เลนส์

เลนส์ รายวิวิ วิ ชวิ ชา ฟิฟิฟิ สิฟิ สิ สิ กสิ กส์ส์ ส์ เ ส์ เพิ่พิ่ พิ่ มพิ่ มเติติ ติ มติ ม โรงเรียนนวมินทราชูทิศ ทักษิณ

หัหั หั วหั วข้ข้ ข้ อ ข้ อเนื้นื้ นื้ อนื้ อหา 1. 2. 3. 4. 6. ชนิดของเลนส์ ภาพที่เกิดจากเลนส์ สมบัติและข้อสังเกตุ การคำ นวณ ความหมายของเลนส์ 7. สรุป 5. หลักการเขียนรังสีของแสงเพื่อหา ตำ แหน่งภาพที่เกิดจากเลนส์

ความหมายของเลนส์ส์ ส์ส์ เลนส์เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เบี่ยงเบนแนวลำ แสง ซึ่งเลนส์ส่วน ใหญ่ประกอบมาจากแก้วและพลาสติกใส เลนส์โดยทั่วไปมีลักษณะ เป็นแผ่นกลม ซึ่งแบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ เลนส์นูน และเลนส์เว้า

ชนินิ นิ ดนิ ดของเลนส์ส์ ส์ส์ เลนส์เว้า เลนส์นูน

เลนส์ส์ ส์ เ ส์ เว้ว้ ว้ า ว้ า เลนส์ส์ ส์ นู ส์ นู นู น นู น เลนส์เว้า (concave lens) คือ เลนส์ที่มีลักษณะบริเวณกลาง เลนส์บางกว่าบริเวณขอบเลนส์ เลนส์เว้าสามารถแบ่งได้เป็น เลนส์เว้า 2 หน้า คือ เลนส์เว้าแกมระนาบ และเลนส์เว้าแกมนูน เลนส์นูน (convex lens) คือ เลนส์ที่มีลักษณะบริเวณกลางเลนส์ หนากว่าบริเวณขอบเลนส์ เลนส์นูนสามารถแบ่งได้เป็น เลนส์นูน 2 หน้า คือ เลนส์นูนแกมระนาบ และเลนส์นูนแกมเว้า เลนส์ส์ ส์ เ ส์ เว้ว้ ว้ า ว้ า

ชนินิ นิ ดนิ ดของเลนส์ส์ ส์ เ ส์ เว้ว้ ว้ า ว้ าและเลนส์ส์ ส์ นู ส์ นู นู น นู น เลนส์นูน 2 หน้า เลนส์เว้า 2 หน้า เลนส์นูนแกมระนาบ เลนส์เว้าแกมระนาบ เลนส์เว้าแกมนูน เลนส์นูนแกมเว้า

ภาพที่ที่ ที่ เที่ เกิกิ กิ ดกิ ดจากเลนส์ส์ ส์ นู ส์ นู นู น นู น -ถ้าวัตถุอยู่ที่จุด F จะทำ ให้เกิด ภาพที่ระยะอนันต์ เพราะรังสีแสงที่ ออกมาจะเป็นรังสีแสงขนาน -ถ้าวัตถุอยู่ที่ตำ แหน่งที่ไกลมากหรือ ระยะอนันต์ จะได้ภาพจริงมีขนาด เป็นจุด อยู่ที่จุดโฟกัส -ถ้าวัตถุอยู่ที่จุด C จะเกิดภาพจริงหัว กลับ ที่ตำ แหน่งขนาดเท่ากับวัตถุ และอยู่คนละด้านกับวัตถุ

ภาพที่ที่ ที่ เที่ เกิกิ กิ ดกิ ดจากเลนส์ส์ ส์ เ ส์ เว้ว้ ว้ า ว้ า -วัตถุอยู่ที่ระยะอนันต์ ภาพเสมือนมีลักษณะเป็น ด้านหน้าเลนส์จุดโฟกัส -วัตถุอยู่ที่จุดC ภาพเสมือนตัวตั้ง เล็กกว่าวัตถุด้านหน้าเลนส์ -ถ้าวัตถุอยู่ที่จุดF ภาพเสมือนตัวตั้ง ขนาดเล็กกว่าวัตถุด้านหน้าเลนส์

สมบับั บั ติบั ติ ติ ขติ ของเลนส์ส์ ส์ส์ เลนส์นูนมีสมบัติรวมแสง เมื่อรังสีขนานผ่านเลนส์นูน จะหักเหลู่เข้าหากันและไปตัดกันที่ จุดโฟกัสของเลนส์ เลนส์เว้ามีสมบัติกระจายแสง เมื่อรังสีขนานผ่านเลนส์เว้าจะ หักเหกระจาย ออกจากกันเสมือนไปตัดกันที่จุดโฟกัสของเลนส์

3. สำ หรับเลนส์ การที่จะรู้ว่าปริมาณใดเป็นปริมาณจริง หรือเสมือนนั้น ดูได้จากตำ แหน่งของปริมาณต่าง ๆ คือ ถ้าปริมาณนั้นมีตำ แหน่งอยู่คนละด้านกับวัตถุ ก็ถือว่าเป็นปริมาณจริง แต่ถ้าปริมาณนั้นมีตำ แหน่งอยู่ ด้านเดียวกับวัตถุ ก็ให้ถือว่าเป็นปริมาณเสมือน 4.ภาพจากเลนส์นูน จะมีทั้งภาพจริงและ ภาพเสมือน 5. ภาพจากเลนส์เว้ามีแต่ ภาพเสมือนขนาดเล็กกว่าวัตถุ 1. ภาพของเลนส์นูน มีลักษณะเดียวกับการให้ภาพของ กระจกเว้า คือเลนส์จะให้ทั้งภาพจริง และภาพเสมือน 2. การเกิดภาพของเลนส์เว้า จะเหมือนกับการเกิด ภาพของกระจกนูน คือ จะให้ภาพเสมือนหัวตั้ง และมีขนาดเล็กกว่าวัตถุเสมอ ข้ข้ ข้ อ ข้ อสัสั สั งสั งเกต

f = R 2 1 f = 1 S' 1 S + M = S S' = O I -f f S' การคำ นวณ การหาตำ แหน่งของภาพใช้วิธีการเขียนรังสีของแสง สามารถใช้วิธี หาตำ แหน่งภาพโดยใช้วิธีการคำ นวณมาช่วยในการหาตำ แหน่ง ของภาพได้ R : รัศมีความโค้ง f : ความยาวโฟกัส S : ระยะวัตถุ S' :ระยะภาพ O,y :ขนาดวัตถุ I,y ' :ขนาดภาพ M/m : กำ ลังขยาย -----> -----> (-)กระจกนูน,เลนส์เว้า (+)กระจกเว้า,เลนส์นูน (-)ภาพเสมือน (+)ภาพจริง (-)ภาพเสมือน (+)ภาพจริง สูตร m = , S f -f m = -----> -----> -----> ----->

Ex. วางวัตถุหน้ากระจกนูนที่มีรัศมีโค้ง 24 cm. ให้ห่างจากกระจกโค้งนูน 20 cm. จงหาระยะภาพ ชนิดของภาพ และกำ ลังขยาย วิธีทำ โจทย์กำ หนด โจทย์ถาม S = 20 cm. , R = 24 cm. , f = R 2 = -24 2 = -12 (-) S' = ? , M = ? หา S' จากสูตร 1 = 1 + 1 f S S' 1 = 1 + 1 -12 20 S' -1 -1 = 1 S' 12 20 -1 5 - 1 3 x x 12 5 20 3 = 1 S' -5 -3 = 1 60 60 S' S' = -60 8 • S' = - 7.5. cm. ••

Ex. วางวัตถุหน้ากระจกนูนที่มีรัศมีโค้ง 24 cm. ให้ห่างจากกระจกโค้งนูน 20 cm. จงหาระยะภาพ ชนิดของภาพ และกำ ลังขยาย วิธีทำ (ต่อ) ดังนั้น โจทย์กำ หนด โจทย์ถาม S = 20 cm. , R = 24 cm. , f = R 2 = -24 2 = -12 (-) S' = ? , M = ? หา M จากสูตร M = S' S M = -7.5 20 M = -0.375 ภาพเกิดหลังกระจก วัดจากกระจกเป็นระยะ 7.5 cm. เกิดภาพเสมือนขนาดเล็กกว่าวัตถุ มีกำ ลังขยาย เท่ากับ0.3575 # • ••

สรุป เลนส์เว้า/กระจกนูน : ภาพเสมือนเล็กกว่าวัตถุเท่านั้น เลนส์นูน/กระจกเว้า : ภาพจริงทุกขนาด ภาพเสมือนใหญ่กว่าวัตถุเท่านั้น ภาพเสมือน เกิดหน้าเลนส์ ภาพจริง เกิดหลังเลนส์ f=ความยาวโฟกัส (-) กระจกนูน,เลนส์เว้า (+) กระจกเว้า,เลนส์นูน (-) ภาพเสมือน (+) ภาพจริง (-) ภาพเสมือน (+) ภาพจริง M=กำ ลังขยาย S' =ระยะภาพ

นางสาวชนันทิตา ตราชู เลขที่ 21 นางสาวนรมน เสือแก้ว เลขที่ 25 นางสาวภคมน สรรพมรรค เลขที่ 28 นางสาวเมธิดา รักเลิศ เลขที่ 30 นางสาวสุภาวิดา ทองจืด เลขที่ 36 นางสาวอาทิตยา ณภากูล เลขที่ 38 นางสาวอารียา สุกแก้ว เลขที่ 39 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/3 จัดทำ โดย

เจอกักั กั นกั นใหม่ม่ ม่ เทอมหน้น้ น้ า น้ าค่ค่ ค่ ะ ค่ ะ ขอบคุคุ คุ ณ คุ ณค่ค่ ค่ ะ ค่ ะ