19005
9 771024 220101
5 | 2019
Lu€5
5 | 2019 Organe officiel
de la Ligue luxembourgeoise
du Coin de Terre et du Foyer
Association de protection de la nature agréée
198 | Ziergräser im Winter
202 | Kübelpflanzen – ab in die gute Stube!
218 | Dossier : Prendre soin de nos aînés
194 SOMMAIRE
LEITARTIKEL „MÄI GÄERTCHEN“ GUT ZU WISSEN
195 D’Wuert vun der Presidentin 208 Ein Traumgarten wie ein 224 Le Luxembourg, État
Gemälde signataire de la Convention
MAIN VERTE européenne du paysage
GRÜNE LANDSCHAFTEN
196 En attendant les premiers 229 Die Flatterulme –
frimas 210 Narzissen, Tulpen & Co. oder... Baum des Jahres 2019
Nirvana für den Frühling
ZIERGARTEN 230 « Dominique Lang et son
212 Blumen zu Allerheiligen, ein époque »
197 Von Stauden und Gehölzen fester Bestandteil
198 So bringt man Ziergräser gut 232 Strohhalme
214 Roseraie de Mamer 233 So schützen Sie Ihr Bauprojekt
durch den Winter
200 Das Scharbockskraut DOSSIER von Anfang an
201 Der Orient-Knöterich
202 Kübelpflanzen – ab in die 218 Prendre soin de nos aînés AUS VERBAND UND SEKTIONEN
226 Randonnées à découvrir
gute Stube! 216 Agenda
FREIE ZEIT 234 Aus der Liga
GARTENPRAXIS
215 Rezepter 235 14. CTF-Mitgliederreise
204 Saatgut – Grundlage unserer 223 Die Kartoffel
Ernährung (10) 236 Regionaldelegierten-
versammlung
205 Die finnischen Kleingärtner
206 Der Birnbaum 237 Konferenzler 2019/2020
238 Kleingärtnerbörse
239 In Memoriam
D'WUERT VUN DER PRESIDENTIN 195
© shutterstock Léif Gaardefrënn,
Organe officiel zënter der leschter Zeitung ass allerhand passéiert am Zesummenhang mat der Steier
de la Ligue Luxembourgeoise verwaltung an dem Androen an de verschiddene Registeren a well mer de Moment, ausser
du Coin de Terre et du Foyer onsem Internetsite, just dës Méiglechkeet hunn, mat Iech all ze kommuniquéieren, kann
ech nëmmen hoffen, datt Der dëst och alleguerte liest.
N° 5 2019
Mir ware bei onsem Minister Romain Schneider an dat Wesentlecht, wat mer do gewuer
Tirage: goufen ass datt et eigentlech egal ass, ënner wellecher Gesellschaftsform ons Sektioune
29.000 exemplaires sech konstituéieren. Ech proposéieren dofir et Iech e bësse méi systematesch ze erklären.
paraît 6 fois par an
– Déi meescht vun onse Sektioune sinn net am „Registre des Sociétés“, fréier „Registre du
Prochain numéro: N° 6 2019 Commerce“, agedroen. Vill vun Iech hu keng oder total vereelzt Statuten.
6 décembre 2019
All dës Sektioune sollten de Moment mol näischt maachen, ma sech an hirer nächster
Clôture de rédaction du N° 1 2020: Generalversammlung als asbl konstituéieren. Statuten heifir stinn op onsem Internet
10 décembre 2019 site a mir si gäre bereet dobäi ze hëllefen.
– Déijéineg Sektiounen, déi sech als „association agricole“ am „Registre du Commerce“
ageschriwwen hunn, all Respekt fir si, déi kënnen, souwäit si kee Patrimoine hunn
(Immobilien oder Terrainen), sech och an hirer nächster Generalversammlung zu
enger asbl ëmfunktionéieren.
– Leider wäerte mir och als Ligue Gaart an Heem rëm eng Statutenännerung maache
mussen, als eng nei „Liga“ oder „Federatioun“ vun de Sektiounen. Ënnert dem Stréch
ännert dat net vill fir Iech all. Dir bleift onofhängeg mat Äre Comitéen an Äre Keesen,
an d’Verwaltung vun Äre Membere maache mir natierlech och weiderhin.
D’Avantagë vun der „asbl“ als Gesellschaftsform sinn engersäits, datt d’Steieren, wa se
da fälleg ginn, net sou héich sinn, anersäits, an dorop hoffe mer fest, solle mir als Ligue
an och all eenzel vun eise Sektiounen d’„utilité générale“ zouerkannt kréien. Well dat
ass onst Recht als staatlech unerkannten Naturschutzorganisatioun grad wéi eng Rei vun
aneren Organisatiounen dëse Statut schonn hunn. An deem Moment wiere mer dann net
méi steierpflichteg. Déi juristesch Finessen stinn nach aus. Bis zu de Regionaldelegéier
tenversammlunge wësse mer méi.
Et deet mer Leed, datt ons Leitartikele sech de Moment all ëm dëse Sujet dréien, ma dëse
Problem läit ons an Iech nun eemol uewen an et ass fir ons Ligue eng Fro vun der Zukunft.
Ech wëll dofir och en Opruff maachen, datt Der als Sektioun net einfach sollt d’Bengele
bei d’Tromm geheien an ophalen, esou wéi et der e puer schonn decidéiert hunn. Au
contraire, sicht an Ärer Gemeng an och an den Nopeschgemengen no Matstreider, fusio
néiert Är Sektiounen, wann der kee viabele Comité méi hutt a besënnt Iech op ons
Traditioun, ons Wäerter an ons Engagementer. Et ass derwäert dofir ze kämpfen!
Dat alles gesot, wëllt ech awer nach ervir hiewen, datt mer mam Minettekompost eng nei
Zesummenaarbecht fonnt hunn an datt mer un onsem Projet „neit Heem“ weider schaffen.
Mir hoffen, all d’Sektiounen op de Regionaldelegéierten
versammlungen erëmzegesinn, fir all dëst mat Iech ze
diskutéieren.
Bis geschwënn also,
Dr Martine Mergen
Presidentin vun der Ligue CTF
216 AGENDA
OKTOBER 22.11.2019 Schnittkurse 2019/2020
GAART AN HEEM HUNCHERANGE-F.-N.
17.10.2019 Beaujolais-Owend Die Umweltkommission der Liga CTF
GAART AN HEEM HUNCHERANGE-F.-N. um 19 Auer möchte Ihnen mitteilen, dass der Zentral-
Chrysanthemenversammlung am Schlass zu Beetebuerg vorstand beschlossen hat, auch dieses
um 15 Auer Musek mam Nico Raschella Jahr wieder in jeder der vier Regionalen
am Schlass zu Beetebuerg zwei Gratisschnittlehrgänge anzubieten,
Filmvirféierung iwwer Beien DEZEMBER dies unter der fachlichen Leitung von
Kursusleiter Remy Bintener.
19.10.2019 01.12.2019
AMIS DE LA FLEUR FIELS/IERNZEN GAART AN HEEM UEWERKÄERJENG Die Lehrgänge sind auf Wunsch in luxem-
Hierscht- an Allerhellgen- Blummemaart “De Kleeschen kënnt” burgischer, deutscher oder französischer
vun 9.00 bis 16.00 Auer géint 15.30 Auer Sprache.
am Haff vum Centre Culturel am Centre Polyvalent zu Uewerkäerjeng
Dir fannt Blumme fir op d’Fënsterbänken Interessierte Sektionen, welche bereit
an och fäerdeg Coupë fir op de Kierfecht. 06.-08.12.2019 wären, einen Baum- und/oder Zierstrauch-
Fir eng Taass Kaffi ass och gesuergt GAART AN HEEM UEWERKÄERJENG schnittlehrgang zu organisieren, können
Stand um Chrëschtmaart zu Käerjeng ihre Kandidatur schriftlich dem Liga-
19.10.2019 Verkaf vu Chrëschtbeemercher an sekretariat übermitteln mit Angaben des
GAART AN HEEM WECKER Smokerfleesch Organisators, Kontaktperson, Telefonnr.,
5ten Danz an den Hierscht genauere Adresse, evtl. Name der Garten-
am Centre Culturel Fancy 08.12.2019 anlage, Baum- bzw. Zierstraucharten und
ab 21.00 Auer mam Orchester “Ever Dance” GAART AN HEEM WALFER gewünschter Sprache.
Ab 19.30 Auer zerwéiere mir Gesolpertes, Danznomëtteg
Gromperepurée a sauere Kabes oder vu 15.30 bis 19.00 Auer Der Zentralvorstand bittet die Sektionen,
3 Hierkenfilete mat Quellgromperen. am Centre Prince Henri zu Walfer ihre Bewerbung bis spätestens den
Bestellt Äert Iesse bis den 13.10.2019 mam Orchester Roland Kayser 31. Oktober 2019 einzusenden an das
um Telefon 71 00 30 oder 71 91 59 Den Entrée ass fräi Sekretariat der Liga, 97, rue de Bonnevoie,
Entrée: Virverkaf 2,50 € an Oweskeess 5 € L-1260 Luxembourg oder per E-Mail an
[email protected]
27.10.2019 Kurse
GAART AN HEEM HOEN
Bazar de bienfaisance GAART AN HEEM ASPELT
vun 10.00 bis 18.00 Auer 07.11.2019 vun 19.00-21.00 Auer
am Pompjeessall zu Uespelt am Pavillon nieft dem Précoce
fir Iessen a Gedrénks ass gesuergt
Éischten Owend als Schnuppercours
NOVEMBER vum Biz- a Stréckcours
November 2019-Februar 2020
08.11.2019
GAART AN HEEM DIEKIRCH Dir leet Äre Projet fest op Basis vun Ärer
Präisiwwerreechung vum Erfahrung mam Strécken a kritt gesot, wat
Blummeconcours Dir dofir u Material braucht.
um 19.00 Auer Fir déi éischte Kéier ass Material op der Plaz.
am Festsall vun der Grondschoul An de Schoulvakanzen übe mer doheem.
hannert der Kierch
Instruktioune kréie mer vum
16.11.2019 Malou Duhr-Spini, déi dat och gratis,
GAART AN HEEM RÉIDEN/ATTERT zu Gonschte vum gudden Zweck mécht.
Traditionellen Hierkenowend
ab 18.00 Auer am D’Aschreiwung fir dës Stréckowender ass
Centre Polyvalent bis de 24. Oktober, et kascht 50 € a kënnt
integral der ‚Fondatioun Kriibskrank
24.11.2019 Kanner’ ze gutt.
GAART AN HEEM RËMELENG
Adventsversammlung Inscriptions au cours de tricot (max.
ab 15.00 Auer 15 personnes) jusqu’au 24 octobre
am Centre Culturel Tel. 23 66 74 36 (Weber) ou
691 66 82 36 (Raus).
Le virement de 50€ avec la mention
Stréckcours est à faire sur le compte
du CTF Aspelt
CCPL LU95 1111 0497 9938 0000
217 AGENDA
ASSOCIATION POUR La visite guidée du 20 octobre 2019
L’EDUCATION PERMANENTE «Les hôtels particuliers des bastions Beck et Louis »
est annulée pour des raisons d’organisation
A.s.b.l. B.P. 598 L-2015 Luxembourg
9 novembre de 14.30 à 16.00 hrs
Programme du 1er cycle de conférences Visite guidée « Historicisme, Art Nouveau, Art Déco
au Centre Prince Henri Walferdange 1er étage à 15 hrs et Modernisme à Esch/Alzette »
La salle est accessible par un ascenceur. en langue française par Dr Robert L. Philippart
6 novembre 2019 Esch-sur-Alzette, l’ancienne métropole du fer, est devenue une
Jean-Luc Mousset, historien et Robert Becker, architecte cité universitaire. L’architecture du XIXe et début du XXe siècle
FAIRE REVIVRE LE „MANSFELDSCHLASS“ PAR LA à Esch-sur-Alzette se veut débridée, résolument internationale,
DIGITALISATION: UNE HYPOTHÈSE riche et variée. Une ville qui possède un patrimoine architectural
extraordinaire mêlant historicisme allemand au néogothique
Aujourd’hui, le château du comte Pierre-Ernest de Mansfeld français, à l’Art Nouveau nancéien, au Liberty italien. L’Europe et
(1517-1604) à Clausen est entièrement en ruine, d’où l’idée de ses cultures, unies dans une ville moyenne à l’aube du XXe siècle.
le restituer virtuellement par les moyens de notre époque.
Cette reconstruction du „Mansfeldschlass“ offre une vision Départ: Hôtel de Ville
générale qui veut faire comprendre la signification historique et Arrivée: Musée National de la Résistance
culturelle de la manifestation la plus aboutie de la Renaissance Organisateur: SLHU
à Luxembourg.
Le projet a pu voir le jour grâce à Madame Antoinette Probst, 10 novembre de 14.30 à 16.00 hrs
qui a assuré la majeure partie de son financement et l’Association Visite guidée «Art funéraire protégé au cimetière Notre-Dame »
des Amis du château de Mansfeld qui a réalisé le film. en langue française par Dr Robert L. Philippart
Les conférenciers présenteront le film et placeront Clausen
dans le contexte européen de la construction des châteaux Le cimetière ND de Luxembourg – un panthéon national ?
pendant la 2e moitié du 16e siècle. La nécropole du XIXe siècle serait-elle reflet des valeurs
« Liberté, Égalité, et Fraternité » ? Comment se vivent ces valeurs
op lëtzebuergesch dans la cité des morts? La visite guidée s’interroge sur la relation
à la mort au XIXe et au début du XXe siècle ?
20 novembre 2019 Le cimetière municipal est ouvert aux athéistes, croyants et
Milly Fernandes-Tasch agnostiques. L’itinéraire à travers les champs de sépultures rappelle
MAGELLAN ET SON ÉPOPÉE (1480-1521) les différents sens que peut revêtir un monument funéraire. Il en
identifie ses références philosophiques et religieuses.
en français La nécropole est perçue comme lieu de dialogue entre philosophies
de vie, de confessions et d’idéologies. L’homme moderne est mobile
4 décembre 2019 et instruit. Son objectif est de servir l’économie. La nécropole
Jean-Marie Majerus, historien rappelle à quel point l’économie luxembourgeoise a toujours attiré
LËTZEBUERG AM ËMBROCH. des entrepreneurs de l’étranger. La promenade guidée fait
D ’KRISE VUN 1918/1919 AN HIR KONSEQUENZEN découvrir l’antagonisme entre l’art funéraire industriel et l’art
An de Joren 1918 a 1919 huet Lëtzebuerg eng vun sengen funéraire artisanal.
schwéiersten Staatskrisen D’Staatsform as a Fro gestallt ginn,
d’Existenz vu Lëtzebuerg als onofhängege Staat stoung um Spill Départ/ Arrivée: Allée des Résistants et Déportés
an schliisslech ass de wiertschaftleche Partner gewiesselt ginn.
Dat alles geschidd an engem internationalen Kontext, dee 15 décembre de 14.30 à 16.00 hrs
geprägt gëtt vum Enn vum éischte Weltkrich, der Déchéance Visite guidée « Les grands magasins de la Belle Epoque »
vun enger Rei vun Monarchien, der Friddenskonferenz vun en langue luxembourgeoise par Dr Robert L. Philippart
Versailles, de revolutionären Evenementer an Russland an
an Däitschland. La visite fait découvrir comment le Gouvernement transformait
l’ancienne ville forteresse en centre commercial du pays.
op lëtzebuergesch Elle explique l’organisation du commerce au XIXe siècle ainsi que
son évolution jusqu’à nos jours. La visite-conférence retrace le profil
11 décembre 2019 des commerçants et décrit quelle place détenait l’hôtellerie dans
Jeanne Thibo, l’économie de la ville. La promenade guidée s’interroge encore sur
ORIGINE ET ÉVOLUTION DE L’HISTOIRE DU JEU, DE LA le caractère publicitaire de l’architecture du commerce.
PRÉHISTOIRE AUX JEUX VIDÉO
Aristote a dit que le jeu est un mal nécessaire, car délassement, Départ: Hôtel de Ville, Place Guillaume II
mais aussi moyen de détourner les hommes de la vertu. Arrivée: rue Philippe II, rue de la Poste
Pour l’Eglise c´est une œuvre du diable et les moralistes
de prennent le relais avec cette affirmation. Le proverbe Informations au tél 621 215 424 ou 44 49 29
« Riche au matin, gueux au soir » rend bien cette idée. [email protected]
Depuis quand parle-t-on de jeu, qui et quel pays peut prétendre www.histoireurbaine.eu
avoir été le premier avoir inventé tel ou tel jeu ? www.m3e.lu
Quelles sont les influences et les évolutions de certains jeux ?
La participation aux visites guidées est gratuite.
en français
Prix d’entrée par conférence 3 €
Informations au tel 44 49 29
AUS DER LIGA 237
Konferenzler 2019/2020
Action Solidarité Tiers Monde CTF-Expert aus dem Gaardeberaïch
Michèle HEMMER, Tel.: 40 04 27 23
55, av. de la Liberté L-1931 Luxembourg Benjamin MARBES, Tel.: 48 01 99
E-mail : [email protected], www.astm.lu E-Mail: [email protected]
1. Kompost 2. Jauche 3. Mischkultur
1. « L’agriculture biologique au Burkina Faso »
Le documentaire réalisé par Anne Schiltz au Burkina Faso fin Experten aus dem Rechtsberaïch
2013 montre le travail quotidien de l’ONG ’ARFA’ (L’association
pour la recherche et la fonction en agro-écologie) en donnant Me Martine SCHAEFFER, Notaire Tel.: 22 44 75-1
la parole aux paysannes et paysans concernés. Son directeur 74, avenue Victor-Hugo L1750 Luxembourg
Mathieu Savadogo explique l’approche biologique et pourquoi [email protected]
elle est la meilleure réponse aux effets des changements „Ierwschaftsrecht an Testamenter“ a „mariage oder PACS“
climatiques et la méthode la plus adaptée à garantir
l’alimentation de la population de la région. Me Patrick BIRDEN, Avocat à la Cour, Tel.: 46 35 63
3, Montée de Clausen L-1343 Luxembourg
Depuis quelques années ASTM a concentré ses efforts en [email protected]
Afrique sur l’appui à l’agriculture durable, convaincue que „Sträit mam Noper op Grond vu Beem, Hecken oder Mauere“
celle-ci contribuera à résoudre les terres fertiles pour les a „Servituden“
générations à venir.
Me Henry DE RON, Avocat à la Cour, Tel.: 22 73 30-1
L’Action Solidarité Tiers Monde est une ONG de développement Étude Kleyr Grasso BP 559 L-2015 Luxembourg
luxembourgeoise qui lutte depuis 1969 pour l’émancipation [email protected]
politique, économique et sociale des peuples du Tiers Monde. „Sträit mam Noper op Grond vu Beem, Hecken oder Mauere“
a „Servituden“
2. „Die Zusammenhänge zwischen biologischer Landwirtschaft,
Ernährung und Klimawandel“
Pour en savoir plus, visitez : http://astm.lu/
Michel COLLETTE, [email protected], Tel.: 83 85 88 / 621 190 017 Mir bieden d’Sektiounen sech fréizäiteg mat de
11, rue de Michelbouch L-9170 Mertzig Konferenzler a Verbindung ze setzen.
„Faszination Bienenvolk“ All Konferenzler ass fir säi Referat verantwortlech
Biologisch-dynamische Bienenhaltung mit Naturwabenbau. a schwätzt a sengem Numm, net am Numm vun der
PowerPoint-Präsentation mit wunderbaren Einblicken in den Ligue CTF.
Superorganismus Bienenvolk.
Mir wëllen Iech drop opmierksam maachen
Franz Hellmuth, Tel.: 0049 6501 13694 eventuell Honorairë mat de Konferenzler am Virfeld
Eisengasse 3 D-54332 Wasserliesch/Konz ofzeschwätzen.
Erdstrahlen, Wasseradern, Elektrosmok Mir wënschen Iech interessant Virträg
als Krankheitsursachen? mat onsen Experten!
ALARMSYSTEMER, VIDEOIWWERWAACHUNG, KOFFERFORT’EN, …
Zum Lesen vom ganzen CTF Magazin
Registrieren sie sich hier
oder
Melden sie sich mit Ihrer CTF Mitgliedsnummer an.
Registrieren Anmelden