากหรือเส้นปกติจะอยู่ในในระนาบเดียวกัน กฎการสะท้อนแสง มีอยู่ 2 ข้อ คือ 2. มุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน i แทน รังสีตกกระทบ คือ รังสีของแสงที่พุ่งเข้ากระจกหรือพื้นผิววัตถุ r แทน รังสีสะท้อน คือ รังสีของแสงที่พุ่งออกจากกระจกหรือพื้นผิววัตถุ N แทน เส้นแนวตั้งฉากหรือเส้นปกติ คือ เส้นที่ลากตั้งฉากกับกระจกหรือ พื้นผิววัตถุตรงจุดที่แสงตกกระทบ แทน มุมตกกระทบ คือ มุมที่รังสีตกกระทบท้ากับเส้นปกติ แทน มุมสะท้อน คือ มุมที่รังสีสะท้อนท้ากับเส้นปกติ ( i ) ( N ) ( r ) 5
เกิดจากแสงเดินทางไปตกกระทบกับผิวของวัตถุที่แสงไม่สามารถเดิน ทางผ่านได้ ท้าให้แสงที่ตกกระทบผิวของวัตถุนั้น ๆ เกิดการสะท้อนกลับหมด ลักษณะการสะท้อนของแสงจะ สะท้อนกลับมากหรือน้อย จะขึ้นอยู่กับลักษณะของผิวของวัตถุที่แสงตกกระทบ 6 การสะท้อนของแสงบนวัตถุผิวเรียบ รังสีสะท้อนจะสะท้อนจะสะท้อนออกมาอย่างเป็นระเบียบ พื้นผิวเรียบ พื้นผิวขรุขระ การสะท้อนของแสงบนวัตถุผิวขรุขระ รังสีสะท้อนจะสะท้อนจะสะท้อนออกมาอย่างไม่เป็นระเบียบ
การสะท้อนของแสง ไม่ว่าจะเป็นการสะท้อนจากวัตถุผิวเรียบเป็นมันหรือ ผิวขรุขระ เมื่อพิจารณาที่จุดจุดหนึ่งบนผิววัตถุ จะเป็นไปตามกฎการสะท้อนของแสง ดังนี้ 1. มุมตกกระทบจะมีค่าเท่ากับมุมสะท้อน (θi = θr) 2. รังสีตกกระทบ รังสีสะท้อน และเส้นแนวฉาก จะอยู่ในระนาบเดียวกัน 7
ภาพที่เกิดขึ้นบนผิวน้้านั้นเป็นภาพเสมือน เราเห็นภาพบนผิวน้้าจะเป็น เช่นเดียวกับเราส่องกระจก คือ หลักการนี้ท้าให้เกิดภาพบนกระจกเงา ภาพที่เกิดขึ้นบนกระจกเงาระนาบนั้น เป็นภาพเสมือน ไม่ใช่ภาพจริง เราจึงเห็นภาพในกระจกกลับซ้ายเป็นขวา ปรากฏการณ์นี้ เรียกว่า การสะท้อน ของแสง 8
1. จากภาพ รังสีหมายเลข 1 และ 2 คือรังสีอะไร ทราบได้อย่างไร แนวค้าตอบ 2. จากภาพ มุมสะท้อนคือหมายเลขใด ทราบได้อย่างไร แนวค้าตอบ รังสีหมายเลข 1 คือรังสีตกกระทบ รังสีหมายเลข 2 คือรังสีสะท้อน ทราบได้จากหัวลูกศร โดย รังสี หมายเลข 1 หัวลูกศรชี้เข้าหากระจกเงาราบแสดงว่า เป็นรังสีตกกระทบ รังสีหมายเลข 2 หัวลูกศรชี้ออก จากกระจกเงาราบแสดงว่าเป็นรังสีสะท้อน หมายเลข 1 คือมุมสะท้อนเพราะเป็นมุม ที่รังสีสะท้อนท้ากับเส้นแนวฉาก 9
10
11
12 รังสีสะท้อน ( r ) มุมสะท้อน เส้นแนวฉาก ( N ) มุมตกกระทบ รังสีตกกระทบ ( i ) มุมรังสีตกกระทบ มุมรังสีสะท้อน