เล่ม 1 แม่กกา

หนังสือสงเสริมการอาน
ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ระดับชน้ั ประถมศึกษาป'ที่ 3

เลมท่ี 1
นาํ้ ใจไมตรี (มาตรา ก กา)

นางสาวอษุ า เทอื กสบุ รรณ
ครู วิทยฐานะครชู ํานาญการ
โรงเรียนเสนานิคม สาํ นักงานเขตจตจุ ักร กรุงเทพมหานคร

ก

คาํ นํา

หนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย ระดับชนั้ ประถมศึกษาปท' ี่ 3 เลมท่ี 1 น้ําใจไมตรี
(มาตรา ก กา) ไดจัดทําข้ึนเพื่อสงเสริมการอาน สงเสริมการเรียนรู ยกระดับ
ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน และพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทย ซึ่งมีเนื้อหา
เกี่ยวกับมาตรา ก กา โดยผูจัดทํานําคําในมาตรา ก กา จากบัญชีคําพ้ืนฐาน
ระดับช้ันประถมศึกษาป'ท่ี 3 และคําในมาตรา ก กา ท่ีใชท่ัวไปมาประพันธ
ดวยบทรอยกรองประเภท กลอนสี่ เนื้อหาประกอบดวยคําท่ีอยูในมาตรา ก กา
อานเขาใจงาย มีภาพประกอบสวยงาม เหมาะสมกับวัย และมีแบบฝ=กกิจกรรม
ทายเรื่องประกอบ ครูผูสอนสามารถนําไปใชในการจัดการเรียนการสอนให
นกั เรียนเกดิ ความสนุกสนานในการอาน และสรางนิสยั รักการอาน

ผูจัดทําหวังเป>นอยางย่ิงวาหนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาท
ปราชญราชา หรรษาตัวสะกด กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับชั้น
ประถมศึกษาป'ท่ี 3 เลมท่ี 1 นาํ้ ใจไมตรี (มาตรา ก กา) ชุดนจ้ี ะเป>นประโยชนแก
ครู นักเรียน และผูอานท่ัวไป ขอขอบคุณผูเก่ียวของในการจัดทําหนังสือสงเสริม
การอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด กลุมสาระการเรียนรู
ภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึกษาป'ท่ี 3 เลมนี้ ใหสําเร็จลุลวงไปดวยดี
ไว ณ โอกาสน้ี

อุษา เทือกสบุ รรณ

ข

สารบัญ

เร่อื ง หนา

คํานํา............................................................................................. ก
สารบญั .......................................................................................... ข
คาํ แนะนาํ การใชหนังสอื สงเสรมิ การอานสําหรับคร.ู ..................... 1
คาํ แนะนาํ การใชหนงั สือสงเสริมการอานสาํ หรบั นกั เรยี น.............. 2
มาตรฐานการเรยี นรูและตวั ชี้วัด .................................................. 3
จุดประสงคการเรียนรู .................................................................. 4
แบบทดสอบกอนเรยี น.................................................................. 5
ใบความรู เรอ่ื ง มาตรา ก กา........................................................ 8
เรื่อง น้าํ ใจไมตรี (มาตรา ก กา).................................................... 10
อานเสริมเพิ่มความรู..................................................................... 20
คําศัพทนารู................................................................................... 21
แบบฝก= กิจกรรมที่ 1..................................................................... 24
แบบฝก= กจิ กรรมที่ 2..................................................................... 25
แบบฝก= กิจกรรมที่ 3..................................................................... 26
แบบฝ=กกิจกรรมที่ 4..................................................................... 27
แบบฝ=กกิจกรรมที่ 5..................................................................... 28
แบบฝ=กกจิ กรรมที่ 6..................................................................... 29
แบบฝก= กจิ กรรมท่ี 7..................................................................... 30
แบบฝก= กิจกรรมที่ 8..................................................................... 31

ค

สารบัญ (ตอ)

เรอื่ ง หนา

แบบทดสอบหลงั เรยี น................................................................... 32
ภาคผนวก..................................................................................... 35
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น.......................................................... 36
เฉลยแบบฝก= กจิ กรรมที่ 1............................................................. 37
เฉลยแบบฝ=กกจิ กรรมท่ี 2............................................................. 38
เฉลยแบบฝ=กกิจกรรมที่ 3............................................................. 39
เฉลยแบบฝก= กิจกรรมที่ 4............................................................. 40
เฉลยแบบฝก= กจิ กรรมท่ี 5............................................................. 41
เฉลยแบบฝก= กิจกรรมท่ี 6............................................................. 42
เฉลยแบบฝ=กกิจกรรมที่ 7............................................................. 43
เฉลยแบบฝ=กกิจกรรมท่ี 8............................................................. 44
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน.......................................................... 45
บรรณานุกรม................................................................................ 46
ประวตั ผิ ูจดั ทํา............................................................................... 48

1

คําแนะนําการใช
หนงั สือสงเสรมิ การอานสําหรับครู

๑. หนงั สอื สงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ระดบั ช้ันประถมศกึ ษาปท' ่ี 3 เลมท่ี 1
นํ้าใจไมตรี (มาตรา ก กา) ใชเป>นสื่อการสอนสําหรบั ครู

๒. ใหนักเรยี นทาํ แบบทดสอบกอนเรยี น เพอ่ื วัดความรพู นื้ ฐาน
ของนักเรยี นแตละคน

๓. จดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน โดยใชหนงั สอื สงเสริมการอาน
ชดุ ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตวั สะกด กลมุ สาระการเรยี นรู
ภาษาไทย ระดับชน้ั ประถมศึกษาปท' ี่ 3 เลมท่ี 1 นํ้าใจไมตรี (มาตรา ก กา)
ควบคกู บั แผนการจดั การเรยี นรู

๔. หลงั จากสอนเนือ้ หาแลว ใหนกั เรียนตอบคําถามเพื่อประเมินความรู
และทาํ แบบฝ=กกจิ กรรมโดยครูเปน> ผดู ูแลใหคําแนะนํา

๕. ทดสอบหลังเรียนกับนักเรยี นเมือ่ เรยี นจบเนือ้ หา เพือ่ วัดความรู
ความเขาใจหลังจบการเรียนรู

2

คําแนะนาํ การใช
หนงั สอื สงเสรมิ การอานสําหรับนกั เรียน

หนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับช้ันประถมศึกษาป'ท่ี 3 เลมท่ี 1 น้ําใจไมตรี
(มาตรา ก กา) จัดทําขน้ึ เพ่ือใหนักเรยี นศกึ ษาดวยตนเองตามความสนใจ นกั เรียน
สามารถศกึ ษาไดท้ังในเวลาเรียนและนอกเวลาเรยี น โดยมขี ั้นตอนการศึกษาดงั นี้

๑. กอนทน่ี ักเรยี นจะศกึ ษา ใหนกั เรยี นทาํ แบบทดสอบกอนเรียน
จํานวน ๑๐ ขอ เพ่ือประเมินความรู ความเขาใจของตนเอง

๒. นกั เรยี นศึกษาเนื้อเรื่องใหเขาใจ โดยอานไปตามลําดบั จนจบเลม
เม่อื ไมเขาใจใหสอบถามกบั ครูผสู อน

๓. นักเรียนฝ=กอาน ฝก= เขยี น และทํากิจกรรมเสริมทกั ษะดวยตนเอง
โดยไมเปQดดเู ฉลยกอน

๔. นกั เรียนตรวจคาํ ตอบจากเฉลยทายแบบฝก= กิจกรรม
๕. ถาหากนักเรยี นทาํ ผิด ใหกลับไปอานเน้อื หาอกี ครัง้ จนกวา

จะเขาใจ
๖. เม่ือศกึ ษาเน้อื หาจบแลว ใหนกั เรียนทําแบบทดสอบหลงั เรียน

จํานวน ๑๐ ขอ เพ่อื ประเมนิ ความรู ความเขาใจของตนเอง
หลังการเรยี น

3

มาตรฐานการเรียนรแู ละตัวชวี้ ดั

สาระท่ี ๑ การอาน
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรูและความคิด

เพอ่ื นาํ ไปใช ตดั สินใจ แกปSญหาในการดําเนนิ ชีวติ และมนี สิ ัยรกั การอาน
ตัวชี้วัด
ท 1.1 ป.๓/1 อานออกเสียงคํา ขอความ เรื่องสนั้ ๆ
บทรอยกรองงายๆ ไดถูกตอง คลองแคลว
ท 1.1 ป.๓/2 อธิบายความหมายของคําและขอความทอี่ าน
ท 1.1 ป.๓/3 ต้ังคาํ ถามและตอบคําถามเชิงเหตผุ ลเก่ียวกับเรื่องท่ีอาน
ท 1.1 ป.๓/๖ อานหนงั สือตามความสนใจ อยางสมํ่าเสมอ
และนาํ เสนอเร่ืองทีอ่ าน
ท 1.1 ป.3/9 มมี ารยาทในการอาน

สาระท่ี 4 หลักการใชภาษาไทย
มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย

การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปSญญาทางภาษา และ
รกั ษาภาษาไทยไวเปน> สมบัติของชาติ

ตวั ชวี้ ดั
ท 4.1 ป.๓/1 เขยี นสะกดคําและบอกความหมายของคาํ
ท 4.1 ป.๓/5 แตงประโยคงายๆ

4

จดุ ประสงคการเรยี นรู

1. อานคาํ ที่มตี ัวสะกดในมาตรา ก กา ได
2. เขียนคาํ ทม่ี ีตวั สะกดในมาตรา ก กา ได
3. อานจบั ใจความสาํ คัญและตอบคําถามจากเร่อื งทกี่ าํ หนดได
4. สามารถแตงประโยคได
5. บอกลกั ษณะคําท่ีมตี ัวสะกดในมาตรา ก กา ได

5

แบบทดสอบกอนเรียน

คําช้แี จง ใหนกั เรียนทําเครือ่ งหมายกากบาท (x) ทบั ตัวอักษรหนาคาํ ตอบ
ทถี่ กู ตองท่ีสดุ เพยี งคําตอบเดียว (จาํ นวน 10 ขอ)

_________________________________________________________

๑. ขอใดเปน> ลกั ษณะของคําในมาตรา ก กา
ก. เป>นคาํ ท่ไี มมตี ัวสะกด
ข. เป>นคาํ ท่ีมี ก เป>นตวั สะกด
ค. เปน> คาํ ทอี่ อกเสยี งส้ันเทานั้น
ง. เปน> คาํ ที่ประสมดวยสระอาเทาน้ัน

๒. ขอใดมคี าํ ในมาตรา ก กา ทง้ั หมด
ก. วาจาไพเราะ
ข. ราเรงิ แจมใส
ค. ไมระรานใคร
ง. ฟXาใสเพือ่ นกลา

๓. คาํ ในมาตรา ก กา ขอใดมีเสียงสระเหมือนคําวา “นาดู”
ก. ขมี่ า
ข. สาคู
ค. ฟาX ใหม
ง. ไพเราะ

6

๔. คําในมาตรา ก กา ขอใดคลองจองกับคําวา “ใครหนอ”
ก. ปูนา
ข. อาสา
ค. หมอดู
ง. เลอะเทอะ

๕. ขอใดไมใชคําในมาตรา ก กา
ก. อาหาร
ข. หวั หนา
ค. เถลไถล
ง. เตาทะเล

๖. ประโยคใดมีคําในมาตรา ก กา มากท่สี ดุ
ก. พ่ีโมอยใู นหองนอน
ข. แมไปหาหมอกบั นาสวย
ค. ลุงชาญชอบปนSY จักรยาน
ง. ตนกลาทําการบานวิชาศิลปะ

๗. ขอใดมีจาํ นวนคาํ ในมาตรา ก กา เทากบั ประโยคน้ี
“คุณยายตมไขและปลา”
ก. เขามีไรขาวโพด
ข. คนดตี องรกั ษาคําสญั ญา
ค. โบใหเพอื่ นลอกการบานทกุ วัน
ง. นาไหวพระกอนเขานอนทกุ คืน

7

๘. “เขาฝCนวาโตขึน้ จะเปDนนักวาดภาพ”
จากขอความดงั กลาวมคี าํ ท่ีอยใู นมาตรา ก กา ก่ีคาํ
ก. 3 คาํ
ข. 4 คาํ
ค. 6 คํา
ง. 10 คาํ

9. ชอ่ื สตั วในขอใดมีชือ่ เป>นคําในมาตรา ก กา ท้งั สองพยางค
ก. กาเหวา
ข. เตาทอง
ค. คางคาว
ง. ปลาชอน

10. คําในมาตรา ก กา ขอใดเติมในประโยคไดถูกตอง
“คุณครูอานบทรอยกรองได............”
ก. ชดั เจน
ข. ไพเราะ
ค. เสียงดัง
ง. หนวกหู

8

ใบความรู เรือ่ ง มาตรา ก กา

มาตรา ก กา เปน> คําท่ีมีพยัญชนะตนประสมกบั สระ
และวรรณยกุ ต และไมมีตัวสะกด จะเป>นสระเสยี งสนั้ หรือเสยี งยาวก็ได เชน

มะระ กะปE กระแต

ปูมา ทอผา ทาน้ํา

จาํ้ ซาํ้ 9
ลาํ ทั่ว
เบย้ี เหยอ่ื ไซ
เขยา ขยาํ โผ
ตะกรอ ตะกละ กีฬา
พอครัว สีฟาK เฉพาะ
อาสา อาํ ลา ทาที
ไชโย กรณุ า หร่ีตา
เรอื ใบ สีเทา ไมไผ
พิจารณา ไปรษณยี ภาระ
กตกิ า
มอเตอรไซค

10

เร่ือง นํ้าใจไมตรี
(มาตรา ก กา)

เด็กชายตนกลา ทาทางเหมาะเจาะ
พดู จาไพเราะ เสนาะจับใจ
กิริยาอาการ ไมรานระใคร
เขามวี ินัย น้าํ ใจไมตรี

11

ฟKาใสเพื่อนจาM หรรษาเปรมปรีด์ิ
เชาตรูวันนี้ ดมู ีปCญหา
เธอลืมเคร่อื งเขยี น แบบเรยี นเอามา
ตนกลาอาสา นหี่ นาของเรา

12

ทกุ เชาถึงหอง ตองวางกระเปPา
ชักชวนเพอื่ นเรา เขาจติ อาสา
ชวยงานคุณครู หนูหนูถอื มา
ภมู ิใจนักหนา ไขวควาความดี

13

หมดชว่ั โมงเรยี น ผลัดเปล่ียนเขาท่ี
กวาดถทู ันที ไมมีรรี อ
ทัง้ เกบ็ และกวาด สะอาดจรงิ หนอ
ตนกลาไมทอ ขอทําทุกวนั

14

ไดยนิ เสียงหวีด ใครกรดี รองลน่ั
มาจากทางนั้น ตรงข้ันบันได
มองเหน็ ปลิวลม เธอลมเลือดไหล
เปนD บาดแผลใหญ รองไหงอแง
ตนกลาเพ่ือนเรา เขามาดูแล
พาไปลางแผล แนวแนใสใจ

15

อกี คนโสภา ตนกลาถามไถ
ฐานะยากไร หางไกลบิดา
ยามมีขนม นมเนยถอื มา
เผอ่ื แผโสภา เพอ่ื นจMาแบงกนั

16

ทุกคนยนิ ดี ทีต่ นกลานนั้
ไดรับรางวลั สรางสรรคคนดี
ผลการกระทาํ นาํ เกียรตเิ ปนD ศรี
พวกเราจงึ มี เดก็ ดีเชดิ ชู

17

มาตรา ก กา

หลงั มอบรางวลั พากันเรยี นรู
วนั น้ีคุณครู สอนหนู ก กา
แมน้ําทะเล เกเรตะกรา
ไขวควาหมาปQา ธาราทาน้าํ
เลาไกทาสี ปราณีขย้ํา
สละระกาํ ประจาํ สเี ทา
ทาเรอื อาชา หญาคาแมเฒา
หวั ค่าํ หูเบา กะเพราจาํ ป'

18

คาํ ในมาตรา ก กา

ยาพารา สดี า ชะนี เงาะ ชะนี
อาํ เภอ ลาํ ไย ผา ไหม เจา สวั เปน ตน

ขอยาพารา สดี าชะนี
เงาะกะหล่ําปลี นทีกอบวั
อาํ เภอลําไย ผาไหมเจาสวั
งูปูแพะววั หวั เราะเอาใจ
คําแม ก กา หนูจMาจําไว
ทุกคําท่ีใช ไรตวั สะกด

19

ตนกลาเลาแม จรงิ แทไมปด
ความดีทัง้ หมด ปรากฏรางวัล
คุณครูมอบให ไมเคยนึกฝCน
ทําดที ุกวัน ไมหว่ันส่งิ ใด
เพราะหนูมีองค ธ ทรงสอนไว
หากมีนํา้ ใจ กําไรมากมี
เราจงตง้ั มั่น ขยันทําดี
จะสุขชวี ี มีธรรมนําตน

20

อา นเสริมเพิม่ ความรู
พระราชดาํ รสั ความมนี าํ้ ใจ

“...สงั คมใดก็ตาม ถามคี นมนี าํ้ ใจมีความเออ้ื เฟอเกื้อกูลกนั ดว ยความมงุ ดี
มงุ เจรญิ ตอกัน สังคมนน้ั ยอมเตม็ ไปดว ยไมตรจี ิต มิตรภาพ
มคี วามรม เย็นเปน สุข นา อยู..."

พระราชดาํ รัสพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมพิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระราชทานเพอ่ื อญั เชิญลงพิมพในนิตยสารท่รี ะลกึ ครบ ๓๖ ป

ของสโมสรไลออนสแหง กรุงเทพฯ ในพระบรมราชูปถมั ภ วนั ที่ ๓๑ มนี าคม ๒๕๓๘

21

คาํ ศพั ทนารู

คํา คาํ อาน ความหมาย
กําพรา กํา – พรา
น. เรยี กหนงั ท่ีเป>นผวิ ช้นั นอกสดุ
เจาสวั เจา – สัว ของคน และสัตววา หนังกาํ พรา

ชวี ี ชี – วี น. คนท่ีมง่ั มี (มักหมายถงึ เศรษฐจี นี )
ธารา ทา – รา เจส] วั หรอื เจาขรัว กเ็ รียก

นที นะ – ที น. ชวี ติ
ประจักษ ประ – จกั
น. สายนา้ํ ลําธาร หวย หยาดนาํ้
ปราณี ปรา – นี ทอน้าํ
เปรมปรดี ิ์ เปรม – ปรี
น. แมน้ํา

ว. ปรากฏชัด อาจเป>นทางตาหรือใจ
ก็ได เชน ประจกั ษแกตา ประจักษ
แกใจ

น. ผมู ีชวี ติ สตั ว คน

ว. อิม่ อกอิ่มใจ ปลาบปล้มื ใจ

22

คาํ คําอาน ความหมาย
ภูมใิ จ พมู – ใจ
ไมตรี ไม – ตรี ก. กระหยิ่มใจ รสู ึกวามเี กียรติยศ
ระกาํ ระ – กาํ
วนิ ยั วิ – ไน น. ความเป>นเพอ่ื น ความหวงั ดีตอกนั

วริ ิยะ วิ – ริ – ยะ น. ความลาํ บาก ความตรมใจ
ความทุกข เชน ตกระกําลําบาก
สละ สะ – หละ
น. ระเบยี บแบบแผนและขอบงั คับ
ขอปฏบิ ัติ เชน วนิ ัยทหาร ทหารตอง
ยดึ มั่นในวนิ ยั สกิ ขาบทของพระสงฆ

น. ความเพยี ร ความบากบัน่
มักใชเขาคูกบั คาํ อตุ สาหะ เปน>
วริ ยิ อุตสาหะ ความกลา วริ ิยภาพ ก็ใช

ก. บรจิ าค เชน สละทรพั ยชวย
การกศุ ล เสียสละ ก็ใชผละออก เชน
กปั ตนั สละเรือ ละท้ิง เชน สละ
บานเรอื นออกบวช ละวาง ปลอยวาง
(สิง่ ท่ียังตองการจะรักษาไวกบั ตน
อยเู พ่อื เหน็ แกความสุขความสงบ
เรยี บรอย หรือเพอื่ พลบี ชู า เปน> ตน)
เชน สละกเิ ลส

23

คํา คําอาน ความหมาย
หรรษา หัน – สา น. ความรื่นเรงิ ความยินดี
หวั คาํ่ หัว – คา่ํ น. เวลาแรกมืด เวลายงั ไมดึก
อาชา อา – ชา น. มา
อาสา อา – สา ก. เสนอตวั เขารับทํา
เอกฉันท เอก – กะ – ฉัน ว. มคี วามเหน็ เปน> อยางเดียวกันหมด

24

แบบฝTกกิจกรรมที่ ๑

คําช้ีแจง ใหนักเรยี นตอบคําถามจาก เรอื่ ง น้ําใจไมตรี (มาตรา ก กา)

๑. ตนกลามีลกั ษณะนสิ ยั เป>นคนอยางไร
__________________________________________________
__________________________________________________

2. ตนกลาชวยเหลอื เพ่อื นอยางไรบาง
__________________________________________________
__________________________________________________

3. เพราะเหตุใด ตนกลาจึงไดรบั รางวลั
__________________________________________________
__________________________________________________

4. คําในมาตรา ก กา มีลกั ษณะเปน> อยางไร
__________________________________________________
__________________________________________________

5. นักเรียนไดขอคดิ อะไรจากเร่ืองท่อี าน
__________________________________________________
__________________________________________________

25

แบบฝกT กจิ กรรมที่ 2

คาํ ชี้แจง ใหนักเรยี นเขยี นคาํ และคาํ อานในมาตรา ก กา
จาก เรอ่ื ง น้าํ ใจไมตรี (มาตรา ก กา) จาํ นวน 10 คํา

____________________________________________________

________ต_ัว__อ_ย_า_ง___ส_ล_ะ__อ__า_น_ว_า__ส_ะ__–__ห_ล__ะ________________

__1__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_2_.__________________________________________________

____________________________________________________

_3_.__________________________________________________
__4__.____________________________________________________________________________________________________
__5____. __________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_6__. _________________________________________________
__7__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_8_.__________________________________________________

____________________________________________________

_9__. _________________________________________________

____________________________________________________

_1__0_.________________________________________________

26

แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 3

คําช้แี จง ใหนกั เรียนดูภาพ แลวเขียนคาํ มาตรา ก กา ใหตรงกบั ภาพ
ตัวอยาง

……ค…ะ…น…า…… 1..……………… 2.……………… 3…………………

4………………… 5………………… 6………………… 7…………………

8………………… 9………………… 10………………

27

แบบฝTกกิจกรรมที่ 4

คาํ ชแี้ จง ใหนกั เรยี นเขียนคําในมาตรา ก กา ที่มีความหมายตรงขาม
กับคําทกี่ ําหนดให

ใตกัวลอ:ย…าไกง…ล.… 1. สูง : …….… 2. เรยี บ : …..…

3. ดใี จ : …..… 4. ดี : ……..… 5. เร็ว : ……..…

6. เล็ก : …..… 7. สวย : …..… 8. บาง : …..…

9. ใหม : …..… 10. ขาว : …….

28

แบบฝกT กิจกรรมที่ 5

คาํ ชแี้ จง ใหนักเรียนอานคํามาตรา ก กา ท่ีกําหนดใหแลวนําคาํ ไปเติม
ในชองวางใหไดใจความสมบรู ณ

กะทิ แมนา้ํ ทะเล ใบไม ซาลาเปา หญา
ทาน้ํา ปลา คะนา นํ้าใจ ไชโย

ตัวอยาง คณุ ยากาํ ลังทอด......ป...ล..า.........ในครวั
1. แมซ้อื ผกั ........................มาทาํ ราดหนา
2. นักเรียนดีใจรอง.......................เสยี งดังมาก
3. คณุ ยานง่ั รอคุณปูaอยูท่ี.......................ทกุ วนั
4. พอจับกุงตวั โตมาจาก...............................
5. มดแดงมักทํารังอยูตามกิ่งไมโดยใช........................มาหอเปน> รงั
6. ปาa ชายเลนมกั เป>นดนิ เลนเพราะนํ้า........................ทวมถึง
7. เราไมควรกนิ อาหารท่ีทอดและใส....................มากๆ
8. บานคณุ ตามสี นาม..........................สวยงาม นาวง่ิ เลน
9. ในตลาดมรี านขายขนมจบี และ....................รอนๆ
10. คนไทยมี.........................ชวยเหลอื ผูทต่ี กทกุ ขไดยากเสมอ

29

แบบฝกT กจิ กรรมท่ี 6

คาํ ช้แี จง อานบทรอยกรองทกี่ ําหนดใหแลวขีดเสนใตและเขยี น
ช่ือสัตวทส่ี ะกดดวยมาตรา ก กา จาํ นวน 10 คํา

แมแมก กกากา
แมไกอแยมใู นไกตอะยกูใรนาตะกรา ไขไขมาไสข่หีไขามใบาสหี่ าใบ

อีแมกาอกแีม็ มากไลากม็ าไล อีแมไกอไลแี ตมกี ไกาไลตีกา
หมาใหหญมกา็ไใลหเหญาก็ไลเหา หมูในเลหามแใู ลนดเลหู ามแาลดูหมา
ปปเตแูลาสานทมาอูแแปเยลตลูแทูปาเสตนะนู มาาเาลดแแาํลลปเตูนาาดํา อกปยะลปูใานขูมน้เีาหกอาํ้ประยกทู ไปใูะมะนจู สเมนรลูดาะาํ้ ีปกเขูทะจะรเละเข

ปลาทอู ยูทะเล ปลาขเ้ี หรไมสูดี

ไมปรากฏช่อื ผูแตง : ประฯถมลฯก กา ฉบับหอสมดุ แหงชาติ

ตัวอยาง .....แ...ม..ไ..ก.......................
1........................................... 2............................................
3........................................... 4............................................
5........................................... 6............................................
7........................................... 8............................................
9........................................... 10..........................................

30

แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 7

คําชแี้ จง ใหนกั เรยี นเขียนเคร่อื งหมาย ใน คําทสี่ ะกดดวยมาตรา ก กา
แลวเขียนคําอานลงในชองวาง

ตัวอยาง ทุมเท ทานํ้า ประถม ……ท…า…–……นาํ้……

1. กาวหนา เตาหู ปงQ ปอง ……………………
2. อธิบาย เฉยี ง ไฟฟาX ……………………
3. เรือใบ ประชมุ กระตาย ……………………
4. หารือ เคยี ว นกแกว ……………………
5. ผลดั เปลย่ี น สะอาด ฐานะ ……………………
6. ทาเรือ รางวลั พากเพียร ……………………
7. ปรากฏ ปราณี ชักชวน ………………………
8. การบาน ภูมิใจ กระเปcา ……………………
9. ชะอม ตะกรา ทองคาํ ……………………
10. กะเพรา มติ รภาพ นักเรียน ……………………

31

แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 8

คําชี้แจง ใหนกั เรยี นนาํ คาํ ทีก่ าํ หนดใหแตงประโยคใหถกู ตอง
ตัวอยาง นาํ้ ใจ .....ต..น...ก..ล..า..เ..ป..>น...เ.ด..็ก...ด..ีม...ีน..้ํา..ใ..จ..จ..งึ..เ.ป...>น..ท...ร่ี..กั...ข..อ..ง..เ.พ...ื่อ..น...ๆ...............

1. ไมตรี ...................................................................................
2. ยาพารา ...................................................................................
3. ผาไหม ...................................................................................
4. หัวเราะ ...................................................................................
5. เจาสวั ...................................................................................
6. อําเภอ ...................................................................................
7. ตะกรอ ...................................................................................
8. จาํ ป' ...................................................................................
9. ทะเล ...................................................................................
10. กระเปาc ...................................................................................

32

แบบทดสอบหลังเรยี น

คาํ ช้แี จง ใหนักเรียนทําเครอ่ื งหมายกากบาท (x) ทบั ตวั อักษรหนาคาํ ตอบ
ทถี่ ูกตองทส่ี ุดเพียงคาํ ตอบเดียว (จาํ นวน 10 ขอ)

_________________________________________________________

๑. ชื่อสตั วในขอใดมีชอ่ื เป>นคาํ ในมาตรา ก กา ท้งั สองพยางค
ก. กาเหวา
ข. เตาทอง
ค. คางคาว
ง. ปลาชอน

2. ขอใดไมใชคําในมาตรา ก กา
ก. อาหาร
ข. หวั หนา
ค. เถลไถล
ง. เตาทะเล

3. ขอใดมจี าํ นวนคําในมาตรา ก กา เทากบั ประโยคนี้
“คุณยายตมไขและปลา”
ก. เขามไี รขาวโพด
ข. คนดตี องรกั ษาคําสัญญา
ค. โบใหเพ่อื นลอกการบานทุกวนั
ง. นาไหวพระกอนเขานอนทกุ คนื

33

4. “เขาฝนC วาโตขน้ึ จะเปDนนักวาดภาพ”
จากขอความดงั กลาวมีคาํ ท่ีอยูในมาตรา ก กา กค่ี าํ
ก. 3 คาํ
ข. 4 คํา
ค. 6 คาํ
ง. 10 คาํ

5. คําในมาตรา ก กา ขอใดมีเสยี งสระเหมือนคําวา “นาดู”
ก. ขม่ี า
ข. สาคู
ค. ฟXาใหม
ง. ไพเราะ

6. คาํ ในมาตรา ก กา ขอใดคลองจองกับคาํ วา “ใครหนอ”
ก. ปูนา
ข. อาสา
ค. หมอดู
ง. เลอะเทอะ

7. ขอใดมคี ําในมาตรา ก กา ทง้ั หมด
ก. วาจาไพเราะ
ข. ราเริงแจมใส
ค. ไมระรานใคร
ง. ฟXาใสเพอ่ื นกลา

34

8. ขอใดเปน> ลกั ษณะของคําในมาตรา ก กา
ก. เป>นคาํ ที่ไมมตี ัวสะกด
ข. เป>นคาํ ทม่ี ี ก เป>นตัวสะกด
ค. เป>นคําทีอ่ อกเสียงส้ันเทานั้น
ง. เป>นคําท่ีประสมดวยสระอาเทานนั้

๙. คาํ ในมาตรา ก กา ขอใดเติมในประโยคไดถกู ตอง
“คุณครอู านบทรอยกรองได............”
ก. ชัดเจน
ข. ไพเราะ
ค. เสยี งดงั
ง. หนวกหู

10. ประโยคใดมคี ําในมาตรา ก กา มากทส่ี ดุ
ก. พี่โมอยูในหองนอน
ข. แมไปหาหมอกบั นาสวย
ค. ลงุ ชาญชอบปSYนจักรยาน
ง. ตนกลาทาํ การบานวชิ าศิลปะ

35

ภาคผนวก

36

เฉลย แบบทดสอบกอนเรียน

ขอ เฉลย
1 ก. เปน> คาํ ที่ไมมีตวั สะกด
2 ก. วาจาไพเราะ
3 ข. สาคู
4 ค. หมอดู
5 ก. อาหาร
6 ข. แมไปหาหมอกบั นาสวย
7 ก. เขามไี รขาวโพด
8 ข. 4 คาํ
9 ก. กาเหวา
10 ข. ไพเราะ

37

เฉลย แบบฝTกกิจกรรมท่ี ๑

คําช้ีแจง ใหนกั เรยี นตอบคําถามจาก เรื่อง น้าํ ใจไมตรี (มาตรา ก กา)

๑. ตนกลามลี กั ษณะนสิ ัยเปน> คนอยางไร
_เ_ป_"น_เ_ด_็ก_ด__ี ม__ีน_ํา้ _ใ_จ_ไ_ม_ต_ร_ี _ช_อ_บ_ช__ว_ย_เห__ล_อื _ผ_อู__่นื __________________

____________________________________________________

2. ตนกลาชวยเหลือเพือ่ นอยางไรบาง
_1__. _ให__เพ__ื่อ_น_ย__มื _เค__ร_อ่ื _ง_เข__ยี _น____2_.__ช_ว_ย_ง_า_น_ค__ุณ_ค_ร_ู_____________
_3__. _ช_ว_ย_พ__าป__ล_ิว_ล_ม_ไ_ป__ล_า_ง_แ_ผ_ล__4_.__ช_ว_ย_เ_พ_อ่ื _น_ท__ํา_ค_ว_า_ม_ส__ะ_อ_า_ด_ห_อ__ง_เรียน
_5__. _แ_บ_ง_ข_น__ม_ใ_ห_โ_ส_ภ_า____________________________________

3. เพราะเหตุใด ตนกลาจงึ ไดรับรางวัล
_เ_พ_ร_า_ะ_ต_น__ก_ล_า_เ_ป_น" _เ_ด_ก็_ด__มี _ีน_า้ํ_ใ_จ____________________________

4. คาํ ในมาตรา ก กา มีลกั ษณะเปน> อยางไร
_ม_า_ต__ร_า_ก__ก_า__เ_ป_"น_ค__ํา_ท_ไ่ี _ม_ม_ตี _ัว_ส__ะ_ก_ด________________________

____________________________________________________
____________________________________________________

5. นักเรยี นไดขอคิดอะไรจากเร่ืองท่อี าน
__ก_า_ร_ม_นี __า้ํ ใ_จ_เ_อ_อ้ื_เ_ฟ_อfe__เก__ื้อ_ก_ูล_ก_ัน_____________________________

____________________________________________________

คาํ ตอบทแี่ ตกตางจากนอ้ี ยูในดลุ ยพนิ จิ ของครผู สู อน

38

เฉลย แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 2

คาํ ช้แี จง ใหนกั เรียนเขยี นคําและคําอานในมาตรา ก กา
จาก เรื่อง น้ําใจไมตรี (มาตรา ก กา) จํานวน 10 คํา

____________________________________________________

________ต__ัว_อ_ย_า_ง___ส_ล_ะ___อ_า_น_ว_า___ส_ะ_–__ห__ล_ะ________________

____________________________________________________

_1_.__________________________________________________

____________________________________________________

_2_.__________________________________________________

____________________________________________________

_3_.__________________________________________________
__4__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_5__. _________________________________________________

____________________________________________________

_6__. _________________________________________________
__7__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_8_.__________________________________________________

____________________________________________________

_9__. _________________________________________________

____________________________________________________

_1__0_.________________________________________________

คาํ ตอบอยูในดลุ ยพินิจของครผู สู อน

39

เฉลย แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 3

คําชี้แจง ใหนกั เรียนดภู าพ แลวเขียนคํามาตรา ก กา ใหตรงกบั ภาพ
ตัวอยาง

……ค…ะ…น…า…… 1..ก…ะ…ห…ล่าํ…ป…ล…ี 2.…ต…ะ…ก…รอ…… 3……ไ…ม…ไผ………

4……ต…ะก…ร…า…… 5……ท…ะ…เล……… 6……เก…า…อ…ี้ …… 7…ก…ร…ะ…เป…cา……

8……ก…ะเ…พ…รา…… 9……ล…ําไ…ย……… 10…ม…ะ…ละ…ก…อ…

40

เฉลย แบบฝTกกจิ กรรมท่ี 4

คาํ ชี้แจง ใหนักเรยี นเขยี นคาํ ในมาตรา ก กา ท่ีมีความหมายตรงขาม
กับคําทกี่ าํ หนดให

ใกตลัวอ:ย…ไาก…งล.… 1. สงู : ……ต่ํา.… 2. เรยี บ :ข…รขุ..…ระ

3. ดใี จ : เ…สีย..ใ.…จ 4. ดี : ……ช่วั..… 5. เร็ว : …ช…า..…

6. เล็ก : …ให..ญ… 7. สวย : …ข้ีเ.ห.…ร 8. บาง : …ห.น.…า

9. ใหม : …เก..า… 10. ขาว : …ด…าํ .

41

เฉลย แบบฝTกกิจกรรมที่ 5

คาํ ช้แี จง ใหนกั เรยี นอานคํามาตรา ก กา ทีก่ าํ หนดใหแลวนําคาํ ไปเตมิ
ในชองวางใหไดใจความสมบรู ณ

กะทิ แมนํ้า ทะเล ใบไม ซาลาเปา หญา
ทานํ้า ปลา คะนา นํ้าใจ ไชโย

ตัวอยาง คุณยากําลังทอด......ป..ล...า.........ในครวั

1. แมซื้อผกั ........ค...ะ..น..า.........มาทําราดหนา
2. นกั เรียนดใี จรอง.......ไ..ช..โ..ย..........เสยี งดังมาก
3. คุณยานง่ั รอคุณปaูอยูที่......ท...า..น..้ํา..........ทุกวนั
4. พอจับกุงตัวโตมาจาก..........แ..ม..น...้าํ..............
5. มดแดงมกั ทํารังอยูตามกิง่ ไมโดยใช.......ใ..บ..ไ..ม...........มาหอเปน> รัง
6. ปaาชายเลนมกั เป>นดินเลนเพราะนํ้า........ท..ะ...เ.ล..........ทวมถึง
7. เราไมควรกนิ อาหารที่ทอดและใส......ก...ะ..ท...ิ ......มากๆ
8. บานคณุ ตามีสนาม........ห..ญ....า............สวยงาม นาว่งิ เลน
9. ในตลาดมีรานขายขนมจบี และ...ซ..า..ล...า..เ.ป...า....รอนๆ
10. คนไทยม.ี .......น..ํ้า..ใ..จ...........ชวยเหลือผูทีต่ กทกุ ขไดยากเสมอ

คําตอบทแ่ี ตกตางจากนอ้ี ยูในดุลยพินิจของครผู สู อน

42

เฉลย แบบฝTกกิจกรรมท่ี 6

คําชแ้ี จง อานบทรอยกรองท่ีกาํ หนดใหแลวขดี เสนใตและเขยี น
ช่ือสัตวที่สะกดดวยมาตรา ก กา จํานวน 10 คํา

แมแมก กกากา
แมไกอแยมูในไกตอะยกูใรนาตะกรา ไขไขมาไสขี่หไขามใบาสีห่ าใบ

อีแมกาอกีแ็มมากไลากม็ าไล อีแมไกอไลีแตมีกไกาไลตีกา
หมาใหหญมกา็ไใลหเหญาก็ไลเหา หมใู นเลหามแูใลนดเลูหามแาลดูหมา
เปปตแูลาสานทมาูอแแปเยลตลแู ทูปาเสตนะนู มาาเาลดแแําลลปเตนู าาดํา อกปยะลปูใานขมู นเ้ีาหกอ้าํประยกทู ไปใูะมะนจู สเมนรลดูาะํา้ ีปกเขทูะจะรเละเข

ปลาทอู ยูทะเล ปลาขี้เหรไมสูดี

ไมปรากฏชอ่ื ผแู ตง : ปฯระลถฯม ก กา ฉบบั หอสมุดแหงชาติ

ตัวอยาง .....แ...ม..ไ..ก.......................
1........................................... 2............................................
3........................................... 4............................................
5........................................... 6............................................
7........................................... 8............................................
9........................................... 10..........................................

คาํ ตอบอยูในดุลยพินจิ ของครผู ูสอน

43

เฉลย แบบฝTกกิจกรรมท่ี 7

คาํ ชี้แจง ใหนกั เรยี นเขยี นเครือ่ งหมาย ใน คาํ ทีส่ ะกดดวยมาตรา ก กา
แลวเขียนคําอานลงในชองวาง

ตัวอยาง ทุมเท ทานํ้า ประถม ……ท…า …–…น…ํ้า……

1. กาวหนา เตาหู ปงQ ปอง ……เ…ตา…-…ห…ู ……
2. อธบิ าย เฉียง ไฟฟXา ……ไ…ฟ…-…ฟ…Xา……
3. เรอื ใบ ประชมุ กระตาย ……เ…รอื ……- ใ…บ……
4. หารือ เคียว นกแกว ……ห…า…-…ร…อื ……
5. ผลัดเปล่ียน สะอาด ฐานะ ……ถ…า…-…น…ะ……
6. ทาเรือ รางวลั พากเพียร ……ท…า…-…เ…รอื ……
7. ปรากฏ ปราณี ชักชวน ……ป…ร…า …–…น…ี …
8. การบาน ภมู ใิ จ กระเปาc ……ก…ระ…-…เ…ป…าc …
9. ชะอม ตะกรา ทองคํา ……ต…ะ…-…ก…รา……
10. กะเพรา มติ รภาพ นกั เรยี น ……ก…ะ…- …เพ…ร…า…

44

เฉลย แบบฝTกกิจกรรมที่ 8

คําช้ีแจง ใหนกั เรียนนาํ คําทกี่ ําหนดใหแตงประโยคใหถกู ตอง
ตัวอยาง นํา้ ใจ .....ต..น...ก..ล..า..เ..ป..น>...เ.ด..็ก...ด..มี...ีน..ํา้..ใ..จ..จ..งึ..เ.ป...>น..ท...ร่ี..กั...ข..อ..ง..เ.พ...่อื..น...ๆ...............

1. ไมตรี ...................................................................................
2. ยาพารา ...................................................................................
3. ผาไหม ...................................................................................
4. หวั เราะ ...................................................................................
5. เจาสวั ...................................................................................
6. อําเภอ ...................................................................................
7. ตะกรอ ...................................................................................
8. จําป' ...................................................................................
9. ทะเล ...................................................................................
10. กระเปาc ...................................................................................

คาํ ตอบอยูในดุลยพินิจของครผู สู อน

45

เฉลย แบบทดสอบหลงั เรยี น

ขอ เฉลย
1 ก. กาเหวา
2 ก. อาหาร
3 ก. เขามีไรขาวโพด
4 ข. 4 คาํ
5 ข. สาคู
6 ค. หมอดู
7 ก. วาจาไพเราะ
8 ก. เปน> คําทไ่ี มมีตัวสะกด
9 ข. ไพเราะ
10 ข. แมไปหาหมอกับนาสวย