hadanah (2)

Keistimewaan

Hadanah dalam


Islam

Nama Ahli Kumpulan:
WIDAD BINTI MAT ZIN (A192329)
SITI RAHMAH BINTI KAMIL (A195045)

NAMA PENSYARAH:
Dr. Nurul Ilyana

PermasalahanHadanah

Permulaan pagi yang indah menerima kunjungan daripada
keluarga yang tidak dikenali. Keluarga Aisyah menerima kunjungan
daripada tetamu dengan berlapang dada. Keluarga Ammar
memulakan perbualan untuk merisik anak Pak Samad iaitu Aisyah.
Kemudian, Aisyah membuat keputusan untuk menerima lamaran
tersebut tanpa berfikir panjang. Kedua-dua belah keluarga
menyetujui dan mempercepatkan perkahwinan bagi mengelakkan
daripada maksiat.

Majlis perkahwinan antara Aisyah dan Ammar berjalan dengan
lancar dan teratur. Setelah hampir setahun usia perkahwinan
mereka, Ammar mempunyai masalah dalam pekerjaan. Setiap kali
pulang kerja, pasti ada benda yang tidak puas hati dan aisyah yang
menjadi tempat lepas kemarahannya. Tetapi Aisyah masih bertahan
untuk anak dalam kandungannya yang berusia 7 bulan.

Setelah beberapa bulan, Aisyah telah melahirkan Adam tanpa
suaminya di sisi. Dia merasa sebak apabila melihat ibu-ibu di wad
bersalin yang lain semuanya didampingi suami tercinta. Bahkan dia
hanya seorang diri di hospital bertarung nyawa melahirkan zuriat
yang di kurniakan oleh Allah. Adam dibesarkan dengan baik oleh
seorang ibu yang sangat penyayang iatu Aisyah. Aisyah menjadi kuat
untuk anaknya walaupun sering dipukul dek kerana suaminya yang
panas baran itu.

Setelah beberapa bulan berlalu, hubungan mereka semakin
dingin. Tambahan pula, bila mana Aisyah mengetahui suaminya
ada perempuan lain di belakangnya. Sehinggakan Aisyah
meminta untuk dilepaskan kerana tidak bertahan lagi dengan
perangai Ammar yang panas baran. Tetapi Ammar sedikit pun
tidak mengendahkan apa yang Aisya cakap. Hal ini menyebabkan
Aisyah ingin menuntut borang cerai daripada mahkamah.
Disebabkan aisyah selalu mnyebut tentang penceraian, ammar
pon bersutuju dengan syarat untuk mendapatkan hak penjagaan
anak ke atas dirinya. Tetapi Aisyah sama sekali tidak bersetuju
kerana perangainya yang panas baran mana mungkin dapat
menjaga Adam dengan baik.

Setelah itu, aisyah berbincang dengan ibubapa dan mertuanya
tentang kes ini. Maka keluarganya menyuruh aisyah berjumpa
dengan orang yang lebih pakar dalam bidang ini. Disebabkan
Ammar terlalu berkeras untuk mengambil hak penjagaan keatas
anaknya Adam, maka Aisyah meminta kawannya selaku peguam
syariah supaya menolongnya untuk menuntut hak penjagaan anak
terhadap Adam. Seterusnya, mereka menyerahkan masalah ini
kepada pihak mahkamah.

PENGENALAN

DAN KEISTIMEWAANNYA

Hadanah ini menjadi salah satu bentuk penyaluran kasih sayang seorang
muslim kepada keturunannya. Ketika seorang anak masih kecil, hadanah lebih
layak kepada kaum wanita. Hal ini kerana mereka memiliki hati yang lebih
lembut, penuh kasih sayang dan sabar dalam mendidik.

Definisi : Asal ‫ الخضن‬iaitu rusuk kerana apabila ibu mendukung dia meletak
anak sebelah rusuk atau peluk Kerana kasih sayangnya dia selalu peluk dan
dakap anaknya.

Syarak : pemeliharaan anak lelaki dan perempuan dari segala bahaya, menjaya
kesihatan jasmani dan rohani, makan minum, pakaian, akal hingga dia sanggup
berdiri sendiri dalam menghadapi kehidupan sebagai manusia.

DEFINISI HADANAH MENURUT

HUKUM SYARAK

Mazhab Hanafi : Mazhab Maliki :

mendidik anak kepada siapa
menjaga kanak-kanak

yang mempunyai hak
serta menanggung

penjagaan ke atasnya
segala keperluan hidup

Mazhab Hanbali : dan kemaslahatannya


Menjaga dan memelihara
termasuk memberi

kanak-kanak daripada
makan, tempat tinggal &

sebarang mara bahaya,

pembiayaan pelajaran

memenuhi segala keperluan
kanak-kanak sehingga

hidup & menjauhkannya
boleh mendatangkan

kebaikan kepadanya
daripada sebarang perkara

yang boleh
Mazhab Syafi'e :

memudaratkannya memelihara orang yang

lemah dan tidak berdaya

menguruskan diri sendiri

seperti kanak-kanak, orang

tua, orang yang bodoh

ataupun gila dengan segala


keperluan hidup yang

mendatangkan kebaikan


kepada mereka

HUJAH 4 MAZHAB

Tempoh Penjagaan Hadanah

MAZHAB LELAKI PEREMPUAN
IMAM HANAFI
IMAM MALIKI
7 tahun 9 tahun
IMAM HANBALI
IMAM SYAFI'E sehingga dia baligh sehingga dia
berkahwin

sehingga dia baligh sehingga dia
berkahwin

tiada tempoh tiada tempoh

ditetapkan (sehingga mumayyiz) ditetapkan (sehingga mumayyiz)

MAKSUD HADANAH, PARA FUQAHA SEPENDAPAT BAHAWA :- : ‫قول الراجح‬
KANAK-KANAK YANG PERLU KEPADA PENJAGAAN IALAH SEMASA
BERUMUR DIBAWAH TUJUH TAHUN. JIKA MELEBIHI UMUR TERSEBUT (
SETELAH MUMAIYYYIZ) , MAKA KANAK-KANAK ITU DIBERI PILIHAN
UNTUK TINGGAL BERSAMA DENGAN IBU ATAU BAPANYA.

.‫ َوَقْد َس َق اِنى ِم ْن ِبْئِر َأِبى ِع َنَبَة َوَقْد َنَف َع ِنى‬،‫ َيا َرُس وَل ِهَّللا ِإَّن َزْو ِج ى ُيِريُد َأْن َيْذ َهَب ِباْبِنى‬: ‫َفَق اَلْت‬
‫ َفَق اَل‬،‫ َم ْن ُيَحاُّقِنى ِفى َوَلِد ي‬:‫ َفَق اَل َزْو ُجَه ا‬. ‫ اْس َتِه َم ا َع َلْيِه‬: ‫َفَق اَل َرُس وُل ِهَّللا َص ىَّل ُهللا َع َلْيِه َوَس َّلَم‬
‫ َفُخْذ ِبَيِد َأِّيِه َم ا ِش ْئَت َفَأَخَذ ِبَيِد ُأِّم ِه َفاْنَط َلَق ْت‬، ‫ َوَهِذ ِه ُأُّم َك‬، ‫ َهَذا َأُبوَك‬: ‫الَّنِبُّى َص ىَّل ُهللا َع َلْيِه َوَس َّلَم‬

‫ِبِه‬


Maksudnya: “Seorang perempuan menemui Rasulullah SAW dan berkata:
“Wahai Rasululllah! Bekas suamiku ingin mengambil anakku. Anakku telah
memberiku minum daripada telaga Abu ‘Inabah. Sesungguhnya, dia amat
berguna kepadaku.” Rasulullah SAW bersabda: “Buatlah undian.” Maka bekas
suami perempuan tersebut berkata: “Sesiapa yang boleh menghalangku
daripada anakku!” Rasulullah SAW bersabda: “Ini bapamu dan ini pula ibumu,
peganglah tangan siapa yang kamu pilih.” Lalu, anak tersebut pun memegang
tangan ibunya dan mengikutnya pulang.”

Susunan Keluarga yang

Berhak Menjaga Anak

• Mazhab
• Mazhab Maliki •
Hanafi •
1)ibu
Hak dan tanggungjawab
2)ibu kepada ibu (nenek) hingga ke atas
3)saudara perempuan seibu sebapa (mak

memelihara anak hasil
saudara)
4)saudara perempuan ibu yang seibu
daripada penceraian adalah
5)saudara perempuan ibu kepada ibu kanak-

kanak (Al-Khalah li Al-um/saudara perempuan

hak bersama saudara-saudara
nenek sebelah ibu kanak-kanak)
6)saudara perempuan ayah kepada ibu kanak-

perempuan kepada ibu kanak-
kanak (Al-Ammah Al-um/saudara perempuan
datuk daripada sebelah ibu kanak-kanak)
kanak tersebut iaitu: 7)saudara perempuan bapa kepada bapa

kanak-kanak (Al-Ammah Al-ab/saudara


perempuan datuk daripada sebelah bapa

kanak-kanak) hingga ke atas
1)Ibu

2)Ibu kepada ibunya (nenek)

3)Nenek sebelah ibunya

(moyang)

4)ibu sebelah bapanya (nenek)

5)saudara perempuan seibu

sebapa

6)saudara perempuan seibu

7)saudara perempuan sebapa

8)anak perempuan daripada

saudara perempuan seibu

sebapa

9)anak perempuan daripada

saudara perempuan seibu dan

seterusnya

Jika tiada juga waris atau pihak
yang dinyatakan, maka
mestilah dicari wanita-wanita
yang ada hubungan adik
beradik kepada ibu atau bapa
kanak-kanak itu

Susunan Keluarga yang

Berhak Menjaga Anak

• Mazhab Syafi'e • • Mazhab Hanbali •

1)ibu 1)ibu
2)ibu kepada ibu (nenek sebelah ibu)
2)ibu kepada ibu (nenek sebelah ibu)
hingga ke atas dengan syarat dia
3)ibu-ibu kepada nenek sebelah ibu hingga

mestilah pewaris ke atas
3)bapa 4)bapa
4)ibu kepada bapa kanak-kanak (nenek
5)ibu kepada bapa (nenek sebelah bapa)
sebelah bapa) 6)ibu-ibu kepada nenek sebelah bapa

5)ibu kepada ibu kepada bapa kanak-
hingga ke atas
kanak sehingga ke atas dengan syarat
7)datuk
mereka adalah pewaris barulah disusuli
8)saudara perempuan ibu yang seibu

orang yang paling dekat daripada
sebapa
kerabat-kerabat ibu 9)saudara perempuan ibu yang seibu
6)orang yang paling dekat daripada
10)saudara perempuan ibu yang sebapa
kerabat-kerabat bapa kanak-kanak itu 11)saudara perempuan bapa yang seibu

sebapa

12)saudara perempuan bapa yang seibu
13)saudara perempuan bapa yang sebapa

Jika ibu telah hilang kelayakan untuk
dan seterusnya
mengasuh atau meninggal dunia, hak



tersebut berpind
ah kepada:
1)nenek sebelah ibu
hingga ke atas
2)bapa
3)nenek sebelah bapa hingga ke atas
4)kakak atau adik perempuan seibu sebapa
5)kakak atau adik perempuan seibu
6)kakak atau adik perempuan sebapa
7)anak perempuan kepada kakak atau adik

perempuan seibu sebapa
8)anak perempuan kepada kakak atau adik

perempuan seibu
9)anak perempuan kepada kakak atau adik

perempuan sebapa
10)emak saudara sebelah ibu
11)emak saudara sebelah bapa
12)waris lelaki yang boleh menjadi waris

kanak-kanak sebagai asabah

penyelesaian masalah :

Bagaimana pula keadaan sekiranya seorang suami itu kaki pukul dan suka mendera
isteri secara emosi, mental dan fizikal? Dan bagaimana pula figura bapa seorang kaki
pukul dan kaki dera boleh diterima dalam pembesaran kanak-kanak?

Pertama, perlu ingat bahawa Mahkamah perlu bersifat adil dan memberi peluang
kepada kedua-dua belah pihak untuk didengari. Di sinilah tugas pihak-pihak untuk
membuktikan keterangan masing-masing dan disokong oleh bukti-bukti dokumen &
keterangan saksi-saksi.

Kedua, berdasarkan bukti-bukti dan keterangan pihak-pihak serta saksi, perkara
pertama yang akan menjadi pertimbangan Mahkamah adalah kebajikan dan keselamatan
anak-anak. Di bawah jagaan siapakah kebajikan dan keselamatan anak-anak lebih
terjaga.

Maka di sini dapat dilihat hak penjagaan lebih berat kepada Aisyah kerana keselematan
dan kebajikan lebih terjaga apabila bersama ibunya berbandingan ayahnya Ammar yang
panas baran. Tetapi Aisyah akan hilang hak penjagaan anak apabila dia berkahwin lain.

KESIMPULAN

Kena ingat dalam kes Hadhanah, tidak wujud istilah “aku layak, kau tak
layak”. Pihak yang layak adalah pihak yang dapat buktikan di Mahkamah

bahawa dia dapat menjamin kebajikan serta keselamatan anak dengan
terbaik.”THE WELFARE OF THE CHILDREN IS THE KEY IN CUSTODY”

RUJUKAN

KITAB TURATH : -

‫فتح القريب‬-
‫الفقه على المذاهب الاربعة‬-

‫ عبد الرحمن‬:‫تأليف‬

‫جامع الفقه‬-

‫يسري السيد محمد‬

FIQH MUNAKAHAT :

1) AL SYARIAH JILID 5, SITI ZALIKHAH MD. NOR
2) 400 SOAL JAWAB NIKAH KAHWIN, HAJI SAID
HAJI IBRAHIM
3) HAK PENJAGAAN ANAK-JOM TANYA PEGUAM