เล่ม 3 แม่ กม

หนงั สือสงเสรมิ การอาน
ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตวั สะกด
กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ระดับช้ันประถมศกึ ษาป'ท่ี 3

เลมท่ี 3
การทําความดี (มาตรา กม)

นางสาวอุษา เทือกสุบรรณ
ครู วทิ ยฐานะครูชํานาญการ
โรงเรียนเสนานคิ ม สาํ นกั งานเขตจตจุ ักร กรุงเทพมหานคร

ก

คํานํา

หนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับช้ันประถมศึกษาป'ที่ 3 เลมท่ี 3
การทําความดี (มาตรา กม) ไดจัดทําข้ึนเพ่ือสงเสริมการอาน สงเสริมการเรียนรู
ยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทย ซึ่งมี
เน้ือหาเก่ียวกับมาตรา กม โดยผูจัดทํานําคําในมาตรา กม จากบัญชีคําพ้ืนฐาน
ระดับชั้นประถมศึกษาป'ที่ 3 และคําในมาตรา กม ที่ใชทั่วไปมาประพันธดวยบท
รอยกรองประเภท กลอนสี่ เน้ือหาประกอบดวยคําที่อยูในมาตรา กม
อานเขาใจงาย มีภาพประกอบสวยงาม เหมาะสมกับวัย และมีแบบฝ<กกิจกรรม
ทายเร่ืองประกอบ ครูสามารถนําไปใชในการจัดการเรียนการสอนใหนกั เรียนเกิด
ความสนุกสนานในการอาน และสรางนสิ ัยรักการอาน

ผูจัดทําหวังเป=นอยางย่ิงวาหนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาท
ปราชญราชา หรรษาตัวสะกด กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับ
ช้ันประถมศึกษาป'ที่ 3 เลมที่ 3 การทําความดี (มาตรา กม) ชุดน้ีจะ
เป=นประโยชนแก ครู นักเรียน และผูอานท่ัวไป ขอขอบคุณผูเก่ียวของ
ในการจัดทําหนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษา
ตัวสะกด กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึกษาป'ท่ี 3 เลมนี้
ใหสําเร็จลุลวงไปดวยดไี ว ณ โอกาสน้ี

อุษา เทอื กสบุ รรณ

ข

สารบัญ

เรอื่ ง หนา

คํานาํ ............................................................................................. ก
สารบญั .......................................................................................... ข
คําแนะนําการใชหนังสือสงเสรมิ การอานสาํ หรบั คร.ู ..................... 1
คําแนะนําการใชหนงั สือสงเสรมิ การอานสาํ หรบั นกั เรยี น.............. 2
มาตรฐานการเรียนรูและตวั ชี้วัด .................................................. 3
จดุ ประสงคการเรยี นรู .................................................................. 4
แบบทดสอบกอนเรียน.................................................................. 5
ใบความรู เรอื่ ง มาตรา กม............................................................ 8
เร่อื ง การทําความดี (มาตรา กม).................................................. 10
อานเสรมิ เพมิ่ ความรู..................................................................... 20
คําศัพทนารู................................................................................... 21
แบบฝก< กิจกรรมที่ 1..................................................................... 25
แบบฝ<กกจิ กรรมที่ 2..................................................................... 26
แบบฝ<กกจิ กรรมท่ี 3..................................................................... 27
แบบฝ<กกจิ กรรมที่ 4..................................................................... 28
แบบฝก< กิจกรรมท่ี 5..................................................................... 29
แบบฝ<กกิจกรรมที่ 6..................................................................... 30
แบบฝ<กกจิ กรรมท่ี 7..................................................................... 31
แบบฝก< กิจกรรมที่ 8..................................................................... 32

ค

สารบัญ (ตอ)

เรอื่ ง หนา

แบบทดสอบหลังเรยี น.................................................................... 33
ภาคผนวก....................................................................................... 36
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น............................................................ 37
เฉลยแบบฝก< กิจกรรมท่ี 1............................................................... 38
เฉลยแบบฝ<กกจิ กรรมที่ 2............................................................... 39
เฉลยแบบฝก< กิจกรรมท่ี 3............................................................... 40
เฉลยแบบฝก< กจิ กรรมท่ี 4............................................................... 41
เฉลยแบบฝก< กจิ กรรมที่ 5............................................................... 42
เฉลยแบบฝ<กกิจกรรมที่ 6............................................................... 43
เฉลยแบบฝ<กกจิ กรรมท่ี 7............................................................... 44
เฉลยแบบฝก< กิจกรรมที่ 8............................................................... 45
เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น............................................................. 46
บรรณานุกรม................................................................................... 47
ประวัติผูจดั ทํา................................................................................. 49

1

คําแนะนาํ การใช
หนังสือสงเสรมิ การอานสาํ หรับครู

๑. หนังสือสงเสรมิ การอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ระดับชั้นประถมศกึ ษาปท' ่ี 3 เลมท่ี 3
การทาํ ความดี (มาตรา กม) ใชเป=นสื่อการสอนสาํ หรับครู

๒. ใหนกั เรยี นทําแบบทดสอบกอนเรยี น เพ่ือวัดความรูพื้นฐาน
ของนกั เรียนแตละคน

๓. จัดกจิ กรรมการเรียนการสอน โดยใชหนังสอื สงเสรมิ การอาน
ชดุ ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด กลุมสาระการเรยี นรู
ภาษาไทย ระดบั ชั้นประถมศกึ ษาป'ท่ี 3 เลมท่ี 3 การทาํ ความดี
(มาตรา กม) ควบคกู บั แผนการจดั การเรยี นรู

๔. หลงั จากสอนเนือ้ หาแลว ใหนักเรียนตอบคําถามเพอ่ื ประเมินความรู
และทําแบบฝ<กกจิ กรรมโดยครเู ป=นผูดูแลใหคําแนะนาํ

๕. ทดสอบหลงั เรียนกบั นกั เรยี นเมอ่ื เรียนจบเนอื้ หา เพ่ือวัดความรู
ความเขาใจหลังจบการเรียนรู

2

คําแนะนําการใช
หนงั สอื สงเสรมิ การอานสาํ หรบั นักเรียน

หนังสือสงเสริมการอาน ชุด ตามรอยบาทปราชญราชา หรรษาตัวสะกด
กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ระดับช้ันประถมศึกษาป'ท่ี 3 เลมท่ี 3
การทําความดี (มาตรา กม) จัดทําข้ึนเพื่อใหนักเรียนศึกษาดวยตนเองตาม
ความสนใจ นักเรียนสามารถศึกษาไดทั้งในเวลาเรียนและนอกเวลาเรียน โดยมี
ขนั้ ตอนการศึกษาดงั นี้

๑. กอนทนี่ ักเรยี นจะศึกษา ใหนกั เรียนทาํ แบบทดสอบกอนเรยี น
จาํ นวน ๑๐ ขอ เพื่อประเมินความรู ความเขาใจของตนเอง

๒. นกั เรียนศึกษาเนื้อเรื่องใหเขาใจ โดยอานไปตามลาํ ดับจนจบเลม
เมอื่ ไมเขาใจใหสอบถามกบั ครผู สู อน

๓. นกั เรยี นฝก< อาน ฝ<กเขยี น และทํากิจกรรมเสรมิ ทักษะดวยตนเอง
โดยไมเปQดดเู ฉลยกอน

๔. นักเรยี นตรวจคําตอบจากเฉลยทายแบบฝก< กิจกรรม
๕. ถาหากนกั เรยี นทาํ ผดิ ใหกลับไปอานเนื้อหาอีกคร้งั

จนกวาจะเขาใจ
๖. เมอื่ ศกึ ษาเนอื้ หาจบแลว ใหนกั เรียนทําแบบทดสอบหลงั เรยี น

จาํ นวน ๑๐ ขอ เพือ่ ประเมนิ ความรู ความเขาใจของตนเอง
หลงั การเรยี น

3

มาตรฐานการเรยี นรแู ละตัวชวี้ ัด

สาระท่ี ๑ การอาน
มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรูและความคิด

เพ่อื นาํ ไปใช ตัดสนิ ใจ แกปSญหาในการดําเนนิ ชีวิตและมีนสิ ัยรักการอาน
ตัวช้วี ัด
ท 1.1 ป.๓/1 อานออกเสยี งคาํ ขอความ เรื่องสน้ั ๆ
บทรอยกรองงายๆ ไดถกู ตอง คลองแคลว
ท 1.1 ป.๓/2 อธบิ ายความหมายของคําและขอความทอ่ี าน
ท 1.1 ป.๓/3 ตั้งคําถามและตอบคําถามเชิงเหตุผลเกยี่ วกับเรือ่ งทอ่ี าน
ท 1.1 ป.๓/๖ อานหนังสือตามความสนใจ อยางสม่าํ เสมอ
และนาํ เสนอเรอ่ื งท่ีอาน
ท 1.1 ป.3/9 มีมารยาทในการอาน

สาระที่ 4 หลักการใชภาษาไทย
มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย

การเปล่ียนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปSญญาทางภาษา และ
รกั ษาภาษาไทยไวเปน= สมบตั ขิ องชาติ

ตัวช้วี ดั
ท 4.1 ป.๓/1 เขียนสะกดคําและบอกความหมายของคํา
ท 4.1 ป.๓/5 แตงประโยคงายๆ

4

จุดประสงคการเรยี นรู

1. อานคําที่มตี ัวสะกดในมาตรา กม ได
2. เขยี นคาํ ท่ีมีตัวสะกดในมาตรา กม ได
3. อานจับใจความสําคัญและตอบคาํ ถามจากเรื่องที่กาํ หนดได
4. สามารถแตงประโยคได
5. บอกลักษณะคาํ ท่ีมตี ัวสะกดในมาตรา กม ได

5

แบบทดสอบกอนเรียน

คาํ ชี้แจง ใหนักเรียนทําเครอ่ื งหมายกากบาท (x) ทับตัวอกั ษรหนาคาํ ตอบ
ที่ถกู ตองท่สี ดุ เพยี งคาํ ตอบเดยี ว (จํานวน 10 ขอ)

_________________________________________________________

๑. ขอใดมีตัวสะกดแตกตางไปจากพวก
ก. มะมวง
ข. เมยี งมอง
ค. มอมแมม
ง. ปรองดอง

๒. คาํ ในขอใดมตี ัวสะกดมาตราเดยี วกันท้ังสองพยางค
ก. งอแง
ข. สวมงอบ
ค. กลมกลอม
ง. กลวยเชื่อม

๓. ขอใดไมใชตัวสะกดในมาตรา กม ทุกคาํ
ก. ภูมิ โมเม
ข. จาม เสยี ม
ค. อารมณ พิมพ
ง. ปลอม นุมนิ่ม

6

๔. ขอใดมคี ําที่สะกดดวยมาตรา กม มากที่สุด
ก. เกดิ แตตมใชวาจะต่ําตอย
ข. ดืม่ นมแลวน่งั กนิ ลมชมววิ
ค. ทาํ ขนมทีช่ มรมเขาสอนมา
ง. บนตนไมมรี ังนกขนาดใหญ

5. ขอใดคือคาํ ทส่ี ะกดดวยมาตรา กม และเป=นคาํ ที่มคี วามหมาย
ตรงกันขามกับคาํ แรก
ก. ยดื : หด
ข. ยาว : สนั้
ค. คว่าํ : หงาย
ง. แนน : หลวม

๖. จากขอความน้ีมีคําที่มีตวั สะกดในมาตรา กม ก่ีคํา
“สํานวนเปAนถอยคําท่ีมีคารมคมคาย”
ก. 1 คํา
ข. 2 คาํ
ค. 3 คํา
ง. 4 คํา

๗. ขอใดมจี าํ นวนคําในมาตรา กม เทากับประโยคตอไปน้ี
“ดอกชวนชมสงกล่ินหอม”
ก. นมมีประโยชนตอรางกาย
ข. พ่ชี มพทู ํากับขาวทุกวันเสาร
ค. สวนของนุมปลกู มะยมและมะขาม
ง. เหนือสุดในสยาม ชายแดนสามแผนดนิ

7

๘. ประโยคในขอใดมีคําทสี่ ะกดดวยมาตรา กม
ก. เมือ่ ฝนตกตองกางรม
ข. ในมหาสมทุ รมีปลาวาฬ
ค. แมเกบ็ ดอกมะลมิ ารอยมาลัย
ง. คุณยาน่ังถอนหญาในสวนหลงั บาน

9. “..................มีรสเปร้ยี ว” ควรเตมิ คําใดในคาํ มาตรา กม
ใหเป=นประโยคที่สมบูรณ
ก. มะขาม
ข. มะนาว
ค. มะกรดู
ง. มะพราว

๑๐. ผลไมในขอใดมชี อื่ เป=นคาํ ในมาตรา กม
ก. ชมพู
ข. มังคุด
ค. ละมุด
ง. มะเฟอ\ ง

8

ใบความรู เร่อื ง มาตรา กม

มาตรา กม เปนคําที่มีพยญั ชนะตนประสมกบั สระตางๆ และมี ม
เปนตวั สะกด เชน

เสียม ชมพู แยม

เสอ้ื กลาม ชะอม พนมมือ
กุม จุม ปCอม
ริม
สวม

9

โหม กลม เหลย่ี ม
คีม เข็ม เต็ม
เทอม เสริม จาม
โดม เกม กาม
ขาม หาม เชอื่ ม
ซอม แถม ตอม
นุม กระทอม ทุมเท
ประถม ชอนสอม ซอมแซม
ตุมหู ถลม รมไม
ขนมไข ภูมใิ จ สคี ราม

10

เรื่อง การทาํ ความดี
(มาตรา กม)

กระผมชื่อแตม ย้ิมแยมแจมใส
ครอบครวั รกั ใคร ใครใครชนื่ ชม
รวมใจกลมเกลียว หนึ่งเดียวสขุ สม
พอแมอบรม บมนิสัยงาม
สงิ่ ใดไมดี ทานน้ีหามปราม
ไมเคยมองขาม เสรมิ สรางความดี
สรางคณุ ธรรม ใหนําวถิ ี
โอบออมอารี ไมมีหยามใคร

11

มคี วามออนนอม พรอมดวยนา้ํ ใจ
ทําดีใหใคร ไมหวังตอบแทน
แตมนอมรับคาํ จดจาํ ไดแมน
ไมหวังตอบแทน หนักแนนทาํ ดี
ทุกวันเลิกเรยี น เปลยี่ นชดุ เร็วร่ี
เขาครัวทนั ที มงี านลางชาม
สงิ่ ใดชวยได แตมไมมองขาม
เขาพยายาม แบกหามทันที
เปAนกิจกรรม ไดทาํ หนาที่
เปAนลูกท่ีดี ชวยงานมารดา

12

กระเปาเงินใครกันนะ

ตอนเย็นเม่ือวาน ผานสนามหญา
แตมเดนิ กมหนา ตาเหน็ กระเปาH
มันดมู อมแมม เปIดแงมใกลเรา
จงึ กมหยบิ เอา เขาไมผลผี ลาม
ใครทําตกไว จะไดสอบถาม
แตมรีบสืบความ ตดิ ตามเรงหา
นําแจงคุณครู ใหรูทีม่ า
สุขใจหนกั หนา ครูวาทําดี

13

โรงเรีย เสนานิคม

คณุ ครอู ุษา พูดหนาเวที
ออกมาวันนี้ ไมมอี อมคอม
กระเปาH ใครหลน ธนบัตรพรอม
คงเปAนเงินออม ถนอมทกุ วนั
หนูแตมเกบ็ ได มอบใหครพู ลัน
ลองสาํ รวจกัน ส่ิงน้นั ของใคร
ครูกลาวชืน่ ชม เหมาะสมเดก็ ไทย
ซือ่ สตั ยมไี ว ใสใจทาํ ดี

14

แมกลาวชมเชย เอยคําวจี
ลูกของแมน้ี ทาํ ดชี ื่นใจ
ไมเคยโลภมาก อยากครอบครองไว
คนื เจาของไป มิใชของตน
หมั่นทําความดี นยี้ อมเกิดผล
จติ ไดกุศล ดลใหสขุ สม
ลกู จงทําดี แมนช้ี ื่นชม
เพราะในสังคม นิยมคนดี

15

เรามาทวนความรมู าตรา กม กนั เถอะ!

ลม เยม้ิ ชมรม ชน่ื ชม คณุ ธรรม เคราะหก รรม
ทะนถุ นอม ทบั ทมิ ชมพู รม ยนิ ยอม เกรงขาม

ชะลอม กลอ ม รอยยม้ิ พรม้ิ เพรา ยอ มเยา
พดั ลม ขม ขู อมุ

แมทวนความรู ดูใหถวนถ่ี
มาตรา กม นี้ มีอยหู ลายคาํ
ลมเยม้ิ ชมรม ช่ืนชมคุณธรรม
อีกท้ังเคราะหกรรม เด็กปKJมยินยอม
ทับทิมชมพู รมหรูถนอม
เกรงขามชะลอม กลมกลอมตมุ หู
แยมยม้ิ พร้ิมเพรา ยอมเยาชมพู
พดั ลมขมขู อมุ ชดู ูแล

16

คมิ หนั ต ชะอม นม บรรทม
หาม สงั่ สม โฉมฉาย ระทม

งมงาย ฟมู ฟาย

หนงั สอื สงเสรมิ การอา น
ชดุ ตามรอยบาทปราชญร าชา

หรรษาตวั สะกด

เลม ท่ี ๓ การทาํ ความดี
(มาตรา กม)

คมิ หันตชะอม ชมรมนมแม
บรรทมหามแห
คมนาคม ยอมแพงายดาย
ระทมงมงาย สัง่ สมโฉมฉาย
มอมแมมปลอมบวม
คํารามรเิ ริม่ ฟมู ฟายปลายเทอม
สมั ผัสสนิม
สงเสรมิ สรางซอม กลมทวมซอมเสรมิ

เพ่มิ เตมิ หอมลอม
กระหยม่ิ หวั หอม

อดออมดอมดม

17

พอหลวงสอนไว อยูในสงั คม
เราตองเพาะบม สะสมความดี
แมจะทํายาก ลําบากวถิ ี
เห็นผลชาที ชวี ีงดงาม
ขอเพียงตงั้ มน่ั หม่ันพยายาม
ดําเนินรอยตาม ความคิดของพอ
ใจเราใฝOดี อยามียอทอ
ดอกผลนี้หนอ เพยี งพอจดจาํ

18

ตอไปนี้ผมจะทาํ ความดี
ผมจะชว ยเหลือทกุ คน
โดยไมห วงั สง่ิ ตอบแทนและ
ผมกจ็ ะเปน เด็กทด่ี ีของแมด ว ย

ผองขาพเจา กมเกลานอมนํา
ลกู ขอจดจาํ คําสอนไปใช
องคภูมิพล ตนแบบชาวไทย
คอื โคมฉายไฟ ใหแสงนําทาง
คําพอดาํ รสั ช้ีชดั ตัวอยาง
ใหเราเรงสราง หนทางความดี
จะมีสุขใจ ยงิ่ ใหญทวี
ดาํ รสั ภมู ี รศั มีอาํ ไพ

19

ทรงบริบาล ทรงงานใกลไกล
เสโทหลั่งไหล คุมภยั ประชา
ทกุ ขใดสมุ ทรวง ทรงหวงนักหนา
น้าํ ใจราชา เลศิ คาลนใจ
ประทานฝนหลวง เพ่ือปวงชาวไทย
อีกแกมลงิ ใหญ ชัยพัฒนา
มิเคยหวงั ผล ดลใหประชา
มีสขุ ใตหลา รมฟาC ไตรรงค

20

อา นเสริมเพม่ิ ความรู
พระราชบรมราโชวาท การทาํ ความดี

“.....การทาํ ความดนี ั้น แมจะไมม ใี ครรเู ห็น แตก็จาํ เปน ตองทํา
เพ่อื ใหผ ลดีทีเ่ กิดข้ึนยงิ่ เพ่มิ พนู และแผข ยายกวางออกไป
เปน ประโยชนเ ปนความเจริญมนั่ คงทแี่ ทแ กตน แกส วนรวม
ตลอดถึงชาตบิ านเมอื งพรอ มทกุ สว น ขา ราชการทกุ คน
จงึ ตอ งตง้ั ใจใหห นักแนน เท่ยี งตรงทจี่ ะกระทําความดี
ทัง้ ในการประพฤติตนและการปฏิบัติงาน

ดว ยความอุตสาหะเสยี สละโดยไมหวนั่ ไหวยอทอ ตอ อปุ สรรคปญหา
หรือความลําบากเหน่อื ยยาก.....”

พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู ิพลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร
พระบรมราโชวาท วนั ท่ี ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๓

21

คาํ ศพั ทนารู

คํา คําอาน ความหมาย
กระหย่ิม
กระ – หย่ิม ก. กรมิ่ คร้ึมใจ ภูมิใจ อิม่ ใจ มักใชเขา
คมนาคม คูกับคํา ยิ้มยอง เป=น กระหยิ่มยิ้มยอง

คารม คะ – มะ – นา – น. การตดิ ตอไปมาถึงกนั การสื่อสาร
คําราม คม หรือ คม – ชอื่ กระทรวงทมี่ ีอํานาจหนาที่เกีย่ วกับ
คิมหนั ต มะ – นา – คม การคมนาคม การขนสง
คณุ ธรรม
งมงาย การพาณิชยนาวี การสอ่ื สาร
และการอุตุนยิ มวิทยา

คา – รม น. ถอยคาํ ทค่ี มคาย ฝป' าก

คํา – ราม ก. ทําเสยี งขู เชน เสือคาํ ราม

คิม – หนั น. ฤดูรอน

คุน – นะ – ทํา น. สภาพคุณงามความดี

งม – งาย ก. หลงเชอ่ื โดยไมมเี หตผุ ล
หรอื โดยไมยอมรบั ฟSงความคดิ เห็น
หรอื เหตุผลของผอู ื่น

คํา คําอาน 22
โฉมฉาย โฉม – ฉาย
ชมรม ชม – รม ความหมาย

ชะลอม ชะ – ลอม น. รปู รางงามเปลงปล่ัง รูปราง
งามสงาผาเผย
ดาํ รสั ดํา – หรดั
ไตรรงค ไตร – รง น. ท่ีประชุมของกลุมบคุ คลท่มี ี
จุดประสงคเพือ่ ประโยชนบางประการ
รวมกัน เชน ชมรมวรรณศลิ ป^ ชมรม
พระเครือ่ ง

น. เคร่ืองสานชนดิ หนง่ึ
รปู ทรงกระบอก สานดวยตอก
เป=นตน ตาหางๆ สําหรับใสส่งิ ของ
อีสานเรียก กระลอม

ก. พูด (ใชแกเจานาย)
(แผลงมาจาก ตรัส)

น. ๓ ส,ี ช่อื ธงชาตไิ ทย เป=นธงประจาํ
ชาตติ ้งั แต พ.ศ. ๒๔๖๐
รูปสี่เหลีย่ มผนื ผา กวาง ๒ สวน
ยาว ๓ สวน แบงสวนกวางเป=น ๖ สวน
เปน= แถบนา้ํ เงนิ ๒ สวน อยูตรงกลาง
สีขาวขางแถบนาํ้ เงนิ ขางละสวน
แถบสแี ดงอยดู านบนและลางขางละสวน

23

คํา คําอาน ความหมาย

ถลม ถะ – หลม ก. ยบุ หรอื ทําใหยุบทลายลง เชน
แผนดินถลม ทาํ ใหพงั ทลายหรือลมจม
เชน ถลมดวยปน\ ใหญ

ทวม ทวม ว. มีรูปรางอวนนอยๆ เชน
ผหู ญิงคนนีท้ วม

ทะนุถนอม ทะ – นุ – ถะ – หนอม ก. คอยระวังรักษา คอยประคับประคอง

บรรทม บนั – ทม ก. นอน

บริบาล บอ – ริ – บาน ก. ดแู ลรกั ษา ดแู ลเลยี้ งดู เชน บริบาล
ทารก

ประทาน ประ – ทาน ก. ให (ใชแกเจานาย)

ผลีผลาม ผลี – ผลาม ว. รีบรอนเกินไปโดยไมระมัดระวัง
หรอื ไมถูกกาลเทศะ

พร้มิ เพรา พริ้ม – เพรา ว. งามแฉลม

มอมแมม มอม – แมม ว. เป\`อนเปรอะ สกปรก เชน
เนอื้ ตัวมอมแมม

ยอมเยา ยอม – เยา ว. มรี าคาถกู มรี าคาพอสมควร

24

คาํ คาํ อาน ความหมาย
ระทม
สัมผสั ระ – ทม ก. เจบ็ ชา้ํ ระกาํ ใจ

เสโท สาํ – ผดั ก. ถูกตอง แตะตอง กระทบกัน เชน
หละหลวม มีใครมาสัมผัสไหล พยายามใหเทา
สมั ผัสหญาเสยี บาง จะไดมีสขุ ภาพดี
หอมลอม สัมผสั มอื กนั คลองจองกนั เชน
อําไพ คําในกลอนบทนส้ี ัมผัสกนั ดี
อิ่มอกอิ่มใจ
เส - โท น. เหงื่อ, เหงือ่ ไคล

หละ – หลวม ว. สะเพรา ไมถวนถี่ ไมรอบคอบ เชน
ทาํ งานหละหลวม ไมรดั กมุ เชน
งานรักษาความปลอดภยั ในพธิ นี ้ี
หละหลวมมาก

หอม – ลอม ก. โอบลอม แวดลอม เชน ฝงู ชนหอม
ลอมดาราภาพยนตรชื่อดงั

อํา – ไพ ว. งาม สวาง สุกใส

อิ่ม – อก – อ่มิ – ใจ ก. ปลื้มใจ สบายใจ ภมู ิใจ ป'ตยิ นิ ดี

25

แบบฝกQ กจิ กรรมที่ ๑

คําชแี้ จง ใหนกั เรยี นตอบคําถามจาก เร่อื ง การทาํ ความดี (มาตรา กม)

๑. แตมมีลักษณะนิสัยเป=นคนอยางไร

____________________________________________________
____________________________________________________

2. แตมเจอกระเปาb เงินที่ไหน และนาํ ไปใหใคร

____________________________________________________
____________________________________________________

3. หลังจากทีแ่ มกลาวช่นื ชมแลว แมทํากจิ กรรมอะไรกบั แตม

____________________________________________________
____________________________________________________

4. คาํ ในมาตรา กม มีลกั ษณะเป=นอยางไร

____________________________________________________
____________________________________________________

5. นกั เรียนไดขอคดิ อะไรจากเร่ืองท่ีอาน

____________________________________________________
____________________________________________________

26

แบบฝกQ กจิ กรรมที่ 2

คาํ ชี้แจง ใหนักเรียนเขยี นคาํ และคําอานในมาตรา กม
จาก เร่ือง การทาํ ความดี (มาตรา กม) จาํ นวน 10 คํา

____________________________________________________

_____ต_ัว__อ_ย_า_ง__ท__ะ_น_ถุ_น__อ_ม___อ_า_น_ว_า__ท__ะ__–_น__ุ –__ถ_ะ__–__ห_น__อ_ม____

__1__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_2_.__________________________________________________

____________________________________________________

_3_.__________________________________________________
__4__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_5__. _________________________________________________

____________________________________________________

_6__. _________________________________________________

____________________________________________________

_7_.__________________________________________________

____________________________________________________

_8_.__________________________________________________

____________________________________________________

_9__. _________________________________________________

____________________________________________________

_1__0_.________________________________________________

27

แบบฝQกกจิ กรรมท่ี 3
คาํ ช้แี จง ใหนักเรยี นดูภาพ แลวเขยี นคํามาตรา กม ใหตรงกบั ภาพ
ตัวอยาง

………น…ม……… 1..……………… 2.……………… 3…………………

4………………… 5………………… 6………………… 7…………………

8………………… 9………………… 10………………

28

แบบฝQกกิจกรรมท่ี 4

คําชแี้ จง ใหนักเรียนเขียนคาํ ในมาตรา กม ทม่ี คี วามหมายตรงขาม
กบั คําท่ีกาํ หนดให

ตัวอยาง 1. ลอย : …..... 2. อวน : ……...
เหม็น : …ห…อม...

3. หวาน : …... 4. เงย : ….... 5. จืด : …......

6. จาง : ….... 7. ตอบ : ….... 8. แนน : …....

9. แบน : ….... 10. วาง : ……..

29

แบบฝQกกจิ กรรมท่ี 5

คําช้ีแจง ใหนักเรยี นอานคาํ มาตรา กม ทกี่ ําหนดใหแลวนําคําไปเตมิ
ในชองวางใหไดใจความสมบรู ณ

สนาม เตรยี ม ประชุม ขาม ขนม หอม
แยม หาม ซอมแซม นม ขอความ

ตัวอยาง คําขวญั เป=น..ข..อ..ค...ว..า..ม....ทีใ่ ชคาํ สนั้ ๆ และคลองจองกนั
1. แตมจดั .................อปุ กรณการเรียนใสกระเปาb กอนไปโรงเรียน
2. นองชอบรับประทาน....................หวาน ซ่งึ มสี วนทาํ ใหอวน
3. คุณครูอุษาชใี้ หนกั เรยี นอานปาd ย.......................สงเสียงดงั
4. ยายของฉันชอบดม่ื .................เปรี้ยว
5. ฟdาใสชวนติม๋ ไปเลนที่.....................ในสวนสาธารณะ
6. คณุ ปfไู ปรวม......................ผปู กครองท่ีโรงเรยี นเสนานิคม
7. แปงd ยห่ี อน้ี.....................ชื่นใจมาก
8. นกั เรยี นเดิน..........................สะพานไปดมู าลาย
9. คณุ ตา......................ของเลนใหนองชายฉนั
10. แมทา.................บนขนมปงS แลวไปอบใหกรอบ

30

แบบฝกQ กิจกรรมที่ 6

คาํ ชีแ้ จง อานบทรอยกรองทกี่ ําหนดใหแลวขดี เสนใตและเลือกเขียนคํา
ที่สะกดดวยมาตรา กม จํานวน 10 คํา

แม กม ชื่อวายาขม
เร่ืองความนี้ในนามกม หมผายอมคราม
นํ้านมนํา้ ตมสมมะขาม ดหู งิมเสงยี่ ม
ขนุ นางหนุมหนมุ นุงปูมงดงาม กนิ ขนมปลากริม
ไปถามขอความตามธรรมเนียม นํา้ ทวมเลนตม
เจากรมก้นั รมน่งั พรมเจยี ม ตนแขมตนเขม็
น่ังเยีย่ มหนาตางขางรมิ
เด็กนอนผาออมอุมนุมนม่ิ
ครนั้ อมิ่ แลวดมื่ นา้ํ นม
ที่หลุมทล่ี มุ เอาดนิ ถม
ตักนาํ้ ใสตมุ เปgย' มเตม็
ทับทิมเกิดริมนา้ํ เคม็
มะตูมสุกหอมงอมงาม

ไมปรากฏช่ือผูแตง : ประถม ก กา ฉบบั หอสมุดแหงชาติ

ตัวอยาง .........ย..า..ข...ม............ 2............................................
1........................................... 4............................................
3........................................... 6............................................
5........................................... 8............................................
7........................................... 10..........................................
9...........................................

31

แบบฝQกกิจกรรมท่ี 7

คําชี้แจง ใหนักเรียนเขยี นเครือ่ งหมาย ใน คาํ ท่สี ะกดดวยมาตรา กม
แลวเขยี นคําอานลงในชองวาง

ตัวอยาง ทาน้ํา กระผม ทองคํา ……กร…ะ…-…ผ…ม………

1. กาวหนา ประถม ระบาย ………………………
2. อาหาร ซอมแซม เสียง ………………………
3. ตุมหู เชงิ เขา โบราณ ………………………
4. ออมคอม บันดาล ปราสาท ………………………
5. ทวปี เขียน ชมรม ………………………
6. สะพร่ัง กวน คําราม ………………………
7. มอมแมม เชยี่ วชาญ บริเวณ ………………………
8. เมตตา เพม่ิ เตมิ ปรับปรุง ………………………
9. พยายาม ปรญิ ญา ไมตรี ………………………
10. ชมพู หรูหรา ปงQ ปอง ………………………

32

แบบฝQกกิจกรรมที่ 8

คาํ ช้ีแจง ใหนกั เรียนนาํ คาํ ที่กาํ หนดใหแตงประโยคใหถูกตอง
ตัวอยาง ชะลอม .....ย..า..ย..น...าํ ..ช..ะ..ล...อ..ม...ม..า..ใ.ส...ผ..ล..ไ..ม................................................

1. ถลม ..........................................................................................
2. มอมแมม ..........................................................................................
3. ตุมหู ..........................................................................................
4. ชมพู ..........................................................................................
5. คําราม ..........................................................................................
6. เสอ้ื กลาม ..........................................................................................
7. อุม ..........................................................................................
8. แยม ..........................................................................................
9. รม ..........................................................................................
10. ชาม .........................................................................................

33

แบบทดสอบหลังเรียน

คาํ ชี้แจง ใหนักเรียนทําเคร่ืองหมายกากบาท (x) ทบั ตัวอกั ษรหนาคาํ ตอบ
ทีถ่ กู ตองทสี่ ดุ เพียงคาํ ตอบเดียว (จํานวน 10 ขอ)

______________________________________________________

1. ขอใดไมใชตวั สะกดในมาตรา กม ทกุ คํา
ก. ภูมิ โมเม
ข. จาม เสยี ม
ค. อารมณ พิมพ
ง. ปลอม นมุ นม่ิ

2. ขอใดมีจาํ นวนคาํ ในมาตรา กม เทากบั ประโยคตอไปน้ี
“ดอกชวนชมสงกล่ินหอม”
ก. นมมีประโยชนตอรางกาย
ข. พีช่ มพูทํากับขาวทุกวันเสาร
ค. สวนของนุมปลูกมะยมและมะขาม
ง. เหนือสุดในสยาม ชายแดนสามแผนดนิ

3. ประโยคในขอใดมีคําทีส่ ะกดดวยมาตรา กม
ก. เม่อื ฝนตกตองกางรม
ข. ในมหาสมุทรมีปลาวาฬ
ค. แมเก็บดอกมะลมิ ารอยมาลยั
ง. คณุ ยาน่ังถอนหญาในสวนหลังบาน

34

4. คําในขอใดมีตวั สะกดมาตราเดียวกนั ทงั้ สองพยางค
ก. งอแง
ข. สวมงอบ
ค. กลมกลอม
ง. กลวยเช่อื ม

5. ผลไมในขอใดมีช่ือเป=นคาํ ในมาตรา กม
ก. ชมพู
ข. มังคุด
ค. ละมดุ
ง. มะเฟ\อง

6. ขอใดคอื คําทส่ี ะกดดวยมาตรา กม และเป=นคําทีม่ คี วามหมาย
ตรงกนั ขามกับคาํ แรก
ก. ยืด : หด
ข. ยาว : สนั้
ค. คว่ํา : หงาย
ง. แนน : หลวม

35

7. ขอใดมตี วั สะกดแตกตางไปจากพวก
ก. มะมวง
ข. เมียงมอง
ค. มอมแมม
ง. ปรองดอง

8. จากขอความที่กาํ หนดใหมีคําทมี่ ีตัวสะกดในมาตรา กม ก่คี าํ
“สํานวนเปAนถอยคําท่ีมีคารมคมคาย”
ก. 1 คํา
ข. 2 คาํ
ค. 3 คาํ
ง. 4 คาํ

9. ขอใดมคี าํ ทีส่ ะกดดวยมาตรา กม มากทีส่ ดุ
ก. เกดิ แตตมใชวาจะตา่ํ ตอย
ข. ดืม่ นมแลวนั่งกินลมชมววิ
ค. ทําขนมทีช่ มรมเขาสอนมา
ง. บนตนไมมีรงั นกขนาดใหญ

10. “..................มีรสเปรย้ี ว” ควรเติมคาํ ใดในคาํ มาตรา กม
ใหเปน= ประโยคท่ีสมบูรณ
ก. มะขาม
ข. มะนาว
ค. มะกรูด
ง. มะพราว

36

ภาคผนวก

37

เฉลย แบบทดสอบกอนเรียน

ขอ เฉลย
1 ค. มอมแมม
2 ค. กลมกลอม
3 ก. ภูมิ โมเม
4 ข. ดม่ื นมแลวน่งั กนิ ลมชมววิ
5 ง. แนน : หลวม
6 ข. 2 คาํ
7 ง. เหนือสุดในสยาม ชายแดนสามแผนดิน
8 ก. เมือ่ ฝนตกตองกางรม
9 ก. มะขาม
10 ก. ชมพู

38

เฉลย แบบฝQกกจิ กรรมท่ี ๑

คําชีแ้ จง ใหนกั เรียนตอบคําถามจาก เรอ่ื ง การทาํ ความดี (มาตรา กม)

๑. แตมมีลักษณะนสิ ัยเปน= คนอยางไร
__เป__น_เ_ด_็ก_ด_ี_ม_จี_ร_ิย__ธ_ร_ร_ม__แ_ล_ะ_ห_ม__นั่ _ท_าํ_ค__ว_า_ม_ด_ี _________________

____________________________________________________

2. แตมเจอกระเปาb เงินท่ีไหน และนําไปใหใคร
__เจ_อ__ก_ร_ะ_เ_ป_/า_เ_ง_ิน_ท_่สี _น__า_ม_ห_ญ__า__แ_ล_ะ_น_ํา_ไ_ป_ใ_ห__ค_ุณ_ค__ร_ู ____________

____________________________________________________

3. หลังจากท่แี มกลาวช่ืนชมแลว แมทํากิจกรรมอะไรกบั แตม
__แ_ม_ท__บ_ท_ว_น__ค_ํา_ใ_น_ม_า_ต_ร_า__ก_ม__ใ_ห_แ_ต__ม_ฟ_ง6_____________________

____________________________________________________

4. คาํ ในมาตรา กม มลี ักษณะเป=นอยางไร
__ม_า_ต_ร_า__ก_ม__เ_ป_น_ค_าํ_ท__ี่ม_ี _ม__เป__น_ต_วั _ส_ะ__ก_ด_____________________

____________________________________________________

5. นกั เรียนไดขอคดิ อะไรจากเร่อื งทีอ่ าน
__ก_า_ร_ท_ํา_ค__ว_า_ม_ด_แี _ม_ไ_ม__ม_ีใ_ค_ร_เห__็น__แ_ต_ท_ํา_ใ_ห__เร_า_ม_คี__ว_า_ม_ส_ขุ _ใ_จ__แ_ล_ะ____
__ท_าํ _ใ_ห_ส_งั_ค__ม_น_า_อ_ย_มู__า_ก_ข_น้ึ ________________________________

คําตอบทีแ่ ตกตางจากนอี้ ยใู นดุลยพนิ จิ ของครผู สู อน

39

เฉลย แบบฝQกกจิ กรรมที่ 2

คาํ ช้ีแจง ใหนักเรียนเขยี นคาํ และคาํ อานในมาตรา กม
จาก เร่อื ง การทาํ ความดี (มาตรา กม) จาํ นวน 10 คํา

____________________________________________________

_____ต_ัว_อ_ย__า_ง__ท_ะ_น__ถุ _น_อ_ม___อ_า_น__ว_า__ท_ะ__–__น_ุ_–__ถ_ะ__–_ห__น_อ_ม_____

__1__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_2_.__________________________________________________

____________________________________________________

_3_.__________________________________________________
__4__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_5__. _________________________________________________

____________________________________________________

_6__. _________________________________________________
__7__.____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________

_8_.__________________________________________________

____________________________________________________

_9__. _________________________________________________

____________________________________________________

_1__0_.________________________________________________

คําตอบอยใู นดุลยพนิ จิ ของครผู ูสอน

40

เฉลย แบบฝQกกิจกรรมที่ 3

คําชแ้ี จง ใหนักเรียนดภู าพ แลวเขยี นคาํ มาตรา กม ใหตรงกับภาพ
ตัวอยาง

………น…ม……… 1..ช…อ…น…ส…อม…… 2.……น…วม……… 3……ชะ…ล…อ…ม……

4……ท…ับท…มิ……… 5……ร…ม………… 6……พ…ดั ล…ม……… 7……ล…ูก…อม………

8…ห…วั …ห…อ…ม…… 9……ช…า…ม……… 10…โ…ค…มไ…ฟ……

41

เฉลย แบบฝQกกจิ กรรมที่ 4

คําช้ีแจง ใหนกั เรยี นเขยี นคาํ ในมาตรา กม ท่ีมคี วามหมายตรงขาม
กบั คําที่กําหนดให

ตัวอยาง 1. ลอย : …จ.ม.... 2. อวน : …ผ…อม...
เหม็น : …หอ...ม.

3. หวาน : …ขม... 4. เงย : …ก.ม... 5. จืด : …เค...ม็ ...

6. จาง : …เข.ม... 7. ตอบ : …ถา..ม.. 8. แนน : ห…ล..ว..ม.

9. แบน : …กล..ม.. 10. วาง : …เต…็ม..

คาํ ตอบที่แตกตางจากนอี้ ยูในดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน

42

เฉลย แบบฝQกกจิ กรรมท่ี 5

คาํ ช้แี จง ใหนักเรียนอานคาํ มาตรา กม ทก่ี าํ หนดใหแลวนําคาํ ไปเตมิ
ในชองวางใหไดใจความสมบูรณ

สนาม เตรยี ม ประชุม ขาม ขนม หอม
แยม หาม ซอมแซม นม ขอความ

ตัวอยาง คาํ ขวัญเป=น..ข...อ..ค...ว..า..ม...ทใี่ ชคําสน้ั ๆ และคลองจองกัน
1. แตมจัด....เ.ต..ร..ีย...ม.....อุปกรณการเรยี นใสกระเปาb กอนไปโรงเรียน
2. นองชอบรบั ประทาน.....ข...น..ม..........หวาน ซ่งึ มีสวนทาํ ใหอวน
3. คณุ ครูอุษาช้ีใหนกั เรียนอานปาd ย........ห..า..ม...........สงเสียงดงั
4. ยายของฉนั ชอบดมื่ ......น..ม.........เปรยี้ ว
5. ฟาd ใสชวนติม๋ ไปเลนท่ี......ส...น..า..ม........ในสวนสาธารณะ
6. คุณปูfไปรวม....ป...ร..ะ..ช..มุ.........ผปู กครองทโี่ รงเรยี นเสนานิคม
7. แปงd ยหี่ อนี.้ ......ห..อ...ม.........ชืน่ ใจมาก
8. นักเรยี นเดนิ ........ข...า..ม.............สะพานไปดมู าลาย
9. คุณตา...ซ..อ...ม..แ..ซ...ม.......ของเลนใหนองชายฉัน
10. แมทา......แ..ย..ม.......บนขนมปSงแลวไปอบใหกรอบ

43

เฉลย แบบฝQกกจิ กรรมท่ี 6

คาํ ชี้แจง อานบทรอยกรองท่ีกาํ หนดใหแลวขดี เสนใตและเลือกเขียนคาํ
ท่ีสะกดดวยมาตรา กม จาํ นวน 10 คาํ

แม กม ช่ือวายาขม
เรอ่ื งความนใี้ นนามกม หมผายอมคราม
นาํ้ นมน้ําตมสมมะขาม ดูหงิมเสงีย่ ม
ขุนนางหนมุ หนมุ นุงปมู งดงาม กนิ ขนมปลากริม
ไปถามขอความตามธรรมเนียม นํา้ ทวมเลนตม
เจากรมกั้นรมนงั่ พรมเจยี ม ตนแขมตนเขม็
น่งั เย่ียมหนาตางขางรมิ
เดก็ นอนผาออมอมุ นุมนมิ่
ครน้ั อมิ่ แลวดม่ื นํ้านม
ที่หลมุ ทล่ี มุ เอาดินถม
ตกั นํา้ ใสตุมเป'gยมเต็ม
ทบั ทมิ เกิดริมน้าํ เค็ม
มะตูมสุกหอมงอมงาม

ไมปรากฏชื่อผูแตง : ประถม ก กา ฉบบั หอสมดุ แหงชาติ

ตัวอยาง .........ย..า..ข...ม............
1........................................... 2............................................
3........................................... 4............................................
5........................................... 6............................................
7........................................... 8............................................
9........................................... 10..........................................

คาํ ตอบอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครผู ูสอน

44

เฉลย แบบฝQกกิจกรรมท่ี 7

คาํ ช้แี จง ใหนักเรียนเขยี นเครือ่ งหมาย ใน คาํ ท่ีสะกดดวยมาตรา กม
แลวเขียนคําอานลงในชองวาง

ตัวอยาง ทานํ้า กระผม ทองคาํ ……ก…ร…ะ…-…ผ…ม……

1. กาวหนา ประถม ระบาย ……ป…ร…ะ…-…ถ…ม……
2. อาหาร ซอมแซม เสียง ……ซ…อ…ม…- …แ…ซม……
3. ตุมหู เชิงเขา โบราณ ………ต…ุม…-…ห…ู ……
4. ออมคอม บันดาล ปราสาท ……อ…อม……- …คอ…ม……
5. ทวปี เขยี น ชมรม ……ช…ม…-…ร…ม………
6. สะพรง่ั กวน คําราม ……ค…ํา…-…ร…าม………
7. มอมแมม เช่ียวชาญ บริเวณ ……ม…อ…ม…-…แ…มม……
8. เมตตา เพม่ิ เตมิ ปรบั ปรุง ……เ…พิ่ม……- …เต…ิม……
9. พยายาม ปรญิ ญา ไมตรี …พ…ะ…-…ย…า…- …ย…าม…
10. ชมพู หรหู รา ปQงปอง ………ช…ม…-…พ…ู ……

45

เฉลย แบบฝQกกิจกรรมท่ี 8

คาํ ช้ีแจง ใหนกั เรยี นนาํ คําทีก่ ําหนดใหแตงประโยคใหถูกตอง
ตัวอยาง ชะลอม .....ย..า..ย..น...าํ ..ช..ะ..ล...อ..ม...ม..า..ใ.ส...ผ..ล..ไ..ม................................................

1. ถลม ..........................................................................................
2. มอมแมม ..........................................................................................
3. ตุมหู ..........................................................................................
4. ชมพู ..........................................................................................
5. คาํ ราม ..........................................................................................
6. เสอ้ื กลาม ..........................................................................................
7. อมุ ..........................................................................................
8. แยม ..........................................................................................
9. รม ..........................................................................................
10. ชาม .........................................................................................

คําตอบอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน