แบบจำลองโครงสร้างโลก

หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่

วิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ ๖

ตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ฉบับปรับปรุง พ.ษ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑

จัดทำโดย

นางสาวอภิญญดา ทองปรุง เลขที่ 8
นางสาวพนิดา ศรีอุทัย เลขที่ 11
นางสาวกอซาน๊ะ สุเหรน เลขที่ 20
นางสาวมนัสนันท์ ศรีรัตน์ เลขที่ 28

เสนอ

ครูฌาร์มาล วงศ์วรุณฤทธิ์

หน้า1

1. แก่นโลก (Core)
เป็นส่วนที่อยู่ชั้นในสุดของโลก มีความหนาประมาณ 3,470 กิโลเมตร สามารถ
แบ่งย่อยออกจากกันเป็น 2 ชั้น ด้วยชั้นความไม่ต่อเนื่องเลอห์มานน์ (Lehmann
Discontinuity)
1.1 แก่นโลกชั้นใน (Inner Core) มีความหนาประมาณ 1,370 กิโลเมตร มีความ
หนาแน่นมากและมีลักษณะแข็ง คาดว่าแก่นโลกส่วนนี้จะประกอบด้วยโลหะผสม
ระหว่างเหล็กและนิกเกิล โดยเทียบเคียงจากอุกกาบาตเนื้อเหล็กที่ประกอบไปด้วย
โลหะผสมระหว่างเหล็กและนิกเกิล ซึ่งเคยตกลงมาบนโลก เนื่องจากมันมีความหนา
แน่นใกล้เคียงกับแก่นโลกในชั้นนี้
1.2 แก่นโลกชั้นนอก (Outer Core) มีความหนาประมาณ 2,100 กิโลเมตร ใน
ชั้นนี้ประกอบด้วยโลหะผสมระหว่างเหล็กและนิกเกิลเช่นเดียวกับแก่นโลกชั้นใน แต่
คาดว่าจะมีสถานะเป็นของเหลวที่มีการเคลื่อนที่ในลักษณะหมุนวนด้วยการพาความ
ร้อน ซึ่งการเคลื่อนที่เช่นนี้ได้เหนี่ยวนำให้เกิดสนามแม่เหล็กโลก

หน้า2

2. ชั้นเนื้อโลก (Mantle)
ชั้นเนื้อโลกมีความหนาประมาณ 2,880 กิโลเมตร แบ่งแยกออกจากแก่นโลกชั้น
นอกด้วยชั้นความไม่ต่อเนื่องวิเชิร์ตกูเทนเบิร์ก (Wiechert-Gutenberg
Discontinuity) หรือชั้นความไม่ต่อเนื่องโอล์แดม (Oldham Discontinuity)
มีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นแร่ซิลิเกต ทั้งนี้ ระหว่างเนื้อโลกมีชั้นทรานซิชัน
(Transition Zone) แทรกอยู่ ซึ่งทำให้เราแบ่งเนื้อโลกได้เป็นเนื้อโลกชั้นล่างและ
เนื้อโลกชั้นบน
2.1 เนื้อโลกชั้นล่าง (Lower Mantle) มีความหนาประมาณ 2,100 กิโลเมตร มี
สถานะเป็นของแข็ง
2.2 เนื้อโลกชั้นบน (Upper Mantle) มีความหนาประมาณ 700 กิโลเมตร แบ่ง
เป็นเนื้อโลกชั้นบนตอนล่างและเนื้อโลกชั้นบนตอนบน

1) เนื้อโลกชั้นบนตอนล่าง เรียกว่า ฐานธรณีภาค (Asthenosphere) มี
ลักษณะเป็นของแข็งเนื้ออ่อน จึงหยุ่นคล้ายดินน้ำมัน ในชั้นนี้มีความร้อนสูง ทำให้
แร่บางส่วนหลอมละลายเป็นหินหนืด (Magma) ซึ่งจะมีการเคลื่อนที่ในลักษณะ
ของกระแสหมุนวนด้วยการพาความร้อน

2) เนื้อโลกชั้นบนตอนบน มีลักษณะเป็นหินเนื้อแข็ง และเป็นฐานรองรับ
เปลือกโลกส่วนทวีป เรียกรวมกันว่า ธรณีภาค (Lithosphere)

หน้า3

ธรณีภาค หรือ Lithosphere หมายถึง พื้นผิวโลกซึ่งห่อหุ้มด้วยเปลือก
แข็ง โลกเป็นดาวเคราะห์ที่มีความเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา

(Dynamic Planet) โครงสร้างภายในของโลกมีสถานะทั้งเป็นของแข็ง
และของเหลว หินหนืดที่บรรจุอยู่ภายในเคลื่อนหมุนวนด้วยการพาความ
ร้อน ที่ทำให้แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนตัวดันกัน ก่อให้เกิดภูเขา ที่ราบ และ
หุบเหว การรีไซเคิลของเปลือกโลกทำให้เกิดการหมุนเวียนของแร่ ธาตุ
และวัฏจักรหิน การผุพังของหินเปลือกโลกเนื่องจากแรงโน้มถ่วง การ
เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและความชื้น และอิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทำให้เกิด

ดิน ซึ่งเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตต่อไป

หน้า4

มัชฌิมภาค

อยู่บริเวณเนื้อโลกส่วนล่าง (lower mantle)
ที่ความลึกประมาณ 700-2,900 กิโลเมตร
มีสถานะเป็น ของแข็ง เมื่อคลื่นไหวสะเทือนเคลื่อนที่ผ่าน
ช้ันนี้จะมีความเร็วเพิ่มขึ้นสมํ่าเสมอตามความลึกที่เพิ่มขึ้น

หน้า5

ฐานธรณีภาค

ฐานธรณีภาค เป็นส่วนที่มีลักษณะยืดหยุ่นตั้งอยู่ในชั้น
หินหนืดตอนบนของโลกและตั้งอยู่ใต้ชั้นธรณีภาค ฐานธรณี

ภาคมีขอบเขตที่ระดับความลึกระหว่าง 100 – 200
กิโลเมตรจากชั้นพื้นผิว แต่สามารถขยายตัวไปจนถึงระดับ

ความลึก 400 กิโลเมตร

หน้า6