รายงานวิชาสัมมนาเชิงปฏิบัติการวิชาชีพบัญชี

รายงานวิชาสมั มนาเชิงปฏิบตั ิการวิชาชีพบญั ชี

เเร�ือง เอกสารท�ีต้องใช้ประกอบการลงบญั ชี

เสนอ
นางนภลดา อนิ ภษู า
ตําแหนงครู วทิ ยฐานะครูชาํ นาญการพเิ ศษ

วิทยาลยั เทคนิคหนองบวั ลาํ ภู
สาํ นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ

ก
คำนำ

รายงานสัมมนาเชิงปฏบิ ัตกิ ารวิชาชีพบญั ชี (Vocational Seminar Accounting) รหสั วิชา
30201-9002 จัดทาข้นึ เพอ่ื ศึกษาและปฏิบตั ิเกย่ี วกบั การบัญชี เอกสารทต่ี ้องใช้ประกอบการลงบญั ชี
การแยกประเภทเอกสาร การกาหนดเลขทีเ่ อกสาร การนาเอกสารประเภทต่าง ๆ มาลงบัญชี และการ
จดั เกบ็ เอกสารทีล่ งบัญชีแลว้

ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างย่ิงวา่ บัญชีความสาคัญและประโยชน์แก่บคุ ลหลายฝา่ ย สาหรบั ธุรกจิ
ขนาดเล็ก ผทู้ ใี่ ชป้ ระโยชนจ์ ากข้อมูลทางบัญชีมักจะเพียงเจา้ ของกจิ การและเจา้ หน้ีของกจิ การ สว่ นธุรกจิ
ขนาดใหญ่ ผมู้ ีสว่ นได้เสียในธุรกจิ เพมิ่ มากขึ้น ข้อมูลทางบัญชีจึงมคี วามสาคัญและประโยชนแ์ กบ่ คุ คลต่าง
ๆ มากข้ึน ซ่ึงไดแ้ ก่ ผบู้ รหิ าร เจา้ ของกิจการหรือผถู้ ือหุ้น เจ้าหน้ี พนักงานและลกู หน้ี ส่วนราชการ
ทเี่ กีย่ วข้องกับการประเมนิ ภาษี ฯลฯ ผใู้ ช้งานงบการเงนิ เหล่านมี้ ีวัตถุประสงค์ของการใชง้ บการเงนิ
แตกตา่ งกัน ดงั นั้น งบการเงินของธุรกจิ จึงต้องจดั ทาขึ้นตามหลักการบัญชที ีร่ ับรองทั่วไป และให้ข้อมลู ที่มี
ประโยชนต์ อ่ การตัดสนิ ใจของผู้ใชง้ บการเงนิ จงึ จะเปน็ ท่ยี อมรับและเชอื่ ถอื ไดส้ าหรับบุคคลทุกฝา่ ย

สารบัญ ข

คำนำ หน้า
สำรบัญ ก
ข
บทที่ 1 บทนา
ควำมเปน็ มำและควำมสำคัญ 1
ขอบเขตกำรวิจยั 1
สมมติฐำนกำรวิจยั 2
คำจำกดั ควำมท่ีใชใ้ นกำรวจิ ัย 2
ประโยชน์ที่คำดว่ำจะไดร้ ับ 2

บทที่ 2 แนวคดิ ทฤษฏี เอกสารและงานวจิ ยั ท่เี ก่ียวข้อง 3
แนวคดิ เกีย่ วกบั กำรบัญชี 4-8
เอกสำรท่ตี ้องใช้ประกอบกำรลงบัญชี
9
บทที่ 3 วิธีดาเนนิ การวจิ ยั 9
ขั้นตอนกำรเตรียมงำน 10
ขั้นตอนกำรดำเนนิ งำน 11-58
ขนั้ ตอนสรปุ
59
บทท่ี 4 ผลการวจิ ยั 560
บทที่ 5 สรปุ ผลการวจิ ัยอภิปรายและขอ้ เสนอแนะ 61
62-66
สรปุ ผลกำรศึกษำ
ขอ้ เสนอแนะ
บรรณานกุ รม
ภาคผนวก

บทท่ี 1
บทนำ

1.1 ควำมเป็นมำและควำมสำคญั
บญั ชีมคี วามสาคัญและเป็นประโยชนแ์ ก่บุคคลหลายฝ่ายสาหรบั ธุรกิจขนาดเล็ก ผูท้ ่ใี ช้ประโยชน์

จากข้อมลู ทางบัญชีมกั จะมีเพียงเจา้ ของกิจการและเจา้ หน้ีของกจิ การ สว่ นธรุ กิจขนาดใหญ่ ผูม้ ีสว่ นได้เสยี
ในธุรกจิ เพ่มิ มากขึน้ ข้อมูลทางบัญชีจึงมคี วามสาคญั และประโยชนแ์ กบ่ คุ คลต่าง ๆ มากข้ึน ซึ่งไดแ้ ก่
ผ้บู รหิ าร เจ้าของกจิ การหรือผ้ถู อื หนุ้ เจา้ หนี้ พนักงานและลกู หน้ี สว่ นราชการ ที่เก่ียวข้องกับการประเมิน
ภาษี ฯลฯ ผูใ้ ช้งานงบการเงินเหลา่ นม้ี ีวัตถปุ ระสงคข์ องการใชง้ บการเงินแตกตา่ งกนั ดงั น้ัน งบการเงนิ ของ
ธรุ กิจจึงตอ้ งจดั ทาข้นึ ตามหลักการบัญชที ่ีรับรองทัว่ ไป และให้ข้อมูลที่มีประโยชน์ตอ่ การตดั สนิ ใจของผู้ใช้
งบการเงนิ จึงจะเปน็ ทย่ี อมรบั และเช่ือถือไดส้ าหรับบคุ คลทุกฝ่าย

การบันทึกรายการบัญชแี ละการจัดทางบการเงนิ ตอ้ งจัดทาขนึ้ โดยอาศัยหลักฐานแลข้อเท็จจริง
อนั เทย่ี งธรรมที่บคุ คลต่าง ๆ ยอมรับและเชือ่ ถอื ได้ และจะตอ้ งเปน็ เอกสารทถี่ ูกต้องสมบรู ณ์ มีข้อความ
ตามทท่ี างราชการกาหนดไว้ดังนน้ั ผูม้ หี น้าทจ่ี ัดทาบัญชแี ละผทู้ าบญั ชีจาเปน็ ต้องทราบถึงประเภทของ
เอกสารท่ีใชเ้ ป็นหลกั ฐานประกอบการลงบัญชี การแยกประเภทเอกสาร การกาหนดเลขทีเ่ อกสารการนา
เอกสารประเภทสารต่าง ๆ มาลงบญั ชี และจดั เก็บเอกสารท่ลี งบัญชีแลว้ ให้เปน็ ระเบยี นเพื่อสะดวกแก่การ
ค้นหาในภายหลัง

การจัดการเรยี นรเู้ ชงิ รกุ (Active learning) เป็นกระบวนการเรยี นการสอนท่สี ง่ เสริมให้ผู้เรยี นมี
สว่ นร่วมในชน้ั เรียน สรา้ งปฏสิ ัมพันธร์ ะหว่างครผู ู้สอนกับผู้เรียน มุ่งให้ผู้เรียนลงมอื ปฏบิ ัติ โดยมีครู เปน็ ผู้
อานวยความสะดวก ( Facilitator) สร้างแรงบนั ดาลใจ ให้คาปรกึ ษา ดแู ล แนะนา ทาหนา้ ที่เปน็ โค้ชและ
พี่เลย้ี ง (Coach & Mentor) แสวงหาเทคนิควธิ ีการจัดการเรียนรู้ และแหล่งเรียนรทู้ ี่หลากหลาย ให้ผู้เรยี น
ได้เรียนรู้อยา่ งมคี วามหมาย (Meaningful learning) ผู้เรยี นสรา้ งองค์ความรู้ได้ มีความข้าใจในตนเองใช้
สติปัญญา คดิ วเิ คราะห์ สร้างสรรค์ผลงานนวตั กรรมท่ีบ่งบอกถึงการมีสมรรถนะสาคัญในศตวรรษท่ี 21มี
ทักษะวิชาการ ทักษะชีวิต และทกั ษะวิชาชพี บรรลุเป้าหมายการเรียนรตู้ ามระดับชว่ งวัย

1.2 วัตถปุ ระสงคข์ องกำรศึกษำ
1.2.1 เพือ่ จดั ทาเอกสารท่ีต้องใช้ประกอบการลงบัญชี
1.2.2 เพอ่ื บันทึกบัญชีตามเอกสารประกอบการลงบัญชี
1.2.3 เพื่อจัดเก็บเอกสารท่ลี งบัญชีแลว้

2

1.3 ขอบเขตกำรศึกษำ
1.3.1 ขอบเขตด้านเน้ือหา
1) พระราชบญั ญตั กิ ารบญั ชี พ.ศ. 2543
2) เอกสารท่ีต้องใชป้ ระกอบการลงบัญชี
3) การจัดเกบ็ เอกสารทล่ี งบญั ชีแล้ว
1.3.2 ขอบเขตดา้ นเวลา
วันท่ี 22 ธนั วาคม 2564 ถึงวันที่ 7 มกราคม 2565

1.4 ประโยชน์ทค่ี ำดวำ่ จะได้รบั
1.4.1 ไดร้ บั ความรู้จากการศึกษาและคน้ คว้าหาข้อมลู ตา่ ง ๆ
1.4.2 ได้รู้วิธีการจัดทาเอกสารท่ตี อ้ งใชป้ ระกอบการลงบัญชีอย่างถูกต้อง
1.4.3 ได้เรยี นรู้วิธีการจดั สัมมนาเชงิ ปฏบิ ัตกิ าร

1.5 นยิ ำมศัพทเ์ ฉพำะ
1.5.1 การบัญชี หมายถึง กระบวนการจัดการในส่วนของบันทึกรายการทางการคา้ ไดแ้ ก่ การ

เขยี นบันทกึ รายการทางการค้า การจาแนกแยกประเภทหมวดหมทู่ างการค้า การสรปุ ผลการดาเนินงาน
รวมไปถึงการวิเคราะหแ์ ละการแปลความหมายข้อมูลของนักบญั ชี

1.5.2 เอกสารประกอบการบัญชี หมายถงึ บันทึก หนงั สือ หรอื เอกสารใดๆ ท่ีใช้เป็นหลักฐานใน
การลงรายการในบญั ชี ซ่ึงแยกออกไดเ้ ป็น 3 ประเภท คอื

1. เอกสารท่จี ัดทาขน้ึ โดยบคุ คลภายนอก
2. เอกสารที่จัดทาขึ้นโดยผู้มีหนา้ ที่จัดทาบญั ชีเพอ่ื ออกให้แก่บคุ คลภายนอก
3. เอกสารทจี่ ัดทาข้ึนโดยผูม้ ีหน้าท่จี ดั ทาบญั ชเี พือ่ ใชใ้ นกจิ การ การลงรายการในบัญชตี ้องใช้
เอกสาร ข้อ 1 หรือ ข้อ 2 แล้วแต่กรณีก่อน เวน้ แต่ไมม่ เี อกสารดงั กล่าวจงึ ให้ใช้เอกสารข้อท่ี 3

3

บทท่ี 2
แนวคิด ทฤษฏีทีเ่ กยี่ วขอ้ ง

การวิเคราะห์ (ชื่อเรอ่ื ง) คณะผู้จดั ทาไดศ้ ึกษาแนวคิด ทฤษฎี เอกสารและงานวิจยั ที่เก่ียวขอ้ ง
ดังนี้

2.1 แนวคิดเกี่ยวกับการบัญชี
2.2 เอกสารทีต่ ้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชี
2.1 แนวคิดเก่ยี วกบั การบัญชี
2.1.1 ความหมายของการบญั ชี
การจดบนั ทกึ การจาแนก การสรปุ ผลและการายงานเหตุการณเ์ กีย่ วกับการเงินโดยใช้หนว่ ย
เป็นเงนิ ตรา รวมท้งั การแปลความหมายของผลการปฏิบัตดิ ังกลา่ ว
2.1.2 วงจรบญั ชี
วงจรบัญชี คอื ลาดบั ข้นั ตอนในการลงบญั ชี โดยเรมิ่ ต้นจากรายการคา้ นาไปวิเคราะห์ จด
บนั ทกึ ในสมุดข้ันตน้ จัดให้เป็นหมวดหมู่ โดยผ่านไปยังบญั ชีแยกประเภท แล้วนามาสรุปผลในรูปของ
รายงานทางการเงนิ
งานบญั ชีขน้ั ต่าง ๆ ท่เี กดิ ขน้ึ ในหนง่ึ รอบระยะเวลาบัญชี ซง่ึ มขี นั้ ตอนดังนี้

4
(1) รายการค้า (Business Transaction Or Accounting transaction) หมายถึง รายการท่ี
ก่อให้เกิดการแลกเปลยี่ น หรือโอนเงินหรือสิ่งทม่ี ีคา่ เป็นตวั เงินระหว่างกิจการกับบุคคลอื่น
(2) เอกสารประกอบการบนั ทึกบญั ชี หมายถงึ เอกสารทเ่ี ก่ียวขอ้ งกับกจิ การค้าในรปู ของตัวเงิน
เม่ือมีรายการคา้ ใดๆ เกิดขึ้นทั้งในและภายนอกกจิ การ จะต้องมีการจดั ทาเอกสารขึ้นเพ่ือให้ผูท้ ่ีเกี่ยวข้อง
เกบ็ ไว้ เปน็ หลักฐานในการบนั ทึกบัญชี
(3) บันทึกรายการในบัญชี

(3.1) สมุดรายวันท่ัวไป (General Journal) คือ สมดุ ใชบ้ ันทึกรายการขั้นตน้ ได้ทุกเรื่องใน
กรณที ี่กจิ การมสี มุดรายการทั่วไปเพยี งเล่มเดียว หรอื เป็นสมุดบันทกึ รายการท่ีไมส่ ามารถบนั ทกึ ในสมดุ
รายวนั เฉพาะเล่มอน่ื ได้ ในกรณีกจิ การนั้นใชส้ มุดรายวนั ขัน้ ตน้ หลายเลม่

(3.2) บัญชแี ยกประเภททั่วไป (General Ledger) เป็นสมดุ ทร่ี วบรวมหรอื คมุ ยอดของบญั ชี
แยกประเภททกุ บัญชี ซ่งึ ใชบ้ ันทึก การเปล่ยี นแปลงสนิ ทรัพย์ หน้ีสนิ และสว่ นของเจา้ ของ (ทุน) ต่อจาก
การบนั ทึกลงในสมุดรายวนั ท่ัวไป

(4) งบทดลอง หมายถึง งบที่จัดทาข้ึนด้วยการนายอดดุลในบญั ชีแยกประเภทตา่ ง ๆ ไม่ว่าจะอยู่
ด้านเดบิต หรือเครดติ กต็ าม มาคานวณหายอดคงเหลือทง้ั สองด้าน เพื่อพิสูจน์ความถูกต้องในการบนั ทกึ
บญั ชีตามระบบบัญชคี ู่ ในวันใดวันหนึง่

(5) กระดาษทาการ (Work Sheet) หมายถงึ แบบฟอร์มที่รวบรวมข้อมลู ทจี่ าเป็นในการจดั ทา
งบการเงนิ มาไว้ที่เดยี วกนั กระดาษทาการเปน็ เครื่องมือสาคัญในการปรบั ปรงุ รายการตอนสิ้นงวดก่อนปิด
บัญชีดังนัน้ กระดาษทาการจะจัดทาขึน้ ภายหลังที่ได้จดบันทึกรายการตา่ ง ๆ ของธุรกจิ ในบญั ชคี รบถ้วน
แล้วแตย่ งั ไม่ไดล้ งรายการปรับปรงุ และปดิ บัญชี

(6) งบการเงนิ (Financial Statement) คอื รายงานทางการเงินและบญั ชีที่แสดงถงึ สถานะใน
การดาเนินงานและผลประกอบการของบรษิ ัท สาหรบั ระยะเวลาแตล่ ะรอบบญั ชี

(6.1) งบกาไรขาดทนุ (Income statement) คอื หนงึ่ ในงบการเงนิ ทร่ี ายงานเกีย่ วกับ
รายได,้ ค่าใช้จ่าย, กาไร และขาดทนุ ในแต่ละรอบบัญชี ซงึ่ สะทอ้ นให้เห็นถงึ ประสทิ ธิภาพการดาเนินงาน
ของบริษัทน้ัน อีกทง้ั ยังสามารถนามาคาดการณผ์ ลประกอบการในอนาคตไดอ้ ีกด้วย

(6.2) งบดลุ หมายถึง รายงานท่ีแสดงให้ทราบถงึ ฐานะทางการเงนิ ของบุคคลหรือกจิ การ ณ

วนั ใดวันหนง่ึ วา่ มสี นิ ทรัพย์ หนีส้ นิ และสว่ นของเจ้าของเป็นจานวนเท่าใด สินทรัพย์ท่ีปรากฏในงบดุล ณ

วนั ใดวนั หนงึ่ จะมีจานวนเท่ากับผลรวมของจานวนหน้ีสิน

(7) บันทึกรายการปดิ บญั ชี (Closing Entries) หมายถึง การปิดยอดคงเหลือบญั ชรี ายได้และ

คา่ ใชจ้ า่ ยโอนไปบัญชีกาไรขาดทนุ และยอดคงเหลือของบัญชกี าไรขาดทุนจะถกู โอนไปยังบัญชีทุน

5

เชน่ เดียวกบั ยอดคงเหลือบัญชถี อนใช้สว่ นตวั ซึง่ การปิดบัญชีจะตอ้ งทาใหต้ วั เลขในบัญชตี รงกับความเป็น
จรงิ สามารถพิสูจน์ได้โดยการจดั ทางบทดลองหลงั ปิดบัญชี

(8) งบทดลองหลังปิดบญั ชี (Post-Closing Trial Balance) เป็นงบทดลองท่จี ัดทาขนึ้ หลงั จากที่
กจิ การปิดบญั ชีไปแลว้ ซง่ึ รายการทีจ่ ะปรากฏในงบดังกลา่ วจะประกอบดว้ ยบัญชหี มวดสินทรัพย์ หนส้ี นิ
ส่วนของเจา้ ของ (ทุน) เท่านน้ั

(9) รายการปรบั ปรงุ (Adjusting Entries) คือรายการท่ีกิจการบนั ทึกในวันส้ินงวดบญั ชีหรอื ใน
วันทป่ี ดิ บัญชี เพ่อื ปรับปรุงยอดในบัญชีแยกประเภทใหถ้ ูกต้อง ซ่งึ ทาใหง้ บการเงินท่ีกจิ การ จัดทาขึน้
แสดงผลการดาเนนิ งานและฐานะการเงนิ ถกู ต้องตรงกบั ความเป็นจรงิ

(10) งบทดลองหลังรายการปรบั ปรุงบญั ชี (Adjusted Trial Balance) เปน็ งบทดลองทจี่ ัดทา
ข้นึ หลังจากการบันทึกรายการปรบั ปรงุ ต่างๆ เสร็จส้นิ แล้ว และจะต้องทาเมื่อวันส้นิ งวดบญั ชเี พ่ือพิสูจน์ว่า
กิจการค้าได้ลงบัญชีตามหลักบญั ชคี ่ถู ูกต้องหรือไม่ เป็นงบทดลองหลังจากทารายการปรับปรุงบญั ชตี า่ งๆ
แลว้ จะมีผลทาใหย้ อดในบัญชีตา่ งๆของงบทดลองเดิมเกิดการเปล่ียนแปลง ดังน้ัน หลงั จากที่ได้รบั การ
ปรบั ปรุงแลว้ จงึ จาเป็นต้องทางบทดลองอีกคร้ังหนง่ึ เพ่ือพิสจู นค์ วามถกู ต้องของการลงบัญชี ซึง่
เรียกวา่ "งบทดลองหลงั รายการปรับปรุง"

2.2 เอกสารทีต่ ้องใชป้ ระกอบการลงบัญชี
2.2.1 เอกสารท่ีต้องใช้ประกอบการลงบญั ชี

หมายถงึ บันทึก หนังสือ หรือเอกสารใด ๆ ที่ใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการลงรายการในบัญชี ซ่งึ
แบง่ เปน็ 3 ประเภท คือ

1) เอกสารที่ต้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชที ีจ่ ดั ทาข้ึนโดยบุคคลภายนอก
2) เอกสารท่ีต้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชีทจี่ ัดทาข้ึนโดยผู้มีหน้าทจี่ ดั ทาบญั ชีเพื่อออกใหแ้ ก่

บุคคลภายนอก
3) เอกสารทต่ี ้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชที จ่ี ดั ทาข้นึ โดยผมู้ ีหน้าท่ีจดั ทาบัญชีเพ่ือใช้ใน

กิจกรรมของตนเอง

6
2.2.2 เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบญั ชีตามพระราชบัญญตั ิการบญั ชี พ.ศ. 2543

ตอ้ งลกั ษณะดังต่อไปน้ี
1) เอกสารทีต่ ้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชีทกุ ประเภท

1.1 ชอื่ ของผูจ้ ัดทาเอกสารซึ่งอาจใชช้ ื่อท่ใี ชใ้ นการประกอบธรุ กิจของผ้จู ดั ทาเอกสารก็ได้
1.2 ชอ่ื ของเอกสาร
1.3 เลขทีข่ องเอกสาร และเลม่ ท่(ี ถา้ ม)ี
1.4 วนั เดือน ปี ที่ออกเอกสาร
1.5 จานวนเงินรวม
2) เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบัญชที ่ผี ู้มหี น้าที่จดั ทาบัญชจี ัดทาข้ึนเพ่ือออกให้
บุคคลภายนอกเพื่อเป็นหลักฐานในการรับเงิน
2.1 เลขประจาตวั ผเู้ สยี ภาษีอากร
2.2 สถานที่ตั้งของกิจการท่ีจัดทาเอกสาร
2.3 รายละเอยี ดเกย่ี วกบั การเงนิ หรอื ตวั๋ เงิน
2.4 ช่ือ ชนดิ จานวน หน่วยนับ
2.5 ลายมอื ช่อื ของผู้รับเงินหรือตัว๋ เงิน
3) เอกสารทีต่ อ้ งใช้ประกอบการลงบญั ชที ผี่ ู้มีหน้าที่จดั ทาบัญชีจัดทาขนึ้
3.1 เลขประจาตวั ผู้เสยี ภาษีอากรของกิจการที่จดั ทาเอกสาร
3.2 สถานทต่ี ัง้ ของกิจการทจ่ี ัดทาเอกสาร
3.3 ช่อื ชนิด จานวน หน่วยนบั
3.4 ชือ่ หรอื ชือ่ ที่ใช้ในการประกอบการธรุ กจิ
3.5 ลายมือชื่อผู้จดั ทาเอกสาร
3.6 ลายมือช่ือผู้รับสินคา้ หรือบรกิ าร
4) เอกสารทตี่ อ้ งใช้ประกอบการลงบัญชที ่ผี ูม้ ีหน้าทีจ่ ัดทาบัญชีจดั ทาขน้ึ เพ่ือออกใหแ้ ก่
บคุ คลภายนอกจะต้องมสี าเนาเก็บไว้อย่าน้อย 1 ฉบับ
5)เอกสารท่ีต้องใชป้ ระกอบการลงบญั ชีทีผ่ มู้ ีหนา้ ทจ่ี ดั ทาขึ้นบญั ชจี ดั ทาขนึ้ เพื่อใชใ้ นกจิ การของ
ตนเองนอกจากจะต้องมรี ายการตามข้อ 1 แล้ว
5.1 คาอธิบายรายการ
5.2 วธิ ีการและการคานวณต่าง ๆ (ถา้ มี)
5.3 ลายมือชอ่ื ของผมู้ หี น้าทจ่ี ัดทาบญั ชีหรอื ผู้ท่ีไดร้ ับมอบหมายให้เปน็ ผู้อนุมัตริ ายการ
2.2.3 เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบญั ชตี ามประมวลรษั ฎากรกร
1) ใบรบั หรอื ใบเสร็จรบั เงนิ (Receipt) ต้องมรี ายการดงั ต่อไปนี้

7
1.1) เลขประจาตวั ผู้เสยี ภาษีอากรของผู้ออกใบรบั
1.2) ชอ่ื หรอื ย่หี ้อของผู้ออกใบรบั
1.3) เลขลาดับของเล่มและของใบรบั
1.4) วนั เดือน ปีทอ่ี อกใบรับ
1.5) จานวนเงนิ ทีร่ บั
1.6) ชนดิ ชอ่ื จานวน และราคาสนิ คา้ ในกรณีการขายหรือให้เช่าซื้อสินคา้ เฉพาะชนดิ ทม่ี ี
ราคาตัง้ แต่ 100 บาทข้ึนไป
2) ใบส่งของ (Delivery Order)และสาเนา ต้องมีข้อความดงั ต่อไปน้ี
2.1) ช่ือหรือย่ีห้อ และเลขประจาตัวผูเ้ สียภาษีอากรของผู้ขาย
2.2) ชอ่ื หรือย่หี ้อของผซู้ ้ือ
2.3) เลขลาดับของเลม่ (ถ้ามี) และของใบส่งของ
2.4) วนั เดอื นปี ท่ีออกใบส่งของ
2.5) ชนิด ชอ่ื จานวน และราคาของสินค้าที่ขาย
3) ใบกากับภาษี (Tax invoice)
เอกสารท่ีต้องใช้ประกอบการลงบัญชีที่เปน็ ใบกากับภาษี ไมว่ า่ จะเป็นเอกสารที่ไดร้ บั จาก
บคุ คลภายนอก หรือเป็นเอกสารของกจิ การท่ีออกใหแ้ กบ่ ุคคลภายนอก จะต้องทาเป็นภาษาไทย หากจะ
ทาเป็นภาษาตา่ งประเทศต้องได้รับอนุมตั ิจากอธบิ ดีก่อน โดยทัว่ ไปใบกากบั ภาษีจะมีอยู่ 2 รปู แบบ
3.1) ใบกากับภาษีแบบเตม็ รูปแบบ (Full invoice) อย่างน้อยจะต้องมีขอ้ ความหรือ
รายการตามกาหนดดงั ต่อไปน้ี

3.1.1 คาว่า “ใบกากับภาษี” ในท่ีท่เี ห็นได้เดน่ ชัด
3.1.2 เลขประจาตัวผเู้ สียภาษอี ากรของผู้ขายสินคา้ หรือให้บริการ
3.1.3 ชอื่ ท่ีอยู่ ของผขู้ ายสนิ ค้าหรอื ให้บริการ
3.1.4 ช่อื ทีอ่ ยู่ ของผูซ้ ือ้ สินค้าหรอื รบั บริการ
3.1.5 หมายเลขลาดบั ของใบกากบั ภาษ๊ และลาดับของเลม่ (ถา้ มี)
3.1.6 วัน เดือน ปี ทอ่ี อกใบกากับภาษี
3.1.7 ชือ่ ชนดิ ประเภท ปริมาณ และมลู ค่าของสินคา้ หรือของบริการ
3.1.8 จานวนภาษมี ูลค่าเพ่มิ คานวณจากมูลคา่ ของสนิ คา้ หรือของบริการ โดยให้
แยกออกจากมลู ค่าของสินคา้ หรือของบรกิ ารให้ชดั แจ้ง
3.2) ใบกากับภาษีอย่างย่อ (Invoice Summary) จะออกด้วยการเขยี นหรือการใช้เครื่อง
บันทึกการเก็บเงินก็ได้ แต่การออกด้วยเครือ่ งบนั ทึกการเกบ็ เงินตอ้ งได้รบั อนุมัตจิ ากอธิบดีกรมสรรพากร
ก่อนและอยา่ งนอ้ ยจะต้องมีรายการต่อไปนี้

8
3.2.1 คาว่า “ใบกากบั ภาษีอยา่ งยอ่ ”
3.2.2 ชื่อ หรือชือ่ ย่อ และเลขประจาตัวผเู้ สยี ภาษีอากรของผปู้ ระกอบการจด
ทะเบยี นที่ออกใบกากบั ภาษี
3.2.3 หมายเลขลาดบั ของใบกากับภาษี และหมายเลขลาดับของเลม่ (ถา้ มี)
3.2.4 ช่ือ ชนดิ ประเภท ปรมิ าณ และมลู คา่ ของสนิ ค้า หรือของบริการ
3.2.5 ราคาสินคา้ หรอื ราคาค่าบริการ โดยมีข้อความระบุชดั เจนวา่ ไดร้ วม
ภาษีมูลคา่ เพิ่มแลว้
3.2.6 วนั เดือน ปี ทีอ่ อกใบกากับภาษี
3.2.7 ขอ้ ความอื่นท่ีอธบิ ดีกาหนด
2.2.4 การแยกประเภทเอกสาร
การดาเนนิ การคา้ ในแต่ละเดือนยอ่ มมเี อกสารเกิดข้ึนมากมาย ท้ังทถี่ ูกตอ้ งตามขอ้ กาหนดของ
ทางราชการไมถ่ ูกต้องดงั นน้ั จึงตอ้ งคัดเลอื กหรือจดั ทาใหถ้ ูกต้องเสียก่อน โดยจดั แยกเอกสารออกตาม
ประเภทของรายรับ และประเภทของรายจา่ ย ดังน้ี
1. รายรับ รายรับของกจิ การคา้ แยกไดด้ ังนี้
1.1 รายได้ เช่น ขายสนิ ค้า รายได้ค่าเชา่ ดอกเบย้ี เปน็ ต้น
1.2 รายรบั เชน่ รบั ชาระหนจ้ี ากลูกหนี้ รบั เงนิ จากการกู้ยมื เป็นตน้
2. รายจ่าย รายจา่ ยของกจิ การค้าแยกได้ดงั น้ี
2.1 ค่าใช้จา่ ย เช่น ซื้อสนิ คา้ ค่าน้า ค่าไฟฟ้า ค่าเช่า เป็นต้น
2.2 รายจ่าย เช่น จ่ายชาระเจา้ หน้ี จ่ายชาระเงินกู้ ซ้ือสนิ ทรัพย์ เป็นต้น
เมอื แยกเอกสารเปน็ รายรับ รายจา่ ยแล้วควรจัดทาใบสาคัญปะหนา้ เรยี งตามลาดบั
วันที่เกดิ รายการกอ่ นหลงั เพื่อใหก้ ารบนั ทกึ บัญชเี ป็นไปอย่างรวดเร็วและสะดวกแก่
การค้นหาในภายหลัง
2.2.5 การกาหนดเลขท่เี อกสาร
เอกสารท่ตี ้องใช้ประกอบการลงบญั ชมี หี ลากหลายประเภท การกาหนดเลขทเ่ี อกสารจงึ มี
ความสาคญั มากสาหรับการค้นหา ตรวจสอบ และการควบคมุ ภายในของกิจการ
หลักการกาหนดเลขท่ีเอกสารมดี ังน้ี
1. เอกสารท่ีต้องกาหนดเลขที่เอกสารขนึ้ ใหม่
2. เอกสารท่ีไมต่ ้องกาหนดเลขที่เอกสารใหม่ (ให้ใชเ้ ลขท่ีในเอกสาร)
2.2.6การนาเอกสารประเภทต่าง ๆ มาลงบญั ชี
เอกสารที่ใชใ้ นการบนั ทึกบญั ชีได้นัน้ จะตอ้ งเป็นเอกสารท่ีสมบรู ณแ์ ละมขี ้อความตามท่ีทาง
ราชการกาหนดไว้

9
2.2.7 การจดั เก็บเอกสารท่ลี งบัญชีแลว้

การจดั เก็บเอกสารทล่ี งบัญชแี ลว้ จะตอ้ งแยกเก็บตามที่ไดก้ าหนดเลขท่ีเอกสารไว้ ดงั น้ี
1. เอกสารทีเ่ ก่ียวกบั ภาษีมูลค่าเพมิ่ ได้แก่ เอกสารภาษีขายและภาษีซื้อ ให้แยกจากเอกสาร
อนื่ ๆ เพ่ือความสะดวกเมือสรรพากรขอตรวจสอบ โดยแยกเปน็ แฟม้ เอกสารภาษีขาย
และแฟ้มเอกสารภาษีซื้อ
1.1 แฟม้ เอกสารภาษีขาย ใชจ้ ัดเกบ็ สาเนาใบสาเรจ็ รับเงนิ /ใบกากบั ภาษี สาเนาใบสง่
ของ/ใบกากับภาษี (ภาษีขายสินค้าหรอื ให้บรกิ ารเป็นเงนิ สดและเงินเช่อื )
1.2 แฟม้ เอกสารภาษซี ื้อ ใช้จดั เก็บใบเสร็จรบั เงนิ /ใบกากบั ภาษี ใบส่งของ/ใบกากับ
ภาษี (กรณซี ้ือสนิ ค้าหรือบริการ ซื้อสนิ ทรพั ย์ ซ้ือวสั ดสุ น้ิ เปลือง จ่ายคา่ ค่าใช้จา่ ย
ต่าง ๆ ทง้ั เงนิ สดและเงนิ เช่อื )
2. แฟ้มเอกสารรบั เงิน ใชจ้ ดั เกบ็ สาเนาใบเสรจ็ รบั เงนิ ทอ่ี อกให้บคุ คลภายนอกนอกเนือ่ งจาก
การรับชาระหน้ีไม่มีภาษีมูลค่าเพม่ิ และเอกสารรบั เงินที่กจิ การจดั ทาขึน้ เพ่ือใชใ้ น
กจิ การ (ใบสาคัญรับ)
3. แฟ้มเอกสารจา่ ยเงิน ใช้จดั เก็บใบเสร็จรบั เงนิ ทไี่ ดร้ ับจากบุคคลภายนอกที่ไม่มี
ภาษีมลู คา่ เพมิ่ และเอกสารจา่ ยเงนิ ท่กี จิ การจดั ทาข้ึนเพื่อใช้ในกจิ การ (ใบสาคญั จ่าย)
4. แฟ้มเอกสารอน่ื ใชจ้ ัดเกบ็ เอกสารอื่น ๆ เช่น หนังสอื รบั รองการจัดตง้ั กจิ การ เอกสารจด
ทะเบยี น เป็นต้น

9
บทที่ 3
วธิ ดี ำเนินกำรศกึ ษำ

การวเิ คราะห์ คณะผจู้ ดั ทาได้ดาเนินการดังนี้
3.1 ขั้นตอนการเตรียมงาน
3.2 ขน้ั ตอนการดาเนินการ
3.3 ขั้นตอนสรุป
3.1 ขั้นตอนกำรเตรยี มงำน
3.1.1 ประชุมเพื่อแบง่ หนา้ ทเ่ี พอ่ื รบั ผดิ ชอบเกยี่ วกับการจดั ทาเอกสารการประกอบการบันทกึ
บัญชี
3.1.2 มอบหมายหนา้ ทีใ่ หก้ บั เพอื่ นรว่ มช้ัน
3.1.3 ดาเนินงานตามที่ไดร้ บั มอบหมาย
3.2 ข้ันตอนกำรดำเนนิ งำน
3.2.1 จัดทาสมุดรายวนั ท่ัวไป

1. นางสาว กนกพร เหล่าสุดโท 041
2. นางสาวสดุ ารัตน์ แสนคาทมุ 042
3. นางสาวแกว้ ตา วงษ์เครอื สอน 052
4. นางสาวจุฬาธินันท์ ทมุ รินท์ 055
3.2.2 ภาษซี ื้อและภาษีขาย
1. นางสาวปฐมพร พลประถม 047
2. นางสาวสุกัญญา เกษรสมบัติ 053
3. นางสาวอทติ ยา ศรบี รุ นิ ทร์ 054
4.นางสาว อฉั รยี า โสดาดง 057
5. นางสาว จิรพัชชา กองโพธิ์ 063
3.2.2 จัดแบบยืน่ ภ.พ. 30
1. นางสาวฐิตาภรณ์ ไตรยขนั ธ์ 043
2.นางสาวสุกัญญา ต้นุ อ้น 046
3.นางสาวจฑุ ามาศ จนั ทรล์ อย 058
3.2.3 จดั ทารปู เลม่ รายงาน
1. นางสาวกฤติญา ศกั ด์สิ ุรีย์มงคล 045
2.นางสาวกฤติยารตั น์ แสนชัย 048

10

3.3 ข้นั ตอนสรุป
3.3.1 ตรวจสอบเอกสารประกอบการลงบนั ทึกบญั ชใี หถ้ ูกตอ้ ง
3.3.2 ตรวจสอบการบนั ทกึ บัญชี
3.3.3 ตรวจสอบลูกเลม่

บทท่ี 4
ผลการศกึ ษา

การศกึ ษา เรือ่ ง เอกสารทต่ี อ้ งใชป้ ระกอบการลงบญั ชี คณะผจู้ ดั ทาเสนอผลการศึกษา ดังน้ี
4.1 การจดั ทาเอกสารทีต่ ้องใช้ประกอบการลงบัญชี
ขอ้ 9 บรษิ ทั บิวตี้เทเลโฟน จัดทา ประกอบกิจการขายโทรศพั ท์มอื ถือ จดทะเบียนภาษีคมูลค่าเพ่ิมใน
อัตรา 7% เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบัญชีในเดือนสิงหาคม 2564 มดี งั นี้

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

1. กาหนดเลขทเี่ อกสารที่ตอ้ งใช้ประกอบการลงบัญชี
2. บนั ทกึ บัญชีในสมุดรายวันทัว่ ไป

สมุดรายวันทว่ั ไป หน้าที่ 1
เดบิต เครดิต
พ.ศ. 2564 รายการ เลขที่ เลขท่ี บาท ส.ต. บาท ส.ต.

เดือน วันที่ เอกสาร บญั ชี 59,600 -
4,172 -
ส.ค. 1 ซอื้ ภซ.08/01
63,772 -
ภาษีซอื้
41,600 -
เงนิ สด 2,912 -

ซอ้ื สนิ ค้าเป็นเงนิ สด ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7% 44,512 -

2 ซอ้ื ภซ.08/02 32,314 -
30,200 -
ภาษีซอื้ 2,114 -

เงนิ สด 52,000 -
3,640 -
ซอื้ สินค้าเป็นเงนิ สด ภาษีมูลค่าเพิม่ 7%
55,640 -
3 ลกู หนก้ี ารค้า ผบ.08/01
55,500 -
ขาย 3,885 -

ภาษีขาย 59,385 -

ขายสินค้าเป็นเงนิ เชอ่ื ภาษีมูลค่าเพม่ิ 7% 44,084 -
41,200 -
4 เครอื่ งตกแต่ง ภซ.08/03 2,884 -

ภาษีซอ้ื

เจ้าหนกี้ ารค้า

ซอ้ื เครอ่ื งตกแต่งเป็นเงนิ เชอื่ ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

5 ซอื้ ภซ.08/04

ภาษีซอ้ื

เจ้าหนกี้ ารค้า

ซอ้ื สินค้าเป็นเงนิ เชอื่ ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

6 ลุกหนรี้ ้านศิริสขุ ผบ.08/02

ขาย

ภาษีขาย

ขายสนิ ค้าเป็นเงนิ เชอ่ื ภาษีมูลค่าเพิม่ 7%

27

สมุดรายวนั ทวั่ ไป หน้าท่ี 2
เดบิต เครดิต
พ.ศ. 2564 รายการ เลขที่ เลขท่ี บาท ส.ต. บาท ส.ต.

เดือน วันที่ เอกสาร บญั ชี 453 57
31 75
ส.ค. 7 ค่าไฟฟ้า ภซ.08/05
485 -
ภาษีซ้ือ

เงินสด

จ่ายค่าไฟฟ้า ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

8 ภาษีเงนิ ได้ค้างจ่าย บจ.08/01 250 -

เงินสด 250 -

นาส่งภาษีเงนิ ได้หัก ณ ที่จ่าย ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

9 เจ้าหน้ี ภซ.08/06 2,568 -

สง่ คืน 2,400 -
168 -
ภาษีซ้ือ

ส่งคืนสินค้าเป็นเงินเชื่อ

10 เงินสด ผบ.08/03 3,745 -

ขาย 3,500 -
245 -
ภาษีขาย

ขายสนิ ค้าเป็นเงินเชื่อ

11 วัสดุสานักงาน ภซ.08/07 11,810 -
82 60
ภาษีซ้ือ

เงินสด 1,262

ซื้อวัสดุสานักงานเป็นเงนิ สด

12 ลกู หน-ี้ ร้านศิริสขุ ผบ.08/04 642 -

ขาย 600 -
42 -
ภาษีขาย

รา้ นศิรสิ ขุ ขายสินค้าเป็นเงินเช่ือ

13 ซื้อ ภซ.08/08 37,800 -
2,646 -
ภาษีซื้อ
40,446 -
เจ้าหน-ี้ บริษัท นวิ โฟน จากดั

บจก.บิวตี้เทเลโฟนซ้ือสินค้าเป็นเงนิ เชื่อ

28

สมุดรายวนั ทว่ั ไป หน้าท่ี 3

พ.ศ. 2564 รายการ เลขที่ เลขที่ เดบติ เครดิต

เดือน วันที่ เอกสาร บัญชี บาท ส.ต. บาท ส.ต.

ส.ค. 14 ลูกหนี้ ผบ.08/05 45,582 -

ขาย 42,600 -

ภาษีขาย 2,982 -

ขายสินค้าเป็นเงนิ เช่ือ

15 ค่าโทรศัพท์ ภซ.08/09 705 -

ภาษีซ้ือ 49 35

เงนิ ฝากธนาคาร 754 -

จ่ายค่าโทรศัพท์เป็นเงินฝากธนาคาร ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

16 เงนิ ประกันสังคมค้างจ่าย บจ08/02 3,900 -

เงนิ สด 3,900 -

จ่ายค่าประกันสงั คมเป็นเงินสด

17 ค่าใช้จ่ายเบ็ตเตล็ด ภซ.08/10 80 -

ภาษีซ้ือ 4 20

เงินสด 84 -

จ่ายค่าเบ็ตเตล็ดเป็นนเงนิ สด ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

18 รบั คืน ผบ.08/06 2,700 -

ภาษีขาย 189 -

ลกู หนี้ 2,889 -

รับคืนสนิ ค้าที่ขายเป็นเงนิ เช่ือ ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

19 เงินสด บร.08/01 160 -

รายได้เบ็ตเตล็ด 160 -

รับรายได้จากค่าเบ็ตเตลด็

20 ค่าเบี้ยประกัน ภซ.08/11 14,015 -

ภาษีซื้อ 985 25

เงินฝากธนาคาร 15,060 -

จ่ายค่าเบ้ีประกันเงินฝากธนาคาร ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

29

สมุดรายวันทว่ั ไป หน้าท่ี 4

พ.ศ. 2564 รายการ เลขที่ เลขท่ี เดบิต เครดิต

เดือน วันที่ เอกสาร บญั ชี บาท ส.ต. บาท ส.ต.

ส.ค. 22 ซื้อ ภซ.08/12 41,900 -

ภาษีซื้อ 2,933 -

เงินสด 44,833 -

ซื้อสินค้าเป็นเงินสด ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

23 เงนิ สด ผบ.08/07 31,137 -

ขาย 29,100 -

ภาษีขาย 2,037 -

ขายสินค้าเป็นเงินสด ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

24 ค่าใช้จ่ายยานพาหนะ บจ.08/03 1,610 -

เงนิ สด 1,610 -

จ่ายค่ายานพาหนะเป็นเงินสด

25 เจ้าหน-ี้ บรษิ ัท นิวโฟน จากดั ภซ.08/13 56,817 -

เงินสด 56,500 -

สว่ นลดรบั 317 -

ชาระหน้ีเป็นเงิน

26 เงนิ สด บร.08/02 44,500 -

ส่วนลดจ่าย 226 -

ลกู หน้ี 44,726 -

จ่ายชาระหน้ีและได้รบั ส่วนลด

27 เงนิ สด ผบ.08/08 12,305 -

ขาย 11,500 -

ภาษีขาย 805 -

ขายสนิ ค้าเป็นเงนิ สด ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7%

28 ค่ารับรอง บจ.08/04 320 -

เงนิ สด 320 -

จ่ายค่ารับรองเป็นเงินสด

30

สมุดรายวนั ทว่ั ไป หนา้ ท่ี 5

พ.ศ. 2564 รายการ เลขท่ี เลขที่ เดบติ เครดิต

เดือน วันท่ี เอกสาร บญั ชี บาท ส.ต. บาท ส.ต.

ส.ค. 29 ลกู หนี้ ผบ.08/09 75,328 -

ขาย 70,400 -

ภาษีขาย 4,928 -

ขายสนิ ค้าเป็นเงนิ เชอื่ ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%

30 เงนิ เดือน บจ.08/05 39,000 -

เงนิ ประกนั สงั คมจ่ายสมทบ 1,450 -

เงนิ สด 37,300 -

ภาษีเงนิ ได้หัก ณ ที่จ่าย 250 -

เงนิ ประกันสังคมค้างจ่าย 2,900 -

จ่ายเงนิ เดือน ภาษีมูลค่าเพิม่ 7%

ภาษีขาย 15,848 -

ลกู หน-ี้ กรมสรรพากร 5,325 15

ภาษีซอื้ 21,173 -

ปิดบัญชีภาษีซอื้ ภาษีขาย เข้าบัญชีลูกหนก้ี รมสรรพกร

31

4.2 การจัดเกบ็ เอกสารท่ีลงบัญชแี ล้ว
4.2.1 รายงานภาษีขาย

รายงานภาษีขาย
เดอื นภาษี..........สงิ หาคม..........ป.....2564.....
ช่อื ผู้ประกอบการ....หา้ งหุ้นส่วนจากัด บวิ ตเ้ี ทเลโฟน...เลขประจาตวั ผู้เสียภาษอี ากร

0 9 5 5 5 3 7 0 0 2 225

ชื่อสถานประกอบการ...ห้างหุ้นสว่ นจากัด บิวตเี้ ทเลโฟน... สานกั งานใหญ่  สาขาท่ี


32

4.2.2 รายงานภาษซี ้ือ

รายงานภาษซี ้ือ
เดอื นภาษี..........สิงหาคม..........ป.....2564.....
ช่อื ผ้ปู ระกอบการ....หา้ งหุ้นสว่ นจากดั บิวตีเ้ ทเลโฟน...เลขประจาตัวผูเ้ สยี ภาษอี ากร

0 9 5 5 5 3 7 0 0 2 225

ชอื่ สถานประกอบการ...ห้างหนุ้ สว่ นจากัด บิวตี้เทเลโฟน... สานกั งานใหญ่  สาขาท่ี


33

กรอกแบบแสดงรายการภาษีมลู คา่ เพ่ิม (ภ.พ.30)

34

35

ขอ้ 8 ห้างห้นุ สว่ นจากัด รุ่งเรืองการคา้ จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพมิ่ ในอตั รา 7% เลขประจาตวั ผู้เสียภาษอี ากร
0903548008643 รายการคา้ ในเดอื นตุลาคม 25X5 มีดังน้ี (ราคาสนิ คา้ ยังไมร่ วมภาษีมูลค่าเพ่ิม)

1. เอกสารประกอบการบนั ทกึ บัญชขี องรายการคา้ ต้งั แต่ 1 ตุลาคม – 31 ตุลาคม
2. กาหนดเลขทเี่ อกสาร

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46