KIMIA SPM

SOALAN PERCUBAAN NEGERI
TERENGGANU 2020

KIMIA BAHAGIAN A
KERTAS 2

UNSUR-UNSUR KALA 3

1KUMPULAN 2 13 14 15 16 17 18

UNSUR Na Mg Al Si P S Cl Ar

Logam metaloid Bukan logam

Jejari atom semakin berkurangan

Kelektronegatifan meningkat

• atom-atom unsur dalam Kala 3 mempunyai tiga
petala yang berisi elektron;

• dari kiri ke kanan Kala 3 :
(a) nombor proton meningkat satu unit;
(b) bilangan elektron valens juga meningkat satu unit.

2

(a)Keadaan fizik

UNSUR Na Mg Al Si P S Cl Ar

Pepejal Gas

(b) Kelektronegatifan - meningkat dari kiri ke kanan JBU kerana cas
positif pada nukleus semakin meningkat dan saiz atom yang
semakin kecil;.

(c)Kekonduksian arus elektrik - Na, Mg dan Al merupakan
konduktor yang baik, Si merupakan konduktor yang lemah tetapi
P, S, Cl dan Ar bukan konduktor elektrik.

(d) Sifat-sifat oksida:

(i) Na , Mg membentuk oksida yang bersifat bes

(ii) Al membentuk oksida yang bersifat amfoterik

(iii) Si, P, S, Cl membentuk oksida bersifat asid. 3

Bab 4:Jadual Berkala Unsur

4

BAHAGIAN A

1. Jadual 1.1 menunjukkan unsur-unsur dalam Kala 3 bagi Jadual Berkala Unsur.

Unsur Na Mg Al Si P S Cl Ar

Nombor 11 12 13 14 15 16 17 18
Proton 2.8.1 2.8.2 2.8.3 2.8.4 2.8.5
2.8.6 2.8.7 2.8.8
Jadual 1.1
Berdasarkan Jadual 1.1 :
a) i. Namakan satu unsur logam. (1m)

ii. Dalam kumpulan manakah logam di (a)(i) terletak?(1m)

BAHAGIAN A

1. Jadual 1.1 menunjukkan unsur-unsur dalam Kala 3 bagi Jadual Berkala Unsur.

Unsur Na Mg Al Si P S Cl Ar

Nombor 11 12 13 14 15 16 17 18
Proton

Jadual 1.1

Berdasarkan Jadual 1.1 :

a) i. Namakan satu unsur logam. ✓1m

Natrium / Magnesium / Aluminium # reject: formula

ii. Dalam kumpulan manakah logam di (a)(i) terletak?

Natrium : Kumpulan 1 ✓1m
Magnesium : Kumpulan 2
Aluminium : Kumpulan 13

b) (i) Namakan unsur yang wujud sebagai gas monoatom.(1m)

(ii) Berikan sebab bagi jawapan anda di (b)(i).(1m)
c) Natrium dan klorin boleh bertindak balas dengan air membentuk suatu larutan.
i) Tulis satu persamaan kimia bagi tindak balas klorin dengan air dalam Jadual 1.2.

(2m)

Unsur Persamaan Kimia Perubahan warna kertas
litmus apabila dicelupkan ke
Natrium 2 Na + 2 H2O 2NaOH + H2
dalam larutan
Klorin .........................................
.........................................

.........................................

Kertas litmus dimasukkan ke dalam larutan yang terhasil.
Nyatakan perubahan warna kertas litmus dalam Jadual 1.2. (2m)

d) Nyatakan perubahan saiz atom bagi unsur-unsur ini merentasi kala dari kiri
ke kanan.(1m)

Unsur Na Mg Al Si P S Cl Ar

Nombor 11 12 13 14 15 16 17 18

Proton 2.8.8

b) (i) Namakan unsur yang wujud sebagai gas monoatom.

Argon ✓1m

(ii) Berikan sebab bagi jawapan anda di (b)(i).

Atom argon telah mencapai susunan elektron oktet//
Atom argon mempunyai 8 elektron valens.

✓1m

c) Natrium dan klorin boleh bertindak balas dengan air membentuk suatu larutan.
i) Tulis satu persamaan kimia bagi tindak balas klorin dengan air dalam Jadual 1.2.

Unsur Persamaan Kimia Perubahan warna kertas litmus
apabila dicelupkan ke dalam larutan

Natrium 2 Na + 2 H2O ✓

2NaOH + H2 Kertas litmus merah menjadi biru

Klorin Cl2 + H2O HCl + HOCl Kertas litmus biru menjadi merah ✓

✓2m Jadual 1.2 Dan melunturkannya

ii) Kertas litmus dimasukkan ke dalam larutan yang terhasil.
Nyatakan perubahan warna kertas litmus dalam Jadual 1.2.

Cl2 + H2O Asid hipoklorus

HCl + HOCl

Asid hidroklorik

(kertas litmus merah kepada biru)

Alkali

Asid

(kertas litmus biru kepada merah)

Unsur Na Mg Al Si P S Cl Ar
Nombor 11 12 13 14 15 16 17 18
Proton

d) Nyatakan perubahan saiz atom bagi unsur-unsur ini merentasi kala
dari kiri ke kanan.

Saiz atom berkurang. ✓1m

Bab 3:
Formula & Persamaan Kimia

12

Ulangkaji

2. Rajah 2.1 menunjukkan sekotak salap yang digunakan untuk mencegah
dan merawat ruam lampin.

Rajah 2.1

Rajah 2.2 menunjukkan susunan radas untuk menentukan formula empirik X
oksida.

a)(i) Apakah yang dimaksudkan dengan formula empirik?(1m)

a)(i) Apakah yang dimaksudkan dengan formula empirik?

Formula empirik ialah formula kimia yang menunjukkan
nisbah teringkas setiap atom semua unsur dalam
sesuatu sebatian. ✓1m

a)(ii). Mengapakah kaedah di dalam Rajah 2.2 sesuai digunakan
untuk menentukan formula empirik bagi oksida X ?(1m)

(iii) Semasa menjalankan eksperimen dalam Rajah 2.2,
mengapakah penutup mangkuk pijar perlu dibuka sekali
sekala? (1m)

(iv) Nyatakan bagaimana untuk menentukan bahawa tindak
balas yang berlaku antara X dan oksigen sudah lengkap.(1m)

a)(ii). Mengapakah kaedah di dalam Rajah 2.2 sesuai digunakan untuk
menentukan formula empirik bagi oksida X ?

Kerana X adalah logam reaktif. ✓1m

(iii) Semasa menjalankan eksperimen dalam Rajah 2.2, mengapakah penutup
mangkuk pijar perlu dibuka sekali sekala?

Untuk membenarkan gas oksigen masuk dan bertindak balas dengan
logam X. ✓1m

(iv) Nyatakan bagaimana unutk menentukan bahawa tindak balas yang
berlaku antara X dan oksigen sudah lengkap.

Proses pemanasan, penyejukan dan penimbangan diulang
beberapa kali sehingga jisim tetap diperolehi.

✓1m

v) Jadual 2 menunjukkan data yang diperoleh daripada
eksperimen.

Penerangan Jisim (g)

Jisim mangkuk pijar + penutup 24.0

Jisim mangkuk pijar + penutup + X 30.5
Jisim mangkuk pijar + penutup + X oksida 32.1

Jadual 2

Berdasarkan Jadual 2, tentukan formula empirik X oksida.(3m)
[Jisim atom relatif: X=65; O=16]

v) Jadual 2 menunjukkan data yang diperoleh daripada eksperimen.

Penerangan Jisim (g)

Jisim mangkuk pijar + penutup 24.0

Jisim mangkuk pijar + penutup + X 30.5

Jisim mangkuk pijar + penutup + X oksida 32.1

Jadual 2

Berdasarkan Jadual 2, tentukan formula empirik X oksida.

[Jisim atom relatif: X=65; O=16]

Unsur X O ✓1m
Jisim / g 6.5 1.6 ✓1m
Bilangan mol 6.5= 0.1 1.6 = 0.1
65 16
Nisbah mol 0.1= 1 0.1=1
0.1 0.1

Formula empirik : XO ✓1m

(b) Persamaan berikut mewakili tindak balas antara aluminium
dan oksigen.

4 Al + 3 O2 2 Al2O3

Berikan dua maklumat yang dapat ditafsir daripada
persamaan kimia itu.(2m)

Aspek KUALITATIF & Aspek KUANTITATIF

Kenal pasti bahan Kajian kuantitatif komposisi
t/b dan hasil t/b bahan yg terlibat, pekali dlm
serta keadaan fizik persamaan kimia
menunjukkan nisbah
bahan bahan/nisbah mol

(b) Persamaan berikut mewakili tindak balas antara

aluminium dan oksigen.

4 Al + 3 O2 2 Al2O3

Berikan dua maklumat yang dapat ditafsir daripada

persamaan kimia itu.

➢Bahan tindak balas : aluminium /Al dan oksigen/ O2
Hasil tindak balas : aluminium oksida / Al2O3 ✓1m

➢4 mol aluminium /Al bertindak balas dengan 3 mol
oksigen/O2 menghasilkan 2 mol aluminium oksida/Al2O3

✓1m

Bab 8:Garam

3 a) Rajah 3.1 menunjukkan terumbu karang yang indah yang terdapat di kawasan perairan Pulau

Redang. Terumbu karang ini terbentuk daripada garam kalsium karbonat, CaCO3 .
Organisma seni yang hidup di dalam laut dapat memendakkan kalsium
karbonat, CaCO3 daripada ion kalsium, Ca 2+ dan ion karbonat, CO3 2- yang
terlarut di dalam air laut.

(i) Nyatakan maksud garam.(1m)

(ii) Kalsium karbonat, CaCO3 ialah garam tak terlarutkan. Nyatakan
satu contoh garam tak terlarutkan selain daripada kalsium
karbonat, CaCO3.(1m)

3 a) Rajah 3.1 menunjukkan terumbu karang yang indah yang terdapat di
kawasan perairan Pulau Redang. Terumbu karang ini terbentuk daripada
garam kalsium karbonat, CaCO3 .

Organisma seni yang hidup di dalam laut dapat memendakkan kalsium
karbonat, CaCO3 daripada ion kalsium, Ca 2+ dan ion karbonat, CO3 2- yang
terlarut di dalam air laut.

(i) Nyatakan maksud garam. ✓1m

Garam ialah sebatian ion yang terbentuk apabila ion hidrogen, H+
dalam asid digantikan dengan ion logam atau ion ammonium, NH 4 +.

(ii) Kalsium karbonat, CaCO3 ialah garam tak terlarutkan. Nyatakan
satu contoh garam tak terlarutkan selain daripada kalsium
karbonat, CaCO3.

Zink karbonat/ Argentum Klorida/ Plumbum(II)Klorida/
Barium sulfat/ Plumbum(II)sulfat ✓1m

(iii)Rajah 3.2 menunjukkan susunan radas bagi pemanasan serbuk
terumbu karang. Gas yang terbebas daripada eksperimen ini
mengeruhkan air kapur.

Kalsium karbonat

Nyatakan nama gas yang terbebas di dalam eksperimen
tersebut.(1m)

(iii)Rajah 3.2 menunjukkan susunan radas bagi pemanasan serbuk
terumbu karang. Gas yang terbebas daripada eksperimen ini
mengeruhkan air kapur.

Nyatakan nama gas yang terbebas di dalam eksperimen tersebut.

Gas karbon dioksida ✓1m

b) Rajah 3.3 menunjukkan susunan radas bagi satu eksperimen untuk menyediakan garam

X. Penguraian ganda dua

Pb(NO3)2 + NaCl → PbCl2 + NaNO3

i) Nyatakan jenis tindak balas itu.(1m)
ii) Nyatakan nama bagi garam X.(1m)

b) Rajah 3.3 menunjukkan susunan radas bagi satu eksperimen untuk menyediakan garam X.

Penguraian ganda dua

Pb(NO3)2 + NaCl → PbCl2 + NaNO3

i) Nyatakan jenis tindak balas itu. ✓1m

Tindak balas penguraian ganda dua // tindak balas pemendakan

ii) Nyatakan nama bagi garam X. Plumbum (II) klorida ✓1m

iii) Tulis persamaan kimia bagi tindak balas itu.(2m)
iv) Hitungkan jisim garam X yang terbentuk.(3m)

[ Jisim atom relatif ; Cl=35.5, Pb=207]

Pb(NO3)2 + NaCl → PbCl2 + NaNO3

iii) Tulis persamaan kimia bagi tindak balas itu.(2m)

Pb(NO3) 2 + 2NaCl → PbCl2 + 2NaNO3 ✓2m

iv) Hitungkan jisim garam X yang terbentuk.(3m)
[ Jisim atom relatif ; Cl=35.5, Pb=207]

Pb(NO3 ) 2 + 2 NaCl PbCl2 + 2 NaNO3

M = 0.2 Jisim = ?

V = 50

① Bil mol NaCl = MV Drpd persamaan diatas;

1000 ② 2 mol NaCl 1mol PbCl2
0.01 mol NaCl
= 0.2 X 50 0.01 x 1 ✓1m
2
1000
= 0.005 mol PbCl2
= 0.01 mol ✓1m

③Jisim PbCl2 = Bil mol x JFR JFR bagi PbCl2 = 207 + 2(35.5)
= 0.005 x 278 = 278 mol -1

= 1.39 g ✓√ 11mm

BAB6 : ELEKTROKIMIA

4. Rajah 4 menunjukkan susunan radas untuk elektrolisis larutan natrium
nitrat menggunakan elektrod karbon.

NaNO3

Larutan natrium nitrat

a) Tulis formula bagi semua ion yang hadir dalam larutan
natrium nitrat.(1m)

4. Rajah 4 menunjukkan susunan radas untuk elektrolisis larutan natrium
nitrat menggunakan elektrod karbon.

NaNO3

Larutan natrium nitrat

a) Tulis formula bagi semua ion yang hadir dalam larutan

natrium nitrat. Na+, NO3- , H+ , OH- ✓1m

b) Elektrod Q bertindak sebagai katod.

i) Apakah yang dimaksudkan dengan
katod?(1m)

ii) Apakah gas Y?(1m)

iii) Terangkan jawapan anda
di 4(b)(ii) berdasarkan

pemilihan discas ion.(2m)

NO3- , OH- Na+, H+

Anod Larutan natrium nitrat

Katod NaNO3

+-

b) Elektrod Q bertindak sebagai katod.
i) Apakah yang dimaksudkan dengan katod?

Katod ialah elektrod yang disambungkan
kepada terminal negatif sel//
Elektrod dimana penurunan berlaku. ✓1m

ii) Apakah gas Y?
Gas hidrogen// H2 ✓1m

iii) Terangkan jawapan anda di 4(b)(ii) berdasarkan
pemilihan discas ion.

Ion Natrium dan ion hidrogen bergerak ke katod. ✓1m
Ion hidrogen dipilih untuk dinyahcas kerana kedudukan ion ✓1m

hidrogen lebih rendah dari ion natrium dalam Siri Elektrokimia.

c) Gas X dikumpulkan di anod. Gas X boleh menyalakan kayu uji
berbara.
Tulis persamaan setengah bagi tindak balas di anod.(2m)

d) Rosli mendapati anak kuncinya diperbuat daripada besi telah
berkarat. Dengan menggunakan pengetahuan tentang
elektrolisis, huraikan secara ringkas bagaimana dia
menyelesaikan masalah ini. (3m)

c) Gas X dikumpulkan di anod. Gas X boleh menyalakan kayu uji
berbara.Tulis persamaan setengah bagi tindak balas di anod.

4OH- → 2H2O + O2 + 4e ✓2m

d) Rosli mendapati anak kuncinya diperbuat daripada besi telah
berkarat. Dengan menggunakan pengetahuan tentang elektrolisis,
huraikan secara ringkas bagaimana dia menyelesaikan masalah ini.

Penyaduran kunci dengan kuprum menggunakan ✓1m

larutan kuprum (II) sulfat sebagai elektrolit.

Kunci sebagai katod. ✓1m
Kuprum sebagai anod.

✓1m

BAB1:KADAR TINDAK BALAS

5. Rajah 5.1 menunjukkan graf jisim kalsium karbonat melawan masa bagi tindak

balas antara kalsium karbonat dan asid hidroklorik. Dalam eksperimen ini,

5.00 g kalsium karbonat ditambahkan kepada 100cm³ asid hidroklorik
0.5moldm-3 untuk mengkaji kadar tindak balas pada suhu 30o C.

a) Tulis persamaan kimia bagi tindak balas ini.(2m)

5. Rajah 5.1 menunjukkan graf jisim kalsium karbonat melawan masa bagi tindak

balas antara kalsium karbonat dan asid hidroklorik. Dalam eksperimen ini,
5.00 g kalsium karbonat ditambahkan kepada 100cm³ asid
hidroklorik 0.5moldm-3 untuk mengkaji kadar tindak balas pada
suhu 30o C.

a) Tulis2pHerCsalm+aaCn akiCmOia3bagi tindak CbaalaCs li2ni+. H2O + CO2 ✓2m

b) Berdasarkan Rajah 5.1,
i) Mengapakah lengkung bagi graf kekal mendatar

selepas t saat ?

ii) Tentukan jisim kalsium karbonat yang tidak bertindak
balas dalam eksperimen itu.

c) Dalam eksperimen ini, kadar tindak balas boleh
ditentukan dengan mengukur isipadu gas karbon
dioksida yang dhasilkan pada sela masa yang tetap.
Lukis rajah susunan radas untuk eksperimen ini.

b) Berdasarkan Rajah 5.1, ✓1m

i) Mengapakah lengkung bagi graf kekal mendatar
selepas t saat ?

Semua asid hidroklorik / semua ion hidrogen telah
lengkap bertindak balas dengan kalsium karbonat.

b) Berdasarkan Rajah 5.1,
ii) Tentukan jisim kalsium karbonat yang tidak bertindak

balas dalam eksperimen itu.

2.50 g ✓1m

c) Dalam eksperimen ini, kadar tindak balas boleh ditentukan
dengan mengukur isipadu gas karbon dioksida yang dhasilkan
pada sela masa yang tetap.
Lukis rajah susunan radas untuk eksperimen ini.(2m)

✓1m – Rajah berfungsi

✓1m – berlabel

d) Eksperimen diulangi pada suhu 40o C dengan semua faktor
lain kekal tidak berubah.

i) Lakarkan lengkung yang diperoleh dalam eksperimen pada
paksi yang sama dalam Rajah 5.2.(1m)

d) Eksperimen diulangi pada suhu 40o C dengan semua faktor
lain kekal tidak berubah.

i) Lakarkan lengkung yang diperoleh dalam eksperimen pada
paksi yang sama dalam Rajah 5.2.

✓1m

ii) Berdasarkan jawapan anda di 5(d)(i), terangkan bagaimana
suhu mempengaruhi kadar tindak balas dengan
menggunakan teori perlanggaran.(3m)

e) Selain daripada suhu, nyatakan satu faktor lain yang juga
boleh mempengaruhi kadar tindak balas dalam eksperimen
ini. (1m)

ii) Berdasarkan jawapan anda di 5(d)(i), terangkan bagaimana suhu
mempengaruhi kadar tindak balas dengan menggunakan teori
perlanggaran.

1. Suhu meningkat menyebabkan tenaga kinetik zarah-zarah ✓1m
meningkat.
2. Frekuensi perlanggaran antara ion hidrogen dan kalsium ✓1m
karbonat meningkat.
3. Frekuensi perlanggaran berkesan meningkat. ✓1m

e) Selain daripada suhu, nyatakan satu faktor lain yang juga boleh
mempengaruhi kadar tindak balas dalam eksperimen ini.

1. Menggunakan mangkin larutan kuprum (II) sulfat. ✓1m
2. Menggunakan serbuk kalsium karbonat// saiz bahan

BAB3 : REDOKS