หน้าปก คาชีแ้ จง
เอกสารนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ฉบบั น้ีเป็ นส่วนหน่ึงจากนวตั กรรมที่จดั ทา
ข้ึนเพื่อเป็ นคู่มือสาหรับบุคลากรทางการศึกษาในเร่ือง นวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ โดย
นกั ศึกษามหาวิทยาลยั ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ คณะศึกษาศาสตร์ จากรูปแบบนวตั กรรม
จานวน....รูปแบบ....รายการดงั น้ี
1.นวตั กรรมแผนภาพความคิด Mind Mapping สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและ
วฒั นธรรม
ซ่ึงนวตั กรรมดงั กล่าวไดผ้ ่านการทดลองใชใ้ นรูปแบบเชิงวิจยั กบั นักเรียน และ
เพื่อให้ผสู้ อนมาใชเ้ ป็นแนวทางในการทาความเขา้ ใจเรื่องการนานวตั กรรมทางการศึกษา
มาใช้ในการพฒั นาการเรียนการสอนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
พทุ ธศกั ราช2544
ผูจ้ ดั ทาจึงไดเ้ รียบเรียงขอ้ มูลท่ีเป็ นรูปแบบนวตั กรรมพร้อมตัวอย่างแผนการ
จัดการเรียนรู้โดยใช้นวตั กรรมเพ่ือให้ผูเ้ รียนสนใจได้รับความรู้ความเขา้ ใจมากย่ิงข้ึน
เอกสารเล่มจะช่วยทบทวนความเขา้ ใจให้ชดั เจนมากย่ิงข้ึน จนสามารถนาไปใชใ้ นการ
พฒั นาการจดั การเรียนรู้ของตนเองได้ ประโยชน์ท่ีไดจ้ ากเอกสารฉบบั น้ียอ่ มก่อใหเ้ กิดผล
โดยตรงต่อผูเ้ รียนและผูส้ อนในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ ผูจ้ ดั ทาใคร่ขอขอบคุณแหล่ง
วิทยาการที่เป็นขอ้ มลู ใหผ้ จู้ ดั ทานามาอา้ งองิ เพ่ือใชเ้ ป็นประโยชน์ในการทาเอกสารคร้ังน้ี
คานา สารบญั
รูปแบบการจดั การเรียนรู้ที่ใช้นวตั กรรมแผนภาพความคิด Mind Mapping และ
ไดจ้ ดั ทาเอกสารนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ฉบบั น้ีข้ึน เพ่ือเป็ นคู่มือสาหรับนกั ศึกษาใน
เร่ืองนวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ ระดบั ประถมศึกษา ซึงเป็นนวตั กรรมที่ไดผ้ า่ นการทดลอง
ใช้ในรูปแบบของการวิจยั และเพื่อให้ใชเ้ ป็ นแนวทางในการทาความเขา้ ใจเรื่องการนา
นวตั กรรมทางการศึกษามาใช้ในการพฒั นาการเรียนการสอนตามหลกั สูตรการศึกษาข้นั
พ้ืนฐาน
ผูจ้ ดั ทาไดเ้ รียบเรียงขอ้ มูลรูปแบบของนวตั กรรมโดยสรุปเพื่อสามารถนาไปใช้
ไดง้ ่ายพร้อมท้งั ยกตวั อย่างแผนการจดั การเรียนรู้โดยใชน้ วตั กรรมประกอบภายในฉบบั
เพื่อให้ผสู้ นใจไดร้ ับความรู้มากยิ่งข้ึน เอกสารเล่มน้ีจะช่วยทบทวนความเขา้ ใจให้ผูศ้ ึกษา
เขา้ ใจมากย่ิงข้ึน และสามารถนาไปปรับใชใ้ นการเรียนการสอนของตนเองไดด้ ีมากย่งิ ข้นึ
หากมีขอ้ แนะนาหรือขอ้ ผิดพลาดประการใด ผูจ้ ดั ทาขอน้อมรับไวแ้ ละขออภยั มา ณ ท่ีน้ี
ดว้ ย
วราภรณ์ ศรีโท
ผจู้ ดั ทา
นวตั กรรมการจัดการเรียนรู้โดยใช้แผนภาพความคิด 4.กิ่งกา้ นจะถูกเชื่อมโยงกนั ในลกั ษณะท่ีแตกตา่ งกนั ตามลาดบั และความสาคญั ของประเดน็
ตา่ งๆ
การจดั การเรียนรู้แบบแผนผงั ความคิด Mind Map เป็ นผลงานของนักจิตวิทยา การเรียนแบบสร้างแผนผงั ความคดิ (Concept Mapping)
ชาวองั กฤษชื่อ โทน่ี บูซาน (อา้ งถึงธัญญา และขวญั ฤดี ผลอนนั ต)์ ไดอ้ ธิบายไวใ้ นหนงั สือ เป็ นการฝึ กให้ผูเ้ รียนจดั กลุ่มความคิดรวบยอดของตน เพ่ือให้เห็นภาพรวมความคิดเห็น
เลม่ ใหมข่ อง How to Mind Map ว่า Mind Map เป็นวิธีการท่ีงา่ ยที่สุดในการนาขอ้ มลู เขา้ ไป ความสัมพนั ธ์ของความคิดรวบยอดเป็นภาพ สามารถเก็บไวใ้ นหน่วยความทรงจาไดง้ ่าย
ในสมองและเรียกขอ้ มูลเหล่าน้นั ออกมาใชไ้ ดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพในรูปแบบของการจด การเขยี นแผนผงั สามารถทาไดห้ ลายลกั ษณะต่างๆดงั ต่อไปน้ี
บนั ทึกท่ีสร้างสรรคแ์ ละสามารถแสดงใหเ้ ห็นความคิดไดง้ า่ ยและชดั เจนอยา่ งเป็นระบบ 1.แผนผงั ตารางเปรียบเทียบ Compare table map เป็นการเขียนตารางเพ่ือเปรียบเทียบสอง
สิ่งในประเด็นท่ีกาหนด
บูซาน(Byzantine. 1997: 59) ไดใ้ ห้ความหมายของแผนที่ความคิดไวว้ า่ แผนที่ความคดิ เป็น
แผนผงั หรือแผนภาพที่แสดงออกของความคิดรอบทิศทางซ่ึงเป็นลกั ษณะการทางานที่ตาม 2.แผนผงั กา้ งปลา Fishbone map เป็ นการเขียนแผนผงั โดยกาหนดประเด็นหรือเรื่องแลว้
ธรรมชาติของสมองมนุษยแ์ ละเป็ นเทคนิคการแสดงออกดว้ ยภาพท่ีมีพลงั นาไปสู่กุญแจ เสนอสาเหตุและผลตา่ งๆในแต่ละดา้ น
สากลที่จะใชไ้ ขประตูสู่ศกั ยภาพของสมองแผนท่ีความคิดนาไปประยุกตใ์ ชไ้ ดก้ บั ทุกแง่มุม
ของชีวติ ซ่ึงจะทาให้ การเรียนรู้ไดร้ ับการพฒั นาและเกิดความคิดท่ีชดั เจนข้นึ จะนาไปสู่การ
พฒั นาการกระทาต่างๆของมนุษยน์ อกจากน้ีบูซานยงั ไดก้ ล่าวถึงคุณลกั ษณะสาคญั ของ
แผนผงั ความคดิ ไว4้ ประการดงั น้ี
1.หวั ขอ้ ท่ีสนใจจะถูกสร้างข้นึ ตรงกลางของแผนภาพ
2.ใจความหลกั ของเรื่องจะอยรู่ อบหวั ขอ้ ซ่ึงตรงกลาง ออกไปทุกทิศทางซ่ึงเปรียบเสมือนก่ิง
กา้ นของตน้ ไมท้ ่ีแตกแขนงออกมา
3.กิ่งกา้ นท่ีแตกแขนงออกมาประกอบดว้ ยภาพหรือความสาคญั ที่เขียนบนเส้นท่ีโยงกัน
ส่วนของคาอ่ืนๆที่มีความสาคญั รองลงมาจะถูกเขียนบนก่ิงกา้ นที่แตกออกไปตามลาดบั
ต่อๆไป
3.แผนผงั แสดงปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างสองกลุ่ม Two-group interaction map เป็นการเขยี นเพ่ือ 6.แผนผงั วงจร Circle map เป็ นการเขียนแผนผงั เพื่อเสนอข้นั ตอนต่างๆท่ีสัมพนั ธ์เรียง
เสนอวตั ถุประสงคก์ ารกระทาและการตอบสนองของกลุ่มสองกลุ่มที่ขดั แยง้ หรือแตกต่าง ตามลาดบั
กนั
4.แผนผงั ความคิดรวบยอด Concept map ทาไดโ้ ดยเขียนความคิดรวบยอดไวข้ า้ งบนหรือ 7.แผนผงั รูปวงกลมทับเหลี่ยม Overlapping circles map เป็ นการเขียนเพ่ือนาเสนอส่ิงที่
ตรงกลางแล้วลากเส้นให้สัมพนั ธ์กนั กับความคิดรวบยอดอื่นๆที่สาคญั รองลงไปหรือ เหมือนกนั และแตกตา่ งกนั
ความคดิ ที่ละเอียดซบั ซอ้ นยง่ิ ข้ึน ดงั น้ี
5.แผนผงั ใยแมงมุม Spider map ทาไดโ้ ดยเขียนความคิดรวบยอดที่สาคญั ไวก้ ่ึงกลางแลว้
เขียนคาอธิบายบอกลกั ษณะของความคดิ รวบยอดอนื่ ๆไวด้ ว้ ยดงั น้ี
นวตั กรรมการจดั การเรียนรู้ สรุปรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดนใช้นวตั กรรมแผนภาพความคิด Mind
Mapping
ข้ันตอนรูปแบบการสอนโดยใช้แผนภาพความคิด (Mind Mapping)
ข้นั ที่1 ข้นั เตรียมความพร้อม
ข้นั ตอนการจดั การเรียนรู้ตามรูปแบบการสอนโดยใชแ้ ผนภาพความคิด (Mind Mapping) ข้นั ท่ี2 ข้นั กาหนดประเดน็ /หวั ขอ้ /เงื่อนไข
ข้นั ท่ี ๑ ข้นั เตรียมความพร้อม ข้นั ที่3 ข้นั แลกเปล่ียนเรียนรู้
ข้นั ที่4 ข้นั นาเสนอผลงาน
๑.๑ กิจกรรมจดั กลุม่ ข้นั ที่5 ข้นั ช้ีแนะ
๑.๒ แนะนากติกา/อปุ กรณ์/ส่ือ ข้นั ที่6 ข้นั ทาแผนภาพความคดิ อสิ ระ
ข้นั ที่ ๒ ข้นั กาหนดประเด็น/หวั ขอ้ /เง่ือนไข/สถานการณ์
โดยใช้ เกม/กิจกรรม/ใบงาน/ส่ือต่างๆ
ข้ันที่ ๓ ข้นั แลกเปล่ียนการเรียนรู้ กิจกรรมกลุ่มระดมการคิดวิเคราะห์แลกเปล่ียนการ
เรียนรู้สรุป สาระสาคญั ของเรื่องโดยจดั ทาเป็นแผนภาพความคดิ กลมุ่
ข้นั ที่ ๔ ข้นั นาเสนอผลงาน
ข้ันท่ี ๕ ข้นั ช้ีแนะ ครูและนักเรียนช้ีแนะอภิปรายแสดงขอ้ คิดเห็นร่วมกนั และเพิ่มเติม
ประเด็นความรู้
ข้นั ท่ี ๖ ข้นั จดั ทาแผนภาพความคิดอสิ ระ (Mind Mapping) โดยสงั เคราะห์องคค์ วามรู้ที่ได้
จากการ สรุปการคิดวิเคราะหส์ าระสาคญั ของเร่ืองเป็นของตนเอง
ตัวอย่างแผนการจดั การเรียนรู้โดยใช้นวัตกรรม Mind Mapping 3.4นกั เรียนสามารถเลือกใชท้ รัพยากรท่ีจาเป็นต่อการดารงชีวติ P
3.5 นกั เรียนเขา้ ร่วมกิจกรรมการทางานเป็นกล่มุ A
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม สาระท่ี3 เศรษฐศาสตร์
หน่วยการเรียนรูท้ ี่ 2 เศรษฐกิจพอพียง ช้นั ประถมศึกษาปี ท่ี 3 4.สาระการเรียนรู้
ความหมายของหลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 หลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้ และเศรษฐกิจพอเพียง เวลา 3 ชวั่ โมง -ทรัพยากร หมายถึงปัจจยั การผลิต ซ่ึงไดแ้ ก่ ท่ีดิน แรงงาน ทนุ และผปู้ ระกอบการ
มาตรฐานการเรียนรู้ ส3.1. ตวั ช้ีวดั 3.1.3, 3.1.4 -การศึกษาการกระทาของคนเก่ียวกบั การเลือกใชท้ รัพยากรเพอ่ื การผลิตสินคา้
1.สาระสาคัญ 5.กิจกรรมการเรียนรู้
การนาเอาทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจากดั มาใช้ให้เกิดประโยชน์มากท่ีสุดพร้อมท้งั นาหลกั กิจกรรมท่ี1 ฝึกการเขยี นแผนที่ความคดิ เวลา 1 ชวั่ โมง
เศรษฐกิจพอเพียงมาประยกุ ต์ใชใ้ นชีวิตประจาวนั ประชาชนรับรู้ถึงการใชท้ รัพยากรอย่าง ข้นั นาเข้าสู่บทเรียน
ประหยดั ซ่ึงเป็นรากฐานสาคญั ท่ีทาให้ประเทศชาติพฒั นาข้ึนตามลาดบั 1.ครูและนักเรียน สนทนาเก่ียวกับคาศพั ท์เร่ือง ผกั ชนิดต่างๆโดยดูภาพประกอบ เช่น
2.ผลการเรียนรู้ทค่ี าดหวัง ผกั คะนา้ กะหล่าปี ผกั กาดขาว ฯลฯ
นกั เรียนรู้และเขา้ ใจความหมายของหลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้ และการใชท้ รัพยากรอย่าง 2.เขียนคาศพั ทห์ รือหวั ขอ้ เรื่องน้นั ลงบนกระดาน
ประหยดั พร้อมท้งั นามาประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจาวนั ได้ 3.กระตุน้ ให้นกั เรียน คิดหาคาอนื่ ๆที่เกี่ยวขอ้ งกบั หวั เร่ืองให้ไดม้ ากท่ีสุดแลว้ จดั กลุ่มคาน้นั
3.จุดประสงค์การเรียนรู้ เป็นหวั ขอ้ ยอ่ ย
3.1นกั เรียนสามารถอธิบายความหมายของหลกั เศรษฐศาสตร์ได้ K 4.นักเรียนเสนอคาท่ีคิดไว้ อภิปรายแลว้ จัดคาเขา้ กลุ่มหัวขอ้ ประกอบกันจนเป็ นแผนที่
3.2นกั เรียนรู้และเขา้ ใจเกี่ยวกบั ปัจจยั การผลิตอยา่ งถกู ตอ้ ง K ความคิด
3.3 นกั เรียนเขียนแสดงความคดิ เห็นเก่ียวกบั การหลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้ ได้ P 5.พยายามใหน้ กั เรียนมีส่วนร่วมในการทาแผนท่ีความคิด
ข้นั สอน -การปลูกผกั ของคนในภาพมีประโยชนอ์ ย่างไร (มีผักไว้รับประทานโดยไม่ต้องเสียเงินซื้อ
นาไปจาหน่ายเพ่ือสร้างรายได้ให้ครอบครัว)
1.ครูอธิบายวิธีการเขียนแผนที่แบบ โทนี่ บูซาน พร้อมกบั ให้ดูตวั อย่างและเปิ ดโอกาสให้
นกั เรียนซกั ถาม ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ร่วมกนั เขียนแผนท่ีความคิดจากภาพสิ่งเร้าโดยผูส้ อนใช้
ภาพตวั อย่างเกี่ยวกบั แผนที่ความคิดในเรื่องที่เก่ียวขอ้ งกบั ภาพคนปลกู ผกั ใบงานท่ี1.2 แลว้
2. ให้นกั เรียนฝึกเขียนแผนที่ความคดิ ในใบงานที่1.1 เลือกตวั แทนของเสนอผลงาน
3. ผูส้ อนร่วมกับนักเรียนอภิปรายผลงานโดยเพื่อส่งเสริมให้ผูเ้ รียนได้เรียนรู้คาและ ข้นั สอน
มองเห็นความสัมพนั ธ์ระหว่างคาและเร่ืองราวในแผนท่ีความคดิ 1.ครูอธิบายความหมายของเศรษฐศาสตร์ให้นกั เรียนฟังว่าเป็นการนาทรัพยากรท่ีมีอยอู่ ยา่ ง
จากดั มาใชใ้ หเ้ กิดประโยชนม์ ากท่ีสุดจากน้นั ใหน้ กั เรียนร่วมกนั อา่ นเน้ือหาเร่ืองความหมาย
4. ผลงานนกั เรียนติดป้ายนิเทศในหอ้ งเรียน ของหลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้ ในชุดกิจกรรม
ข้ันสรุป
ให้นักเรียนร่วมกนั สรุปความสาคญั ของการเขียนแผนท่ีความคิดเกี่ยวกับผกั โดยครูใช้
คาถามใหน้ กั เรียนร่วมกนั แสดงความคดิ เห็น
กิจกรรมท่ี2การนาทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างจากดั มาใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด เวลา 2
ชว่ั โมง
ข้นั นาเข้าสู่บทเรียน
1. ใหน้ กั เรียนดูภาพคนปลูกผกั คะนา้ ในชุดกิจกรรมจากน้นั ให้นกั เรียนร่วมกนั สนทนาโดย
ครูใชค้ าถามดงั น้ี
-คนในภาพกาลงั ทาอะไร (ปลกู ผัก)
-จากภาพมีปัจจยั ใดบา้ งท่ีใชใ้ นการปลกู ผกั คะนา้ (ต้นกล้า ดนิ คนปลกู )
2.ครูยกตวั อยา่ งการเล้ียงปลาในบอ่ หลงั บา้ นโดยเขยี นเป็นแผนภาพพร้อมท้งั อธิบายให้ กลมุ่ นาเสนอผลงานเพ่ือร่วมวจิ ารณ์ผลงานและร่วมกนั สรุปผลการเรียนรู้ครูสรุปเพิ่มเติม
นกั เรียนฟัง ในส่วนที่ยงั ไมส่ มบรู ณ์และนกั เรียนสรุปสิ่งท่ีไดจ้ ากการเรียนรู้ร่วมกนั นาผลงานจดั ป้าย
นิเทศ
จากน้นั ให้นกั เรียนร่วมกนั สนทนาโดยครูใชค้ าถาม ดงั น้ี
-ที่ดนิ ในการเล้ียงปลาคอื อะไร (บอ่ ดล้ียงปลา) ข้นั สรุป
-แรงงานในการเล้ียงปลาคืออะไร (ผขู้ ดุ บ่อเล้ียงปลา ผดู้ ูแลปลาในบ่อ) 1. ใหน้ กั เรียนร่วมกนั สรุปความสาคญั ของปัจจยั การผลิตโดยครูใชค้ าถามให้นกั เรียน
-ทนุ ในการเล้ียงปลาคอื อะไร (พนั ธุ์ปลา อาหารปลา) ร่วมกนั แสดงความคิดเห็นดงั น้ี
-ผปู้ ระกอบการในการเล้ียงปลาคอื ใคร (คนที่นาท่ีดิน แรงงานและทนุ มารวมกนั เพอื่ เล้ียง
ปลา) -ปัจจยั ในการผลิตมีอะไรบา้ ง (ทีด่ นิ แรงงาน ทนุ และผ้ปู ระกอบการ)
3.นกั เรียนแบง่ กล่มุ กลุ่มละ3-4คนศึกษาจากใบความรู้ทหี่ น่ึงเร่ืองความหมายของหลกั
เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้ และสรุปความรู้จากใบความรู้และเขยี นแผนที่ความคิดตามใบงานท่ี -ปัจจยั การผลิตมคี วามสาคญั ต่อการผลิตอยา่ งไร (ถ้าไม่มปี ัจจยั การผลิตกไ็ ม่สามารถผลิต
1.3เพ่ือนาเสนอในกลุ่มใหญใ่ หร้ ่วมกนั แสดงความคิดเห็นและร่วมกนั และตวั แทนผเู้ สนอ สินค้าได้)
2. ใหน้ กั เรียนทาชุดกิจกรรมท่ี1 ความหมายของหลกั เศรษฐศาสตร์เบ้ืองตน้
6.สื่อ/อุปกรณ์การเรียนรู้
1.บตั รภาพ
2.บตั รคา
3.แผน่ ชาร์จ
7.การประเมินผล
1. วิธีการวดั ผลและประเมินผล
1.1 การสงั เกต
1.1.1 การวิเคราะห์ 8. การออกแบบวธิ ีการและเครื่องมือประเมนิ ผล
1.1.2 การตอบคาถาม
1.1.3 การทากิจกรรม ตวั ช้ีวดั วธิ ีการ เครื่องมือ แหลง่ ขอ้ มลู เกณฑ์
1.2 การตรวจผลงาน
1.2.1 ใบงาน ความ การสงั เกต แบบบนั ทึก นกั เรียน 1 = พอใช้
1.2.2 กิจกรรมในหนงั สือเรียนสาระสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ต้งั ใจใน การตอบ การสงั เกต 2 = ดีมาก
2. เกณฑก์ ารประเมิน การร่วม คาถามใน นกั เรียน
2.1 ใบงาน ผา่ นเกณฑอ์ ยา่ งนอ้ ยร้อยละ 80 กิจกรรม หอ้ ง ใบกิจกรรม 1 = พอใช้
2.2 การตรวจผลงาน ผา่ นเกณฑอ์ ยา่ งนอ้ ยร้อยละ 80 ความรู้ ให้ ใบงาน (ทาใบกิจกรรม/ใบ
3. เคร่ืองมือประเมินผล ความ นกั เรียน งาน ผดิ 1-2)
3.1 สังเกต เขา้ ใจ ทาใบ 2 = ดี
3.2 ใบงาน เน้ือหา กิจกรรม (ทาใบกิจกรรม/ใบ
3.3 กิจกรรมทา้ ยบท ใบงาน งาน ผิด3-4ขอ้ )
3 = ดีมาก
(ทาใบกิจกรรม/ใบ
งานถกู หมดทุกขอ้ )
9. บนั ทึกหลงั การสอน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เศรษฐกจิ พอเพยี ง
1. ผลท่ีเกิดกบั ผเู้ รียน แผนการเรียนรู้ที่ 1 หลกั เศรษฐศาสตร์เบือ้ งต้นและ เศรษฐกจิ พอเพยี ง
............................................................................................................................. ใบงานท่ี 1.1
.............................................................................................................................
............................................................................................................................. ช่ือ....................................................................ช้นั ...................เลขท่ี...................
1.ใหน้ กั เรียนบอกชื่อผกั ที่ตนเองชอบ
2. ปัญหา/อุปสรรค
.............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
.............................................................................................................................
2.ให้นกั เรียนเขียนแผนผงั ข้นั การปลูกผกั
3. ขอ้ เสนอแนะแนวทางแกไ้ ข
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
..........................................................................................
(ลงช่ือ)............................................
(.......................................)
.........../.................../.............
ใบงานท1่ี .2 ใบงานที่1.3
ชื่อ.....................................................................ช้นั ..................เลขที่................... ช่ือ.................................................................ช้นั ...................เลขที่.....................
ใหน้ กั เรียนเขยี น แผนทีค่ วามคิด เรื่อง สินคา้ ที่เป็นความตอ้ งการของมนุษย์
ใหน้ กั เรียนเขียน แผนท่คี วามคดิ เรื่อง สินคา้ ท่ีเป็นความตอ้ งการของมนุษยไ์ ดแ้ ก่ อาหาร ท่ี
อยอู่ าศยั เครื่องนุ่งห่ม และยารักษาโรค
8. กล่มุ สาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ป.3/4 4.คณุ ลกั ษณะทีด่ ี/ค่านิยม/คณุ ธรรม/จริยธรรม
แบบบนั ทกึ ผลการเรียนรู้ของ นักเรียน ครู .............................................................................................................................
.............................................................................................................................
วนั ........................ท่ี..............เดือน................................พ.ศ. .................. .............................................................................................................................
1.ข้นั ตอนการทางาน 5.สื่อแหล่งการเรียนรู้
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
2.ความรู้ท่ีไดร้ บั 6.ผลงาน
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
............................................................................................................................. .............................................................................................................................
3.ทกั ษะที่ไดร้ ับ ชื่อ........................................................................................สกุล...........................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
แบบสังเกตพฤตกิ รรมการเรียนรู้ (สาหรับนักเรียน) ระดับประถมศึกษา 5.ครูจดั กิจกรรมให้นกั เรียนไดล้ ง
มือปฏิบตั ิ
ช่ือผสู้ อน.............................................................................ช้นั ............................ 6.ครูเปิ ดโอกาสใหน้ กั เรียนได้
แสดงความคดิ เห็นและยอดรบั
กล่มุ สาระการเรียนรู้...........................................................เรื่อง.......................... เก่ียวกบั ผลงานและความสามารถ
ของตนและผอู้ ืน่
วนั ที่............เดือน...................................พ.ศ. ..................เวลา............................ 7.ครูจดั กิจกรรมการเรียนรู้ที่มีการ
เช่ือมโยงความรู้เดิมกบั ความรู้ใหม่
คาชี้แจง ให้ผนู้ ิเทศสังเกตพฤติกรรมการสอนของครูและโปรดทาเคร่ืองหมาย/ลงในช่อง ของผเู้ รียน
พฤติกรรมการสอนตามรายการ การสงั เกตพฤติกรรมการสอน ดงั ต่อไปน้ี 8.ครูมีการใชส้ ื่อการเรียนรู้อยา่ ง
หลากหลาย
รายการ ปฏิบตั ิ ไม่ ขอ้ เสนอแนะ 9.ครูให้การเสริมแรงนกั เรียนอยา่ ง
เหมาะสม
ปฏิบตั ิ เพม่ิ เติม 10.ครูจดั กจิ กรรมการเรียนรูใ้ ห้เอ้อื
ต่อการฝึ กความรับผิดชอบของ
1.ครูจดั กิจกรรมการเรียนการสอน นกั เรียน
ใหผ้ เู้ รียนไดค้ ดิ อยา่ งหลากหลาย ลงชื่อ.....................................................................
2.ครูเสนอ/จดั แหลง่ ความรู้เพ่ือให้ (......................................................................)
ผเู้ รียนไดฝ้ ึกการคน้ ควา้ รวบรวม ผปู้ ระเมิน
ขอ้ มูล
3.ครูจดั กิจกรรมและสถานการณ์
ใหผ้ เู้ รียนแลกเปล่ียนความคดิ และ
ประสบการณ์
4.ครูเปิ ดโอกาสใหน้ กั เรียนได้
นาเสนอผลงานของตวั เองใน
รูปแบบต่างๆ
แบบประเมินแผนการจดั การเรียนรู้ 4.3 จดั กจิ กรรมหรือกาหนด
สถานการณ์ที่เป็ นประเดน็
โดยใช้นวตั กรรม Mind Mapping (สาหรับครู) ปัญหาให้นกั เรียนคดิ
4.4 จดั กจิ กรรมใหน้ กั เรียนได้
รายการ มาที่สุด มาก พอใช้ ปรับปรุง แลกเปล่ียนการเรียนรู้
4 3 21 4.5 จดั กจิ กรรมให้นกั เรียนได้
1.สาระสาคญั แสดงความคิด นาเสนอผลงาน
รวบยอดของสาระการเรียนรู้ท่ี 4.6 จดั กิจกรรมช้ีแนะความรู้
สอดคลอ้ งกบั จดุ ประสงคก์ าร เพ่มิ เติมอภิปรายแสดง
เรียน ขอ้ คดิ เห็น
2.จดุ ประสงคก์ ารเรียนรูค้ ลอบ 4.7 จดั กิจกรรมทาแผนผงั
คลุมพฤติกรรมการเรียนรู้หลาย ความคิดมายแมพ สรุป
ดา้ น (พทุ ธิพสิ ัย/ทกั ษะพสิ ัย/จิต สาระสาคญั และองคค์ วามรู้เป็น
พิสัยและระบุพฤติกรรมที่ ของตนเอง
สามารถวดั ได้ 5.ส่ือ อุปกรณ์และแหลง่ การ
3.สาระการเรียนรู้ถูกตอ้ ง เรียนรู้ที่เหมาะสมตาม
ครบถว้ นชดั เจนตามหลกั ความสามารถของผเู้ รียน
วชิ าการ 6.มีการวดั และประเมนิ ผลที่
4.กระบวนการเรียนรู้ หลากหลายสอดคลอ้ งกบั
4.1 สอดคลอ้ งกบั จุดปรงสงค์ พฤติกรรมที่กาหนดใน
การเรียนรู้ จุดประสงคก์ บั ธรรมชาติของ
4.2 จดั กจิ กรรมเตรียมความ สาระการเรียนรู้
พร้อมและทบทวนความรู้เดิม หมายเหตุ ระดบั ผลการประเมินข้นึ อยกู่ บั ดุลพนิ ิจของผสู้ อนในการกาหนดช่วงคะแนน
สมุดบันทกึ ความรู้ 4.สินคา้ ท่ีเป็นความตอ้ งการของมนุษยม์ ีอะไรบา้ ง
เร่ือง หลกั เศรษฐศาสตร์เบือ้ งต้น และเศรษฐกจิ พอเพยี ง .............................................................................................................................
.............................................................................................................................
ชื่อ........................................................ช้นั .......................เลขที่...........................
5.อ่ืนๆ
คาชี้แจง ให้นักเรียนบันทึกความรู้ที่ได้รับจากเรื่อง หลักเศรษฐศาสตร์เบ้ืองต้น และ
เศรษฐกิจพอเพียง แลว้ บนั ทึกขอ้ มูล ตามประเด็นท่ีกาหนดใหต้ อ่ ไปน้ี .............................................................................................................................
.............................................................................................................................
1.หลกั เศรษฐศาสตร์คอื
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
2.การปลูกผกั มีประโยชนอ์ ยา่ งไร
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
3.ปัจจยั ในการผลิตมีอะไรบา้ ง
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
เอกสารอ้างองิ
สานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ. (2540). สรุปแผนพฒั นาการศึกษา
แห่งชาติ ฉบบั ท่ี 8 (พ.ศ.2540-2544). กรุงเทพฯ: โรงพมิ พค์ รุ ุสภาลาดพร้าว.
วาสนา เมืองหนองจอก. (2550). การพฒั นาแผนการจดั การเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้
สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ช้นั ประถมศึกษาปี ที่3 โดยวิธีของ สสวท. และสรุป
แผนผังความคิด (Mind Mapping). การศึกษาค้นคว้าอิสระ กศ.ม. มหาสารคาม:
มหาวทิ ยาลยั มหาสารคาม.บรรณานุกรม
โทนี บูซาน. How to Mind Map. สานกั พิมพข์ วญั ขา้ ว.กรุงเทพฯ : มปป.
ธญั ญา และขวญั ฤดี ผลอนนั ต์ หจก. บูซานซนั เดย์ (ประเทศไทย)
ชยั อนนั ต์ สมุทวณิช. การคิดแบบสร้างสรรคแ์ ละทาแผนท่ีทางความคิด Creative thinking
and mind mapping. กรุงเทพมหานคร. วชิราวุธวทิ ยาลยั . 2542.