score A sebatian karbon

Alkana Alkohol Asid karboksilik

LEMAK

KIMIA TINGKATAN 5
ULANGKAJI TOPIKAL

Alkena Ester Getah Tak Tervulkan

Getah Tervulkan

Ulangkaji..

SIRI HOMOLOG FORMULA AM KUMPULAN JENIS SEBATIAN
BERFUNGSI KARBON
Alkana CnH2n+2
Alkena n=1,2,3,.. -C-C- Hidrokarbon tepu
Alkohol
Asid karboksilik CnH2n -C=C- Hidrokarbon tak tepu
Ester n=2,3,..
-OH Bukan hidrokarbon
CnH2n+1OH
n=1,2,3,.. -COOH Bukan hidrokarbon

CnH2n+1COOH -COO- Bukan hidrokarbon
n=0,1,2,3,..

CnH2n+1COO Cn’H2n’+1
n=0,1,2,3,..
n’=1,2,3,..

ALKANA Peretakan ALKENA Penghidratan ALKOHOL
Penghidrogenan Pendehidratan

HIDROKARBON TEPU HIDROKARBON TAK TEPU BUKAN HIDROKARBON
Tindak balas kimia : Tindak balas kimia :
1. Tindak balas Tindak balas kimia : 1. Tindak balas pendehidratan
penukargantian dengan 2. Pengoksidaan
halogen spt klorin,Cl2 dan 1. Tindak balas penambahan 3. Pembakaran untuk
bromin,Br2 dgn kehadiran
cahaya matahari dengan: menghasilkan karbon
2. Pembakaran untuk dioksida dan air dengan
menghasilkan karbon (a) Hidrogen, H2 TIADA JELAGA
dioksida dan air dengan (Penghidrogenan)
KURANG JELAGA
(b) Air, H2O (Penghidratan)
(c) Halogen spt bromin,Br2
(d) Kalium

manganat(VII)berasid

KMnO4
2. Pempolimeran penambahan

2. Pembakaran untuk

menghasilkan karbon dioksida

dan air dengan LEBIH JELAGA

ALKENA Penghidratan ALKOHOL Pengoksidaan ASID KARBOKSILIK
Pendehidratan

HIDROKARBON TAK TEPU BUKAN HIDROKARBON BUKAN HIDROKARBON
Tindak balas kimia :
Tindak balas kimia : 1. Tindak balas pendehidratan Tindak balas kimia :
2. Pengoksidaan
1. Tindak balas penambahan 3. Pembakaran untuk 1. Menunjukkan sifat-sifat kimia

dengan: menghasilkan karbon + asid :
dioksida dan air dengan (a) Asid + Logam → Garam + H2
(a) Hidrogen, H2 TIADA JELAGA (b) Asid + Logam karbonat →
(Penghidrogenan)
Garam + Air + CO2
(b) Air, H2O (Penghidratan) (c) Asid + Bes/alkali → Garam + Air
(c) Halogen spt bromin,Br2
(d) Kalium 2. Pengesteran

manganat(VII)berasid ESTER, RCOOR’

KMnO4 Cecair tanpa warna dengan bau manis.
2. Pempolimeran penambahan Tidak larut dalam air (sebatian kovalen)
Cecair kurang tumpat dari air
2. Pembakaran untuk

menghasilkan karbon dioksida

dan air dengan LEBIH JELAGA

Rajah 2.1 menunjukkan dua tong gas yang mengandungi dua jenis hidrokarbon yang

mempunyai tiga atom karbon per molekul.

Hidrokarbon Tindak balas D
Tak Tepu
Hidrokarbon
Tepu

a) Nyatakan siri homolog bagi hidrokarbon tak tepu ini.

..............................………………………………………………………………………………….. [1M]
(b) Hidrokarbon tak tepu boleh ditukarkan ke hidrokarbon tepu melalui tindak balas D.
(i) Nyatakan nama bagi tindak balas D.
..............................………………………………………………………………………………….. [1M]

Rajah 2.1 menunjukkan dua tong gas yang mengandungi dua jenis hidrokarbon yang

mempunyai tiga atom karbon per molekul.

Hidrokarbon Tindak balas D
Tak Tepu
Hidrokarbon
Tepu

a) Nyatakan siri homolog bagi hidrokarbon tak tepu ini.

........A..l..k..e..n...a.....✓..1..m..………………………………………………………………………………….. [1M]

(b) Hidrokarbon tak tepu boleh ditukarkan ke hidrokarbon tepu melalui tindak balas D.
(i) Nyatakan nama bagi tindak balas D.

.....P..e...n..g..h...i.d...r.o...g..e...n…a…n……✓1…m…………………………………………………………………….. [1M]

(ii) Tuliskan persamaan kimia bagi tindak balas yang berlaku.

C3H6 + H2 → C3H8 ✓1m

.............................………………………………………………………………………………….. [1M]

(c) (i) Propanol boleh disediakan daripada hidrokarbon tak tepu melalui
tindak balas penghidratan. Nyatakan satu keadaan yang diperlukan
bagi tindak balas ini.

S.u...h...u....:.3...0...0...o..C.../../..…Te…k…a…n…a…n…:…6…0…a…t…m…/…/M……a…n…g…ki…n…: …A…si…d…f…o…sf…o…ri…k….✓. [11mM]

(ii) Lukiskan formula struktur bagi propanol.

✓1m

(d) Rajah 2.2 menunjukkan dua botol reagen yang mengandungi
dua jenis sebatian organik.

(i) Tuliskan formula kimia bagi hasil yang terbentuk apabila kedua-dua sebatian organik
bertindak balas.
..............................………………………………………………………………………………….. [1M]
(ii) Nyatakan satu sifat fizik bagi sebatian yang terbentuk.
..............................………………………………………………………………………………….. [1M]

(d) Rajah 2.2 menunjukkan dua botol reagen yang mengandungi
dua jenis sebatian organik.

Alkohol + Asid organik → Ester +air
Propanol +Asid propanoik → Propil propanoat +air

(i) Tuliskan formula kimia bagi hasil yang terbentuk apabila kedua-dua sebatian
organik bertindak balas.

C H COOC H..........2......5..............…3 …7…………✓…1m……………………………………………………………….. [1M]

(ii) Nyatakan satu sifat fizik bagi sebatian yang terbentuk.

.......B..e...r.b..a..u...m....a..n..i.s./…/…Tid…a…k…la…ru…t …da…la…m…a…ir…//…k…ur…an…g…tu…m…p…at…d…a…ri …ai…r …✓…1m……….. [1M]

(e) Mimi menggunakan dapur gas iaitu gas butana, C4H10, manakala Misah
menggunakan dapur minyak kerosin, C12H26 semasa menyediakan rendang
untuk Hari Raya. Mereka mendapati kuali yang digunakan di atas dapur
minyak kerosin mempunyai jelaga yang banyak. Bahan yang manakah lebih
baik digunakan sebagai bahan bakar untuk memasak? Terangkan.
(2markah) [Jisim atom relatif : H = 1, C = 12]

(e) Mimi menggunakan dapur gas iaitu gas butana, C4H10, manakala Misah
menggunakan dapur minyak kerosin, C12H26 semasa menyediakan rendang
untuk Hari Raya. Mereka mendapati kuali yang digunakan di atas dapur
minyak kerosin mempunyai jelaga yang banyak. Bahan yang manakah lebih
baik digunakan sebagai bahan bakar untuk memasak? Terangkan.
(2markah) [Jisim atom relatif : H = 1, C = 12]

Butana ✓1m ✓1m

Butana mengandungi peratus jisim karbon lebih rendah.//

atau

% jisim karbon dalam kerosin = 12(12) % jisim karbon dalam butana = 4(12)
12(12)+ 26(1) 4(12)+ 10(1)

= 84.71% = 82.76%

✓1m

BAHAGIAN B

S BP

(a) Sekumpulan pelajar telah melawat kilang pemprosesan lateks. Rajah 8
menunjukkan perbualan antara dua orang pelajar dengan pekerja kilang
semasa lawatan.

Cadangkan nama bahan Ohh..lateks dalam Apa yang Emm..
lain yang boleh bentuk cecair menyebabkan lateks Kenapa
menggantikan asid kerana ditambahkan wujud dalam dua
formik. Terangkan dengan ammonia keadaan iaitu cecair ye
mengapa terdapat akueus. Sementara dan pepejal? tuan?
perbezaan keadaan bagi itu, lateks
lateks itu.(6m) menggumpal
apabila
ditambahkan
dengan asid
formik,HCOOH.

(a) Sekumpulan pelajar telah melawat kilang pemprosesan lateks. Rajah 8
menunjukkan perbualan antara dua orang pelajar dengan pekerja kilang
semasa lawatan.

Cadangkan nama bahan Ohh..lateks dalam Apa yang Emm..
lain yang boleh bentuk cecair menyebabkan lateks Kenapa
menggantikan asid kerana ditambahkan wujud dalam dua
formik. Terangkan dengan ammonia keadaan iaitu cecair ye
mengapa terdapat akueus. Sementara dan pepejal? tuan?
perbezaan keadaan bagi itu, lateks
lateks itu.(6m) menggumpal
apabila
ditambahkan
dengan asid
formik,HCOOH.

1. Asid asetik// asid etanoik ✓1m ✓1m

2. Ammonia akueus mengandungi ion hidroksida yang bercas negatif.

3. Ion hidroksida daripada ammonia meneutralkan ion hidrogen/ asid
yang dihasilkan oleh bakteria. ✓1m

4. Membran protein kekal bercas negatif. ✓1m

5. Ion hidrogen daripada asid meneutralkan cas negatif membran
protein ✓1m

6. Zarah getah berlanggar antara satu sama lain menyebabkan
membrane ptotein pecah. Molekul getah bergabung. ✓1m

(b) Jadual 8 menunjukkan keputusan bagi tindak balas antara sebatian P, Q, R dan T
dengan oksigen, hidrogen, Zink dan larutan kalium manganat(VII) berasid masing-masing.

Sebatian Bilangan Tindak balas
karbon atom
Oksigen Hidrogen Zink Larutan kalium
P karbon
Q √ manganat(VII) berasid
R 6 X
T 6 √ √X √
6 √
6 X√ X

XX √

XX X

Petunjuk : √ Tindak balas berlaku x tindak balas tidak berlaku
Jadual 8

Berdasarkan maklumat dalam Jadual 8:

Namakan sebatian P. Kenal pasti siri homolog, kumpulan berfungsi dan formula am bagi
sebatian P, Q dan R. 10m)

(b) Jadual 8 menunjukkan keputusan bagi tindak balas antara sebatian P, Q, R dan T
dengan oksigen, hidrogen, Zink dan larutan kalium manganat(VII) berasid masing-masing.

Heks… Sebatian Bilangan Tindak balas
karbon atom
Oksigen Hidrogen Zink Larutan kalium
P karbon
Q √ manganat(VII) berasid
R 6 X
T 6 √ √X √
6 √
6 X√ X

XX √

XX X

Petunjuk : √ Tindak balas berlaku x tindak balas tidak berlaku
Jadual 8

Berdasarkan maklumat dalam Jadual 8:

Namakan sebatian P. Kenal pasti siri homolog, kumpulan berfungsi dan formula am bagi
sebatian P, Q dan R. (10m)

Namakan sebatian P. Kenal pasti siri homolog, kumpulan berfungsi dan formula am bagi
sebatian P, Q dan R. (10m)

1. Heksena ✓1m

Sebatian Siri Homolog Kumpulan berfungsi Formula am
formula
Alkena ✓1m Ikatan ganda dua antara CnH2n ✓1m
P atom karbon/ -C=C- ✓1m
Asid karboksilik CnH2n+1COOH
Q Karboksil//-COOH
✓1m ✓1m
R ✓1m
Alkohol CnH2n+1OH
Hidroksil//-OH
✓1m ✓1m
✓1m

(c) Gas karbon dioksida dan air dihasilkan apabila sebatian T terbakar
dalam oksigen berlebihan. Tuliskan persamaan kimia seimbang bagi
tindak balas itu. Hitungkan isi padu gas karbon dioksida yang terhasil
apabila 0.05 mol T terbakar dengan lengkap. (4m)
[Isi padu molar gas pada keadaan bilik 24.0 dm3 mol-1]

C6H14 + 19O2 → 6CO2 + 7H2O ✓2m
2

Daripada persamaan, ✓1m Isi padu CO2 = 0.3 x 24
= 7.2 dm3 ✓1m
1 mol C6H14 menghasilkan 6 mol CO2 = 7200 cm3
0.05 mol C6H14 menghasilkan 0.3 mol CO2

BAHAGIAN C

Negeri PAHANG

a) Rajah 7.1 menunjukkan formula struktur bagi sebatian Z sebagai salah satu
bahan yang ditambah dalam lilin aromatik. Selepas 5 minit lilin-lilin tersebut
dinyalakan, kawasan persekitaran dipenuhi dengan bau epal.

(i) Berdasarkan rajah 7.1, nyatakan siri homolog dan nama sebatian
Z. Apakah sifat fizik sebatian Z yang menyebabkan bau sebatian Z
mudah memenuhi ruangan persekitaran apabila lilin dinyalakan.
Berikan satu sebab kepada jawapan anda. (4m)

a) Rajah 7.1 menunjukkan formula struktur bagi sebatian Z sebagai salah satu

bahan yang ditambah dalam lilin aromatik. Selepas 5 minit lilin-lilin tersebut metanol

dinyalakan, kawasan persekitaran dipenuhi dengan bau epal. Asid

butanoik

①Siri Homolog : Ester ✓1m

②Nama Sebatian Z : Metil butanoat ✓1m

③Sifat fizik : takat lebur/didih rendah ✓1m
④Daya tarikan antara molekul

dalam sebatian Z adalah lemah ✓1m

(i) Berdasarkan rajah 7.1, nyatakan siri homolog dan nama sebatian Z.

Apakah sifat fizik sebatian Z yang menyebabkan bau sebatian Z mudah
memenuhi ruangan persekitaran apabila lilin dinyalakan. Berikan satu
sebab kepada jawapan anda. (4m)

(ii) En. Shukri mendapati sebatian Z dapat disediakan menggunakan alkohol X dan
asid karboksilik Y. Cadangkan alkohol X dan asid karboksilik Y. Seterusnya tuliskan
persamaan kimia bagi tindak balas untuk menyediakan sebatian Z . Hitungkan jisim
sebatian Z yang terhasil apabila En. Shukri menggunakan 2 g alkohol X
ditindakbalaskan dengan asid karboksilik Y. (6 markah)
[Jisim atom relatif : H= 1 ;C = 12; O = 16]

(ii) En. Shukri mendapati sebatian Z dapat disediakan menggunakan alkohol X dan
asid karboksilik Y. Cadangkan alkohol X dan asid karboksilik Y. Seterusnya tuliskan
persamaan kimia bagi tindak balas untuk menyediakan sebatian Z . Hitungkan jisim
sebatian Z yang terhasil apabila En. Shukri menggunakan 2 g alkohol X
ditindakbalaskan dengan asid karboksilik Y. (6 markah)
[Jisim atom relatif : H= 1 ;C = 12; O = 16]

✓2m

Alkohol X : metanol//CH3OH ✓1m C3H7COOH + CH3OH → C3H7COOCH3 +H2O

Asid karboksilik Y : asid butanoik// Bil. mol CH3OH = 2 = 0.0625 mol
C3H7COOH ✓1m 32

Drp persamaan, ✓1m

JMR CH3OH = 12+3(1)+16+1 1 mol CH3OH menghasilkan 1 mol C3H7COOCH3
= 32
0.0625 mol CH3OH menghasilkan 0.0625 mol C3H7COOCH3

JMR C3H7COOCH3 = 3(12)+7(1)+12+2(16) +12+3(1) Jisim C3H7COOCH3 = 0.0625 x 102
= 102 = 6.375g ✓1m

b) Rajah 7.2 menunjukkan carta alir situasi apabila lateks yang diambil daripada pokok getah
digunakan untuk menghasilkan getah jenis A dan getah jenis B.

+ asid

Getah Tak Tervulkan

+
alkali

Pemvulkanan

Ciri getah tervulkan : Getah Tervulkan
1. Lebih keras & lebih kuat(tahan daya

regangan)
2. Lebih tahan haba (tidak mudah

mencair apabila dikenakan haba)
3. Lebih tahan pengoksidaan

Berdasarkan rajah 7.2,
(i) cadangkan satu bahan yang perlu ditambah dalam Proses I bagi
memastikan lateks dapat dikekalkan dalam keadaan cecair sehingga
dibawa ke makmal kimia. Nyatakan nama bagi getah jenis A dan getah
jenis B.

(ii) bandingkan sifat fizik getah jenis A dan jenis B dari segi kekerasan,
kekenyalan, kesan terhadap haba dan kesan terhadap pengoksidaan.
Terangkan mengapa getah jenis B lebih sesuai untuk membuat tayar
kereta berbanding getah jenis A. (10m)

Berdasarkan rajah 7.2,
(i) cadangkan satu
bahan yang perlu
ditambah dalam Proses
I bagi memastikan
lateks dapat dikekalkan
dalam keadaan cecair
sehingga dibawa ke
makmal kimia.
Nyatakan nama bagi
getah jenis A dan getah
jenis B. (3m)

1. Larutan ammonia/ larutan NH3 ✓1m
2. Getah jenis A = Getah tak tervulkan ✓1m
3. Getah Jenis B = Getah Tervulkan

✓1m

Berdasarkan rajah 7.2,
(ii) bandingkan sifat fizik getah jenis A dan jenis B dari segi kekerasan,

kekenyalan, kesan terhadap haba dan kesan terhadap pengoksidaan. (4m)

Getah Tak Tervulkan// Sifat fizik Getah Tervulkan//
Jenis A Jenis B
Kekerasan Keras ✓1m
Lembut Kesan terhadap haba
Tahan haba ✓1m
Tidak tahan haba Kesan terhadap
pengoksidaan Tidak teroksida oleh ✓1m
Teroksida dengan mudah oksigen dengan mudah
oleh oksigen Kekenyalan
Lebih kenyal
Kurang kenyal
✓1m

Terangkan mengapa getah jenis B lebih sesuai untuk membuat tayar kereta
berbanding getah jenis A. (3m)

✓1m

Getah B - Kehadiran rangkai silang atom sulfur antara molekul getah

Ini menghalang molekul getah daripada menggelongsor antara satu
sama lain. ✓1m

Getah A – getah yang tidak tahan haba yang melekit/lembut/mudah
berubah bentuk apabila dipanaskan/haba yang tinggi ✓1m

BAHAGIAN C

Negeri Kelantan

(a) Rajah 9.1 menunjukkan sebatian Q yang digunakan secara
meluas untuk pembuatan sarung tangan pembedahan.

Terangkan bagaimana untuk memastikan sebatian Q kekal dalam keadaan
cecair, semasa penghantaran dari ladang ke kilang pembuatan. (4m)

(a) Rajah 9.1 menunjukkan sebatian Q yang digunakan secara
meluas untuk pembuatan sarung tangan pembedahan.

Terangkan bagaimana untuk
memastikan sebatian Q kekal dalam
keadaan cecair, semasa penghantaran
dari ladang ke kilang pembuatan. (4m)

✓1m

①Larutan ammonia ditambah ke dalam lateks
②Larutan ammonia mengandungi ion hidroksida ✓1m
③Dapat meneutralkan ion hidrogen yang dihasilkan oleh bakteria ✓1m
④Lateks tidak menggumpal ✓1m

(b) Rajah 9.2 menunjukkan penukaran sebatian W kepada sebatian X, sebatian Y
dan alkana Z. Sebatian W mempunyai kurang dari lima atom karbon per molekul.

(i)Berdasarkan Rajah 9.2. Proses K

• cadangkan sebatian W.

• namakan siri homolog dan nyatakan formula am

untuk sebatian Y.

• nyatakan nama dan lukis formula struktur untuk

sebatian X.

• nyatakan proses untuk menghasilkan alkana Z

(6m)

(i)Berdasarkan Rajah 9.2. ✓1m
cadangkan sebatian W. Etena

Alkohol Alkena Kloroetana

Proses K Etena

Nyatakan nama dan lukis formula Nyatakan proses untuk menghasilkan alkana Z
struktur untuk sebatian X.
Penghidrogenan ✓1m
Kloroetana ✓1m
• namakan siri homolog dan
✓1m nyatakan formula am untuk
sebatian Y.

1. Alkohol ✓1m
2. CnH2n+1OH ✓1m

(ii) Dengan menggunakan sebatian Y yang diperolehi di 9(b)(i), huraikan
bagaimana proses K boleh disediakan di makmal. Dalam huraian anda,
sertakan
• Senarai bahan dan radas
• Prosedur
• Ujian pengesahan dan pemerhatian hasil yang terbentuk (10m)

Etanol Penghidratan Etena Serpihan porselin Etena

Proses K Kapas kaca
Pendehidratan direndam
dalam etanol

①Radas : Tabung didih, tabung uji, salur penghantar dan penyumbat, kaki retort, penunu Bunsen,
penitis dan forsep

②Bahan : Etanol, air bromin, kapas kaca, air

③Kapas kaca dimasukkan ke dalam tabung didih.
④2cm3 etanol ditambah ke dalam tabung didih
⑤Tabung didih diapit secara mendatar dan diisi dengan serpihan porselin
⑥Serpihan porselin dipanaskan dengan kuat

⑦Kapas kaca dipanaskan dengan perlahan untuk menghasilkan wap etanol
⑧Gas yang terbebas dikumpul dalam tabung uji

⑨2cm3 air bromin dititiskan ke dalam tabung uji dan digoncang ✓10 markah
⑩Warna perang air bromin menjadi tidak berwarna