บญั ชีแยกประเภท
บญั ชีแยกประเภท (Accounts)
สาระการเรียนรู้
1 ความหมายและชนิดของบัญชีแยกประเภท
2 แบบบญั ชีแยกประเภท
3 การจัดหมวดหมู่บญั ชแี ยกประเภท
4 การผ่านรายการจากสมุดรายวันท่วั ไปไปยงั บัญชแี ยกประเภท
ความหมายของบัญชีแยกประเภท (Ledger)
บัญชีแยกประเภท (Ledger) หมายถงึ บญั ชีทร่ี วบรวม
ตวั เลขทเ่ี กดิ ขนึ้ จากสมุดรายวนั ทว่ั ไป มาจัดกล่มุ ไว้เป็ น
หมวดหมู่ เช่น หมวดสินทรัพย์ หมวดหนีส้ ิน และ
หมวดส่วนของเจ้าของ (ทุน) เพื่อให้สามารถนามาหา
ยอดคงเหลือได้ง่ายและสะดวกรวดเร็ว
บญั ชีแยกประเภท (Accounts)
สมุดบญั ชีแยกประเภท ( Ledger ) แบ่งเป็น 2 ประเภท ดงั น้ี
◦ สมุดแยกประเภททวั่ ไป เป็ นสมุดทแี่ ยกประเภททุก ๆ บัญชี เช่น
ลกู หนี้ เจ้าหนี้ สินค้า ทดี่ นิ อาคาร เป็ นต้น
◦ สมุดบัญชีแยกประเภทย่อย ( ทะเบยี นคุม ) เป็ นสมุดแยกประเภท
สาหรับบนั ทกึ รายการเคลื่อนไหวของบัญชีแยกประเภทท่ัวไป
แบบฟอร์มของบญั ชีแยกประเภท
- แบบมาตรฐาน หรือรูปตวั ที (Standard Account Form)
- แบบแสดงยอดคงเหลือ หรือแบบสามช่อง (Balance Account Form)
แบบท่ี 1 แบบมาตรฐาน
ช่ือบญั ชี เลขที่
พ.ศ….. รายการ หน้า เดบิต พ.ศ. รายการ หน้า เครดติ
บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บัญชี บาท สต.
เดือน วนั ท่ี
แบบ T
แบบท่ี 2 แบบมียอดคงเหลือ
ชื่อบญั ชี
พ.ศ…… รายการ เดบติ เครคติ ยอดคงเหลือ
หน้า
เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต. บาท สต. บาท สต.
การจดั หมวดหมู่และการกาหนดเลขทบี่ ญั ชี
การจัดหมวดหมู่บญั ชี
บญั ชีถาวร (Permanent บัญชีช่ัวคราว (Temporary
Account) เป็ นบญั ชี Account) เป็ นบญั ชีท่ี
หลกั ของกจิ การค้า เกยี่ วข้องกบั ส่วนของ
ได้แก่ บัญชีประเภท เจ้าของ ได้แก่ บัญชีรายได้
สินทรัพย์ หนีส้ ิน และ บญั ชีค่าใช้จ่าย บัญชีถอน
ใช้ส่วนตัว และบญั ชี
ส่วนของเจ้าของ (ทุน) สรุปผลกาไรขาดทุน
การกาหนดเลขทบ่ี ญั ชี
ผงั บัญชี (Chart of Account)
เลขตัวหน้า หมายถงึ หมวดบัญชี เช่น หมวดบัญชี
สินทรัพย์ เลขที่บญั ชีตวั หน้าต้องเป็ นหมายเลข 1 และ
1 หมวดบัญชีหนีส้ ิน เลขทบ่ี ัญชีตวั หน้าต้องเป็ นหมายเลข
2 หมวดบัญชีทุน เลขทีบ่ ัญชีตวั หน้าต้องเป็ นเลข 3
ตามลาดบั
เลขตวั หลงั หมายถงึ ลาดบั ทีข่ องบัญชีแยกประเภทแต่ละ
2 หมวด เช่นบัญชีเงนิ สดเป็ น สินทรัพย์ลาดบั ท่ี 1 ใช้เลขท่ี
บัญชี 11 หรือ 101 หรือ 1001 บัญชีเงนิ ฝากธนาคาร
เป็ นสินทรัพย์ลาดบั ที่ 2 ใช้เลขท่ีบัญชี 12 หรือ 102 หรือ
1002 บัญชีเจ้าหนีเ้ ป็ นหนีส้ ินลาดบั ที่ 1 ใช้เลขทีบ่ ัญชี 21
หรือ 201 หรือ 2001
การกาหนดเลขทบ่ี ญั ชี
ผงั บัญชี (Chart of Account)
สินทรัพย์ ใช้เลขที่ 10.... เช่น
เงนิ สด 101
1 เงนิ ฝากธนาคาร 102
ลกู หนีก้ ารค้า 103
หนีส้ ิน ใช้เลขที่ 20..... เช่น
เจ้าหนีก้ ารค้า 201
2 เงนิ ก้ธู นาคาร 202
เงนิ เบิกเกนิ บญั ชี 203
ค่าโทรศัพท์ค้างจ่าย 204
การกาหนดเลขทบี่ ัญชี
ผงั บัญชี (Chart of Account)
3 ส่วนของเจ้าของ/ทุน ใช้เลขที่ 30.... เช่น
ทุน-...... 301
ถอนใช้ส่วนตัว 302
รายได้ ใช้เลขท่ี 40..... เช่น
4 ขายสินค้า 401
รายได้ค่าบริการ 402
รายได้เบด็ เตลด็ 403
การกาหนดเลขทบ่ี ัญชี
ผงั บญั ชี (Chart of Account)
ค่าใช้จ่าย ใช้เลขท่ี 50.... เช่น
5 เงนิ เดือน 501
ค่าเช่าร้าน 502
ค่าใช้จ่ายเบด็ เตลด็ 503
การผ่านรายการจากสมุดรายวันท่ัวไป ไปยงั บญั ชแี ยกประเภท
สมุดรายวนั ทว่ั ไป หน้า 1
พ.ศ. 25X4 รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต
เดือน วนั ท่ี บัญชี บาท สต บาท สต
ม.ค. 1 เงินสด 101 80,000 -
ทุน-นายสมภพ 301 80,000 -
นายสมภพเปิ ดกจิ การนาเงนิ สดมาลงทนุ
บญั ชีเงินสด เลขท่ี 101
พ.ศ. 25X4 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25X4 รายการ หน้า เครดิต
บ/ช
เดือน วนั ท่ี บ/ช บาท สต เดือน วนั ท่ี
บาท สต
ม.ค. 1 ทุน-นายสมภพ ร.ว.1 80,000 -
เลขที่ 301
บัญชีทุน - นายสมภพ
หน้า เครดติ
พ.ศ. 25X4 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25X4 รายการ บ/ช บาท สต
เดือน วนั ท่ี บ/ช บาท สต. เดือน วนั ท่ี ร.ว.1 80,000 -
ม.ค. 1 เงนิ สด
การผ่านรายการจากสมุดรายวันท่ัวไป ไปยังบัญชแี ยกประเภท
สมุดรายวนั ทวั่ ไป หน้า 1
พ.ศ. 25X4 รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต
เดือน วนั ท่ี
บัญชี บาท สต บาท สต
ม.ค. 3 ค่าเบยี้ ประกนั 501 1,200 -
เงินสด 101 1,200 -
จ่ายค่าเบยี้ ประกนั
บัญชีค่าเบยี้ ประกนั เลขท่ี 501
พ.ศ. 25X4 รายการ หน้า เดบติ พ.ศ. 25X4 รายการ หน้า เครดิต
บ/ช
เดือน วนั ที่ บ/ช
บาท สต. เดือน วนั ที่ บาท สต.
ม.ค. 3 เงินสด
ร.ว.1 1,200 - เลขท่ี 101
บญั ชีเงนิ สด หน้า เครดิต
บ/ช บาท สต.
พ.ศ. 25X4 รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ. 25X4 รายการ
เดือน วนั ท่ี ร.ว.1 1,200 -
บ/ช บาท สต. เดือน วนั ที่
ม.ค. 3 ค่าเบยี้ ประกนั