ผลงานนวัตกรรมที่เป็นแบบอย่างด้านการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา

ห น้ า | 0

ห น้ า | 1

คำนำ

การเรียนรู้สะเต็มศึกษา ซ่งึ เป็นแนวทางการจดั การเรยี นรทู้ ่มี ีการบรู ณาการวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วศิ วกรรม
และคณิตศาสตร์ โดยทีก่ ารจัดการเรียนรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศึกษาจะต้องมกี ารบูรณา การพฤติกรรมท่ีตอ้ งการหรือ
คาดหวงั ให้เกิดขึ้นกับนักเรียนเข้ากับการเรยี นรู้เนอื้ หาดว้ ย รวมถึงการกระตนุ้ ให้เกิดความสนใจในการสืบเสาะหา
ความรู้ การสารวจตรวจสอบ การคดิ อยา่ งมีเหตุมีผลในเชิงตรรกะ การคิดสรา้ งสรรค์และสรา้ งนวัตกรรมใหม่ ๆ ได้
รวมถึงทักษะของการเรียนรู้หรือการทางานแบบรว่ มมือ นักเรยี นที่มคี วามรู้ ความเชี่ยวชาญทางสะเตม็ จะสามารถ
ตอบคาถาม หรอื แก้ปัญหาที่ซับซ้อนไดด้ ีขึ้น สามารถสารวจตรวจสอบในประเด็นขอ้ สงสัยต่าง ๆ และพฒั นาไปสู่
การแก้ปญั หาสิ่งต่าง ๆ ทเ่ี กิดข้ึนในชีวติ ประจาวันได้ นอกจากนี้นักเรียนทีม่ ีความชานาญหรือเช่ยี วชาญทางสะเต็มยังมี
คุณสมบัติของการเป็นนกั คิดวิเคราะห์เหมือนนักวทิ ยาศาสตร์ คิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล เปน็ นักสื่อสารทม่ี ีประสิทธิภาพ
เปน็ ผู้ที่มีความรอบรู้ทางเทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์และคณติ ศาสตร์ นอกจากน้สี ะเตม็ ศกึ ษาสามารถนามาเพิ่มขีด
ความสามารถให้กบั นกั เรยี นทกุ คน โดยสะเต็มศกึ ษาถูกออกแบบมาเพ่ือเพม่ิ ความรู้ ความสามารถ ทักษะการคิด การลง
มือปฏิบตั ิ เพิม่ ขีดความสามารถของนกั เรยี นใหม้ ีการเตรยี มความพรอ้ มอยา่ งเหมาะสมสาหรบั การศึกษาต่อในระดับท่ี
สงู ขึ้นและเพ่อื การอาชีพในศตวรรษท่ี 21 และงานอาชีพทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมหรือคณิตศาสตร์

ดงั น้ันข้าพเจา้ จึงได้ดาเนนิ การจัดกจิ กรรมการเรยี นรูต้ ามแนวทางสะเตม็ ศึกษา เรือ่ ง จรวดขวดนา้ “Water
Rocket” เพื่อนาเสนอแนวทางการจัดกิจรรมท่ีเป็นประโยชน์แก่ท่านผู้สนใจไดน้ าแนวคิดและรปู แบบกิจกรรมไป
ประยุกตใ์ นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาในโรงเรียน หากรายงานนาเสนอผลงานฉบบั นี้มี
ข้อบกพร่องประการใด ผูจ้ ดั ทาขอกราบอภยั มา ณ โอกาสนี้

รสรนิ พันธุ
ผู้นาเสนอกจิ กรรม

สำรบัญ ห น้ า | 2

เรอ่ื ง หนำ้
1
คานา 2
สารบัญ 3
แบบเสนอผลงาน
ขอ้ มลู การนาเสนอผลงานนวัตกรรม / วธิ กี ารปฏบิ ัติท่ีดเี ชิงประจกั ษ์ ทีส่ ามารถเปน็ แบบอยา่ งได้ 4
ดา้ นการจดั การเรยี นรู้สะเต็มศึกษา STEM Education 4
5
1. ความเป็นมาและความสาคญั 6
2. จุดประสงค์/เป้าหมาย 11
3. กระบวนการ/ขัน้ ตอน 13
4. ผลการดาเนนิ งาน 15
5. ปัจจยั ท่ที าให้ประสบผลสาเรจ็ 17
6. บทเรยี นทไี่ ด้รบั 18
7. การเผยแพร่/การไดร้ บั การยอมรับ/รางวัลท่ไี ดร้ บั 19
อา้ งองิ
ภาคผนวก

ห น้ า | 3

แบบเสนอผลงำน

นวตั กรรม / วิธกี ำรปฏิบัตทิ ีด่ เี ชงิ ประจักษ์ ที่สำมำรถเป็นแบบอยำ่ งได้
ดำ้ นกำรจัดกำรเรียนรู้สะเตม็ ศึกษำ (STEM Education)
สำนกั งำนเขตพน้ื ท่กี ำรศึกษำประถมศึกษำเชยี งใหม่ เขต 2

ช่อื ผลงำน......................จ..ร..ว..ด...ข..ว..ด..น...้า...“...W...a..t..e..r...R..o..c..k...e..t.”...................................................................................................

ประเภทผลงำน

( ) ด้านครูผูส้ อนระดับประถมศกึ ษาตอนต้น

( ) ดา้ นครูผู้สอนระดับประถมศกึ ษาตอนปลาย

( ) ด้านครผู สู้ อนระดับมัธยมศึกษาตอนตน้

ข้อมูลทว่ั ไป

ชอ่ื สถานศึกษา..........โ..ร..ง..เ.ร..ยี ..น...ว..ดั ..แ..ม...่แ..ก..้ด...น..้อ..ย.............................. สังกัด.......ส..พ...ป...ช...ม...เ.ข..ต...2......................................
ตาบล.........ป...า่..ไ..ผ..่........................ อาเภอ........ส...ัน..ท...ร..า..ย............จังหวดั ......เ.ช..ยี...ง.ใ..ห...ม..่ .............. รหัสไปรษณยี ์.......5...0..2..1..0.......
โทรศัพท์หน่วยงาน.........0..5...3..-.4...9..2..0..0...2.....โทรสาร......0..5..3...-.4..9...2..0..0...2........... E-mail............-..-..............................................

1. ชื่อสถำนศกึ ษำ

ชื่อสถานศึกษา............โ.ร..ง.เ..ร..ยี ..น...ว..ัด..แ..ม..่แ...ก..ด้..น...้อ..ย........................................................................................................
โทรศพั ท์มือถอื ...........0...8..7..-..1..7...8..0..3..4...4.................E-mail.................-.-.................................................................................

2. ช่อื ครสู ง่ ผลงำน

ชื่อ - นามสกุล ............น...า..ง.ส...า..ว..ร..ส..ร..ิน.....พ...นั..ธ...ุ ........................................................................................................
โทรศัพทม์ อื ถอื ..........0...8..5..-..6..8..8...0..5..9...3..................E-mail...........R..o..d..s..a..r..in...6..8..2...2..@...g..m....a..i.l..c..o..m..............................................

ห น้ า | 4

ข้อมลู กำรนำเสนอผลงำนนวัตกรรม / วธิ กี ำรปฏบิ ตั ิที่ดีเชิงประจักษ์ ทีส่ ำมำรถเปน็ แบบอย่ำงได้
ดำ้ นกำรจัดกำรเรียนรู้สะเต็มศึกษำ STEM Education

สำนกั งำนเขตพน้ื ทีก่ ำรศึกษำประถมศึกษำเชยี งใหม่ เขต 2

ช่ือผลงำน....................จ...ร..ว..ด..ข..ว..ด...น..า้ ....“..W...a..t..e..r...R..o...c..k..e..t..”........................ .............................................................................

1. ควำมเปน็ มำ และควำมสำคญั
เน่ืองดว้ ยวิสยั ทัศน์เชงิ นโยบายการพัฒนาเศรษฐกจิ ของประเทศไทย หรือ โมเดลพัฒนาเศรษฐกจิ ของรัฐบาล ท่ี
ตอ้ งการใหป้ ระเทศไทยเปน็ “ประเทศไทยยคุ 4.0 หรือ ไทยแลนด์ 4.0” ทม่ี ภี ารกิจสาคญั ในการขบั เคลอ่ื นปฏริ ปู ประเทศ
ด้านต่าง ๆ เพอ่ื ปรับแก้ จัดระบบ ปรบั ทศิ ทาง และสรา้ งหนทางพัฒนาประเทศให้เจริญ สามารถรับมือกับโอกาสและ
ภยั คกุ คามแบบใหม่ ๆ ที่เปลย่ี นแปลงอย่างเร็ว รนุ แรงในศตวรรษที่ 21 ได้ ทัง้ น้ี “ประเทศไทย 4.0” ท่ตี อ้ งการปรบั เปลยี่ น
โครงสรา้ งเศรษฐกจิ ไปสู่ “Value–Based Economy” หรอื “เศรษฐกิจทข่ี บั เคลื่อนด้วยนวตั กรรม” โดยมีฐานคิดหลัก
คอื เปลย่ี นจากการผลิตสินค้า “โภคภัณฑ์”ไปสสู่ ินค้าเชงิ “นวัตกรรม” เปลี่ยนจากการขับเคลอื่ นประเทศด้วย
ภาคอตุ สาหกรรม ไปสู่การขบั เคลื่อนด้วยเทคโนโลยี ความคิดสรา้ งสรรค์ และนวัตกรรม ดงั น้ันเพ่ือใหก้ ารขับเคลอ่ื น
เป็นไปตามแนวทางท่กี าหนดไว้ การปรับเปลย่ี นเป้าหมายและระบบการบรหิ ารจัดการการเรียนรู้ กระบวนทศั นแ์ ละ
ทักษะครู หลักสูตรการเรียนการสอน ตลอดจนการจัดการเรียนรู้ แหล่งเรยี นรู้และส่ือการเรียนรู้ จึงมีความจาเป็น
อยา่ งย่ิง ท้ังน้ีครูจึงตอ้ งมกี ารปรบั เปล่ียนวิธกี ารจัดการเรยี นการสอนให้ความสาคญั และให้นักเรยี นมบี ทบาทมากข้ึน
นาวิธีการจัดการเรียนการสอนรูปแบบต่าง ๆ มาใช้เพื่อพัฒนาทักษะท่จี าเปน็ โดยเฉพาะ ทักษะการคิด ไม่ว่าจะเป็น
การคดิ อยา่ งมีเหตุมีผลในเชิงตรรกะ การคิดสร้างสรรค์ เป็นตน้
ในการจดั กิจกรรมการเรียนการสอนที่ช่วยสง่ เสริมให้นักเรียนมีทกั ษะและสมรรถนะท่สี อดคล้องกับความตอ้ งการ
ที่เปล่ียนแปลงไปตามสังคมปจั จุบันและความก้าวหน้าในศตวรรษที่ 21 โดยพรทพิ ย์ ศิริภัทราชยั (2556, 50) สพุ รรณี
ชาญประเสรฐิ (2557, 3) พรพรรณ ไวทยางกูร (2557, 4) คือ การเรียนรู้สะเต็มศึกษา ซึ่งเป็นแนวทางการจัด
การเรียนรทู้ ี่มีการบรู ณาการวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ โดยทก่ี ารจัดการเรียนรู้ตามแนวทาง
สะเต็มศกึ ษาจะตอ้ งมกี ารบรู ณาการพฤติกรรมที่ต้องการหรอื คาดหวังให้เกิดขึ้นกบั นักเรียนเขา้ กับการเรยี นรู้เนอ้ื หาดว้ ย
รวมถึงการกระตนุ้ ให้เกิดความสนใจในการสืบเสาะหาความรู้ การสารวจตรวจสอบ การคิดอย่างมเี หตุมผี ลในเชงิ ตรรกะ
การคิดสร้างสรรค์และสร้างนวตั กรรมใหม่ ๆ ได้ รวมถงึ ทักษะของการเรยี นรู้หรือการทางานแบบรว่ มมือ นักเรียนท่ีมี
ความรู้ ความเช่ียวชาญทางสะเตม็ จะสามารถตอบคาถาม หรือแก้ปญั หาทซ่ี ับซ้อนไดด้ ีขึ้น สามารถสารวจตรวจสอบใน
ประเด็นข้อสงสยั ตา่ ง ๆ และพัฒนาไปสู่การแก้ปญั หาส่ิงต่าง ๆ ที่เกิดขน้ึ ในชีวิตประจาวันได้ นอกจากนี้นักเรยี นท่ีมี
ความชานาญหรือเชีย่ วชาญทางสะเต็มยังมีคณุ สมบัตขิ องการเป็นนักคิดวเิ คราะห์เหมือนนกั วิทยาศาสตร์ คิดอย่างเป็น
เหตุเป็นผล เป็นนักสอ่ื สารท่มี ีประสิทธภิ าพ เป็นผู้ท่มี ีความรอบรู้ทางเทคโนโลยีทางวิทยาศาสตรแ์ ละคณิตศาสตร์
นอกจากนีส้ ะเต็มศกึ ษาสามารถนามาเพิ่มขดี ความสามารถให้กับนักเรยี นทุกคน โดยสะเตม็ ศึกษาถูกออกแบบมาเพ่ือ
เพมิ่ ความรู้ ความสามารถ ทกั ษะการคิด การลงมอื ปฏิบัติ เพิ่มขีดความสามารถของนักเรียนให้มกี ารเตรียมความพร้อม
อยา่ งเหมาะสมสาหรับการศกึ ษาตอ่ ในระดับท่ีสูงขนึ้ และเพ่ือการอาชีพในศตวรรษที่ 21 และงานอาชพี ทางวิทยาศาสตร์
เทคโนโลยี วิศวกรรมหรอื คณิตศาสตร์
จากแนวคดิ การเรียนร้ตู ามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษาท่ีกลา่ วมา ครผู สู้ อนจงึ ควรมกี ารส่งเสริมความรูท้ างสะเต็มศกึ ษา
และทกั ษะทางสะเต็มศกึ ษาให้เกิดแก่นกั เรยี นผ่านกิจกรรมการเรียนการสอน ท้ังนีโ้ รงเรียนวัดแม่แกด้ นอ้ ยได้ดาเนินการ
จดั กิจกรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศึกษาตั้งแตป่ ีการศึกษา 2559 จนถึงปัจจบุ ัน มกี ารจัดกิจกรรมทส่ี ่งเ สริม

ห น้ า | 5

ความรู้และทกั ษะผา่ นการเรียนรตู้ ามแนวทางสะเต็มศึกษาในทุกระดับชัน้ โดยกจิ กรรมท่ีจดั มีความสอดคลอ้ งกับบริบท
และขีดความสามารถของนักเรียน อกี ท้ังโรงเรยี นไดเ้ ข้าร่วมโครงการกระจายโอกาสเปิดฟ้าสอ่ งโลกของสถาบนั วิจัย
ดาราศาสตรแ์ ห่งชาติ (Narit) และร่วมกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์กับองค์การพพิ ธิ ภณั ฑ์วทิ ยาศาสตร์แหง่ ชาติ (อพวช.)
อยา่ งต่อเนอื่ งเร่ืองมา ด้วยบรบิ ทและการสนบั สนนุ จากหน่วยงานทีก่ ล่าวมา ตลอดจนตอ้ งการสง่ เสริมให้นักเรียนเกิด
ความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี การออกแบบทางวิศวกรรม และมีทกั ษะท่ีสาคัญ
ตา่ ง ๆ เช่น การแก้ปญั หา การคดิ วเิ คราะห์ การคดิ ริเริม่ สร้างสรรค์ การทางานเปน็ ทมี การส่ือสาร ฯลฯ ทส่ี าคัญทส่ี ุด
ต้องการสง่ เสรมิ ให้นักเรยี นเกิดเจตคติที่ดตี ่อการเรียนตอ่ การทากิจกรรม มีความสนุกสนาน เพลดิ เพลินในการเรยี น
ท้งั น้บี นพ้ืนฐานความคิดของครูผูร้ บั ผิดชอบกิจกรรมมคี วามคดิ วา่ “กำรเรียนรู้อยำ่ งมีควำมสุข (Happy Learning)”
ยอ่ มส่งผลให้นกั เรียนเกิดความพงึ พอใจ มีความรู้สกึ รักหรอื ชอบ มีความสนใจ ตั้งใจในการทากิจกรรมตา่ ง ๆ ที่เกดิ ขึ้น
ระหว่างการเรยี นรู้ (Crow, and Crow, 2001; Burton, 2003; Woolfolk, 2004; Mayer, 2006) รวมทง้ั เกดิ ความพงึ พอใจ
ในการเรียนรู้ และนาไปสูก่ ารประยุกตใ์ ชใ้ นชีวิตประจาวัน ทงั้ นี้นักเรยี นทกุ คนมคี วามคดิ สร้างสรรค์ และความกระตอื รอื รน้
ทจ่ี ะเรียนรู้ได้มากมาย ฉะนน้ั ครูผู้สอนจงึ ควรกระตุ้นให้นักเรยี นมีความสุขในการทากจิ กรรม กระตุ้นให้นักเรียนพฒั นา
ความสามารถท่มี ีอยู่ใหเ้ ตม็ ศกั ยภาพ โดยผ่านกระบวนการเรยี นรอู้ ย่างมีความสุข

ดงั นน้ั กจิ กรรมการเรียนร้จู รวดขวดน้า เป็นกิจกรรมหน่ึงที่ส่งเสรมิ ให้นักเรยี นไดเ้ ข้าใจและเข้าถึงความก้าวหน้า
ของมนุษยชาติที่เป็นประตูส่กู ารสารวจอวกาศ ซง่ึ กิจกรรมจรวดขวดน้า เปน็ กิจกรร มหน่ึงที่ต้องอาศัยความรทู้ าง
ดา้ นวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทางวศิ วกรรม โดยมงุ่ หวังท่ีจะสง่ เสริมทกั ษะทีเ่ ปน็ รากฐาน
สาคัญของการออกแบบและการแก้ปัญหา (Design and Problem Solving) อีกทั้งยังเปดิ โอกาสให้ได้พัฒนาทักษะ
การคิดวเิ คราะห์ คิดสรา้ งสรรค์ การทางานเป็นทมี เปน็ ต้น และยังก่อให้เกดิ ความสนุกสนาน เพลิดเพลนิ แก่นกั เรียน
ในขณะทากิจกรรมอกี ด้วย ท้ังน้ีนักเรียนจะสร้างจรวดขวดน้าผา่ นประเด็นปัญหาที่กาหนด และแกป้ ัญหาด้วยความรู้
ทางดา้ นวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณติ ศาสตร์ และออกแบบจรวดนา้ อยา่ งสรา้ งสรรค์โดยอาศัยความรทู้ างเทคโนโลยี
และสร้างจรวดขวดน้าผ่านขั้นตอนกระบวนกา รโดยอาศัยควา มรู้ทางวิศวกร รม และเพ่ือสร้างความท้าทา ย
ความสามารถทจ่ี ะเกิดขนึ้ แก่นักเรียนมากยิ่งขน้ึ ดว้ ยการตอ่ ยอดเปน็ กจิ กรรม Water Rocket Design Challenge ท่ี
ส่งเสริมใหม้ ีการใชภ้ าษาองั กฤษในการสอ่ื สาร มาเป็นเง่อื นไขหนึ่งในการดาเนนิ การกจิ กรรม โดยนักเรียนจะตอ้ งสร้าง
จรวดขวดน้าตามประเด็นปัญหา แตจ่ ะต้องมีการนาเสนอความรู้โดยภาษาอังกฤษ ซ่ึงจะทาให้นักเรียนมีความรู้ด้าน
วทิ ยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี การออกแบบทางวิศวกรรม และส่งเสริมให้เกิดทักษะการคิด
วิเคราะห์ คิดแก้ปัญหา คิดสร้างสรรค์ การทางานเป็นทีม การคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล และทักษะการส่ือสาร
ภาษาองั กฤษด้วย ตลอดจนเกิดความสนกุ สนาน เพลดิ เพลนิ และมเี จตคตทิ ่ดี ีต่อการเรยี นรตู้ ามแนวทางสะเต็มศึกษา

2. จุดประสงค์ / เป้ำหมำย
1. เพื่อส่งเสรมิ ใหน้ ักเรียนมีความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทาง

วศิ วกรรม
2. เพอื่ ส่งเสรมิ ให้นักเรียนเกิดทักษะการคดิ วิเคราะห์ คิดแกป้ ัญหา คดิ สร้างสรรค์ การทางานเป็นทีม

การคดิ อย่างเป็นเหตเุ ป็นผล และทักษะการสอื่ สาร
3. เพื่อส่งเสริมให้นกั เรียนเกิดเจตคติทีด่ ีต่อการเรยี นรูต้ ามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า

“Water Rocket”

ห น้ า | 6

3. กระบวนกำร / ขนั้ ตอน
กล่มุ เปำ้ หมำย
นกั เรยี นกลมุ่ เป้าหมายในการดาเนินการจัดกจิ กรรมการเรียนร้ตู ามแนวทางสะเตม็ ศึกษา เรือ่ ง Water Rocket
เป็น นักเรยี นชุมนมุ วิทยาศาสตร์ทีศ่ ึกษาในระดบั ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 1-3 ทม่ี คี วามสนใจเกี่ยวกบั จรวดขวดน้า สามารถ
ออกแบบและสร้างจรวดขวดน้าได้ ตลอดจนต้องการพัฒนาความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์
เทคโนโลยี การออกแบบทางวิศวกรรม และทักษะท่สี าคัญต่าง ๆ เช่น การแกป้ ัญหา การคิดวิเคราะห์ การสื่อสาร
การทางานเป็นทีม ฯลฯ ผ่านกิจกรรมจรวดขวดน้า จานวน 25 คน
ขัน้ เตรยี ม (Plan)
เน่ืองด้วยโรงเรยี นวัดแม่แกด้ นอ้ ยได้จดั กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาตั้งแต่ปีการศกึ ษา 2559
และไดข้ ับกิจกรรมอย่างตอ่ เนื่องเรอื่ ยมา ตลอดจนไดร้ ับความรว่ มมือและการสนับสนุนจากสถาบันวิจยั ดาราศาสตร์
แหง่ ชาติ (Narit) และองคก์ ารพิพิธภัณฑว์ ทิ ยาศาสตร์แหง่ ชาติ (อพวช.) ดังนนั้ การดาเนินการกิจกรรมการเรียนรูต้ าม
แนวทางสะเตม็ ศกึ ษา เรอื่ ง จรวดขวดน้า “Water Rocket” จงึ มีขนั้ ตอนการดาเนินการ ดงั นี้
1. ครผู ู้รบั ผดิ ชอบกิจกรรมเชญิ ครผู สู้ อนวชิ าวทิ ยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และคอมพิวเตอร์ ประชมุ วางแผน และ
วเิ คราะห์กจิ กรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษาทีส่ อดคลอ้ งกับบริบทและขีดความสามารถของนักเรียน พรอ้ ม
วเิ คราะห์สาระการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับกิจกรรม ตลอดจนการหลอมรวมกจิ กรรมท่ีสอดคล้องกับความร่วมมือและ
การได้รับความรว่ มมอื จากหนว่ ยงานต่าง ๆ ใหส้ ามารถขับเคลือ่ นไปได้พร้อมกนั จงึ กาหนดเป็น กจิ กรรมกำรเรียนรู้
ตำมแนวทำงสะเตม็ ศกึ ษำ เรื่อง จรวดขวดนำ้ “Water Rocket”
2. จัดทาแผนกิจกรรมการเรียนรู้เสนอตอ่ หวั หน้ากิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศกึ ษา เพอ่ื ขอรับ
อนมุ ตั ิงบประมาณสนบั สนุนการดาเนนิ กจิ กรรม
3. ครูผสู้ อนเข้ารับการอบรมกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศึกษากบั สถานศึกษาต่าง ๆ และเข้ารบั
การอบรมเพม่ิ ความรู้ เร่ือง จรวดขวดน้า “Water Rocket” รว่ มกบั องคก์ ารพพิ ิธภณั ฑว์ ทิ ยาศาสตรแ์ ห่งชาติ (อพวช.)
ตลอดจนความรทู้ างดา้ นดาราศาสตร์รว่ มการสถาบันวจิ ยั ดาราศาสตรแ์ หง่ ชาติ (Narit)

อบรมกิจกรรมการเรยี นรู้สะเต็มศกึ ษากบั หนว่ ยงานตา่ งๆ ได้แก่ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เชยี งใหม่ สพฐ. เป็นตน้

อบรมความรู้เกี่ยวกับจรวดขวดน้ากับองค์การพิพธิ ภณั ฑ์วิทยาศาสตรแ์ หง่ ชาติ (อพวช.)

ห น้ า | 7

อบรมความรูท้ างดา้ นดาราศาสตร์ขัน้ ตน้ และขนั้ กลางกับสถาบนั วจิ ยั ดาราศาสตรแ์ ห่งชาติ (Narit)
4. นกั เรียนระดบั ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1- 3 ท่ีมีความสนใจในวิชาวิทยาศาสตร์รวมกลุ่มกนั จานวน 25 คน
เขา้ รว่ มชมุ นุมวิทยาศาสตร์ โดยนักเรียนในชุมนุมจะมีการประชมุ พูดคุยกันถงึ เป้าหมายของชมุ นุมวทิ ยาศาสตร์ และ
ร่วมกนั วางแผนการดาเนินกิจกรรมของชมุ นุม ซ่งึ ในการดาเนินการกจิ กรรมชุมนุมวทิ ยาศาสตร์ในแต่ละปีการศึกษา
จะเป็นไปในลักษณะของ “พี่สอนน้อง” กลา่ วคอื พี่ท่ีเคยอยู่ในชุมนุมจะเลา่ ประสบการณ์ในการจัดกิจกรรมในชุมนุม
และถา่ ยทอดความรู้ในกจิ กรรมต่าง ๆ ของชุมนุมใหแ้ ก่น้องๆ รุ่นใหม่ทีเ่ ข้าชุมนุมถึงเป้าหมายของชุมนุมและรว่ มกัน
กาหนดกิจกรรมในชุมนุม ตลอดจนร่วมกันขับเคล่ือนกิจกรรมของชุมนุมโดยมีพ่ี ๆ แกนนาเป็นหั วหน้าทีมใน
การขับเคลื่อนกิจกรรมต่าง ๆ ทงั้ นค้ี รูผสู้ อนจะเปน็ พ่เี ลีย้ งทคี่ อยให้การสนบั สนุนแก่นักเรยี นในชุมนมุ

5. ครูผ้สู อนวางแผนกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า “Water Rocket”
ได้แก่ ประชุมทีมงานคณะครู วางแผนกิจกรรม จัดซื้อจัดหาวัสดุอุปกรณ์ เตรยี มฐานยิงจรวดขวดน้า พร้อมทัง้ ใหค้ วามรู้
และขอ้ ควรระวงั แก่นกั เรยี น

ห น้ า | 8

ขน้ั ดำเนนิ กำร (Do)
ครูผู้สอนดาเนินการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดนา้ “Water Rocket”
ตามลาดบั ขั้นตอนการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา 6 ข้ันตอน ดงั น้ี
1. ขน้ั ระบปุ ญั หำ

1.1 ครูผู้สอนต้ังประเดน็ ปญั หา/การกาหนดโจทย์กจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษา เร่ือง จรวด
ขวดน้า “Water Rocket” โดยจ ะใช้เกณฑ์เดียวกับกา รแข่งขันกิจกร รมจรวดขวดน้าขององค์การ พิพิธภัณฑ์
วทิ ยาศาสตรแ์ ห่งชาติ 2 ประเภท คือ

ประเภทที่ 1 จรวดขวดน้าประเภทความแมน่ ยา
“ใหน้ กั เรียนออกแบบและสร้างจรวดขวดน้าทท่ี ามาจากขวดนา้ อัดลมเทา่ นั้น โดยสามารถย่งิ แม่นยาใน
ระยะ 50 เมตร และตกลงในพืน้ ท่ีวงกลมรัศมี 5 เมตร”

ประเภทที่ 2 จรวดขวดน้าประเภทยงิ ไกลแบบขวดเดียว
“ใหน้ ักเรียนออกแบบและสร้างจรวดขวดน้าท่ที ามาจากขวดน้าอัดลม โดยขวดท่ีรบั แรงดันตอ้ งมปี ริมาตร
ไมเ่ กนิ 1.5 ลิตร และไม่มีการดัดแปลงใด ๆ เพียง 1 ขวดเท่านั้น ที่สามารถยิงได้ไกลที่สุด ภายใตก้ ารจากัดความดัน
ไมเ่ กิน 20 ปอนด์/ตารางนิว้ (20 PSI)

1.2 นักเรียนในชุมนุมวิทยาศาสตร์แบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 2-3 คน รวม 8-9 กล่มุ วิเคราะห์ปัญหาและ
วางแผนการดาเนินการตามโจทย์ปัญหาท่กี าหนด

2. ข้นั รวบรวมข้อมลู และแนวคดิ ที่เก่ยี วขอ้ งกับปัญหำ
2.1 นกั เรยี นแต่ละกลุ่มศึกษาค้นคว้าข้อมลู และศึกษาหาความรู้จากแหล่งความรู้ตา่ ง ๆ เช่น อินเตอรเ์ น็ต

หนังสอื เรยี นวิทยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ เปน็ ต้น
2.2 นกั เรยี นนาความรูจ้ ากการเรียนในวิชาวิทยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ คอมพิวเตอร์ และจากการปรึกษา

คาแนะนาจากคณุ ครผู ู้สอนในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และคอมพิวเตอร์ มาวิเคราะห์ และสรา้ งองค์ความรใู้ ห้
เกิดขึน้ ดว้ ยตนเอง

ห น้ า | 9

2.3 นกั เรียนศึกษาวสั ดุอปุ กรณใ์ นการทาจรวดขวดนา้ แต่ละประเภท และประยกุ ต์ใชว้ ัสดอุ ุปกรณ์ทพ่ี บเห็น
หรือมอี ยใู่ นท้องถ่นิ มาออกแบบและสรา้ งจรวดขวดนา้

3. ขั้นออกแบบวธิ กี ำรแก้ปัญหำ
3.1 นักเรียนแตล่ ะกลุ่มออกแบบจรวดขวดน้า และมีการนาโปรแกรม Open Rocket Simulator มาใช้ใน

การออกแบบจรวดขวดน้า

3.2 ครผู ูส้ อนให้นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ เรียนรกู้ ารเคล่อื นท่ีจรวดขวดน้า จากสถานการณ์จาลองการเคลื่อนที่
แบบโพรเจคไทล์ ดว้ ยโปรแกรม PhET Interactive Simulations

4. ขน้ั วำงแผนและดำเนินกำรแกป้ ัญหำ
4.1 นักเรียนเลอื กวัสดุอปุ กรณ์ในการทาจรวดขวดน้าแตล่ ะประเภท และประยกุ ต์ใชว้ ัสดอุ ปุ กรณ์ท่ีพบเห็น

หรอื มอี ยู่ในทอ้ งถิ่นสรา้ งจรวดขวดน้าตามที่กล่มุ ของตนได้ออกแบบไว้
4.2 นักเรียนลงมือสรา้ งจรวดขวดนา้ ท่แี ตล่ ะกลุ่มออกแบบในเวลา 3 ช่ัวโมง

ห น้ า | 10

5. ข้นั ทดสอบ ประเมินผล และปรบั ปรงุ แก้ไขปัญหำหรอื ชิน้ งำน
นักเรียนนาจรวดขวดนา้ ทีอ่ อกแบบไปทดสอบ และปรบั ปรงุ แก้ไข

6. ข้ันนำเสนอวิธกี ำรแกป้ ัญหำ ผลกำรแกป้ ัญหำหรือชิ้นงำน
นกั เรียนนาเสนอช้ินงาน รูปแบบจรวดขวดนา้ ท่ไี ด้ออกแบบ วัสดอุ ุปกรณ์ในการประดษิ ฐ์จรวดขวดน้าและ

เหตุผลในการเลือกวสั ดุน้ัน และผลการทดสอบ ตลอดจนแนวทางแก้ไขจรวดขวดนา้ จนเกิดผลสาเร็จ
**นักเรยี นทีส่ ามารถนาเสนอโดยใช้ภาษาอังกฤษในการส่อื สารจะมกี ารมอบรางวลั พเิ ศษ

ขน้ั กำกบั ติดตำม (Check)
1. ครูผสู้ อนไดน้ าผลการดาเนนิ การกิจกรรมการเรียนร้ตู ามแนวทางสะเต็มศึกษา เร่ือง จรวดขวดนา้ “Water
Rocket” เสนอตอ่ หวั หน้ากจิ กรรมสะเต็มศึกษาเพ่ือนเิ ทศการจดั กิจกรรม
2. ครูผู้สอนเชญิ คณุ ครูท่ีมสี ่วนร่วมในการขับเคล่อื นกิจกรรมได้วิเคราะหผ์ ลการดาเนินการจดั กจิ กรรมและ
รว่ มกันระดมความคิด สะท้อนผลการดาเนินกจิ กรรม และปรับปรงุ พัฒนากิจกรรมขณะดาเนินกจิ กรรมตามขั้นตอน
กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทา งสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า “Water Rocket” อย่างสม่าเสมอ เพ่ือให้
การดาเนนิ การบรรลตุ ามเป้าหมาย

ขัน้ รำยงำนและปรับปรุงแก้ไข (Act)
1. ครูผสู้ อนเชิญคุณครูท่ีมีส่วนเกี่ยวขอ้ งประชุมพดู คุยกันถึงผลการดาเนินกิจกรรมท่ีผา่ นมา และวิเคราะห์
จุดเดน่ จุดด้อย ปญั หา และอปุ สรรค ตลอดจนแนวทางการขับเคล่ือนกจิ กรรมต่อในปีการศึกษาตอ่ ไป
2. ครูผสู้ อนได้ทารายงานผลการดาเนินกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า
“Water Rocket” เสนอตอ่ หวั หน้ากจิ กรรม หวั หน้าวิชาการ และผอู้ านวยการโรงเรยี น

ห น้ า | 11

4. ผลกำรดำเนนิ งำน

ผลที่เกดิ ตำมจดุ ประสงค์
1. นักเรยี นมคี วามรดู้ า้ นวทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทางวศิ วกรรมผ่านกิจกรรม

การเรียนรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศึกษา เรอ่ื ง จรวดขวดนา้ “Water Rocket” คดิ เป็นรอ้ ยละ 89.33
2. นักเรยี นเกดิ ทักษะการคิดวเิ คราะห์ คิดแกป้ ัญหา คิดสรา้ งสรรค์ การทางานเป็นทีม การคิดอย่างเป็น

เหตเุ ปน็ ผล และทักษะการสื่อสาร ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศกึ ษา เรื่อง จรวดขวดน้า “Water

Rocket” คิดเป็นร้อยละ 85.33
3. เพื่อส่งเสริมให้นกั เรียนเกิดเจตคติท่ีดีตอ่ การเรยี นรตู้ ามแนวทางสะเต็มศึกษา เร่ือง จรวดขวดน้า

“Water Rocket” คิดเปน็ รอ้ ยละ 96.00
ผลสมั ฤทธ์ขิ องงำน
1. ครูผู้สอนมีความรู้และความเขา้ ใจเกีย่ วกับการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษา คิดเป็น

ร้อยละ 90.00
2. ครูผู้สอนมสี มรรถนะการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเต็มศกึ ษา คิดเปน็ รอ้ ยละ 96.00
3. ครผู ูส้ อนมสี มรรถนะการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศกึ ษา คิดเป็นรอ้ ยละ 94.67
4. กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศกึ ษา สามารถดาเนินไปได้ตามวัตถุประสงค์และแนวทางท่ี

กาหนดไวเ้ ป็นลาดบั ข้ันตอน คิดเป็นรอ้ ยละ 96.00
ประโยชน์ทีไ่ ด้รับ
นกั เรียนท่ีมผี ลการดาเนินกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรอ่ื ง จรวดขวดน้า “Water

Rocket” ที่มีประสทิ ธิภาพและมีผลงานเป็นท่ีประจักษ์ เข้าร่วมการแข่งขันจรวดขวดนา้ ระดับประเทศกับองค์การ
พพิ ธิ ภัณฑว์ ทิ ยาศาสตร์แหง่ ชาติ (อพวช.) โดยร่วมแข่งขนั ประเภทยิงแม่นยาและประเภทยงิ ไกลขวดเดยี ว รวมทั้งหมด
4 ทีม ทีมละ 3 คน จานวน 12 คน และร่วมแข่งขนั กิจกรรม Water Rocket Design Challenge จานวน 1 ทีม
จานวน 2 คน มผี ลการแขง่ ขนั ดังน้ี

>> ปีการศึกษา 2560 นักเรียนโรงเรียนวดั แม่แกด้ น้อย ได้เป็นตัวแทน ภาคเหนือตอนต้นเข้าร่วม
การแข่งขันรอบชิงชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดน้าระดับประเทศ ที่องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ

จ.ปทุมธานี ในประเภทแม่นยา ระดับมัธยมศึกษา และประเภทยิงไกลขวดเดยี ว ระดับมธั ยมศึกษา

ห น้ า | 12

>> ปีการศึกษา 2561 นักเรียนโรงเรียนวัดแม่แกด้ นอ้ ย ไดร้ ับเลือกเขา้ ร่วมการแข่งขันกิจกรรม Water
Rocket Design Challenge รอบชิงชนะเลศิ การแข่งขันจรวดขวดน้าระดบั ประเทศ ท่ีองคก์ ารพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์
แห่งชาติ จ.ปทุมธานี

>> ปีการศึกษา 2562 นักเรียนโรงเรียนวดั แมแ่ กด้ น้อย ได้ลาดบั ที่ 3-4 การแข่งขันจรวดขวดน้าประเภท
ความไกลขวดเดียว รอบคดั เลือกภาคเหนือตอนบน และลาดับที่ 7 การแข่งขนั จรวดขวดน้าประเภทแมน่ ยา ในระดับ
มธั ยมศึกษา

>> ปกี ารศึกษา 2562 นักเรียนโรงเรียนวดั แม่แกด้ น้อย ไดร้ บั เลือกเขา้ ร่วมการแข่งขนั กิจกรรม Water
Rocket Design Challenge รอบชิงชนะเลศิ การแข่งขันจรวดขวดน้าระดบั ประเทศ ที่องค์การพพิ ิธภณั ฑ์วทิ ยาศาสตร์
แหง่ ชาติ จ.ปทุมธานี พร้อมทง้ั ได้รบั รางวัลที่ 2 รางวัล Technical Award

ห น้ า | 13

5. ปจั จยั ทที่ ำให้ประสบผลสำเร็จ
ในการจดั กิจกรรมการเรียนรตู้ ามแนวทางสะเตม็ ศึกษา เรือ่ ง จรวดขวดนา้ “Water Rocket” สามารถ

ขับเคล่อื นกจิ กรรมจนส่งผลสาเร็จทดี่ ี เกดิ จากปัจจัยทสี่ าคัญ 4 ดา้ น ไดแ้ ก่
1. Man หรอื คน เนื่องจากจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศึกษา ตอ้ งมดี าเนินการจดั กิจกรรม

โดยอาศัยความรว่ มมือจากคุณครูผู้สอนทมี่ ีความรใู้ นด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณติ ศาสตร์ เทคโนโลยี และ
การออกแบบทางวิศวกรรม ตลอดจนครูที่มีทักษะในการจัดกิจกรรมสะเต็มศึกษา เพื่อร่วมกันระดมความคิด
เพอื่ ออกแบบกิจกรรมให้เกดิ ผลสาเรจ็ ดงั น้นั การร่วมมือรว่ มใจกันและตระหนกั ถึงเป้าหมายความสาเรจ็ ร่วมกันจึงเป็น
ส่ิงสาคญั ในการขบั เคลอื่ นกิจกรรมใหบ้ รรลผุ ล

2. Money หรือ เงิน เน่ืองจากการจัดกจิ กรรมการเรียนรูต้ ามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า
“Water Rocket” มีความจาเป็นที่จะต้องมีกา รจัดซื้อจัดหาวัสดุอุปกรณ์ในกา รจัดกิจรรมอย่างมาก ดังน้ันใน
การดาเนินการจดั กิจกรรมทกุ ปีจงึ มีการจดั ทาแผนงบประมาณ โดยแยกกจิ กรรมจรวดขวดนา้ ออกเป็นหนึ่งกิจกรรม
สาหรับการดาเนนิ การ และนอกจากนีใ้ นด้านงบประมาณมหี น่วยงานในชมุ ชนให้การสนบั สนนุ อีกทางด้วย

แผนกจิ กรรมจรวดขวดน้า ปกี ารศกึ ษา 2561

ห น้ า | 14

แผนกิจกรรมจรวดขวดนา้ ปีการศกึ ษา 2562

หนว่ ยงานในชมุ ชนใหก้ ารสนับสนุนกจิ กรรม
3. Materials หรือ วตั ถดุ บิ ในการจดั กจิ กรรมจรวดขวดนา้ จะมีการใชว้ สั ดุอุปกรณ์ในการจดั กิจกรรม
หลายอยา่ ง บางอย่างครูผู้สอนจะปลูกฝงั และสร้างจิตสานักงานในการใช้ทรัพยากรตา่ ง ๆ ใหเ้ กดิ ประโยชน์และคมุ้ คา่
มากทส่ี ุด นอกจากนี้ให้นักเรียนรจู้ ักดัดแปลงนาวสั ดุท่เี หลือใชใ้ นบ้านเรือนหรอื ชุมชนมาใช้ประดิษฐ์จรวดขวดน้า เชน่
ขวดนา้ อัดลม จะใหน้ กั เรยี นช่วยกันหาจากบา้ นเรือน ในชุมชน หรอื ขอบริจาคจากรา้ นค้าทมี่ ีการขายนา้ ดมื่ ปีกจรวดมี
การดัดแปลงจากวสั ดเุ หลือใช้ เชน่ กระป๋องแป้งท่ใี ชห้ มดแล้ว เป็นต้น
ส่วนวสั ดอุ ่ืนๆ จะดาเนินการจัดสรรใหก้ ับในนักเรยี นในกลมุ่ ชว่ ยกนั บรหิ ารจัดวัสดอุ ุปกรณ์ให้เพียงพอตอ่
การดาเนนิ การ และพยายามเนน้ ย้าให้นักเรยี นใช้วสั ดุอปุ กรณอ์ ยา่ งประหยัดและเกิดประโยชน์ให้มากทีส่ ดุ โดยกอ่ นใช้
วสั ดุอุปกรณ์ทกุ อยา่ งต้องวางแผนให้ดีกอ่ นเริ่มลงมือประดษิ ฐห์ รือดาเนนิ กจิ กรรม
ในสว่ นของวสั ดทุ ใี่ ชร้ ว่ มกัน เชน่ เครือ่ งชงั่ ฐานยิงจรวด สูบลม เกล์วัดลม ตลบั เมตร และอน่ื ๆ จะให้
นกั เรียนจดั หน้าทก่ี ารรับผิดชอบ ดแู ลรักษาความสะอาดและเก็บใหเ้ ปน็ ระเบียบเรียบรอ้ ย
4. Management หรือ กำรจดั กำร ครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมจะมีการวางแผนและดาเนินการตาม
แผนงานทีว่ างไว้ เพ่ือให้การดาเนนิ งานเป็นไปตามลาดับขั้นตอนและเกดิ ประสิทธิภาพ และเกดิ ประสทิ ธิผล หากพบ
ปญั หาต่าง ๆ จะต้องหาทางแกไ้ ขและขอความช่วยเหลอื คาแนะนา จากผูท้ ี่มีสว่ นเกีย่ วขอ้ งหรือผบู้ ังคบั บญั ชา

ห น้ า | 15

6. บทเรียนทีไ่ ดร้ บั
1. ในการดาเนินการกจิ กรรมการเรียนร้ตู ามแนวทางสะเต็มศึกษา เร่อื ง จรวดขวดนา้ “Water Rocket”

ทผ่ี า่ นมาตัง้ แตป่ ีการศกึ ษา 2560 ไดด้ าเนินการกิจกรรมในรปู แบบกจิ กรรมชุมชนเสมอมา ซงึ่ ส่งผลให้เกดิ ความสาเร็จ
จนเป็นที่ประจักษ์ต้ังแต่ปกี ารศึกษา 2560 – 2562 ดังนน้ั ครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมและผู้ท่มี สี ว่ นเก่ียวข้องไดเ้ ล็งเหน็ ถึง
ความสาคัญของกจิ กรรมจึงได้นากิจกรรมจรวดขวดน้า “Water Rocket” เป็นกิจกรรมหน่ึงในหน่วยการเรียนรู้
บูรณาการวทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ และคอมพวิ เตอร์ ระดบั ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ทั้งน้ีคุณครไู ด้รว่ มกันวเิ คราะห์สาระ
การเรยี นรู้ที่มคี วามสอดคล้อง มาตรฐานและตัวชีว้ ัด ตลอดจนกาหนดคณุ ครูผู้รบั ผิดชอบท่ีมคี วามเห มาะสมและมี
ความรูค้ วามสามารถท่ีเหมาะสมในการดาเนินกจิ กรรม พรอ้ มทั้งบรรจุกิจกรรมดังกล่าวเข้าในหลกั สตู รของกลมุ่ สาระ
การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และกลุ่มสาระคณิตศาสตร์ ตงั้ แต่คาอธิบาย โครงสรา้ ง และแผนการจัดกจิ กรรม
ในปกี ารศกึ ษา 2563 เปน็ ต้นมา

หลกั สตู รสถานศึกษาทมี่ กี ารปรับปรงุ และเพม่ิ เติมกิจกรรมจรวดขวดน้าในหลักสูตร

คาอธบิ ายรายวิชาและโครงสรา้ งรายวิชาท่ีมีเพม่ิ เตมิ กิจกรรมจรวดน้า

ห น้ า | 16

2. ในการดาเนนิ การกิจกรรมการเรยี นรู้ตามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษา เรือ่ ง จรวดขวดนา้ “Water Rocket”
สามารถนาไปจดั กจิ กรรมให้กบั นักเรยี นในระดบั ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 4-6 ท่ีมีความสนใจเก่ียวกับจรวดขวดน้า สามารถ
ออกแบบและสร้างจรวดขวดน้าได้ ตลอดจนต้องการพฒั นาความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณติ ศาสตร์
เทคโนโลยี การออกแบบทางวศิ วกรรม และทักษะทีส่ าคัญต่าง ๆ เชน่ การแกป้ ัญหา การคิดวิเคราะห์ การสือ่ สาร
การทางานเป็นทีม ฯลฯ โดยที่ผ่านมาไดม้ กี ารเปิดรับสมคั รนกั เรียนระดับชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 4-6 ท่ชี ่นื ชอบในกิจกรรม
จรวดขวดน้าเข้ารว่ มกจิ กรรมและรว่ มแขง่ ขันกจิ กรรมจรวดขวดน้า ผลการดาเนินการพบว่า

>>ปกี ารศึกษา 2561 นกั เรียนโรงเรียนวัดแม่แก้ดนอ้ ยในระดับประถมศึกษาไดอ้ ันดับที่ 2 และ 11
การแข่งขันจรวดขวดน้า ประเภทแมน่ ยา รอบคัดเลือกภาคเหนือตอนบน และได้ไปร่วมแขง่ ขนั รอบชงิ ชนะเลศิ การ
แข่งขนั จรวดขวดน้าระดบั ประเทศ ทีอ่ งคก์ ารพิพิธภัณฑว์ ทิ ยาศาสตรแ์ หง่ ชาติ จ.ปทมุ ธานี

>>ปกี ารศึกษา 2562 นักเรยี นโรงเรยี นวดั แมแ่ กด้ นอ้ ยได้เป็นตัวแทนภาคเหนอื ตอนบน เพอื่ เขา้ ร่วม
การแข่งขันรอบชิงชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดน้าระดับประเทศ ที่องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ
จ.ปทุมธานี ประเภทไกลขวดเดียว ระดบั ประถมศกึ ษา

3. กิจกรรมจรวดขวดน้า เปน็ กจิ กรรมทส่ี ามารถบูรณาการเข้ากับกลุม่ สาระการเรยี นรูภ้ าษาต่างประเทศ
(ภาษาอังกฤษ) ได้ ดงั จะเหน็ ได้จากกิจกรรม Water Rocket Design Challenge ที่ส่งเสรมิ ใหม้ กี ารใชภ้ าษาอังกฤษใน
การสื่อสาร มาเป็นเง่ือนไขหนง่ึ ในการดาเนินกิจกรรม ทงั้ นกี้ ิจกรรมดังกลา่ วจะให้สง่ รายงานการออกแบบกจิ กรรมจรวด
ขวดนา้ ในรูปแบบภาษาอังกฤษ เพื่อเขา้ รับการพิจารณาคัดเลอื ก จากนนั้ จงึ จะได้เข้ารว่ มนาเสนอและตอบคาถามโดยใช้
ภาษาอังกฤษ

ห น้ า | 17

7. กำรเผยแพร่/กำรได้รบั กำรยอมรับ/รำงวลั ท่ีได้รับ
1. นกั เรยี นในชุมนุมวทิ ยาศาสตรท์ ่ีมคี วามสนใจในกจิ กรรมจรวดขวดน้าและไดร้ ับการเรยี นร้ตู ามแนวทาง

สะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้า “Water Rocket” มีความรู้ความสามารถจนเป็นทป่ี ระจักษ์ ดังจะเห็นได้จาก
ผลการแขง่ ขนั ของนักเรยี นท่ีอย่ใู นอันดบั 1-10 ของภาคเหนือตอนบนตง้ั แต่เร่ิมเข้ารว่ มกิจกรรมในปีการศึกษา 2560
และได้เกยี รตบิ ตั รยกยอ่ ง อกี ทัง้ ไดเ้ ป็นตวั แทนภาคเหนือตอนบนแข่งขนั รอบชงิ ชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดนา้ ในทกุ ปี

2. รางวลั Technical Award จากกิจกรรม Water Rocket Design Challenge ในการแขง่ ขนั จรวด
ขวดนา้ ระดบั ประเทศ คร้ังที่ 18 ขององค์การพิพธิ ภณั ฑว์ ิทยาศาสตร์แห่งชาติ จ.ปทุมธานี

3. ครูผู้รับผดิ ชอบกิจกรรมได้ส่งผลงานกิจกรรมทางดาราศาสตร์ เช่น จรวดขวดนา้ เขา้ นาเสนอในกิจกรรมดาราศาสตร์
สาหรบั โรงเรยี น และได้ผ่านการคัดเลอื กใหเ้ ขา้ ร่วมนาเสนอกิจกรรม ในการประชุมแลกเปลยี่ นเรยี นรกู้ จิ กรรมดารา
ศาสตรร์ ะดับโรงเรยี น ครงั้ ท่ี 1 ของสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)

ห น้ า | 18

อำ้ งองิ

พรทพิ ย์ ศิริภัทราชัย. (2556). STEM Education กบั การพฒั นาทักษะในศตวรรษที่ 2. วารสารนกั บริหาร, 33(2)
(เมษายน – มิถนุ ายน 2556), 49-55.

พรพรรณ ไวทยางกรู . (2557). เอกสารการบรรยายทิศทางของสะเตม็ ศกึ ษาในประเทศไทย.
กรงุ เทพฯ: สถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.

สุพรรณี ชาญประเสรฐิ . (2557). สะเตม็ ศกึ ษากบั การจัดการเรียนรูใ้ นศตวรรษที่ 21. สสวท, 42(186)

(มกราคม – กุมภาพันธ์ 2557), 3-5.
Crow, and Crow, 2001; Burton, 2003; Woolfolk, 2004; Mayer, 2006; อา้ งในสุดหทัย รุจริ ัตน.์ (2558).

รูปแบบการเสริมพลงั เพอื่ พฒั นาสมรรถนะการจดั การเรยี นรขู้ องครูท่ีสง่ เสริมการเรียนรู้
อย่างมีความสุขของนกั เรียนระดบั ประถมศึกษา. (ปรชั ญาดุษฎบี ณั ฑิต, หลักสตู รและการสอน
มหาวทิ ยาลัยศิลปากร).

ห น้ า | 19

ภำคผนวก

ห น้ า | 20

ห น้ า | 21

ห น้ า | 22

ห น้ า | 23

ห น้ า | 24

ห น้ า | 25

ห น้ า | 26

ห น้ า | 27

ห น้ า | 28

ห น้ า | 29

ห น้ า | 30

ห น้ า | 31

แ บ บ ส รุ ป ผ ล ง า น

น วั ต ก ร ร ม / วิ ธี ก า ร ป ฏิ บั ติ ที่ ดี เ ชิ ง ป ร ะ จั ก ษ์ ที่ ส า ม า ร ถ เ ป็ น แ บ บ อ ย่ า ง ไ ด้
ด้ า น ก า ร จั ด ก า ร เ รี ย น รู้ ส ะ เ ต็ ม ศึ ก ษ า ( S T E M E D U C A T I O N )

กิจกรรม จรวดขวดน้ำ “Water Rocket”

ความเป็นมา

กิจกรรมการเรียนรู้จรวดขวดน้ำ เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ส่งเสริมให้นักเรียนได้เข้าใจและเข้าถึงความก้าวหน้า
ของมนุษยชาติที่เป็นประตูสู่การสำรวจอวกาศ ซึ่งกิจกรรมจรวดขวดน้ำ เป็นกิจกรรมหนึ่งที่ต้องอาศัยความรู้ทาง
ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทางวิศวกรรม โดยมุ่งหวังที่จะส่งเสริมทักษะที่เป็น
รากฐานสำคัญของการออกแบบและการแก้ปัญหา (Design and Problem Solving) อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้ได้
พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม เป็นต้น และยังก่อให้เกิดความสนุกสนาน
เพลิดเพลิน แก่นักเรียนในขณะทำกิจกรรมอีกด้วย ทั้งนี้นักเรียนจะสร้างจรวดขวดน้ำผ่านประเด็นปัญหาที่กำหนด
และแก้ปัญหาด้วยความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ และออกแบบจรวดน้ำอย่างสร้างสรรค์
โดยอาศัยความรู้ทางเทคโนโลยี และสร้างจรวดขวดน้ำผ่านขั้นตอนกระบวนการโดยอาศัยความรู้ทางวิศวกรรม
และเพื่อสร้างความท้าทายความสามารถที่จะเกิดขึ้นแก่นักเรียนมากยิ่งขึ้น ด้วยการต่อยอดเป็นกิจกรรม Water
Rocket Design Challenge ที่ส่งเสริมให้มีการใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อสาร มาเป็นเงื่อนไขหนึ่งในการดำเนินการ
กิจกรรม โดยนักเรียนจะต้องสร้างจรวดขวดน้ำตามประเด็นปัญหา แต่จะต้องมีการนำเสนอความรู้โดยภาษา
อังกฤษ ซึ่งจะทำให้นักเรียนมีความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี การออกแบบทาง
วิศวกรรม และส่งเสริมให้เกิดทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดแก้ปัญหา คิดสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม การคิดอย่าง
เป็นเหตุเป็นผล และทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษด้วย ตลอดจนเกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และมีเจตคติที่
ดีต่อการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา

จุดประสงค์ / เป้าหมาย กลุ่มเป้าหมาย

1. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ นักเรียนชุมนุมวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาในระดับชั้น
คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทางวิศวกรรม มัธยมศึกษาปีที่ 1-3 ที่มีความสนใจเกี่ยวกับจรวดขวดน้ำ
สามารถออกแบบและสร้างจรวดขวดน้ำได้ ตลอดจน
2. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนเกิดทักษะการคิดวิเคราะห์ ต้องการพัฒนาความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์
คิดแก้ปัญหา คิดสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี การออกแบบทางวิศวกรรม และ
การคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล และทักษะการสื่อสาร ทักษะที่สำคัญต่าง ๆ เช่น การแก้ปัญหา การคิดวิเคราะห์
การสื่อสาร การทำงานเป็นทีม ฯลฯ ผ่านกิจกรรมจรวด
3. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนเกิดเจตคติที่ดีต่อการเรียน ขวดน้ำ จำนวน 25 คน
รู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water
Rocket”

กระบวนการ / ขั้นตอน

ขั้นเตรียม (Plan)
1. คณะครูร่วมกันประชุมวางแผนและวิเคราะห์กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาที่สอดคล้องกับ
บริบทและขีดความสามารถของนักเรียน
2.จัดทำแผนกิจกรรมการเรียนรู้เสนอต่อหัวหน้ากิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เพื่อขอรับอนุมัติ
งบประมาณสนับสนุนการดำเนินกิจกรรม
3.ครูผู้สอนเข้ารับการอบรมกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” และ
ความรู้ทางด้านดาราศาสตร์

กระบวนการ / ขั้นตอน
4. นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 3 ที่มีความสนใจในวิชาวิทยาศาสตร์รวมกลุ่มกัน จำนวน 25 คน

เข้าร่วมชุมนุมวิทยาศาสตร์
5. ครูผู้รับผิดชอบจัดประชุมทีมงานคณะครู วางแผนกิจกรรม จัดซื้อจัดหาวัสดุอุปกรณ์ เตรียมฐานยิง

จรวดขวดน้ำ พร้อมทั้งให้ความรู้และข้อควรระวังแก่นักเรียน

ขั้นดำเนินการ (Do)
1.ขั้นระบุปัญหา

1.1 ครูผู้สอนตั้งประเด็นปัญหา/การกำหนดโจทย์กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวด
ขวดน้ำ “Water Rocket”

สถานการณ์ที่ 1 จรวดขวดน้ำประเภทความแม่นยำ
“ให้นักเรียนออกแบบและสร้างจรวดขวดน้ำที่ทำมาจากขวดน้ำอัดลมเท่านั้น โดยสามารถยิ่งแม่นยำในระยะ 50
เมตร และตกลงในพื้นที่วงกลมรัศมี 5 เมตร”

สถานการณ์ที่ 2 จรวดขวดน้ำประเภทยิงไกลแบบขวดเดียว
“ให้นักเรียนออกแบบและสร้างจรวดขวดน้ำที่ทำมาจากขวดน้ำอัดลม โดยขวดที่รับแรงดันต้องมีปริมาตรไม่เกิน
1.5 ลิตร และไม่มีการดัดแปลงใด ๆ เพียง 1 ขวดเท่านั้น ที่สามารถยิงได้ไกลที่สุด ภายใต้การจำกัดความดัน
ไม่เกิน 20 ปอนด์/ตารางนิ้ว (20 PSI)”

1.2 นักเรียนในชุมนุมวิทยาศาสตร์แบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 2-3 คน รวม 8-9 กลุ่ม วิเคราะห์ปัญหาและวางแผนการ
ดำเนินการตามโจทย์ปัญหาที่กำหนด
2. ขั้นรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา

2.1 นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาค้นคว้าข้อมูลและศึกษาหาความรู้จากแหล่งความรู้ต่าง ๆ เช่น อินเตอร์เน็ต
หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เป็นต้น

2.2 นักเรียนนำความรู้ที่ได้สร้างองค์ความรู้ให้เกิดขึ้นด้วยตนเอง
2.3 นักเรียนศึกษาวัสดุอุปกรณ์ในการทำจรวดขวดน้ำแต่ละประเภท และประยุกต์ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่พบเห็นหรือ
มีอยู่ในท้องถิ่นมาออกแบบและสร้างจรวดขวดน้ำ

กระบวนการ / ขั้นตอน
3.ขั้นออกแบบวิธีการแก้ปัญหา

3.1 นักเรียนแต่ละกลุ่มออกแบบจรวดขวดน้ำโดยใช้โปรแกรม Open Rocket Simulator
3.2 นักเรียนแต่ละกลุ่มเรียนรู้การเคลื่อนที่จรวดขวดน้ำ จากสถานการณ์จำลองการเคลื่อนที่แบบโพรเจคไทล์
ด้วยโปรแกรม PhET Interactive Simulations

4.ขั้นวางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา
4.1 นักเรียนเลือกวัสดุอุปกรณ์ในการทำจรวดขวดน้ำแต่ละประเภท และประยุกต์ใช้วัสดุอุปกรณ์ที่พบเห็นหรือ

มีอยู่ในท้องถิ่นสร้างจรวดขวดน้ำตามที่กลุ่มของตนได้ออกแบบไว้
4.2 นักเรียนลงมือสร้างจรวดขวดน้ำที่แต่ละกลุ่มออกแบบในเวลา 3 ชั่วโมง

5. ขั้นทดสอบ ประเมินผล และปรับปรุงแก้ไขปัญหาหรือชิ้นงาน
นักเรียนนำจรวดขวดน้ำที่ออกแบบไปทดสอบ และปรับปรุงแก้ไข

6. ขั้นนำเสนอวิธีการแก้ปัญหา ผลการแก้ปัญหาหรือชิ้นงาน
นักเรียนนำเสนอชิ้นงาน รูปแบบจรวดขวดน้ำที่ได้ออกแบบ วัสดุอุปกรณ์ในการประดิษฐ์จรวดขวดน้ำและ

เหตุผลในการเลือกวัสดุนั้น และผลการทดสอบ ตลอดจนแนวทางแก้ไขจรวดขวดน้ำจนเกิดผลสำเร็จ
**นักเรียนที่สามารถนำเสนอโดยใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อสารจะมีการมอบรางวัลพิเศษ

ขั้นกำกับ ติดตาม (Check)
1. ครูผู้สอนได้นำผลการดำเนินการกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water

Rocket” เสนอต่อหัวหน้ากิจกรรมสะเต็มศึกษาเพื่อนิเทศการจัดกิจกรรม
2. ครูผู้สอนเชิญคุณครูที่มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนกิจกรรมได้วิเคราะห์ผลการดำเนินการจัดกิจกรรมและ

ร่วมกันระดมความคิด สะท้อนผลการดำเนินกิจกรรม และปรับปรุงพัฒนากิจกรรม
ขั้นรายงานและปรับปรุงแก้ไข (Act)

1. ครูผู้สอนเชิญคุณครูที่มีส่วนเกี่ยวข้องประชุมพูดคุยกันถึงผลการดำเนินกิจกรรมที่ผ่านมา และวิเคราะห์
จุดเด่น จุดด้อย ปัญหา และอุปสรรค ตลอดจนแนวทางการขับเคลื่อนกิจกรรมต่อในปีการศึกษาต่อไป

2. ครูผู้สอนรายงานผลการดำเนินกิจกรรมต่อหัวหน้ากิจกรรม หัวหน้าวิชาการ และผู้อำนวยการโรงเรียน

ผลการดำเนินงาน
ผลที่เกิดตามจุดประสงค์

1. นักเรียนมีความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และการออกแบบทางวิศวกรรมผ่านกิจกรรมการ
เรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” คิดเป็นร้อยละ 89.33

2. นักเรียนเกิดทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดแก้ปัญหา คิดสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม การคิดอย่างเป็นเหตุเป็น
ผล และทักษะการสื่อสาร ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket”
คิดเป็นร้อยละ 85.33

3. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนเกิดเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water
Rocket” คิดเป็นร้อยละ 96.00

ผลสัมฤทธิ์ของงาน
1. ครูผู้สอนมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา คิดเป็น

ร้อยละ 90.00
2. ครูผู้สอนมีสมรรถนะการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา คิดเป็นร้อยละ 96.00
3. ครูผู้สอนมีสมรรถนะการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา คิดเป็นร้อยละ 94.67
4. กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษาสามารถดำเนินไปได้ตามวัตถุประสงค์และแนวทางที่กำหนด

ไว้เป็นลำดับขั้นตอน คิดเป็นร้อยละ 96.00
ประโยชน์ที่ได้รับ

นักเรียนที่มีผลการดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket”
ที่มีประสิทธิภาพและมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ เข้าร่วมการแข่งขันจรวดขวดน้ำระดับประเทศกับองค์การ
พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) โดยร่วมแข่งขันประเภทยิงแม่นยำและประเภทยิงไกลขวดเดียว ส่งผล
ให้ได้รับรางวัลต่าง ๆ มากมาย ดังนี้

>> ปีการศึกษา 2560 นักเรียนโรงเรียนวัดแม่แก้ดน้อย ได้เป็นตัวแทนภาคเหนือตอนต้นเข้าร่วม
การแข่งขันรอบชิงชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดน้ำระดับประเทศ ที่องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์
แห่งชาติ จ.ปทุมธานี ในประเภทแม่นยำ ระดับมัธยมศึกษา และประเภทยิงไกลขวดเดียว ระดับมัธยมศึกษา

>> ปีการศึกษา 2561 นักเรียนโรงเรียนวัดแม่แก้ดน้อย ได้รับเลือกเข้าร่วมการแข่งขันกิจกรรม Water Rocket
Design Challenge รอบชิงชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดน้ำระดับประเทศ ที่องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่ง
ชาติ จ.ปทุมธานี

>> ปีการศึกษา 2562 นักเรียนโรงเรียนวัดแม่แก้ดน้อย ได้ลำดับที่ 3-4 การแข่งขันจรวดขวดน้ำประเภทความ
ไกลขวดเดียว รอบคัดเลือกภาคเหนือตอนบน และลำดับที่ 7 การแข่งขันจรวดขวดน้ำประเภทแม่นยำ ในระดับ
มัธยมศึกษา และนักเรียนโรงเรียนวัดแม่แก้ดน้อย ได้รับเลือกเข้าร่วมการแข่งขันกิจกรรม Water Rocket Design
Challenge รอบชิงชนะเลิศการแข่งขันจรวดขวดน้ำระดับประเทศ ที่องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ
จ.ปทุมธานี พร้อมทั้งได้รับรางวัลที่ 2 รางวัล Technical Award

ปัจจัยที่ทำให้ประสบผลสำเร็จ

1. Man หรือคน เนื่องจากจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา ต้องมีดำเนินการจัดกิจกรรมโดยอาศัย
ความร่วมมือจากคุณครูผู้สอนที่มีความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และ
การออกแบบทางวิศวกรรม ตลอดจนครูที่มีทักษะในการจัดกิจกรรมสะเต็มศึกษา เพื่อร่วมกันระดมความคิด
เพื่อออกแบบกิจกรรมให้เกิดผลสำเร็จ ดังนั้นการร่วมมือร่วมใจกันและตระหนักถึงเป้าหมายความสำเร็จร่วมกัน
จึงเป็นสิ่งสำคัญในการขับเคลื่อนกิจกรรมให้บรรลุผล
2. Money หรือ เงิน กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” มีความ
จำเป็นที่จะต้องมีการจัดซื้อจัดหาวัสดุอุปกรณ์ในการจัดกิจรรมอย่างมาก ดังนั้นในการดำเนินการจัดกิจกรรมทุกปี
จึงมีการจัดทำแผนงบประมาณ และขอรับการสนับสนุนจากหน่วยงานในชุมชน
3. Materials หรือ วัตถุดิบ ในการจัดกิจกรรมจรวดขวดน้ำ จะมีการใช้วัสดุอุปกรณ์ในการจัดกิจกรรมที่หลาก
หลาย ครูผู้สอนจะปลูกฝังและสร้างจิตสำนักงานในการใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ให้เกิดประโยชน์และคุ้มค่ามากที่สุด
นอกจากนี้ให้นักเรียนรู้จักดัดแปลงนำวัสดุที่เหลือใช้ในบ้านเรือนหรือชุมชนมาใช้ประดิษฐ์จรวดขวดน้ำ เช่น ขวด
น้ำอัดลม กระป๋องแป้งที่ใช้หมดแล้ว เป็นต้น ตลอดจนนักเรียนต้องใช้วัสดุอุปกรณ์อย่างประหยัด อีกทั้งวัสดุที่ใช้
ร่วมกัน เช่น เครื่องชั่ง ฐานยิงจรวด สูบลม เกล์วัดลม ตลับเมตร ฯลฯ ต้องช่วยกันดูแลรักษาความสะอาดและ
เก็บให้เป็นระเบียบเรียบร้อย
4. Management หรือ การจัดการ ครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมจะมีการวางแผนและดำเนินการตามแผนงานที่วางไว้
เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปตามลำดับขั้นตอนและเกิดประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผล หากพบปัญหาต่าง ๆ
จะต้องหาทางแก้ไขและขอความช่วยเหลือ คำแนะนำ จากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องหรือผู้บังคับบัญชา

บทเรียนที่ได้รับ

1. ในการดำเนินการกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” ที่ผ่านมา
ตั้งแต่ปีการศึกษา 2560 ได้ดำเนินการกิจกรรมในรูปแบบกิจกรรมชุมชนเสมอมา ซึ่งส่งผลให้เกิดความสำเร็จจน
เป็นที่ประจักษ์ตั้งแต่ปีการศึกษา 2560 – 2562 ดังนั้นครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้เล็งเห็น
ถึงความสำคัญของกิจกรรมจึงได้นำกิจกรรมจรวดขวดน้ำ “Water Rocket” เป็นกิจกรรมหนึ่งในหน่วยการเรียนรู้
บูรณาการวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และคอมพิวเตอร์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ทั้งนี้คุณครูได้ร่วมกันวิเคราะห์
สาระการเรียนรู้ที่มีความสอดคล้อง มาตรฐานและตัวชี้วัด ตลอดจนกำหนดคุณครูผู้รับผิดชอบที่มีความเหมาะสม
และมีความรู้ความสามารถที่เหมาะสมในการดำเนินกิจกรรม พร้อมทั้งบรรจุกิจกรรมดังกล่าวเข้าในหลักสูตรของ
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และกลุ่มสาระคณิตศาสตร์ ตั้งแต่คำอธิบาย โครงสร้าง และ
แผนการจัดกิจกรรมในปีการศึกษา 2563 เป็นต้นมา
2. ในการดำเนินการกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” สามารถ
นำไปจัดกิจกรรมให้กับนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ที่มีความสนใจเกี่ยวกับจรวดขวดน้ำ สามารถ
ออกแบบและสร้างจรวดขวดน้ำได้ ตลอดจนต้องการพัฒนาความรู้ในด้านวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์
เทคโนโลยี การออกแบบทางวิศวกรรม และทักษะที่สำคัญต่าง ๆ เช่น การแก้ปัญหา การคิดวิเคราะห์ การสื่อสาร
การทำงานเป็นทีม ฯลฯ โดยที่ผ่านมาได้มีการเปิดรับสมัครนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ที่ชื่นชอบใน
กิจกรรมจรวดขวดน้ำเข้าร่วมกิจกรรมและร่วมแข่งขันกิจกรรมจรวดขวดน้ำได้
3. กิจกรรมจรวดขวดน้ำ เป็นกิจกรรมที่สามารถบูรณาการเข้ากับกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษา
อังกฤษ) ได้ ดังจะเห็นได้จากกิจกรรม Water Rocket Design Challenge ที่ส่งเสริมให้มีการใช้ภาษาอังกฤษใน
การสื่อสาร มาเป็นเงื่อนไขหนึ่งในการดำเนินกิจกรรม ทั้งนี้กิจกรรมดังกล่าวจะให้ส่งรายงานการออกแบบกิจกรรม
จรวดขวดน้ำในรูปแบบภาษาอังกฤษ เพื่อเข้ารับการพิจารณาคัดเลือก จากนั้นจึงจะได้เข้าร่วมนำเสนอและ
ตอบคำถามโดยใช้ภาษาอังกฤษ

การเผยแพร่/การได้รับการยอมรับ/รางวัลที่ได้รับ

1. นักเรียนในชุมนุมวิทยาศาสตร์ที่มีความสนใจในกิจกรรมจรวดขวดน้ำและได้รับการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็ม
ศึกษา เรื่อง จรวดขวดน้ำ “Water Rocket” มีความรู้ความสามารถจนเป็นที่ประจักษ์ ดังจะเห็นได้จากผล
การแข่งขันของนักเรียนที่อยู่ในอันดับ 1-10 ของภาคเหนือตอนบนตั้งแต่เริ่มเข้าร่วมกิจกรรมในปีการศึกษา
2560และได้เกียรติบัตรยกย่อง อีกทั้งได้เป็นตัวแทนภาคเหนือตอนบนแข่งขันรอบชิงชนะเลิศการแข่งขัน
จรวดขวดน้ำในทุกปี
2. รางวัล Technical Award จากกิจกรรม Water Rocket Design Challenge ในการแข่งขันจรวดขวดน้ำระดับ
ประเทศ ครั้งที่ 18 ขององค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ จ.ปทุมธานี
3. ครูผู้รับผิดชอบกิจกรรมได้ส่งผลงานกิจกรรมทางดาราศาสตร์ เช่น จรวดขวดน้ำ เข้านำเสนอในกิจกรรม
ดาราศาสตร์สำหรับโรงเรียน และได้ผ่านการคัดเลือกให้เข้าร่วมนำเสนอกิจกรรม ในการประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้
กิจกรรมดาราศาสตร์ระดับโรงเรียน ครั้งที่ 1 ของสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)