ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับความคุ้มค่าในการประจำการเรือดำน้ำของกองทัพเรือไทย

ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับความคุ้มค่าในการประจำาการเรือดำาน้ำา


ของกองทัพเรือไทย (ตอนที่ ๑)


ภิยะพรรณี วัฒนายากร
ก � � จุดประสงค์เพ่อช้ให้เห็นถึงความคุ้มค่าในการประจาการ
�
ื
ารจัดหาเรือดาน�้าประจาการในกองทัพเรือไทย
ี
�
ี
�
เป็นประเด็นสาคัญท่มีการโต้แย้งอย่างกว้างขวาง เรือด�าน�้าจากมุมมองประชาชน รวมถึงบทบาทสาคัญ
ึ
ทั้งในด้านการทหาร เทคโนโลยี และสื่อสังคม เกี่ยวกับ ของเรือดาน�้าในการปกป้องอธิปไตยของชาติ ซ่งจะส่งผล
�
ั
ั
ความเหมาะสมและความคุ้มค่าในการมีเรือดาน�้าประจาการ ถึงความม่นคงของชาติทางทะเล และความม่นคงของชาต ิ
�
�
ในกองทัพเรือไทย นับต้งแต่กองทัพเรือไทยเร่มมีการ โดยรวม
ิ
ั
พัฒนาให้ทันสมัย เพ่อต่อต้านภัยคุกคามของลัทธ ิ โดยหลักการแล้วโครงการจัดหาอาวุธของกองทัพ
ื
ึ
ั
ิ
ล่าอาณานิคม ไทยเป็นประเทศแรก ๆ ของเอเชีย เป็นงานทางด้านความม่นคงของชาต ซ่งต้องสอดคล้องกับ
�
�
ที่น�าเสนอโครงการจัดหาเรือดาน�้า ใน พ.ศ.๒๔๕๔ หลักนิยมในการจัดกาลังรบ และการวางยุทธศาสตร์
ไล่เล่ยกับประเทศญ่ปุ่น ซ่งมีความสนใจในเรือด�าน�้า ของชาติเป็นหลัก ไม่เก่ยวข้องกับฉันทามติของคนหมู่มาก
ี
ี
ี
ึ
มาตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๔๐ และมีเรือด�าน�้าประจ�าการครั้งแรก ในสังคม หรือประชานิยม เหมือนโครงการด้านการเมืองอ่น ๆ
ื
้
ื
ื
้
ั
่
ั
ใน พ.ศ.๒๔๔๘ ขณะทในช่วงเวลาดงกล่าว ชาตอน ๆ และกองทพเรอมีลกษณะพเศษ คอ แมพนทปฏบตการหลก
ื
ั
่
ี
ี
ื
ิ
่
ั
ิ
ิ
ิ
ั
ุ
�
ี
ื
ู
ี
ี
ั
ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต้ ประสบปัญหาถกควบคมจาก จะอยู่ในทะเล ล�าน�้า และพ้นท่ชายฝั่ง แต่กาลังอาวุธ
ชาติมหาอ�านาจ และหลังจากนั้นเข้าสู่ช่วงสร้างชาติใหม่ จะต้องสามารถปกป้องการรุกรานดินแดนในอาณาเขต
ิ
ุ
ี
่
ี
ี
ั
ั
ภายหลงการเป็นอสระ ญป่นสามารถพฒนาตนเอง และเขตท่ประเทศไทยมสทธอธปไตยท้ง ๓ มิติ คือ
ิ
ิ
ิ
ั
�
้
ั
้
้
�
�
�
ึ
�
�
ี
เป็นผู้ผลิตเรือดาน�้าและสร้างกองเรือดาน�้าท่เข้มแข็ง เหนือนา ในนา (ท้งบนผิวนาและใต้นา) และบนบกซ่งเป็น
้
ทัดเทียมชาติตะวันตก ในขณะที่ประเทศไทย มีเรือด�าน�้า พ้นท่ต่อเน่องจากชายฝั่งทะเลเข้าไปในแผ่นดิน
ี
ื
ื
ั
ประจาการคร้งแรก ใน พ.ศ.๒๔๘๑ ซ่งเป็นช่วงท่ประเทศไทย แต่คนทั่วไปกลับเข้าใจผิด ๆ ว่า กองทัพเรือมีเพียงเรือรบ
ี
�
ึ
ั
อยู่ในภาวะสงคราม ท้งสงครามอินโดจีน และสงครามโลก ผิวน�้ากเพยงพอต่อภารกจทงหมดแล้ว โดยไม่ม ี
้
็
ี
ั
ิ
�
ครั้งที่ ๒ ปัจจุบันเวลาผ่านไปนานกว่า ๘๐ ปี คนไทยส่วน ความเข้าใจว่าเรือผิวนาไม่มีศักยภาพดีพอในการค้นหา
้
ี
ใหญ่จะลืมเลือนไปแล้วว่าเรือดาน�้าไทยในอดีต และทาลายศัตรูจากใต้นา แต่เป็นหน้าท่หลักของยานใต้นา
�
�
�
้
้
�
ได้สร้างวีรกรรมในการปกปองอธปไตยของชาตอย่างไรบ้าง เช่น เรือด�าน�้าในการปฏิบัติภารกิจนี้ เมื่อโครงการจัดหา
ิ
ิ
้
�
ปัจจุบันกองทัพเรือประสบความสาเร็จข้นต้นในการ เรือด�าน�้าเผยแพร่สู่สาธารณชน มักประสบความขัดแย้ง
ั
ั
ี
�
�
จัดหาเรือดาน�้าเข้าประจาอีกคร้ง บทความน้จึงม ี ทางด้านความคิดของคนหลายกลุ่ม ซ่งความขัดแย้งน ี ้
ึ
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 31

แม้จะไม่มีผลโดยตรงต่อการตัดสินใจอนุมัติโครงการ ๑. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ี
ของรัฐบาลใด ๆ แต่อาจส่งผลกระทบทางด้านจิตวิทยา รัชกาลท่ ๖ มีการเสนอโครงการจัดหาเรือด�าน�้า
ั
�
ต่อการทางานทางด้านความม่นคงของกองทัพเรือ ต่อรัฐบาล จ�านวน ๓ ครั้ง ประกอบด้วย
ี
ื
่
และความเช่อม่นในการทางานของกาลังพลเรือด�าน�้า ครั้งที่ ๑ ในวันท ๑๘ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๓
�
ั
�
ี
ั
ื
่
่
้
บทความนจึงมจุดประสงค์เพอแสดงข้อเท็จจรงเกยวกบ มีการเสนอโครงการจัดหาเรือด�าน�้า ของกองทัพเรือไทย
ี
ิ
ี
�
ี
บทบาทหน้าท่และความคุ้มค่าในการจัดหาเรือดาน�้า เป็นคร้งแรก โดยนายพลเรือตรีพระเจ้าพ่ยาเธอ กรมหม่น
ี
ั
ื
ื
ิ
ิ
์
ประจ�าการในกองทัพเรือไทย รวมไปถึงหลักฐานขัดแย้ง ชมพรเขตรอดมศกด (พระอสรยยศในขณะนน) นายพลเรอตร ี
ั
้
ุ
ุ
ิ
ั
�
ั
ี
ื
ในสังคมเก่ยวกับการจัดหาเรือดาน�้าของกองทัพเรือไทย พระเจ้าน้องยาเธอ (พระอิสริยยศในขณะน้น) กรมหม่น
ที่ควรพิจารณา สิงหวิกรมเกรียงไกร และนายพลเรือตรีพระราชวังสรรค์
ู
(ฉ่าง แสง - ชโต ต่อมาเป็นพลเรือเอกพระมหาโยธา)
�
ความเป็นมาในการจัดหาเรือดาน�้าประจาการ ได้จัดท�าโครงการสร้างกาลังทางเรือ ถวายสมเด็จเจ้าฟ้า
�
�
ของกองทัพเรือไทย กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต เสนาบดีกระทรวงทหารเรือ
ั
ึ
ึ
การปฏิรูปประเทศของไทย เกิดข้นชัดเจนคร้งแรก เพื่อน�าข้นทูลเกล้าถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าอยู่หัว โดยกาหนดให้มีเรือประเภทเรือ ส. หรือเรือด�าน�้า
�
่
ี
ี
รัชกาลท ๕ จากการท่ไทยประสบภัยคุกคามจากชาต ิ จ�านวน ๖ ล�า และอธิบายความหมายว่า คือเรือด�าน�้าที่ใช้
�
ื
มหาอานาจในยุคล่าอาณานิคมอย่างรุนแรงต่อเน่อง ลอบทาลายเรือใหญ่ของข้าศึก โดยระบุว่า เป็นเรือท่เมืองไทย
ี
�
ั
ี
ั
่
ต้งแต่รัชกาลท ๔ เป็นต้นมา ในทางการทหาร มีการปฏิรูป ยังไม่เคยมี แต่ต่อไปจะต้องใช้ในการสงครามเป็นม่นคง
�
�
โครงสร้างและพัฒนากาลังรบของไทยตามแบบตะวันตก ซ่งในเวลาน้น (พ.ศ.๒๔๕๓) กองทัพเรือชาติมหาอานาจ
ึ
ั
ซ่งเป็นเวลาไล่เล่ยกับท่ไทยต้องเผชิญการล่าอาณานิคม ต่าง ๆ เรมสร้างและประจาการเรือดาน�้าสมยใหม่แล้ว
่
ั
ิ
�
�
ี
ึ
ี
ึ
ั
ของชาติตะวันตก โดยเฉพาะฝร่งเศส ซ่งเร่มใน พ.ศ.๒๔๓๑ เช่น สหรัฐอเมริกามีเรือด�าน�้าเบนซิน - ไฟฟ้า และดีเซล
ิ
ื
�
(ร.ศ.๑๐๗) และ พ.ศ.๒๔๓๖ (กรณี ร.ศ.๑๑๒) ซึ่งท�าให้ ไฟฟ้า ประจาการประมาณ ๑๘ ล�า องกฤษมีเรอดาน�้า
�
ั
ี
ไทยเสียดินแดน มากท่สุด โดยเฉพาะในฝั่งลาว และ เบนซิน - ไฟฟ้า และดีเซล - ไฟฟ้า ประจ�าการประมาณ
เมืองท่ายุทธศาสตร์สาคัญของฝั่งทะเลอ่าวไทย คือ ๖๐ ล�า (ประกอบด้วยเรือด�าน�้า ชั้น A - Adder Class
�
จันทบุร ถูกฝร่งเศสยึดไว้นานถึง ๑๐ ปี ท�าให้ทรงเร่งปฏิรูป ส่งซ้อจากสหรัฐอเมริกา เรือด�าน�้าชั้น A, B, C Class
ี
ั
ื
ั
บ้านเมืองเพื่อให้ทัดเทียมต่างประเทศ ซ่งต่อเองในประเทศ) ประเทศเยอรมัน แม้จะเร่มต่อ
ิ
ึ
ิ
�
แนวคิดในการจัดหาเรือดาน�้าประจาการใน เรือด�าน�้าในประเทศต้งแต่ พ.ศ.๒๔๔๖ โดยบรษัท
ั
�
ื
กองทัพเรือไทย เกิดอย่างเป็นรูปธรรมคร้งแรก ในรัชสมัย Germania แต่เพ่อส่งออกให้กับประเทศรัสเซีย กองทัพเรือ
ั
�
่
ี
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลท ๖ เยอรมันประจาการเรือดาน�้าล�าแรก U - 2 ใน พ.ศ.๒๔๕๑
�
เม่อ พ.ศ.๒๔๕๓ ปีเดียวกับท่กรมทหารเรือ ได้เล่อนฐานะ ช้ากว่าอังกฤษและอเมริกาหลายปี ใน พ.ศ.๒๔๕๓
ื
ื
ี
�
เป็นกระทรวงการทหารเรือ จึงอาจกล่าวได้ว่าการพัฒนา เยอรมันมีเรือดาน�้าประจาการ ๑๔ ล�า โดย ๑๑ ล�า
�
กองทัพเรือให้ทันสมัย (modernization) ทัดเทียม สร้างในปีน้นเอง แต่หลังจากน้นไม่นาน เยอรมันเข้าสู่
ั
ั
ี
ื
่
อารยประเทศ ในทางด้านการพัฒนาก�าลังรบทางเรือนั้น สงครามโลกคร้งท ๑ และเร่มต้นผลิตเรือดาน�้าเพ่อใช้
ิ
ั
�
ั
ได้มีการบรรจุเรือด�าน�้าไว้ด้วย ต้งแต่ยุคเร่มต้นการพัฒนา ท�าสงคราม (Submarine Warfare) จ�านวนมาก
ิ
็
่
�
ื
ึ
�
ี
ี
กองทัพเรอตามแบบตะวันตก ซงถือเปนแนวคิดท่ลาสมัย ในแถบเอเชีย ญ่ปุ่นเป็นประเทศแรกท่ประจาการเรือดาน�้า
ี
�
้
และมองการณ์ไกล สมัยใหม่ โดยใน พ.ศ.๒๔๕๓ ญ่ปุ่นมีเรือดาน�้าประจาการ
�
ี
�
32 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

็
ุ
๕ ล�า ประกอบด้วย No.1 เรือด�าน�้าล�าแรกของประเทศ นายเรอโท สมเดจพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขน
ื
�
ื
ื
ี
�
ชั้น A - Adder Class ส่งซ้อจากสหรัฐอเมริกาเม่อ สงขลานครินทร์ ทรงจัดทาโครงการเก่ยวกับก�าลังเรือดาน�้า
ั
พ.ศ.๒๔๔๘ เรือด�าน�้า Kaigun Class เรือด�าน�้าชั้นแรก หรือรายงาน “ความเห็นเรื่อง เรือ ส.” ซึ่งเป็นโครงการ
ี
ิ
ี
ี
ท่ญ่ปุ่นต่อเองในประเทศท่อู่ต่อเรือคาวาซาก ตามแบบ ที่ละเอียดสมบูรณ์มาก ประกอบด้วย
�
เรือด�าน�้า Holland Type ภายใต้การดูแลของบริษัท - เรือด�าน�้า ขนาด คุณสมบัติของเรือดาน�้า
Electric Boat สหรัฐอเมริกา เจ้าของลิขสิทธ ิ ์ ที่เหมาะสม กับกองทัพเรือไทย
และเรือดาน�้า No.8 - 9 ชั้น C Class จากประเทศอังกฤษ - เรือพี่เลี้ยงเรือด�าน�้า
�
David Millier, 2004 และ Paul E. Fontenoy, 2007 - อู่เรือด�าน�้า
ิ
นอกจากน เรือดาน�้าเร่มมีบทบาทในสงครามทางเรือ - โรงงานซ่อมสร้างเรือด�าน�้า และ
�
้
ี
ั
�
ต่าง ๆ ชัดเจน เช่น ก่อนหน้าน้นไม่นานนัก กองทัพเรือรัสเซีย - ก�าลังพลประจาเรอ เช่น การศึกษา การฝึก
ื
�
ส่งกลุ่มเรือดาน�้าร่วมรบในสงครามรัสเซีย - ญี่ปุ่น สวัสดิการ การปกครอง
�
พ.ศ.๒๔๔๘ - ๒๔๔๙ ซ่งสองลาในกลุ่ม คือ เรือด�าน�้า - งบประมาณที่ต้องใช้ในด้านต่าง ๆ ข้างต้น
ึ
ั
Som และ Shchuka ท่ส่งซ้อจากสหรัฐอเมริกา ในส่วนของขนาดเรือดาน�้า แสดงให้เห็นถึง
ื
�
ี
ั
�
และหลังจากการเสนอโครงการจัดหาเรือดาน�้าคร้งแรก พระปรีชาสามารถในการวิเคราะห์ขนาดเรือให้เหมาะสม
ของประเทศไทย เพียง ๔ ปี สงครามโลกคร้งท ๑ กับสภาพภูมิศาสตร์ทะเลของไทย โดยกาหนดจานวน
ี
�
�
่
ั
ื
ึ
�
ึ
ปะทุข้นในภาคพ้นยุโรป เยอรมันซ่งเป็นคู่สงคราม เรือด�าน�้าประจาการ ๙ ล�า แบ่งการจัดหาเรือด�าน�้า
ั
ิ
ั
ิ
ื
�
ขององกฤษส่งเรอดาน�้าออกปฏบตการขัดขวางเส้นทาง ออกเป็น ๒ ตอน คือ
เดินเรือในบริเวณช่องแคบอังกฤษ ท�าลายเรือโดยสารและ ตอนที่ ๑ การจัดหาเรือด�าน�้าขนาดเล็ก ขนาดระวาง
�
้
เรือสินค้าของประเทศอังกฤษและพันธมิตรหลายลา รวม ขับน�้า ๑๙๐/๒๓๐ ตัน เหนือ/ใต้นา อาวุธตอร์ปิโด ๒
�
ถึงเรือโดยสารลูซิเทเนีย ใน พ.ศ.๒๔๕๘ ส่งผลให้อเมริกา ท่อยิง (หัว/ท้ายเรือ) ประกอบด้วย ขั้นที่ ๑ จัดหา
เข้าร่วมในสงครามโลกครงท ๑ การจดท�าโครงสร้าง เรือด�าน�้า ๒ ล�า ป้องกันปากแม่นาส�าคัญ ๔ แห่ง คือ
้
ั
ั
ี
�
้
่
้
ก�าลังทางเรือนี้ แสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยะภาพและ แม่นาเจ้าพระยา ท่าจีน แม่กลอง บางปะกง และเกาะสีชัง
�
ั
ั
�
ื
ิ
ั
ื
พระวสยทัศน์ทกว้างไกลของ พลเรอเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ขั้นที่ ๒ จดหาเรอดาน�้าเพิ่ม ๒ ล�า ป้องกนอ่าวไทย
ี
่
ื
์
ิ
์
ิ
กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด “องคบดาของทหารเรอไทย” ตอนบนในแนวเกาะจวง เกาะสัตกูด สามร้อยยอด
่
ี
ั
ครั้งที่ ๒ ใน พ.ศ.๒๔๕๔ นาวาเอก J.Schneidler ตอนท ๒ : ประกอบด้วย ขั้นที่ ๑ การจดหา
ี
�
ท่ปรึกษาการทหารเรือ เสนอโครงการจัดสร้างกาลังทางเรือ เรือด�าน�้าขนาดเล็ก ขนาดระวางขับนามากกว่าเดิม
�
้
ึ
ุ
ั
ส�าหรับป้องกันประเทศ ซึ่งรวมถึงเรือด�าน�้า และระบุว่า ๓ ล�า ป้องกนอ่าวไทยตอนล่างถงเกาะสมย ขั้นที่ ๒
ี
้
�
เป็นเรือท่ดีมากสาหรับป้องกันกรุงเทพฯ (เทียบจาก จัดหาเรือดาน�้าขนาดกลาง ระวางขับนา ๘๐๐/๑,๐๐๐ ตัน
�
�
ั
กรณีฝร่งเศสนาเรือรบมาปิดปากแม่นาเจ้าพระยาและ เหนือ/ใต้น�้า รัศมีท�าการ ๒,๕๐๐ ไมล์ทะเล ซึ่งสามารถ
�
�
้
ยงกระสนใส่พระนคร ร.ศ.๑๑๒) แต่มปัญหาทผ่าน ลาดตระเวนได้ถึงประเทศสิงคโปร์
่
ี
ุ
ิ
ี
�
้
ั
ี
�
ี
้
สันดอนปากแม่นาล�าบาก เห็นควรจัดหาประจาท่จันทบุร ี แม้ว่าโครงการจัดหาเรือดาน�้าในคร้งน ไม่ประสบ
�
ั
้
็
ู
ื
่
ี
่
จ�านวน ๘ ล�า (เมืองท่ายุทธศาสตร์ของไทย ซึ่งฝรั่งเศส ความสาเรจ เนองจากอย่ในช่วงสงครามโลกครงท ๑
�
เคยยึดไว้) ฐานะทางการคลังของชาติไม่ดีนัก (พลเรือเอกศุภกร
ครั้งที่ ๓ ในพ.ศ.๒๔๕๘ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร บูรณดิลก, ๒๕๕๔: ๑๘) พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า
�
อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก คร้งดารงพระอิสริยยศ เจ้าอยู่หัว ทรงเล็งเห็นว่าคนไทยโดยท่วไปยังมีความรู้
ั
ั
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 33

เกี่ยวกับวิทยาการต่าง ๆ ของต่างประเทศน้อย นอกจาก กล่าวโดยย่อ, การที่เราได้ท�าเช่นนี้ เป็นผลให้เราสามารถ
ี
�
�
ี
ทรงต้งดุสิตธาน เมืองจาลองรูปแบบประชาธิปไตยแล้ว เปิดฝาปล่องหอบังคับเรือได้. ข้อน้เป็นสาคัญ, เพราะม ี
ั
ี
�
ในส่วนของเรือดาน�้า ซ่งเป็นอาวุธใหม่ในขณะน้น ทางจะออกจากเรือน้ได้ทางปล่องน้น” และสะท้อนให้
ึ
ั
ั
ึ
ึ
ี
และมีบทบาทอย่างมากในการรบทางเรือช่วงสงครามโลก เห็นถงความอดทนกล้าหาญเป็นนาหน่งใจเดยวกันของ
้
�
ครั้งที่ ๑ จึงทรงวางรากฐานการศึกษาเก่ยวกับสงคราม ก�าลังพลเรือดาน�้า ดังเช่น ค�ากล่าวของผู้บังคับการเรือ
�
ี
้
�
ึ
ี
่
ใต้นาให้กับกองทัพเรือ ซ่งพลเรือเอกศุภกร บูรณดิลก ว่า “การทจะร้องไห้ไม่เห็นเปนประโยชน์อะไร !
(๒๕๕๔ : ๑๘) และอาจารย์วรชาติ มีชูบท ผู้เชี่ยวชาญ ต้องแสดงตัวเป็นลูกผู้ชาย, เปนคนไทย. เราเปนลูกหลาน
ประวัติศาสตร์ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า นักรบ จะกลัวตายมีอย่างหรือ?”
เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ (สัมภาษณ์, ๙ มีนาคม ๒๕๕๙)
�
ั
ี
ระบุว่าในคร้งแรกทรงมีพระราชดาริท่จะส่งทหารเรือไทย
�
ไปฝึกการปฏิบัติงานในเรือดาน�้าในราชนาวีเดนมาร์ค
แต่ถูกปฏิเสธ จึงทรงให้กระทรวงการต่างประเทศ
ประสานรัฐบาลอังกฤษ (โดยทรงใช้ความสัมพันธ์
ส่วนพระองค์กับประเทศอังกฤษ) ส่งนายนาวาตร ี
ั
หลวงหาญกลางสมุทร (ยศในขณะน้น) ไปศึกษาเร่อง
ื
เรือด�าน�้า ณ ประเทศอังกฤษ นับเป็นก�าลังพลเรือด�าน�้า
ึ
ี
คนแรกของประเทศไทย ซ่งต่อมาท่านผู้น้ได้มีส่วนในการ
�
ั
ช่วยบุกเบิกการก่อต้งกองเรือดาน�้าของไทยได้สาเร็จ
�
้
ิ
นอกจากน วรชาต มีชูบท ระบุว่าทรงเผยแพร่
ี
ความรู้ทางด้านการเมืองและการทหารให้แก่ประชาชน
ั
ี
ื
ท่วไป ผ่านบทความต่าง ๆ โดยหากเป็นเร่องเก่ยวกับ
ทหารเรือมักใช้พระนามแฝงว่า “พันแหลม” ตีพิมพ์
ี
ในหนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต และหนังสือพิมพ์ไท เร่องเก่ยวกับ
ื
เรือด�าน�้า ตีพิมพ์ในนิตยสารสมุทสาร รวมถึงทรง หนังสือพระราชนิพนธในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย่หัว
์
ู
�
้
พระราชนิพนธ์บทละคร “ร.ต.ล. นนทรี” (เรือใต้นาหลวง รัชกาลที่ ๖
ี
ั
นนทร ตีพิมพ์คร้งแรกในนิตยสารสมุทสาร) กล่าวถึง บทละครพูดเรื่อง ร.ต.ล. “นนทรี” และ “มหาตมะ”
ึ
การปฏิบัติงานในเรือใต้นาหลวงนนทร ซ่งเป็น ส่วนบทละคร “มหาตมะ” นนมีเนอหากระตุ้น
้
�
ี
้
้
ั
ื
เรือสมมุต นับได้ว่า “ร.ต.ล. นนทรี” เป็นบทละคร ให้ชาวไทยเกิดความรักชาติและเห็นความสาคัญ
ิ
�
ี
�
ทให้ความรู้เก่ยวกับการทางานในเรอดาน�้าแก่ประชาชน ของการมีเรือรบเพ่อรักษาอธิปไตยของชาต กล่าวถึง
�
ื
่
ี
ิ
ื
ทั่วไป เล่มแรก ๆ ในรูปแบบของบันเทิงคดี ตัวอย่างเช่น นายสน ซ่งมีทรัพย์สินมาก แต่ไม่เห็นด้วยกับการจัดซ้อ
ื
ึ
ค�ากล่าวของนายเรอเอก เดช วรนาวิน ผู้บังคับการ เรือรบประจาการในราชนาวีไทย โดยเห็นว่าเป็นเร่อง
ื
ื
�
�
ี
เรือด�าน�้า เก่ยวกับวิธีการหลบหนีออกจากเรือดาน�้า ไกลตัว ส้นเปลือง ไร้ประโยชน์ และเขียนบทความต่อต้าน
ิ
ที่ประสบภัยพิบัติจมลงใต้น�้า ว่า “เมื่อไขน�้าเฃ้าถังอับเฉา การเร่ยไรเงินเพ่อจัดซ้อเรือรบของทางการ โดยใช้
ื
ี
ื
กับท้องเรือ เราได้อัดอากาศในเรือน้เฃ้าได้เป็นสองเท่าตัว, นามแฝงว่า “ทุ่นดา” ต่อมานายสนได้พบกับมหาตมะ
ี
�
คือเราได้แก้ไขให้พอสู้กับความบีบของน�้าฃ้างนอกได้ --- บุคคลลึกลับท่ไม่มีใครเห็นตัวนอกจากนายสน น�าเขาไปส ู่
ี
34 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

�
ความฝันประหลาดว่า กองกาลังต่างชาติบุกเข้ามา
ในประเทศได้ ท�าให้นายสนต้องสูญเสียอิสรภาพ

ี
ั
เสียท่ดิน และทรัพย์สินท้งหมด แม้แต่ชีวิตเกือบจะ
รักษาไว้ไม่ได้ ท�าให้เขากลับใจ และตระหนักถึง
�
ความสาคัญท่กองทัพเรือ จะต้องมีเรือรบท่ทันสมัย
ี
ี
เพื่อป้องกันอธิปไตยของชาติ
๒. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชกาลท่ ๗ ใน พ.ศ.๒๔๖๙ นายพลเรือตร พระยาราชวังสัน
ี
ี
(ศรี กมลนาวิน) เสนาธิการทหารเรือ จัดท�า “บันทึก
เรือดำาน้ำาสินสมุทร จอดในแม่น้ำาเจ้าพระยา บริเวณท่าราชวรดิษฐ์
�
การจัดกองทัพเรือสยาม” (หรือโครงการจัดสร้างกาลัง ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ ถ่ายภาพโดยอาจารย์ภิญโญ วัฒนายากร
ทางเรือ) ถวายสมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ขณะศึกษาที่โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียน
รักษาราชการแทนเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ โดยเสนอ
�
การแบ่งกาลังทางเรือออกเป็น ๒ กอง คือ กองเรือรักษาฝั่ง ๔. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพล
ึ
ี
�
และกองเรือรุกรบ ซ่งประกอบด้วยเรือดาน�้าขนาดเล็ก อดุลยเดช รัชกาลท่ ๙ เกิดเหตุการณ์กบฎ
ึ
ระวางขับน�้าประมาณ ๓๐๐ – ๔๐๐ ตัน จ�านวน ๔ ล�า แมนฮัตตัน พ.ศ.๒๔๙๔ ซ่งเกิดผลกระทบต่อกองทัพเรือไทย
แต่มีปัญหาเรื่องงบประมาณ มีการลดขนาดโครงสร้างของกองทัพ และลดก�าลังอาวุธ
๓. รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เช่น เคร่องบินรบถูกโอนให้กับกองทัพอากาศและยุบเลิก
ื
อานันทมหิดล รัชกาลที่ ๘ ใน พ.ศ. ๒๔๗๗ กองทัพเรือ หมวดเรือด�าน�้า
ประสบความสาเร็จในการจัดหาเรือดาน�้าประจาการ Global Security (๒๐๑๕) ระบุกองทัพเรือได้เสนอ
�
�
�
เป็นคร้งแรก โดยสภาผู้แทนราษฎรอนุมัติพระราชบัญญัต ิ โครงการจัดหาเรือด�าน�้าต่อรัฐบาล มาอย่างต่อเน่อง
ั
ื
็
ี
ื
ั
่
�
บ�ารุงกาลังทางเรือ พ.ศ.๒๔๗๘ (ประกาศใช้เป็นกฎหมาย อย่างไรกตาม โครงการจดหาเรอดาน�้าทมการเสนอ
�
ี
ในวันที่ ๘ เมษายน พ.ศ.๒๔๗๘) ก�าหนดความต้องการ ออกสู่สาธารณชน มีดังนี้
�
�
เรือด�าน�้าประจาการ ๖ ล�า ราคาลาละ ๒.๓ ล้านบาท ๔.๑ พ.ศ.๒๔๙๒ ขณะเรือดาน�้า ๔ ล�า มีอาย ุ
�
ระยะเวลาดาเนนการ ๖ ปี มการจดการประกวดราคา ใช้งาน ๑๑ ปี (นับตงแต่ประจาการเม่อวนท ๑๙
�
ั
ื
�
ิ
้
ี
ั
ี
่
ั
ใน พ.ศ.๒๔๗๘ บริษัทต่างชาติเสนอราคารวม ๖ บริษัท กรกฎาคม พ.ศ.๒๔๘๑) กองทัพเรือจึงเสนอโครงการ
ิ
ื
�
่
�
ี
โดยบริษัทมิตซูบิชิ ประเทศญ่ปุ่นให้ราคาตาสุดจึงได้สิทธ์ ิ จัดหาเรือดาน�้าเพ่มเติม ๘ ล�า เพ่อทดแทนเรือดาน�้า
�
ในการต่อเรือดาน�้าให้กับราชนาวีไทย คุณลักษณะ ที่เริ่มช�ารุด ระยะเวลาโครงการ ๕ ปี แต่ไม่ได้รับการอนุมัต ิ
�
ของเรือดาน�้าที่ก�าหนดไว้ เป็นเรือดาน�้าขนาดเล็ก ๔.๒ พ.ศ.๒๕๓๙ โครงการจัดหาเรือดาน�้าดีเซล
�
�
�
ื
ั
�
ระวางขับนา ๓๗๐/๔๓๐ ตัน เหนือ/ใต้นา อาวุธประจาเรอ - ไฟฟ้า Type A - 9 ช้นก็อตแลนด์จากสวีเดน
�
้
�
้
ประกอบด้วยปืนใหญ่ดาดฟ้าเรือ ขนาด ๗๖/๒๕ แต่โครงการถูกตรวจสอบจากสื่อมวลชนเกี่ยวกับ
มิลลิเมตร ๑ กระบอก และท่อยิงตอร์ปิโดหัวเรือ ขนาด ความโปร่งใสในการจัดซื้อ จนต้องระงับโครงการ
�
๔.๕ เซนติเมตร ๔ ท่อยิง รวมจานวนเรือดาน�้า ๔ ล�า ๔.๓ พ.ศ.๒๕๕๓ โครงการจัดหาเรือด�าน�้าชั้น 206A
�
ึ
้
ราคาลาละ ๘๒๐,๐๐๐ บาท ขนระวางประจาการ ของเยอรมัน อายุใช้งาน ๓๐ ปี จ�านวน ๖ ล�า (ปฏิบัติงาน
�
�
�
ในกองทัพเรือไทย ใน พ.ศ.๒๔๘๑ ได้รับพระราชทาน จรง ๔ ล�า ใช้เป็นอะไหล่สารอง ๒ ล�า) พร้อมจัดต้ง
ั
ิ
ชื่อเรือว่า มัจฉาณุ วิรุณ สินสมุทร และพลายชุมพล กองเรือด�าน�้า เพื่อรองรับโครงการ แต่ไม่ได้รับการอนุมัติ
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 35

ี
่
ั
๔.๔ พ.ศ.๒๕๕๕ กองทัพเรือได้รับอนุมัติให้ สงครามโลกคร้งท ๑ เป็นสาเหตุหลักให้ประเทศ
จัดส่งกาลังพลไปศึกษาด้านเรือดาน�้า ณ ต่างประเทศ สหรัฐอเมริกาประกาศสงครามกับเยอรมัน หลังจาก
�
�
�
ื
เพ่อเตรียมองค์ความรู้ในการจัดหาเรือดาน�้า รวมถึง วางตัวเป็นกลางในสงครามมานานถึง ๓ ปี (Glenn W.
ั
�
การจัดต้งกองบัญชาการกองเรือดาน�้าและมีพิธ ี Moon & John H. MacGowan, ๑๙๕๗: ๕๗๑ - ๕๗๒)
ี
เปิดอาคาร ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๕ แต่หลงจากนน เยาวชนไทยได้เรียนรู้เร่องราวของเรือดาน�้าท่เก่ยวข้องกับ
ั
�
ื
ี
ั
้
ี
ี
�
ื
่
ไม่นาน มีมติคณะรัฐมนตร (ครม.) เม่อวันท ๑๘ กันยายน เหตุการณ์สาคัญทางประวัติศาสตร์ของประเทศไทย
พ.ศ.๒๕๕๕ ให้ชะลอโครงการจัดหาเรือด�าน�้า ในอดีตหรือไม่ ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ การรุกราน
ิ
�
๔.๕ ในปีพ.ศ.๒๕๕๘ กระทรวงกลาโหมเสนอ น่านนาไทยของเรือดาน�้าต่างชาต การจมเรือสินค้าและ
้
�
โครงการจัดหาเรือด�าน�้า จ�านวน ๒ ล�า เป็นเงิน ๓.๖ เรือโดยสาร ส่งผลให้เกิดความเสียหายทางเศรษฐกิจ
ู
ี
ื
หมื่นล้านบาท มีระยะเวลา ๙ ปี พ.ศ.๒๕๕๘ – ๒๕๖๖ หรอวีรกรรมทน่าภาคภมใจของนกเรือดาน�้าไทยในการ
่
ั
�
ิ
่
ี
และมีมติ ครม. เมื่อวันที่ ๒๘ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๘ ให้ ปกป้องอธิปไตยของชาติในช่วงสงครามโลกครั้งท ๒
�
�
ยกเลิกมต ครม. ชะลอโครงการจัดหาเรือดาน�้า การให้ความรู้ต่อสังคมและประชาชน ถึงความจาเป็น
ิ
�
�
ี
เมื่อวันที่ ๑๘ กันยายน พ.ศ.๒๕๕๘ และอนุมัต ิ และความคุ้มค่าของเรือดาน�้า รวมไปถึงหน้าท่ของเรือดาน�้า
งบประมาณให้กับกองทัพเรือศึกษาความเป็นได้และ ที่มีต่อความมั่นคงและอธิปไตยของชาติ จึงเป็นสิ่งส�าคัญ
ี
เสนอขออนุมัติโครงการจัดหาเรือด�าน�้าอีกครั้ง และเป็นหน้าท่หลักของกองทัพเรือและภาคประชาชน
ี
Peter Coates (2015) วิเคราะห์ปัญหาความล่าช้า ท่เก่ยวข้องท่จะต้องช่วยกันสนับสนุนให้เกิดความเข้าใจ
ี
ี
(Hesitant) ในการจัดหาเรือดาน�้าประจาการของ ที่ถูกต้องต่อสังคม
�
�
กองทัพเรือไทยในอดีตทุกคร้งท่ผ่านมา ก่อน พ.ศ.๒๕๕๙
ั
ี
�
ว่าถูกเช่อมโยงเข้ากับสภาพเศรษฐกิจเกิดเง่อนไข เช่น ความจาเป็นและความคุ้มค่าในการจัดหาเรือด�าน�้า

ื
ื
การตัดงบประมาณ ทางเลือกว่าควรจะเช่าหรือซ้อเรือดาน�้า ประจ�าการในกองทัพเรือไทย
�
ื
ดีกว่ากัน ท�าให้ถูกมองจากภายนอกว่า รัฐบาลไทยในอดีต ความจาเป็นและความคุ้มค่าในการจัดหาเรือดาน�้า
�
�
มีความเชื่อว่าประเทศไทยไม่มีความจ�าเป็นอย่างเร่งด่วน ประจาการในกองทัพเรือไทย ตลอดจนการเลือกสรร
�
ี
ี
ี
�
่
ี
ี
่
ท่จะมีเรือดาน�้า สังเกตจากการท่กองทัพเรือได้เสนอ เรือด�าน�้าทเหมาะสม เป็นปัญหาทมการถกเถียง
ื
โครงการจัดหาเรือด�าน�้าอย่างต่อเน่อง แต่โครงการเหล่าน ้ ี อย่างต่อเนื่องยาวนานตลอด ๘๐ ปีที่เรือด�าน�้า ๔ ล�าแรก
ั
ถูกชะลอทุกคร้งและเป็นท่น่าสังเกตว่า เม่อโครงการ ของไทยปลดประจาการไป ความขัดแย้งในการจัดหา
ื
�
ี
ื
เรือด�าน�้าถูกเสนอในรัฐบาลพลเรือน มักถูกเช่อมโยง เรือดาน�้าประจาการของ สามารถสรุปได้ ๒ ประเด็นสาคัญ
�
�
�
ื
เข้ากับการเมือง เพ่อให้เกิดความได้เปรียบ เสียเปรียบ คือ
ิ
ทางด้านคะแนนนิยมมวลชน ส่งผลให้ส่อมวลชนเข้ามา ๑. ปัญหาเรือดาน�้าไม่สามารถปฏิบัตงาน
ื
�
ี
�
มีอิทธิพลนาเสนอหรือเผยแพร่ความคิดเห็นเก่ยวกับ ในอ่าวไทยได้
เรือดาน�้าท่ไม่ถูกต้อง ท�าให้เกิดความสับสนต่อสารธารณชน เป็นประเด็นท่ถูกนามาอ้างถึงบ่อยคร้ง ซ่งจะพบ
ึ
ั
ี
�
ี
�
ื
�
้
ในขณะที่เหตุการณ์ส�าคัญทางประวัติศาสตร์ ข้อความแพร่หลายในส่อต่าง ๆ ว่า อ่าวไทยนาตื้น เรือดาน�้า
�
ท่เก่ยวข้องกับเรือดาน�้าของหลายชาติถูกบันทึกไว้ ไม่สามารถปฏิบัติการได้ และความลึกเฉลี่ยของอ่าวไทย
�
ี
ี
ึ
ในหนังสือและตาราเรียนให้เยาวชนรุ่นหลังได้ศึกษา เพียง ๑๕ เมตร ซ่งขัดแย้งกับข้อมูลของกรมทรัพยากรธรณ ี
�
�
�
ี
เช่น การทาสงครามเรือดาน�้าแบบไม่จากัดของเยอรมัน (๒๕๕๐) ท่ระบุว่า อ่าวไทยมีลักษณะเป็นแอ่งกระทะ
�
(unrestricted submarine warfare) ต่ออังกฤษในช่วง มีความลึกเฉลี่ย ๔๔ เมตร โดยความลึกของน�้าในระดับนี้
36 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

ิ
ุ
ื
�
่
ื
ั
เรือดาน�้าขนาดกลางและขนาดเล็กสามารถปฏิบัติการได้ด ี ตอมาในเดอน มถนายน พ.ศ.๒๕๔๙ กองทพเรอไทย
ส่วนที่ลึกที่สุดของอ่าวไทย (ก้นกระทะ) มีความลึก ๘๖ และกองทัพเรือสหรัฐอเมริกา จัดการฝึกการัต ๒๐๐๖
�
้
็
ิ
ี
ื
ี
เมตร กอยู่ในน่านนาไทย เน้อท่เขตเศรษฐกจของไทย และพบซากเรือ Lagator ท่บริเวณห่างจากด้านทิศตะวัน
ึ
ี
ในอ่าวไทยมีประมาณสองแสนตารางกิโลเมตร ซ่งเส่ยงต่อ ออกของจังหวัดสงขลาประมาณ ๑๐๐ ไมล์ทะเล พิกัด
ี
่
ื
�
ภัยคุกคามของสงครามใต้นา เน่องจากการตรวจจับ แลตติจูดท ๗ องศา ๕๑.๙ ลิปดาเหนือ ลองติจูด ๑๐๒ องศา
้
�
้
�
้
�
เรือด�าน�้าจากยานเหนือนาและผิวนายังมีขีดจากัด ๒.๗ ลิปดาตะวันออก มีความลึกประมาณ ๗๖ เมตร
�
หากกองทัพเรือคงมีเพียงเรือผิวนาและเคร่องบิน การรบของเรือดาน�้าเหล่าน้ในช่วงแรกเป็น
้
ี
�
ื
้
�
ี
แม้ยานเหล่าน้ใช้อุปกรณ์ตรวจจับใต้นา เช่น โซโนบุย การวางทุ่นระเบิดเพ่อปิดเส้นทางเดินเรือ การติดตาม
ื
�
ี
ั
โซนาร์ลากท้าย แต่หากเรือดาน�้ากบดานอยู่ในระดับช้น ยิงโจมตีเรือผิวนาของไทยและญ่ปุ่นอย่างหนักในช่วงท้าย
้
�
้
�
ความลึกท่ห่างจากเรือผิวนามาก มีอุณหภูมิของนาต่างกัน สงคราม (ประพัฒน์ จันทวิรัช, พลเรือเอก, ๒๕๔๖: ๑๙
้
�
ี
�
สัญญาณโซนาร์จะสะท้อนกลับไม่สามารถตรวจจับได้ - ๒๕) ปฏิบัติการของเรือดาน�้าฝ่ายสัมพันธมิตรในอ่าว
การตรวจจับเรือด�าน�้าที่ดีที่สุด โดยเฉพาะแบบ Passive ไทย ช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ ประกอบด้วย
ี
คือการใช้เรือดาน�้าตรวจจับ ผู้เช่ยวชาญด้านการบิน ๑) การวางทุ่นระเบิด สงครามเรือด�าน�้า (Subma-
�
(สัมภาษณ์, ๙ ธันวาคม ๒๕๕๘) ระบุว่าในการใช้เครื่อง rine Warfare) ในน่านน�้าไทยเกิดขึ้นครั้งแรก เมื่อวันที่
�
�
บินตรวจจับเรือดาน�้า ปัจจุบันยังมีข้อจากัดเช่น ระยะทาง ๑๕ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๘๕ เรือด�าน�้า USS Thresher (SS
การบินกับปริมาณน�้ามันเชื้อเพลิง การระบุพิกัดจุดที่พบ - 200 ระวางขับนา ๑,๔๗๕ ตัน) กองทัพเรือสหรัฐอเมริกา
้
�
ั
ี
เรือด�าน�้า กระบวนการและข้นตอนในการขอรับ วางทุ่นระเบิด MK.12 จ�านวน ๓๒ ลูก ท่บริเวณเกาะล้าน
ี
ึ
ื
การสนับสนุนจากหน่วยงานอ่น เช่น กองทัพอากาศ พัทยา อ่าวไทยตอนบน ซ่งจุดลึกท่สุดของทะเลบริเวณดัง
เป็นต้น กล่าวอยู่ท่บริเวณด้านตะวันตกของเกาะล้าน ความลึก
ี
ั
ี
้
ิ
ั
ิ
่
ในชวงสงครามโลกครงท ๒ มการปฏบตการสงคราม ประมาณ ๕๐ เมตร (กรมทรัพยากรธรณี, ๒๕๕๐: ๑๗)
ี
่
ี
้
�
ใต้นาระหว่างฝ่ายสัมพันธมิตรกับฝ่ายญ่ปุ่นในบริเวณ นับเป็นสนามทุ่นระเบิดจากเรือดาน�้าสนามแรกของ
�
ิ
ื
้
ั
ิ
ั
พนทอ่าวไทย เรือด�าน�้าฝ่ายสมพนธมิตรได้เข้ามาปฏบต ิ สงครามมหาเอเชียบูรพา จากน้นมีการวางทุ่นระเบิดเพ่ม
่
ั
ั
ี
การรบเพ่อต่อต้านกองทัพญ่ปุ่นอย่างต่อเน่องต้งแต่ ๒ จุด คือ ระหว่างเกาะริ้นและเกาะล้าน และหน้าอ่าว
ื
ั
ี
ื
พ.ศ.๒๔๘๕ - พ.ศ.๒๔๘๘ ประกอบด้วยเรอดาน�้าของ สัตหีบ กองทัพเรือไทยได้ดาเนินการต่อต้านสงครามทุ่น
ื
�
�
�
้
ราชนาวีอังกฤษ แบบ S ระวางขับนา ๘๓๐/๙๓๐ ตัน ระเบิดโดยจัดส่งเรือหลวงจวง และเรือหลวงรัตนโกสินทร์
เหนือ/ใต้น�้า และแบบ T ระวางขับน�้า ๑,๓๐๐/๑,๕๗๕ เข้าเก็บ - ท�าลายทุ่นระเบิด (ประพัฒน์ จันทวิรัช,
�
้
�
ั
ตัน เหนือ/ใต้นา และเรือดาน�้าอเมริการช้น Balao ระวางขับ พลเรือเอก, ๒๕๔๖: ๒๐ - ๒๔, ๑๓๓) แสดงให้เห็น
น�้า ๑,๕๒๖ ตัน (เหนือน�้า) ชัดเจนว่าความลึกของอ่าวไทย ๕๐ เมตร เรือด�าน�้า
เรือด�าน�้าของฝ่ายสัมพันธมิตรส่วนใหญ่เป็นเรือดา ขนาดกลาง ระวางขับน�้าประมาณ ๑,๐๐๐ - ๑,๕๐๐ ตัน
�
น�้าขนาดกลางท่สามารถปฏิบัติการในอ่าวไทยได้ สามารถลักลอบเข้ามาได้ ท�าให้หลังจากน้น
ี
ั
ื
สหรัฐอเมริกาสูญเสียเรือด�าน�้า Uss Lagator (ss - 371) มีเรือด�าน�้าเข้ามาปฏิบัติการในอ่าวไทยอย่างต่อเน่อง
ระวางขับน�้า ๑,๕๒๖ ตัน ขณะพยายามโจมตีขบวนเรือ ท้งการวางทุ่นระเบิดและโจมตีเรือผิวนา รวมมากกว่า
้
�
ั
ี
ี
สินค้าของญ่ปุ่นท่มีเรือรบคุ้มกันอย่างแน่นหนา คาดว่า ๕๐ ครั้ง
เรอ Lagator ถูกจมโดยเรือวางทุ่นระเบิด Matsutaka ๒) การโจมตีเรือสินค้าและเรือลาเลียงชายฝั่ง
ื
�
ของญี่ปุ่น เมื่อวันที่ ๓ เมษายน พ.ศ.๒๔๘๘ เกิดขึ้นตลอด พ.ศ.๒๔๘๘ มีเรือผิวน�้าของไทยและญี่ปุ่น
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 37

ี
ิ
ื
ู
ื
้
�
ถกจมประมาณ ๕๐ ล�า พนท่ปฏบัติงานของเรอดาน�้า (LPSS - 574) ขนาดระวางขับน�้า ๑,๗๔๐ ตันเหนือน�้า/
�
�
ี
้
�
ึ
ั
อังกฤษและญ่ปุ่น กระจายไปท่วอ่าวไทย ในเส้นทาง ๒,๗๖๘ ตันใต้นา หน่งในเรือจานวนหลายลาของกองทัพเรือ
�
ื
ิ
่
่
ั
้
�
�
้
เดนเรอสาคญ เชน ใกลบางสะพานใหญ - บางสะพานน้อย สหรัฐอเมริกา ที่ล�าเลียงหน่วยซีลและนักทาลายใต้นา
ี
จงหวดประจวบครขนธ์ อ่าวสว เกาะไข่ และปากนา จู่โจมขึ้นฝั่งประเทศเวียดนาม
ั
�
้
ี
ั
ั
ี
จังหวัดชุมพร อ่าวระยอง เกาะจวง เกาะทะลุ บางเบิด
�
รวมไปถึงอาเภอตากใบและอาเภอปานาเระ จังหวัด
�
นราธิวาส
ี
ั
่
หลังสงครามโลกคร้งท ๒ เรือด�าน�้ามีการพัฒนา
ั
ั
ทงในด้านอาวุธและระบบขบเคลอนเรือ มการสร้าง
่
ี
ื
้
เรือด�าน�้าพลงงานนิวเคลยร์ ซงมขนาดใหญ่กว่า
ี
่
ั
ี
ึ
เรือด�าน�้าดีเซล - ไฟฟ้า ช่วงสงครามเย็นและ
ั
สงครามเวียดนาม ท้งฝ่ายโซเวียตรัสเซีย และสหรัฐอเมริกา
์
้
ี
ิ
�
ื
�
ได้ส่งเรอดาน�้าพลังงานนิวเคลียรปฏิบัตการในน่านนาเอเชย เรือดำาน้ำาพลังงานนิวเคลียร์ขนส่งสะเทินน้ำาสะเทินบก USS Grayback
ตะวันออกเฉียงใต้ใกล้ประเทศไทย โดยยากต่อการตรวจจับ (LPSS - 574) ทำาหน้าที่ขนส่งสายลับ หน่วยซีลและนักทำาลายใต้น้ำา
จู่โจมขึ้นฝั่งประเทศเวียดนาม ในสงครามเวียดนาม
Richard A. Mobley และ Edward J. Marolda (๒๐๑๕: ที่มา: Richard A. Mobley และ Edward J. Marolda, ๒๐๑๕: ๘๐
ั
๖๙, ๘๐) ระบถงปฏบติการของเรอด�าน�้าพลงงาน นอกจากนี้ กรมทรัพยากรธรณี (๒๕๕๐) ยังระบุว่า
ื
ิ
ุ
ึ
ั
นิวเคลียร์ของสหรัฐอเมริกาในสงครามเวียดนามอย่าง ท้องทะเลส่วนท่ลึก ๑๕ เมตรของอ่าวไทย ส่วนมาก
ี
น้อย ๒ ล�า เช่น เรือด�าน�้าพลังงานนิวเคลียร์โจมตี USS อยู่ในระยะห่างจากชายฝั่งประมาณ ๑๐ - ๑๕ กิโลเมตร
Sculpin (SSN - ๕๙๐) ขนาดระวางขับน�้า ๒,๘๓๐ ตัน ซ่งเป็นระดับความลึกของนาท่อาจมองเห็นได้ด้วยตา
ี
้
ึ
�
เหนือน้า / ๓,๕๐๐ ตันใต้น�า ออกปฏิบัตการในเดือน แต่เป็นระยะความลึกซ่งเรือดาน�้าจิ๋ว (Midget Submarine)
�
ิ
้
�
ึ
เมษายน พ.ศ.๒๕๑๕ ติดตามเรือประมงลากอวนต้อง ซ่งเป็นเรือดาน�้าขนาดระวางขับนาเพียง ๑๐๐ - ๒๐๐ ตัน
�
ึ
้
�
สงสัยในทะเลจีนใต้ จากเวียดนามทางตอนเหนือไปยัง ออกแบบสาหรับการโจมตีเขตเศรษฐกิจชายฝั่ง
�
สามเหลี่ยมปากแม่น�้าโขง คาบสมุทรมลายู และอ่าวไทย หรือลาดตะเวนสอดแนม รวมไปถึงส่งสายลับข้นบก
ึ
�
หรือเรือดาน�้าพลังงานนิวเคลียร์ขนส่งสะเทินนาสะเทินบก โดยมีการอ้างว่าก่อนการยกพลข้นบกประเทศไทย
�
้
ึ
(Amphibious Transport Submarine) USS Grayback ญ่ปุ่นได้ส่งสายลับข้นบกชายฝั่งอ่าวไทยตอนใต้
ึ
ี
เพื่อส�ารวจสภาพชายหาด แต่ไม่มีหลักฐานยืนยันชัดเจน
ิ
�
้
กรณีตัวอย่างปฏิบัติการของเรือดาน�้าจ๋วในเขตน�าตื้น
�
ี
เช่น การโจมตีอ่าวซิดนีย์ของเรือดาน�้าจ๋วของประเทศญ่ปุ่น
ิ
้
�
จ�านวน ๓ ล�า ชั้น Ko - Hyoteki ขนาดระวางขับนา
๔๖/๔๗ ตัน ใต้น�้า/เหนือน�้า ก�าลังพลประจ�าเรือ ๒ นาย
ั
ติดต้งท่อยิงตอร์ปิโดขนาด ๔๕๐ มิลลิเมตร ๒ ท่อยิง
ได้ลอบเข้ามาในอ่าวซิดนีย์ ในช่วงวันที่ ๓๑ พฤษภาคม
เรือดำาน้ำาพลังงานนิวเคลียร์โจมตี USS Sculpin (SSN - 590) - ๘ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๘๕ หน่งในน้นสามารถผ่านตาข่าย
ั
ึ
เข้ามาปฏิบัติการลับในน่านน้ำาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมถึงอ่าวไทย
ในสงครามเวียดนาม พ.ศ.๒๕๑๕ ดักเรือด�าน�้า ยิงโจมตีเรือกลไฟจม ๑ ล�า ส่งผลให้ลูกเรือ
ี
้
ที่มา: Richard A. Mobley และ Edward J. Marolda, ๒๐๑๕: ๖๙ เสียชีวิตหลายนาย โดยก่อนหน้าน เมื่อวันที่ ๒๙
38 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๘๕ ญี่ปุ่นน�าเรือด�าน�้าขนาดใหญ่ ๑) การวางทุ่นระเบิด พบสนามทุ่นระเบิด ๕ แห่ง
๕ ล�า เข้าไปในทะเลทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วย ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะลังกาวี

ของอ่าวซิดนีย์ ห่างฝั่ง ๕๖ กิโลเมตร ซึ่ง Australian ทางทิศตะวันตกของเกาะตะรุเตา ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้
Online Coastal Information ระบุว่าอ่าวซิดนีย์ ของเกาะตะรุเตา ใกล้เกาะลันตาใหญ่ และทางทิศตะวันออก
มีความลึกเฉลี่ย ๒๐ - ๓๐ เมตร ซึ่งตื้นกว่าอ่าวไทย จุดที่ ของกระโจมไฟ จังหวัดสตูล
�
ี
ลึกท่สุดมีลักษณะเป็นหลุมกลางทะเลลึก ๔๕ เมตร ๒) การโจมตีเรือสินค้าและเรือลาเลียงชายฝั่ง
ึ
ื
ชายฝั่งบางจุดอาจมีน�้าตื้นเพียง ๑ - ๓ เมตร เกิดข้นใน พ.ศ.๒๔๘๖ ต่อเน่อง พ.ศ.๒๔๘๘ เรือผิวน�้า
�
ี
�
ี
เป็นท่น่าสังเกตว่า ผู้คัดค้านการจัดหาเรือดาน�้า ของไทยและญ่ปุ่นถูกเรือดาน�้าจมประมาณ ๓๘ ล�า
ึ
ไม่เคยยกกรณีความไม่เหมาะสมในการจัดหาเรือดาน�้า และใช้ตอร์ปิโดมนุษย์ซ่งเดินทางมากับเรือดาน�้า
�
�
ื
ปฏิบัติการในทะเลอันดามันมาประกอบด้วย เน่องจาก ลอบวางทุ่นระเบิด จมเรือ ๒ ล�า รวมเรือที่จมประมาณ
ทราบกันดีว่าทะเลอันดามันมีความลึกมากกว่าอ่าวไทย ๔๐ ล�า จุดที่เรือด�าน�้าปฏิบัติการโจมตีเรือเป้า กระจาย
ั
�
�
ั
อีกท้งยังเป็นเขตเศรษฐกิจสาคัญ โดยเฉพาะแหล่ง อยู่ท่วทะเลอันดามัน ทั้งเขตน�้าลึก และนาตื้น บริเวณ
้
ี
ู
ทรัพยากรธรรมชาติและการท่องเท่ยว นอกจากน ี ้ ไหล่ทวป เช่น ในอ่าวภเกต อ่าวกระบ นอกชายฝั่ง
็
ี
ี
่
ั
�
ื
ี
เป็นท่น่าสังเกตว่า เหตุผลในการจัดซ้ออาวุธของประเทศ อ�าเภอตะก่วป่า และอาเภอท้ายเหมือง จังหวัดพังงา
�
ซึ่งมีเรือด�าน�้าประจาการ จะพิจารณาจากยุทธศาสตร์ ใกล้หมู่เกาะพีพี เกาะกระดาน เกาะเสม็ด เกาะตะลิบง
ิ
ี
ั
และความม่นคงของชาตเป็นหลัก มเพียงประเทศไทย เป็นต้น
ื
ที่ถูกน�าประเด็นเร่องความลึกของทะเลอ่าวไทย ๓) การลาดตระเวน สายลับของฝ่ายสัมพันธมิตร
ื
�
ึ
มาคัดค้านอย่างหนัก ท�าให้เกิดเป็นกระแสความเช่อ ข้นบกเพ่อสารวจสภาพชายหาด หรือปฏิบัติการลับ
ื
ี
ในสังคมว่าเรือดาน�้าไม่สามารถปฏิบัติการในอ่าวไทยได้ ต่อต้านญ่ปุ่น เรือด�าน�้าอังกฤษมักลอบส่งหน่วยลาด
�
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (๒๕๕๖) ตระเวนขึ้นบกของไทยอย่างต่อเนื่อง โดยครั้งสุดท้ายคือ
ี
ระบว่าทะเลอนดามนมความลกเฉล่ยประมาณ ส�ารวจหาดภูเก็ต ในปีสุดท้ายของสงครามโลกคร้งท ๒
ั
ี
ุ
ึ
ี
ั
ั
่
๑,๐๐๐ เมตร จุดที่ลึกที่สุด คือ แอ่งอันดามัน มีความลึก พ.ศ.๒๕๘๘ จ�านวน ๒ ครั้ง
�
้
ประมาณ ๓,๐๐๐ เมตร ส่วนท่มีความลึกของนาน้อย จากข้อมูลข้างต้น สะท้อนให้เห็นได้ว่าแม้เรือด�าน�้า
ี
่
ั
เป็นบริเวณไหล่ทวีป ในส่วนชายฝั่งทะเล จังหวัดกระบ ่ ี ในสมัยสงครามโลกคร้งท ๒ จะใช้ระบบขับเคล่อน
ี
ื
ื
ึ
ตรัง ภเกตด้านตะวนออก และพังงาด้านใต ความลึกของนา ดีเซล - ไฟฟ้า ซ่งต้องลอยเรือข้นเหนือน้าเพ่อชาร์จ
ู
็
�
�
้
้
ั
ึ
�
�
่
ประมาณ ๓๐๐ เมตร ซึ่งพลเรือเอกประพัฒน์ จันทวิรัช แบตเตอร แต่การตรวจจับและล่าทาลายเรือดาน�้า
ี
(๒๕๔๖: ๗ – ๑๓) ระบุว่า ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ ท่เข้ามาคุกคามน่านนาไทยเป็นไปได้ยาก ในปัจจุบัน
ี
�
้
เรือด�าน�้าฝ่ายสัมพันธมิตรได้ลอบเข้ามาปฏิบัติการ เรือด�าน�้าดีเซลได้พัฒนาระบบขับเคล่อนเป็น Snort
ื
�
ขัดขวางการเดินเรือของไทยและญ่ปุ่นในทะเลอันดามัน System และ AIP ท�าให้สามารถปฏิบัติงานใต้นา
ี
้
ต้งแต่ พ.ศ.๒๔๘๕ - ๒๔๘๘ โดยเป็นเรือดาน�้า ได้เป็นเวลานานโดยไม่ต้องลอยข้นเหนือผิวนา การแพร่
�
�
ั
ึ
้
้
ของประเทศอังกฤษ แบบ S ระวางขับน�า ๘๓๐/๙๓๐ ตัน เสียงใต้น�้าลดลง การพรางตัวใต้น�้ามีประสิทธิภาพสูงขึ้น
�
�
้
เหนือ/ใต้นา และแบบ T ระวางขับนา ๑,๓๐๐/ แม้ระบบโซน่าร์ตรวจจับเรือดาน�้าและอาวุธปราบเรือดาน�้า
้
�
�
ึ
๑,๕๗๕ ตัน เหนือ/ใต้น�้า ปฏิบัติการของเรือด�าน�้าเหล่านี้ จะถูกพัฒนาให้ทันสมัยข้น แต่การตรวจจับเรือดาน�้า
�
มีด้วยกัน ๓ ด้านหลัก ๆ คือ สมัยใหม่จะยากกว่าในอดีต และสงครามต่อต้านเรือดาน�้า
�
(Anti Submarine Warfare) จะไม่ประสบความส�าเร็จ
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 39

ี
หากประเทศไทยไม่มียานท่สามารถปฏิบัติการค้นหา - เรือผิวน�้าของญี่ปุ่นและท้องถิ่น จ�านวน ๕๐ ล�า ซึ่งมีทั้ง
้
�
�
ล่าท�าลายใต้น�้า ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เรือสินค้าเรือบรรทุกนามัน เรือใบ เรือขนส่งกาลังทางทหาร
ผู้เขียนขอนากรณีศึกษา ๔ เร่องมากล่าวไว้ ๒) ช่องแคบซุนดาและช่องแคบลอมบ็อก
�
ื
ู
�
ี
ิ
ี
เพ่มเติม เพ่อประกอบข้อสังเกตเก่ยวกับความลึก ช่องแคบซุนดาอย่ในน่านนาประเทศอนโดนเซีย
ื
ิ
้
่
�
�
�
้
ของทะเลกับการปฏิบัติการของเรือดาน�้า ในบริเวณ มีระดับความลึกของนาไม่สมาเสมอ และมีสันดอน
�
้
ี
ช่องแคบมะละกา ช่องแคบซุนดา และช่องแคบลอมบ็อก หลายแห่ง ท�าให้นาไหลเช่ยว ท�าให้ยากต่อการเดินเรือ
รวมถึงกรณีเรือดาน�้าประเทศเวียดนาม และกรณ ี โดยปลายสุดของช่องแคบทางด้านตะวันตก มีความกว้าง
�
�
้
ความลึกของทะเลบอลติค (Baltic Sea) และ และนาลึกมาก จากน้นความกว้างลดลงจนถึงปลายสุด
ั
อ่าวฟินแลนด์ (Gulf of Finland) ซึ่งเป็นเส้นทางเดินเรือ ของช่องแคบ ซึ่งน�้าลึกเพียง ๒๐ เมตร
ส�าคัญของประเทศในยุโรปเหนือและรัสเซีย ส่วน
ช่องแคบมะละกา ซุนดา และลอมบ็อก พื้นที่
ู
่
่
ิ
ี
้
ี
�
้
สวนใหญอยในนานนาประเทศอนโดนเซย และมเสนทาง
่
ี
่
เดินเรือสัมพันธ์กับประเทศเพ่อนบ้านใกล้เคียง คือ
ื
ื
มาเลเซีย สิงคโปร์ และไทย (ติดพ้นท่ทางเหนือ
ี
ของช่องแคบมะละกา) เส้นทางเดินเรือทั้ง ๓ เส้นทางนี้
ได้สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาลให้กับ เรือดำาน้ำา I - 55 ของราชนาวีญี่ปุ่น ซึ่งเข้ามาปฏิบัติการจมเรือฝ่าย
หลายประเทศท่เก่ยวข้อง โดยเฉพาะประเทศเจ้าของ สัมพันธมิตร ใกล้ช่องแคบซุนดา ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒
ี
ี
ื
น่านนา อาจกล่าวได้ว่าช่องแคบมะละกา ซ่งเป็นเส้นทาง ช่องแคบลอมบ็อก เป็นช่องแคบเช่อมต่อระหว่าง
�
้
ึ
ั
ิ
ั
่
ิ
�
ื
เดนเรอยทธศาสตร์สาคญแห่งหนงของโลก นกวชาการ เกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย และมหาสมุทรอินเดีย
ุ
ึ
ั
้
ี
�
ทางด้านความม่นคงวิเคราะห์ว่าผลประโยชน์จากการ มีระยะทางส้นท่สุดแต่นาลึกท่สุดในท้ง ๓ เส้นทางเดินเรือ
ี
ั
ั
เดินเรือในช่องแคบดังกล่าว ท�าให้เกิดการแข่งขัน โดยความยาวตลอดเส้นทาง ๖๐ กิโลเมตร ส่วนปลาย
ึ
ี
ุ
�
ในการพัฒนาศักยภาพเรือดาน�้าของ ๓ ประเทศ คือ ช่องแคบทางด้านใต้ กว้าง ๒๐ กโลเมตร ส่วนทลกสด
ิ
่
ี
ั
อินโดนีเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์ ๒๕๐ เมตร ในช่วงสงครามโลกคร้งท ๒ ในขณะท่เรือดาน�้า
ี
่
�
้
ั
๑) ช่องแคบมะละกา ช่องแคบนีตงอย่ระหว่าง ฝ่ายสัมพันธมิตรออกล่า - ท�าลายเรือผิวนาของญ่ปุ่น
ู
้
ี
้
�
เกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย และแหลมมลาย ู และเรือพ้นเมือง ช่องแคบซุนดาและช่องแคบลอมบ็อก
ื
ื
้
�
ประเทศมาเลเซีย ทางเหนือติดน่านนาประเทศไทย มี เป็นพ้นท่ปฏิบัติงานของเรือดาน�้าญี่ปุ่น Carl Boyd &
ี
�
ระยะทางประมาณ ๕๐๐ ไมล์ ส่วนท่กว้างท่สุด ๑๒๖ ไมล์ Akihiko Yoshida (๑๙๙๕ : ๗๔) ระบุว่า ในช่วง
ี
ี
�
ส่วนแคบที่สุด ๘.๔ ไมล์ ความลึกของทะเลสูงสุด ๒๖ - พ.ศ.๒๔๘๕ ญ่ปุ่นส่งเรือดาน�้า Type A (KO) และ
ี
�
๓๐ เมตร บางช่วงตื้นกว่า ๒๓ เมตร ในช่วงสงครามโลก Type B จ�านวนหลายลาออกลาดตระเวนในบริเวณ
ี
ื
ี
ครั้งที่ ๒ พ้นท่น้อยู่ภายใต้การยึดครองของญ่ปุ่น ท�าให้ ช่องแคบซุนดาและช่องแคบลอมบ็อก เช่น เรือด�าน�้า
ี
สัมพันธมิตรส่งเรือผิวน�้า อากาศยาน และเรือด�าน�้าลาด I - 54 ลาดตระเวนทางตอนใต้ของช่องแคบซุนดา
ตระเวน โจมตีเรือที่ผ่านช่องแคบมะละกา หนึ่งในนั้นคือ ใกล้ชวาตะวันตก ในขณะที่เรือด�าน�้า I - 55 ลาดตระเวน
เรือด�าน�้า HMS Statesman แห่งราชนาวีอังกฤษ ที่ออก ทางเหนือของช่องแคบซุนดา สร้างผลงานจมเรือสินค้า
ปฏิบัติการในบริเวณช่องแคบมะละกา ในช่วงเดือน หลายล�า โดยเรือด�าน�้าทั้ง ๒ ล�า มีระวางขับน�้า ๒,๑๗๔
สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๗ - เดือนสิงหาคม พ.ศ.๒๔๘๘ จม /๓,๗๔๗ ตัน เหนือ/ใต้น�้า
40 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

�
�
ั
่
๓) ประเทศเวียดนาม มีอาณาเขตทางทะเลอยู่ใน ถึงสงครามโลกคร้งที ๑ เช่น เรือดาน�้าดอลฟิน เป็นเรือดาน�้า
ี
ั
้
�
�
ทะเลจีนใต้ และอ่าวตังเก๋ย ปัจจุบันมีเรือดาน�้าช้นกิโล เบนซิน หรือดีเซล - ไฟฟ้า ขนาดเล็ก ระวางขับนา
�
รุ่น Kilo 636 MV Project จากประเทศรัสเซีย ประมาณ ๑๐๐ - ๓๐๐ ตัน ใกล้เคียงกับขนาดของเรือดาน�้า
ั
�
ี
ประจาการ จ�านวน ๔ ล�า และกาลังจัดซื้อเพิ่มเติมอีก สี่ล�าของไทยในอดต และ Hvalen เรือด�าน�้าสมยใหม่
�
ั
๒ ล�า ซึ่ง Carlyle A . Thayer (๒๐๑๒) จาก US Naval ล�าแรกของประเทศสวีเดน ซ่งส่งซ้อจากประเทศอิตาล ี
ึ
ื
Institute ระบุว่าเรือดาน�้ารุ่นน้มีขนาดเรือยาว ๗๓.๘ และมีขนาดระวางขับน�้า ๑๘๕ ตัน เหนือน�้า / ๒๘๐ ตัน
ี
�
เมตร กว้าง ๙.๙ เมตร มีระวางขับนา ๒,๓๕๐ ตัน ใต้น�้า (David Millier, ๒๐๐๔ & Paul E. Fontenoy,
�
้
มากกว่าเรือดาน�้าฝ่ายสัมพันธมิตรท่เข้ามาโจมตีเรือ ๒๐๐๗)
ี
�
ี
่
ั
่
ี
ในอ่าวไทยช่วงสงครามโลกคร้งท ๒ เกือบเท่าตัว ในช่วงสงครามโลกคร้งท ๒ เรือด�าน�้าของรัสเซีย
ั
�
ี
ระยะทางลาดตระเวนไกล ๗๐๐ กิโลเมตร ในขณะท ่ ี ท่ประจาการในกองเรือบอลติค ส่วนใหญ่เป็นเรือดาน�้า
�
�
อ่าวตังเก๋ย มีความลึกเฉล่ยน้อยกว่า ๖๐ เมตร ขนาดกลาง ชั้น S ระวางขับนาประมาณพันกว่าตัน
ี
ี
้
�
ี
ึ
ซ่งเป็นความลึกเฉล่ยใกล้เคียงกับอ่าวไทย (๕๐ เมตร) และเรือดาน�้าลาดตระเวนชายฝั่งขนาดเล็ก ชั้น M
ื
�
�
ุ
ปัจจบนฐานทพเรอดาน�้า (submarine base) ระวางขับนาประมาณ ๓๐๐ ตัน ในช่วงสงครามเย็น
้
ั
ั
และอู่ต่อเรือดาน�้าของเวียดนามอยู่ท่เมืองดานัง พ.ศ.๒๕๑๘ เคยเกิดเหตุการณ์เรือด�าน�้า U - 137
ี
�
�
้
�
เวียดนามกาลังพัฒนาผลิตเรือดาน�้าเองในประเทศ ชั้น Whiskey Class ขนาดระวางขับนาพันตันของรัสเซีย
�
โดยได้รับการสนับสนุนทางด้านเทคโนโลยีจาก ปฏิบัติการในทะเลบอลติค และเกยตื้นที่ชายฝั่งประเทศ
ประเทศรัสเซียและญ่ปุ่น จุดประสงค์ในการมีเรือดาน�้า สวเดน ห่างจากฐานทพเรือ Karlkrona ของสวีเดน
ั
�
ี
ี
�
ื
ประจาการของประเทศเวียดนาม เพ่อรักษาอธิปไตย เพียง ๑๐ กิโลเมตร จนได้รับสมญานามว่า “วิสกี้ ออน
ิ
�
ของชาต และจากกรณีพิพาทเก่ยวกับอาณาเขตทางทะเล เดอะร็อค” ปัจจุบันเรือดาน�้าท่ประจาการในกองเรือ
ี
�
ี
ิ
ื
กับประเทศเพ่อนบ้าน เช่น จีน โดยเฉพาะอย่างย่ง บอลติค ประกอบด้วย ชั้น Lada Class ขนาดระวาง
ในทะเลจีนใต้ ซึ่ง Goldstein (๒๐๑๕) วิเคราะห์ว่า ขับน�้าประมาณสองพันกว่าตันและเรือดาน�้าชั้น Kilo
�
้
การเพิ่มจ�านวนเรือด�าน�้าของเวียดนาม จะท�าให้เกิดการ Class ขนาดระวางขับนาประมาณ ๒,๕๐๐ - ๓,๐๐๐ ตัน
�
ั
�
คานดุลอานาจระหว่างมหาอานาจจีนกับเวียดนาม ๔.๒) อ่าวฟินแลนด์ ต้งอยู่ระหว่างประเทศฟินแลนด์
�
ในน่านน�้าทะเลจีนใต้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยส�าคัญ และรัสเซีย อยู่ทางตะวันออกของทะเลบอลติค ความลึก
ื
๔) ความลึกของทะเลบอลติค (Baltic Sea) เฉล่ยของอ่าว ๓๘ เมตร ต้นกว่าอ่าวไทยประมาณ
ี
และอ่าวฟินแลนด์ (Gulf of Finland) ๑๐ เมตร ความลึกสูงสุด ๑๑๕ เมตร ลึกกว่าอ่าวไทย
ั
๔.๑) ทะเลบอลติค มีหลายประเทศท่ต้งอยู่ติดกับ ประมาณ ๓๐ เมตร ในช่วงสงครามโลกคร้งท ๒
ี
ั
่
ี
�
ึ
ทะเลบอลติค คือ สวีเดน ฟินแลนด์ และรัสเซีย ความลึก อ่าวฟินแลนด์เป็นจุดยุทธศาสตร์สาคัญหน่งในแถบ
ื
ของน�้าเฉลี่ย ๕๕ เมตร ซึ่งใกล้เคียงกับความลึกเฉลี่ยของ บอลติค เน่องจากเยอรมันนีและฟินแลนด์เป็นพันธมิตร
อ่าวไทย ๔๔ เมตร ในขณะที่ความลึกสูงสุด ๔๕๙ เมตร กันท�าสงครามต่อต้านรัสเซีย และสร้างทุ่นระเบิด
ี
มากกว่าความลึกสูงสุดของอ่าวไทยซ่งลึก ๘๖ เมตร หลายแห่งในบริเวณน (Arvo L. Vercamer, ๒๐๑๕)
ึ
้
�
�
�
ประมาณ ๕ เท่า รัสเซียมีเรือด�าน�้าประจาการจานวนมาก กองเรือบอลติคของรัสเซียได้ส่งเรือดาน�้าหลายลา
�
ั
ในกองเรือบอลติค รวมถึงอู่ต่อเรือดาน�้า ต้งแต่ช่วงก่อน ปฏิบัติการในอ่าวฟินแลนด์เพ่อต่อต้านเยอรมันนีและ
ื
�
่
�
สงครามโลกคร้งท ๑ เรือด�าน�้ารุ่นแรก ๆ ของรัสเซีย ฟินแลนด์ และขัดขวางการขนส่งกาลังทหารของ
ี
ั
ี
ท่ปฏิบัติการในทะเลบอลติค ต้งแต่ พ.ศ.๒๔๔๗ เยอรมันนีไปยังเมืองท่าส�าคัญของฟินแลนด์ เช่น Hanko
ั
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐ 41

ึ
�
ึ
ซ่งส่วนหน่งเป็นเรือดาน�้าขนาดกลางช้น Shchuka Class ๑๓๐ ตัน ใต้น�้า เรือด�าน�้าของกลุ่มประเทศแสกนดิเนเวีย
ั
�
้
ขนาดระวางขับนาประมาณ ๕๐๐ - ๗๐๐ ตัน เช่น SHCH - 324 ในอดีตส่วนใหญ่มีขนาดระวางขับนาประมาณห้าร้อยถึง
�
้
ี
�
ึ
ซ่งเคยมีประสบการณ์ดาในอ่าวน้ท่ความลึกเพียง ๒๐ เมตร พันตัน (Paul E. Fontenoy, ๒๐๐๗: ๙๐, ๑๑๘, ๑๑๙,
ี
ี
ช่วงขณะท่ทะเลเป็นนาแข็งมาแล้ว (Great Patriotic ๑๙๔)
้
�
Submarine Warfare, ๒๐๑๓)









เรือดำาน้ำา SHCH - 324 ของรัสเซีย ลอยลำาใกล้ชายฝั่งทะเลบอลติค เรือดำาน้ำากลุ่มแรกของประเทศฟินแลนด์ เข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ ๒
เมือง Tallinn ประเทศแอสโทเนีย เรือลำานี้เคยปฏิบัติการในอ่าวฟินแลนด์
ช่วงฤดูหนาว ใต้ทะเลน้ำาแข็งที่ความลึกเพียง ๒๐ เมตร
จึงจะเห็นได้ว่าเมื่อเกิดสถานการณ์รบจริง ความลึก
�
ื
�
�
ฟินแลนด์มีเรือดาน�้าประจาการช้ากว่าประเทศอ่น ของท้องทะเล ไม่ได้เป็นปัจจัยสาคัญต่อการปฏิบัติงาน
�
ในกลุ่มสแกนดิเนเวีย เรือด�าน�้าชั้น Vetehinen Class ของเรือดาน�้า เพราะในการวางแผนการรบจะมีการศึกษา
�
้
ขนาดระวางขับน�้า ๔๙๓ ตัน เหนือน�้า / ๗๑๖ ตัน ใต้น�้า ลักษณะน่านนา ความลึก หรืออุปสรรคล่วงหน้า
�
ผลิตจากเยอรมัน ประจาการในกองทัพเรือฟินแลนด์ เพราะเรือดาน�้ามีหลายขนาด และทุกขนาดสามารถ
�
ุ
้
ิ
ั
ุ
�
ู
่
ี
ี
ี
ใน พ.ศ.๒๔๗๓ ในขณะท่สวีเดนเป็นประเทศแรกท่ประจา � ตดตงอาวธทมอานภาพทาลายสง เรือด�าน�้าสามารถ
ี
�
การเรือด�าน�้า ใน พ.ศ.๒๔๕๒ เป็นเรือดีเซล - ไฟฟ้าขนาด ซ่อนเร้นเข้าไปปฏิบัติการในจุดยุทธศาสตร์สาคัญ
ี
เล็ก ชื่อ Hvalen ขนาดระวางขับน�้า ๑๘๕ ตัน เหนือน�้า ท่ยากต่อการป้องกัน เช่น เส้นทางเดินเรือสินค้า
�
�
้
ื
/ ๒๘๐ ตัน ใต้น�้า ซึ่งผลิตโดยบริษัท Fiat อิตาลี ตามด้วย โดยไม่จาเป็นต้องเข้าไปในเขตนาต้นมาก ส�าหรับพื้นที่
�
ี
ประเทศนอร์เวย์ ในปีเดียวกัน ประจ�าการเรือด�าน�้าดีเซล ใกล้ชายฝั่ง สามารถใช้เรือดาน�้าขนาดท่เหมาะสมกว่า
�
�
- ไฟฟ้า ชื่อ Dykkeren ขนาดระวางขับนา ๒๐๗ ตัน เช่น เรือดาน�้าขนาดเล็ก หรือเรือดาน�้าจิ๋ว ในการปฏิบัติการ
�
้
ึ
้
�
�
เหนือนา / ๒๓๕ ตันใต้นา ผลิตจากเยอรมัน จากน้น หรือในกรณีประเทศเวียดนาม ซ่งมีชายฝั่งติดทะเล
ั
้
ึ
ในปีถดมา ประเทศเดนมาร์ก ประจาการเรือดาน�้าสมัย ๒ ด้าน เช่นเดียวกับไทย แห่งหน่งขนาดความลึกใกล้เคียง
ั
�
�
ี
ึ
�
ใหม่ลาแรกของประเทศท่ผลิตโดย บริษัท Fiat อิตาล ี อ่าวไทย คือ อ่าวตังเก๋ย และอีกแห่งหน่งความลึก
ี
�
้
ชื่อ Dykkeren ขนาดระวางขับน�้า ๑๐๕ ตัน เหนือน�้า / ของนาทะเลมากกว่า คือ ทะเลจีนใต้ แต่สามารถใช้
เรือด�าน�้าขนาดกลางปฏิบัติการได้ อ่านต่อฉบับหน้า
42 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๐

ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับความคุ้มค่าในการประจำาการเรือดำาน้ำา


ของกองทัพเรือไทย (ตอนจบ)


ภิยะพรรณี วัฒนายากร




ความคุ้มค่าในการประจาการเรือดาน�้าของ
�
�
กองทัพเรือไทย
ความคุ้มค่า (value) หมายถึง ผลท่ได้รับจาก ซึ่งต่างจากภาคเอกชน ท่มักประเมินความคุ้มค่าทางการเงิน
ี
ี
ิ
ั
ึ
�
ื
การดาเนนโครงการหน่ง (เช่น ผลทางด้านสงคม หรอ โดยวัดจากผลกาไรเป็นตัวเงิน หรือมูลค่าวัตถุท่ได้รับ
�
ี
เศรษฐกิจ) โดยโครงการจะมีความคุ้มค่าเม่อผลประโยชน์ โครงการจัดหาเรือดาน�้าเป็นโครงการของภาครัฐ
ื
�
ั
ั
่
ู
ทได้รบจากโครงการ มมูลค่าสงกว่าต้นทนทรพยากร ท่มุ่งให้เกิดผลประโยชน์ต่อสังคมและประเทศชาต ิ
ุ
ี
ี
ี
�
ี
ท่ลงทุนไป ในการจัดทาโครงการต่าง ๆ โดยเฉพาะ โดยรวมในระยะยาว เช่น ความมั่นคงเป็นปึกแผ่นของชาติ
ี
โครงการท่ต้องใช้เงินลงทุนสูง การประเมินความคุ้มค่า การดารงชวตได้โดยปกติสุขปราศจากภัยคกคาม
ิ
ุ
ี
�
จึงเป็นหัวใจสาคัญ ความคุ้มค่าของโครงการประเมิน ซ่งไม่สามารถประเมินเป็นตัวเงินท่ชัดเจนได้เหมือน
�
ึ
ี
ได้จากผลลัพธ์ท่ได้ซ่งมีมูลค่าสูงกว่าต้นทุน โครงการของภาคเอกชนอื่น ๆ ทั้งนี้ผู้เขียนจะได้น�าเสนอ
ึ
ี
ั
�
ทรพยากรท่ลงทุนไปอย่างจากัด และเกิดผล ข้อมูลด้านต้นทุน ผลประโยชน์และความคุ้มค่าเป็นลาดับ
ี
�
ี
กระทบทางด้านลบน้อยท่สุด (ณดา จันทร์สม ๒๕๕๙ ต่อไป
และบุญเกียรต การะเวกพันธุ์ และคณะ ๒๕๕๗) ๑. ต้นทุน หรือราคาของเรือด�าน�้าถูกน�ามา
ิ
ซ่งการประเมินความคุ้มค่ามีหลายแบบตามลักษณะ เป็นข้อโต้แย้งว่าสูงกว่าเรือผิวน�าท่วไป แต่ในความ
ึ
ั
้
ของโครงการ เช่น ความคุ้มค่าทางการเงิน (financial เป็นจริงแล้วเรือดาน�้าประเภทท่กองทัพเรือไทย
ี
�
ี
value) วัดผลตอบแทนในลักษณะของตัวเงินท่ได้รับ ต้องการจัดซื้อ คือเรือดาน�้าโจมตีขับเคล่อนพลังงาน
�
ื
ความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ (economic value) ดีเซล - ไฟฟ้า ไม่ได้มีราคาสูงมากท่สุด มีเรือรบ
ี
ซ่งใช้ประเมินโครงการของภาครัฐ โดยเปรียบเทียบ อีกหลายประเภทท่ราคาแพงกว่าเรือด�าน�้า ซ่งรายละเอียด
ึ
ึ
ี
�
ี
จากต้นทุนหรือทรัพยากรท่สังคมใช้ในการจัดทาโครงการ เบ้องต้นของราคาเรือรบประเภทต่าง ๆ มีดังนี้
ื
ั
ี
และผลประโยชน์ท่สังคมได้รับจากโครงการน้นในระยะยาว (คิดจากอัตราแลกเปล่ยน ณ วันที่ ๑๕ ธันวาคม
ี
�
เช่น ความผาสุกของคนในชาต การดารงชีวิตอย่าง พ.ศ.๒๕๕๙ ค่าเงิน ๑,๐๐๐,๐๐๐ ดอลลาร์สหรัฐอเมริกา
ิ
มีเกียรต มีศักดิ์ศรี มีอธิปไตยของตนเอง ไม่ใช่ตัวเงิน ต่อ ๓๕,๗๙๖,๕๙๗.๙๗ บาท)
ิ
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 23

24 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

�
ข้อมูลข้างต้นสะท้อนให้เห็นว่าเรือดาน�้าโจมต ี กระแสการต่อต้านโครงการจัดหาเรือด�าน�้า มักจะ
ื
�
ขับเคลื่อนพลังงานดีเซล - ไฟฟ้า ไม่ได้อยู่ในกลุ่มเรือรบ น�าเร่องราคาเรือดาน�้ามาอ้างถึง ท�าให้เกิดความเข้าใจ
ี
ี
ื
ประเภทท่มีราคาแพง แต่เป็นราคาระดับปานกลาง หรือความเช่อผิด ๆ เช่น ประเทศไทยไม่มีความเส่ยง
่
้
นอกจากนี้เรือรบประเภทท่มีราคาเฉล่ยตากว่า การเกิดสงครามใต้นา อาวุธท่มีในปัจจุบันสามารถ
�
ี
ี
�
ี
ั
ี
เรือด�าน�้าโจมต ดีเซล - ไฟฟ้าหลายช้นมีราคาสูงกว่า ตรวจสอบและป้องกันการเกิดสงครามใต้นาใน
้
�
เรือดาน�้าชนิดน ในขณะท่เรือดาน�้าสามารถปฏิบัติภารกิจ น่านนาไทยได้ หรือการจัดหาเรือดาน�้าใช้งบประมาณ
�
�
้
ี
�
�
ี
้
�
้
�
ื
ได้หลากหลายด้านท่เรือรบผิวนาไม่สามารถทาได้ ซึ่ง จ�านวนมาก ควรนาเงินมาใช้พัฒนาทางด้านอ่นก่อน
ี
�
พลเรือเอก สุริยะ พรสริยะ (สัมภาษณ์, ๒๐ ธันวาคม ท้งท่ในความเป็นจริงแล้ว ความคุ้มค่าของโครงการ
ุ
ั
ี
๒๕๕๙) ต้งข้อสังเกตว่าราคาของเรือดาน�้าท่ต่างกัน จัดหาเรือดาน�้าประจาการในกองทัพเรือ ประกอบด้วย
�
ี
�
ั
�
ส่วนหนึ่งมาจากระบบอาวุธด้วย และเนื่องจากเรือด�าน�้า ผลประโยชน์ทางด้านความม่นคงของชาต ซ่งความม่นคง
ั
ึ
ั
ิ
�
มีหลายประเภท การพิจารณาเลือกประเภทของเรือดาน�้า ของชาติจะให้เกิดความเจริญมั่นคงของชาติในด้านอื่น ๆ
�
มาประจาการ จึงข้นอยู่กับความต้องการทางยุทธศาสตร์ ทั้งด้านเศรษฐกิจ และสังคมในองค์รวม
ึ
และยุทธการ และขีดความสามารถทางด้านงบประมาณ ๒. ผลประโยชน์ทางด้านสังคม - ความม่นคง
ั
ื
ื
ของประเทศ ยกตัวอย่างเช่น เม่อเปรียบเทียบระหว่าง ของชาติ การมีอธิปไตย ปราศจากการรุกรานของชาติอ่น
�
ื
�
เรือด�าน�้าขับเคล่อนพลังงานนิวเคลียร์ และเรือดาน�้า เป็นหัวใจสาคัญที่สุดที่ท�าให้ชาติหน่ง ๆ ด�ารงอยู่ได้
ึ
ื
ดีเซล - ไฟฟ้า เรือด�าน�้าพลังงานนิวเคลียร์มีข้อด้อย และสามารถพัฒนาความเจริญของชาติด้านอ่น ๆ
คือ แพร่เสียงออกมามากกว่า และมีราคาแพงกว่า ต่อไปได้ ประวัติศาสตร์ได้สะท้อนให้เห็นว่า ชาติท่เคย
ี
แต่สามารถดาใต้นาได้เป็นระยะเวลานาน มีความเร็ว สูญเสียอธิปไตยหรือมีบทเรียนจากการถูกคุกคาม
้
�
�
�
�
ู
สูงกว่าเรือดาน�้าพลังงานดีเซล - ไฟฟ้า และสามารถ จากศัตร มักจะให้ความสาคัญต่อความม่นคงของประเทศ
ั
ใช้อาวุธทางยุทธศาสตร์ เช่น ขีปนาวุธข้ามทวีป เป็นอันดับต้น ๆ
(Intercontinental Ballistic Missile - ICBM) ได้ ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ี
่
�
(ขีดความสามารถน้ทาให้นักการทหารในปัจจุบัน รัชกาลท ๕ ประเทศไทยถูกคุกคามและจาต้องเสีย
�
ี
้
วิเคราะห์ว่า เป็นผลทาให้เรือดาน�้า SSBN ข้นมามีบทบาท ดินแดนจานวนมากให้กับชาติมหาอานาจ น่านนาไทย
�
�
�
�
�
ึ
ิ
ื
ที่ส�าคัญเทียบเท่าหรือเหนือกว่าเคร่องบินท้งระเบิด ถูกกองเรือฝรั่งเศสซึ่งมีก�าลังเหนือกว่าปิดอ่าว บีบบังคับ
(bomber) ซึ่งเป็นอาวุธทางยุทธศาสตร์ ที่ส�าคัญในสมัย ให้มอบดินแดนให้ตน ท�าให้พระองค์ทรงเล็งเห็น
สงครามโลกคร้งท ๒) (Stephen Woolford & Carl ความสาคัญในการพัฒนากองทัพเรือให้มีความเจริญ
ั
่
�
ี
ั
�
Warner ๒๐๑๖: ๑๒๑) ในขณะที่เรือด�าน�้าดีเซล - ไฟฟ้า ทัดเทียมตะวันตก ท้งในการพัฒนาศักยภาพกาลังพล
�
ี
มีข้อด้อยท่ขนาดเล็กกว่า ท�าให้การใช้อาวุธจากัดกว่า และอาวุธยุทโธปกรณ์ โดยเจ้านายพระองค์แรกของไทย
ี
(แม้จะมีบางประเทศในปัจจุบัน เช่น เกาหลีเหนือ ท่เข้ารับการศึกษาวิชาการทหารเรือตามแบบตะวันตก
พยายามพัฒนาเรือดาน�้าโจมตี ดีเซล - ไฟฟ้า ติดตั้ง คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์
�
ิ
ขีปนาวุธข้ามทวีป) และระยะเวลาปฏิบัติการอยู่ในพื้นที่ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด ทรงวางรากฐานความเจริญ
์
ส้นกว่าเรือดาน�้าพลังงานนิวเคลียร์ แต่มีความเงียบสูง ให้กับกองทัพเรือไทย รวมไปถึงการเสนอโครงการจัดหา
ั
�
�
ตรวจจับได้ยากกว่า และราคาถูกกว่าเรือดาน�้าพลังงาน เรือด�าน�้าประจาการเพ่อป้องกันการรุกรานของต่างชาต ิ
ื
�
ื
�
นิวเคลียร์มาก เน่องจากเรือดาน�้ามีศักยภาพในการลอบโจมตีกองเรือ
ผิวน�้าที่มีก�าลังรบสูงกว่า
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 25

ี
ั
ชาติท่เคยสูญเสียอธิปไตยหรือมีบทเรียนจากการถูก และได้รับบทเรียนจากการรุกรานของฝร่งเศสในอดีต
ั
�
ิ
คุกคามจากศัตรูในอดีต เช่น สิงคโปร์ ซึ่งเป็นประเทศที่มี ความม่นคงของชาติจึงเป็นส่งสาคัญสูงสุด ท�าให้เกิด
ี
ั
ิ
ั
ขนาดเล็กท่สุดในเอเชียตะวนออกเฉียงใต้ ก่อต้งชาติช้า ฉันทามติของคนในชาต (แม้จะมีผู้สร้างข่าวลือทางลบ
�
ั
ท่สุดในกลุ่มประเทศอาเซียน แต่ในปัจจุบันเป็นศูนย์กลาง ภายหลังว่าขณะนาเรือด�าน�้ากลบมาประเทศไทย
ี
�
้
ทางเศรษฐกิจที่ส�าคัญของโลก สิงคโปร์เดิมเป็นส่วนหนึ่ง เคร่องยนต์ไม่สมบูรณ์ ต้องลอยลาเหนือนาตลอดเวลาก็ตาม)
ื
�
ของประเทศมาเลเซีย ในสมัยอาณานิคมมีสภาพเป็น ความสาคัญของเรือดาน�้าต่อความม่นคงของชาต ิ
�
ั
�
ิ
ั
หมู่เกาะของจักรวรรด ถูกต้งให้เป็นสถานีการค้าของ อาจแบ่งออกได้ ๒ ด้าน คือ การปกป้องอธิปไตย
ิ
ั
ั
ื
ี
บรษทอนเดยตะวนออกใน พ.ศ.๒๓๖๒ และกลายเป็น ของชาติทางทะเล (จากสงครามหรือการรุกรานจากชาติอ่น)
ิ
อาณานิคมของอังกฤษใน พ.ศ.๒๓๖๗ เม่อมาเลเซีย และการป้องกันภัยการก่อการร้าย
ื
ได้รับเอกราชจากอังกฤษ สิงคโปร์ถูกขับออกจากการเป็น ประเทศไทยเรามีจุดอ่อนทางด้านความม่นคงของชาต ิ
ั
ึ
ั
ส่วนหน่งของประเทศมาเลเซียและก่อต้งเป็นประเทศใหม่ ทางทะเล ท้งทางด้านอ่าวไทยและทะเลอันดามัน ส�าหรับ
ั
เมื่อวันที่ ๙ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๐๘ ตั้งแต่นั้นมาสิงคโปร์ ฝั่งอ่าวไทย กรมยุทธศึกษาทหารเรือ (๒๕๕๘) วิเคราะห์
ึ
ี
พฒนาอย่างรวดเรวภายใต้ท่ดนและทรัพยากรธรรมชาต ิ ว่าอ่าวไทยมีลักษณะก่งปิด (Semi Enclosed Sea)
ั
็
ิ
�
้
ในประเทศที่มีอย่างจ�ากัด มีลักษณะเป็นอ่าวโค้งเข้ามา ห้อมล้อมด้วยน่านนา
กรณีประเทศเวียดนามซ่งถูกฝร่งเศสควบคุม ที่เป็นเขตเศรษฐกิจจ�าเพาะของประเทศต่าง ๆ ๒ ชั้น คือ
ั
ึ
ั
การปกครองประเทศ ท�าลายโครงสร้างทางสังคมเดิม อ่าวไทยช้นนอก ประกอบด้วยประเทศจีน อินโดนีเซีย
โดยเฉพาะในเร่องความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองท้องถ่น และทางด้านตะวันตก ประกอบด้วยประเทศมาเลเซีย
ิ
ื
ึ
ื
�
กับประชาชน เพ่อไม่ให้เกิดการรวมตัวต่อต้าน ท�าให้ และอินโดนีเซีย ซ่งทุกประเทศมีการพัฒนากาลัง
ิ
ี
�
เวียดนามอ่อนแอและเกิดสงครามภายในชาต หลังจาก กองเรือดาน�้าตลอดเวลา ยกเว้นประเทศฟิลิปปินส์ท่ยัง
ได้รับเอกราชจากฝร่งเศสก็ยังมีการแทรกแซงจากต่างชาต ิ ไม่มีเรือดาน�้าประจาการ อ่าวไทยช้นใน ถูกห้อมล้อมด้วย
ั
�
ั
�
�
ตามมาอีกเป็นเวลานาน หรือกรณีประเทศอินโดนีเซีย น่านนาประเทศกัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย มีลักษณะ
้
ี
ท่เคยเป็นอาณานิคมของเนเธอร์แลนด์ การเข้าควบคุม ถูกปิดอ่าวได้ง่าย และเป็นเส้นทางเข้าสู่กรุงเทพมหานคร
เกาะชวาเพ่อครอบครองพืชเคร่องเทศของดัตช์ เมืองหลวงของประเทศได้ ในอดีตศัตรูได้อาศัยจุดอ่อนน ้ ี
ื
ื
ื
�
ั
และผูกขาดการขายสินค้า ท�าให้คนพ้นเมืองยากจนลง ในการรุกรานประเทศไทย เช่น ฝร่งเศสนากองเรือ
จนเกิดการลักลอบขายสินค้าและเป็นโจรสลัด ตัวอย่าง มาปิดอ่าวไทย ๒ ครั้ง ใน พ.ศ.๒๔๓๖ (กรณี ร.ศ.๑๑๒)
ี
เหล่าน้สะท้อนให้เห็นว่า เหตุใดชาติในเอเชียตะวันออก แต่เมื่อไทยมีเรือด�าน�้าประจ�าการ ฝรั่งเศส อังกฤษ จึงไม่
เฉียงใต้ เช่น สิงคโปร์ เวียดนาม หรือ อินโดนีเซีย ที่เคย ใช้การปิดอ่าวอีกต่อไป แต่จะใช้ปฏบตการเรอดาน�้า
ิ
�
ิ
ื
ั
ิ
ั
ี
ประสบปัญหาการสูญเสียเอกราชของชาต ความม่นคง และเรือรบโจมตีเรือสินค้าของไทยและญ่ปุ่น ในสมัย
�
�
่
ั
ี
ของชาติถูกทาลาย จึงให้ความสาคัญต่อการพัฒนาทางด้าน สงครามโลกคร้งท ๒ ฐานทัพเรือดาน�้าของฝ่าย
�
ความม่นคงนาการพัฒนาประเทศทางด้านอ่น ๆ รวมไปถึง สัมพันธมิตรฝั่งอ่าวไทย คือ ฐานทัพเรือเรียม ประเทศ
ั
ื
�
ั
ึ
่
ื
การจัดหาเรือดาน�้าประจาการเพ่อคุ้มครองอธิปไตย กมพูชา ซงเป็นส่วนน่านนาทโอบล้อมประเทศไทยอยู่
�
�
่
ี
�
้
ื
ี
ของชาติและผลประโยชน์ทางทะเลของตน ดังนั้น ในปัจจุบันการท่ประเทศเพ่อนบ้าน มีเรือด�าน�้า
การจัดหาเรือดาน�้าของไทยในช่วงสงครามอินโดจีน ประจาการ จึงเป็นปัจจัยท่ควรนามาวิเคราะห์ในด้าน
�
�
ี
�
ั
(พ.ศ.๒๔๗๘ – ๒๔๘๑) ประสบความสาเร็จน้น อาจวิเคราะห์ ความมั่นคงของประเทศไทยด้วย
�
ได้ว่า เนื่องจากขณะนั้นประเทศไทยอยู่ในภาวะสงคราม
26 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

ั
นักศึกษาวิทยาลัยเสนาธิการทหาร รุ่นที่ ๕๒ ส�าหรับจุดอ่อนทางด้านความม่นคงของไทย
ี
(ม.ป.ป.: ๑๙ - ๓๖) วิเคราะห์ศักยภาพการรบของ ฝั่งอันดามัน แม้จะไม่มีลักษณะเป็นอ่าวท่ถูกปิด หรือขัดขวาง
ประเทศเพื่อนบ้าน ในส่วนของเรือด�าน�้า ในกรณี Worst ทางเข้าออกได้ง่ายเหมือนอ่าวไทย กรมยุทธศึกษาทหารเรือ
Case (การเกิดข้อพิพาท – สงคราม) ไว้ว่า ในปัจจุบัน (๒๕๕๘) ระบุว่า น่านน�้าไทยฝั่งอันดามัน มีการลักลอบ
�
ประเทศมาเลเซียมีการพัฒนาประเทศหลายด้าน รวมไปถึง ค้าอาวุธและนาอาวุธทาลายล้างสูงเข้ามาในประเทศ ทางเรือ
�
ู
ั
ื
ื
การพฒนาศักยภาพทางด้านการทหารสู่ความทันสมัย ประมงจากประเทศเพ่อนบ้านอย่างต่อเน่อง อาวุธบางส่วนถก
�
ื
ั
ั
ั
ิ
�
�
อย่างต่อเน่อง รวมท้งเพ่มจานวนเรือดาน�้าประจาการ น�ามาใช้ก่อความไม่สงบใน ๓ จงหวดชายแดนภาคใต้
ื
ิ
ท�าให้ประเทศเพ่อนบ้านเร่มมีความกังวลและเร่มพัฒนา ซ่งนาวาเอก ภุชงค์ ประดิษฐ์ธีระ (๒๕๕๕ : ๔๔) ระบุว่า
ิ
ึ
ี
ึ
กองทัพในลักษณะแข่งขันมากข้น เช่น สิงคโปร์ และ ประเทศไทยถูกจัดอันดับให้เป็นประเทศท่มีความ
ี
อินโดนีเซีย เรือด�าน�้ามาเลเซียมีศักยภาพในการขัดขวาง เส่ยงในการก่อการร้าย อันดับ ๑ ของอาเซียน และ
ั
ิ
ึ
ู
ื
ั
เส้นทางเดนเรอของไทยส่อ่าวไทยและทะเลอนดามน อันดับ ๑๒ ของโลก ซ่งค่อนข้างสูง แม้ว่าการก่อการ
รวมถึงสามารถแทรกซึมทางทะเลและลิดรอนกาลังทางเรือ ร้ายในประเทศไทย มักเป็นปฏิบัติการบนบก แต่เส้น
�
ี
�
�
ของไทย ประเทศเวียดนามมีเรือด�าน�้าท่อาจขัดขวาง ทางเดินเรือเป็นส่วนสาคัญในการทาให้ศักยภาพใน
ึ
ี
เส้นทางคมนาคมทางทะเลท่จะเข้าสู่อ่าวไทย และการเดินทาง การก่อการร้ายเพ่มสูงข้น ในปัจจุบัน ประเทศท่ม ี
ี
ิ
�
ของไทยออกสู่ทะเลจีนใต้ เรือด�าน�้าประจาการ เช่น สหรัฐอเมริกา อังกฤษ
ในปัจจุบัน เรือดาน�้ามีบทบาทสูงข้น การคานดุลอานาจ ฝรั่งเศส ได้น�าเรือด�าน�้ามาใช้ในการต่อต้าน – ป้องกันภัย
ึ
�
�
(Arm Racing) ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การก่อการร้าย (anti-terrorism) เมือง ท่าเรอสาคัญ
�
ื
แต่ประเทศไทย ซ่งมีอาณาเขตทางทะเลมากกว่า และชายฝั่ง ท่เส่ยงต่อการถูกโจมตีจากทางน�า ร่วมกับเรือผิวนา
ี
้
้
ี
�
ึ
๓๕๐,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ซึ่งมากกว่า ๒ ใน ๓ ของ ๓. ผลประโยชน์ทางด้านเศรษฐกิจของชาต ิ
้
อาณาเขตประเทศ มีเพียงเคร่องบินรบและเรือผิวนา เป็นประเด็นท่ถูกถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง ว่าการ
�
ี
ื
�
ิ
ในการป้องกันอธิปไตยของชาต และการลาดตระเวน จัดหาเรือดาน�้าไม่มีความสัมพันธ์ต่อการเจริญเติบโตทาง
ื
ั
ี
ี
ุ
ค้มกนผลประโยชน์ทางทะเล ทงท่มบทเรียนจาก เศรษฐกิจของประเทศ หรือมีการโฆษณาชวนเช่อผิด ๆ
ั
้
ื
�
้
สงครามโลกคร้งท ๒ ว่า พ้นท่ใต้นาของไทยถูกรุกรานจาก ว่าการจัดซ้ออาวุธจะเป็นตัวบ่นทอนให้เศรษฐกิจของ
ื
่
ี
ั
ั
ี
�
้
�
่
ั
สงครามใต้นา หรือจากเรือดาน�้าหลายคร้ง พลเรือเอก ประพัฒน์ ชาติตกตาลง ประเด็นความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจหรือผล
�
จนทวิรช ระบว่าเครองบนรบไม่สามารถปฏิบัติงาน ประโยชน์ทางด้านเศรษฐกิจท่ประเทศไทยได้รับในการ
ั
ั
ื
ิ
่
ี
ุ
�
�
�
ื
อย่างมีประสิทธิภาพเท่าเรือดาน�้า ในการทาสงคราม มีเรือด�าน�้าประจาการ จึงเป็นเร่องละเอียดอ่อน เพราะ
ี
�
้
ใต้นา หรือสงครามต่อต้านเรือดาน�้า จากสถิติการจมเรือ เรือด�าน�้าเป็นยานท่ถูกน�ามาใช้ปฏิบัติงานทางด้าน
�
ั
ื
ี
�
โดยทเคร่องบินรบไม่ได้มบทบาทตรวจสอบและ ความม่นคงโดยเฉพาะ และมีช้นความลับในการทางาน
ี
่
ั
ั
ี
�
ั
ี
ื
สกัดก้นมากเท่าท่ควร ในปัจจุบันด้วยเทคโนโลย ระบบ ไม่ใช่ยานท่ทาหน้าท่ขนส่งโดยท่วไป เหมือนเรือสินค้า เคร่องบิน
ี
ี
Snort System และ Air Independent Propulsion (AIP) หรือยานอ่น ๆ ซึ่งท�าให้เห็นการเติบโตทางเศรษฐกิจ
ื
�
ท�าให้เรอดาน�้าสามารถดาใต้นาเป็นระยะเวลานาน ไม่ต้อง อย่างชัดเจนและจับต้องได้ (ยกตัวอย่างเรือกลไฟ ซึ่งน�ามา
ื
�
้
�
�
ื
�
ี
ลอยลาข้นเหนือนาเพ่อชาร์จแบตเตอร่เหมือนเรือดาน�้า ใชแทนเรอใบ ท�าใหการขนส่งสนค้ารวดเร็วและมีปริมาณ
้
้
ึ
ิ
�
ื
้
�
�
ึ
รุ่นสงครามโลก การตรวจหาเรือดาน�้าและต่อต้านปฏิบัติการ มากข้น) การปฏิบัติงานของเรือดาน�้า จึงเหมือนการ
ี
เรือด�าน�้าจะซับซ้อนละเอียดอ่อนมากขึ้น ปิดทองหลังพระ ท่ส่งเสริมให้เศรษฐกิจของประเทศม่นคงข้น
ั
ึ
ิ
ื
แต่ไม่สามารถประเมินเป็นตัวเลขได้เหมือนส่งอ่น ความคุ้มค่า
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 27

ั
ิ
�
�
ทางเศรษฐกิจในการจัดหาเรือดาน�้าประจาการของไทย (สภาความม่นคงแห่งชาต ๒๕๕๘) ตลอดจนมูลค่า
ในมุมมองของผู้เขียนแบ่งได้ ๒ ประเด็น คือ เรือด�าน�้า หรือผลประโยชน์จากทรัพยากรท่ไม่มีชีวิต ได้แก่ น�้ามันดิบ
ี
ุ
�
ั
มบทบาทสาคญในการค้มครองผลประโยชน์ทางทะเล ก๊าซธรรมชาติ และก๊าซธรรมชาติเหลว ก๊าซธรรมชาติที่
ี
ิ
ของชาต และมีบทบาทสาคัญในการคุ้มครองเส้นทางการ ผลิตได้เหล่าน้ช่วยให้ราคาค่าไฟฟ้าในประเทศไทยถูกลง
ี
�
ิ
่
้
เดินเรือทางทะเลส�าคัญของชาติ สงผลใหการผลตสนคาของโรงงานอุตสาหกรรม หรอการ
ิ
ื
้
ี
๑) เรือด�าน�้ากับการคุ้มครองผลประโยชน์ของชาต ิ ประกอบธุรกิจต่าง ๆ ของไทยมีต้นทุนท่ถูกลงด้วย
ิ
ั
่
ิ
ั
่
่
ุ
ี
�
ู
ิ
ทางทะเล สภาความม่นคงแห่งชาต (๒๕๕๘) วิเคราะห์ว่า หากอาวไทยถกกองกาลงตางชาตคกคาม แหลงปโตรเลยม
ั
ประเทศไทยต้งอยู่ในภูมิภาคเอเชีย - แปซิฟิก มีอาณาเขต ถูกยึดครอง จะสร้างความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจ
ุ
ุ
ิ
่
ิ
ตดต่อมหาสมทรอนเดีย มหาสมทรแปซฟก และชองแคบ ของชาติอย่างมาก
ิ
ิ
ั
ุ
ั
ิ
ื
�
ึ
่
มะละกา ซงเป็นเส้นทางเดนเรอสาคญในปัจจบน
ี
ั
�
ประเทศไทยจึงต้งอยู่บนจุดยุทธศาสตร์ท่สาคัญใน ๒ แง่มุม คือ
ึ
เป็นแหล่งของทรัพยากร ซ่งเป็นผลประโยชน์ของชาต ิ
ทางทะเล และเป็นเส้นทางเดินเรือส�าคัญของภูมิภาค
ี
ั
ี
ื
พ้นท่ทางทะเลของไทยซ่งเป็นท่ต้งของทรัพยากร
ึ
ื
ี
ทางทะเล มีเน้อท่ครอบคลุมชายฝั่งทะเลไปถึงเขต
เศรษฐกิจจาเพาะของประเทศ รวมเน้อท ๓๒๓,๔๘๘.๓๒
่
ี
�
ื
ื
ี
ตารางกิโลเมตร แบ่งเป็นพ้นท่ในอ่าวไทย ๒๐๒,๖๗๖.๒๐
ตารางกิโลเมตร พื้นที่ในทะเลอันดามัน ๑๒๐,๘๑๒.๑๒
ตารางกิโลเมตร ความยาวของชายฝั่งทะเลไทย จากอ่าวไทย
ื
ถึงอนดามัน รวม ๒,๖๑๔ ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพ้นท ี ่ ภาพแสดงระบบปิโตรเลียมในอ่าวไทย ที่มา: สุคนธ์เมธ จิตรมหันตกุล, ๒๕๕๙
ั
ื
�
๒๔ จังหวัด เกาะจานวน ๙๓๖ เกาะ (กรมทรัพยากร เน่องจากแต่ละประเทศมีต้นทุนทรัพยากร
ี
ทางทะเลและชายฝั่ง ๒๕๕๖ : ๑๖ และ Editions Didlier ในประเทศท่ต่างกัน ศูนย์ศึกษายุทธศาสตร์ทหารเรือ
Miller ๒๐๑๕ : ๖๙) ซึ่งพื้นที่เหล่านี้อยู่ในความดูแลของ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ และฝ่ายวิเคราะห์เทคโนโลย ี
กองทัพเรือทั้งสิ้น ป้องกันประเทศ (๒๕๕๔ : ๒๘) วิเคราะห์ว่าประเทศ
ี
ี
�
้
�
สถาบันวิจัยทรัพยากรทางนา จุฬาลงกรณ์ มหาอานาจท่ได้เปรียบทางด้านเทคโนโลย จะพยายาม
ิ
มหาวิทยาลัย (๒๕๕๘) ระบุว่ามูลค่าผลประโยชน์แห่งชาต ิ แสวงหาและแย่งชิงผลประโยชน์ทางทะเล ท�าให้เกด
ี
ื
ี
ทางทะเลของประเทศไทย มีมากถึง ๗.๔ ล้านล้านบาท การพิพาทเก่ยวกับสิทธิในการครอบครองพ้นท่ทางทะเล
ในขณะที่สภาความมั่นคงแห่งชาติ (๒๕๕๘) ประเมินผล กรณีของเรือด�าน�้าในการปกป้องผลประโยชน์ของชาต ิ
ประโยชน์ทางทะเลของไทยสูงกว่า คือ ไม่ต�่ากว่า ๑๗.๙ ทางทะเล ผู้เขียนขอยกตัวอย่าง ๓ ประเด็น คือ
ี
ื
ี
ล้านล้านบาทต่อปี ใน พ.ศ.๒๕๕๕ และ ๒๔ ล้านล้านบาทตอป ี ก. กรณีพิพาทเก่ยวกับพ้นท่ทับซ้อนทางทะเล
่
�
ี
ึ
ใน พ.ศ.๒๕๕๗ ซ่งมูลค่าหรือผลประโยชน์น ประกอบด้วย ในปัจจุบันมีกรณีพิพาทสาคัญท่ส่งผลกระทบต่อ
ี
้
มูลค่าจากทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ท้งทรัพยากร หลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือ ข้อพิพาท
ั
ี
�
ี
ท่มีชีวิตท่ได้จากการทาประมง เป็นสินค้าออกท่สาคัญ เก่ยวกับหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ นาวาเอก ดุลยวัฒน์ เชาวน์ดี
ี
�
ี
ึ
ของประเทศ สามารถนารายได้ท่มหาศาลมาสู่ (๒๕๕๘) ระบุว่าทะเลจีนใต้มีสภาพเป็นทะเลก่งปิด
ี
�
ี
ึ
ประเทศไทย ซ่งกองเรือประมงไทยเคยติดอันดับ ๘ ของโลก ท่ล้อมรอบด้วย ๘ ประเทศ ประกอบด้วย อินโดนีเซีย
28 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

�
�
มาเลเซีย บูรไน ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ เวียดนาม ไต้หวัน และ เด่นของเรือดาน�้าในการพรางตัวจะทาให้การป้องปราม
ึ
สาธารณรัฐประชาชนจีน ผลประโยชน์ทางทะเลในพื้นที่ มีประสิทธิภาพมากข้น ประเทศมาเลเซีย ภารกิจหลัก
เป็นแหล่งจับสัตว์นาในปริมาณสูงถึงร้อยละ ๑๐ ของสัตว์นา ้ � ของกองทัพเรือมาเลเซย คอ การปองกนผลประโยชนของ
์
ี
้
ั
ื
้
�
ึ
ั
้
ี
ิ
ั
ท่จับได้รวมท่วโลก มีแหล่งปิโตรเลียม ซ่งประกอบด้วย ชาตทางทะเล (maritime interests) ทงในยามสงบและ
ื
ิ
ิ
้
ื
ี
ี
�
ก๊าซธรรมชาตและนามันดิบ (แม้ว่าปรมาณปิโตรเลยม เม่อเกิดข้อพิพาทเก่ยวกับพ้นท่ทับซ้อนทางทะเลกับชาติอ่น
ื
ี
ึ
ยังเป็นการคาดคะเน ไม่ชัดเจน) พ้นท่พิพาทม ๒ จุดหลัก ซ่งในปัจจุบันมีอย ๒ พื้นที่ คือ กรณีพิพาทหมู่เกาะสแปรตลีย์
ู่
ี
ี
ื
จุดแรกคือหมู่เกาะสแปรตลีย์ และแนวหมู่เกาะ โขดหิน กับสาธารณรัฐประชาชนจีน บรูไน เวียดนาม และ
และปะการังด้านตะวันออกของทะเล ชาติท่อ้างสิทธิครอบครอง ฟิลิปปินส์ ซ่งมาเลเซียได้ส่งเรือรบลาดตระเวนบริเวณ
ี
ึ
คือ สาธารณรัฐประชาชนจีน ไต้หวัน เวียดนาม มาเลเซีย บรูไน ชายฝั่ง Ardasier แนวปะการัง Mariveles และ
และฟิลิปปินส์ จดทสองบริเวณหมู่เกาะพาราเซล ชาติท ี ่ แนวปะการัง Swallow และกรณีพิพาทหมู่เกาะกระ และ
ี
่
ุ
อ้างสิทธิครอบครอง คือ สาธารณรัฐประชาชนจีน ไต้หวัน เกาะโลซิน กับประเทศไทย การพัฒนากาลังรบทางเรือ
�
และเวียดนาม พบว่านอกจากประเทศคู่ขัดแย้งจะส่ง ของประเทศมาเลเซีย ประกอบด้วย การจัดหาเรือด�าน�้า
�
ั
เรือรบผิวนา เช่น เรือตรวจการณ์ออกลาดตระเวน คุกคาม ชั้น Scorpene Class จากฝร่งเศสเข้าประจาการ จ�านวน
้
�
ื
ั
�
ึ
จบกุม หรือแม้กระท่งยิงเรอประมงของชาติคู่ขัดแย้ง ๒ ล�า ซ่งสามารถสนับสนุนกองเรือผิวนาซ่งประกอบด้วย
้
ึ
ั
�
ิ
ื
ี
ื
ที่รุกล�้าเข้ามาในพ้นท่ท่อ้างสิทธ มีการส่งเรือดาน�้าออก เรือฟริเกต คอร์เวต และเรือลาดตระเวนเพ่อปกป้อง
ี
ื
ี
ี
้
�
ปฏิบัติการร่วมกับเรือผิวนาในพ้นท่พิพาท ท่ตรวจจับได้ ผลประโยชน์ของชาติทางทะเลในพ้นท่ทับซ้อน นายก
ื
ี
่
ึ
เกิดข้นเม่อวันท ๑๑ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๒ เรือพิฆาต รัฐมนตรี นาจิบ ราซัก กล่าวว่า “ขีดความสามารถที่สูง
ี
ื
USS John S McCain รายงานว่าเรือด�าน�้าจีนแล่นชน และทันสมัยของกองทัพเรือมาเลเซีย จะไม่เพียงช่วย
�
้
�
ั
โซนาร์ลากท้ายของเรือพิฆาตในเขตเศรษฐกิจจาเพาะ ป้องกันประเทศท้งเหนือนาและใต้นา แต่มีบทบาทสาคัญ
�
้
�
ของฟิลิปปินส์ ในการสร้างความม่นใจให้กับประชาชนชาวมาเลเซียว่า
ั
นาวาโท Aaron Beng แห่งกองทัพเรือสิงคโปร์ อธิปไตยของชาติและผลประโยชน์ของชาติทางทะเล
(๒๐๑๔) วิเคราะห์การพัฒนากาลังรบของชาติในเอเชีย จะได้รับการคุ้มครอง”
�
ตะวันออกเฉียงใต้ไว้ว่า ประเทศอินโดนีเซียเป็นชาติท ี ่ นอกจากนี้ ในส่วนของมหาอ�านาจ เช่น สาธารณรัฐ
ประจาการเรือดาน�้านานท่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ประชาชนจีน มีการสร้างเรือดาน�้าจ�านวนมาก โดยจีนเป็นชาติ
�
�
ี
�
โดยเร่มพัฒนากาลังรบใต้นาต้งแต่ทศวรรษท ๑๙๖๐ ท่ผลิตเรือดาน�้าเพ่อส่งออกจาหน่ายต่างประเทศน้อย
�
ั
ื
�
้
่
ี
�
ี
ิ
�
(ไม่นบประเทศไทยเน่องจากปัจจบนไม่มเรอดาน�้า คล้ายคลึงกับประเทศสหรัฐอเมริกาท่ไม่ผลิตเรอดาน�้าส่ง
ี
ื
ี
ั
ุ
ั
�
�
ื
ื
ประจ�าการ – ผู้เขียน) อินโดนีเซียจ�าเป็นต้องมีเรือด�าน�้า ออกเลย แต่เพื่อน�าเข้าประจ�าการในกองทัพเรือ ปัจจุบัน
�
ื
ประจ�าการประมาณ ๑๐ ล�า เพ่อให้เพียงพอต่อการ สาธารณรัฐประชาชนจีน มีเรือด�าน�้าประจาการจานวน
�
�
้
ลาดตระเวนในน่านนาของตนเอง และใช้เป็นเรือฝึกหัด มากเป็นอันดับ ๔ ของโลก และผลิตเรือด�าน�้าประจ�าการ
่
ี
�
ส�าหรับนักเรือดาน�้า Aaron Beng ระบุว่าประเทศ ในกองทัพเป็นอันดับท ๒ ของเอเชีย รองจากเกาหลีเหนือ
�
อินโดนีเซีย มีอาณาเขตทางทะเล (maritime territory) การแข่งขันสร้างกองเรือดาน�้าของประเทศในภูมิภาค
ี
ท่กว้างไกล และการมีลงทุนสูงในการป้องปรามภัยคุกคาม เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และจีนข้างต้นเป็นผลมาจาก
้
ี
�
ทางทะเล การพัฒนากองเรือผิวนาให้มีขนาดท่เหมาะสม ความพยายามท่จะคุ้มครองผลประโยชน์ทางทะเลของ
ี
ั
สามารถคุ้มครองผลประโยชน์ทางทะเลได้ท่วถึง ลักษณะ ชาติที่มีมูลค่ามหาศาลเหล่านี้ (Zachary Keck ๒๐๑๓)
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 29

ึ
�
ข. ในปัจจุบันชาติมหาอานาจนิยมสร้างเรือดาน�้า ประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย และสิงคโปร์ ซ่งมีอาณาเขต
�
�
ั
ื
ี
ุ
ิ
พลังงานนิวเคลียร์ขนาดใหญ่ ท่มีความทนทะเล สามารถ ทางทะเลครอบคลมเส้นทางเดนเรอสาคญในภมภาค
ิ
ู
ี
ลาดตระเวนในมหาสมุทรได้เป็นระยะทางไกล เพื่อ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ท่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจมหาศาล
คุ้มครองผลประโยชน์ของตนเองท่มีอยู่ท่วโลก แต่การ คือ ช่องแคบมะละกา ช่องแคบซุนดา และช่องแคบลอมบ็อก
ี
ั
ึ
ั
ปฏิบัติการเป็นไปในทางลับ (คล้ายคลึงกับการสร้าง นักวิชาการทางด้านความม่นคงวิเคราะห์ว่าเป็นปัจจัยหน่ง
�
้
�
ี
�
�
ี
กองเรือรบผิวนาของขนาดใหญ่ของชาติมหาอานาจ ในยุค ท่มีการจัดหาเรือดาน�้าประจาการของชาติเหล่าน้คือ
ื
ิ
ิ
่
�
อาณานคม เพอปกป้องผลประโยชน์ในดนแดนโพ้น การคุ้มครองเส้นทางเดินเรือ คานดุลอานาจระหว่างกัน
ทะเล) แม้ว่าตามอนุสัญญาว่าด้วยทะเลอาณาเขตและ และสร้างความม่นใจให้กับเรือเดินสมุทรท่ผ่านช่องแคบ
ั
ี
ื
ึ
เขตต่อเน่อง (Convention on the Territorial Sea ดงกล่าว โดยมีปัจจัยเสรมมาจากชาติซ่งต้องอาศัยเส้นทาง
ั
ิ
ี
and Contiguous Zone) ปี ๑๙๕๘ (พ.ศ.๒๕๐๑) เมื่อ เดินเรือน้ในการค้าขายขนส่งสินค้าเป็นหลัก โดยเฉพาะ
เรือแล่นเข้าเขตน่านน�้าของประเทศอื่น จะต้องได้รับการ กลุ่มประเทศในเอเชีย Zachary Keck (๒๐๑๓) วิเคราะห์ว่า
�
ี
ุ
ุ
อนญาตก่อน หากเป็นเขตท่สามารถแล่นผ่านโดยสจริต ท�าให้เกิดการแข่งขันสร้างกองเรือดาน�้าของประเทศเหล่าน ้ ี
(innocent passage) จะต้องแสดงธง ตามอนุสัญญานี้ รวมไปถึงประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เช่นกัน
ึ
่
มาตราที่ ๑๔ ข้อที่ ๖ เรือด�าน�้าเมื่อแล่นเข้าเขตดังกล่าว โดยเฉพาะช่องแคบมะละกา ซงมเรอสนค้าใช้เส้นทาง
ี
ื
ิ
�
้
ึ
�
จะต้องลอยลาข้นเหนือนาและแสดงธงเช่นกัน ผ่านประมาณห้าหมื่นล�าต่อปี บรรทุกสินค้าร้อยละ ๔๐
�
(พลเรือเอก สุริยะ พรสุริยะ สัมภาษณ์ : ๒๐ ธันวาคม ๒๕๕๙ ของสินค้าทางเรือท่วโลก และมีสินค้าสาคัญคือน�้ามัน
ั
และ United Nations ๒๐๐๕) แต่จะพบเรือด�าน�้าชาติ ปิโตรเลียม ข้อมูล พ.ศ.๒๕๓๖ จากหน่วยงาน Energy
มหาอานาจต่าง ๆ ปฏิบัติการในทางลับเข้าไปในน่าน Information Agency ของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา ระบุว่า
�
น�้าประเทศอ่น โดยเฉพาะประเทศคู่ขัดแย้ง จนมีการ ปริมาณน�้ามันปิโตรเลียมร้อยละ ๒๐ ของโลก ถูกขนส่ง
ื
ี
ประท้วงเกิดขึ้นเสมอ ผ่านเส้นทางน้ทุกวัน ประเทศในเอเชียท่ต้องพ่งพา
ี
ึ
ค. เรือดาน�้าประเภทท่ไม่ติดต้งอาวุธ เช่น เรือดาน�้าวิจัย ช่องแคบมะละกาในการขนส่งนามันปิโตรเลียมสูง คือ
�
�
ั
�
ี
้
ั
ื
(research submarine) หรอเรอดาน�้าส�าหรบปฏบัติการ ญี่ปุ่น และจีน ที่น�าเข้าน�้ามันร้อยละ ๙๐ และ ๘๐ ของ
�
ื
ิ
ี
�
ทางวิทยาศาสตร์ (scientific submarine) ได้ถูกนามาใช้ ประเทศผ่านเส้นทางเดินเรือน มูลค่าทางเศรษฐกิจท่สูง
ี
้
ในการสารวจทรัพยากรธรรมชาติในทะเลและทางานวิจัย ผ่านเส้นทางเดินเรือทะเล จึงเป็นเหตุผลหน่งท่จีน
�
ี
�
ึ
ทางสมุทรศาสตร์ พยายามแผ่ขยายอานาจในทะเล และมักใช้เรือดาน�้า
�
�
�
้
ื
�
�
๒) เรือดาน�้ามีบทบาทสาคัญในการคุ้มครองเส้นทาง ออกปฏิบัติการนาควบคู่กับเรือผิวนาเสมอเม่อเกิดความ
�
ิ
�
ั
การเดินเรือทางทะเลสาคัญของชาต สภาความม่นคง อ่อนไหว กรณีพิพาทน่านน�าในภูมิภาค รวมไปถึงความ
้
ื
แห่งชาต (๒๕๕๘) ระบุว่ากิจกรรมท่ทาให้ผลประโยชน์ พยายามพัฒนาศักยภาพเรือดาน�้าของประเทศเพ่อนบ้าน
ิ
�
�
ี
ทางทะเลของไทยเกิดมูลค่ามากท่สุดคือการขนส่ง ของไทยข้างต้น
ี
ี
ิ
ทางทะเล ซึ่งอีก ๑๐ ปีข้างหน้ามีแนวโน้มท่มูลค่าน้จะ นาวาโท Aaron Beng (๒๐๑๔) วเคราะห์ว่า
ี
ึ
เพ่มข้นอย่างต่อเน่อง ดังน้นหากการขนส่งทางทะเล ประเทศสิงคโปร์มีลักษณะทางภูมิศาสตร์แตกต่างจาก
ื
ิ
ั
ของไทยถูกขัดขวาง จะเกิดความสูญเสียต่อเศรษฐกิจของ ชาติอื่น ๆ ในอาเซียนตรงทมพืนทดนนอย รายได้หลกของชาต ิ
ั
้
้
่
ิ
ี
ี
ี
่
ชาติอย่างมาก มาจากท�าการค้าและธุรกิจกับต่างชาติ จึงต้องพึ่งพาการ
�
�
กรณีศึกษาในการใช้เรือดาน�้าคุ้มครองเส้นทาง ขนส่งทางทะเลเป็นหลัก สิงคโปร์กาลังเข้าสู่ยุคทองของ
่
เดินเรือในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ท่เด่นชัด คือ ประเทศในศตวรรษท ๒๑ จึงต้องพัฒนากาลังรบทางเรือ
�
ี
ี
30 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

ื
เพ่อปกป้องเส้นทางเดินเรือ (sea line of communication) ออสเตรเลีย และกลุ่มประเทศอาเซียน ในขณะเดียวกัน
ั
ั
ั
ู
ิ
และการค้า เช่น เรือฟริเกตช้น Formidable Class มีการน�าเข้าสนค้า มลค่า ๙๖ พนล้านดอลลาร์สหรฐ
ี
ั
จ�านวน ๖ ล�า ซ่งติดต้งอาวุธท่มีประสิทธิภาพในการ จากประเทศญ่ปุ่น จีน กลุ่มสหภาพยุโรป และ
ี
ึ
ป้องกันทางอากาศ บนผิวน�้า และท�าสงครามต่อต้านเรือ กลุ่มประเทศอาเซียน (Editions Didlier Millet
ึ
ด�าน�้า เครื่องบิน Seahawk S70B ซึ่งสามารถปฏิบัติการ ๒๐๑๕ : ๑๓๒) ซ่งการขนส่งสินค้าเหล่าน้ใช้เส้นทาง
ี
�
ร่วมกับเรือดาน�้าในการต่อต้านเรือผิวนาและเรือดาน�้า เดินเรือเป็นหลัก เน่องจากค่าใช้จ่ายถูกกว่าการขนส่งทางบก
�
�
้
ื
ในส่วนของเรือด�าน�้า กองทัพเรือสิงคโปร์เริ่มมีการจัดหา และสามารถขนส่งได้ในปริมาณมาก ซึ่ง ดร.ธนิต โสรัตน์
่
ั
เรือด�าน�้าในช่วงต้นทศวรรษท ๑๙๙๐ ตามแนวคิดการ วิเคราะห์ว่าความม่นคงทางเศรษฐกิจของไทยน้นผูกติด
ั
ี
ปรับปรุงกาลังรบทางเรือให้มีความทันสมัย กองทัพเรือ กับเส้นทางการขนส่งทางทะเล จากข้อมูลของ WTO
�
สิงคโปร์ มีเรือด�าน�้าประจาการประกอบด้วย เรือด�าน�้า สินค้าอุตสาหกรรมของไทยท่ส่งออกเป็นมูลค่าสูงท่สุด
ี
ี
�
มือสองชั้น Sjoormen Class และ ชั้น Vastergotland ๖ อันดับแรก คือ อุปกรณ์อิเลคทรอนิกส์ – ส�านักงาน
ั
ื
ิ
ิ
ของประเทศสวีเดน และมีโครงการส่งซ้อเรือดาน�้า Type ช้นส่วนยานยนต์ แผงวงจร - ช้นส่วนอิเลคทรอนิกส์ เหล็ก
�
ิ
ิ
�
218SG พร้อมปรับปรุงประสทธภาพเรือดาน�้ามอสอง อุปกรณ์คมนาคม และส่งทอ – เคร่องนุ่งห่ม คิดเป็น
ิ
ื
ื
้
ั
ี
ท้งสองรุ่นน เพ่อปกป้องเส้นทางเดินเรือที่สาคัญใน มูลค่ารวม ๑,๘๔๘,๐๓๗.๖ ล้านบาท และจากการ
ื
�
ึ
ทะเลจีนใต้และช่องแคบมะละกาซ่งมีกรณีพิพาทกับชาต ิ คาดการณ์ว่า ประเทศไทยจะเป็นศูนย์กลางทางด้าน
ื
อื่นในปัจจุบัน เศรษฐกิจของภูมิภาคเม่อเปิดเสรีอาเซียน การสร้าง
ในส่วนของประเทศไทย นักวิชาการทางเศรษฐกิจ ความมนคงปลอดภัยของเส้นทางเดินเรือในทะเล จึงต้อง
ั
่
�
ไทยหลายท่าน ให้ข้อมูลสอดคล้องกันว่าการขนส่งทางทะเล เพ่มสูงข้น ซึ่งเรือด�าน�้าเป็นเคร่องมือสาคัญหน่งซ่งชาต ิ
ิ
ื
ึ
ึ
ึ
เป็นปัจจัยสาคัญหน่งต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของ ทมผลประโยชนทางทะเลสง และพงพาการขนสงทางเรอเปน
่
ู
ี
์
�
่
ื
ึ
ึ
่
ี
็
ประเทศไทย เช่น ดร.ธนิต โสรัตน์ รองประธาน หลักนามาใช้เพ่อปกป้องอธิปไตยของชาติและสร้าง
ื
�
สภาอตสาหกรรมแห่งประเทศ (ม.ป.ป.) ซงระบว่า ความมั่นคงทางทะเล
่
ุ
ึ
ุ
ี
การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศไทย (GDP) กรณีศึกษาเก่ยวกับสงครามทางเรือท่ส่งผลกระทบ
ี
�
ของประเทศไทยประกอบด้วย ๗ ส่วนหลัก คือ การส่ง ต่อเศรษฐกิจของชาต และบทบาทของเรือดาน�้า
ิ
ออกสินค้า การน�าเข้าสินค้า การบริโภคภายในประเทศ ผู้เขียนขอน�ากรณีการปิดอ่าวประเทศเยอรมันในสมัย
�
่
ั
การใช้งบประมาณของรัฐบาล การลงทุนภายในประเทศ สงครามโลกคร้งท ๒ มานาเสนอ เน่องจากเยอรมัน
ื
ี
การท่องเท่ยว และการเกษตรในประเทศ การนาเข้าและ และไทยมีลักษณะทางภูมิศาสตร์คล้ายคลึงกัน ประเทศ
�
ี
การส่งออกสินค้ามีผลต่อการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ เยอรมันนีมีท่าเรือสาคัญ เช่น Kiel ซ่งมีลักษณะเป็น
�
ึ
ึ
�
ของไทยมากท่สุด ซ่งเส้นทางหลักในการนาเข้าและ อ่าวโค้งเข้ามา ถูกปิดอ่าว (blockade) ได้ง่าย อังกฤษน�า
ี
ส่งออกสินค้า คือ เส้นทางเดินเรือทะเล จากข้อมูลสถิติ กองเรือรบมาปิดอ่าวเยอรมันน ไม่ให้เรือขนส่งสินค้าและ
ี
พ.ศ.๒๕๕๓ GDP รวมของประเทศ ๙.๓๙ ล้านล้านบาท เรือโดยสารเข้าออกได้ สร้างความเสียหายทางเศรษฐกิจให ้
การน�าเข้าและการส่งออกสินค้า คิดเป็นร้อยละ ๖๑.๓๔ กับเยอรมันนีอย่างรุนแรง ซ่งเยอรมันนีประณามการกระทา �
ึ
และ ๕๘.๗๙ ตามล�าดับ มีผลต่อเศรษฐกิจรวมของไทย ของอังกฤษว่ามีจุดประสงค์เพ่อให้ชาวเยอรมันนีอดตาย
ื
ร้อยละ ๑๒๐ ของ GDP ใน พ.ศ. ๒๕๕๗ ประเทศไทยมี (strave to death) อย่างไรก็ตามเยอรมันนีมีกองเรือรบ
ี
การส่งออกสินค้า มูลค่ารวม ๒๕๕ พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ผิวน�้าขนาดเล็กกว่าอังกฤษ ยากท่จะเอาชนะได้โดยง่าย
ึ
ิ
ไปยังประเทศญี่ปุ่น จีน สหรัฐอเมริกา กลุ่มสหภาพยุโรป หากเข้าปะทะกัน จงเป็นสาเหตให้เยอรมันนีเร่มผลต
ิ
ุ
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 31

�
ื
เรือด�าน�้าจ�านวนมากเพ่อทาลายกองเรือปิดอ่าว และ ให้กับองกฤษ (Glenn W. Moon & John H. MacGowan
ั
โจมตีเรือของฝ่ายฝ่ายสัมพันธมิตรท่ขนส่งเสบียงสินค้า ๑๙๕๗ : ๕๗๑ – ๕๗๒)
ี



















แผนที่แสดงการปิดอ่าวเยอรมันนี ของกองเรืออังกฤษในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๑ แผนที่แสดงการทำาสงครามเรือดำาน้ำาแบบไม่จำากัด (unrestricted submarine warfare)
ที่มา : Epic History TV, ๒๐๑๖. ของเยอรมันนี เพื่อขัดขวางการขนส่งเสบียงของฝ่ายสัมพันธมิตรให้กับประเทศอังกฤษ
ที่มา : Epic History TV, ๒๐๑๖.

บทสรุป
อาจกล่าวได้ว่าความคิดในการมีเรือดาน�้าประจาการ สงครามใต้นา (Undersea Warfare) ตลอดจนขาดฉันทามต ิ
้
�
�
�
ิ
ี
ในกองทัพเรือไทย เร่มข้นพร้อมการพัฒนากองทัพ ระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ ท่เก่ยวข้องกับยุทธศาสตร์ทางทะเล
ึ
ี
ี
ี
ให้ทันสมัยทัดเทียมอารยประเทศ (Naval Modernization) ในขณะท่หลายชาติท่ผลประโยชน์ชาติทางทะเลของชาติสูง
หากเปรียบเทียบกับญี่ปุ่น ในยุคเมจิ เริ่มพัฒนาประเทศ และมีความเสยงต่อการถกคุกคามทางทะเล ให้ความ
ี
ู
่
ี
เพ่อให้ทัดเทยมตะวันตก ด้วยเหตผลเดียวกับไทย ส�าคัญต่อการจัดเรือด�าน�้าประจ�าการ
ื
ุ
�
ี
ี
ั
ึ
รัชสมัยรัชกาลที่ ๕ เพื่อพัฒนาตนเอง ให้รอดพ้นจากการ เหตุผลหน่งท่มักถูกนามาใช้อ้างทุกคร้งในอดีตท่มีการ
ี
ิ
รุกรานของชาติท่ล่าอาณานิคม ญ่ปุ่นเร่มแผนการจัดหา จัดหาอาวุธของกองทัพ รวมไปถึงเรือด�าน�้า คือ ประเทศ
ี
เรือด�าน�้าตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๔๓ ขณะที่กองทัพเรือไทยเสนอ ไม่ได้อยู่ภาวะสงคราม หรือไม่ได้กาลังเป็นคู่สงครามกับใคร
�
ั
�
�
ั
ี
ิ
�
�
ื
โครงการจัดหาเรอดาน�้าประจาการต่อรัฐบาลคร้งแรก ดังน้นการมีเรือดาน�้าประจาการจึงเป็นส่งท่ฟุ่มเฟือย หรือ
�
ึ
ี
ใน พ.ศ.๒๔๕๓ ญ่ปุ่นมีเรือดาน�้าล�าแรกประจาการ ไม่จาเป็น ซ่งเป็นความคิดแบบประมาท เน่องจาก
�
�
ื
�
เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๘ จากน้นสามารถต่อเรือดาน�้าได้เอง ชาติเพ่อนบ้านของไทยล้วนแต่มีเรือดาน�้าประจาการ
�
�
ั
ื
ั
ื
้
�
ี
�
ภายในประเทศคร้งแรกเม่อ พ.ศ.๒๔๕๓ ประเทศไทยม ี การท่ประเทศไทยขาดศักยภาพในการทาสงครามใต้นา
ั
เรือดาน�้าประจ�าการครั้งแรกใน พ.ศ.๒๔๘๑ แต่หลังจาก จึงเป็นจุดอ่อนท้งในการป้องกัน หรือตอบโต้ หากเกิด
�
เรือด�าน�้าทั้ง ๔ ล�า ปลดประจ�าการ ประเทศไทยใช้เวลา การรุกรานทางทะเล จากชาติทมีความพร้อมสูงกว่า
ี
่
ั
เตรียมการยาวนานกว่า ๘๐ ปี นอกจากนประวัติศาสตร์ได้ช้ให้เห็นว่า สงครามคร้งใหญ่
ี
้
ี
ิ
ึ
ึ
้
�
สาเหตุหน่งท่การจัดหาเรือดาน�้าของไทยในอดีตล่าช้า อาจเกดขนได้โดยไม่คาดคิด หรือไม่สามารถคาดการณ์
ี
ี
่
ี
เน่องจากความไม่ชัดเจนในด้านการวางยุทธศาสตร์ชาต ิ ล่วงหน้าได้เช่น สงครามโลกคร้งท ๑ ท่เกิดจาก
ั
ื
ทางด้านการปกป้องผลประโยชน์ของชาติทางทะเล เหตุการณ์ “น�้าผ้งหยดเดียว” (การลอบสังหาร
ึ
ุ
ั
ุ
และการป้องกันภัยความม่นคงทางทะเล โดยเฉพาะ มกฎราชกมารออสเตรยน – ฮงการ) หรอหากสงคราม
ั
ี
ื
ี
32 นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐

เกิดจากการวางแผนการล่วงหน้าไว้ก่อนของชาติผู้รุกราน เรือด�าน�้าเข้าประจาการ ในการตัดสินใจเลือกเรือดาน�้า
�
�
ี
ื
ี
ชาติท่เป็นเหย่อหรือเป้าหมายการโจมต อาจไม่สามารถ ประจาการของทุกชาต ล้วนคานึงถึงความเหมาะสม
ิ
�
�
ื
รู้ล่วงหน้าเพ่อเตรียมการรับมือได้ เช่น การรุกรานของ ความคุ้มทุน เปรียบเทียบจากราคา ประสิทธิภาพใน
ี
่
กองทัพนาซีเยอรมันนีต่อชาติยุโรป ในสงครามโลกคร้งท ๒ การปฏิบติงานและอายุการใช้งาน และเป็นท่เข้าใจกันว่า
ั
ั
ี
โดยใช้วิธีการรบแบบสายฟ้าแลบ (Blitzkrieg) โจมตี ราคาเรือดาน�้าท่แพงอาจไม่ได้สะท้อนต้นทุนท่แท้จริง
ี
ี
�
ยึดครองชาติต่าง ๆ โดยไม่ให้ทันต้งตัว วิธีที่ดีที่สุดคือ มีค่าจากเทคโนโลยี หากไม่ต้องการซื้อของแพงตลอดไป
ั
การพัฒนาศักยภาพกาลังพลและอาวุธยุทโธปกรณ์ จะต้องมีการพัฒนาตนเองให้เป็นผู้ผลิต และเป็นเจ้าของ
�
ให้ทัดเทียมชาติอ่น ๆ และเตรียมพร้อมรบอยู่เสมอ เทคโนโลยีได้เอง ซ่งศักยภาพน้ไม่สามารถกระทาได้ใน
ื
ี
ึ
�
ั
้
ี
นอกจากน คนไทยโดยท่วไปยังขาดความรู้และความ ระยะเวลาอันส้น และการลงทุนใช้เงินมาก แต่เป็นส่งท ี ่
ั
ิ
เข้าใจเก่ยวกับสงครามใต้นา และบทบาทความสาคัญ กองทัพเรือต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น อินเดีย จีน มาเลเซีย หรือ
�
�
ี
้
ึ
ของเรือดาน�้าในการปกป้องอธิปไตยของชาต ซ่งเป็นท ี ่ เวียดนาม ล้วนวางแผนการในระยะยาว มาเลเซียใช้เวลา
ิ
�
ื
ี
ื
น่าสังเกตว่าด้วยความเสรีของส่อ ผู้ท่ไม่มีความรู้เร่อง เตรียมการในการจัดหาเรือดาน�้าและสร้างอู่ต่อเรือต่าง ๆ
�
�
�
ี
เรือดาน�้าสามารถออกมาให้ความคิดเห็นเก่ยวกับเรือดาน�้า นานประมาณ ๑๐ ปี ในขณะท่ญ่ปุ่นใช้เวลาประมาณ ๕ ปี
ี
ี
อย่างแพร่หลาย สร้างความสับสนเข้าใจผิดกับคนใน จากการซ้อเรือดาน�้าล�าแรกจากสหรัฐอเมริกา จึงสามารถ
ื
�
วงกว้างที่ยังไม่มีความเข้าใจในเรือด�าน�้าดีพอ แต่เสียงของ ผลิตเรือดาน�้าล�าแรกในประเทศ โดยใช้วิศวกรจากบริษัท
�
้
�
ี
�
ผู้มีประสบการณ์ตรงท่ทางานทางด้านสงครามใต้นา หรือ แม่ควบคุมงาน แต่จากนั้นอีกเพียง ๒๐ ปี สามารถเป็น
้
�
ั
�
ี
�
ปฏิบัติงานเก่ยวข้องกับเรือดาน�้าในน่านนาไทยกลับอ่อนกว่า เจ้าของเทคโนโลยีเอง และผงาดข้นเป็นชาติช้นนาใน
ึ
�
ี
�
ี
่
ั
เป็นท่ทราบกันดีว่าการต่อเรือดาน�้าใช้เทคโนโลย ี การต่อเรือดาน�้าในช่วงสงครามโลกคร้งท ๒ ในปัจจุบัน
้
�
�
�
้
�
�
ิ
สูงกว่าเรือผิวนา และในระยะเร่มต้นพัฒนากาลังรบใต้นา เวียดนามประจาการเรือดาน�้าดีเซล – ไฟฟ้า ชั้น Kilo
ี
ี
�
�
มีค่าใช้จ่ายท่เก่ยวข้องสูงกว่า เช่น การสร้างอู่เรือดาน�้า ของรัสเซีย และมีแผนการต่อเรือดาน�้าเองในประเทศ
เพราะไทยไม่มีเรือดาน�้าประจาการมานานประมาณ ๖๕ ปี โดยได้รับเทคโนโลยีและวิศวกรสนับสนุนจากประเทศ
�
�
ี
แต่การลงทุนคร้งนจะเป็นการวางรากฐานท่ม่นคงให้กับ รัสเซียและญ่ปุ่น บทเรียนจากชาติเพ่อนบ้านเหล่าน ี ้
้
ั
ื
ั
ี
ี
การทหารเรือของชาติในระยะยาว ท�าให้ประเทศไทยม ี เป็นแนวทางตัวอย่างที่ดี และเป็นโจทย์ที่ท้าทายส�าหรับ
ั
ก�าลังรบท่พร้อมทุกมิต ท้งทางบก ทางอากาศ ผิวน�้า และ ประเทศไทย ซึ่งมีความพร้อมอยู่แล้วทั้งในด้านก�าลังพล
ิ
ี
ี
ใต้น�้า เพื่อป้องกันจุดยุทธศาสตร์ที่ส�าคัญต่าง ๆ ของชาติ ท่มีความรู้ความสามารถและประสบการณ์ในการต่อเรือ
ี
ี
ในปัจจุบัน เป็นนิมิตหมายท่ดี ท่กองทัพเรือไทย ผิวน�้า – ยานยนต์ ที่ดีในระดับหนึ่ง แม้ว่าเทคโนโลยีการ
�
ั
้
�
�
พัฒนากาลังรบใต้นาอีกคร้ง ท้งในด้านกาลังพลและอาวุธ ต่อเรือด�าน�้ายังเป็นของใหม่ส�าหรับไทยในเวลานี้ก็ตาม
ั
ด้วยการจัดต้งกองเรือดาน�้า การฝึกฝนกาลังพล และจัดหา
ั
�
�
นาวิกศาสตร์ ปีที่ ๑๐๐ เล่มที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๐ 33