ลิขสิทธิ์ผลงานวิจัยและสิทธิของผู้สร้างสรรค์
ส านักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
5 มกราคม 2564
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สมชาย รัตนชื่อสกุล
คณบดีนิติศาสตร์ปรีดีพนมยงค์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
ความสัมพันธ์ของทรัพย์สินทาง
ปัญญากับการวิจัย
• นักวิจัยจะปกป้องผลงานวิจัย
ของตนภายใต้กฎหมาย
ทรัพย์สินทางปัญญา
• นักวิจัยละเมิดทรัพย์สินทาง
ปัญญาของผู้อื่น
“ทรัพย์สินทางปัญญาครอบคลุม
ถึงสิทธิเหนือนวัตกรรมในทุกสาขา
ที่เกิดจากพลังความอุตสาหะของมนุษย์”
Convention Establishing the World Trade Organization
Article 2
การสร้างสรรค์จากสติปัญญาของมนุษย ์
1,000,000,000 US$ (as of 2014)
ประเภทของทรัพย์สินทางปัญญา
ลิขสิทธิ์ (Copyright)
สิทธิบัตร (Patent)
เครื่องหมายการค้า (Trademark)
ความลับทางการค้า (Trade Secret)
แผนภูมิวงจรรวม (Lay-out Design of Integrated circuit)
สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication)
พันธุ์พืชใหม่ (New Plant Variety)
การออกแบบผลิตภัณฑ์ การประดษฐ ์
ิ
โปรแกรมคอมพิวเตอร์
ชอทางการค้า
ื่
ิ
สิทธบัตร
ฐานข้อมูล เครื่องหมายรับรอง
ั
ลิขสิทธ์ ิ ทรัพย์สินทางปญญา เครื่องหมายการค้า
เครื่องหมายบริการ
ิ
ี
สิทธข้างเคยง
เครื่องหมายร่วม
ี
ความลับทางการค้า แผนภูมิวงจรรวม สิ่งบ่งช้ทางภูมิศาสตร์
ทรัพย์สินทางปญญาในประเทศไทย
ั
เป็นการ
แสดงออกซึ่ง
ความคิด
องค์ประกอบของ
งานที่กฎหมาย
คุ้มครองลิขสิทธิ์
เป็นการ
เป็นงานที่ไม่ขัด สร้างสรรค์ด้วย
ต่อกฎหมาย
ตนเอง
เป็นงานชนิดท ี่
กฎหมายรับรอง
โสตทัศนวัสดุ
ภาพยนตร ์
นาฎกรรม
สิ่งบันทึกเสียง
ดนตรีกรรม
งานที่กฎหมาย
่
่
ี
งานแพรเสยงแพรภาพ คุ้มครอง ศิลปกรรม
ลิขสิทธิ์
งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี วรรณกรรม
งานอื่นใดในแผนกวิทยาศาสตร์ งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี
งานที่
สมบัติสาธารณะ (PUBLIC DOMAIN)
กฎหมายไม ่ • ข่าวประจ าวัน
คมครอง
ุ้
• รัฐธรรมนูญ และกฎหมาย
• ระเบียบ ข้อบังคบ
ประกาศ ค าสั่ง หนังสือ
งานที่ไม่มี งานที่สิ้น โต้ตอบของหน่วยงานรัฐ
งานที่ไมมี อายการ
่
ุ
ลิขสิทธิ์ ลิขสิทธ์ ิ คมครอง • ค าพิพากษา ค าสั่ง ค า
ุ้
วินิจฉัย รายงานทาง
ราชการ
• ค าแปล การรวบรวมสิ่ง
ต่างๆ ข้างต้นที่หน่วยงาน
งานที่ ของรัฐท าขึ้น
้
เจาของสละ
ลิขสิทธิ์
• ลิขสิทธิ์ไม่คุ้มครองความคิด หรือขั้นตอน กรรมวิธี
หรือระบบ หรือวิธีใช้หรือท างาน หรือแนวความคิด
หลักการ การค้นพบ หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์
หรือคณิตศาสตร์
• ลิขสิทธิ์คุ้มครองการแสดงออกของความคิด
(Expression of idea)
ลอกแนวคิดไม่ละเมิดลิขสิทธิ์
• หนุ่มยิวแต่งงานกับสาวไอริชที่นับถือศาสนาต่างกัน พ่อแม่ของ
ทั้งคู่ไม่เห็นชอบ ต่อมาทั้งคู่มีบุตรฝาแฝด พ่อแม่ทั้งสองฝ่ายจึงใจ
อ่อน และให้อภัย
• จ าเลยสร้างหนัง หนุ่มไอริชแต่งงานกับหญิงชาวยิวโดยขัดค าสั่ง
พ่อแม่ ต่อมาสองครอบครัวมีปัญหากันในเรื่องมรดก สุดท้ายตก
ลงกันได้ เรื่องจึงจบลงอย่างมีความสุข
• ความคล้ายคลึง คือ การพิพาทระหว่างครอบครัว การแต่งงาน
การคืนดีกัน ถือเป็นนามธรรม เป็นเพียงแนวคิดไม่ได้รับความ
คุ้มครองลิขสิทธิ์
Nicholas v. Universal Pictures Corp.,
1930
Sheldon v. Metro-Goldwyn Pictures Corp.,1936
จ าเลยลอกเลียนรายละเอียดจากละครของโจทก์ทั้ง
ล าดับข้อเท็จจริง สถานที่ของเหตุการณ์ รายละเอียด
เหล่านี้ถือเป็นการแสดงออกซึ่งความคิด
(Expression of idea) ซึ่งได้รับความคุ้มครองตาม
กฎหมายลิขสิทธิ์
Annie LEIBOVITZ v. PARAMOUNT PICTURES case
การดัดแปลงงาน
ิ
นวนยาย ละครเวที ละครโทรทัศน์
การดัดแปลงงาน- การแปล
ฉบับแปลภาษา ฉบับแปลภาษา
อังกฤษ ไทย
การรวบรวมงานมีลิขสิทธิ์ของผู้อื่น
• ผู้รวบรวมมีลิขสิทธิ์ แต่ไม่กระทบสิทธิเจ้าของงานที่น ามารวบรวม