01
02
03
04
05
06
เรื่อง ทบทวนการย่อยอาหารและระบบการย่อยอาหาร
วิชาวิทยาศาสตร์ ชั้น ป.6
นางสาววรรธนภรณ์ ศรีสุข
ต าแหน่ง ครูช านาญการพิเศษ
โรงเรียนอินทรัมพรรย์อนุสรณ์
01
บันทึกผลกิจกรรม 02
03
หน้า 26-28 04
05
31-32 06
เฉลยใบงาน หน้าที่ 26
ตอนที่ 1
1. ข้าวสุกก่อนและหลังเคี้ยวมีลักษณะและมีรสชาติเหมือนหรือต่างกัน
อย่างไร
ตอบ ข้าวสุกก่อนและหลังเคี้ยวมีลักษณะแตกต่างกัน คือ ก่อนเคี้ยวจะ
มีรูปร่างเป็นเม็ดเรียว สีขาว มีกลิ่น หลังเคี้ยวจะมีลักษณะเป็นก้อนเหลว
สีขาว มีรสชาติ
เฉลยใบงาน หน้าที่ 26
ตอนที่ 1
2. ขณะเคี้ยวอาหารและกลืนอาหาร ปาก ลิ้น ฟัน และคอ ท างาน
สัมพันธ์กันหรือไม่
ตอบ ท างานสัมพันธ์กันโดยปากเป็นช่องเปิดรับอาหาร ขณะเคี้ยวปาก
จะปิดและขยับไปมา ขณะเดียวกันจะมีน้ าลายออกมา ฟันท าหน้าที่บด
สับอาหาร ลิ้นจะขยับตะล่อมคลุกเคล้าอาหารให้เข้ากับน้ าลายและ
เอนไซม์
เฉลยใบงาน หน้าที่ 26
ตอนที่ 1
3. การย่อยและการดูดซึมสารอาหารในหมูปิ้งเหมือนแตกต่างกันจากใน
ข้าวเหนียว อย่างไร
ตอบ การย่อยแตกต่างกัน คือ ข้าวเหนียวมีสารอาหารประเภท
คาร์โบไฮเดรต ย่อยที่ปากและล าไส้เล็ก ส่วนหมูปิ้ง มีสารอาหารประเภท
โปรตีน ไขมัน จะย่อยที่กระเพาะอาหารและล าไส้เล็ก ส่วนการดูดซึม
เหมือนกันคือ เริ่มต้นที่ล าไส้เล็ก
เฉลยใบงาน หน้าที่ 26
ตอนที่ 1
4. อวัยวะใดที่ไม่ใช่ทางผ่านของอาหารแต่ช่วยในการย่อยอาหารและชาว
ยอย่างไร
ตอบ ตับและตับอ่อน ตับจะช่วยน้ าดีมีช่วยให้ไขมันแตกตัว ตับอ่อนส่ง
น้ าน่อยมาช่วยย่อยสารอาหารประเภทโปรตีน คาร์โบรไฮเดรต และไขมัน
เฉลยใบงาน หน้าที่ 26
ตอนที่ 1
5. การดูดซึมสารอาหารส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่อวัยวะใด และอวัยวะนั้นมี
ลักษณะอย่างไร
ตอบ การดูดซึมสารอาหารส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ล าไส้เล็กซึ่งมีความยาวมาก
ท าให้มีเวลาดูดซึมได้นาน และผนังด้านในของล าไส้เล็กมีลักษณะ
ตะปุ่มตะปั่มคล้ายนิ้วมือเป็นการเพิ่มพื้นที่ผิวในการดูดซึม ท าให้ดูดซึม
สารอาหารได้มากขึ้น
เฉลยใบงาน หน้าที่ 27
ตอนที่ 1
6. สารอาหารทุกประเภทต้องผ่านการย่อยหรือไม่ เพราะเหตุใด
ตอบ สารอาหารประเภทวิตามิน เกลือแร่ และน้ า ไม่ต้องผ่านการย่อย
เพราะมีอนุภาคขนาดเล็กที่ร่างกายสามารถดูดซึมไปใช้ได้เลย
เฉลยใบงาน หน้าที่ 27
ตอนที่ 1
7. ทวารหนักเป็นอวัยวะในระบบย่อยอาหารหรือไม่ เพราะเหตุใด
ตอบ ทวารหนักเป็นอวัยวะในระบบย่อยอาหาร เพราะเป็นส่วนหนึ่งของ
ทางเดินอาหารที่มีหน้าที่ขับกากอาหารออกจากร่างกาย
เฉลยใบงาน หน้าที่ 27
ตอนที่ 1
8. จากกิจกรรมนี้ ค้นพบอะไรบ้างเกี่ยวกับลักษณะและหน้าที่ของอวัยวะ
ในระบบย่อยอาหาร
ตอบ อวัยวะในระบบย่อยอาหารประกอบด้วย ปาก หลอดอาหาร
กระเพาะอาหาร ล าไส้เล็ก ตับ ตับอ่อน ล าไส้ใหญ่ และทวารหนัก
แต่ละอวัยวะมีลักษณะและหน้าที่แตกต่างกัน แต่ท างานร่วมกันใน
การย่อยและดูดซึมสารอาหาร
เฉลยใบงาน หน้าที่ 27
ตอนที่ 2
1. โรคหรืออาการที่เกี่ยวข้องกับระบบย่อยอาหารมีสาเหตุมาจากอะไร
ยกตัวอย่างมา 1 ตัวอย่าง
ตอบ ภาวะกรดไหลย้อน เป็นภาวะที่กรดเกลือจากกระเพาะอาหารไหล
ย้อนขึ้นมาทางหลอดอาหาร ท าให้ปวดแสบหรือจุกบริเวณหน้าอก มี
สาเหตุจากความเครียด รับประทานอาหารรสจัด ดื่มน้าอัดลมหรือ
แอลกอฮอล์
เฉลยใบงาน หน้าที่ 27
ตอนที่ 2
2. ควรปฏิบัติตนอย่างไรเพื่อป้องกันการเกิดโรคหรืออาการในข้อ 1
ตอบ ปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารให้ตรงเวลา หลีกเลี่ยง
อาหารรสจัด แอลกอฮอล์หลีกเลี่ยงความเครียด
เฉลยใบงาน หน้าที่ 28
ตอนที่ 2
3. การรับประทานอาหารเนื้อหมูหรือเนื้อวัวมากเกินไปมีผลต่อการ
ท างานของอวัยวะในระบบย่อยอาหารหรือไม่
ตอบ การรับประทานอาหารจาพวกเนื้อสัตว์ที่มีโปรตีนและไขมันมากมี
ผลท าให้อวัยวะในระบบย่อยอาหารทางานหนัก กระเพาะอาหารต้อง
สร้างกรดและเอนไซม์จ าวนมาก
เฉลยใบงาน หน้าที่ 28
ตอนที่ 2
4. จากกิจกรรมนี้ ค้นพบอะไรบ้างเกี่ยวกับแนวทางการดูแลรักษาอวัยวะ
ในระบบย่อยอาหาร
ตอบ โรคหรืออาการที่เกี่ยวข้องกับระบบย่อยอาหารมีหลายอย่าง ซึ่ง
เกิดจากพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม เราจึงควรปรับ
พฤติกรรมการรับประทานอาหารเพื่อให้อวัยวะในระบบย่อยอาหาร
ท างานเป็นปกติ
เฉลยใบงาน หน้าที่ 28
ตอนที่ 2
5. จากสิ่งที่ค้นพบทั้งสองตอน สรุปได้ว่าอย่างไร
ตอบ ระบบย่อยอาหารมีอวัยวะหลายอวัยวะที่ท าหน้าที่ร่วมกันในการ
ย่อยและดูดซึมสารอาหาร เพื่อให้ร่างกายน าไปใช้ประโยชน์ จึงควรมี
พฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ถูกต้อง เพื่อให้อวัยวะในระบบย่อย
อาหารท างานได้เป็นปกติ ไม่เป็นโรคหรือมีอาการผิดปกติที่จะเกิดกับ
ระบบย่อยอาหาร
เฉลยใบงาน หน้าที่ 31
เฉลยใบงาน หน้าที่ 32
2. เพื่อให้ร่างกายได้รับพลังงานอย่างเพียงพอตามธงโภชนาการ เราควร
รับประทานอาหารที่มีสารอาหารประเภทใดในปริมาณมากที่สุด
ตอบ ง คาร์โบไฮเดรต
เฉลยใบงาน หน้าที่ 32
3. ผู้ชายคนนี้รับประทานอาหารได้ปริมาณพลังงานเพียงพอกับความต้องการของ
ร่างกายได้สารอาหารครบถ้วนหรือไม่ อย่างไร
ตอบ ผู้ชายคนนี้ได้รับพลังงานต่อวันเท่ากับ 1,890 Kcal ดังนั้นไม่เพียงพอต่อความต้องการของ
ร่างกาย และเมื่อส ารวจข้อมูลพบว่าผู้ชายคนนี้ได้รับสารอาหารไม่ครบถ้วน
เฉลยใบงาน หน้าที่ 32
4. ถ้านักเรียนเป็นลูกของผู้ชายคนนี้ จะมีค าแนะน าให้พ่อรับประทานอาหารอย่างไร
เพื่อให้ได้ปริมาณพลังงานเพียงพอและมีสุขภาพดี
ตอบ แนะน าให้พ่อรับประทานอาหารให้หลากหลาย เพิ่มการรับประทานอาหารที่ให้พลังงาน
สูง รวมทั้งเพิ่มการรับประทานผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์เพื่อให้ได้สารอาหารแต่ละประเภทอย่างเพียงพอ
นอกจากนี้แนะนาให้ลดการดื่มน้ าอัดลม โดยเปลี่ยนมาดื่มน้ าเปล่าที่สะอาดแทน
เฉลยใบงาน หน้าที่ 32
5. เพราะเหตุใดจึงต้องเคี้ยวอาหารให้ละเอียดก่อนกลืน
ตอบ เพราะการเคี้ยวท าให้อาหารมีขนาดเล็กลง เพิ่มพื้นที่ของอาหารให้
สัมผัสกับน้ าลายและเอนไซม์มากขึ้น ท าให้การย่อยสารอาหารเร็วขึ้น
เฉลยใบงาน หน้าที่ 33
6. ถ้าเป็นโรคเกี่ยวกับตับ และท าให้ตับไม่สามารถสร้างและส่งน้ าดีไปยัง
ล าไส้เล็ก ผู้ป่วยควรลดการรับประทานอาหารที่มีสารอาหารประเภทใด
เพราะเหตุใด
ตอบ ผู้ป่วยจึงควรลดการรับประทานอาหารที่มีไขมัน
เนื่องจากการที่ตับไม่สามารถสร้างและส่งน้ าดีไปยังล าไส้เล็กได้ ท าให้ไม่มี
ตัวช่วยท าให้ไขมันแตกตัว การย่อยไขมันที่ลาไส้เล็กจึงเป็นไปได้ยาก
เฉลยใบงาน หน้าที่ 33
6. นักเรียนคนหนึ่งชอบนอนเล่นเกมทันทีหลังรับประทานอาหารเสร็จ
จากนั้นรู้สึกแสบร้อนที่หน้าอก อาการนี้เกิดจากสารใดหลั่งออกมามาก
สารนั้นเกี่ยวข้องกับการย่อยอาหารอย่างไร
ตอบ อาการแสบร้อนที่หน้าอก อาจเกิดจากกรดเกลือในกระเพาะ
อาหารไหลย้อนขึ้นมาทางหลอดอาหารซึ่งอยู่บริเวณหน้าอก กรดเกลือนี้มี
หน้าที่เป็นตัวช่วยเอนไซม์ที่ย่อยโปรตีนในกระเพาะอาหาร
01
02
พบกันใหม่ในชั่วโมง 03
เรียนวิชาวิทยาศาสตร์ 04
คาบต่อไปค่ะ 05
06